Odpowiedź Ministra Pracy i Polityki Społecznej

Warszawa, dnia?Okwietnia 2015 r.
MINISTERSTWO
PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Elżbieta Seredyn
Podsekretarz Stanu
DSR-Iy.071.I l.2015.GJ
Pan
Marek Michalak
Rzecznik Praw Dziecka
J e(
Odpowiadając, na wystąpienje z dnia 26 marca 2015 r. znak: ZSS.422.20.2015.KT,
w sprawie dotyczącej kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu
alimentacyjnego, uprzejmie informuję:
Kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń z funduszu alimentacyjnego,
zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, wynosi
725 zł netto, tj. po odliczeniu podatku należnego oraz składek na ubezpieczenie emerytalne
i rentowe oraz zdrowotne, na osobę w rodzinie.
Wysokość ww. kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu
alimentacyjnego może ulec zmianie tylko na podstawie art. 14 ustawy o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów, który stanowi, że Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia,
może podwyższać wysokość kwoty świadczeń z funduszu alimentacyjnego i kryterium
dochodowego
uprawniającego
do
tego
świadczenia,
kierując
się
wysokością
wyegzekwowanych świadczeń alimentacyjnych.
Należy podkreślić, że świadczenia z funduszu alimentacyjnego pomimo zapisanego
w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
(Dz. U. z 2012 r., poz. 1228,
z późn. zm.),
zwrotnego charakteru, w praktyce
są świadczeniami finansowanymi z budżetu państwa, ponieważ stopa zwrotów tych
świadczeń
od
dłużników
alimentacyjnych jest
na
niskim
poziomie
skuteczności
i w 2014 r. wyniosła 13,9%.
Biorąc pod uwagę fakt. że świadczenia z funduszu alimentacyjnego są wypłacane
ze środków budżetu państwa oraz mając na uwadze ograniczone możliwości budżetowe, nie
jest obecnie możliwe skierowanie tej formy pomocy do wszystkich osób uprawnionych
do alimentów, które ich nie otrzymują z uwagi na bezskuteczność egzekucji i dlatego
dostępność do tych świadczeń jest uwarunkowana między innymi koniecznością spełnienia
kryterium dochodowego.
Ponadto, pragnę zauważyć, że uzależnienie dostępności pomocy z budżetu państwa
od
spełnienia
określonego
kryterium
potwierdza również najnowsze
dochodowego
orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie
2014 r., sygn. akt K138
—
-
wyrok z dnia 21 października
dotyczący innego świadczenia socjalnego finansowanego z budżetu
państwa tj. specjalnego zasiłku opiekuńczego funkcjonującego w ustawie o świadczeniach
rodzinnych. Trybunał Konstytucyjny w ww. wyroku zawarł generalny pogląd, że świadczenia
finansowane z budżetu państwa powinny być uzależnione od mechanizmu oceny sytuacji
majątkowej beneficjentów tych świadczeń, a obiektywną metodą oceny tej sytuacji jest
odwołanie się do kryterium dochodu.
Należy również podkreślić, że kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń
z funduszu alimentacyjnego jest znacząco wyższe niż kryterium dochodowe uprawniające
do zasiłków rodzinnych, które wynosi 574 zł netto na osobę w rodzinie, a w rodzinach
wychowujących dziecko niepełnosprawne 664 zł. Tak więc, warunki przyznania prawa
do
świadczeń
z funduszu
alimentacyjnego
są bardziej preferencyjne niż warunki
przyznawania prawa do świadczeń rodzinnych, które adresowane są do wielokrotnie większej
grupy rodzin z dziećmi na utrzymaniu.
Ponadto,
uprzejmie
informuję,
że
obecnie
nie
są prowadzone prace nad
podwyższeniem lub zniesieniem ww. kryterium dochodowego, jak również nad zmianami,
dotyczącymi zwiększenia maksymalnej wysokości tych świadczeń. Możliwość podwyższenia
kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego będzie
możliwa w miarę poprawy sytuacji budżetowej.
Niezależnie od powyższego, odnosząc się generalnie do problemu niealimentacji,
należy wskazać, że egzekucja alimentów prowadzona jest przez komorników sądowych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r.— Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) oraz przepisów wykonawczych do tej ustawy i to od
skuteczności działań komorników sądowych zależy przede wszystkim poziom egzekucji
alimentów. Minister Pracy i Polityki Społecznej nie dysponuje środkami mogącymi mieć
wpływ na skuteczność i sposób prowadzenia przez komorników sądowych, egzekucji
orzeczeń sądowych, w tym orzeczeń dotyczących alimentów. Powyższe przepisy dotyczące
egzekucji alimentów należą do właściwości Ministra Sprawiedliwości.
J
2
Elżbieta