Informacja dla dziennikarzy - Instytut Ekologii Terenów

Informacja dla dziennikarzy - Instytut Ekologii Terenów

Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych
ul. Kossutha 6, 40-844 Katowice
instytut badawczy KRS 0000058172 NIP 634-012-55-19
tel.: (32) 254-60-31, fax: (32) 254-17-17, e-mail: [email protected]
www.ietu.katowice.pl
5/ 2014
Katowice, maj 2014
Informacja dla dziennikarzy
W Europie znajduje się ok. 20 tys. mega-obiektów o dużej powierzchni, na których występują
ogniska zanieczyszczeń. Specjaliści szacują, że rewitalizacja mega-obiektów wymaga ponad 100 lat,
a koszty ich oczyszczenia wyniosą ponad 100 bilionów euro. Jak usprawnić i podnieść efektywność
procesu przekształcania terenów zdegradowanych?
28 maja 2014 w Instytucie Ekologii Terenów Uprzemysłowionych odbędą się warsztaty
„Przekształcanie terenów zdegradowanych w Europie”.
Przedstawicieli instytucji zaangażowanych w rewitalizację terenów zdegradowanych zapraszamy do
zapoznania się z możliwością wykorzystania, nowoczesnych narzędzi wspomagających proces oczyszczania i
ponownego zagospodarowania tych terenów.
Uczestnicy warsztatów będą mieli możliwość praktycznego zapoznania się z narzędziami służącymi do:
priorytetyzacji terenów zdegradowanych, pozyskiwania informacji eksperckiej oraz planowania przyszłego
zagospodarowania terenów. Modelowe podejście do przekształcania mega-obiektów zostanie przedstawione na
przykładach obiektów znajdujących się w Republice Czeskiej, Polsce, Niemczech i Rumunii. W trakcie warsztatów
uczestnicy będą mogli w praktyce sprawdzić funkcjonalność prezentowanych narzędzi zarządzania.
W części teoretycznej zostaną przedstawione możliwości wsparcia przekształceń terenów zdegradowanych
w Europie przez zastosowanie nowoczesnych narzędzi zarządzania. Dobra praktyka ponownego
zagospodarowania terenów omówiona będzie w aspektach stanu środowiska, gospodarki infrastrukturą,
uwarunkowań planistycznych i społeczno-ekonomicznych.
Wśród prowadzących będą przedstawiciele Uniwersytetu w Wenecji, Czeskiej Akademii Nauk oraz Instytutu
Ekologii Terenów Uprzemysłowionych – program w załączeniu. Termin rejestracji uczestników upływa 16 maja
2014. Uczestnictwo w warsztatach jest nieodpłatne. Liczba miejsc ograniczona. O udziale decyduje kolejność
zgłoszeń. Organizatorzy zapewniają tłumaczenie z języka angielskiego.
Narzędzia i technologie zostały opracowane w ramach projektu Racjonalne usprawnianie przekształcania
terenów zdegradowanych w Europie - TIMBRE, którego celem było wsparcie odnowy terenów zdegradowanych,
a szczególnie mega-obiektów czyli terenów silnie zanieczyszczonych o dużej powierzchni. Zadania projektu
TIMBRE obejmowały:
1) identyfikację barier społeczno-gospodarczych odnowy terenów zdegradowanych na podstawie analizy
lokalnych, regionalnych oraz krajowych działań administracji, uwarunkowań prawnych oraz kultury zarządzania,
2) rozwój oraz sprawdzenie metod zarządzania terenami zdegradowanymi uwzględniających lokalny charakter
problemu zanieczyszczenia oraz udostępnienie on-line narzędzi oceny i planowania rozwiązań remediacyjnych,
3) udoskonalenie istniejących metod, technologii oczyszczania gruntów w tym metod in-situ oraz on-site, które
są kosztowo efektywne oraz niskoenergetyczne,
4) utworzenie zintegrowanej platformy wymiany informacji na temat rewitalizacji mega-obiektów i jej
udostępnienie właścicielom terenów zdegradowanych, inwestorom, administracji oraz innym podmiotom.
Warsztaty są jednym z działań prowadzonych w celu wdrożenia w Europie podejścia wypracowanego w ramach
projektu TIMBRE oraz uznania platformy internetowej TIMBRE jako systemu informacji europejskiej w zakresie
odnowy terenów zanieczyszczonych.
Projekt jest realizowany w ramach 7. Programu Ramowego Badań i Rozwoju Technologicznego Unii Europejskiej.
Informacje o projekcie są dostępne na stronie: www.timbre-project.eu.
Wanda Jarosz
Rzecznik prasowy IETU
tel. 32 254 60 31 wew. 136, kom. 602 484 611
[email protected]
Background
Tytuł projektu: Racjonalne usprawnianie przekształcania terenów zdegradowanych w Europie
Akronim projektu: TIMBRE
Numer umowy: FP7-ENV-2010.3.1.5-2 .Contract no: 265364
Termin realizacji: styczeń 2011 – czerwiec 2014
Koordynator: Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung GmbH – UFZ, Niemcy
Partnerzy: 15 partnerów i Międzynarodowy Komitet Doradczy
Całkowity budżet projektu: 4.7 mln euro
Dofinansowanie Komisji Europejskiej: 3.4 mln euro
Projekt sfinansowany ze środków 7. Programu Ramowego Badań i Rozwoju Technologicznego Unii Europejskiej
Kontekst
W Unii Europejskiej ponad 1000 km² terenów niezabudowanych podlega „zajęciu” każdego roku na cele mieszkalnictwa,
przemysłu, dróg i rekreacji. Europejskie strategie zrównoważonego rozwoju zakładają ograniczenie tempa wykorzystania
„wolnej” powierzchni ziemi, które można osiągnąć zwiększając wykorzystanie terenów zdegradowanych. Dotyczy to
zarówno nieużytków jaki i terenów poprzemysłowych, które stanowią problemy z uwagi na aspekty techniczne, społeczne,
zarządzanie ryzykiem i ponowne ich wykorzystanie.
Realizatorzy projektu
1. Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung GmbH – UFZ,
Niemcy, koordynator projektu
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Eberhard Karls Universität Tübingen, Niemcy
Institute of Geonics of the AS CR, v.v.i., Republika Czeska
Universita ca’ Foscari Venezia, Włochy
Universitatea Tehnica de Constructii Bucuresti, Rumunia
Danmarks Tekniske Universitet, Dania
Agentia Nationala Pentru Protectia Mediului, Rumunia
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Polska
SOLGEO AG, Szwajcaria
Fugro Consult GmbH, Niemcy
GeoExperts Dr. Kühne & Partner, Niemcy
Zabar Group Holding Sarl, Niemcy
Universite de Franche-Comte, Francja
Jena-Geos® Ingenieurbüro GmbH, Niemcy
GESA Gesellschaft zur Entwicklung und Sanierung von
Altstandorten mbH, Niemcy
Obszar badań
W projekcie TIMBRE wykorzystano dotychczasowe doświadczenia czterech regionów Europy, które mają długoletnie
doświadczenie w rewitalizacji terenów zdegradowanych: region Ostrawy (Republika Czech), Bukareszt (Rumunia), regiony
zielonogórski, dolnośląski i górnośląski w Polsce oraz wyniki prac pilotowych w zakresie wybranych technologii
rozpoznania i remediacji terenu.
Jednocześnie, na podstawie dotychczasowych doświadczeń w rewitalizacji terenów zdegradowanych, opracowane zostało
podejście służące włączaniu wszystkich zainteresowanych stron i zwiększeniu skuteczności działań remediacyjnych.
Działania projektu TIMBRE odnosiły się zarówno do skali pojedynczych terenów, jak i skali regionalnej.
Obiekty pilotażowe w Polsce
SZPROTAWA, woj. lubuskie
Dawna baza wojskowa wraz
z magazynem paliw
powierzchnia - 200 ha
4 ha głęboko zanieczyszczone
substancjami ropopochodnymi
SOLEC KUJAWSKI,
woj. kujawsko-pomorskie
Dawna nasączalnia
podkładów kolejowych PKP
powierzchnia - 80 ha
Platforma internetowa służąca upowszechnianiu informacji i wiedzy oraz włączaniu interesariuszy w proces
przekształcana terenów zdegradowanych (mega-obiektów) zawiera:
1. system informacji eksperckiej o innowacyjnych strategiach, technologiach i dobrych praktykach remediacji,
2. internetowe narzędzie planowania skutecznej remediacji oraz priorytetyzacji terenów zdegradowanych
z uwzględnieniem aspektów: politycznych, instytucjonalnych, środowiskowych, społecznych i ekonomicznych,
3. internetowe i przestrzenne narzędzie planowania i oceny efektywności opcji regeneracji terenu adaptowane przez
użytkownika w zależności od jego potrzeb, umożliwiające wybór z dostępnych opcji narzędziowych, tworząc w ten
sposób swój własny zestaw właściwy do rozwiązania problemów specyficznych dla interesującego go terenu,
4. rekomendacje dotyczące doboru strategii oraz technologii skutecznego rozpoznania stanu środowiska na danym
terenie: np. sondowania, fitoskriningu i modelowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń oraz technologii remediacji
terenu takich jak: fitoremediacja, przemywanie gleby, w tym rozwiązania mogące uwzględniać naturalną regenerację
środowiska,
5. rekomendacje w zakresie metod i strategii recyklingu materiału wyburzeniowego w miejscu jego powstania, wraz
z matrycą oceny możliwości ponownego wykorzystania budynków, z uwzględnieniem czynników technicznych,
kosztów, warunków społeczno-ekonomicznych,
6. poradnik dotyczący podejmowania uspołecznionych decyzji dotyczących remediacji i rewitalizacji terenów
zdegradowanych.