System Wynagradzania Nauczycieli oraz inne świadczenia

Transkrypt

System Wynagradzania Nauczycieli oraz inne świadczenia
Ministerstwo Edukacji i Nauki
MINISTERSTWO EDUKACJI I NAUKI
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli
Wydział Systemów Wynagradzania
System Wynagradzania
Nauczycieli
oraz inne wiadczenia
przysługuj ce nauczycielom
Spis tre ci:
I. Wst p................................................................................................................................……… 2
II. Podstawowe warunki wypłacania wynagrodzenia nauczycielom............................................... 3
III. Wynagrodzenie a dodatki socjalne................................................................................ ………. 4
IV. Podział kompetencji w zakresie ustalania wysoko ci i szczegółowych zasad
okre lania składników wynagrodzenia nauczyciela................................................................... 8
V. Regulacje w zakresie wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych
zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne w
Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr gowych komisjach egzaminacyjnych
oraz nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy
administracji rz dowej ………….…................................................................................................. 12
VI. Regulacje w zakresie wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych
zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje
pedagogiczne w urz dach organów administracji rz dowej, kuratoriach o wiaty,
specjalistycznej jednostce nadzoru, organach sprawuj cych nadzór pedagogiczny
nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o rodkami
diagnostyczno-konsultacyjnymi i szkołami przy zakładach karnych………………………............... 15
VII. Składniki wynagrodzenia nauczycieli b d ce podstaw do okre lenia rednich,
o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela.................................................................... 15
VIII. Dodatki socjalne.......................................................................................................... ………. 23
IX. Zakładowy fundusz wiadcze socjalnych................................................................................ 24
X. Porównanie wysoko ci przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia nauczyciela na tle
przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia w innych sektorach………………………... ………. 26
XI. Struktura wynagrodze nauczycieli wg definicji wynagrodzenia zawartej w art. 30 Karty
Nauczyciela - tabela..................................................................................................................28
XII. Wykaz podstawowych aktów prawnych reguluj cych wynagrodzenia nauczycieli oraz
sfer pragmatyki zawodowej nauczycieli …….……………………….............................................. 33
Warszawa
Maj 2006 r.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
1
Ministerstwo Edukacji i Nauki
I. Wst p.
W roku 2000 wprowadzono gruntown , systemow
reguluj cych pragmatyk
konieczno
zawodow
zmian
nauczycieli. Podstaw
przepisów
tych zmian była
dostosowania przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta
Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 z pó n. zm.) do obowi zuj cych
rozwi za
ustrojowych pa stwa, jak równie
wdro enie nowej koncepcji statusu
zawodowego nauczyciela, umo liwiaj cej skuteczne przeciwdziałanie narastaj cemu
zjawisku
pauperyzacji
zawodu
nauczycielskiego.
Na
gruncie
dotychczas
obowi zuj cych przepisów wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli powi zane było z
poziomem wykształcenia i sta em pracy, przy czym wzrastało automatycznie o
niewielk
kwot
co 2 lata, bez wzgl du na aktywno
zawodow
Maksymalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciel mógł uzyska
latach pracy. Istot
nauczyciela.
dopiero po 30
obecnego rozwi zania jest przyporz dkowanie 4 – stopniowej
cie ce awansu zawodowego systemu kwalifikacji płacowej. Przyj te w 2000 r.
rozwi zania uzale niły awans zawodowy i finansowy od indywidualnej aktywno ci,
zaanga owania
oraz
Odpowiednio do obci
zewn trznie
ocenianych
efektów
pracy
nauczyciela.
e zwi zanych z powołaniem szczególnego systemu awansu
zawodowego, trybem aktu prawnego najwy szej rangi - ustawy - zagwarantowane
zostały równolegle rednie wynagrodzenia nauczycieli na ka dym ze stopni awansu
zawodowego i w ka dej z jednostek samorz du terytorialnego odr bnie.
Niniejsze opracowanie ma na celu szczegółowe przedstawienie regulacji
dotycz cych wynagrodze oraz innych przychodów/ wiadcze wynikaj cych z pracy
w zawodzie nauczyciela, przy jednoczesnym rozgraniczeniu definicji wynagrodzenia,
zawartej w art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela od dodatków socjalnych.
Osobny fragment po wi cono gwarancjom pa stwa w zakresie wynagrodze
nauczycieli, ich wysoko ci, a tak e prawnej mo liwo ci ich waloryzacji. Jednocze nie
w szczególny sposób pragniemy zwróci
poszczególnych
składników
ministra wła ciwego
ds.
uwag
wynagrodzenia
o wiaty
na kompetencje do stanowienia
nauczycieli
i wychowania
oraz
podzielone
pomi dzy
jednostki samorz du
terytorialnego, z uwzgl dnieniem form kontroli tych ostatnich przez Pa stwo. Zgodnie
bowiem z art. 15 i 16 ust. 2 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78,
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
2
Ministerstwo Edukacji i Nauki
poz. 483) ustrój Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizacj
władzy
publicznej, a samorz d terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej.
Przysługuj c
mu w ramach ustaw istotn
cz
wykonuje w imieniu własnym i na własn
kompetencje
jednostek
samorz du
zada
publicznych samorz d
odpowiedzialno . Szczegółowe
terytorialnego
w
zakresie
kształtowania
wynagrodze nauczycieli okre la art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela.
Ponadto zwracamy uwag na odmienno
regulacji w stosunku do nauczycieli
zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej, na
stanowiskach wymagaj cych kwalifikacji pedagogicznych w Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej i okr gowych komisjach egzaminacyjnych. Jak równie na zmiany
wprowadzone ustaw z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela
oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845).
Cało
II.
opracowania uzupełniono o stosowne tabele i wykresy.
Podstawowe warunki wypłacania wynagrodzenia nauczycielom.
Niezale nie od podstawy prawnej nawi zania stosunku pracy – umowa o
prac , mianowanie – nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia od
pierwszego dnia pracy, w wysoko ci ustalonej w akcie nawi zania stosunku pracy
(art. 38 Karty Nauczyciela). Wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi
miesi cznie z góry w pierwszym dniu miesi ca, chyba, e ten dzie jest ustawowo
wolnym od pracy. W takim przypadku wynagrodzenie wypłacane jest w dniu
nast pnym. Zasada ta dotyczy wynagrodzenia zasadniczego i stałych składników
wynagrodzenia, takich jak np. dodatek za wysług
motywacyjny. Składniki wynagrodzenia, których wysoko
lat, dodatek funkcyjny czy
mo e by ustalona jedynie
na podstawie ju wykonanych prac, tj. wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i
godziny dora nych zast pstw, wypłaca si
ostatnim dniu miesi ca. Je eli dzie
miesi cznie lub jednorazowo z dołu w
ten jest ustawowo wolny od pracy, wypłata
nast puje w dniu bezpo rednio poprzedzaj cym ten dzie , a w szczególnie
uzasadnionych przypadkach istnieje mo liwo
dokonania wypłaty w jednym z
ostatnich pi ciu dni miesi ca lub w dniu wypłaty wynagrodzenia, które nauczyciel
otrzymuje z góry. Wypłata wynagrodzenia nast puje w formie pieni
nauczyciela lub za jego zgod
nej do r k
przelewem na jego konto osobiste w banku.
Pracodawca powinien na tyle wcze niej przekaza do banku dyspozycj
przelewu
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
3
Ministerstwo Edukacji i Nauki
rodków pieni
nych na wypłaty dla nauczycieli, aby wynagrodzenie znajdowało si
w terminie ustawowym na koncie bankowym nauczyciela (art. 39 ust. 3 i 4 ustawy).
Zmiana wysoko ci wynagrodzenia w czasie trwania stosunku pracy w
zwi zku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego nast puje z
pierwszym dniem roku szkolnego nast puj cego po roku szkolnym, w którym
nauczyciel uzyskał wy szy stopie
awansu. Zmiana wysoko ci wynagrodzenia z
innych
pierwszym
przyczyn
nast puje
z
dniem
najbli szego
miesi ca
kalendarzowego, je eli inne przyczyny nie nast piły od pierwszego dnia danego
miesi ca kalendarzowego (art. 39 ust. 1 Karty Nauczyciela). Natomiast w przypadku
nauczycieli, którzy uzyskali awans zawodowy w trybie art. 9b ust. 3a ustawy zmiana
wysoko ci wynagrodzenia nast puje z dniem 1 stycznia danego roku, nast puj cego
po roku kalendarzowym, w którym nauczyciel uzyskał awans na wy szy stopie (art.
39 ust. 1a Karty Nauczyciela).
III.
Wynagrodzenie a dodatki socjalne.
Wraz ze zmian systemu wynagrodzania nauczycieli w 2000 r. wprowadzono
wyra ne rozgraniczenie przychodu nauczyciela, wynikaj cego ze stosunku pracy na
wynagrodzenie i na dodatki socjalne.
Zgodnie z tre ci
nauczyciela składa si
artykułu 30 ust. 1 Karty Nauczyciela wynagrodzenie
z nast puj cych elementów:
a) wynagrodzenia zasadniczego (jego wysoko
uzale niona jest od stopnia
awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji, wymiaru zaj
obowi zkowych),
b) dodatków:
• za wysług lat (wysoko
dodatku zale y od okresu zatrudnienia),
• motywacyjnego (wysoko
dodatku zale y od jako ci
wykonywania dodatkowych zada lub zaj
wiadczonej pracy i
),
• funkcyjnego (przysługuje z racji powierzonego stanowiska lub sprawowanej funkcji),
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
4
Ministerstwo Edukacji i Nauki
• za warunki pracy (przysługuje nauczycielom wykonuj cym prac
uci
w trudnych,
liwych lub szkodliwych dla zdrowia warunkach pracy),
c) wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora nych
zast pstw,
d) nagród i innych wiadcze wynikaj cych ze stosunku pracy, tj.:
• dodatek za uci
liwo
pracy,
• dodatkowe wynagrodzenie za prac w porze nocnej,
• nagrody jubileuszowe,
• dodatkowe wynagrodzenie roczne,
• zasiłek na zagospodarowanie,
• odprawy (emerytalna, rentowa, z tytułu rozwi zania stosunku pracy),
• nagrody ze specjalnego funduszu nagród.
Ustawowa definicja wynagrodzenia nie obejmuje
zakładowego funduszu
wiadcze
wiadcze
socjalnych z
socjalnych oraz dodatków socjalnych: dodatku
wiejskiego i nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego.
Karta Nauczyciela okre la wysoko
redniego wynagrodzenia nauczycieli
poszczególnych stopni awansu zawodowego. Zgodnie z art. 30 ust. 3 i 4 ustawy
podstaw do okre lenia redniego wynagrodzenia stanowi wysoko
kwoty bazowej
ustalonej dla pracowników pa stwowej sfery bud etowej na podstawie art. 5 pkt 1 lit.
a) i art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodze
w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr
110, poz. 1255 z pó n. zm.), ustalanej corocznie w ustawie bud etowej. W roku 2006
kwota bazowa została ustalona na poziomie 1 795, 80 zł.
rednie wynagrodzenie nauczyciela sta ysty stanowi co najmniej 82% ustalonej
corocznie w ustawie bud etowej kwoty bazowej.
rednie wynagrodzenie nauczycieli
pozostałych stopni awansu powi zane jest z wysoko ci
redniego wynagrodzenia
nauczyciela sta ysty i wynosi odpowiednio dla:
- nauczyciela kontraktowego
– 125 %
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
5
Ministerstwo Edukacji i Nauki
- nauczyciela mianowanego
– 175 %
- nauczyciela dyplomowanego – 225 %
redniego wynagrodzenia nauczyciela sta ysty.
Z uwagi na skutki finansowe dla bud etu pa stwa ustalenie ostatecznych i
docelowych wska ników rednich wynagrodze rozło ono na przestrze trzech lat, w
trakcie, których stopniowo ró nicowana była ich wysoko . Oznacza to, i w latach
2000-2003
wynagrodzenia
nauczycieli
wska nika wzrostu wynagrodze
bud etowej.
Wzrost
wzrastały
powy ej
prognozowanego
ustalanego corocznie dla pracowników sfery
wska ników
w
poszczególnych
latach
kształtował
si
nauczycielskich
w
nast puj co:
Wska niki
wynagrodze
poszczególnych latach wprowadzania nowego
Lp.
Stopie awansu
systemu
2000 r.
Od 1.01.2001 r. do
Od dnia
dnia 30.09.2002 r.
1.10.2002 r.
1.
Nauczyciel sta ysta
1,00
1,00
1,00
2.
Nauczyciel kontraktowy
1,21
1,23
1,25
3.
Nauczyciel mianowany
1,45
1,61
1,75
4.
Nauczyciel dyplomowany
1,50
1,84
2,25
Docelowe relacje wska ników rednich wynagrodze zostały wprowadzone z dniem
1 pa dziernika 2002 r. moc ustawy z dnia 12 wrze nia 2002 r. zmieniaj cej ustaw
o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw,
ustaw
o kształtowaniu wynagrodze
w pa stwowej sferze bud etowej oraz o
zmianie niektórych ustaw oraz ustaw
o zmianie ustawy o kształtowaniu
wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.
U. Nr 152, poz. 1267).
Od tego momentu wzrost
rednich wynagrodze
nauczycieli zale y wył cznie od
redniorocznego wska nika wzrostu wynagrodze ustalanego dla pa stwowej sfery
bud etowej lub ewentualnych decyzji poszczególnych organów prowadz cych,
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
6
Ministerstwo Edukacji i Nauki
b d cych jednostkami samorz du terytorialnego w zakresie ustalenia wynagrodze
wy szych od gwarantowanych przez pa stwo ustaw - Karta Nauczyciela.
W my l art. 30 ust. 11 Karty Nauczyciela podwy szenie wynagrodze
nauczycieli nast puje nie pó niej ni
dla
w terminie okre lonym dla pracowników
pa stwowej sfery bud etowej z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku.
Podwy szenie wynagrodze
nast puje wi c w ci gu 3 miesi cy po ogłoszeniu
ustawy bud etowej na dany rok (art. 8 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o
kształtowaniu wynagrodze
w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie
niektórych ustaw).
Odpowiednio od dnia wej cia w
ycie rozwi zania docelowego w zakresie
wska ników stawki redniego wynagrodzenia nauczycieli kształtuj si nast puj co:
w złotych
Na poszczególnych stopniach awansu zawodowego
Sta ysta
Kontraktowy
Mianowany
Dyplomowany
w
kwota
co
125%
175%
225%
latach
bazowa
najmniej
wynagrodzenia
wynagrodzenia
wynagrodzenia
82%
sta ysty
sta ysty
sta ysty
1 315
1 644
2 301
2 959
kwoty
bazowej
2002 (od 1 1 603,56
pa dziernika)
2003
1 667,70
1 368
1 710
2 394
3 078
2004
1 717,73
1 409
1 761
2 466
3 170
2005
1 769,26
1 451
1 814
2 539
3 265
2006
1 795,80
1 473
1 841
2 578
3 314
Bud et pa stwa gwarantuje (art. 30 ust. 8 Karty Nauczyciela) niezb dne rodki na
rednie wynagrodzenia nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego w
dochodach jednostek samorz du terytorialnego a w przypadku szkół prowadzonych
przez wła ciwych ministrów – w bud etach tych ministrów. Jednostki samorz du
terytorialnego mog
dowolnie podwy sza
rodki na wynagrodzenia nauczycieli
ponad poziom gwarantowany przez pa stwo (art. 30 ust. 10 Karty Nauczyciela).
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
7
Ministerstwo Edukacji i Nauki
IV.
Podział kompetencji w zakresie ustalania wysoko ci i szczegółowych
zasad okre lania składników wynagrodzenia nauczyciela.
Ustawa – Karta Nauczyciela przyznała stosowne kompetencje do ustalenia
wysoko ci oraz okre lania szczegółowych zasad wypłacania wybranych składników
wynagrodzenia dwóm podmiotom, co oznacza, i
o zgodno ci wysoko ci
wynagrodzenia z ustaw decyduj :
- minister wła ciwy ds. o wiaty i wychowania,
- organ prowadz cy szkoły lub placówki, b d cy jednostk
samorz du
terytorialnego.
Ka demu z tych podmiotów ustawa przyporz dkowała obowi zek wydania aktu
wykonawczego reguluj cego wybrane składniki wynagrodzenia, w taki sposób, aby
rednie wynagrodzenie nauczycieli na ka dym ze stopni osi gn ło kwot , co
najmniej tak , jaka wynika z art. 30 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela.
Wynagrodzenia nauczycieli w podstawowym wymiarze opieraj si ł cznie na
dwóch aktach wykonawczych do ustawy Karta Nauczyciela:
- powszechnie obowi zuj cym rozporz dzeniu ministra wła ciwego ds. o wiaty i
wychowania (wynagrodzenie zasadnicze),
- akcie prawa miejscowego – regulaminie wynagradzania stanowionym przez
jednostk
samorz du terytorialnego (dodatki i inne składniki wynagrodzenia nie
uregulowane w przepisach ustawy – Karta Nauczyciela).
W my l przyj tej w ustawie – Karta Nauczyciela zasady minister wła ciwy do
spraw o wiaty i wychowania, zgodnie z art. 30 ust. 5 Karty Nauczyciela, w
porozumieniu z ministrem wła ciwym do spraw pracy oraz po zasi gni ciu opinii
Komisji
Wspólnej
Rz du
i
Samorz du
Terytorialnego,
okre la,
w
drodze
rozporz dzenia:
1) corocznie wysoko
minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla
nauczycieli realizuj cych tygodniowy obowi zkowy wymiar godzin, o którym
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
8
Ministerstwo Edukacji i Nauki
mowa w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela, oraz dla nauczycieli, których
tygodniowy obowi zkowy wymiar godzin ustala si na podstawie art. 42 ust. 7
Karty Nauczyciela, oraz sposób udokumentowania prawa do okre lonej
stawki wynagrodzenia zasadniczego;
2) sposób obliczania wysoko ci stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedn
godzin przeliczeniow i minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego dla
nauczycieli realizuj cych tygodniowy obowi zkowy wymiar godzin, o którym
mowa w art. 42 ust. 4a Karty Nauczyciela (podwy szone pensum);
3) wykaz stanowisk oraz sprawowanych funkcji uprawniaj cych nauczyciela do
dodatku funkcyjnego oraz ogólne warunki przyznawania nauczycielom
dodatku motywacyjnego;
4) sposób ustalania wysoko ci wynagrodzenia za prac
w dniu wolnym od
pracy.
Realizuj c powy sze upowa nienie Minister Edukacji Narodowej i Sportu
wydał rozporz dzenie z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysoko ci minimalnych
stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania
dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za prac
w dniu
wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z pó n. zm.).
Organ prowadz cy szkoł
b d cy jednostk
samorz du terytorialnego,
uwzgl dniaj c przewidywan struktur zatrudnienia, zgodnie z art. 30 ust. 6 ustawy –
Karta Nauczyciela, okre la corocznie dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu
zawodowego, w drodze regulaminu obowi zuj cego od dnia 1 stycznia do dnia 31
grudnia:
1) wysoko
stawek dodatków: motywacyjnego, funkcyjnego, za trudne
warunki, a tak e szczegółowe warunki przyznawania dodatków, z
zastrze eniem art. 33 i 34 Karty Nauczyciela;
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
9
Ministerstwo Edukacji i Nauki
2) szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny
ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw, z zastrze eniem art. 35
ust. 3 Karty Nauczyciela;
3) wysoko
i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których
mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one okre lone w ustawie lub
w odr bnych przepisach.
Ustawodawca nało ył na samorz dy obowi zek okre lenia w/w składników
wynagrodzenia w taki sposób, aby rednie wynagrodzenia nauczycieli, składaj ce
si ze składników, o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy, odpowiadały na obszarze
działania
danej
jednostki
samorz du
terytorialnego
co
najmniej
rednim
wynagrodzeniom nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 ustawy – Karta
Nauczyciela.
Zgodnie z tre ci znowelizowanego ustaw z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy
– Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz.
1845) art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela, regulamin wynagradzania podlega
uzgodnieniu ze zwi zkami zawodowymi zrzeszaj cymi nauczycieli.
Przez uzgodnienie, o którym mowa w art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela, nale y
rozumie aprobat
wszystkich rozwi za
projektowanych w regulaminie, wyra on
przez wszystkie strony uczestnicz ce w uzgodnieniach. Ostatecznie przyj te
regulacje powinny by
zatem wynikiem procesu, w którym wła ciwe podmioty
zharmonizowały swoje stanowiska i doprowadziły do braku rozbie no ci pomi dzy
nimi.
W przypadku nieuchwalenia do dnia 31 grudnia danego roku regulaminu na kolejny
rok kalendarzowy stosuje si regulamin obowi zuj cy w roku poprzednim, nie dłu ej
jednak ni przez okres dwóch miesi cy od dnia ogłoszenia ustawy bud etowej (art.
30 ust. 6b ustawy).
Przyj ta regulacja, okre laj ca kompetencje poszczególnych podmiotów w
zakresie stanowienia poszczególnych składników wynagrodzenia nauczycieli,
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
10
Ministerstwo Edukacji i Nauki
potwierdza konstytucyjn zasad decentralizacji władzy publicznej, wyra on w art.
15 i 16 Konstytucji RP.
Ponadto na mocy art. 54 ust. 7 Karty Nauczyciela organ prowadz cy szkoł
b d cy jednostk
samorz du terytorialnego okre la wysoko
nauczycielskiego
dodatku mieszkaniowego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania.
W
wietle art. 91d pkt 1 Karty Nauczyciela zadania i kompetencje organu
prowadz cego okre lone w ww. przepisach wykonuje odpowiednio rada gminy,
rada powiatu, sejmik województwa.
Regulamin wynagradzania nauczycieli uchwalony przez organ prowadz cy
szkoł , na podstawie art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela, w rozumieniu przepisów art. 40
i 41 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142,
poz. 1591 z pó n. zm.), art. 12 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz dzie
powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z pó n. zm.), art. 18 pkt 1 ustawy z
dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz dzie województwa (Dz. U z 2001 r. Nr 142, poz.
1590 z pó n. zm.) oraz art. 87 ust. 2 i art. 94 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej jest
aktem prawa miejscowego powszechnie obowi zuj cego.
Na podstawie przepisu art. 85 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 76 ustawy o
samorz dzie powiatowym i art. 78 ustawy o samorz dzie wojewódzkim nadzór nad
działalno ci gminy, powiatu i województwa sprawuje Prezes Rady Ministrów i
wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.
Nadzór ten sprawowany jest na podstawie kryterium zgodno ci z prawem.
Regulamin wynagradzania stanowiony przez jednostk
samorz du terytorialnego
badany jest zatem pod wzgl dem zgodno ci przepisami prawa w trybie okre lonym
w w/w ustawach.
Wójt
(burmistrz,
przedstawiaj
prezydent
miasta),
starosta,
marszałek
wojewodzie i regionalnej izbie obrachunkowej uchwał
województwa
rady gminy,
rady powiatu, sejmiku województwa w sprawie regulaminu wynagradzania w ci gu 7
dni od dnia jej podj cia.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
11
Ministerstwo Edukacji i Nauki
O niewa no ci ww. uchwały w cało ci lub w cz
ci orzeka organ nadzoru w
terminie 30 dni od dnia jej dor czenia. Organ nadzoru wszczynaj c post powanie w
sprawie stwierdzenia niewa no ci uchwały lub w toku jego post powania, mo e
wstrzyma
jej
wykonanie.
Rozstrzygni cie
nadzorcze
powinno
zawiera
uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o dopuszczalno ci wniesienia
skargi do s du administracyjnego. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa
organ nadzoru nie stwierdza niewa no ci uchwały, wskazuje natomiast, i uchwał
wydano z naruszeniem przepisów prawa (art. 91 ustawy o samorz dzie gminnym,
art. 79 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82 ustawy o samorz dzie
wojewódzkim).
Stwierdzenie przez organ nadzoru niewa no ci uchwały, wstrzymuje jej
wykonanie z mocy prawa z dniem dor czenia rozstrzygni cia nadzorczego (art. 92
ustawy o samorz dzie gminnym, art. 80 ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82a
ustawy o samorz dzie wojewódzkim). Na powy sze rozstrzygni cie przysługuje
organowi samorz du terytorialnego zło enie skargi do s du administracyjnego, który
zobowi zany jest do wyznaczenia rozprawy w ci gu 30 dni od dnia wpłyni cia skargi
(art. 92a ustawy o samorz dzie gminnym, art. 80a ustawy o samorz dzie
powiatowym i art. 82b ustawy o samorz dzie wojewódzkim).
Po
upływie
30
dni
od
przedło enia
uchwały
w
sprawie
regulaminu
wynagradzania, organ nadzoru nie mo e we własnym zakresie stwierdzi
niewa no ci uchwały organu samorz du terytorialnego, mo e zaskar y uchwał do
s du administracyjnego. W tym przypadku wydanie postanowienia o wstrzymaniu
wykonania uchwały nale y do s du (art. 93 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 81
ustawy o samorz dzie powiatowym i art. 82c ustawy o samorz dzie wojewódzkim).
Rozstrzygni cia
nadzorcze
staj
si
prawomocne
z
upływem
terminu
przewidzianego na wniesienie skargi albo z dniem oddalenia skargi lub odrzucenia
jej przez s d (art. 98 ustawy o samorz dzie gminnym, art. 85 ustawy o samorz dzie
powiatowym i art. 86 ustawy o samorz dzie wojewódzkim).
V.
Regulacje w zakresie wynagrodzenia nauczycieli mianowanych lub
dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s
kwalifikacje pedagogiczne w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr gowych
komisjach egzaminacyjnych oraz nauczycieli zatrudnionych w szkołach
prowadzonych przez organy administracji rz dowej.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
12
Ministerstwo Edukacji i Nauki
Nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowiskach, na
których
wymagane
Egzaminacyjnej,
s
kwalifikacje
okr gowych
pedagogiczne
komisjach
w
Centralnej
egzaminacyjnych
oraz
Komisji
nauczyciele
zatrudnieni w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej otrzymuj
wynagrodzenie
na
podstawie
przepisów
Karty
Nauczyciela.
Wysoko
wynagrodzenia zasadniczego dla w/w nauczycieli okre la rozporz dzenie Ministra
Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005r. w sprawie wysoko ci
minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków
przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za
prac
w dniu wolnym od pracy – ze zmianami wprowadzonymi 17 marca 2006 r.
(rozporz dzenie z dnia 6 marca 2006 r. Dz. U. Nr 43, poz. 293).
Natomiast w rozporz dzeniu Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 2 lutego
2005 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za
godziny
ponadwymiarowe
i
godziny
dora nych
zast pstw
dla
nauczycieli
zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U.
Nr 22, poz. 182), w szczegółowy sposób okre lono:
• warunki, od spełnienia których zale y przyznanie nauczycielowi zatrudnionemu
w
szkole
prowadzonej
przez
organy
administracji
rz dowej
dodatku
motywacyjnego (§ 3 ust. 1);
• warunki, które powinien spełnia
nauczyciel zatrudniony w placówce
doskonalenia nauczycieli prowadzonej przez organ administracji rz dowej, aby
otrzyma dodatek motywacyjny (§ 3 ust.2);
• powierzenie dyrektorom kompetencji w zakresie ustalenia wysoko ci dodatku
motywacyjnego dla nauczycieli oraz upowa nienie organów prowadz cych do
okre lenia wysoko ci dodatku motywacyjnego dla dyrektorów tych placówek (§ 3
ust. 4);
• okre lenie wysoko ci dodatku motywacyjnego w stosunku do otrzymywanego
przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego wraz z okre leniem okresu na
jaki dodatek ten jest przyznawany (§ 3 ust. 3);
• wysoko
dodatku funkcyjnego i warunki jego wypłacania(§ 4);
• kompetencje dla organu prowadz cego szkoł do ustalenia wysoko ci dodatku
funkcyjnego, przysługuj cego dyrektorowi szkoły oraz kompetencje dyrektora w
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
13
Ministerstwo Edukacji i Nauki
zakresie ustalania wysoko ci dodatku dla nauczyciela zajmuj cego inne
stanowisko kierownicze (§ 4 ust. 7);
• wysoko
uci
i warunki przyznawania dodatku z tytułu pracy w warunkach trudnych,
liwych lub szkodliwych dla zdrowia (§ 5);
• warunki wypłacania dodatku za wysług lat (§6);
• sposób ustalania wysoko
wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe oraz
godziny dora nych zast pstw (§ 7).
W stosunku do nauczycieli zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach
dla nieletnich, rodzinnych o rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz szkołach
przy zakładach karnych w/w kwestie okre la Minister Sprawiedliwo ci.
W rozporz dzeniu z dnia 28 stycznia 2005 r. w sprawie dodatków do
wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych
zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s kwalifikacje pedagogiczne,
w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okr gowych komisjach egzaminacyjnych (Dz.
U. Nr 22, poz. 180) okre lono:
• wysoko
i warunki przyznawania dodatku słu bowego dla nauczyciela
mianowanego lub dyplomowanego zatrudnionego na stanowiskach wymagaj cych
kwalifikacji pedagogicznych, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr gowych
komisjach egzaminacyjnych (§ 2);
• warunki, od spełnienia których zale y przyznanie nauczycielom dodatku
motywacyjnego (§ 3);
• warunki wypłacania dodatku za wysług lat (§ 4).
Kwestia dodatku mieszkaniowego przysługuj cego w/w nauczycielom została
uregulowana w rozporz dzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r.
w sprawie wysoko ci oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania
nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach
prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 56, poz. 585 z pó n.
zm.). Nauczycielowi, spełniaj cemu warunki, o których mowa w art. 54 ust. 5 ustawy
– Karta Nauczyciela, przysługuje równie odr bny dodatek (tzw. dodatek wiejski) w
wysoko ci 10% wynagrodzenia zasadniczego, przy czym organ prowadz cy szkoł ,
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
14
Ministerstwo Edukacji i Nauki
stosownie do mo liwo ci finansowych i wyst puj cego deficytu kadr, mo e
podwy szy wysoko
tego dodatku ( art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela).
VI.
zakresie
Regulacje
w
wynagrodzenia
nauczycieli
mianowanych
i
dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s
kwalifikacje pedagogiczne w urz dach organów administracji rz dowej,
kuratoriach
o wiaty,
sprawuj cych
schroniskami
specjalistycznej
nadzór
dla
jednostce
pedagogiczny
nieletnich,
nad
rodzinnymi
nadzoru,
zakładami
o rodkami
w
organach
poprawczymi,
diagnostyczno-
konsultacyjnymi i szkołami przy zakładach karnych.
W zakresie wynagrodzenia i innych
wiadcze
do powy szych grup nauczycieli,
zgodnie z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy – Karta Nauczyciela
stosuje si odpowiednie
przepisy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o słu bie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49,
poz. 483 z pó n. zm.).
VII. Składniki wynagrodzenia nauczycieli b d ce podstaw
do okre lenia
rednich, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela.
1. Wynagrodzenie zasadnicze stanowi podstawowy element wynagrodzenia
nauczyciela. Nowelizacja ustawy Karta Nauczyciela z 2000 r. (art. 30 ust. 2)
uzale niła wysoko
wynagrodzenia zasadniczego od:
• stopnia awansu zawodowego nauczyciela;
• posiadanych kwalifikacji;
• wymiaru zaj
Wysoko
obowi zkowych.
minimalnych
stawek
wynagrodzenia
zasadniczego
nauczycieli
w
odniesieniu do poziomu wykształcenia oraz stopnia awansu zawodowego,
obowi zuj cych od dnia 1 stycznia 2006 r., przedstawia poni sza tabela (zał cznik
do rozporz dzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 marca 2006 r. zmieniaj cego
rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w
sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli,
ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz
wynagradzania za prac w dniu wolnym od pracy).
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
15
Ministerstwo Edukacji i Nauki
WYSOKO
MINIMALNYCH STAWEK WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO W ZŁOTYCH1
Stopnie awansu zawodowego
Poziom wykształcenia
1
nauczyciel
nauczyciel
nauczyciel
nauczyciel
sta ysta
kontraktowy
mianowany
dyplomowany
Tytuł zawodowy magistra z
przygotowaniem
pedagogicznym
2
1160
1375
1742
2090
998
1181
1495
1797
858
1019
1290
1549
712
849
1072
1287
Tytuł zawodowy magistra
bez przygotowania
pedagogicznego, tytuł
zawodowy licencjata
(in yniera) z
przygotowaniem
pedagogicznym
3
Tytuł zawodowy licencjata
(in yniera) bez
przygotowania
pedagogicznego, dyplom
uko czenia kolegium
nauczycielskiego lub
nauczycielskiego kolegium
j zyków obcych
4
1
Pozostałe kwalifikacje
Podstaw
do ustalenia minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela stanowi
najwy szy posiadany przez nauczyciela poziom wykształcenia.
2.
Zgodnie z art. 30 ust.1 pkt 2 Karty Nauczyciela nauczycielom spełniaj cym
okre lone kryteria przysługuj dodatki:
• dodatek za wysług
lat – zgodnie z art. 33 ust. 1 Karty Nauczyciela
przysługuje ka demu nauczycielowi, pocz wszy od 4 roku pracy w szkole, w
wysoko ci 1 % wynagrodzenia zasadniczego za ka dy rok pracy. Maksymaln
wysoko
tego dodatku ustawa ustala na poziomie 20 % wynagrodzenia
zasadniczego. Pierwszy dodatek za wysług
lat nauczyciel otrzyma w miesi cu
rozpoczynaj cym czwarty rok pracy w szkole i b dzie on wynosił 3% wynagrodzenia
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
16
Ministerstwo Edukacji i Nauki
zasadniczego. Zgodnie z § 7 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r. przy
ustalaniu dodatku za wysług
lat uwzgl dnia si
wszystkie okresy poprzedniego
zatrudnienia w zakładach pracy oraz inne udowodnione okresy, je eli z mocy
odr bnych przepisów podlegaj one wliczeniu do okresu pracy, od którego zale
uprawnienia pracownicze np. okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pracy w
indywidualnym gospodarstwie rolnym.
Przez okres zatrudnienia nale y rozumie
okres wykonywania pracy w ramach
stosunku
Zatrudnienie
pracy
–
umowy
o
prac .
na
podstawie
umów
cywilnoprawnych, np.: umowy zlecenia, umowy o dzieło, nie podlega uwzgl dnieniu
przy ustalaniu ww. dodatku.
• dodatek motywacyjny i funkcyjny – ich wysoko
warunki przyznawania okre laj
oraz szczegółowe
regulaminy stanowione przez poszczególne
jednostki samorz du terytorialnego. W rozporz dzeniu z dnia 31 stycznia 2005 r. w
§5 okre lono grup
nauczycieli, którym z racji powierzonego stanowiska lub
sprawowanej funkcji przysługuje dodatek funkcyjny, natomiast w § 6 zostały
wskazane ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego.
• dodatek za warunki pracy – zgodnie z art. 34 ust. 1 Karty Nauczyciela
nauczycielom pracuj cym w trudnych, uci
liwych lub szkodliwych dla zdrowia
warunkach przysługuje dodatek za warunki pracy. Wykaz trudnych i uci
warunków pracy, stanowi cych podstaw
liwych
do przyznania dodatku zawiera § 8 i 9
rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r., jednak okre lenie szczegółowych
warunków przyznawania tego dodatku oraz okre lenie jego wysoko ci nale y do
kompetencji jednostek samorz du terytorialnego, b d cych organami prowadz cymi
szkoł .
3.
Trzecim elementem wynagrodzenia za prac
nauczyciela, zgodnie z art. 30
ust. 1 pkt 3 Karty Nauczyciela, jest wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i
godziny
dora nych
zast pstw.
Nauczyciel
mo e
pracowa
w
godzinach
ponadwymiarowych jedynie w wyj tkowych sytuacjach i zgodnie ze swoj
specjalno ci . Dyrektor mo e przydzieli nauczycielowi bez jego zgody maksymalnie
tyle godzin ponadwymiarowych, aby nie przekroczyły one ¼ tygodniowego
obowi zkowego wymiaru zaj
nauczyciela (art. 35 ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela).
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
17
Ministerstwo Edukacji i Nauki
Je eli nauczyciel wyra a zgod , dyrektor mo e przydzieli nauczycielowi wi ksz
liczb
godzin ponadwymiarowych, jednak w wymiarze nie wy szym ni
tygodniowego obowi zkowego wymiaru zaj
godziny
przysługuje
nauczycielowi
½
nauczyciela. Za ponadwymiarowe
odr bne
wynagrodzenie
osobistemu zaszeregowaniu, zgodnie z zał czon
odpowiadaj ce
do rozporz dzenia z dnia 6
marca 2006 r. tabel , z uwzgl dnieniem dodatku za warunki pracy (art. 35 ust. 3
Karty Nauczyciela). Szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia za godziny
ponadwymiarowe okre la regulamin stanowiony przez poszczególne jednostki
samorz du terytorialnego.
Ustawa z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz zmianie
niektórych innych ustaw w art. 35 ustawy – Karta Nauczyciela wprowadziła definicj
godzin dora nych zast pstw.
Zgodnie z tre ci
art. 35 ust. 2a Karty Nauczyciela przez godzin
zast pstwa rozumie si
przydzielon
nauczycielowi godzin
zaj
dora nego
dydaktycznych,
wychowawczych lub opieku czych powy ej tygodniowego obowi zkowego wymiaru
godzin zaj
dydaktycznych, wychowawczych lub opieku czych, której realizacja
nast puje w zast pstwie nieobecnego nauczyciela.
Wynagrodzenie za godziny dora nych zast pstw wypłaca si , analogicznie jak w
przypadku godzin ponadwymiarowych, według stawki osobistego zaszeregowania
nauczyciela, z uwzgl dnieniem dodatku za warunki pracy (art. 35 ust. 3 Karty
Nauczyciela).
4.
Czwartym i ostatnim elementem składowym wynagrodzenia s nagrody i inne
wiadczenia wynikaj ce ze stosunku pracy, tj.:
• dodatek za uci
liwo
pracy, w wysoko ci 20% wynagrodzenia
zasadniczego przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania,
którego organ prowadz cy szkoł
przeniósł do pracy w innej szkole w innej
miejscowo ci – bez zgody nauczyciela. Warunkiem przeniesienia nauczyciela bez
jego zgody jest potrzeba zapewnienia tej szkole obsady na stanowisku nauczyciela z
odpowiednimi kwalifikacjami, którego w inny sposób nie udało si w szkole zatrudni .
Dyrektor szkoły, do której przeniesiono nauczyciela, powinien tak ustali
rozkład
czasu pracy, aby nauczyciel prowadził zaj cia jedynie w cztery dni tygodnia. Ponadto
nauczycielowi
przysługuje
zakwaterowanie
w
miejscowo ci,
do
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
której
go
18
Ministerstwo Edukacji i Nauki
przeniesiono a w której znajduje si
szkoła. Przeniesienie bez zgody nauczyciela
mo e nast pi na okres nie dłu szy ni na 3 lata, po którym nauczyciel ma prawo
powrotu na uprzednio zajmowane stanowisko (art. 19 Karty Nauczyciela).
• dodatkowe wynagrodzenie za prac w porze nocnej – nauczycielowi za
ka d
godzin
pracy w porze nocnej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w
wysoko ci 15% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego, jednak e nie
ni szej ni ustalona na podstawie art. 1518 § 1 Kodeksu pracy ( art. 42b ust. 2 Karty
Nauczyciela).
• za zaj cia dydaktyczne, wychowawcze lub opieku cze, wykonywane w
dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzie
wolny od pracy. W
szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje
odr bne wynagrodzenie, w wysoko ci ustalonej w sposób okre lony w przepisach
wydanych na podstawie art. 30 ust. 5 Karty Nauczyciela (art. 42c ust. 3 Karty
Nauczyciela). Rozporz dzenie z dnia 31 stycznia 2005 r. reguluje w §10 wysoko
wynagrodzenia otrzymywanego przez nauczyciela za zaj cia wykonywane w dniu
wolnym od pracy. Za ten dzie
nauczycielowi, je eli nie otrzymał innego dnia
wolnego, przysługuje wynagrodzenie za ka d
godzin
pracy obliczane jak za
godzin ponadwymiarow .
• za prac
w
wi to, w sytuacji gdy którykolwiek z pi ciu dni pracy
nauczyciela przypadnie w
szczególnie
wi to i nauczyciel w tym dniu wykonuje prac
uzasadnionych
przypadkach
zamiast
dnia
wolnego
w
otrzymuje
wynagrodzenie, o którym mowa w §10 rozporz dzenia z dnia 31 stycznia 2005 r., ze
100% dodatkiem ( art. 42c ust. 4 Karty Nauczyciela).
• nagroda jubileuszowa przysługuje wszystkim nauczycielom obj tym
pełnym zakresem przepisów Karty Nauczyciela, bez wzgl du na wymiar ich
zatrudnienia. Jej wysoko
uzale niona jest od okresu zatrudnienia i waha si
w
przedziale 75% - 250% miesi cznego wynagrodzenia uprawnionego nauczyciela
(art. 47 ust. 1 Karty Nauczyciela). Szczegółowe zasady obliczania i wypłacania tej
nagrody okre la rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30
pa dziernika 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
19
Ministerstwo Edukacji i Nauki
innych okresów uprawniaj cych nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz
szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418).
• dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje nauczycielom w wysoko ci
i na zasadach ustalanych na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o
dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery bud etowej
(Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z pó n. zm.) – zgodnie z art. 48 Karty Nauczyciela.
• zasiłek na zagospodarowanie przysługuje nauczycielowi, na podstawie art.
61 Karty Nauczyciela, który spełnia nast puj ce warunki:
- posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska,
- praca podejmowana przez nauczyciela w szkole jest jego pierwsz
prac
zawodow w yciu (z wył czeniem pracy wykonywanej w okresie studiów lub
nauki w zakładzie kształcenia nauczycieli),
- uzyskał stopie
nauczyciela kontraktowego w ci gu dwóch lat od dnia
podj cia pierwszej pracy zawodowej w yciu w szkole,
- zło ył wniosek o wypłacenie zasiłku w ci gu roku licz c od dnia uzyskania
stopnia nauczyciela kontraktowego.
Oceny spełnienia przez nauczyciela warunków do otrzymania zasiłku na
zagospodarowanie dokonuje si na dzie zło enia wniosku. Jednorazowy zasiłek na
zagospodarowanie
przysługuje
w
wysoko ci
2-miesiecznego
wynagrodzenia
zasadniczego przysługuj cego nauczycielowi w dniu zło enia wniosku o wypłat
zasiłku.
Nauczyciel, który zło y wniosek o wypłat ww. zasiłku musi liczy si z mo liwym
obowi zkiem jego zwrotu, je eli nie przepracuje w szkole 3 lat, licz c od dnia
uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego. W uzasadnionych przypadkach organ
prowadz cy szkoł
(wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek
województwa) mo e zwolni nauczyciela w cało ci lub w cz
ci od obowi zku zwrotu
zasiłku (art. 61 ust. 3 Karty Nauczyciela).
• odprawa emerytalna i rentowa przysługuje nauczycielowi spełniaj cemu
warunki uprawniaj ce do przej cia na emerytur lub rent z tytułu niezdolno ci do
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
20
Ministerstwo Edukacji i Nauki
pracy, którego stosunek pracy ustał w zwi zku z przej ciem na emerytur lub rent z
tytułu niezdolno ci do pracy, w wysoko ci uzale nionej od ilo ci lat przepracowanych
w szkole (art. 87 ustawy- Karta Nauczyciela).
Nauczycielowi, który nie przepracował w szkole co najmniej 20 lat przysługuje
odprawa w wysoko ci dwumiesi cznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w
szkole b d cej podstawowym miejscem jego pracy. Natomiast nauczycielowi, który
przepracował w szkole co najmniej 20 lat przyznaje si odpraw w wysoko ci
trzymiesi cznego
wynagrodzenia
ostatnio
podstawowym miejscem jego pracy. Wysoko
pobieranego
w
szkole
b d cej
ww. wynagrodzenia oblicza si
zgodnie z zasadami maj cymi zastosowanie przy ustaleniu ekwiwalentu pieni
nego
za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, które zostały okre lone przez Ministra
Edukacji Narodowej w rozporz dzeniu z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie
szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieni
nego za
urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz. U. Nr 71, poz. 737 z pó n. zm.).
• odprawa z tytułu rozwi zania stosunku pracy przysługuje nauczycielowi
zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwi zano stosunek pracy na
skutek orzeczenia lekarskiego stwierdzaj cego niezdolno
dotychczasowej
pracy,
przyznaje
si
odpraw
pieni
do wykonywania
n
w
wysoko ci
jednomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego ostatnio pobieranego w czasie
trwania stosunku pracy – za ka dy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w
jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 1 i
1a Karty Nauczyciela. Ustawa ogranicza maksymaln kwot odprawy do wysoko ci
sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego (art. 28 ust. 1 Karty
Nauczyciela).
Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, któremu udzielono urlopu
bezpłatnego w sytuacji, gdy zatrudnienie w zawodzie nauczycielskim w miejscu
zamieszkania współmał onka nie było mo liwe i je eli nauczyciel nie podj ł
ponownie pracy w okresie 2 lat ( stosunek pracy ulega rozwi zaniu). W takiej sytuacji
nauczycielowi przysługuje odprawa zgodnie z zasadami art. 28 ust. 1 Karty
Nauczyciela, jednak jej wysoko
uzale niona jest od okresu pracy nauczyciela. W
przypadku pozostawania w stosunku pracy nauczycielskiej przez okres nie
przekraczaj cy 10 lat, wysoko
odprawy nie mo e przekroczy trzymiesi cznego
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
21
Ministerstwo Edukacji i Nauki
wynagrodzenia. Przy okresie zatrudnienia przekraczaj cym 10 lat wysoko
odprawy
mo e
równowarto
zosta
podwy szona
maksymalnie
do
kwoty
stanowi cej
sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego (art. 28 ust. 2
Karty Nauczyciela).
W
przypadku
cofni cia
skierowania
do
nauczania
religii
w
szkole,
nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania przysługuje jednorazowa
odprawa w wysoko ci jednomiesi cznego wynagrodzenia za ka dy rok pracy na
stanowisku nauczyciela religii, nie wi cej jednak ni w wysoko ci trzymiesi cznego
wynagrodzenia (art. 28 ust. 2a Karty Nauczyciela).
Wy ej wymienione odprawy wypłaca dyrektor szkoły, który rozwi zał z
nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania stosunek pracy.
Nauczycielowi, z którym rozwi zano stosunek pracy w trybie art. 20 ust. 1
Karty Nauczyciela, tj. w zwi zku z całkowit lub cz
ciow likwidacj szkoły albo w
razie zmian organizacyjnych powoduj cych zmniejszenie liczby oddziałów w szkole
lub zmian planu nauczania uniemo liwiaj cych dalsze zatrudnienie nauczyciela w
pełnym wymiarze zaj
, je eli nie skorzystał z mo liwo ci przeniesienia w stan
nieczynny, przysługuje odprawa, której wysoko
zale y od formy zatrudnienia
nauczyciela. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania otrzymuje odpraw w
wysoko ci sze ciomiesi cznego wynagrodzenia zasadniczego. Natomiast wysoko
odprawy, która przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o
prac okre la art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach
rozwi zywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotycz cych
pracowników (Dz. U. Nr 90, poz.844 z pó n. zm.).
Nauczyciel otrzyma odpraw w wysoko ci:
1) jednomiesi cznego wynagrodzenia, je eli był zatrudniony u danego
pracodawcy krócej ni 2 lata;
2) dwumiesi cznego wynagrodzenia, je eli był zatrudniony u danego
pracodawcy od 2 do 8 lat;
3) trzymiesi cznego wynagrodzenia, je eli był zatrudniony u danego
pracodawcy ponad 8 lat.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
22
Ministerstwo Edukacji i Nauki
Odpraw ustala si zgodnie z zasadami obowi zuj cymi przy obliczaniu ekwiwalentu
pieni
nego za urlop wypoczynkowy.
• nagrody ze specjalnego funduszu nagród, art. 49 Karty Nauczyciela
ustanawia regulacje zobowi zuj ce organy prowadz ce, wojewodów i ministra
wła ciwego do spraw o wiaty i wychowania do stworzenia specjalnych funduszy z
przeznaczeniem na nagrody za szczególne osi gni cia dydaktyczno-wychowawcze
nauczycieli. Ustawa precyzuje kwoty, jakie powinny znale
funduszach. Na wypłat
si w poszczególnych
nagród przyznawanych przez organy prowadz ce szkoły
oraz dyrektorów szkół, w bud etach tych pierwszych rezerwuje si
wysoko ci co najmniej 1% planowanych rocznych wynagrodze
rodki w
osobowych.
Kuratorzy o wiaty oraz organy sprawuj ce nadzór pedagogiczny dla nauczycieli, o
których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 i ust. 1a Karty Nauczyciela, wypłacaj nagrody ze
rodków wydzielonych w bud etach wojewodów, stanowi cych równowarto
2 744
rednich wynagrodze nauczyciela sta ysty. Z kolei na nagrody ministra wła ciwego
do spraw o wiaty i wychowania przeznacza si
równowarto
2 015
rednich
wynagrodze nauczyciela sta ysty.
VIII. Dodatki socjalne.
Nauczycielom pracuj cym na terenach wiejskich lub w miastach licz cych do
5 000 mieszka ców przysługuj
mieszcz
si
odr bne uprawnienia oraz dodatki, które nie
w definicji wynagrodzenia wynikaj cej z art. 30 ust. 1 Karty
Nauczyciela. Nale
do nich w szczególno ci:
• prawo do lokalu mieszkalnego na terenie gminy, w której poło ona jest
szkoła ( art. 54 ust.1 Karty Nauczyciela);
• nauczycielowi, który posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska
nauczyciela przysługuje nauczycielski dodatek mieszkaniowy, którego wysoko
uzale niona jest od sytuacji rodzinnej nauczyciela oraz specyfiki miejscowo ci, w
której nauczyciel jest zatrudniony (art. 54 ust. 3 Karty Nauczyciela). Organ
prowadz cy szkoł ustala wysoko
nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
23
Ministerstwo Edukacji i Nauki
szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania (art. 54 ust. 7 Karty
Nauczyciela). Dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy
administracji rz dowej wysoko
i szczegółowe zasady przyznawania i wypłacania
dodatku mieszkaniowego okre lone zostały w rozporz dzeniu Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie wysoko ci oraz szczegółowych zasad
przyznawania
i
wypłacania
nauczycielskiego
dodatku
mieszkaniowego
dla
nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji
rz dowej (Dz. U. Nr 56, poz. 585 z pó n. zm.);
• dodatek wiejski – nauczycielom posiadaj cym kwalifikacje do zajmowania
stanowiska
nauczyciela
przysługuje
odr bny
dodatek
w
wysoko ci
10%
wynagrodzenia zasadniczego (art. 54 ust.5 ustawy Karta Nauczyciela).
• działka gruntu szkolnego – nauczyciel zatrudniony na terenie wsi ma
prawo otrzyma do osobistego u ytkowania działk gruntu szkolnego (art. 56 Karty
Nauczyciela).
IX. Zakładowy fundusz wiadcze socjalnych.
Zgodnie z regulacjami art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela dla nauczycieli
dokonuje si
wysoko ci
corocznie odpisu na zakładowy fundusz
ustalonej
jako
iloczyn
przeci tnej
w
socjalnych w
danym
roku
kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zaj
(po
przeliczeniu na pełny wymiar zaj
planowanej,
wiadcze
) skorygowanej w ko cu roku do faktycznej
przeci tnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zaj
)i
110% kwoty bazowej, okre lanej dla pracowników pa stwowej sfery bud etowej na
podstawie art. 5 pkt 1 lit. a) i art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o kształtowaniu wynagrodze
w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw, ustalanej
corocznie w ustawie bud etowej.
rodki na ten cel zagwarantowane s
przez
pa stwo w dochodach jednostek samorz du terytorialnego, a w przypadku szkół
prowadzonych przez wła ciwych ministrów – w bud etach tych ministrów. Z odpisu
na zakładowy fundusz wiadcze socjalnych wypłacane jest nauczycielowi do ko ca
sierpnia ka dego roku wiadczenie urlopowe w wysoko ci odpisu podstawowego, o
którym mowa w art. 5 ust.1 i ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
24
Ministerstwo Edukacji i Nauki
funduszu
wiadcze
socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z pó n. zm.),
ustalonego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia
nauczyciela w danym roku szkolnym.
W stosunku do nauczycieli b d cych emerytami i rencistami dokonuje si
odpisu na zakładowy fundusz wiadcze
socjalnych w wysoko ci 5% pobieranych
przez nich emerytur i rent (art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela). Zgodnie z
rozporz dzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie
sposobu podziału cz
ci o wiatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorz du
terytorialnego w roku 2006 (Dz. U. Nr 266, poz. 2231) podział cz
ci o wiatowej
subwencji ogólnej dokonywany jest z uwzgl dnieniem finansowania odpisu na
zakładowy fundusz
wiadcze
socjalnych dla nauczycieli b d cych emerytami
i rencistami. W celu dokładnego wyliczenia wysoko ci ww. odpisu organ prowadz cy
szkoł , b d cy jednostk
samorz du terytorialnego musi pozyska od nauczycieli,
b d cych emerytami i rencistami informacje o wysoko ci pobieranych wiadcze .
Dyrektorzy szkół, obejmuj cych pomoc socjaln nauczycieli emerytów i rencistów
powinni zwróci
si
bezpo rednio do uprawnionych osób, w celu pozyskania
informacji o wysoko ci pobieranych emerytur i rent.
Po ustaniu stosunku pracy szkoła, która była ostatnim miejscem pracy
nauczyciela, przed przej ciem na emerytur lub rent obejmuje nauczyciela opiek
socjaln . W wietle art. 53 ust. 5 Karty Nauczyciela zasady i wysoko
wiadcze
przyznawanych z Funduszu okre lane s w oparciu o przepisy ustawy o zakładowym
funduszu wiadcze socjalnych i wypłacane na podstawie regulaminu zakładowego
funduszu wiadcze socjalnych, obowi zuj cego w danej szkole (placówce).
Nale y zauwa y , i zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o
zakładowym funduszu
wiadcze
socjalnych do kompetencji pracodawcy, czyli
dyrektora szkoły nale y ustalenie w regulaminie zasad wydatkowania
rodków
funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalno ci socjalnej oraz zasad i
warunków korzystania z usług i
uwzgl dnieniem sytuacji
wiadcze
finansowanych z funduszu, z
yciowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do
korzystania z funduszu. Do obowi zku dyrektora nale y uzgodnienie tre ci
regulaminu zakładowego funduszu wiadcze socjalnych ze zwi zkami zawodowymi
lub, je eli nie ma na terenie szkoły zwi zków, z przedstawicielem pracowników.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
25
Ministerstwo Edukacji i Nauki
X. Porównanie wysoko ci przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia
nauczyciela na tle przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia w innych
sektorach.
w złotych
PRZECI TNE MIESI CZNE WYNAGRODZENIE1
Rok
1. 2000
2. 2001
3. 2002
4. 2003
5. 2004
6. 2005
w gospodarce
narodowej
w sektorze
przedsi biorstw
w sferze
bud etowej
nauczycieli2
1 924
2 048
1 932
1 885
2 062
2 198
2 089
1 984
2 133
2 273
2 149
2 033
2 201
2 338
2 266
2 297
2 290
2 434
2 385
2 418
2 3803
2 5094
2 5033
2 536
1
Dane GUS
ródło MEiN na podstawie redniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli w szkołach i placówkach
prowadzonych przez JST obj tych subwencj o wiatow wg sprawozdania statystycznego EN-3
3
3 kwartały 2005 r.
4
redniorocznie za 2005 r.
2
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
26
Ministerstwo Edukacji i Nauki
Przeci tne miesi czne wynagrodzenie
3000
przeci tne miesi czne
wynagrodzenie w
gospodarce narodowej
2500
w zł
2000
przeci tne miesi czne
wynagrodzenie w sektorze
przedsi biorstw
1500
1000
przeci tne miesi czne
wynagrodzenie w sferze
bud etowej
500
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
przeci tne miesi czne
wynagrodzenie nauczycieli
lata
Wzrost przeci tnego miesi cznego wynagrodzenia
nauczycieli w warunkach przed i po nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela w roku 2000 i 2004
3000
przeci tne
wynagrodzenie
nauczycieli wg nowego
systemu
wynagradzania (art.30
ust. 3 i 4 ustawy KN)
2500
w zł
2000
1500
1000
500
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
lata
przeci tne
wynagrodzenie
nauczycieli wg
wzrostu o
rednioroczny
wska nik wzrostu
wynagrodze
okre lony corocznie w
ustawie bud etowej
XI. Struktura wynagrodze nauczycieli wg definicji wynagrodzenia zawartej w
art. 30 ustawy Karta Nauczyciela – tabela.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
27
Ministerstwo Edukacji i Nauki
STRUKTURA WYNAGRODZE
wynagrodzenia zawartej w
NAUCZYCIELA
Wyszczególnienie
I.
II.
1.
2.
3.
Podstawa prawna
wypłacania
poszczególnych
składników
Wynagrodzenie zasadnicze.
Rozporz dzenie
Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu
z dnia 31 stycznia
2005r. w sprawie
wysoko ci
minimalnych stawek
wynagrodzenia
zasadniczego
nauczycieli,
ogólnych warunków
przyznawania
dodatków do
wynagrodzenia
zasadniczego oraz
wynagradzania za
prac w dniu wolnym
od pracy (Dz. U. Nr
22, poz. 181 z pó n.
zm.).
Dodatki.
Art. 33 ustawy Karta
za wysług lat
Nauczyciela, a
szczegółowe zasady
przyznawania uchwała organu
stanowi cego JST w
sprawie regulaminu
wynagradzania.
motywacyjny
Szczegółowe zasady
przyznawania i
wysoko dodatków:
motywacyjnego,
funkcyjnego, za
warunki pracy
okre la regulamin
wynagradzania w
danej JST.
funkcyjny
Dodatkowo:
dodatek funkcyjny
– wykaz stanowisk
oraz sprawowanych
funkcji
uprawniaj cych do
NAUCZYCIELI wg definicji
art. 30 ustawy KARTA
Wysoko
Zakres
podmiotowy
Wg tabeli stawek
b d cej zał cznikiem do
rozporz dzenia z dnia
31 stycznia 2005 r.,
odpowiednio do stopnia
awansu zawodowego,
poziomu wykształcenia i
wymiaru zaj
obowi zkowych.
Charakter
powszechny.
Wprost z ustawy Karta
Nauczyciela - 1% stawki
wynagrodzenia
zasadniczego za ka dy
rok pracy, nie wi cej
jednak ni 20%.
Charakter
powszechny.
Dodatek przysługuje
poczynaj c od
czwartego roku
pracy.
Warunek corocznego
ustalenia przez JST
takiej wysoko ci
dodatków, aby po
zbilansowaniu ze
wszystkimi innymi
składnikami
wynagrodzenia osi ga
w ka dej JST co
najmniej rednie
wynagrodzenia
wynikaj ce z art. 30 ust.
3 i 4 ustawy – Karta
Nauczyciela.
Wybrani nauczyciele
spełniaj cy warunki
ogólne okre lone w
§ 6 rozporz dzenia z
dnia 31 stycznia
2005 r.
szczegółowo
rozwini te w
regulaminie JST.
Wybrani nauczyciele
realizuj cy w szkole
odr bne funkcje lub
zadania wskazane w
§ 5 rozporz dzenia z
dnia 31 stycznia
2005 r.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
28
Ministerstwo Edukacji i Nauki
4.
III.
1.
za warunki pracy
dodatku
funkcyjnego;
dodatek
motywacyjny –
ogólne warunki
przyznawania
dodatku
motywacyjnego;
dodatek za warunki
pracy - wykaz
trudnych i
uci liwych
warunków pracy
stanowi cych
podstaw do
przyznania dodatku
za warunki pracy
okre lone s w
rozporz dzeniu z
dnia 31 stycznia
2005 r.
Wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i dora nych zast pstw.
godziny
Godziny
Wprost z ustawy Karta
ponadwymiarowe
ponadwymiarowe –
Nauczyciela – wg stawki
art. 35 ust. 3 ustawy osobistego
– Karta Nauczyciela. zaszeregowania wraz z
dodatkiem za warunki
pracy.
2.
godziny
dora nych
zast pstw
Godziny dora nych
zast pstw - art. 35
ust. 3 ustawy – Karta
Nauczyciela.
IV.
1.
Nagrody i inne wiadczenia wynikaj ce ze stosunku pracy.
dodatek
za Art. 19 ust. 2 pkt 2
Wprost z ustawy – Karta
uci liwo pracy ustawy – Karta
Nauczyciela 20%
Nauczyciela.
wynagrodzenia
zasadniczego.
2.
dodatkowe
wynagrodzenie
za
prac w porze nocnej
Art. 42b ust. 2
ustawy – Karta
Nauczyciela.
Wprost z ustawy Karta
Nauczyciela – wg stawki
osobistego
zaszeregowania wraz z
dodatkiem za warunki
pracy.
Wprost z ustawy – Karta
Nauczyciela – w
wysoko ci 15%
godzinowej stawki
wynagrodzenia
zasadniczego, jednak e
nie ni szej ni ustalona
na podstawie art. 1518
§1 Kodeksu pracy.
Wybrani
nauczyciele
realizuj cy zaj cia,
których prowadzenie
uznaje si za prac
w trudnych i
uci liwych
warunkach – wykaz
trudnych i
uci liwych
warunków zawiera §
8 i 9 rozporz dzenia
z dnia 31 stycznia
2005 r.
Wybrani nauczyciele
zatrudnieni w
szkołach, w których
godziny
ponadwymiarowe s
przewidziane w
arkuszu
organizacyjnym
szkoły.
Nauczyciele
realizuj cy zaj cia w
zast pstwie
nieobecnego
nauczyciela.
Wył cznie
nauczyciele
zatrudnieni na
podstawie
mianowania w
sytuacji
przeniesienia przez
organ prowadz cy
do szkoły w innej
miejscowo ci.
Wył cznie
nauczyciele
realizuj cy
tygodniowy
obowi zkowy
wymiar czasu pracy
w nocy w
placówkach
wymienionych w § 2
rozporz dzenia
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
29
Ministerstwo Edukacji i Nauki
3.
nagrody jubileuszowe
4.
wynagrodzenie
za
prac w dniu wolnym
od pracy
5.
dodatkowe
wynagrodzenie
roczne (tzw. 13-tka )
Art. 47 ustawy –
Karta Nauczyciela.
Szczegółowe zasady
przyznawania
nagród –
rozporz dzenie
Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z
dnia 30 pa dziernika
2001 r. w sprawie
szczegółowych
zasad ustalania
okresów pracy i
innych okresów
uprawniaj cych
nauczyciela do
nagrody
jubileuszowej oraz
szczegółowych
zasad jej obliczania i
wypłacania (Dz. U.
Nr 128, poz. 1418).
Art. 42c ust. 3
ustawy – Karta
Nauczyciela oraz
rozporz dzenie z
dnia 31 stycznia
2005 r.
Ustawa z dnia 12
grudnia 1997 o
dodatkowym
wynagrodzeniu
rocznym dla
pracowników
jednostek sfery
bud etowej (Dz. U.
Nr 160, poz. 1080 z
pó n. zm.) w
zwi zku z art. 48
ustawy – Karta
Nauczyciela.
Wprost z ustawy – Karta
Nauczyciela - za 20 lat
pracy - 75%, za 25 lat
pracy - 100% , za 30 lat
pracy - 150%, za 35 lat
pracy – 200%, za 40 lat
pracy – 250%
wynagrodzenia
miesi cznego.
Zgodnie z §10
rozporz dzenia z dnia
31 stycznia 2005 r.
odr bne wynagrodzenie
przysługuje za ka d
godzin pracy w dniu
wolnym od pracy
obliczane jak za godzin
ponadwymiarow .
8,5% sumy
wynagrodzenia za prac
otrzymanego przez
pracownika w ci gu roku
kalendarzowego, za
który przysługuje to
wynagrodzenie,
uwzgl dniaj c
wynagrodzenie i inne
wiadczenia ze
stosunku pracy
przyjmowane do
obliczenia ekwiwalentu
pieni nego za urlop
wypoczynkowy, a tak e
wynagrodzenie za urlop
Ministra Pracy i
Polityki Społecznej z
dnia 17 maja 2001 r.
w sprawie
realizowania przez
nauczycieli
tygodniowego
obowi zkowego
wymiaru godzin
zaj
wychowawczych w
porze nocnej (Dz. U.
Nr 52, poz. 550).
Wył cznie
nauczyciele, którzy
przepracowali
wskazany ustaw
okres czasu.
Nauczyciele
realizuj cy zaj cia
dydaktyczne,
wychowawcze i
opieku cze w dniu
wolny od pracy,
je eli nie otrzymali
za ten dzie innego
dnia wolnego.
Charakter
powszechny.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
30
Ministerstwo Edukacji i Nauki
wypoczynkowy oraz
wynagrodzenie za czas
pozostawania bez pracy
przysługuj ce
pracownikowi, który
podj ł prac w wyniku
przywrócenia do pracy.
Wprost z ustawy Karty
Nauczyciela- 2miesi czne
otrzymywane
wynagrodzenie
zasadnicze.
6.
zasiłek na
zagospodarowanie
Art. 61 ust. 1 ustawy
– Karta Nauczyciela.
7.
dodatki
specjalistyczne
I stopie specjalizacji –
30 zł. II stopie
specjalizacji – 47 zł. III
stopie specjalizacji 66
zł, tytuł doktora 83 zł,
tytuł doktora hab. 122 zł.
8.
odprawy
z
tytułu
rozwi zania stosunku
pracy
z
przyczyn
dotycz cych
pracodawcy
(likwidacja szkoły lub
zmiany organizacyjne
uniemo liwiaj ce
dalsze
zatrudnianie
nauczyciela)
§10-13
rozporz dzenia
Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 19
marca 1997 r. w
sprawie
wynagradzania
nauczycieli (Dz. U.
Nr 29, poz. 160 z
pó n. zm.) w
zwi zku z art. 9
ustawy z dnia 18
lutego 2000 r. o
zmianie ustawy Karta Nauczyciela
oraz o zmianie
niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 19,
poz. 239 z pó . zm)
– przepis
wygasaj cy.
Art. 20 ust. 2 ustawy
– Karta Nauczyciela
oraz art. 8 ustawy z
dnia 13 marca 2003
r. o szczególnych
zasadach
rozwi zywania
stosunków pracy z
przyczyn
niedotycz cych
pracowników (Dz. U.
Nr 90, poz. 844 z
pó n. zm.).
Wprost z ustawy Karta
Nauczyciela - w
wysoko ci 6miesi cznego
wynagrodzenia
zasadniczego dla
nauczycieli
zatrudnionych na
podstawie mianowania
lub w wysoko ci 1, 2 lub
3 miesi cznego
wynagrodzenia w
zale no ci od okresu
pracy w danej szkole dla
nauczycieli
zatrudnionych na
podstawie umowy o
prac .
Wył cznie
nauczyciele z
którymi rozwi zano
stosunek pracy z
przyczyn
dotycz cych
pracodawcy.
9.
odprawy
przej cia
emerytur
Art. 87 ustawy –
Karta Nauczyciela.
Wprost z ustawy – Karta
Nauczyciela w
wysoko ci 2 lub 3
miesi cznego
wynagrodzenia w
zale no ci od
Wył cznie
nauczyciele
spełniaj cy warunki
uprawiaj ce do
przej cia na
emerytur .
z
tytułu
na
lub rent
Wył cznie
nauczyciele
kontraktowi, którzy
podejmuj sw
pierwsz prac w
yciu w szkole oraz
spełniaj pozostałe
warunki ustawowe.
Wył cznie
nauczyciele
pobieraj cy dodatek
specjalistyczny w
dniu 6 kwietnia
2000r. Dodatek
przysługuje do
momentu uzyskania
wy szego stopnia
awansu
zawodowego.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
31
Ministerstwo Edukacji i Nauki
przepracowanego w
szkole okresu.
10.
a)
odprawy z tytułu
rozwi zania stosunku
pracy
w razie orzeczenia
przez lekarza
przeprowadzaj cego
badanie okresowe lub
kontrolne o
niezdolno ci
nauczyciela do
wykonywania
dotychczasowej pracy
Art. 28 ustawy –
Karta Nauczyciela.
Wprost z ustawy – Karta
Nauczyciela
W wysoko ci
jednomiesi cznego
wynagrodzenia
zasadniczego za ka dy
rok pracy nauczyciela
nie przekraczaj c
jednak
sze ciomiesi cznego
wynagrodzenia
zasadniczego.
b)
w razie cofni cia
skierowania do
nauczania religii
W wysoko ci
jednomiesi cznego
wynagrodzenia za ka dy
rok pracy na stanowisku
nauczyciela religii nie
wi cej jednak ni w
wysoko ci
trzymiesi cznego
wynagrodzenia.
c)
nie podj cia pracy po
upływie okresu
przebywania na
urlopie bezpłatnym
udzielonym na
podstawie art. 70
ustawy – Karta
nauczyciela
W wysoko ci
jednomiesi cznego
wynagrodzenia
zasadniczego za ka dy
rok pracy nauczyciela
nie przekraczaj c
jednak trzymiesi cznego
wynagrodzenia
zasadniczego, je eli
okres pracy
nauczycielskiej nie
przekroczył 10 lat lub
sze ciomiesi cznego
wynagrodzenia
zasadniczego, gdy
okres pracy
nauczycielskiej
przekroczył 10 lat.
11.
nagrody ze
specjalnego funduszu
nagród.
Art. 49 ust. 1 pkt
ustawy – Karta
Nauczyciela oraz
regulamin
wynagradzania w
danej JST.
Wprost z ustawy Karta
Nauczyciela.
12.
jednorazowa
gratyfikacja pieni na
dla nauczyciela, który
uzyskał tytuł
honorowy profesora
o wiaty
Art. 31 ustawy –
Karta Nauczyciela.
Jednorazowa
gratyfikacja pieni na w
wysoko ci 6miesi cznego ostatnio
pobieranego
wynagrodzenia
zasadniczego.
Wył cznie
nauczyciele
zatrudnieni na
podstawie
mianowania, z
którymi rozwi zano
stosunek pracy ze
wskazanych
przyczyn.
Nagroda organu
prowadz cego
wył cznie dla
nauczycieli za
szczególne
osi gni cia
dydaktycznowychowawcze.
Nauczyciele
dyplomowani, którzy
uzyskali tytuł
honorowy profesora
o wiaty.
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
32
Ministerstwo Edukacji i Nauki
XII. Wykaz podstawowych aktów prawnych reguluj cych wynagrodzenia
nauczycieli oraz sfer pragmatyki zawodowej nauczycieli.
1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz.
483).
2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118,
poz. 1112 z pó n. zm.).
3. Ustawa z dnia 26 stycznia 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94
z pó n. zm.).
4. Ustawa z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o
zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 19, poz. 239 z pó n. zm).
5. Ustawa z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie o wiaty, ustawy –
Przepisy wprowadzaj ce reform ustroju szkolnego, ustawy- Karta Nauczyciela oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 1194 z pó n. zm.).
6. Ustawa z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej
sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255
z pó n. zm.).
7. Ustawa z dnia 12 wrze nia 2002 r. zmieniaj ca ustaw o zmianie ustawy - Karta
Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, ustaw o kształtowaniu
wynagrodze w pa stwowej sferze bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw oraz
ustaw o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodze w pa stwowej sferze
bud etowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 1267).
8. Ustawa z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o
zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845).
9. Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla
pracowników jednostek sfery bud etowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z pó n. zm.).
10. Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwi zywania z
pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotycz cych pracowników (Dz. U. Nr
90, poz. 844 z pó n. zm.).
11. Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu wiadcze socjalnych
( Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z pó n. zm.).
12. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r.
w sprawie wysoko ci minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli,
ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
33
Ministerstwo Edukacji i Nauki
wynagrodzenia za prac w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z pó n.
zm.).
13. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 2 lutego 2005 r. w
sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny
ponadwymiarowe i godziny dora nych zast pstw dla nauczycieli zatrudnionych w
szkołach prowadzonych przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 22, poz.
182).
14. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 28 stycznia 2005 r.
w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli mianowanych i
dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane s
kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okr gowych
komisjach egzaminacyjnych (Dz. U. Nr 22, poz. 180).
15. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie
wysoko ci oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego
dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych
przez organy administracji rz dowej (Dz. U. Nr 56, poz. 585 z pó n. zm.).
16. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 pa dziernika
2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów
uprawniaj cych nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej
obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418).
17. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej w z dnia 26 czerwca 2001 r. w
sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu
pieni nego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz. U. Nr 71, poz. 737 z pó n.
zm.).
18. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 wrze nia 2001 r. w
sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osi gni cia
dydaktyczno-wychowawcze (Dz. U Nr 101, poz. 1093).
19. Rozporz dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 wrze nia 2002 r.
w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz okre lenia
szkół i wypadków, w których mo na zatrudni nauczycieli niemaj cych wy szego
wykształcenia lub uko czonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 155, poz.
1288 z pó n. zm.).
_______________________________________________________________________________________
Departament Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli – Wydział Systemów Wynagradzania - maj2006
34