Rozdział VI - Polska Komisja Akredytacyjna

Rozdział VI
Działalność międzynarodowa Państwowej Komisji Akredytacyjnej.
Autor: mgr Izabela Kwiatkowska-Sujka
Internacjonalizacja szkolnictwa wyższego wymusza na wszystkich interesariuszach konieczność podejmowania działań zarówno na szczeblu krajowym jak
również otwarcie się na środowisko i współpracę międzynarodową. Umiędzynarodowienie szkolnictwa wyższego, sprzyja nie tylko mobilności studentów i absolwentów, ale także stwarza możliwość wymiany doświadczeń, porównywalność
stosowanych standardów i procedur, stosowanie wspólnych punktów odniesienia, zlokalizowanie własnych działań w środowisku międzynarodowym.
Państwowa Komisja Akredytacyjna, będąc agencją zewnętrznego zapewnienia jakości w szkolnictwie wyższym, przygotowującą się do aktywnego funkcjonowania w tworzonym Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego, ma jasno
zdefiniowaną misję, cele oraz zadania strategiczne w obszarze współpracy międzynarodowej.
W 2008 r. Komisja koncentrowała się na następujących działaniach strategicznych:
1. aktywnym udziale przedstawicieli Państwowej Komisji Akredytacyjnej
w spotkaniach i konferencjach międzynarodowych poświęconych zagadnieniom jakości kształcenia,
2. aktywnym uczestnictwie w pracach międzynarodowych sieci stowarzyszających agencje akredytacyjne i zapewnienia jakości:
• European Consortium for Accreditation (ECA),
• Central and Eastern European Network for Quality Assurance Agencies (CEEN),
• International Network for Quality Assurance in Higher Education
(INQAAHE),
3. uzyskaniu statusu pełnego członka:
• European Association for Quality Assurance in Higher Education
(ENQA),
4. rozwijaniu współpracy dwustronnej,
5. wdrażaniu zaleceń komunikatów ministrów ds. szkolnictwa wyższego krajów uczestniczących w Procesie Bolońskim, w szczególności dokumentu zatytułowanego Standardy i wskazówki dotyczące zapewnienia jakości
kształcenia w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego.
169
W analizowanym okresie przedstawiciele Państwowej Komisji Akredytacyjnej uczestniczyli w następujących spotkaniach:
Data
Rodzaj spotkania
Miejsce spotkania
23-24.01.2008 r.
Udział w szkoleniu z zakresu obsługi bazy
danych Qrossroads
Haga, Holandia
07.04.2008 r.
Udział w spotkaniu Zarządu European
Consortium for Accreditation
Amsterdam, Holandia
22-24.05.2008 r.
Udział w warsztatach oraz spotkaniu
Zgromadzenia Ogólnego Central and Eastern
Network for Quality Assurance Agencies
Tirana, Albania
04-06.06.2008 r.
Organizacja i udział w spotkaniu Zgromadzenia
Ogólnego European Consortium for Accreditation
Kraków, Polska
27-28.10.2008 r.
Udział w spotkaniu Zarządu European
Consortium for Accreditation
Amsterdam, Holandia
28-29.10.2008 r.
Udział w spotkaniu Grupy Roboczej European
Consortium for Accreditation
Bruksela, Belgia
30.10.2008 r.
Udział w spotkaniu Grupy Roboczej European
Consortium for Accreditation
Amsterdam, Holandia
14-15.12.2008 r.
Udział w spotkaniu Zarządu, posiedzeniu
Zgromadzenia Ogólnego oraz spotkaniach
3 grup roboczych European Consortium for
Accreditation
Amsterdam, Holandia
16.12.2008 r.
Udział w konferencji międzynarodowej
organizowanej przez NVAO - nt. International
Benchmarking
Amsterdam, Holandia
Większość z wymienionych spotkań miała charakter roboczy związany z członkostwem Komisji w ECA czy CEEN i jej aktywnością w grupach roboczych oraz
organach kolegialnych.
Ponadto w czerwcu 2008 r. Państwowej Komisji Akredytacyjnej powierzona
została organizacja spotkania Zgromadzenia Ogólnego ECA w Krakowie, podczas którego zostało podpisane porozumienie o dalszej współpracy agencji akredytacyjnych stowarzyszonych w ramach ECA. Członkowie ECA są przekonani,
iż wzajemne uznawanie decyzji akredytacyjnych przyczyni się do internacjonalizacji kształcenia wyższego, a tym samym do zwiększenia mobilności studentów i absolwentów w Europie, co w konsekwencji przyczyni się do utworzenia
do 2010 r. Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego. W trakcie spotkania
przedstawiciele Komisji oraz jej Biura zostali wybrani do Management Group
ECA oraz 3 grup roboczych:
• Institutional audits and accreditation,
• Mutual learning and best practices, a także
• Qrossroads.
170
W 2008 r. Państwowa Komisja Akredytacyjna zaangażowała się w koordynowany przez ECA projekt badawczy TEAM II. Zgodnie z założeniami projektu
Komisja uczestniczyć będzie w wypracowaniu standardów, kryteriów i procedury
wspólnej oceny studiów prowadzonych przez uczelnie polskie i zagraniczne oraz
zasad włączenia efektów kształcenia do procesu akredytacji, badaniu możliwości uznawalności kwalifikacji uzyskanych jako „joint degrees”, a także w pracach
zmierzających do rozbudowy bazy danych Qrossroads. Poza tym w ramach projektu w 2010 r. Państwowa Komisja Akredytacyjna będzie współorganizatorem
warsztatu nt. „Recognition of cross border education”.
Poza aktywnością związaną z dotychczas uzyskanym członkostwem w wymienionych wyżej instytucjach, w 2008 r. nadal strategicznym celem Państwowej
Komisji Akredytacyjnej w obszarze współpracy międzynarodowej było uzyskanie
pełnego członkostwa w ENQA, która jest stowarzyszeniem międzynarodowym
skupiającym europejskie agencje akredytacyjne. W opinii Państwowej Komisji
Akredytacyjnej posiadanie przez polską instytucję członkostwa w ENQA jest
niezwykle istotne, bowiem ENQA odgrywa kluczową rolę (obok EURASHE,
EUA, ESU) w Procesie Bolońskim zmierzającym do utworzenia Europejskiego
Obszaru Szkolnictwa Wyższego. Obecnie członkami ENQA są agencje akredytacyjne z 22 krajów europejskich, m.in. Austrii, Belgii, Danii, Francji, Holandii,
Hiszpanii, Niemiec, Republiki Czeskiej, itd. Nadrzędnym celem ENQA jest
wspieranie i promowanie współpracy w dziedzinie zapewniania jakości kształcenia w szkolnictwie wyższym na poziomie europejskim. Ponadto ENQA:
• wspiera i rozwija wymianę informacji, doświadczeń i dobrych praktyk
związanych z zapewnieniem jakości kształcenia w szkolnictwie wyższym,
• pełni rolę ośrodka kreowania polityki w sferze zapewniania jakości,
• pełni funkcję ekspercką i doradczą dla europejskich Ministrów ds. szkolnictwa wyższego, narodowych i regionalnych władz, a także innych ciał
związanych z Europejskim Obszarem Szkolnictwa Wyższego,
• ułatwia działania związane z zapewnianiem jakości w obszarze transnarodowego szkolnictwa wyższego,
• promuje rozwój i wdrażanie skutecznych systemów zapewniania jakości,
• koordynuje przeglądy zewnętrzne agencji akredytacyjnych,
• utrzymuje i rozwija współpracę z innymi europejskimi organizacjami,
• przyczynia się do utworzenia Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego.
PKA kontynuując zainicjowane w końcu 2005 r. prace, mające na celu pełną realizację wymagań stawianych agencjom przez ENQA, sformułowanych
w dokumencie Standardy i wskazówki dotyczące zapewnienia jakości kształcenia
w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego oraz biorąc pod uwagę pozytywną ocenę sformułowaną w 2007 r., w raporcie ogólnym prezentowanym podczas
londyńskiej Konferencji Ministrów ds. szkolnictwa wyższego, podjęła decyzję
o poddaniu podejmowanych przez nią działań przeglądowi przez międzynarodowy panel ekspertów zgodnie z europejskimi standardami. W wyniku przeprowadzonego zewnętrznego przeglądu działań międzynarodowy panel ekspertów
zalecił – bez zastrzeżeń – Zarządowi ENQA nadanie PKA pełnego członkostwa,
171
co spowodowało, iż w grudniu została złożona stosowna aplikacja. Po rozpatrzeniu wniosku Zarząd ENQA podjął decyzję o przyznaniu Państwowej Komisji
Akredytacyjnej pełnego członkostwa na okres 5 lat.
W 2008 r. Państwowa Komisja Akredytacyjna nadal rozwijała współpracę dwustronną, której efektem był udział przedstawiciela szwajcarskiej agencji
akredytacyjnej Organ fűr Akkreditierung und Qualitatssicherung der Schweizerischen (OAQ) w prowadzonych przez Komisję procedurach oceny jakości kształcenia. Działanie to było również ściśle powiązane z realizacją zaleceń
Komunikatu Londyńskiego sformułowanego przez Ministrów ds. szkolnictwa
wyższego krajów uczestniczących w Procesie Bolońskim z dnia 17-18 maja
2007 r., w którym zachęcono agencje zewnętrznego zapewnienia jakości do ciągłej współpracy w zakresie wzajemnego uznawania decyzji dotyczących akredytacji i zapewnienia jakości.
172