TIR – upoważniony nadawca

kontrole
TIR – upoważniony
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców,
Służba Celna wprowadziła
nowe ułatwienie dotyczące
otwierania karnetów TIR w procedurze uproszczonej.
Stempel dla upoważnionego nadawcy TIR jest
przystawiany na karnecie w polach 17 i 23.
50 Traker 8/2015
12
czerwca 2013 r. ukazało się
rozporządzenie zmieniające
rozporządzenie w sprawie
formularzy stosowanych w sprawach celnych, opublikowane w Dzienniku Ustaw
z 25.06.2013 r. pod poz. 729, wprowadzające nowe, krajowe ułatwienie związane z realizacją procedry TIR (upoważniony nadawca TIR).
Sposób realizacji uproszczenia
został w sposób szczegółow y opisany w instrukcjach dot yczących :
– systemu NCTS – Instrukcja postępowania dla przedsiębiorców korzystających z nowego Skomputeryzowanego
Systemu Tranzytowego NCTS (tranzyt wspólnotowy/wspólny i tranzyt TIR)
– aktualna wersja 6.9. z 2.04.2015 r.
– procedury TIR – Instrukcja w zakresie
stosowania procedury TIR (dla przedsiębiorców) – aktualna wersja z 29.05.2014 r.
– systemu ECS – Informacja uzupełniająca
z 27.06.2013 r. do Instrukcji dla eksporterów/zgłaszających w zakresie obsługi
zgłoszeń wywozowych oraz wywozowych
deklaracji skróconych w systemie ECS w wersji 3.0.
Rozwiązanie polega na odejściu od obowiązku przedstawiania przez upoważnionego
nadawcę TIR w urzędzie celnym
wyjścia karnetu TIR oraz pojazdu
wraz z ładunkiem, przy jednoczesnym udostępnieniu mu przez
organy celne specjalnego stempla dla upoważnionego nadawcy
TIR. Pozwala to na nanoszenie
adnotacji i umieszczanie stempli w karnecie TIR samodzielnie
przez upoważnionych nadawców, a tym samym praktycznie
eliminuje konieczność ich bezpośredniego kontaktu z organami celnymi. Skutkiem powyższego, otwieranie operacji TIR
i realizacja wysyłek mogą odbywać się w dowolnym czasie, niezależnie od godzin pracy urzędu
celnego.
Służba Celna nie ukrywa
jednak, że przed wprowadzeniem tego uproszczenia
organy celne zabezpieczyły
Najczęstsze odnotowane nieprawidłowości polegają na wysyłaniu przez
upoważnionego nadawcę do systemu
NCTS kilku zgłoszeń elektronicznych
dotyczących tego samego karnetu TIR.
W takich sytuacjach, jeżeli upoważniony nadawca nie prześle wniosku
o unieważnienie nieprawidłowego
zgłoszenia, musi zostać wszczęte
postępowanie wyjaśniające.
Występują również błędy w elektronicznej ewidencji skutkujące powstaniem rozbieżności pomiędzy danymi
w zgłoszeniu elektronicznym i na karnecie TIR. Nieprawidłowości dotyczą
najczęściej: różnic w masie towaru
(np. doliczanie do masy brutto towaru
dodatkowo masy palet), niezgodności zgłoszenia tranzytowego z dokumentami poprzednimi, błędnego opisu
towaru i kodu towarowego, błędnego
wpisywania danych posiadacza, przewoźnika, numerów środka transportu.
W szczególności zdarzają się błędy
dotyczące podawanej masy lub ilości towaru na karnetach TIR, w przypadkach gdy otwierany karnet dotyczy większej liczby poprzedzających
go zgłoszeń wywozowych.
Ku przestrodze
Przemyt za milion
Przemyt papierosów o wartości
ponad miliona złotych udaremnili funkcjonariusze Służby Celnej z polsko-ukraińskiego przejścia granicznego
w Dorohusku.
Wynik prześwietlenia jednej z ciężarówek wjeżdżających tego dnia
z Ukrainy do Polski wydał się celnikom na tyle podejrzany, że zdecydowali o dokładnym sprawdzeniu ładunku
i samego pojazdu. Ciężarówka wioząca
się odpowiednio, by pieczęcie nie trafiły
do przypadkowych osób. Żeby uzyskać
stosowne pozwolenie, przedsiębiorca
przechodzi wcześniej weryfikację, czyli nie
każdy, kto się zgłosi do Izby Celnej automatycznie otrzyma pieczątkę otwierającą
karnet. Przedsiębiorcy, którzy starają się
o pozwolenie na stosowanie uproszczenia
zostali poddani szczegółowemu postępowaniu weryfikacyjnemu, mającemu
za zadanie sprawdzenie, czy spełniają
warunki i kryteria wymagane do uzyskania pozwolenia. Służba Celna zwraca również uwagę na fakt, że karnet TIR musi być
wypełniony przede wszystkim czytelnie
i stosowne informacje muszą znajdować
się w odpowiednich polach. Żadne wymazywanie na karnecie TIR nie jest dozwolone, błędy powinny być skreślone, a dokonane poprawki potwierdzone przez właściwe władze celne. Funkcjonariusze zwracaję również uwagę na kompletność całych
odcinków oraz dokumenty, które powinny
być bezwzględnie do karnetu załączone.
W czasie dwuletniego działania systemu wyraźnie zarysowały sie korzyści dla
przedsiębiorców wynikające ze stosowania
uproszczenia, z których najważniejsze są:
znaczne przyspieszenie odpraw związanych z otwieraniem procedur TIR; minimum
formalności celnych; kompleksowa obsługa
karnetów TIR w jednym miejscu u upoważnionego nadawcy, zachęta do otwierania
operacji TIR głównie wewnątrz kraju, a nie
w urzędach granicznych oraz bardziej
płynne przewozy towarów przez granicę.
Grzegorz Ramza, Służba Celna
21 ton węgla drzewnego została skierowana do specjalnego budynku rewizyjnego, gdzie miał nastąpić rozładunek
towaru. Już po usunięciu kilkudziesięciu
worków z węglem funkcjonariusze ujrzeli
pakunki, które w istotny sposób różniły się
od reszty ładunku. Gdy celnicy zajrzeli do
środka, wiedzieli już, że chodzi o papierosy. Po rozładowaniu towaru i dokładnym
sprawdzeniu każdego z ponad 1400 znajdujących się na naczepie worków okazało
Tym niemniej należy
pamiętać, że stwierdzane w urzędzie wyprowadzenia rozbieżności
każdorazowo skutkują
wynikiem kontroli „Niezgodnie” i koniecznością
wszczynania postępowania wyjaśniającego
w urzędzie wyjścia (nadzorującym danego upoważnionego nadawcę).
Jeżeli chodzi o skalę wykorzystania uproszczenia, to według aktualnych danych (maj 2015 r.)­
przedstawia się ona następująco: z uproszczenia „Upoważniony nadawca TIR” w całej
Polsce korzysta 296 firm (ok. 80% to przedstawiciele), liczba operacji TIR otwieranych
w uproszczeniu (przez upoważnionych nadawców TIR) stanowi ok. 30% wszystkich operacji
TIR po wywozie otwartych w Polsce.
Statystyki te pozwalają na stwierdzenie,
że uproszczenie cieszy się dużym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców. Liczba upoważnionych nadawców TIR jest zbliżona do
liczby podmiotów korzystających z analogicznego uproszczenia w tranzycie T1/T2, co jest
znaczące biorąc pod uwagę krótki czas stosowania przedmiotowego ułatwienia.
Jednocześnie można zauważyć pewną
aktywność na szczeblu międzynarodowym
w związku z koncepcją „Upoważnionego
nadawcy TIR”: zainteresowanie ze strony innych
krajów członkowskich Konwencji TIR, organów nadzorujących jej stosowanie, a w szczególności Międzynarodowej Unii Transportu
Drogowego IRU i rozpoczęte działania mające
na celu umożliwienie wprowadzenia uproszczenia do przepisów Konwencji TIR.
Jest zatem nadzieja, że wprowadzone na
gruncie krajowym rozwiązanie może w przyszłości stanowić istotny wkład polskiej Służby
Celnej w odformalizowanie procedur przewidzianych w ustawodawstwie międzynarodowym.
się, że w ciężarówce na mazowieckich
numerach rejestracyjnych próbowano
przemycić do Polski niemal 100 tys.
paczek papierosów, o szacunkowej wartości rynkowej ponad miliona złotych.
49-letni kierowca ciężarówki, który
usłyszał zarzut popełnienia przestępstwa skarbowego, nie przyznał się do
winy. Postępowanie w tej sprawie prowadzi Urząd Celny w Lublinie.
Izba Celna w Białej Podlaskiej
8/2015
Traker 51
kontrole
nadawca
podkom. Beata Gajda,
starszy ekspert Służby Celnej,
Departament Ceł MF:
Rozwiązanie „Upoważniony nadawca TIR”
w dalszym ciągu jest nowością na skalę międzynarodową. Dlatego też jego stosowanie jest
monitorowane także pod kątem identyfikacji
ewentualnych problemów, ograniczeń czy błędów. Należy pamiętać przy tym, że otwierane
operacje TIR pozostają w pełni „pod kontrolą”
ze względu na równoległą obsługę w systemie
NCTS. Ponadto istotny jest fakt, że upoważnionym nadawcą może zostać tylko podmiot wiarygodny dla administracji celnej po spełnieniu
przez niego określonych kryteriów.
Upoważnieni nadawcy zobowiązani są do
ścisłego przestrzegania zasad określonych
w odpowiednich instrukcjach. Oznacza to nie
tylko wymóg prawidłowego wypełniania karnetu
TIR, ale i pełnej komunikacji w systemie NCTS,
a w przypadkach gdy procedura TIR otwierana
jest po wywozie (zazwyczaj) – także w systemie
ECS, w celu zapewnienia powiązania procedur.
Upoważnieni nadawcy powinni mieć świadomość, że niezgodne z zasadami postępowanie może prowadzić do utraty możliwości
korzystania z ułatwienia. W poważnych przypadkach (gdy możemy mówić o przyczynieniu
się do powstania długu celnego) upoważniony
nadawca może zostać uznany za dłużnika zobowiązanego do zapłaty należności celno-podatkowych. Ponadto, jeśli jest on posiadaczem karnetu TIR, może to skutkować utratą uprawnienia do korzystania z procedury TIR.
Z satysfakcją można jednak stwierdzić, iż
po niemal 2-letnim okresie stosowania przedmiotowego uproszczenia skala występowania nieprawidłowości czy błędów nie jest
duża. Urzędy nie stwierdzają występujących
na większą skalę nieprawidłowości w realizacji procedury.