Jan Zych

Św. Jan z Dukli urodził się w Dukli ok. 1414 roku. Uczył w rodzinnym mieście i w Krakowie. Wracając
w rodzinne strony miał zatrzymać się na pustelni na wzgórzu Zaśpit w poddukielskiej Trzcianie by tam w spokoju rozważyć
swoje powołanie.
W samotni spędził dwa lata, potem wstąpił do zakonu franciszkanów w Krośnie. Był gwardianem tutejszego klasztoru.
W późniejszym wieku przeszedł do surowszej gałęzi zakonu – bernardynów. Zmarł we Lwowie i tam został pochowany.
Po śmierci zakonnika rozwinął się jego kult. Do grobu Jana z Dukli pielgrzymowali liczni królowie Polski: wśród nich
Zygmunt III Waza, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz, także Jan III Sobieski.
Żywy kult Jana z Dukli skłonił bernardynów lwowskich do rozpoczęcia oficjalnych starań mających na celu jego kanoniczną
legalizację przez władze kościelne.
Ponad sto lat trwały przygotowania do beatyfikacji. Papież Klemens XII ogłosił ją w 1733 roku, 6 lat potem ogłosił Jana
z Dukli patronem Polski.
W 1946 r. relikwie bł. Jana z Dukli wywieziono ze Lwowa do kościoła bernardynów w Rzeszowie, gdzie przebywały przez
28 lat. W 1974 r. zostały przewiezione do Dukli, gdzie przebywają do chwili obecnej w specjalnej kaplicy w kościele
OO. Bernardynów.
Kanonizacji bł. Jana z Dukli dokonał papież Jan Paweł II podczas swojej pielgrzymki do Krosna i Dukli, w czerwcu 1997
roku.
W 2014 roku przypada 600-lecie urodzin bernardyna, pochodzącego z Podkarpacia oraz 275 rocznica ustanowienia go
patronem Polski. Centralne uroczystości związanych z 600-leciem urodzin św. Jana z Dukli odbędą się 31 maja w dukielskim
sanktuarium.
Jan Karski był kurierem i emisariuszem władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadkiem Holokaustu. Za
swoją działalność został odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi - polskim Orderem Orła Białego
i amerykańskim Medalem Wolności.
Sejm ustanowił rok 2014 rokiem Jana Karskiego. Okazją ku temu jest setna rocznica urodzin kuriera i emisariusza Polskiego
Państwa Podziemnego. Jan Karski urodził się 24 czerwca 1914 roku w Łodzi. Od 1939 działał w konspiracji. W 1942 roku
udał się na misję do Wielkiej Brytanii i USA. Jego głównym zadaniem było informowanie o trudnej sytuacji ludności
żydowskiej znajdującej się pod okupacją niemiecką. Dwukrotnie przedostał się do warszawskiego getta i obozu
przejściowego w Izbicy. W kwietniu 2012 roku prezydent USA, Barack Obama odznaczył Jana Karskiego Medalem Wolności
– najwyższym amerykańskim cywilnym odznaczeniem. „Człowiek, który chciał zatrzymać Holocaust” Mijająca setna
rocznica urodzin Jana Karskiego jest okazją do oddania hołdu jednemu z najwybitniejszych Polaków. W uchwalonej przez
sejm ustawie zapisano: „Karski jest nazywany często człowiekiem, który chciał zatrzymać Holokaust - jako Emisariusz
Polskiego Państwa Podziemnego w czasie II wojny światowej był jednym z pierwszych, który poinformował rządy państw
alianckich o tragicznej sytuacji Żydów na terenach okupowanych przez Niemców”.
Wniosek o ustanowienie roku Karskiego wniósł Minister Spraw Zagranicznych, Radosław Sikorski- został on poparty przez
wszystkie partie. Starania ministra wsparła również Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego, wręczając list popierający. Na
nowe nadchodzące dwanaście miesięcy Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego przewiduje organizację licznych przedsięwzięć
zarówno w kraju jak i zagranicą. Narodowy Bank Polski wybije setki monet związane z polskim emisariuszem. Ponadto
zaplanowane są konferencje. Muzeum Historii Polski zorganizuje Dni Karskiego.
Oskar Kolberg
urodził się w 1814 r. w Przysusze. Ojciec jego, Juliusz, był znanym kartografem, geodetą
i metrologiem. Matka wywodziła się z rodziny francuskich emigrantów i była osobą wybitnie uzdolnioną muzycznie. Talenty
rodziców niewątpliwie wpłynęły na kierunek kształcenia i wybór drogi życiowej syna. Po latach rodzina przeniosła się do
Warszawy i młody Oskar tam rozpoczął naukę w liceum.
W Berlinie uczęszczał do Akademii Handlowej i równocześnie studiował kompozycję i teorię muzyki. Pracę podjął jednak
w zupełnie innej dziedzinie. Zarobki pozwalały mu jednak na pokrycie kosztów badań i licznych podróży naukowych. Celem
wypraw, od Mazowsza po Wołyń, było gromadzenie melodii i tekstów pieśni ludowych oraz zbieranie materiałów
z wszystkich dziedzin kultury ludowej. W Paryżu na wystawie światowej w 1878 r. zdobył złoty medal za zbiór własnych
wydawnictw i kolekcje ilustracji polskich strojów ludowych. Pozostawił po sobie również wiele kompozycji muzycznych. Do
historii przeszedł jednak jako autor monumentalnego dzieła "Lud" i twórca podstaw nowej gałęzi nauki - etnografii. Zmarł w
1890r.
W całej Polsce rok 2014 będzie rokiem Oskara Kolberga, związanego z regionem radomskim etnografa, folklorysty i muzyka.
Inauguracja obchodów odbędzie się w muzeum w Przysusze.
„Dorobek naukowo-badawczy Oskara Kolberga dokumentujący kulturę ludową XIX wieku jest imponujący ze względu na
wszechstronny zakres jego zainteresowań kulturą ludu oraz geografię badań, obejmującą Polskę przedrozbiorową i obszary
ludowych kultur Ukrainy, Białorusi, Litwy, Śląska, Słowian Południowych, Łużyczan, Czechów i Słowaków” - takimi
słowami Sejm uzasadnił decyzję, aby rok 2014 stał się rokiem Oskara Kolberga.
Jan Nowak-Jeziorański
właśc. Zdzisław Antoni Jeziorański pseud. „Janek”, „Jan Zych”;
ur. 2 października 1914 w Berlinie, zm. 20 stycznia 2005 w Warszawie – polski polityk, politolog, działacz społeczny,
dziennikarz i żołnierz AK, kurier i emisariusz Komendy AK i Rządu RP w Londynie. Kawaler Orderu Orła Białego.
Senat przyjął uchwałę o ustanowieniu roku 2014 Rokiem Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Był szczerze oddany sprawie
wolności i niepodległości Ojczyzny - podkreślili senatorowie. Przypomnieli też, że Jan Nowak odegrał pierwszorzędną rolę
ws. przyjęcia Polski do NATO.
2 października 2014 roku minie sto lat od urodzin Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
Nowak Jeziorański - jak głosi senacka uchwała - był w młodości odważnym, niezłomnym żołnierzem m.in. emisariuszem
dowództwa Armii Krajowej do Londynu i uczestnikiem powstania warszawskiego, a po II wojnie światowej współtwórcą
i dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
Jan Nowak-Jeziorański wiele razy, w momentach kluczowych, znacząco wpłynął na bieg wydarzeń w Polsce. Jako
konsultant Rady Bezpieczeństwa ONZ, czy później doradca władz Stanów Zjednoczonych, miał istotny wpływ na ich politykę
aktywnego wspierania Solidarności.
„Lata dziewięćdziesiąte wypełniły mu starania o zapewnienie naszemu krajowi bezpieczeństwa. Pierwszorzędną rolę
odegrał w sprawie przyjęcia Polski do NATO. Służba żołnierska, działalność polityczna i twórczość pisarska oraz
publicystyczna postawiła Jana Nowaka-Jeziorańskiego w rzędzie wielkich wychowawców polskiego społeczeństwa” napisali w uchwale.
Uchwałę wieńczą słowa prof. Zbigniewa Brzezińskiego o tym, że Nowak-Jeziorański łączył w sobie romantyzm
z politycznym realizmem, mądrość i emocje intelektualne, pasję i osobistą lojalność. „Będzie częścią historii Polski. Pomógł ją
ukształtować” - zaznaczył prof. Brzeziński.
Edmund Bojanowski
W
dwusetną
rocznicę
urodzin
Edmunda
Stanisława
Bojanowskiego
(ur. 14.11.1814 r. - zm. 07.08.1871 r.), prekursora nauczania przedszkolnego, filantropa, społecznika i patrioty, Sejm
Rzeczypospolitej Polskiej postanawia oddać hołd temu wybitnemu człowiekowi, ustanawiając rok 2014 rokiem Edmunda
Bojanowskiego.
Edmund Stanisław Bojanowski urodził się 14 listopada 1814 r. w Grabonogu koło Gostynia.
Pochodził z rodziny ziemiańskiej o silnych tradycjach patriotycznych. Bojanowski studiował we Wrocławiu i Berlinie.
Poważne problemy zdrowotne przekreśliły uniwersyteckie aspiracje zdolnego humanisty. Po powrocie w rodzinne strony
poświęcił się pracy na rzecz poniżonej dotkliwym ubóstwem ludności wiejskiej. Od 1848 r. narażając własne życie włączył się
w systemowe zwalczanie epidemii cholery. Zapobiegał wtórnemu analfabetyzmowi chłopów. Tworzył ludowe czytelnie.
Zbierał oraz wydawał, chroniąc od zapomnienia dzieła polskiej kultury ludowej. Zasłynął jako twórca ochron wiejskich,
w których zapewniał wychowanie i godny byt biednym dzieciom, a zwłaszcza sierotom. Pod kątem pracy oświatowej wśród
dzieci kształcił wiejskie dziewczęta, z których z czasem utworzył zgromadzenie zakonne. Jako typowo polskie, szybko
rozrosło się we wszystkich zaborach, podtrzymując wśród ludu narodową tradycję i rodzime obyczaje. Założone przez
Bojanowskiego w połowie XIX wieku Zgromadzenie Sióstr Służebniczek NMP stanowi obecnie najliczniejsze polskie
zgromadzenie zakonne, prowadzące szeroką działalność opiekuńczo - wychowawczą w Polsce, poza granicami kraju, wśród
Polonii, a także na terenach misyjnych. Doceniając zasługi Edmunda Bojanowskiego dla Kościoła w Polsce, papież Jan
Paweł II podczas swojej pielgrzymki do ojczyzny w 1999 r. ogłosił go błogosławionym.
Dwusetna rocznica urodzin Edmunda Bojanowskiego wpisuje się w obchody stulecia polskiego czynu zbrojnego,
przypominając o różnych sposobach walki Polaków o zachowanie narodowej tożsamości. Wielkopolski społecznik całe życie
służył ochronie wartości narodowych i moralnych, dlatego też Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, że Edmund
Bojanowski dobrze zasłużył się Polsce.