pobierz - pomorski urząd wojewódzki w gdańsku

WOJEWODA POMORSKI
Gdańsk, dnia 21 stycznia 2015 r.
NK-II.431.15.2014.MM/MP
Pan
Jarosław Białk
Starosta Pucki
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy o kontroli w administracji rządowej1 i art. 76 ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej2 w zw. z art. 156 ust. 3 ustawy o Prawo geologiczne
i górnicze3 (dalej: prawo geologiczne) od dnia 30 września do 15 października 2014 r. w Starostwie
Powiatowym w Pucku (dalej: Starostwie) została przeprowadzona kontrola4 w trybie zwykłym
w zakresie wykonywania przez Starostę zadań z zakresu administracji rządowej wynikających
z ustawy Prawo geologiczne i górnicze, w tym wydawania, odmowy wydania i cofania koncesji
na poszukiwanie i rozpoznawanie, a także wydobywanie kopalin pospolitych. Kontrolujący dokonali
wpisu do książki kontroli Starostwa Powiatowego w Pucku pod pozycją Nr 88/2014.
I. Temat, zakres kontroli i okres objęty kontrolą:
Sprawdzenie realizacji zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy Prawo
geologiczne i górnicze w przedmiocie wydawania, odmowy wydawania i cofania koncesji
na poszukiwanie i rozpoznawanie, a także wydobywanie kopalin pospolitych.
Okres objęty kontrolą – od 1 stycznia 2013 r. do dnia kontroli.
II. Ocena:
Realizację zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy Prawo geologiczne
i górnicze ocenia się pozytywnie z uchybieniami.
III. Ustalenia kontroli:
W Starostwie Powiatowym w Pucku kontrolowane zadania realizowane są w Wydziale
Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Wnioski z zakresu ustawy Prawo geologiczne i górnicze weryfikuje
oraz prowadzi postępowania administracyjne pracownik Wydziału Pani Natalia Bisewska.
Decyzje kończące postępowania oraz korespondencję w toku postępowań w zakresie objętym
kontrolą podpisywał Naczelnik Wydziału Pan Jan Wittbrodt na podstawie upoważnienia udzielonego
przez Starostę znak OR.077.119.2013 z dnia 6 listopada 2013 roku.
1
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092)
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.)
3
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2014 r., poz. 613 z późn. zm.).
4
Upoważnieni pracownicy Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego:
Pani Maria Mielczarek – starszy inspektor wojewódzki na podstawie pisemnego upoważnienia do
przeprowadzenia kontroli nr 116/2014 z dnia 8 października 2014 r., udzielone przez Wojewodę Pomorskiego.
Pan Marcin Puszyński – inspektor wojewódzki Wydziału Nadzoru i Kontroli Pomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Gdańsku na podstawie pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nr 108/2014
z dnia 29 września 2014 r., udzielone przez Wojewodę Pomorskiego.
2
WYDZIAŁ NADZORU I KONTROLI
POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU
ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk, tel.: 58 30 77 233, fax: 58 30 77 125
www.gdansk.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]
W okresie objętym kontrolą Starosta Pucki prowadził postępowania administracyjne i wydał
decyzje w ilości:
- 29 decyzji zatwierdzających projekty robót geologicznych,
- 26 postępowań dot. przyjęcia zgłoszeń projektów robót geologicznych obejmujących
wyłącznie wiercenia w celu wykorzystania ciepła Ziemi, w tym 1 decyzja sprzeciwiająca się
rozpoczęciu projektowanych robót,
- 17 decyzji zatwierdzających dokumentacje hydrogeologiczne, w tym 3 decyzje odmawiające
zatwierdzenia,
- 1 postępowanie w sprawie wymierzenia podwyższonej opłaty eksploatacyjnej,
Do Starosty nie wpłynęły w kontrolowanym okresie zawiadomienia dotyczące wydobycia
kopaliny na własne potrzeby, ani wnioski o wydanie nowych koncesji na wydobywanie kopalin.
Starosta nie wydawał również decyzji o cofnięciu koncesji na wydobywanie kopalin pospolitych.
W trakcie kontroli dokonano szczegółowej analizy akt wszystkich prowadzonych spraw.
W zakresie postępowań dotyczących zatwierdzania projektów robót geologicznych ustalono:
W większości decyzje Starosty spełniały wymogi ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz
wymogi ustawy Kodeks postępowania administracyjnego (dalej Kpa).
Prowadzone postępowania w celu wydania decyzji zatwierdzających projekt robót
geologicznych wymagały dłuższego terminu na załatwienie niż 1 miesiąc, z uwagi na wymóg z art. 80
ust. 5 ustawy Prawo geologiczne i górnicze uzyskania opinii właściwego wójta, burmistrza
lub prezydenta, który był przez Starostę każdorazowo realizowany.
W uzasadnionych przypadkach Starosta występował również o uzupełnienie składanych
wniosków i dokumentacji.
Wśród analizowanych postępowań należy podnieść zaistniałe uchybienia związane z
weryfikowaniem składanych wniosków i dotyczące udziału pełnomocnika w postępowaniu
administracyjnym, wynikające ze złożonej struktury strony będącej osobą prawną działającą w formie
spółki.
W sprawie znak: ROŚ.6530.8.2013 wnioskodawcę reprezentował samodzielnie prokurent
spółki mimo faktu, że zgodnie z informacjami ujawnionymi w Krajowym Rejestrze Sądowym spółkę
tę może reprezentować jedynie prokurent wspólnie z członkiem zarządu.
Wątpliwości budzi również kwestia pełnomocnictwa w sprawie ROŚ.6530.12.2013. W aktach
sprawy nie ma informacji, czy osoba udzielająca pełnomocnictwa w imieniu osoby prawnej mogła
samodzielnie dokonać takiej czynności. Z uwagi na fakt, że osoba prawna działa jedynie przez swoje
organy nie ma pewności czy pełnomocnictwo to zostało udzielone prawidłowo, a co za tym idzie czy
czynności podejmowane przez pełnomocnika są ważne.
Zwrócenie uwagi czy wnioski składane do Starosty są podpisywane i opatrzone pieczątką
osoby posiadającej prawidłowe upoważnienie do reprezentowania wnioskodawcy jest istotne, bowiem
zgodnie z przepisami prawa wniosek podpisany przez osobę nieupoważnioną nie wywołuje skutków
prawnych, a co za tym idzie organ administracji nie ma prawnej możliwości jego rozpatrzenia. Organ
winien w takim przypadku wezwać stronę do uzupełnienia wniosku w trybie art. 64 § 2 Kpa.
Ponadto ustalono, że w sprawie ROŚ.6530.9.2013 w toku prowadzonego postępowania organ
nie ustosunkował się do wniosków strony o zawieszenie a następnie o podjęcie postępowania,
nie wydał stosownych postanowień, czyli faktycznie nie zawiesił postępowania, czym uchybił
przepisom ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. Zgodnie z treścią art. 101 § 1 Kpa
o postanowieniu w sprawie zawieszenia albo podjęcia postępowania organ administracji publicznej
zawiadamia strony, a dyspozycja wynikająca z § 2 tego artykułu stanowi, że w przypadku zawieszenia
postępowania na żądanie strony (art. 98 § 1 Kpa) organ pouczy ją o treści przepisu art. 98 § 2 Kpa.
2
WYDZIAŁ NADZORU I KONTROLI
POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU
ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk, tel.: 58 30 77 233, fax: 58 30 77 125
www.gdansk.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]
Dodatkowo zgodnie z art. 103 Kpa zawieszenie postępowania wstrzymuje bieg terminów
przewidzianych w kodeksie. W przywołanej sprawie w dniu 23 lipca 2013 r. złożono wniosek
wszczynający postępowanie, a decyzja kończąca - zatwierdzająca projekt robót geologicznych została
wydana w dniu 28 listopada 2013 r.
W sprawie ROŚ.6530.4.2014 do wniosku nie załączono oświadczenia o prawie
do dysponowania nieruchomością, wymaganego zgodnie z treścią art. 80 ust. 2 ustawy Prawo
geologiczne i górnicze. W aktach przedmiotowej sprawy nie znajduje się też informacja,
czy osoba, która udzieliła pełnomocnictwa do udziału w postępowaniu przed Starostą w imieniu
wnioskodawcy, miała do tego upoważnienie. Natomiast w decyzji zatwierdzającej projekt robót
geologicznych nie określono terminu, na jaki został zatwierdzony projekt, wymagany art. 80 ust 6
ustawy.
W sprawie ROŚ.6530.5.2014 na wniosku nie została umieszczona data jego złożenia,
a w treści decyzji kończącej postępowanie również nie określono terminu, na jaki został zatwierdzony
projekt robót geologicznych.
W zakresie postępowań dot. przyjęcia zgłoszeń projektów robót geologicznych obejmujących
wyłącznie wiercenia w celu wykorzystania ciepła Ziemi ustalono:
Przyjęcie ww. zgłoszeń Starosta realizuje w formie pism zawierających ewentualne uwagi
i warunki wynikające z przepisów. W jednym przypadku została wydana decyzja wyrażająca sprzeciw
na rozpoczęcie projektowanych robót. Decyzja spełniała wszystkie wymogi.
W zakresie postępowań
hydrogeologiczne ustalono:
w
celu
wydania
decyzji
zatwierdzających
dokumentacje
Postępowania prowadzone były z zachowaniem terminów określonych w art. 35 Kpa,
w przypadku 3 postępowań zostały wydane decyzje odmawiające zatwierdzenia dokumentacji,
ponieważ nie spełniały wymogów ustawy Prawo geologiczne i górnicze.
Sprawa prowadzona pod nr ROŚ.6531.5.2014 została zakończona pismem o pozostawieniu
wniosku bez rozpatrzenia, po wcześniejszym wezwaniu do uzupełnienia wniosku w zakresie braków
formalnych w terminie 7 dni, w tym przedłożenia dokumentu o uzyskaniu prawa do korzystania
z informacji geologicznej stanowiącej własność Skarbu Państwa. Należy podkreślić, że każdorazowo
przed wezwaniem do uzupełnienia wymagana jest weryfikacja czy rzeczywiście uzupełnienie dotyczy
wymogu formalnego czy też merytorycznego, na który należy przewidzieć termin dłuższy niż 7 dni,
a w konsekwencji czy zakończenie postępowania może nastąpić pismem o pozostawieniu sprawy
bez rozpatrzenia czy też decyzją odmawiającą zatwierdzenia dokumentacji.
Należy wskazać, że wszystkie decyzje oraz z egzemplarze dokumentacji były przesyłane
organom wskazanym w art. 80 ust. 8 i w art. 94 ustawy Prawo geologiczne i górnicze.
W odniesieniu do decyzji wydawanych w przedmiocie przedłużenia koncesji na wydobywanie
kopalin pospolitych nie wnosi się uwag.
W odniesieniu do naliczania opłat eksploatacyjnych nie wnosi się uwag:
Opłaty są naliczane i wnoszone prawidłowo. W przypadku przekroczenia terminu na wniesienie
opłaty organ wzywa do uiszczenia należności.
W odniesieniu do postępowania w sprawie wymierzenia podwyższonej opłaty eksploatacyjnej –
prowadzonego w związku z poszukiwaniem i wydobywaniem bursztynu bez wymaganego
zatwierdzonego projektu robot geologicznych ustalono:
3
WYDZIAŁ NADZORU I KONTROLI
POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU
ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk, tel.: 58 30 77 233, fax: 58 30 77 125
www.gdansk.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]
Na terenie powiatu puckiego decyzją zatwierdzającą projekt robót geologicznych
dla rozpoznania złoża bursztynu legitymuje się jeden przedsiębiorca. Decyzję w tym zakresie,
w dniu 15 lipca 2013 r. wydał Geolog Wojewódzki z upoważnienia Marszałka Województwa
Pomorskiego (dalej Marszałka). W decyzji zostały wskazane numery działek, na które został
zatwierdzony projekt robót dla rozpoznania złoża bursztynu. Z akt sprawy prowadzonej przez
Starostę Puckiego pod numerem 6520.2.2.2013 wynika, że legitymując się ww. decyzją Marszałka,
w dniu 5 września 2013 r. prowadzono roboty geologiczne na innych działkach niż wskazane
w decyzji, czyli de facto bez wymaganej decyzji zatwierdzającej projekt robót.
Informację o nielegalnie prowadzonych robotach w celu wydobycia bursztynu powziął
pracownik Urzędu Gminy Krokowa, potwierdził fakt naocznie i sporządził notatkę służbową z miejsca
zdarzenia. Następnie pismem z dnia 13 września 2013 r. Wójt Gminy Krokowa zgłosił fakt
nielegalnego poszukiwania bursztynu Marszałkowi, do pisma załączył notatkę służbową sporządzoną
przez pracownika Urzędu Gminy, i tym samym pismem zawiadomił również wszystkie
zainteresowane organy, w tym Ministra Środowiska, Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska,
Starostę Puckiego oraz Komisariat Policji w Krokowej. Po przekazaniu zgodnie z kompetencją
ww. sprawy przez Marszałka do Starosty Puckiego, organ ten słusznie wszczął postepowanie zgodnie
z art. 140 ustawy Prawo geologiczne i górnicze w celu naliczenia opłaty podwyższonej w związku
z nielegalnym poszukiwaniem bursztynu. Jednakże, pomimo upływu czasu do dnia kontroli,
jak wynikało z ustnych wyjaśnień uzyskanych od Naczelnika Wydziału Rolnictwa i Ochrony
Środowiska i akt sprawy, przedmiotowe postepowanie nie zostało formalnie zakończone.
Następne zgłoszenia do Starosty Puckiego o prowadzeniu nielegalnych robót geologicznych
w celu poszukiwania bursztynu na innych działkach skierował Komendant Straży Granicznej
we Władysławowie pismem z dnia 27 lutego 2014 r., do którego załączył dokumentację fotograficzną
i pismem z dnia 29 maja 2014 r. W obu przypadkach sprawcy, jako pracownicy firmy DAWOLA
powoływali się na decyzję Marszałka z dnia 15 lipca 2013 r. zatwierdzającą projekt robót
geologicznych dla rozpoznania złoża bursztynu wydaną firmie DAWOLA.
W sprawie ww. zgłoszeń na następne działki nie zostały wszczęte przez Starostę odrębne
postępowania w celu naliczenia opłaty podwyższonej w związku z nielegalnym poszukiwaniem
bursztynu. Należy nadmienić, że pismem z dnia 3 grudnia 2013 r. Starosta przesłał do Komendy
Powiatowej Policji w Pucku kserokopie posiadanych dokumentów, a następnie 7 stycznia 2014 r
oryginały, wraz z informacją o braku „możliwości prowadzenia dochodzenia” w tej sprawie.
Powyższe pismo do wiadomości zostało przesłane wszystkim zainteresowanym podmiotom,
dodatkowo oddzielnym pismem z dnia 11 marca 2014 r. ww. informacja oraz o przekazaniu
zgłoszenia z dnia 27 lutego i posiadanych materiałów została przesłana do Prokuratury Rejonowej
w Pucku.
Z akt wynika, że były również wcześniejsze zgłoszenia - pismo Wójta Gminy Krokowa z dnia
20 marca 2013 r. kierowane do Komisariatu Policji w Krokowej z powiadomieniem Starosty
Puckiego.
Uzyskane w trakcie kontroli wyjaśnienia wskazują, że lokalne organy nie wypracowały drogi
umożliwiającej rozwiązanie istniejącego problemu nielegalnego poszukiwania bursztynu.
Zdaniem Kontrolujących ustawa Prawo geologiczne i górnicze w treści art. 140 wskazuje
sankcje za prowadzenie nielegalnie robót geologicznych bez zatwierdzonego projektu lub koncesji,
które może organ nałożyć w postępowaniu administracyjnym, a mianowicie nałożenie decyzją
administracyjną opłaty podwyższonej w wysokości 40 tysięcy zł za każdy rozpoczęty km2 terenu
objętego taką działalnością.
W zakresie powyższego artykułu brak jest przepisów wykonawczych określających
dodatkowe warunki prowadzenia postępowania. Należałoby zatem dokonać analizy posiadanych
4
WYDZIAŁ NADZORU I KONTROLI
POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU
ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk, tel.: 58 30 77 233, fax: 58 30 77 125
www.gdansk.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]
dowodów uzyskanych wraz ze zgłoszeniem nielegalnej działalności, które byłyby podstawą
do wydania takiej decyzji.
Dodatkowo, ustawa Prawo geologiczne i górnicze przewiduje sankcje karne, których
nałożenie pozostaje w gestii organów ścigania, bowiem zgodnie z treścią art. 176 ust. 1
kto bez wymaganej koncesji lub bez zatwierdzonego projektu robót geologicznych lub z naruszeniem
określonych w nich warunków, wykonując działalność w zakresie poszukiwania lub rozpoznawania
złóż kopalin albo poszukiwania lub rozpoznawania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku
węgla albo wydobywania kopalin ze złóż, wyrządza znaczną szkodę w mieniu lub poważną szkodę
w środowisku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3, a jeżeli wyżej opisany czyn jest
dokonany bez wyrządzenia znacznej szkody w środowisku wówczas sprawcy grozi kara aresztu
lub grzywny.
IV. Zalecenia i wnioski:
Przedstawiając powyższe ustalenia i oceny przekazuję następujące wnioski:
1. zasadnym jest prowadzenie szczegółowej weryfikacji wpływających wniosków o wszczęcie
postępowania pod względem formalnym, w tym czy zostały złożone przez osobę upoważnioną
do reprezentowania wnioskodawcy,
2. należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów Kpa w przypadku załatwiania wniosków
o zawieszenie postępowania, jak również na konieczność wydawania decyzji kończących
postępowania, zgodnie z zasadą praworządności, jeżeli jest ku temu podstawa prawna,
3. zasadnym jest zamieszczanie w uzasadnieniu wydanych decyzji odpowiednich informacji
dot. prowadzonego postępowania, w tym uzasadniających dłuższy termin załatwiania sprawy,
4. należałoby podjąć działania w celu wypracowania wraz z lokalnymi organami skutecznej
drogi umożliwiającej rozwiązanie problemu nielegalnego poszukiwania bursztynu.
Jednocześnie zalecam:
1. Dokonanie ponownej wnikliwej analizy akt dotyczących postepowania, wszczętego przez
Starostę Puckiego zgodnie z art. 140 ustawy Prawo geologiczne i górnicze w celu naliczenia opłaty
podwyższonej w związku z nielegalnym poszukiwaniem bursztynu, prowadzonego pod numerem
6520.2.2.2013, w celu wydania odpowiedniej decyzji. Stosownej analizy i podjęcia decyzji wymagają
również pozostałe zgłoszenia nielegalnego poszukiwania bursztynu przesłane Staroście.
O podjętych działaniach i sposobie realizacji przedstawionego zalecenia proszę przesłać
pisemną informację w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.
(Podpis i pieczątka)
WOJEWODA POMORSKI
Ryszard Stachurski
5
WYDZIAŁ NADZORU I KONTROLI
POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU
ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk, tel.: 58 30 77 233, fax: 58 30 77 125
www.gdansk.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]