Koszty dziedziczenia

Sygn. akt VI Ns 548/13
UZASADNIENIE
S. z siedzibą w G. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu 03.04.2012 roku F. S., ostatnio
zamieszkałym w miejscowości O.. Wnioskodawca wskazał, iż spadkobiercą po zmarłym dłużniku jest jego matka - A. S..
W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, iż posiada wierzytelność wobec dłużnika F. S., wynikającą z tytułu
wykonawczego wydanego przez Sąd Rejonowy w Piszu z dnia 22.09.2008r. pod sygn. V Nc 550/08.
Uczestniczka postępowania A. S. wniosła o oddalenie wniosku S. z siedzibą w G., nadto wniosła o zasądzenie od
wnioskodawcy na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych
oraz wydatków pełnomocnika zgodnie ze spisem kosztów.
A. S. wskazała, iż stosownie do informacji przez nią posiadanych spadek po zmarłym F. S. nabyła jego córka – J.
M., która występowała przed Sądem Rejonowym w Piszu w sprawie I Ns 240/12. Nadto w związku z nabyciem
praw do spadku J. M. występuje w sprawie o dział spadku po zmarłym R. S., który był bratem F. S., a synem
uczestniczki A. S.. Uczestniczka wskazała, iż przed wszczęciem postępowania zwracała się do wnioskodawcy o
udzielenie szczegółowych informacji dotyczących pisma, które otrzymała. Wnioskodawca jednak przed wszczęciem
niniejszego postępowania nie zwrócił się do uczestniczki z zapytaniem, czy zmarły F. posiadał dzieci, bądź czy było
przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie nabycia praw do spadku po nim.
Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika J. M..
Sąd ustalił, co następuje.
Spadkodawca F. S. zmarł w dniu 3 kwietnia 2012 roku w miejscowości O., gdzie stale przed śmiercią zamieszkiwał.
W chwili śmierci był rozwiedziony. Pozostawił po sobie córkę J. M.. Innych dzieci, w tym pozamałżeńskich,
przysposobionych, bądź takich które zmarły, spadkodawca nie miał.
(dowód: akt zgonu k. 5, zapewnienie spadkowe złożone przez J. M. k. 53, akt małżeństwa J. M. k. 21 w aktach sprawy
I Ns 240/12)
Sąd zważył, co następuje.
Sąd po odebraniu zapewnienia spadkowego od córki spadkodawcy oraz po przeprowadzeniu dowodu z dokumentów
– aktów stanu cywilnego załączonych do akt sprawy stwierdził, że spadek po zmarłym F. S. został odziedziczony na
podstawie przepisów kodeksu cywilnego przez spadkobiercę ustawowego tj. jedyną córkę spadkodawcy J. M..
Zgodnie z art. 926 § 1 kc powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Jeżeli spadkodawca nie powołał
spadkobiercy w testamencie, następuje dziedziczenie ustawowe co do całości spadku (art. 926 § 2 kc).
Natomiast w myśl przepisu art. 931 § 1 kc w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy
oraz jego małżonek.
F. S. nie pozostawił testamentu. Ponieważ w chwili śmierci był rozwiedziony i miał tylko jedno dziecko – J. M., dlatego
też spadek po nim, stosownie do treści art. 931 § 1 kc nabyła w całości córka - J. M..
Jak wynika z zapewnienia spadkowego odebranego przez Sąd od uczestniczki J. M., spadkobierczyni nie podlegała
ustawowemu wyłączeniu od dziedziczenia z tytułu odrzucenia spadku, zrzeczenia się go bądź uznania spadkobiercy
za niegodnego dziedziczenia.
Zgodnie z art. 1015 § 2 kc brak oświadczenia spadkobiercy o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku w terminie 6 miesięcy
od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania, jest jednoznaczny z prostym przyjęciem
spadku. Uczestniczka powzięła wiadomość o śmierci ojca, a tym samym o tytule swojego powołania w tym samym
dniu, w którym zmarł F. S.. Z uwagi na upływ 6 miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia Sąd uznał, iż
spadkobierczyni przyjęła spadek wprost.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, Sąd postanowił jak w punkcie I postanowienia.
Orzekając o kosztach postępowania Sąd zasądził od wnioskodawcy S.w G. na rzecz A. S. kwotę 214 zł tytułem
zwrotu kosztów postępowania. Wedle zasady wyrażonej w art. 520 § 1 k.p.c. koszty postępowania nieprocesowego nie
podlegają rozliczeniu pomiędzy uczestnikami tego postępowania, lecz każdy z uczestników ponosi koszty związane
ze swoim udziałem w sprawie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2011 r., II CZ 55/11,
LEX nr 949024). Reguła ta doznaje ograniczeń, jeżeli uczestnicy są w rożnym stopniu zainteresowani w wyniku
postępowania lub interesy ich są sprzeczne (art. 520 § 2 k.p.c.), a także, gdy interesy uczestników są sprzeczne lub
jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie (art. 520 § 3 k.p.c.). W takich przypadkach
sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub nałożyć go na jednego z uczestników w całości. W
niniejszej sprawie podkreślenia wymaga fakt, iż wnioskodawca wskazał jako uczestniczkę postępowania A. S., nie
ustalając uprzednio, czy uczestniczka należy do grona spadkobierców po F. S.. Wnioskodawca, pomimo skierowanych
do niego przez A. S. wątpliwości, nie zwrócił się do niej z zapytaniem, czy zmarły posiadał dzieci, bądź też czy było
przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po F. S.. Gdyby z zapytaniem takim wnioskodawca
wystąpił, okazałoby się, że nie ma potrzeby wskazywania jako uczestnika postępowania A. S., a sama uczestniczka
nie poniosłaby kosztów związanych z jej udziałem w postępowaniu. Z tego względu Sąd uznał, uczestniczce należy się
zwrot kosztów i orzekł jak w punkcie II postanowienia. O wysokości opłaty za czynności adwokata z tytułu zastępstwa
prawnego Sąd rozstrzygnął na podstawie § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przed radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Sąd wziął pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata,
a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia i ustalił
wysokość opłaty na 180 zł (trzykrotność stawki minimalnej określonej w § 9 pkt 2) rozporządzenia). Wniosek o
zasądzenie kwoty 2.000 zł tytułem zastępstwa prawnego nie mógł zostać uwzględniony z uwagi na treść § 2 ust. 2
zd. drugie wspomnianego rozporządzenia, bowiem opłata nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna,
która w przypadku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 60 zł.
O pozostałych kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 520 § 1 kpc, zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi
koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
z/ odpis uzasadnienia z orzeczeniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy, za 14 dni bądź z apelacją.
09.07.2014r.