Program profilaktyki - 80
Transkrypt
Program profilaktyki - 80
Zespół Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego w Sochaczewie Program profilaktyki Sochaczew 2015 Spis treści I. Podstawy prawne wprowadzenia Programu profilaktyki ....................................................... 3 II. Wstępna identyfikacja problematyki szkoły.......................................................................... 3 2.1. Określenie zagadnień Programu profilaktyki ................................................................. 4 2.2. Zasady oddziaływań profilaktycznych ............................................................................ 7 2.3. Proponowane formy pracy .............................................................................................. 8 2.4. Proponowane programy profilaktyczne .......................................................................... 8 III. Diagnoza sytuacji szkolnej ................................................................................................... 9 3.1. Osoby poddane badaniom ............................................................................................... 9 3.2. Narzędzia diagnostyczne ............................................................................................... 10 3.3. Analiza wyników........................................................................................................... 10 3.4. Zalecenia dla Programu profilaktyki............................................................................. 10 IV. Tworzenie koncepcji Programu profilaktyki ..................................................................... 10 4.1. Poziomy profilaktyki ..................................................................................................... 10 4.2. Strategie profilaktyczne................................................................................................. 11 4.3. Cele i zadania Programu profilaktyki ........................................................................... 12 4.4. Struktura i treści Programu profilaktyki ....................................................................... 14 4.5. Adresaci programu ........................................................................................................ 15 5.2. Przyczyny i kryteria osiągania sukcesu w wybranych obszarach ................................. 22 5.3. Strategia pozyskiwania instytucji i osób wspierających realizację Programu profilaktyki ........................................................................................................................... 25 5.4. Kompetencje realizatorów zadań profilaktycznych ...................................................... 26 VI. Ewaluacja ........................................................................................................................... 26 Aneks ........................................................................................................................................ 27 2 „Ten, kto życzliwie wskazuje drogę błądzącemu, jest jak człowiek, który drugiemu pozwala zapalić pochodnię od swojej; wszak jego własna pochodnia nie będzie przez to świecić mniej jasno.” (Quintus Eminiusz) I. Podstawy prawne wprowadzenia Programu profilaktyki 1. Dz. U. Nr 51 z dnia 9 maja 2002 r.; Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 2. Dz. U. Nr 26 z dnia 14 lutego 2003 r.; Rozporządzenie MENiS z dnia 14 lutego 2003 w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 3. Dz. U. Nr 89 z dnia 29 kwietnia 2004 r.; Rozporządzenie MENiS z dnia 29 kwietnia 2004 w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacji osób, którym można zlecać prowadzenie badań i opracowanie ekspertyz. 4. Rządowy program na lata 2014-2016 ,, Bezpieczna i przyjazna szkoła ‘’ 5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie realizacji Rządowego programu wspomagania w latach 2015–2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach – „Bezpieczna+”. II. Wstępna identyfikacja problematyki szkoły Zachowanie człowieka jest uwarunkowane ogromną liczbą czynników. Profilaktyka, szczególnie kierowana do młodych odbiorców musi uwzględniać dorobek psychologii rozwojowej, społecznej, wychowawczej, klinicznej, kryminologii i pedagogiki. 3 Szkolny program profilaktyki jest propozycją wprowadzenia do szkoły konkretnych działań o charakterze profilaktyczno-wychowawczym. W zakresie wiedzy program dąży do tego, aby wyposażyć uczniów w informacje dotyczące poszczególnych środków odurzających, istoty ich wpływu na fizjologię człowieka, etapów uzależnienia i różnic indywidualnych w tym zakresie. Program kształtuje umiejętności skutecznego radzenia sobie z przeżywanymi trudnościami wynikającymi zarówno z problemów osobistych jak i z interakcji rówieśniczych oraz zawiera informacje odnośnie instytucji działających w środowisku i niosących pomoc w rozwiązywaniu problemów. Program profilaktyki realizuje także zadania w zakresie kształtowania systemu wartości uczniów. Ma na celu uświadomienie młodzieży, że w związku ze zwiększaniem się zakresu swobody, wzrasta poziom odpowiedzialności za działania własne i innych. Ważne wydaje się włączenie młodzieży w aktywne realizowanie przedsięwzięć profilaktycznych, co pozwala rozwijać pozytywne aspekty obrazu samego siebie i wzbogacać poczucie własnej wartości. Obok w/w zadań, realizowanie programu ukierunkowane jest na osiągnięcie takich celów jak: wzrost motywacji do nauki, zmniejszenie agresji wśród uczniów, promowanie zdrowego stylu życia, nabycie umiejętności rozwiązywania konfliktów, zapobieganie cyberprzemocy, przeciwdziałanie uzależnieniom w tym od gier komputerowych, Internetu i hazardu. Treści dokumentami Szkolnego szkoły programu profilaktyki wyznaczającymi zakres są skorelowane działań z podstawowymi edukacyjno-dydaktyczno- wychowawczych: z Programem wychowawczym, z Wewnątrzszkolnym systemem oceniania oraz Statutem Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego. 2.1. Określenie zagadnień Programu profilaktyki Po przeprowadzeniu, wywiadów i rozmów z uczniami, rodzicami, pracownikami obsługi i administracji oszacowane zostały najpoważniejsze zachowania ryzykowne: - brak zainteresowania nauką, wagary - trudności w rozwiązywaniu problemów - palenie tytoniu - używanie alkoholu - używanie innych substancji psychoaktywnych 4 - wczesna aktywność seksualna - zachowania agresywne i przestępcze Do najważniejszych czynników chroniących młodzież należą: - silna więź emocjonalna z rodzicami - zainteresowanie nauką szkolną - poszanowanie prawa, norm, wartości i autorytetów społecznych - przynależność do pozytywnej grupy - aktywny udział w zajęciach pozalekcyjnych - samorządność uczniowska - poczucie bezpieczeństwa ze strony środowiska rodzinnego i lokalnego. - świadomość zagrożeń wynikających z używania substancji psychoaktywnych - umiejętności w kontaktach interpersonalnych Wprowadzony do szkół program Bezpieczna i przyjazna szkoła, oraz „Bezpieczna +” ma na celu przypomnienie, że uczniowie potrzebują mądrych, świadomych, uczciwych i przyjaznych dorosłych. Potrzebują ludzi, którzy nauczą ich współpracować i porozumiewać się z innymi bez przemocy, konstruktywnie rozwiązywać problemy, budować poczucie własnej wartości i dokonywać trudnych wyborów. Radzić sobie ze swoimi emocjami, rozwiązywać trudne konflikty i kształtować postawy asertywne. Rozwijać w uczniach zainteresowania i dbać o utrzymanie miłej atmosfery w klasie oraz o poprawę stosunków między uczniami. Propagować zachowania profilaktyczne – dbałość o zdrowie fizyczne i psychiczne, racjonalne odżywianie i aktywne spędzanie czasu wolnego. Motywować do nauki, powiększania zasobów wiedzy i uczestnictwa w zajęciach. Podejmować tematy, które są uznane w społeczeństwie za tabu oraz kształtować w uczniach postawy pełne tolerancji i zrozumienia wobec innych. Przestrzegać przed niebezpieczeństwami kryjącymi się w sieci i poza nią oraz uczyć rozpoznawania sytuacji niebezpiecznych i wycofywania się z nich. Integrować z lokalnym środowiskiem, z kulturą narodową oraz kreować postawy patriotyczne. Zapewniać wsparcie w realizacji pierwszego kontaktu ze specjalistami. Szkolny program profilaktyki jest propozycją wprowadzenia do szkoły konkretnych działań o charakterze profilaktyczno-wychowawczym. Program dostarcza wiedzy na 5 temat prawidłowości rozwojowych, istoty zaburzeń i możliwości ich identyfikacji oraz uczy umiejętności konstruktywnego zaspokajania potrzeb i radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Program ma charakter środowiskowy, bo objęto nim wszystkie osoby tworzące środowisko szkolne, tj. uczniów, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi szkoły, rodziców. Realizacja treści programowych stanowi spójną całość z pozostałymi działaniami wychowawczymi i profilaktycznymi szkoły a w szczególności: wspiera wychowawczą rolę rodziny, kształtuje postawy prorodzinne, prozdrowotne i prospołeczne, promuje integralne ujęcie ludzkiej seksualności. Zadanie realizacji programu spoczywa na wszystkich nauczycielach, pracownikach administracji i obsługi, przy współpracy ze specjalistami z Poradni Psychologiczno– Pedagogicznej i instytucji działających na rzecz dzieci i rodziny. Program profilaktyki jest również powiązany z działaniami podejmowanymi w trakcie realizacji programów nauczania, harmonizuje ze ścieżkami edukacyjnymi, godzinami do dyspozycji wychowawcy, zajęciami pozalekcyjnymi. Zaplanowane działania przygotowujące do profilaktyki: stały harmonogram spotkań z rodzicami udostępnienie rodzicom i uczniom broszur, ulotek, informatorów zawierających informacje o instytucjach wpierających przekaz medialny – radiowęzeł angażowanie młodzieży w realizację ogólnopolskich programów profilaktycznych, np.: Dzień bez papierosa, Dzień walki z AIDS poprzez wykorzystanie różnorodnych technik w tym plastycznych (plakaty, ulotki) rozmowy z przedstawicielami instytucji wspierających szkołę ustalające tematykę i zakres działań, odbiorców, terminy i częstotliwość spotkań debaty, prezentacje, projekty. 6 2.2. Zasady oddziaływań profilaktycznych Poniższe zasady sformułowano na podstawie projektu Standardów jakości pierwszorzędowych programów profilaktycznych realizowanych w szkole i placówce oświatowej Krzysztofa A. Wojcieszka i Joanny Szymańskiej. Należą do nich: 1. Bezpieczeństwo uczestników: respektowanie podmiotowości uczestników. poszanowanie ich godności i indywidualności. ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji. uwzględnianie wieku i poziomu rozwoju uczestników. uwzględnianie systemu wartości i stopnia wrażliwości uczestników. niestosowanie technik, które naruszają mechanizmy obronne osobowości (terapeutycznych, psychomanipulacyjnych). realizatorzy działań profilaktycznych powinni posiadać przygotowanie pedagogiczne. 2. Adekwatność oddziaływań: działania profilaktyczne powinny być maksymalnie dostosowane do potrzeb i problemów odbiorców oraz mieć wyraźnie określonego adresata. 3. Skuteczność: działania powinny być zgodne z aktualnym stanem wiedzy z dziedziny, której dotyczą działania powinny wykorzystywać wiedzę dotyczącą sprawdzonych strategii, form i metod oddziaływania działania powinny uwzględniać wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej 4. Rzetelność: informacje powinny być rzetelne informacje powinny być dostosowane do poziomu rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego adresata 7 informacje powinny uwzględniać poziom już posiadanej wiedzy informacje powinny być rzeczowe informacje dotyczące zagrożeń nie powinny być zbyt szczegółowe (aby nie stanowiły instruktażu nieprawidłowych zachowań). 2.3. Proponowane formy pracy 1. Programy profilaktyczne . 2. Autorskie programy profilaktyczne. 3. Spotkania ze specjalistami. 4. Zajęcia z pedagogiem szkolnym. 5. Lekcje wychowawcze. 6. Inne formy pracy: debaty, quizy, ankiety, konkursy, gazetki, strony internetowe, happeningi, inscenizacje. 7. Grupy wsparcia i samopomocy uczniowskiej. 2.4. Proponowane programy profilaktyczne 1. Jak żyć z ludźmi Celem programu jest rozwinięcie najważniejszych umiejętności interpersonalnych: - komunikowania się z ludźmi - podejmowania decyzji - radzenia sobie ze stresem - chronienia siebie w sytuacji nacisku grupowego - budowanie właściwego wizerunku własnej osoby - empatii - otwartości 2. Dziękuję – nie Celem programu jest umożliwienie młodzieży zdobycia pewnych umiejętności życiowych, osiągnięcie większej autonomii i odpowiedzialności za swoje zachowanie. 8 3. Zanim spróbujesz Program ma na celu przekazanie wiedzy o alkoholu i innych środkach uzależniających oraz mechanizmach rozwoju uzależnienia. Ważnym zadaniem tego programu jest świadomość i rozwój umiejętności psychologicznych. 4. Spójrz inaczej Program kładzie główny nacisk na rozwój osobowości ucznia, jego zdolności przystosowania się społecznego. 5. Spójrz inaczej na agresję Głównym celem tego programu jest wyuczenia umiejętności radzenia sobie z własnymi negatywnymi emocjami oraz przemocą z zewnątrz. 6. Tak czy nie Program ma na celu dostarczenie wiedzy na temat uzależnień, kształtowanie postaw sprzyjających podejmowaniu racjonalnych decyzji związanych z używaniem środków odurzających oraz wyuczeniem praktycznych umiejętności chronienia siebie w tym niekonfliktowego odmawiania. 7. Trening zastępowania agresji Celem tego programu jest wyuczenie umiejętności eliminowania niepożądanych społecznie zachowań, przede wszystkim agresji i przemocy. 8. Saper – czyli jak rozminować agresję To program skupiony wokół agresji, daje podstawową wiedzę na temat zachowań agresywnych i sposobów radzenia sobie 9. Podaj dłoń Celem programu jest dostarczenie elementarnej wiedzy na temat prawidłowości psychologicznych i wytrenowania ważnych umiejętności interpersonalnych III. Diagnoza sytuacji szkolnej 3.1. Osoby poddane badaniom Diagnoza została przeprowadzona w oparciu o indywidualne rozmowy z uczniami, zapisy w dziennikach lekcyjnych i dokumentacji szkolnej, dane statystyczne, relacje z pracy z młodzieżą oraz rozmowy indywidualne z rodzicami. Dodatkowo w diagnozie wykorzystane zostały informacje uzyskane z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, dokumentacji z Sądu i Komendy Powiatowej Policji. 9 3.2. Narzędzia diagnostyczne dane statystyczne zapisy z dokumentacji opinie i wnioski relacje z pracy z młodzieżą programy profilaktyczne scenariusze zajęć ankiety inne narzędzia 3.3. Analiza wyników Wyniki diagnozy przeprowadzonej wśród młodzieży, rodziców i pracowników szkoły przedstawiane są i analizowane na zebraniach Zespołu Wychowawczego. . 3.4. Zalecenia dla „Program profilaktyki” Wszelkie zalecenia po analizie podczas spotkań Zespołu wychowawczego są wdrażane do pracy i realizowane w kolejnym roku szkolnym. IV. Tworzenie koncepcji Programu profilaktyki 4.1. Poziomy profilaktyki Odpowiednio do stopnia zagrożenia profilaktyka zachowań ryzykownych prowadzona jest na trzech poziomach: 1. Profilaktyka pierwszorzędowa adresowana jest do grup niskiego ryzyka. Działaniami prewencyjnymi obejmuje szerokie niezdiagnozowane populacje. Ma ona na celu promocję zdrowego stylu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji zachowań ryzykownych. 2. Profilaktyka drugorzędowa adresowana jest do grupy podwyższonego ryzyka. Celem jej działań jest ograniczenie głębokości i czasu trwania dysfunkcji, umożliwienie wycofania się z zachowań ryzykownych. 10 3. Profilaktyka trzeciorzędowa adresowana jest do grup wysokiego ryzyka. Ma ona na celu przeciwdziałanie pogłębiającemu procesowi degeneracji społecznej oraz umożliwienie powrotu do normalnego życia w społeczeństwie. Szkoła jest terenem działań profilaktyki pierwszo- i drugorzędowej, której realizatorami są nauczyciele wspierani przez pedagogów i psychologów. 4.2. Strategie profilaktyczne Na wszystkich poziomach profilaktyki stosuje się kilka strategii: 1. Strategia informacyjna, której celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym dokonania racjonalnego wyboru. U podstaw tej strategii leży przekonanie, że ludzie młodzi, zachowują się ryzykownie, ponieważ zbyt mało wiedzą o mechanizmach i następstwach takich zachowań. 2. Strategia edukacyjna, której celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych ( umiejętność nawiązywania kontaktów, opierania się naciskom, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom otoczenia itp.). U podstaw tych strategii leży przekonanie, że ludzie, nawet dysponujący odpowiednią wiedzą, podejmują zachowania ryzykowne z braku wielu umiejętności niezbędnych w życiu społecznym. Zakłada się, że rozwój takich umiejętności umożliwi młodym ludziom zaspakajanie najważniejszych potrzeb w sposób akceptowany społecznie. Programy edukacyjne składają się z bloków ćwiczeń, w których uczestnicy mogą poznawać własne braki w zakresie różnych umiejętności i zacząć je trenować. Są to przeważnie ćwiczenia właściwego komunikowania się, mówienia „nie” w sytuacji nacisku grupowego, odraczania reakcji emocjonalnych, relaksacji. 3. Strategia alternatyw, której celem jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb oraz osiąganie satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną. U podstaw tych strategii leży założenie, że wielu ludzi nie ma możliwości zrealizowania swej potrzeby aktywności, podniesienia samooceny poprzez osiągnięcie sukcesów czy też rozwoju zainteresowań. Dotyczy to zwłaszcza dzieci i młodzieży zaniedbanej wychowawczo. Działania alternatywne polegają na stwarzaniu alternatyw dla zachowań ryzykownych. Są to miejsca oferujące atrakcyjne zajęcia: kluby sportowe, koła zainteresowań, teatry amatorskie, zespoły muzyczne, harcerstwo. 11 4. Strategia interwencyjna, której celem jest niesienie pomocy osobom mającym trudności w rozwiązywaniu swoich problemów. Prowadzona jest w ramach profilaktyki drugorzędowej, ponieważ wymaga indywidualnego podejścia do dziecka. Uczestnicy programu będą pozyskiwani na podstawie analizy dokumentów szkolnych, np.: dzienników lekcyjnych, rozmów indywidualnych z wychowawcami, analizy wyników semestralnych i końcoworocznych, wymiany informacji z przedstawicielami sądu, Komendy Powiatowej Policji, MOPS i GOPS. 4.3. Cele i zadania Programu profilaktyki Kształtowanie człowieka świadomego zagrożeń związanych z używaniem środków uzależniających, wolnego od nałogów, podejmującego racjonalne decyzje dotyczące własnego zdrowia i życia – to cel nadrzędny Programu. Obszar Kontakt ucznia z używkami Zachowania agresywne i przemoc w szkole. Alternatywa wobec używek Cele Zadania Opóźnienie wieku inicjacji Diagnoza stanu zagrożenia Ograniczenie i eliminowanie kontaktu z uzależnieniami. używkami Prowadzenia zajęć profilaktycznowychowawczych w oparciu o Program wychowawczy szkoły, Program profilaktyki. Organizowanie pomocy dla grup podwyższonego ryzyka. Podnoszenie kwalifikacji pracowników szkoły. Wdrażanie programów profilaktycznych. Przeciwdziałanie, ograniczenie i Określenie stanu przemocy i agresji eliminowanie przemocy w szkole i w szkole. zachowań agresywnych. Opracowanie i podejmowanie Zwiększanie poczucia bezpieczeństwa działań zaradczych na poziomie wśród uczniów i pracowników szkoły. jednostki, klasy szkoły. Uświadamianie o niebezpieczeństwach Nabywanie wiedzy na temat związanych z cyberprzemoc i mechanizmu zachowań stalkingiem. agresywnych. Podniesienie kompetencji uczniów oraz Organizowanie pomocy pracowników szkoły w zakresie indywidualnej i zbiorowej dla ofiar i zagrożenia cyberprzemocą. sprawców przemocy. Budowanie klimatu współpracy, Rozwijanie umiejętności wzajemnego szacunku i dialogu. psychospołecznych. Podejmowanie działań w sytuacjach Nabywanie umiejętności kryzysowych zgodnie z procedurami konstruktywnego rozwiązywania obowiązującymi w szkole. konfliktów. Określenie czynników chroniących przed agresją i przemocą. Monitoring ofiar i sprawców przemocy. Zajęcia dodatkowe umożliwiają Prowadzenie zajęć dodatkowych, kół uczniom odniesienie sukcesu zainteresowań. Zagospodarowanie czasu wolnego. Aktywizacja kół zainteresowań oraz Budzenie szerokich zainteresowań. organizacji młodzieżowych, np. 12 Motywowanie i poszerzenie horyzontów myślowych. Rozwijanie aktywności pracy zespołowej i wolontariackiej Niepowodzenia szkolne Budowanie autorytetu, nawiązanie właściwych relacji nauczyciel – uczeń, Motywowanie do pomocy koleżeńskiej Budowanie pozytywnego klimatu szkoły i klasy. Współpraca z organizacjami pozarządowymi Wagary Ograniczenie liczby godzin nieobecnych i nieusprawiedliwionych Samorządność uczniowska Współpraca z instytucjami działającymi na rzecz młodzieży gazetka szkolna, klub cheerleaderek, SKS, Caritas, Imprezy okolicznościowe i akcje prospołeczne, wycieczki integracyjne dla zespołów klasowych Podmiotowe traktowanie ucznia. Budowanie autorytetu własnym profesjonalizmem. Zainteresowanie problemami ucznia. Empatia Stworzenie możliwości poprawy ocen niedostatecznych Pomoc pedagoga w wyrównywaniu braków Budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych i więzów między uczniami włączanie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi do aktywnego życia szkoły. Nawiązanie współpracy z organizacjami pozarządowymi. Uściślenie współpracy z rodzicami, regularne informowanie o nieobecnościach ucznia, budowanie atmosfery wzajemnego zaufania w relacji uczeń – wychowawca Ponoszenie konsekwencji nieobecności na zajęciach Wyrabianie nawyku odpowiedzialności Umożliwienie realnej samorządności Włączanie i wspieranie młodzieży w młodzieży, wdrażanie do działaniach samorządowych, odpowiedzialności za siebie i innych wspieranie działalności grup Organizowanie imprez cyklicznych np., pozytywnych –wolontariuszy i WOŚP, Dzień Sportu, Dzień Dziecka, sportowców Pasowanie uczniów klas I Rozwijanie aktywności uczniów Promocja szkoły. poprzez postawy prospołeczne Kształtowanie u uczniów aktywnej, prospołecznej postawy Uświadomienie obecności instytucji Stała współpraca z organizacjami działających w środowisku lokalnym lokalnymi:Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Sochaczewie, Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Komisja do Spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, Ośrodki Pomocy Społecznej, Poradnia Zdrowia Psychicznego, Komenda Powiatowa Policji, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Rzecznik Praw Dziecka, Współpraca z Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji, Świetlice Terapeutyczne działające na terenie miasta 13 Wczesna inicjacja seksualna 1.Wyposażyć uczniów w wiedzę dotyczącą. niebezpieczeństw związanych z wczesną inicjacją seksualną 3.Promować właściwe postawy wobec rodziny, miłości, małżeństwa. 4.Kształtować postawy umożliwiające podejmowanie ważnych decyzji. 5. Kształtowanie postaw asertywnych. 1.Podniesienie poziomu wiedzy na temat wczesnej inicjacji seksualnej, 2. 1. Kształtowanie postaw pro moralnych, pro zdrowotnych i pro społecznych. 2. Kształtowanie właściwego stosunku do płciowości – poszanowanie takich wartości jak: rodzina, miłość, małżeństwo. 3. Kształtowanie dojrzałości psychoseksualnej, która wiąże się z podejmowaniem ważnych decyzji życiowych oraz przygotowanie do ról małżeńskich i rodzinnych Współpraca z rodzicami Zainteresowanie rodziców problemami profilaktyki. Spójność oddziaływań profilaktycznych na linii dom – szkoła. Wspólne rozwiązywanie problemów, Wspieranie w przezwyciężaniu trudności Rozwiązywanie sytuacji trudnych i kryzysowych poprzez metody mediacji Określenia wspólnego systemu wartości. Edukacja dla rodziców. Właściwy przepływ informacji szkoła – dom Wspieranie działalności grup młodzieżowych Określenie oczekiwań rodziców wobec szkoły Współpraca i współdziałanie w celu tworzenia właściwego „klimatu społecznego szkoły” Zwiększenie udziału rodziców w spotkaniach z wychowawcami poprzez dostosowanie tematyki i formy spotkań do oczekiwań rodziców. Profilaktyka prozdrowotna 1. Kształtowanie postaw prozdrowotnych prospołecznych, promoralnych. 2. Kształtowanie właściwego stosunku do przeszczepiania narządów. 3. Kształtowanie zdrowego stylu życia. 1. Wyposażyć uczniów w wiedzę dotyczącą przyczyn, skutków oraz profilaktyki chorób. 2. Znaczenie transplantologii. 3. Dopalacze, jako zagrożenia dla zdrowia i życia. 4. .Wyposażenia uczniów w wiedzę i umiejętności dotyczące zdrowego żywienia. 4.4. Struktura i treści Programu profilaktyki Na Szkolny program profilaktyki składają się obszary o charakterze identyfikacji i diagnozy sytuacji szkolnej, tworzenie koncepcji Programu, realizacja Programu oraz zaplanowano proces ewaluacji. 14 Treści programowe realizowane są w sposób ciągły. Na koniec każdego roku szkolnego następuje ewaluacja wiedzy, umiejętności i postaw młodzieży. Nabyte umiejętności uczniów: 1. Poczucie własnej wartości. 2. Zdolność komunikowania się ( komunikat ja ) 3. Umiejętność rozwiązywania problemów. 4. Asertywność. 5. Podejmowanie decyzji. 6. Ukształtowanie pożądanych postaw społecznych. 7. Rozwój własnych zainteresowań, uzdolnień i umiejętności. 8. Umie rozpoznać zjawisko cyberprzemocy i stalkingu. Zdobyta wiedza: 1. Zna zasady funkcjonowanie własnego organizmu. 2. Zna czynniki wpływające na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. 3. Zna zagrożenia związane z używaniem środków uzależniających i psychoaktywnych. 4.Wie, gdzie zwrócić się o pomoc w sytuacjach trudnych. 5. Zna pozytywne sposoby rozładowywania napięć. 6. Zna psychiczne i psychologiczne aspekty dojrzewania, wie jakie niosą za sobą konsekwencje. 9. 7. Zna zagrożenia związane z cyberprzemoc i stalkingiem. 4.5. Adresaci programu Odbiorcy wewnętrzni: Program profilaktyki jest realizowany w ZS CKP w Sochaczewie adresowany jest do: uczniów uczęszczających do następujących typów szkół: - liceum ogólnokształcącego - technikum - zasadniczej szkoły zawodowej nauczycieli rodziców pracowników szkoły 15 Odbiorcy zewnętrzni: przedstawiciele lokalnej społeczności pracodawcy, rzemieślnicy prowadzący praktyczną naukę zawodu instytucje współpracujące ze szkołą i wspierające działania z zakresu profilaktyki 16 V Realizacja szkolnego Programu profilaktyki 5.1 Plan pracy Obszar Zadania Kontakt ucznia z używka mi Diagnoza stanu zagrożenia uzależnieniami. Prowadzenie zajęć profilaktycznowychowawczych szkoły w oparciu o Program wychowawczy, Program profilaktyki, plan pracy wychowawcy. Organizowanie pomocy dla grup podwyższonego ryzyka. Podnoszenie kwalifikacji pracowników szkoły. Wdrażanie różnorodnych programów. Cele 1.Uczeń zna bezpośrednie i odległe skutki stosowania używek. 2.Uczeń umie przeciwstawić się presji rówieśników. 3.Zna sposoby odmawiania. 4.Uczeń ma poczucie własnej wartości. 5.Uczeń wie do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji trudnej. 6.Uczeń posiada świadomość zagrożeń związanych z dopalaczami. 7.Rodzic posiada informacje o instytucjach wspomagających. Sposób realizacji 1. Przeprowadzenie zajęć edukacyjnych na temat uzależnień od alkoholu, papierosów, narkotyków i innych środków psychoaktywnych. 2. Zorganizowanie konkursu wiedzy o HIV i AIDS, 3. Włączenie się w ogólnopolską akcje Dzień bez papierosa. 4. Prowadzenie zajęć psychoedukacyjnych, np. Sztuka odmawiania, Podejmowanie decyzji. 5.Organizowanie konkursów plastycznych promujących postawy abstynenckie. 6.Stwarzanie sytuacji wychowawczych, które sprzyjają prawidłowej samoocenie i kształtowaniu poczucia własnej wartości. 7. Przygotowanie tablicy informacyjnej dla uczniów oraz ulotek informacyjnych dla rodziców na temat skutków uzależnień. 8. Zorganizowanie spotkania nauczycieli z pracownikami instytucji zajmujących się problemami uzależnień. 9.Wyposażyć ucznia w informacje nt. właściwości i skutków zażywania używek Osoby odpowiedz dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, pedagog, wychowawcy świetlicy, pielęgniarka, Terminy Praca ciągła Narzędzia i formy ankieta, rozmowa, wywiad, programy profilaktyczne, rady szkoleniowe obserwacja Alternaty wa wobec używek Organizowanie zajęć pozalekcyjnych umożliwiających uczniom odnoszenie sukcesów. Zagospodarowanie czasu wolnego. Budzenie szerokich zainteresowań. Motywowanie i poszerzenie horyzontów myślowych. 1. Uczeń potrafi gospodarować swoim czasem wolnym. 2. Uczeń bierze udział w zajęciach dodatkowych. 3. Potrafi wybrać z oferty szkoły interesujące go formy spędzania wolnego czasu. 1. Rozpropagowanie działających w szkole kół zainteresowań i organizacji młodzieżowych. 2. Aktualizacja na tablicy ogłoszeń ofert zajęć dodatkowych. 3.Propagowanie działań kulturalno sportowych na terenie miasta i powiatu. 4. Rozwijanie zainteresowań i zdolności uczniów. 5. Skuteczne i wielopłaszczyznowe wsparcie uczniów do udziału w konkursach i olimpiadach w celu zwiększenia ich szansy na sukces dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, pedagog, wychowawcy świetlicy Praca ciągła koła zainteresowań np.: szkolny klub fitness, gazetka szkolna Zachowan ia agresywne i przemoc w szkole Określenie stanu przemocy i agresji w szkole. Opracowanie i podejmowanie działań zaradczych na poziomie jednostki, klasy, szkoły. Nabywanie wiedzy na temat mechanizmu zachowań agresywnych. Organizowanie pomocy indywidualnej i zbiorowej dla ofiar i sprawców przemocy. Rozwijanie umiejętności psychospołecznych Nabywanie umiejętności 1. Uczeń zna przyczyny wybuchu agresji . 2.Uczeń zna i stosuje sposoby bezpiecznego rozładowywania emocji. 1. Kształtować postaw asertywnych. 2. Kształtować relacje między uczniami a pracownikami szkoły oparte na wzajemnym szacunku. 3. Informować uczniów i rodziców na temat osób i instytucji udzielających pomocy pedagogicznopsychologicznej. 4. Zorganizować szkolenie dla nauczycieli z przedstawicielem poradni psychologiczno – pedagogicznej „Przyczyny zachowań agresywnych” lub „Zrozumieć siebie” 5. Przeprowadzić zajęcia „stres pod kontrolą” 6. Zorganizować zajęcia terapeutyczne dla młodzieży z problemami emocjonalnymi 7. Organizować różne formy zajęć pozalekcyjnych 8. Zorganizować zajęcia dla uczniów z udziałem funkcjonariusza policji na dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, pedagog, wychowawcy świetlicy Praca ciągła rozmowa, pogadanka, warsztaty z psychologiem spotkania ze specjalistami, lekcje wychowawcze 3. Uczeń umie zapobiegać zachowaniom agresywnym 4. Nauczyciele, rodzice i pracownicy szkoły posiadają wiedzę dotyczącą przyczyn zachowań agresywnych oraz sposobów reagowania. 5. Uczeń zna zasady właściwego zachowania w różnych sytuacjach w szkole i poza nią. 6. Stosuje podstawowe kanony zachowania. 18 konstruktywnego rozwiązywania konfliktów z wykorzystaniem mediacji. Określenie czynników chroniących przed agresją i przemocą. Monitoring ofiar i sprawców przemocy 7. Uczeń przeciwstawia się wulgarnym zachowaniom. 8.Uczeń ma świadomość zagrożeń związanych z cyberprzemocą i stalkingiem Niepowo dzenia szkolne Budowanie właściwych relacji nauczyciel – uczeń, Motywowanie uczniów do korzystania z pomocy koleżeńskiej, Wspieranie pracy uczniów z trudnościami dydaktycznymi, Dostrzeganie trudnych warunków materialnych i rodzinnych uczniów. 1. Uczeń zna podstawowe dokumenty szkolne określające warunki realizowania obowiązku nauki 2. Uczeń stosuje się do praw i obowiązków szkolnych 3. Uczeń i rodzic wie, gdzie szukać pomocy i wsparcia 4. Uczeń Absencja uczniów Podniesienie poziomu frekwencji 1. Uczeń ma pełną świadomość temat cyberprzemoc i odpowiedzialności prawnej za swoje czyny. 9. Przeprowadzić zajęcia edukacyjne: - „Zasady komunikacji interpersonalnej”, - „Asertywność na co dzień”, - „Jak rozwiązywać konflikty”, - „Sztuka mediacji” 10. Przeprowadzać zajęcia edukacyjne dla rodziców na temat: „Jak radzić sobie z agresją własnego dziecka”. 11. Modelować zachowania uczniów poprzez przykład dorosłych. 12. Warsztaty dla nauczycieli na temat niepożądanych zjawisk w cyberprzestrzeni związanych ze szkołą 1. Wyposażyć uczniów i rodziców w wiedzę z zakresu prawa szkolnego. 2. Zwiększyć poziom atrakcyjności zajęć. 3. Konsekwentnie stosować przyjęty w szkole system nagród i kar. 4. Uwrażliwić uczniów na potrzeby innych. 5. Uwrażliwić nauczycieli na problemu uczniów. 6. Mobilizować do aktywności własnej na terenie szkoły i w środowisku. 7. Stworzyć atmosferę zaufania i zachęcić uczniów do otwartości i szczerości w stosunku do wychowawcy i pedagoga. 1. Przeprowadzić zajęcia edukacyjne dla uczniów i rodziców nauczyciele, wychowawcy, pedagog, wychowawcy świetlicy Praca ciągła rozmowa, obserwacja, szkolenia, analiza dokumentów, zajęcia integracyjne, wycieczki, szkolne imprezy i uroczystości dyrekcja, wychowawca, Praca ciągła rozmowa, analiza dzienników lekcyjnych, obserwacja, 19 Samorząd ność uczniowsk a na zajęciach, Systematyczne usprawiedliwianie godzin nieobecnych konsekwencji nieobecności. 2. Uczeń potrafi dostrzegać potrzeby innych. 3. Uczeń wykazuje aktywność i zaangażowanie w różne sfery życia szkoły i środowiska. Umożliwienie realnej samorządności młodzieży, wdrażanie do odpowiedzialności za siebie i innych 1. Uczeń ma świadomość istnienia SU na terenie szkoły. 2. Potrafi szukać pomocy i wsparcia u członków SU. 3. Uczeń angażuje się w życie szkoły, 4. Włącza się w różne akcje organizowane na terenie szkoły, powiatu i (spotkania, zebrania klasowe i indywidualne). 2. Zapoznać uczniów z ich prawami i obowiązkami. 3. Organizować atrakcyjne zajęcia dydaktyczne i wychowawcze z zastosowaniem metod aktywizujących. 5. Systematycznie analizować frekwencję i wyniki w nauce uczniów. 6. Utrzymywać stały kontakt z rodzicami dotyczący sytuacji szkolnej dziecka. 7. Organizować pomoc koleżeńską w różnych sytuacjach. 8. Organizować wsparcie pedagoga. dla uczniów z trudnościami. 9. Organizować działalność charytatywną w szkole i w środowisku. 10. Nawiązać współpracę z organizacjami młodzieżowymi. 11. Promować działalność uczniów w szkole. 12.Nagradzać aktywność uczniów we wszystkich formach i działaniach na rzecz szkoły. 1. Zachęcać do podejmowania i wspierać wszelkie inicjatywy młodzieży. 2. Organizować imprezy cykliczne np., WOŚP, Dzień Sportu ,Bezpieczne Ferie, Bezpieczne wakacje z udziałem Straży Pożarnej, WOPR, pasowanie uczniów klas pierwszych 3. Uczyć samorządności i wspierać właściwe wzorce. 4. Opracowanie i udostępnienie pedagog, nauczyciele dyrekcja ,opiekun SU, osoby odpowiedzialne za organizacje imprez według kalendarza, wychowawcy świetlicy, wychowawcy kontrakt Praca ciągła debata, projekty, konkursy, współpraca z Caritas, organizacja imprez charytatywnych, współpraca z WOPR, Państwową Strażą Pożarną 20 Współpra ca z instytucja mi działający mi na rzecz młodzieży Uświadomienie obecności instytucji działających w środowisku lokalnym kraju. młodzieży wykazu olimpiad, konkursów oraz projektów edukacyjnych, 1.Uczeń posiada świadomość istnienia instytucji działających na rzecz młodzieży. 2. Uczeń ma motywację do korzystania z pomocy instytucji. 1.Informować o adresach instytucji działających na rzecz młodzieży. 2.Zachęcać do współpracy z instytucjami. 3.Ukazywać pozytywne efekty współpracy między uczniami a instytucjami. pedagog, opiekunowie organizacji młodzieżowych Zgodnie z kalendar zem imprez imprezy organizowane w szkole przez instytucje lokalne, współpraca z ZHP, Powiatowym Urzędem Pracy, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Centrum Interwencji Kryzysowej, Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii, Komendą Powiatową Policji dyrekcja, pedagog, wychowawca Praca ciągła zebrania z rodzicami, dni otwarte, rozmowy indywidualne, wycieczki, imprezy kulturalne i sportowe na terenie szkoły, 4.Konieczność wzmocnienia relacji szkoła-pracodawca i integracji systemu szkolnego i pozaszkolnego oraz współpracy pracodawców na rzecz poprawy jakości kształcenia zawodowego 5. Wizyty studyjne w przedsiębiorstwach w celu wskazania warunków realnych pracy i zatrudnienia Współpra ca z rodzicami Zainteresowanie rodziców problemami profilaktyki. Spójność oddziaływań profilaktycznych na linii dom – szkoła. Wspólne rozwiązywanie problemów. Wsparcie w przezwyciężaniu trudności. 1.Rodzic zna program profilaktyki szkoły. 2.Rodzic ma świadomość wsparcia szkoły w rozwiązywaniu trudnych problemów dziecka, 3.Rodzic może skorzystać z fachowej pomocy psychologicznopedagogicznej. 1. Zachęcać rodziców do podejmowania współpracy ze szkołą. 2. Motywować rodziców do stałego kontaktu z wychowawcami. 3. Zachęcać rodziców do współtworzenia klimatu szkoły. 4.Traktować rodziców jako najważniejszych partnerów w kształtowaniu postaw młodzieży. 21 5.2. Przyczyny i kryteria osiągania sukcesu w wybranych obszarach KONTAKT UCZNIA Z UŻYWKAMI PRZYCZYNY 1. Niedojrzałość emocjonalna i psychoseksualna, związane z dużymi wahaniami nastroju, podatnością na załamania, trudnościami identyfikacji psychoseksualnej, frustracjami wynikającymi z podejmowania odpowiedzialnych ról społecznych. 2. Nastawienie narcystyczne, przejawiające się w koncentracji na własnych przeżyciach i doznaniach, prowadzące do bolesnego przeżywania rozbieżności między własnymi opiniami a percepcją otoczenia. 3. Słaby system kontroli wewnętrznej, współwystępujący z negatywizmem i buntem wobec kontroli zewnętrznej, prowokujący podejmowanie działań nieprzemyślanych i ryzykownych. 4. Wygórowane wymagania wobec siebie i otoczenia oraz oczekiwanie natychmiastowego zaspokajania swoich potrzeb. 5. Destrukcyjna rozbieżność między ambicjami, celami i oczekiwaniami osób znaczących a realistycznymi możliwościami i faktycznymi osiągnięciami. 6. Trudności w kontaktach interpersonalnych z jednoczesną silną potrzeba przynależności i zainteresowania ze strony otoczenia. 7. Duże napięcie wewnętrzne, niepokój, niska tolerancja na frustracje i współwystępujące z tym mechanizmy obronne. 8. Silna potrzeba poznawcza, prowadząca do poszukiwania silnych wrażeń i eksperymentowania z tym, co nowe i nieznane. 9. Kryzysy egzystencjalne oraz brak poczucia sensu życia. 10. Chęć bycia dorosłym i zaimponowania rówieśnikom. 11. Łatwy dostęp do środków psychoaktywnych. 12. Niski poziom świadomości zagrożeń. 13. Ograniczony czas poświęcany przez rodziców swoim dzieciom. KRYTERIA SUKCESU 1. Uczniowie zdobędą rzetelną wiedzę na temat szkodliwości alkoholu i innych środków. 2. Nastąpi spadek konsumpcji alkoholu, wyrobów tytoniowych 3. Zmniejszy się liczba przypadków przebywania uczniów palących papierosy na terenie szkoły. 4. Opóźnienie wieku pierwszego kontaktu z alkoholem. 5. Uczniowie włączą się do programów profilaktycznych i działań interwencyjnych. 6. Zmniejszy się liczba uczniów mających kontakt ze środkami psychoaktywnymi. ZACHOWANIA AGRESYWNE, PRZEMOC W SZKOLE, STOSOWANIE WULGARYZMÓW PRZYCZYNY 1. Negatywne wzorce, także w mediach. 2. Sposób na odreagowanie stresu i załatwienie sprawy. 3. Chęć dominowania, zaistnienia w grupie. 4. Moda na agresję w grupie rówieśniczej. 5. Nieumiejętność radzenia sobie z problemami. 6. Odpowiedź na prowokację. 7. Obyczaj środowiskowy. 8. Wzorce wyniesione z domu. 9. Chęć zaimponowania. 10. Wyraz buntu, manifestowanie dorosłości. 11. Złe relacje nauczyciel – uczeń, nauczyciel – rodzic. 12. Ubóstwo językowe. 13. Zamknięcie się w świecie wirtualnym. KRYTERIA SUKCESU 1. 2. 3. 4. Zmniejszy się liczba kar związanych z łamaniem prawa szkolnego. Zmniejszy się liczba przypadków dewastowania mienia szkolnego. Wzrośnie poziom wzajemnej życzliwości. Wzrośnie poziom zainteresowań uczniów formami spędzania czasu wolnego LEKCEWAŻENIE OBOWIĄZKU NAUKI PRZYCZYNY 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Trudności w nauce. Uległość wobec kolegów. Strach przed sprawdzeniem. Brak zainteresowania. Niemożność sprostania ambicjom rodziców i wymaganiom nauczycieli. Mało atrakcyjne lekcje. Brak dyscypliny. 23 8. Chęć zaimponowania rówieśnikom. 9. Niedostosowanie wymagań do poziomu uczniów. 10. Niejasne kryteria oceniania. 11. Jakość programów nauczania. 12. Lenistwo uczniów. 13. Osoba nauczyciela. 14. Negatywny wpływ grupy rówieśniczej. 15. Brak zainteresowania ze strony rodziców. 16. Trudne warunki domowe ucznia. . KRYTERIA SUKCESU 1. Wzrośnie średnia ocen w poszczególnych klasach. 2. Spadnie liczba ocen dopuszczających. 3. Zmniejszy się liczba godzin opuszczonych i pojedynczych godzin nieusprawiedliwionych. 4. Wzrośnie liczba uczestników olimpiad, konkursów, prezentacji. 5. Zwiększy się liczba nagród i wyróżnień dla uczniów. 6. Wzrośnie liczba podziękowań ze strony środowiska za współpracę. 7. Zwiększy się liczba uczniów kontynuujących naukę na uczelniach. WCZESNA INICJACJA SEKSUALNA PRZYCZYNY 1. Niski poziom wiedzy i uświadomienia. 2. Ciekawość. 3. Wpływ grupy rówieśniczej. 4. Moda na „dorosłość”. 5. Uległość, nieznajomość zachowań asertywnych. 6. Sytuacja domowa. KRYTERIA SUKCESU 1. Wzrośnie poziom wiedzy na temat skutków wczesnej inicjacji seksualnej. 2. Wzrośnie poziom wiedzy na temat różnych metod zapobiegania ciąży. 3. Zmniejszy się liczba uczniów zostających przedwcześnie rodzicami. 24 EDUKACJA PROZDROWOTNA PRZYCZYNY 1. Niski poziom wiedzy na temat zachowań ryzykownych wpływających na zdrowie człowieka. 2. Choroby XXI wieku ich przyczyny i skutki. KRYTERIA SUKCESU 1. Wzrośnie poziom wiedzy na temat skutków chorób XXI wieku. 2. Zmniejszy się liczba uczniów podejmujących ryzykowne działania związane ze zdrowiem. 5.3. Strategia pozyskiwania instytucji i osób wspierających realizację Programu profilaktyki Szkoła na stałe współpracuje z instytucjami wspierającymi takimi jak: - Stacja Sanitarno–Epidemiologiczna w Sochaczewie, - Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, - Komisja do Spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, - Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej - Komenda Powiatowa Policji, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, - Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Współpraca z Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji. - Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej - Powiatowa Straż Pożarna Szkoła realizuje projekty proponowane przez wyżej wymienione instytucje. Zaprasza do udziału przedstawicieli różnych instytucji np. Policji, SANEPID, Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii w celu przeprowadzenie pogadanek, warsztatów, które mają na celu podniesienie stanu wiedzy na temat sytuacji i zachowań zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu uczniów w szkole i poza nią. Oprócz tego opiekunowie organizacji działających w szkole proponują realizację, we współpracy z wybranymi instytucjami, które udostępniają np., materiały edukacyjne, ulotki. 25 5.4. Kompetencje realizatorów zadań profilaktycznych Program jest realizowany przez nauczycieli, wychowawców i osoby z wybranych instytucji przygotowanych do prowadzenie tego typu działań w określonych obszarach wiedzy. VI. Ewaluacja 1. Program profilaktyki będzie poddany ewaluacji i oceny efektów bezpośrednich oddziaływań. Badana będzie skuteczność podejmowanych działań profilaktycznych w wybranych obszarach. 2. Zastosowana zostanie procedura PRETEST – w I półroczu i na zakończenie roku szkolnego. 3. Badania będą przeprowadzane głównie w oparciu o analizę dokumentów, ankiet, kwestionariuszy, testów socjometrycznych, testu gwiazdy i kozła ofiarnego. 4. Badania będą przeprowadzane przez wychowawców i pedagoga. 5. Wyniki będą przedstawiane na posiedzeniach Rady Pedagogicznej i omawiane z wychowawcami na posiedzeniach Zespołu wychowawczego. Szkolny program profilaktyki przyjęto do realizacji uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia 15 września 2015 roku. 26 Aneks Placówki udzielające pomocy Policyjny Telefon Zaufania Garwolin tel. (25) 682-18-67 Telefon Zaufania Policyjny Kozienice tel. (48) 614-95-84 Telefon Zaufania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie Otwock tel. (22) 719-48-14 Telefon Zaufania dla Osób z Problemem Alkoholowym Płock tel. (24) 262-82-91 Telefon Zaufania Poradni Zdrowia Psychicznego Płock tel. (24) 262-85-52 Telefon Zaufania Skłóconych Małżeństw Pruszków tel. (22) 729-64-35 Telefon Zaufania Przysucha tel. (48) 675-56-65 "Karan" Katolicki Ruch Antynarkotyczny Warszawa tel. (22) 618 65 97 Radom tel. (48) 362-20-46 Punkt Konsultacyjny Monaru Radom tel. (48) 360-99-00 Telefon Zaufania Radom tel. 0-800-191-902 Linia Braterskich Serc. Telefon Zaufania Radom Tel. 0 800-311-800 Telefon Zaufania Policyjny Siedlce tel. (25) 644-99-09 Bemowski Telefon Zaufania Warszawa tel. (22) 664-15-58 Ogólnopolski Telefon Zaufania Policyjny Warszawa tel. 116-111 Pogotowie Rodzinne Warszawa tel. (22) 613-69-91 Stowarzyszenie Obrony Praw Ojca Oddział Warszawski 02-567 Warszawa, ul. Rakowiecka 61 tel. -601-206-807 27 Telefon Zaufania dla Kobiet przed i po Mastektomii Warszawa tel. (22) 643-91-85 Telefon Zaufania dla Kobiet w Ciąży Warszawa tel. 22) 624-20-68, 0-602-285-444 Telefon Zaufania dla Ojców i Dzieci Warszawa tel. (22) 844-14-82 Telefon Zaufania dla Osób z Problemem Alkoholowym Warszawa tel. (22) 842-26-00 Telefon Zaufania dla Osób Zagrożonych przez Sekty i Alkohol Warszawa tel. (22) 853-52-22 Telefon Zaufania "Pomoc Matce-Życie Dziecku" Warszawa tel. (22) 673-14-54 Telefon Zaufania "Zatrzymaj Przemoc" Warszawa tel. -800-120-148 Telefon Zaufania Adopcyjny Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Warszawa tel. (22) 827-50-23, (22) 826-22-15 Telefon Zaufania AIDS Warszawa tel. (22) 622-50-01 Infolinia Anonimowych Alkoholików Warszawa tel. 801-033-242 Telefon Zaufania dla Gejów i Lesbijek Stowarzyszenia "Lambda Warszawa" Warszawa tel. (22) 628-52-22 Telefon Zaufania dla Kobiet Warszawa tel. (22) 635-93-92 Młodzieżowy Telefon Zaufania Warszawa tel. 19288 Telefon Zaufania Onkologiczny Warszawa tel. (22) 822-56-94 Telefon Zaufania Polskiej Fundacji Alzheimerowskiej Warszawa tel. (22) 827-35-86 Telefon Zaufania Poradni Profilaktyki i Terapii Uzależnień Monar Warszawa tel. (22) 823-65-31 Telefon Zaufania Stowarzyszenia Obrony Praw Ojca i dzieci, których prawa nie są przestrzegane Warszawa tel. (22) 844 14 82 Telefon Zaufania Ruch Pomocy Rodzinie Warszawa tel. (22) 621-03-67 Telefon Zaufania Towarzystwa Pomocy Młodzieży 28 Warszawa tel. (22) 635-54-67 Żydowski Telefon Zaufania Warszawa tel. (22) 652-21-44 TZN Sochaczew 694-850-230 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Sochaczewie 46 862-52-19 Komenda Powiatowa Policji w Sochaczewie 46 863-72-71 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Centrum Interwencji Kryzysowej 46 862-12-17 Poradnia Zdrowia Psychicznego 46 864-98-20 Pełnomocnik ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 46 862-27-30 Caritas Św. Wawrzyńca 46-862-38-50 MOPS Sochaczew 46 863-14-81, 46 863-14-82 29