1. Dlaczego jesteśmy krytykowani i jak sobie z tym radzić?

Dlaczego jesteśmy krytykowani i jak sobie z tym radzić?
Dziś na krytykę narażony jest właściwie każdy,
jej przedmiotem może być niemal wszystko - wygląd, poglądy, zachowania, powzięte
plany czy wykonane zadania. Jakie są najczęstsze przyczyny krytyki, jak z krytyką sobie
radzić?
Kiedy Internet nie był tak rozpowszechniony naszymi krytykami najczęściej byli rodzice,
partnerzy, członkowie rodziny, niewdzięczne dzieci czy przełożeni w pracy. Dziś można
zostać skrytykowanym za wszystko, przez niemal każdego. Strony internetowe pełne są
krytyki, każde wręcz zachowanie, nawet z pozoru najwłaściwsze, zagrożone jest krytyką,
często bezpardonową. Jakie są jej źródła i przyczyny? Dlaczego ludzie krytykują?
1. Konstruktywny feedback. To krytyka, którą można nazwać „dobrą”. Kiedy podejmujesz
nowe wyzwania, dostajesz też informacje zwrotne jak ci idzie. Jeśli zapytasz odpowiednie
(tzn. bardziej doświadczone) osoby, to usłyszysz co robisz źle, jakie luki ma twój plan. Ale
nie po to byś przestał, tylko po to byś robił to coraz lepiej i nie popełniał błędów. Nie należy
unikać osób konstruktywnie krytycznych. Jeśli twój plan ma dziurę, to osoby mówiące tylko
to co chciałbyś usłyszeć, nie pomogą ci jej zauważyć i załatać. Jak radzić sobie z taką formą
krytyki? Słuchaj uważnie i zadawaj dużo pytań. Potraktuj to jak lekcję i wyciągnij jak
najwięcej dla siebie.
2. Zazdrość. Każdy kto wykonuje jakaś pracę naraża się na krytykę. Im wyżej zawieszona
jest twoja poprzeczka, tym więcej osób może życzyć ci porażki i upadku. To szczególnie ci,
którzy czują się zagrożeni przez twoje sukcesy. Stają się wtedy agresywni, nieprzyjemni,
negatywnie do ciebie nastawieni – chcą żebyś zrezygnował. Co można zrobić w obliczu takiej
krytyki? Najlepiej nic. Jeśli nie musisz, nie rozmawiaj z taką osobą. Jeśli to ktoś bliski, zmień
temat. Jeśli musisz słuchać, myśl o czymś innym. Pamiętaj, że celem takiego krytykanta jest
wyprowadzenie cię z równowagi, zachwianie twojej pewności siebie, podcięcie ci skrzydeł.
Nie trać czasu na dyskusje, zajmij się osiąganiem swoich celów. Oczywiście łatwiej
powiedzieć „nie bierz tego do siebie” niż to zrobić. Pomóc może wyobrażanie sobie sytuacji
krytyki z perspektywy zewnętrznego obserwatora
3. Krytyka jako hobby. Istnieją ludzie, którzy krytykowaniem zajmują się
hobbystycznie. Nie znają cię, nie do końca wiedzą czym w ogóle się zajmujesz, ale to nie
przeszkadzają im w krytykowaniu ciebie i innych, często w bardzo niewybredny sposób.
Czego chcą tacy „komentatorzy”? Żebyś wszedł w polemikę, walczył, stawiał się. Jeśli
rozpoznasz, że twój rozmówca należy właśnie do kategorii krytyków hobbistów, nie dawaj
mu satysfakcji. Zlekceważ jego zaczepki, co najwyżej daj mu cień satysfakcji mówiąc „przemyślę to, być może masz rację, choć wątpię”. I wyłącz się z dyskusji. Pamiętaj, dla
niego krytykowanie to forma spędzania czasu. I niestety trafiło tym razem na Ciebie.
A jak radzić sobie z krytyką, zakładając że jest ona konstruktywna, być może nawet
zasłużona? Poniżej przypominamy kilka praktycznych porad:
1. Nie przyjmuj postawy obronnej.
Gdy jesteś negatywnie oceniany, zwykle natychmiast zaczynasz bronić swoich racji. To
naturalna reakcja, ale często może być postrzegana jako niedojrzałość, dlatego najlepiej jest
kontrolować swoje emocje w największym stopniu. Staraj się unikać języka, który może
wydać się oskarżający lub personalny: "to niesprawiedliwe", "zawsze tak jest, że...", zamiast
tego lepiej skupić się na sobie i wziąć odpowiedzialność za swoje czyny. Pokazanie, że wiesz
gdzie leży przyczyna błędu i zaproponowanie rozwiązania problemu może wpłynąć tylko
twoją naszą korzyść.
2. Nie przesadzaj z przeprosinami
Jeśli krytyka dotyczy konkretnego błędu, nieporozumienia, czy zachowania - przeproś za to.
Raz wystarczy. Spaw by przeprosiny były szczere i pokaż, że rozumiesz na czym polegał błąd
i postarasz się nie popełnić go drugi raz. Twój szef, klient, czy przyjaciel doceni twoją
szczerość i będzie gotowy by pójść dalej.
3. Nie reaguj impulsywnie
Jeśli otrzymałeś naprawdę trudną do przełknięcia ocenę, nawet niezasłużoną, postaraj się
trzymać nerwy na wodzy. Nie reaguj impulsywnie. Weź głęboki oddech i daj sobie trochę
przestrzeni żeby pozbierać myśli i wyczyścić głowę. Nawet jeżeli osoba, która cię
skrytykowała chce rozmawiać o tym z tobą zaraz po, zawsze możesz powiedzieć, że
potrzebujesz chwili czasu na przemyślenie tego co usłyszałeś
4. Nie strać szansy na wyjaśnienie
Po otrzymanej krytyce postaraj się wrócić do rozmowy i przedstawić swoje racje. Czasem
nawet warto wrócić do tej rozmowy po kilku dniach. Jeśli będziesz potrafił przedstawić swoje
argumenty jasno, a zarazem pokażesz, że widzisz gdzie zostały popełnione błędy, to możesz
tylko zyskać. Osoba, która cię skrytykowała doceni to, że włożyłeś wysiłek w przemyślenie
problemu i w wymyślenie rozwiązań na przyszłość.
5. Nie zadręczaj się
To naturalne, że gdy dostajesz negatywną ocenę czujesz się źle. Nie zadręczaj się złymi
emocjami i otrzymaną krytyką. Przemyśl zaistniałą sytuację na spokojnie i postaraj się iść do
przodu. Pamiętaj, że nie jesteś swoją pracą i oceny twojej pracy nie powinny wpływać na
poczucie wartości i samoocenę.
www.charaktery.eu/
Oprac.
(marga),
(jb)
na
fot. shutterstock.com/PathDoc
podst.
time.com,
psychologytoday.com
oraz
http://psychcentral.com/