beskid żywiecki plb240002

BESKID ŻYWIECKI
PLB240002
Świerczyna górnoreglowa w Beskidzie Żywieckim Fot. Grzegorz Rąkowski
Obszar, położony przy granicy państwowej ze Słowacją,
obejmuje znaczną część Beskidu Żywieckiego, składającego się
z kilku pasm górskich, mających układ równoleżnikowy,
z najwyższymi grupami górskimi Wielkiej Raczy (1236 m
n.p.m.) i Pilska (1557 m n.p.m.). Beskid Żywiecki
charakteryzuje występowanie różnorodnych form
geomorfologicznych – grzbietów, garbów, gołoborzy na
stokach i osuwisk skalnych. Najciekawsze zespoły form
skalnych znajdują się w szczytowych partiach Pilska.
Występują tu również jaskinie, z których największa jest
Jaskinia Wickowa w Sopotni Wielkiej, o długości 101 m. Rzeki
mają charakter górskich potoków, z gwałtownymi spadkami,
bystrzami, wodospadami i gęstą siecią dopływów. Główne
rzeki obszaru to Soła i Koszarawa. Osobliwością są nielicznie
występujące drobne jeziorka osuwiskowe.
Dużym walorem przyrodniczym Beskidu Żywieckiego
jest dobrze zachowany piętrowy układ roślinności na stokach
gór ze zwartymi kompleksami lasów na ich zboczach oraz
halami i polanami w partiach szczytowych. Wyróżnia się tu
cztery podstawowe piętra: pogórza, regla dolnego, regla
górnego i subalpejskie. Szczególnie cenne pod względem
przyrodniczym są najwyższe, bezleśne partie Beskidu
Żywieckiego w rejonie Pilska z rumowiskami skalnymi,
zaroślami kosodrzewiny i licznymi stanowiskami rzadkich
gatunków roślin wysokogórskich. Lasy, zajmujące ok. 80%
powierzchni obszaru, są dość mocno przekształcone
i zdominowane przez pochodzące częściowo ze sztucznych
nasadzeń bory świerkowe stanowiące prawie 90%
drzewostanów. W niektórych jednak rejonach lasy zachowały
charakter prawdziwie puszczański z udziałem jodły, buka,
jaworu i modrzewia. W piętrze regla górnego zachowały się
także naturalne górskie bory świerkowe. Jedną
z charakterystycznych cech Beskidu Żywieckiego jest obecność
rozległych młak stokowych oraz torfowisk, czasem
z niewielkimi jeziorkami torfowymi, występujących głównie
na grzbietach gór i na równiach.
Granice omawianego obszaru niemal dokładnie
pokrywają się z granicami siedliskowego obszaru Natura 2000
Beskid Żywiecki PLH240006 (35 276,10 ha) oraz Żywieckiego
Parku Krajobrazowego (35 870 ha). W obrębie obszaru
znajduje się 9 rezerwatów przyrody: „Butorza” (30,68 ha),
„Dziobaki” (13,06 ha), „Gawroniec” (23,69 ha), „Muńcoł”
(45,20 ha), „Oszast” (48,82 ha), „Pilsko” (105,21 ha), „Pod
Rysianką” (27,54 ha), „Romanka w Beskidzie Żywieckim”
Dzięcioł trójpalczasty Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy
(124,50 ha) i „Śrubita” (24,99 ha).
Zachowaniu i utrzymaniu stanowisk cennych gatunków
ptaków na omawianym obszarze sprzyja dobrze zachowany
piętrowy układ roślinności, z piętrem subalpejskim, a także
obecność polan i górskich torfowisk, co tworzy znaczną
różnorodność siedlisk. Do największych zagrożeń dla awifauny
i jej siedlisk w Beskidzie Żywieckim należą: bardzo zły stan
zdrowotny monokulturowych drzewostanow świerkowych,
usuwanie z lasu martwych drzew, stanowiących ważne
siedliska i żerowiska ptaków oraz wzrastająca presja
turystyczna, zwłaszcza w masywie Pilska.
Beskid Żywiecki jest ważną ostoją lęgową dzięciołów, kuraków
leśnych, ptaków drapieżnych, sów oraz innych ptaków związanych
z siedliskami specyficznie górskimi. Jest to jedna z kilku głównych
krajowych ostoi lęgowych głuszca Tetrao urogallus (21–30 samców,
ponad 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), orła przedniego
Aquila chrysaetos (2–3 par lęgowych, ponad 5% ogólnopolskiej
populacji lęgowej), sóweczki Glaucidium passerinum (21–25 par
lęgowych, ok. 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), dzięcioła
białogrzbietego Dendrocopos leucotos (60–65 par lęgowych, ponad
10% ogólnopolskiej populacji lęgowej), dzięcioła trójpalczastego
Picoides tridactylus (76–80 par lęgowych, ok. 15% ogólnopolskiej
populacji lęgowej) i drozda obrożnego Turdus torquatus (208–250
par lęgowych, ponad 4% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Na
uwagę zasługuje także stosunkowo znaczna liczebność tutejszych
populacji lęgowych derkacza Crex crex (164–170 odzywających się
samców) i puszczyka uralskiego Strix uralensis (8–12 par lęgowych,
ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej).
Powierzchnia: 34 988,90 ha
Rok zatwierdzenia: 2008
Region geograficzny: Beskidy Zachodnie
Mezoregion: Beskid Żywiecki
Położenie administracyjne: województwo śląskie, powiat
żywiecki
Sprawujący nadzór nad obszarem:
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w Katowicach
ul. Dąbrowskiego 22
40-032 Katowice
tel: 32 420 68 01, fax: 32 420 68 84
e-mail: [email protected]
www.katowice.rdos.gov.pl
Dane Bazy Danych Ogólnogeograficznych, będące treścią niniejszego opracowania, są materiałem
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Głównego Geodetę
Kraju na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Osoby korzystające z
tych materiałów nie mają prawa do ich zwielokrotniania, sprzedawania, udostępniania lub w inny
sposób wprowadzania do obrotu lub rozpowszechniania ich treści w całości bądź we fragmentach,
w szczególności do ich przesyłania lub udostępniania w systemach i sieciach komputerowych lub
jakichkolwiek innych systemach teleinformatycznych.