Streszczenie, Abstract - Instytut Technologiczno

Jan PAWLAK
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Oddział w Warszawie
RYNEK CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH 2000–2010
Streszczenie
Analiza, na podstawie danych GUS, dotyczących produkcji, importu i eksportu ciągników
oraz cen i wyników powszechnego spisu rolnego z 2010 r., wykazała, że produkcja ciągników w Polsce była w 2010 r. o 49,9% mniejsza niż w 2000 r. i aż o 57,6% mniejsza niż w
2004 r., kiedy osiągnęła najwyższy poziom w dekadzie. W strukturze mocy produkowanych
ciągników największy udział w ciągu całego okresu objętego analizą miały ciągniki o mocy
18–37 kW, jednak z tendencją malejącą (72,0% w 2000 r., 65,3% w 2010 r.). Najbardziej
zmniejszył się udział w strukturze ciągników o mocy 37–59 kW, odpowiednio z 14,3 do 2,8%.
Z 9,1 do 28,5% zwiększył się udział ciągników o mocy 59–75 kW. Ciągnik z napędem na 4 koła,
o mocy 90 kW w ciągu lat 2005–2011 podrożał o 14,9%, a ciągnik z napędem na jedną oś,
o mocy 28 kW (Ursus 2812) był w 2009 r. o 108,8% droższy niż w 2000 r. Największy wzrost
ceny ciągnika odnotowano w latach 2004 i 2005, co było następstwem zwiększenia stawki
VAT na maszyny rolnicze z poziomu zerowego do 22%. Podaż krajowa ciągników w Polsce
była w 2010 r. o 218,3% większa niż w 2000 r. Zwiększyła się podaż ciągników o mocy: do
18 kW (o 31,9%), 59–75 kW (o 915,2%), 75–90 kW (aż o 1403,2%) i ponad 90 kW (o 218,3%).
O 41,3% zmniejszyła się natomiast podaż ciągników o mocy 37–59 kW, a praktycznie nie
zmieniła się podaż ciągników o mocy 18–37 kW. W 2010 r. była ona o 0,8% większa niż w
2000 r. Zmieniła się struktura dostarczanych ciągników wg ich mocy. W 2000 r. największy
udział w dostawach miały ciągniki o mocy 18–37 kW (56,1%), podczas, gdy w 2010 r. – ciągniki o mocy 59–75 kW (47,4%). W 2000 r. w strukturze dostaw dominowały ciągniki produkcji
krajowej (66,4%). W 2010 r. aż 90,3% w podaży stanowiły ciągniki nowe z importu. Według
wyników powszechnego spisu rolnego z 2010 r., w okresie od 2005 r. do czerwca 2010 r.
rolnicy zakupili łącznie 52,8 tys. ciągników fabrycznie nowych (średnio ok. 9,6 tys. szt. rocznie).
Ciągniki fabrycznie nowe stanowiły średnio 28,7% łącznej liczby ciągników. Udział jednostek
fabrycznie nowych w zakupie rośnie wraz ze zwiększaniem mocy (z 8,1% w grupie ciągników o mocy 15–25 kW do 43,9% w grupie ciągników o mocy 100 i więcej kW).
Słowa kluczowe: ciągnik rolniczy, popyt, produkcja, cena, Polska
THE MARKET OF AGRICULTURAL TRACTORS IN POLAND
WITHIN THE YEARS 2000–2010
Summary
The analysis of GUS (Main Statistical Office) data concerning production, import and export
of the tractors, as well as the prices and results of common agricultural census of 2010,
showed that the production of tractors in Poland in 2010 was by 49.9% lower than in 2000,
and as much as by 57.6% less than in 2004 (when the highest in decade production level
was reached). In the power structure of produced tractors, over whole analysed period, the
highest share obtained tractors of the engine power 18–37 kW, however, at decreasing tendency (72.0% in 2000, 65.3% in 2010). Most of all decreased the share of tractors 37–59 kW
engine power (from 14.3 to 2.8%, respectively). On the other hand, from 9.1 to 28.5% increased the share of tractors 59–75 kW. A four-wheel driven tractor of 90 kW engine power,
rose in price within 2005–2011 by 14.9%, while the tractor with rear-axle drive, 28 kW engine
power (Ursus 2812), in 2009 went up in price by 108.8%, in relation to 2000. The highest rise
in tractor prices was observed in the years 2004 and 2005, what resulted from increasing
rate of VAT for agricultural machines from zero level up to 22.0%. The local supply of tractors
in Poland in 2010 was by 218.3% higher than in 2000. Increased also the supply of tractors
of power: up to 18 kW (by 31.9%), 59–75 kW (by 915.2%), 75–90 kW (as far as by
1403.2%), and above 90 kW (by 218.3%). On the other hand, by 41.3% decreased the supply of tractors 37–59 kW engine power, while practically did not change the supply of tractors
18–37 kW power; it was by 0.8 % higher than in the year 2000. It has also changed the structure of supplied tractors according to their engine power. In 2000 the highest percentage in
supplies achieved tractors of power 18–37 kW (56.1%), whereas in 2010 – the tractors
of engine power 59–75 kW (47.4%). In 2000 the structure of market supplies was dominated
by the tractors of home production (66.4%); in the year 2010 as much as 90.3% supplies
consisted of the new, imported tractors. According to the results of common agricultural census in 2010, within the period from 2005 to June 2010, the farmers purchased in total 52.8
thous. brand-new tractors (on average 9.6 thous. pieces per year). Brand-new tractors
reached on average 28.7% in total number of purchased tractors. The share of brand-new
units in purchase increases with the power of tractor engines (from 8.1% in group 15–25 kW
tractors, up to 43.9% in group of power 100 kW and above).
Key words: agricultural tractors, demand, production, price, Poland