System Wynagradzania Nauczycieli oraz inne świadczenia
Transkrypt
System Wynagradzania Nauczycieli oraz inne świadczenia
Ministerstwo Edukacji i Nauki MINISTERSTWO EDUKACJI I NAUKI Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli Wydział Systemów Wynagradzania System Wynagradzania Nauczycieli oraz inne wiadczenia przysługuj ce nauczycielom Spis tre ci: I. Wst p................................................................................................................................……… 2 II. Podstawowe warunki wypłacania wynagrodzenia nauczycielom............................................... 3 III. Wynagrodzenie a dodatki socjalne................................................................................ ………. 4 IV. Podział kompetencji w zakresie ustalania wysoko ci i szczegółowych zasad okre lania składników wynagrodzenia nauczyciela................................................................... 8 V. Regulacje w zakresie wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr gowych komisjach egzaminacyjnych oraz nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej ………….…................................................................................................. 12 VI. Regulacje w zakresie wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne w urz dach organów administracji rz dowej, kuratoriach o wiaty, specjalistycznej jednostce nadzoru, organach sprawuj cych nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi i szkołami przy zakładach karnych………………………............... 15 VII. Składniki wynagrodzenia nauczycieli b d ce podstaw do okre lenia rednich, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela.................................................................... 15 VIII. Dodatki socjalne.......................................................................................................... ………. 23 IX. Zakładowy fundusz wiadcze socjalnych................................................................................ 24 X. Porównanie wysoko ci przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia nauczyciela na tle przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia w innych sektorach………………………... ………. 26 XI. Struktura wynagrodze nauczycieli wg definicji wynagrodzenia zawartej w art. 30 Karty Nauczyciela - tabela..................................................................................................................28 XII. Wykaz podstawowych aktów prawnych reguluj cych wynagrodzenia nauczycieli oraz sfer pragmatyki zawodowej nauczycieli …….……………………….............................................. 33 Warszawa Maj 2006 r. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 1 Ministerstwo Edukacji i Nauki I. Wst p. W roku 2000 wprowadzono gruntown , systemow reguluj cych pragmatyk konieczno zawodow zmian nauczycieli. Podstaw przepisów tych zmian była dostosowania przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 z pó n. zm.) do obowi zuj cych rozwi za ustrojowych pa stwa, jak równie wdro enie nowej koncepcji statusu zawodowego nauczyciela, umo liwiaj cej skuteczne przeciwdziałanie narastaj cemu zjawisku pauperyzacji zawodu nauczycielskiego. Na gruncie dotychczas obowi zuj cych przepisów wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli powi zane było z poziomem wykształcenia i sta em pracy, przy czym wzrastało automatycznie o niewielk kwot co 2 lata, bez wzgl du na aktywno zawodow Maksymalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciel mógł uzyska latach pracy. Istot nauczyciela. dopiero po 30 obecnego rozwi zania jest przyporz dkowanie 4 – stopniowej cie ce awansu zawodowego systemu kwalifikacji płacowej. Przyj te w 2000 r. rozwi zania uzale niły awans zawodowy i finansowy od indywidualnej aktywno ci, zaanga owania oraz Odpowiednio do obci zewn trznie ocenianych efektów pracy nauczyciela. e zwi zanych z powołaniem szczególnego systemu awansu zawodowego, trybem aktu prawnego najwy szej rangi - ustawy - zagwarantowane zostały równolegle rednie wynagrodzenia nauczycieli na ka dym ze stopni awansu zawodowego i w ka dej z jednostek samorz du terytorialnego odr bnie. Niniejsze opracowanie ma na celu szczegółowe przedstawienie regulacji dotycz cych wynagrodze oraz innych przychodów/ wiadcze wynikaj cych z pracy w zawodzie nauczyciela, przy jednoczesnym rozgraniczeniu definicji wynagrodzenia, zawartej w art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela od dodatków socjalnych. Osobny fragment po wi cono gwarancjom pa stwa w zakresie wynagrodze nauczycieli, ich wysoko ci, a tak e prawnej mo liwo ci ich waloryzacji. Jednocze nie w szczególny sposób pragniemy zwróci poszczególnych składników ministra wła ciwego ds. uwag wynagrodzenia o wiaty na kompetencje do stanowienia nauczycieli i wychowania oraz podzielone pomi dzy jednostki samorz du terytorialnego, z uwzgl dnieniem form kontroli tych ostatnich przez Pa stwo. Zgodnie bowiem z art. 15 i 16 ust. 2 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 2 Ministerstwo Edukacji i Nauki poz. 483) ustrój Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizacj władzy publicznej, a samorz d terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługuj c mu w ramach ustaw istotn cz wykonuje w imieniu własnym i na własn kompetencje jednostek samorz du zada publicznych samorz d odpowiedzialno . Szczegółowe terytorialnego w zakresie kształtowania wynagrodze nauczycieli okre la art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela. Ponadto zwracamy uwag na odmienno regulacji w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej, na stanowiskach wymagaj cych kwalifikacji pedagogicznych w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okr gowych komisjach egzaminacyjnych. Jak równie na zmiany wprowadzone ustaw z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845). Cało II. opracowania uzupełniono o stosowne tabele i wykresy. Podstawowe warunki wypłacania wynagrodzenia nauczycielom. Niezale nie od podstawy prawnej nawi zania stosunku pracy – umowa o prac , mianowanie – nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia od pierwszego dnia pracy, w wysoko ci ustalonej w akcie nawi zania stosunku pracy (art. 38 Karty Nauczyciela). Wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi miesi cznie z góry w pierwszym dniu miesi ca, chyba, e ten dzie jest ustawowo wolnym od pracy. W takim przypadku wynagrodzenie wypłacane jest w dniu nast pnym. Zasada ta dotyczy wynagrodzenia zasadniczego i stałych składników wynagrodzenia, takich jak np. dodatek za wysług motywacyjny. Składniki wynagrodzenia, których wysoko lat, dodatek funkcyjny czy mo e by ustalona jedynie na podstawie ju wykonanych prac, tj. wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw, wypłaca si ostatnim dniu miesi ca. Je eli dzie miesi cznie lub jednorazowo z dołu w ten jest ustawowo wolny od pracy, wypłata nast puje w dniu bezpo rednio poprzedzaj cym ten dzie , a w szczególnie uzasadnionych przypadkach istnieje mo liwo dokonania wypłaty w jednym z ostatnich pi ciu dni miesi ca lub w dniu wypłaty wynagrodzenia, które nauczyciel otrzymuje z góry. Wypłata wynagrodzenia nast puje w formie pieni nauczyciela lub za jego zgod nej do r k przelewem na jego konto osobiste w banku. Pracodawca powinien na tyle wcze niej przekaza do banku dyspozycj przelewu _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 3 Ministerstwo Edukacji i Nauki rodków pieni nych na wypłaty dla nauczycieli, aby wynagrodzenie znajdowało si w terminie ustawowym na koncie bankowym nauczyciela (art. 39 ust. 3 i 4 ustawy). Zmiana wysoko ci wynagrodzenia w czasie trwania stosunku pracy w zwi zku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego nast puje z pierwszym dniem roku szkolnego nast puj cego po roku szkolnym, w którym nauczyciel uzyskał wy szy stopie awansu. Zmiana wysoko ci wynagrodzenia z innych pierwszym przyczyn nast puje z dniem najbli szego miesi ca kalendarzowego, je eli inne przyczyny nie nast piły od pierwszego dnia danego miesi ca kalendarzowego (art. 39 ust. 1 Karty Nauczyciela). Natomiast w przypadku nauczycieli, którzy uzyskali awans zawodowy w trybie art. 9b ust. 3a ustawy zmiana wysoko ci wynagrodzenia nast puje z dniem 1 stycznia danego roku, nast puj cego po roku kalendarzowym, w którym nauczyciel uzyskał awans na wy szy stopie (art. 39 ust. 1a Karty Nauczyciela). III. Wynagrodzenie a dodatki socjalne. Wraz ze zmian systemu wynagrodzania nauczycieli w 2000 r. wprowadzono wyra ne rozgraniczenie przychodu nauczyciela, wynikaj cego ze stosunku pracy na wynagrodzenie i na dodatki socjalne. Zgodnie z tre ci nauczyciela składa si artykułu 30 ust. 1 Karty Nauczyciela wynagrodzenie z nast puj cych elementów: a) wynagrodzenia zasadniczego (jego wysoko uzale niona jest od stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji, wymiaru zaj obowi zkowych), b) dodatków: • za wysług lat (wysoko dodatku zale y od okresu zatrudnienia), • motywacyjnego (wysoko dodatku zale y od jako ci wykonywania dodatkowych zada lub zaj wiadczonej pracy i ), • funkcyjnego (przysługuje z racji powierzonego stanowiska lub sprawowanej funkcji), _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 4 Ministerstwo Edukacji i Nauki • za warunki pracy (przysługuje nauczycielom wykonuj cym prac uci w trudnych, liwych lub szkodliwych dla zdrowia warunkach pracy), c) wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw, d) nagród i innych wiadcze wynikaj cych ze stosunku pracy, tj.: • dodatek za uci liwo pracy, • dodatkowe wynagrodzenie za prac w porze nocnej, • nagrody jubileuszowe, • dodatkowe wynagrodzenie roczne, • zasiłek na zagospodarowanie, • odprawy (emerytalna, rentowa, z tytułu rozwi zania stosunku pracy), • nagrody ze specjalnego funduszu nagród. Ustawowa definicja wynagrodzenia nie obejmuje zakładowego funduszu wiadcze wiadcze socjalnych z socjalnych oraz dodatków socjalnych: dodatku wiejskiego i nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego. Karta Nauczyciela okre la wysoko redniego wynagrodzenia nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego. Zgodnie z art. 30 ust. 3 i 4 ustawy podstaw do okre lenia redniego wynagrodzenia stanowi wysoko kwoty bazowej ustalonej dla pracowników pa stwowej sfery bud etowej na podstawie art. 5 pkt 1 lit. a) i art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255 z pó n. zm.), ustalanej corocznie w ustawie bud etowej. W roku 2006 kwota bazowa została ustalona na poziomie 1 795, 80 zł. rednie wynagrodzenie nauczyciela sta ysty stanowi co najmniej 82% ustalonej corocznie w ustawie bud etowej kwoty bazowej. rednie wynagrodzenie nauczycieli pozostałych stopni awansu powi zane jest z wysoko ci redniego wynagrodzenia nauczyciela sta ysty i wynosi odpowiednio dla: - nauczyciela kontraktowego – 125 % _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 5 Ministerstwo Edukacji i Nauki - nauczyciela mianowanego – 175 % - nauczyciela dyplomowanego – 225 % redniego wynagrodzenia nauczyciela sta ysty. Z uwagi na skutki finansowe dla bud etu pa stwa ustalenie ostatecznych i docelowych wska ników rednich wynagrodze rozło ono na przestrze trzech lat, w trakcie, których stopniowo ró nicowana była ich wysoko . Oznacza to, i w latach 2000-2003 wynagrodzenia nauczycieli wska nika wzrostu wynagrodze bud etowej. Wzrost wzrastały powy ej prognozowanego ustalanego corocznie dla pracowników sfery wska ników w poszczególnych latach kształtował si nauczycielskich w nast puj co: Wska niki wynagrodze poszczególnych latach wprowadzania nowego Lp. Stopie awansu systemu 2000 r. Od 1.01.2001 r. do Od dnia dnia 30.09.2002 r. 1.10.2002 r. 1. Nauczyciel sta ysta 1,00 1,00 1,00 2. Nauczyciel kontraktowy 1,21 1,23 1,25 3. Nauczyciel mianowany 1,45 1,61 1,75 4. Nauczyciel dyplomowany 1,50 1,84 2,25 Docelowe relacje wska ników rednich wynagrodze zostały wprowadzone z dniem 1 pa dziernika 2002 r. moc ustawy z dnia 12 wrze nia 2002 r. zmieniaj cej ustaw o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, ustaw o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustaw o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 1267). Od tego momentu wzrost rednich wynagrodze nauczycieli zale y wył cznie od redniorocznego wska nika wzrostu wynagrodze ustalanego dla pa stwowej sfery bud etowej lub ewentualnych decyzji poszczególnych organów prowadz cych, _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 6 Ministerstwo Edukacji i Nauki b d cych jednostkami samorz du terytorialnego w zakresie ustalenia wynagrodze wy szych od gwarantowanych przez pa stwo ustaw - Karta Nauczyciela. W my l art. 30 ust. 11 Karty Nauczyciela podwy szenie wynagrodze nauczycieli nast puje nie pó niej ni dla w terminie okre lonym dla pracowników pa stwowej sfery bud etowej z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku. Podwy szenie wynagrodze nast puje wi c w ci gu 3 miesi cy po ogłoszeniu ustawy bud etowej na dany rok (art. 8 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw). Odpowiednio od dnia wej cia w ycie rozwi zania docelowego w zakresie wska ników stawki redniego wynagrodzenia nauczycieli kształtuj si nast puj co: w złotych Na poszczególnych stopniach awansu zawodowego Sta ysta Kontraktowy Mianowany Dyplomowany w kwota co 125% 175% 225% latach bazowa najmniej wynagrodzenia wynagrodzenia wynagrodzenia 82% sta ysty sta ysty sta ysty 1 315 1 644 2 301 2 959 kwoty bazowej 2002 (od 1 1 603,56 pa dziernika) 2003 1 667,70 1 368 1 710 2 394 3 078 2004 1 717,73 1 409 1 761 2 466 3 170 2005 1 769,26 1 451 1 814 2 539 3 265 2006 1 795,80 1 473 1 841 2 578 3 314 Bud et pa stwa gwarantuje (art. 30 ust. 8 Karty Nauczyciela) niezb dne rodki na rednie wynagrodzenia nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego w dochodach jednostek samorz du terytorialnego a w przypadku szkół prowadzonych przez wła ciwych ministrów – w bud etach tych ministrów. Jednostki samorz du terytorialnego mog dowolnie podwy sza rodki na wynagrodzenia nauczycieli ponad poziom gwarantowany przez pa stwo (art. 30 ust. 10 Karty Nauczyciela). _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 7 Ministerstwo Edukacji i Nauki IV. Podział kompetencji w zakresie ustalania wysoko ci i szczegółowych zasad okre lania składników wynagrodzenia nauczyciela. Ustawa – Karta Nauczyciela przyznała stosowne kompetencje do ustalenia wysoko ci oraz okre lania szczegółowych zasad wypłacania wybranych składników wynagrodzenia dwóm podmiotom, co oznacza, i o zgodno ci wysoko ci wynagrodzenia z ustaw decyduj : - minister wła ciwy ds. o wiaty i wychowania, - organ prowadz cy szkoły lub placówki, b d cy jednostk samorz du terytorialnego. Ka demu z tych podmiotów ustawa przyporz dkowała obowi zek wydania aktu wykonawczego reguluj cego wybrane składniki wynagrodzenia, w taki sposób, aby rednie wynagrodzenie nauczycieli na ka dym ze stopni osi gn ło kwot , co najmniej tak , jaka wynika z art. 30 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela. Wynagrodzenia nauczycieli w podstawowym wymiarze opieraj si ł cznie na dwóch aktach wykonawczych do ustawy Karta Nauczyciela: - powszechnie obowi zuj cym rozporz dzeniu ministra wła ciwego ds. o wiaty i wychowania (wynagrodzenie zasadnicze), - akcie prawa miejscowego – regulaminie wynagradzania stanowionym przez jednostk samorz du terytorialnego (dodatki i inne składniki wynagrodzenia nie uregulowane w przepisach ustawy – Karta Nauczyciela). W my l przyj tej w ustawie – Karta Nauczyciela zasady minister wła ciwy do spraw o wiaty i wychowania, zgodnie z art. 30 ust. 5 Karty Nauczyciela, w porozumieniu z ministrem wła ciwym do spraw pracy oraz po zasi gni ciu opinii Komisji Wspólnej Rz du i Samorz du Terytorialnego, okre la, w drodze rozporz dzenia: 1) corocznie wysoko minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli realizuj cych tygodniowy obowi zkowy wymiar godzin, o którym _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 8 Ministerstwo Edukacji i Nauki mowa w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela, oraz dla nauczycieli, których tygodniowy obowi zkowy wymiar godzin ustala si na podstawie art. 42 ust. 7 Karty Nauczyciela, oraz sposób udokumentowania prawa do okre lonej stawki wynagrodzenia zasadniczego; 2) sposób obliczania wysoko ci stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedn godzin przeliczeniow i minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli realizuj cych tygodniowy obowi zkowy wymiar godzin, o którym mowa w art. 42 ust. 4a Karty Nauczyciela (podwy szone pensum); 3) wykaz stanowisk oraz sprawowanych funkcji uprawniaj cych nauczyciela do dodatku funkcyjnego oraz ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego; 4) sposób ustalania wysoko ci wynagrodzenia za prac w dniu wolnym od pracy. Realizuj c powy sze upowa nienie Minister Edukacji Narodowej i Sportu wydał rozporz dzenie z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za prac w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z pó n. zm.). Organ prowadz cy szkoł b d cy jednostk samorz du terytorialnego, uwzgl dniaj c przewidywan struktur zatrudnienia, zgodnie z art. 30 ust. 6 ustawy – Karta Nauczyciela, okre la corocznie dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu obowi zuj cego od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia: 1) wysoko stawek dodatków: motywacyjnego, funkcyjnego, za trudne warunki, a tak e szczegółowe warunki przyznawania dodatków, z zastrze eniem art. 33 i 34 Karty Nauczyciela; _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 9 Ministerstwo Edukacji i Nauki 2) szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw, z zastrze eniem art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela; 3) wysoko i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one okre lone w ustawie lub w odr bnych przepisach. Ustawodawca nało ył na samorz dy obowi zek okre lenia w/w składników wynagrodzenia w taki sposób, aby rednie wynagrodzenia nauczycieli, składaj ce si ze składników, o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy, odpowiadały na obszarze działania danej jednostki samorz du terytorialnego co najmniej rednim wynagrodzeniom nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 ustawy – Karta Nauczyciela. Zgodnie z tre ci znowelizowanego ustaw z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845) art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela, regulamin wynagradzania podlega uzgodnieniu ze zwi zkami zawodowymi zrzeszaj cymi nauczycieli. Przez uzgodnienie, o którym mowa w art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela, nale y rozumie aprobat wszystkich rozwi za projektowanych w regulaminie, wyra on przez wszystkie strony uczestnicz ce w uzgodnieniach. Ostatecznie przyj te regulacje powinny by zatem wynikiem procesu, w którym wła ciwe podmioty zharmonizowały swoje stanowiska i doprowadziły do braku rozbie no ci pomi dzy nimi. W przypadku nieuchwalenia do dnia 31 grudnia danego roku regulaminu na kolejny rok kalendarzowy stosuje si regulamin obowi zuj cy w roku poprzednim, nie dłu ej jednak ni przez okres dwóch miesi cy od dnia ogłoszenia ustawy bud etowej (art. 30 ust. 6b ustawy). Przyj ta regulacja, okre laj ca kompetencje poszczególnych podmiotów w zakresie stanowienia poszczególnych składników wynagrodzenia nauczycieli, _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 10 Ministerstwo Edukacji i Nauki potwierdza konstytucyjn zasad decentralizacji władzy publicznej, wyra on w art. 15 i 16 Konstytucji RP. Ponadto na mocy art. 54 ust. 7 Karty Nauczyciela organ prowadz cy szkoł b d cy jednostk samorz du terytorialnego okre la wysoko nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania. W wietle art. 91d pkt 1 Karty Nauczyciela zadania i kompetencje organu prowadz cego okre lone w ww. przepisach wykonuje odpowiednio rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa. Regulamin wynagradzania nauczycieli uchwalony przez organ prowadz cy szkoł , na podstawie art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela, w rozumieniu przepisów art. 40 i 41 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z pó n. zm.), art. 12 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz dzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z pó n. zm.), art. 18 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz dzie województwa (Dz. U z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 z pó n. zm.) oraz art. 87 ust. 2 i art. 94 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej jest aktem prawa miejscowego powszechnie obowi zuj cego. Na podstawie przepisu art. 85 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 76 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 78 ustawy o samorz dzie wojewódzkim nadzór nad działalno ci gminy, powiatu i województwa sprawuje Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa. Nadzór ten sprawowany jest na podstawie kryterium zgodno ci z prawem. Regulamin wynagradzania stanowiony przez jednostk samorz du terytorialnego badany jest zatem pod wzgl dem zgodno ci przepisami prawa w trybie okre lonym w w/w ustawach. Wójt (burmistrz, przedstawiaj prezydent miasta), starosta, marszałek wojewodzie i regionalnej izbie obrachunkowej uchwał województwa rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa w sprawie regulaminu wynagradzania w ci gu 7 dni od dnia jej podj cia. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 11 Ministerstwo Edukacji i Nauki O niewa no ci ww. uchwały w cało ci lub w cz ci orzeka organ nadzoru w terminie 30 dni od dnia jej dor czenia. Organ nadzoru wszczynaj c post powanie w sprawie stwierdzenia niewa no ci uchwały lub w toku jego post powania, mo e wstrzyma jej wykonanie. Rozstrzygni cie nadzorcze powinno zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o dopuszczalno ci wniesienia skargi do s du administracyjnego. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza niewa no ci uchwały, wskazuje natomiast, i uchwał wydano z naruszeniem przepisów prawa (art. 91 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 79 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82 ustawy o samorz dzie wojewódzkim). Stwierdzenie przez organ nadzoru niewa no ci uchwały, wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa z dniem dor czenia rozstrzygni cia nadzorczego (art. 92 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 80 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82a ustawy o samorz dzie wojewódzkim). Na powy sze rozstrzygni cie przysługuje organowi samorz du terytorialnego zło enie skargi do s du administracyjnego, który zobowi zany jest do wyznaczenia rozprawy w ci gu 30 dni od dnia wpłyni cia skargi (art. 92a ustawy o samorz dzie gminnym, art. 80a ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82b ustawy o samorz dzie wojewódzkim). Po upływie 30 dni od przedło enia uchwały w sprawie regulaminu wynagradzania, organ nadzoru nie mo e we własnym zakresie stwierdzi niewa no ci uchwały organu samorz du terytorialnego, mo e zaskar y uchwał do s du administracyjnego. W tym przypadku wydanie postanowienia o wstrzymaniu wykonania uchwały nale y do s du (art. 93 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 81 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82c ustawy o samorz dzie wojewódzkim). Rozstrzygni cia nadzorcze staj si prawomocne z upływem terminu przewidzianego na wniesienie skargi albo z dniem oddalenia skargi lub odrzucenia jej przez s d (art. 98 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 85 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 86 ustawy o samorz dzie wojewódzkim). V. Regulacje w zakresie wynagrodzenia nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr gowych komisjach egzaminacyjnych oraz nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 12 Ministerstwo Edukacji i Nauki Nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowiskach, na których wymagane Egzaminacyjnej, s kwalifikacje okr gowych pedagogiczne komisjach w Centralnej egzaminacyjnych oraz Komisji nauczyciele zatrudnieni w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej otrzymuj wynagrodzenie na podstawie przepisów Karty Nauczyciela. Wysoko wynagrodzenia zasadniczego dla w/w nauczycieli okre la rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005r. w sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za prac w dniu wolnym od pracy – ze zmianami wprowadzonymi 17 marca 2006 r. (rozporz dzenie z dnia 6 marca 2006 r. Dz. U. Nr 43, poz. 293). Natomiast w rozporz dzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 lutego 2005 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 22, poz. 182), w szczegółowy sposób okre lono: • warunki, od spełnienia których zale y przyznanie nauczycielowi zatrudnionemu w szkole prowadzonej przez organy administracji rz dowej dodatku motywacyjnego (§ 3 ust. 1); • warunki, które powinien spełnia nauczyciel zatrudniony w placówce doskonalenia nauczycieli prowadzonej przez organ administracji rz dowej, aby otrzyma dodatek motywacyjny (§ 3 ust.2); • powierzenie dyrektorom kompetencji w zakresie ustalenia wysoko ci dodatku motywacyjnego dla nauczycieli oraz upowa nienie organów prowadz cych do okre lenia wysoko ci dodatku motywacyjnego dla dyrektorów tych placówek (§ 3 ust. 4); • okre lenie wysoko ci dodatku motywacyjnego w stosunku do otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego wraz z okre leniem okresu na jaki dodatek ten jest przyznawany (§ 3 ust. 3); • wysoko dodatku funkcyjnego i warunki jego wypłacania(§ 4); • kompetencje dla organu prowadz cego szkoł do ustalenia wysoko ci dodatku funkcyjnego, przysługuj cego dyrektorowi szkoły oraz kompetencje dyrektora w _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 13 Ministerstwo Edukacji i Nauki zakresie ustalania wysoko ci dodatku dla nauczyciela zajmuj cego inne stanowisko kierownicze (§ 4 ust. 7); • wysoko uci i warunki przyznawania dodatku z tytułu pracy w warunkach trudnych, liwych lub szkodliwych dla zdrowia (§ 5); • warunki wypłacania dodatku za wysług lat (§6); • sposób ustalania wysoko wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe oraz godziny dora nych zast pstw (§ 7). W stosunku do nauczycieli zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych o rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz szkołach przy zakładach karnych w/w kwestie okre la Minister Sprawiedliwo ci. W rozporz dzeniu z dnia 28 stycznia 2005 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okr gowych komisjach egzaminacyjnych (Dz. U. Nr 22, poz. 180) okre lono: • wysoko i warunki przyznawania dodatku słu bowego dla nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego zatrudnionego na stanowiskach wymagaj cych kwalifikacji pedagogicznych, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr gowych komisjach egzaminacyjnych (§ 2); • warunki, od spełnienia których zale y przyznanie nauczycielom dodatku motywacyjnego (§ 3); • warunki wypłacania dodatku za wysług lat (§ 4). Kwestia dodatku mieszkaniowego przysługuj cego w/w nauczycielom została uregulowana w rozporz dzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie wysoko ci oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 56, poz. 585 z pó n. zm.). Nauczycielowi, spełniaj cemu warunki, o których mowa w art. 54 ust. 5 ustawy – Karta Nauczyciela, przysługuje równie odr bny dodatek (tzw. dodatek wiejski) w wysoko ci 10% wynagrodzenia zasadniczego, przy czym organ prowadz cy szkoł , _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 14 Ministerstwo Edukacji i Nauki stosownie do mo liwo ci finansowych i wyst puj cego deficytu kadr, mo e podwy szy wysoko tego dodatku ( art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela). VI. zakresie Regulacje w wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne w urz dach organów administracji rz dowej, kuratoriach o wiaty, sprawuj cych schroniskami specjalistycznej nadzór dla jednostce pedagogiczny nieletnich, nad rodzinnymi nadzoru, zakładami o rodkami w organach poprawczymi, diagnostyczno- konsultacyjnymi i szkołami przy zakładach karnych. W zakresie wynagrodzenia i innych wiadcze do powy szych grup nauczycieli, zgodnie z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy – Karta Nauczyciela stosuje si odpowiednie przepisy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o słu bie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483 z pó n. zm.). VII. Składniki wynagrodzenia nauczycieli b d ce podstaw do okre lenia rednich, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela. 1. Wynagrodzenie zasadnicze stanowi podstawowy element wynagrodzenia nauczyciela. Nowelizacja ustawy Karta Nauczyciela z 2000 r. (art. 30 ust. 2) uzale niła wysoko wynagrodzenia zasadniczego od: • stopnia awansu zawodowego nauczyciela; • posiadanych kwalifikacji; • wymiaru zaj Wysoko obowi zkowych. minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli w odniesieniu do poziomu wykształcenia oraz stopnia awansu zawodowego, obowi zuj cych od dnia 1 stycznia 2006 r., przedstawia poni sza tabela (zał cznik do rozporz dzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 marca 2006 r. zmieniaj cego rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za prac w dniu wolnym od pracy). _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 15 Ministerstwo Edukacji i Nauki WYSOKO MINIMALNYCH STAWEK WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO W ZŁOTYCH1 Stopnie awansu zawodowego Poziom wykształcenia 1 nauczyciel nauczyciel nauczyciel nauczyciel sta ysta kontraktowy mianowany dyplomowany Tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym 2 1160 1375 1742 2090 998 1181 1495 1797 858 1019 1290 1549 712 849 1072 1287 Tytuł zawodowy magistra bez przygotowania pedagogicznego, tytuł zawodowy licencjata (in yniera) z przygotowaniem pedagogicznym 3 Tytuł zawodowy licencjata (in yniera) bez przygotowania pedagogicznego, dyplom uko czenia kolegium nauczycielskiego lub nauczycielskiego kolegium j zyków obcych 4 1 Pozostałe kwalifikacje Podstaw do ustalenia minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela stanowi najwy szy posiadany przez nauczyciela poziom wykształcenia. 2. Zgodnie z art. 30 ust.1 pkt 2 Karty Nauczyciela nauczycielom spełniaj cym okre lone kryteria przysługuj dodatki: • dodatek za wysług lat – zgodnie z art. 33 ust. 1 Karty Nauczyciela przysługuje ka demu nauczycielowi, pocz wszy od 4 roku pracy w szkole, w wysoko ci 1 % wynagrodzenia zasadniczego za ka dy rok pracy. Maksymaln wysoko tego dodatku ustawa ustala na poziomie 20 % wynagrodzenia zasadniczego. Pierwszy dodatek za wysług lat nauczyciel otrzyma w miesi cu rozpoczynaj cym czwarty rok pracy w szkole i b dzie on wynosił 3% wynagrodzenia _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 16 Ministerstwo Edukacji i Nauki zasadniczego. Zgodnie z § 7 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r. przy ustalaniu dodatku za wysług lat uwzgl dnia si wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia w zakładach pracy oraz inne udowodnione okresy, je eli z mocy odr bnych przepisów podlegaj one wliczeniu do okresu pracy, od którego zale uprawnienia pracownicze np. okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym. Przez okres zatrudnienia nale y rozumie okres wykonywania pracy w ramach stosunku Zatrudnienie pracy – umowy o prac . na podstawie umów cywilnoprawnych, np.: umowy zlecenia, umowy o dzieło, nie podlega uwzgl dnieniu przy ustalaniu ww. dodatku. • dodatek motywacyjny i funkcyjny – ich wysoko warunki przyznawania okre laj oraz szczegółowe regulaminy stanowione przez poszczególne jednostki samorz du terytorialnego. W rozporz dzeniu z dnia 31 stycznia 2005 r. w §5 okre lono grup nauczycieli, którym z racji powierzonego stanowiska lub sprawowanej funkcji przysługuje dodatek funkcyjny, natomiast w § 6 zostały wskazane ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego. • dodatek za warunki pracy – zgodnie z art. 34 ust. 1 Karty Nauczyciela nauczycielom pracuj cym w trudnych, uci liwych lub szkodliwych dla zdrowia warunkach przysługuje dodatek za warunki pracy. Wykaz trudnych i uci warunków pracy, stanowi cych podstaw liwych do przyznania dodatku zawiera § 8 i 9 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r., jednak okre lenie szczegółowych warunków przyznawania tego dodatku oraz okre lenie jego wysoko ci nale y do kompetencji jednostek samorz du terytorialnego, b d cych organami prowadz cymi szkoł . 3. Trzecim elementem wynagrodzenia za prac nauczyciela, zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 3 Karty Nauczyciela, jest wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw. Nauczyciel mo e pracowa w godzinach ponadwymiarowych jedynie w wyj tkowych sytuacjach i zgodnie ze swoj specjalno ci . Dyrektor mo e przydzieli nauczycielowi bez jego zgody maksymalnie tyle godzin ponadwymiarowych, aby nie przekroczyły one ¼ tygodniowego obowi zkowego wymiaru zaj nauczyciela (art. 35 ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela). _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 17 Ministerstwo Edukacji i Nauki Je eli nauczyciel wyra a zgod , dyrektor mo e przydzieli nauczycielowi wi ksz liczb godzin ponadwymiarowych, jednak w wymiarze nie wy szym ni tygodniowego obowi zkowego wymiaru zaj godziny przysługuje nauczycielowi ½ nauczyciela. Za ponadwymiarowe odr bne wynagrodzenie osobistemu zaszeregowaniu, zgodnie z zał czon odpowiadaj ce do rozporz dzenia z dnia 6 marca 2006 r. tabel , z uwzgl dnieniem dodatku za warunki pracy (art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela). Szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe okre la regulamin stanowiony przez poszczególne jednostki samorz du terytorialnego. Ustawa z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz zmianie niektórych innych ustaw w art. 35 ustawy – Karta Nauczyciela wprowadziła definicj godzin dora nych zast pstw. Zgodnie z tre ci art. 35 ust. 2a Karty Nauczyciela przez godzin zast pstwa rozumie si przydzielon nauczycielowi godzin zaj dora nego dydaktycznych, wychowawczych lub opieku czych powy ej tygodniowego obowi zkowego wymiaru godzin zaj dydaktycznych, wychowawczych lub opieku czych, której realizacja nast puje w zast pstwie nieobecnego nauczyciela. Wynagrodzenie za godziny dora nych zast pstw wypłaca si , analogicznie jak w przypadku godzin ponadwymiarowych, według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzgl dnieniem dodatku za warunki pracy (art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela). 4. Czwartym i ostatnim elementem składowym wynagrodzenia s nagrody i inne wiadczenia wynikaj ce ze stosunku pracy, tj.: • dodatek za uci liwo pracy, w wysoko ci 20% wynagrodzenia zasadniczego przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, którego organ prowadz cy szkoł przeniósł do pracy w innej szkole w innej miejscowo ci – bez zgody nauczyciela. Warunkiem przeniesienia nauczyciela bez jego zgody jest potrzeba zapewnienia tej szkole obsady na stanowisku nauczyciela z odpowiednimi kwalifikacjami, którego w inny sposób nie udało si w szkole zatrudni . Dyrektor szkoły, do której przeniesiono nauczyciela, powinien tak ustali rozkład czasu pracy, aby nauczyciel prowadził zaj cia jedynie w cztery dni tygodnia. Ponadto nauczycielowi przysługuje zakwaterowanie w miejscowo ci, do _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 której go 18 Ministerstwo Edukacji i Nauki przeniesiono a w której znajduje si szkoła. Przeniesienie bez zgody nauczyciela mo e nast pi na okres nie dłu szy ni na 3 lata, po którym nauczyciel ma prawo powrotu na uprzednio zajmowane stanowisko (art. 19 Karty Nauczyciela). • dodatkowe wynagrodzenie za prac w porze nocnej – nauczycielowi za ka d godzin pracy w porze nocnej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w wysoko ci 15% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego, jednak e nie ni szej ni ustalona na podstawie art. 1518 § 1 Kodeksu pracy ( art. 42b ust. 2 Karty Nauczyciela). • za zaj cia dydaktyczne, wychowawcze lub opieku cze, wykonywane w dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzie wolny od pracy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odr bne wynagrodzenie, w wysoko ci ustalonej w sposób okre lony w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 5 Karty Nauczyciela (art. 42c ust. 3 Karty Nauczyciela). Rozporz dzenie z dnia 31 stycznia 2005 r. reguluje w §10 wysoko wynagrodzenia otrzymywanego przez nauczyciela za zaj cia wykonywane w dniu wolnym od pracy. Za ten dzie nauczycielowi, je eli nie otrzymał innego dnia wolnego, przysługuje wynagrodzenie za ka d godzin pracy obliczane jak za godzin ponadwymiarow . • za prac w wi to, w sytuacji gdy którykolwiek z pi ciu dni pracy nauczyciela przypadnie w szczególnie wi to i nauczyciel w tym dniu wykonuje prac uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego w otrzymuje wynagrodzenie, o którym mowa w §10 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r., ze 100% dodatkiem ( art. 42c ust. 4 Karty Nauczyciela). • nagroda jubileuszowa przysługuje wszystkim nauczycielom obj tym pełnym zakresem przepisów Karty Nauczyciela, bez wzgl du na wymiar ich zatrudnienia. Jej wysoko uzale niona jest od okresu zatrudnienia i waha si w przedziale 75% - 250% miesi cznego wynagrodzenia uprawnionego nauczyciela (art. 47 ust. 1 Karty Nauczyciela). Szczegółowe zasady obliczania i wypłacania tej nagrody okre la rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 pa dziernika 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 19 Ministerstwo Edukacji i Nauki innych okresów uprawniaj cych nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418). • dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje nauczycielom w wysoko ci i na zasadach ustalanych na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery bud etowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z pó n. zm.) – zgodnie z art. 48 Karty Nauczyciela. • zasiłek na zagospodarowanie przysługuje nauczycielowi, na podstawie art. 61 Karty Nauczyciela, który spełnia nast puj ce warunki: - posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska, - praca podejmowana przez nauczyciela w szkole jest jego pierwsz prac zawodow w yciu (z wył czeniem pracy wykonywanej w okresie studiów lub nauki w zakładzie kształcenia nauczycieli), - uzyskał stopie nauczyciela kontraktowego w ci gu dwóch lat od dnia podj cia pierwszej pracy zawodowej w yciu w szkole, - zło ył wniosek o wypłacenie zasiłku w ci gu roku licz c od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego. Oceny spełnienia przez nauczyciela warunków do otrzymania zasiłku na zagospodarowanie dokonuje si na dzie zło enia wniosku. Jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie przysługuje w wysoko ci 2-miesiecznego wynagrodzenia zasadniczego przysługuj cego nauczycielowi w dniu zło enia wniosku o wypłat zasiłku. Nauczyciel, który zło y wniosek o wypłat ww. zasiłku musi liczy si z mo liwym obowi zkiem jego zwrotu, je eli nie przepracuje w szkole 3 lat, licz c od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego. W uzasadnionych przypadkach organ prowadz cy szkoł (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa) mo e zwolni nauczyciela w cało ci lub w cz ci od obowi zku zwrotu zasiłku (art. 61 ust. 3 Karty Nauczyciela). • odprawa emerytalna i rentowa przysługuje nauczycielowi spełniaj cemu warunki uprawniaj ce do przej cia na emerytur lub rent z tytułu niezdolno ci do _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 20 Ministerstwo Edukacji i Nauki pracy, którego stosunek pracy ustał w zwi zku z przej ciem na emerytur lub rent z tytułu niezdolno ci do pracy, w wysoko ci uzale nionej od ilo ci lat przepracowanych w szkole (art. 87 ustawy- Karta Nauczyciela). Nauczycielowi, który nie przepracował w szkole co najmniej 20 lat przysługuje odprawa w wysoko ci dwumiesi cznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole b d cej podstawowym miejscem jego pracy. Natomiast nauczycielowi, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat przyznaje si odpraw w wysoko ci trzymiesi cznego wynagrodzenia ostatnio podstawowym miejscem jego pracy. Wysoko pobieranego w szkole b d cej ww. wynagrodzenia oblicza si zgodnie z zasadami maj cymi zastosowanie przy ustaleniu ekwiwalentu pieni nego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, które zostały okre lone przez Ministra Edukacji Narodowej w rozporz dzeniu z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieni nego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz. U. Nr 71, poz. 737 z pó n. zm.). • odprawa z tytułu rozwi zania stosunku pracy przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwi zano stosunek pracy na skutek orzeczenia lekarskiego stwierdzaj cego niezdolno dotychczasowej pracy, przyznaje si odpraw pieni do wykonywania n w wysoko ci jednomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego ostatnio pobieranego w czasie trwania stosunku pracy – za ka dy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 1 i 1a Karty Nauczyciela. Ustawa ogranicza maksymaln kwot odprawy do wysoko ci sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego (art. 28 ust. 1 Karty Nauczyciela). Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, któremu udzielono urlopu bezpłatnego w sytuacji, gdy zatrudnienie w zawodzie nauczycielskim w miejscu zamieszkania współmał onka nie było mo liwe i je eli nauczyciel nie podj ł ponownie pracy w okresie 2 lat ( stosunek pracy ulega rozwi zaniu). W takiej sytuacji nauczycielowi przysługuje odprawa zgodnie z zasadami art. 28 ust. 1 Karty Nauczyciela, jednak jej wysoko uzale niona jest od okresu pracy nauczyciela. W przypadku pozostawania w stosunku pracy nauczycielskiej przez okres nie przekraczaj cy 10 lat, wysoko odprawy nie mo e przekroczy trzymiesi cznego _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 21 Ministerstwo Edukacji i Nauki wynagrodzenia. Przy okresie zatrudnienia przekraczaj cym 10 lat wysoko odprawy mo e równowarto zosta podwy szona maksymalnie do kwoty stanowi cej sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego (art. 28 ust. 2 Karty Nauczyciela). W przypadku cofni cia skierowania do nauczania religii w szkole, nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania przysługuje jednorazowa odprawa w wysoko ci jednomiesi cznego wynagrodzenia za ka dy rok pracy na stanowisku nauczyciela religii, nie wi cej jednak ni w wysoko ci trzymiesi cznego wynagrodzenia (art. 28 ust. 2a Karty Nauczyciela). Wy ej wymienione odprawy wypłaca dyrektor szkoły, który rozwi zał z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania stosunek pracy. Nauczycielowi, z którym rozwi zano stosunek pracy w trybie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela, tj. w zwi zku z całkowit lub cz ciow likwidacj szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powoduj cych zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemo liwiaj cych dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zaj , je eli nie skorzystał z mo liwo ci przeniesienia w stan nieczynny, przysługuje odprawa, której wysoko zale y od formy zatrudnienia nauczyciela. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania otrzymuje odpraw w wysoko ci sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego. Natomiast wysoko odprawy, która przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o prac okre la art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwi zywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotycz cych pracowników (Dz. U. Nr 90, poz.844 z pó n. zm.). Nauczyciel otrzyma odpraw w wysoko ci: 1) jednomiesi cznego wynagrodzenia, je eli był zatrudniony u danego pracodawcy krócej ni 2 lata; 2) dwumiesi cznego wynagrodzenia, je eli był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat; 3) trzymiesi cznego wynagrodzenia, je eli był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 22 Ministerstwo Edukacji i Nauki Odpraw ustala si zgodnie z zasadami obowi zuj cymi przy obliczaniu ekwiwalentu pieni nego za urlop wypoczynkowy. • nagrody ze specjalnego funduszu nagród, art. 49 Karty Nauczyciela ustanawia regulacje zobowi zuj ce organy prowadz ce, wojewodów i ministra wła ciwego do spraw o wiaty i wychowania do stworzenia specjalnych funduszy z przeznaczeniem na nagrody za szczególne osi gni cia dydaktyczno-wychowawcze nauczycieli. Ustawa precyzuje kwoty, jakie powinny znale funduszach. Na wypłat si w poszczególnych nagród przyznawanych przez organy prowadz ce szkoły oraz dyrektorów szkół, w bud etach tych pierwszych rezerwuje si wysoko ci co najmniej 1% planowanych rocznych wynagrodze rodki w osobowych. Kuratorzy o wiaty oraz organy sprawuj ce nadzór pedagogiczny dla nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 i ust. 1a Karty Nauczyciela, wypłacaj nagrody ze rodków wydzielonych w bud etach wojewodów, stanowi cych równowarto 2 744 rednich wynagrodze nauczyciela sta ysty. Z kolei na nagrody ministra wła ciwego do spraw o wiaty i wychowania przeznacza si równowarto 2 015 rednich wynagrodze nauczyciela sta ysty. VIII. Dodatki socjalne. Nauczycielom pracuj cym na terenach wiejskich lub w miastach licz cych do 5 000 mieszka ców przysługuj mieszcz si odr bne uprawnienia oraz dodatki, które nie w definicji wynagrodzenia wynikaj cej z art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela. Nale do nich w szczególno ci: • prawo do lokalu mieszkalnego na terenie gminy, w której poło ona jest szkoła ( art. 54 ust.1 Karty Nauczyciela); • nauczycielowi, który posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela przysługuje nauczycielski dodatek mieszkaniowy, którego wysoko uzale niona jest od sytuacji rodzinnej nauczyciela oraz specyfiki miejscowo ci, w której nauczyciel jest zatrudniony (art. 54 ust. 3 Karty Nauczyciela). Organ prowadz cy szkoł ustala wysoko nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 23 Ministerstwo Edukacji i Nauki szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania (art. 54 ust. 7 Karty Nauczyciela). Dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej wysoko i szczegółowe zasady przyznawania i wypłacania dodatku mieszkaniowego okre lone zostały w rozporz dzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie wysoko ci oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 56, poz. 585 z pó n. zm.); • dodatek wiejski – nauczycielom posiadaj cym kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela przysługuje odr bny dodatek w wysoko ci 10% wynagrodzenia zasadniczego (art. 54 ust.5 ustawy Karta Nauczyciela). • działka gruntu szkolnego – nauczyciel zatrudniony na terenie wsi ma prawo otrzyma do osobistego u ytkowania działk gruntu szkolnego (art. 56 Karty Nauczyciela). IX. Zakładowy fundusz wiadcze socjalnych. Zgodnie z regulacjami art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela dla nauczycieli dokonuje si wysoko ci corocznie odpisu na zakładowy fundusz ustalonej jako iloczyn przeci tnej w socjalnych w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zaj (po przeliczeniu na pełny wymiar zaj planowanej, wiadcze ) skorygowanej w ko cu roku do faktycznej przeci tnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zaj )i 110% kwoty bazowej, okre lanej dla pracowników pa stwowej sfery bud etowej na podstawie art. 5 pkt 1 lit. a) i art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw, ustalanej corocznie w ustawie bud etowej. rodki na ten cel zagwarantowane s przez pa stwo w dochodach jednostek samorz du terytorialnego, a w przypadku szkół prowadzonych przez wła ciwych ministrów – w bud etach tych ministrów. Z odpisu na zakładowy fundusz wiadcze socjalnych wypłacane jest nauczycielowi do ko ca sierpnia ka dego roku wiadczenie urlopowe w wysoko ci odpisu podstawowego, o którym mowa w art. 5 ust.1 i ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 24 Ministerstwo Edukacji i Nauki funduszu wiadcze socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z pó n. zm.), ustalonego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym. W stosunku do nauczycieli b d cych emerytami i rencistami dokonuje si odpisu na zakładowy fundusz wiadcze socjalnych w wysoko ci 5% pobieranych przez nich emerytur i rent (art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela). Zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie sposobu podziału cz ci o wiatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorz du terytorialnego w roku 2006 (Dz. U. Nr 266, poz. 2231) podział cz ci o wiatowej subwencji ogólnej dokonywany jest z uwzgl dnieniem finansowania odpisu na zakładowy fundusz wiadcze socjalnych dla nauczycieli b d cych emerytami i rencistami. W celu dokładnego wyliczenia wysoko ci ww. odpisu organ prowadz cy szkoł , b d cy jednostk samorz du terytorialnego musi pozyska od nauczycieli, b d cych emerytami i rencistami informacje o wysoko ci pobieranych wiadcze . Dyrektorzy szkół, obejmuj cych pomoc socjaln nauczycieli emerytów i rencistów powinni zwróci si bezpo rednio do uprawnionych osób, w celu pozyskania informacji o wysoko ci pobieranych emerytur i rent. Po ustaniu stosunku pracy szkoła, która była ostatnim miejscem pracy nauczyciela, przed przej ciem na emerytur lub rent obejmuje nauczyciela opiek socjaln . W wietle art. 53 ust. 5 Karty Nauczyciela zasady i wysoko wiadcze przyznawanych z Funduszu okre lane s w oparciu o przepisy ustawy o zakładowym funduszu wiadcze socjalnych i wypłacane na podstawie regulaminu zakładowego funduszu wiadcze socjalnych, obowi zuj cego w danej szkole (placówce). Nale y zauwa y , i zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu wiadcze socjalnych do kompetencji pracodawcy, czyli dyrektora szkoły nale y ustalenie w regulaminie zasad wydatkowania rodków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalno ci socjalnej oraz zasad i warunków korzystania z usług i uwzgl dnieniem sytuacji wiadcze finansowanych z funduszu, z yciowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Do obowi zku dyrektora nale y uzgodnienie tre ci regulaminu zakładowego funduszu wiadcze socjalnych ze zwi zkami zawodowymi lub, je eli nie ma na terenie szkoły zwi zków, z przedstawicielem pracowników. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 25 Ministerstwo Edukacji i Nauki X. Porównanie wysoko ci przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia nauczyciela na tle przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia w innych sektorach. w złotych PRZECI TNE MIESI CZNE WYNAGRODZENIE1 Rok 1. 2000 2. 2001 3. 2002 4. 2003 5. 2004 6. 2005 w gospodarce narodowej w sektorze przedsi biorstw w sferze bud etowej nauczycieli2 1 924 2 048 1 932 1 885 2 062 2 198 2 089 1 984 2 133 2 273 2 149 2 033 2 201 2 338 2 266 2 297 2 290 2 434 2 385 2 418 2 3803 2 5094 2 5033 2 536 1 Dane GUS ródło MEiN na podstawie redniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli w szkołach i placówkach prowadzonych przez JST obj tych subwencj o wiatow wg sprawozdania statystycznego EN-3 3 3 kwartały 2005 r. 4 redniorocznie za 2005 r. 2 _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 26 Ministerstwo Edukacji i Nauki Przeci tne miesi czne wynagrodzenie 3000 przeci tne miesi czne wynagrodzenie w gospodarce narodowej 2500 w zł 2000 przeci tne miesi czne wynagrodzenie w sektorze przedsi biorstw 1500 1000 przeci tne miesi czne wynagrodzenie w sferze bud etowej 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 przeci tne miesi czne wynagrodzenie nauczycieli lata Wzrost przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia nauczycieli w warunkach przed i po nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela w roku 2000 i 2004 3000 przeci tne wynagrodzenie nauczycieli wg nowego systemu wynagradzania (art.30 ust. 3 i 4 ustawy KN) 2500 w zł 2000 1500 1000 500 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 lata przeci tne wynagrodzenie nauczycieli wg wzrostu o rednioroczny wska nik wzrostu wynagrodze okre lony corocznie w ustawie bud etowej XI. Struktura wynagrodze nauczycieli wg definicji wynagrodzenia zawartej w art. 30 ustawy Karta Nauczyciela – tabela. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 27 Ministerstwo Edukacji i Nauki STRUKTURA WYNAGRODZE wynagrodzenia zawartej w NAUCZYCIELA Wyszczególnienie I. II. 1. 2. 3. Podstawa prawna wypłacania poszczególnych składników Wynagrodzenie zasadnicze. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005r. w sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za prac w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z pó n. zm.). Dodatki. Art. 33 ustawy Karta za wysług lat Nauczyciela, a szczegółowe zasady przyznawania uchwała organu stanowi cego JST w sprawie regulaminu wynagradzania. motywacyjny Szczegółowe zasady przyznawania i wysoko dodatków: motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy okre la regulamin wynagradzania w danej JST. funkcyjny Dodatkowo: dodatek funkcyjny – wykaz stanowisk oraz sprawowanych funkcji uprawniaj cych do NAUCZYCIELI wg definicji art. 30 ustawy KARTA Wysoko Zakres podmiotowy Wg tabeli stawek b d cej zał cznikiem do rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r., odpowiednio do stopnia awansu zawodowego, poziomu wykształcenia i wymiaru zaj obowi zkowych. Charakter powszechny. Wprost z ustawy Karta Nauczyciela - 1% stawki wynagrodzenia zasadniczego za ka dy rok pracy, nie wi cej jednak ni 20%. Charakter powszechny. Dodatek przysługuje poczynaj c od czwartego roku pracy. Warunek corocznego ustalenia przez JST takiej wysoko ci dodatków, aby po zbilansowaniu ze wszystkimi innymi składnikami wynagrodzenia osi ga w ka dej JST co najmniej rednie wynagrodzenia wynikaj ce z art. 30 ust. 3 i 4 ustawy – Karta Nauczyciela. Wybrani nauczyciele spełniaj cy warunki ogólne okre lone w § 6 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r. szczegółowo rozwini te w regulaminie JST. Wybrani nauczyciele realizuj cy w szkole odr bne funkcje lub zadania wskazane w § 5 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 28 Ministerstwo Edukacji i Nauki 4. III. 1. za warunki pracy dodatku funkcyjnego; dodatek motywacyjny – ogólne warunki przyznawania dodatku motywacyjnego; dodatek za warunki pracy - wykaz trudnych i uci liwych warunków pracy stanowi cych podstaw do przyznania dodatku za warunki pracy okre lone s w rozporz dzeniu z dnia 31 stycznia 2005 r. Wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i dora nych zast pstw. godziny Godziny Wprost z ustawy Karta ponadwymiarowe ponadwymiarowe – Nauczyciela – wg stawki art. 35 ust. 3 ustawy osobistego – Karta Nauczyciela. zaszeregowania wraz z dodatkiem za warunki pracy. 2. godziny dora nych zast pstw Godziny dora nych zast pstw - art. 35 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela. IV. 1. Nagrody i inne wiadczenia wynikaj ce ze stosunku pracy. dodatek za Art. 19 ust. 2 pkt 2 Wprost z ustawy – Karta uci liwo pracy ustawy – Karta Nauczyciela 20% Nauczyciela. wynagrodzenia zasadniczego. 2. dodatkowe wynagrodzenie za prac w porze nocnej Art. 42b ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela. Wprost z ustawy Karta Nauczyciela – wg stawki osobistego zaszeregowania wraz z dodatkiem za warunki pracy. Wprost z ustawy – Karta Nauczyciela – w wysoko ci 15% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego, jednak e nie ni szej ni ustalona na podstawie art. 1518 §1 Kodeksu pracy. Wybrani nauczyciele realizuj cy zaj cia, których prowadzenie uznaje si za prac w trudnych i uci liwych warunkach – wykaz trudnych i uci liwych warunków zawiera § 8 i 9 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r. Wybrani nauczyciele zatrudnieni w szkołach, w których godziny ponadwymiarowe s przewidziane w arkuszu organizacyjnym szkoły. Nauczyciele realizuj cy zaj cia w zast pstwie nieobecnego nauczyciela. Wył cznie nauczyciele zatrudnieni na podstawie mianowania w sytuacji przeniesienia przez organ prowadz cy do szkoły w innej miejscowo ci. Wył cznie nauczyciele realizuj cy tygodniowy obowi zkowy wymiar czasu pracy w nocy w placówkach wymienionych w § 2 rozporz dzenia _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 29 Ministerstwo Edukacji i Nauki 3. nagrody jubileuszowe 4. wynagrodzenie za prac w dniu wolnym od pracy 5. dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. 13-tka ) Art. 47 ustawy – Karta Nauczyciela. Szczegółowe zasady przyznawania nagród – rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 pa dziernika 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniaj cych nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418). Art. 42c ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela oraz rozporz dzenie z dnia 31 stycznia 2005 r. Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery bud etowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z pó n. zm.) w zwi zku z art. 48 ustawy – Karta Nauczyciela. Wprost z ustawy – Karta Nauczyciela - za 20 lat pracy - 75%, za 25 lat pracy - 100% , za 30 lat pracy - 150%, za 35 lat pracy – 200%, za 40 lat pracy – 250% wynagrodzenia miesi cznego. Zgodnie z §10 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r. odr bne wynagrodzenie przysługuje za ka d godzin pracy w dniu wolnym od pracy obliczane jak za godzin ponadwymiarow . 8,5% sumy wynagrodzenia za prac otrzymanego przez pracownika w ci gu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzgl dniaj c wynagrodzenie i inne wiadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieni nego za urlop wypoczynkowy, a tak e wynagrodzenie za urlop Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 maja 2001 r. w sprawie realizowania przez nauczycieli tygodniowego obowi zkowego wymiaru godzin zaj wychowawczych w porze nocnej (Dz. U. Nr 52, poz. 550). Wył cznie nauczyciele, którzy przepracowali wskazany ustaw okres czasu. Nauczyciele realizuj cy zaj cia dydaktyczne, wychowawcze i opieku cze w dniu wolny od pracy, je eli nie otrzymali za ten dzie innego dnia wolnego. Charakter powszechny. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 30 Ministerstwo Edukacji i Nauki wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługuj ce pracownikowi, który podj ł prac w wyniku przywrócenia do pracy. Wprost z ustawy Karty Nauczyciela- 2miesi czne otrzymywane wynagrodzenie zasadnicze. 6. zasiłek na zagospodarowanie Art. 61 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela. 7. dodatki specjalistyczne I stopie specjalizacji – 30 zł. II stopie specjalizacji – 47 zł. III stopie specjalizacji 66 zł, tytuł doktora 83 zł, tytuł doktora hab. 122 zł. 8. odprawy z tytułu rozwi zania stosunku pracy z przyczyn dotycz cych pracodawcy (likwidacja szkoły lub zmiany organizacyjne uniemo liwiaj ce dalsze zatrudnianie nauczyciela) §10-13 rozporz dzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 marca 1997 r. w sprawie wynagradzania nauczycieli (Dz. U. Nr 29, poz. 160 z pó n. zm.) w zwi zku z art. 9 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 19, poz. 239 z pó . zm) – przepis wygasaj cy. Art. 20 ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela oraz art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwi zywania stosunków pracy z przyczyn niedotycz cych pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 z pó n. zm.). Wprost z ustawy Karta Nauczyciela - w wysoko ci 6miesi cznego wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania lub w wysoko ci 1, 2 lub 3 miesi cznego wynagrodzenia w zale no ci od okresu pracy w danej szkole dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o prac . Wył cznie nauczyciele z którymi rozwi zano stosunek pracy z przyczyn dotycz cych pracodawcy. 9. odprawy przej cia emerytur Art. 87 ustawy – Karta Nauczyciela. Wprost z ustawy – Karta Nauczyciela w wysoko ci 2 lub 3 miesi cznego wynagrodzenia w zale no ci od Wył cznie nauczyciele spełniaj cy warunki uprawiaj ce do przej cia na emerytur . z tytułu na lub rent Wył cznie nauczyciele kontraktowi, którzy podejmuj sw pierwsz prac w yciu w szkole oraz spełniaj pozostałe warunki ustawowe. Wył cznie nauczyciele pobieraj cy dodatek specjalistyczny w dniu 6 kwietnia 2000r. Dodatek przysługuje do momentu uzyskania wy szego stopnia awansu zawodowego. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 31 Ministerstwo Edukacji i Nauki przepracowanego w szkole okresu. 10. a) odprawy z tytułu rozwi zania stosunku pracy w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzaj cego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolno ci nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy Art. 28 ustawy – Karta Nauczyciela. Wprost z ustawy – Karta Nauczyciela W wysoko ci jednomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego za ka dy rok pracy nauczyciela nie przekraczaj c jednak sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego. b) w razie cofni cia skierowania do nauczania religii W wysoko ci jednomiesi cznego wynagrodzenia za ka dy rok pracy na stanowisku nauczyciela religii nie wi cej jednak ni w wysoko ci trzymiesi cznego wynagrodzenia. c) nie podj cia pracy po upływie okresu przebywania na urlopie bezpłatnym udzielonym na podstawie art. 70 ustawy – Karta nauczyciela W wysoko ci jednomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego za ka dy rok pracy nauczyciela nie przekraczaj c jednak trzymiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego, je eli okres pracy nauczycielskiej nie przekroczył 10 lat lub sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego, gdy okres pracy nauczycielskiej przekroczył 10 lat. 11. nagrody ze specjalnego funduszu nagród. Art. 49 ust. 1 pkt ustawy – Karta Nauczyciela oraz regulamin wynagradzania w danej JST. Wprost z ustawy Karta Nauczyciela. 12. jednorazowa gratyfikacja pieni na dla nauczyciela, który uzyskał tytuł honorowy profesora o wiaty Art. 31 ustawy – Karta Nauczyciela. Jednorazowa gratyfikacja pieni na w wysoko ci 6miesi cznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego. Wył cznie nauczyciele zatrudnieni na podstawie mianowania, z którymi rozwi zano stosunek pracy ze wskazanych przyczyn. Nagroda organu prowadz cego wył cznie dla nauczycieli za szczególne osi gni cia dydaktycznowychowawcze. Nauczyciele dyplomowani, którzy uzyskali tytuł honorowy profesora o wiaty. _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 32 Ministerstwo Edukacji i Nauki XII. Wykaz podstawowych aktów prawnych reguluj cych wynagrodzenia nauczycieli oraz sfer pragmatyki zawodowej nauczycieli. 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483). 2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 z pó n. zm.). 3. Ustawa z dnia 26 stycznia 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z pó n. zm.). 4. Ustawa z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 19, poz. 239 z pó n. zm). 5. Ustawa z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie o wiaty, ustawy – Przepisy wprowadzaj ce reform ustroju szkolnego, ustawy- Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 1194 z pó n. zm.). 6. Ustawa z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255 z pó n. zm.). 7. Ustawa z dnia 12 wrze nia 2002 r. zmieniaj ca ustaw o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, ustaw o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustaw o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 1267). 8. Ustawa z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845). 9. Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery bud etowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z pó n. zm.). 10. Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwi zywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotycz cych pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 z pó n. zm.). 11. Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu wiadcze socjalnych ( Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z pó n. zm.). 12. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 33 Ministerstwo Edukacji i Nauki wynagrodzenia za prac w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z pó n. zm.). 13. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 2 lutego 2005 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 22, poz. 182). 14. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 28 stycznia 2005 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okr gowych komisjach egzaminacyjnych (Dz. U. Nr 22, poz. 180). 15. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie wysoko ci oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 56, poz. 585 z pó n. zm.). 16. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 pa dziernika 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniaj cych nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418). 17. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej w z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieni nego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz. U. Nr 71, poz. 737 z pó n. zm.). 18. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 wrze nia 2001 r. w sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osi gni cia dydaktyczno-wychowawcze (Dz. U Nr 101, poz. 1093). 19. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 wrze nia 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz okre lenia szkół i wypadków, w których mo na zatrudni nauczycieli niemaj cych wy szego wykształcenia lub uko czonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 155, poz. 1288 z pó n. zm.). _______________________________________________________________________________________ Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006 34