D - Sąd Okręgowy w Lublinie

Sygn. akt VIII U 2096/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 stycznia 2014 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Lucyna Krawczyk - Nazar
Protokolant sekr. sąd. Monika Zięba
po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2014 roku w Lublinie
sprawy A. Z.
przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
o wysokość emerytury rolniczej
na skutek odwołania A. Z.
od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
z dnia 12 marca 2012 roku i 13 marca 2013 roku, znak: (...)
oddala odwołanie
Sygn. akt VIII U 2096/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 12 marca 2012 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dokonał waloryzacji świadczenia
przysługującego A. Z. i ustalił od 1 marca 2012 r. nową wysokość emerytury w ten sposób, że kwotę świadczenia
przysługującą w dniu 29 lutego 2012 r. podwyższył o 71 zł.
W odwołaniu wniesionym w dniu 5 marca 2013 r. A. Z. zarzuciła, że wysokość emerytury po uwzględnieniu kwoty
waloryzacji jest błędnie obliczona i zaniżona o kwotę 65,43 zł (k. 2 a.s.).
Organ rentowy wnosił o odrzucenie odwołania, bowiem złożone zostało z uchybieniem ustawowego terminu do jego
wniesienia. Jednocześnie w odpowiedzi przedstawił sposób waloryzacji świadczenia i obliczenia jego wysokości na
dzień 1 marca 2012 r. (k. 3 a.s.).
Postanowieniem z dnia 3 lipca 2012 r. Sąd Okręgowy odrzucił odwołanie na podstawie art. 4779 § 3 k.p.c. (k. 24
a.s.). Wskutek wniesionego zażalenia Sąd Apelacyjny w Lublinie postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2013 r. uchylił
zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał sądowi I instancji do ponownego rozpoznania (k. 44 a.s.).
Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
W toku postępowania sądowego pełnomocnik wnioskodawczyni W. Z. wyjaśnił, że odwołanie dotyczy dwóch decyzji
Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 12 marca 2012 r. i 11 marca 2013 r. o waloryzacji emerytury
rolniczej przysługującej jego żonie. Podnosił, że waloryzacja została błędnie przeprowadzona, bowiem nie uwzględnia
zatrudnienia A. Z. poza rolnictwem. Zdaniem pełnomocnika skarżącej już w decyzji z dnia 16 czerwca 1994 r. organ
rentowy błędnie ustalił wysokość świadczenia przyjmując do jego obliczenia jedynie okresy pracy w gospodarstwie
rolnym i prowadzenia gospodarstwa rolnego, pomijając okres zatrudnienia poza rolnictwem wynoszący 5,47 lat.
Odnośnie decyzji waloryzacyjnej z dnia 11 marca 2013 r. (k. 16 a.s.) zarzucił, że kwota emerytury wskazana w części
I decyzji w wysokości 838,75 zł jest zawyżona o 7,60 zł w stosunku do kwoty emerytury podstawowej wykazanej w
części II wynoszącej 831,15 zł kosztem budżetu państwa (k. 85-86 a.s.).
Pełnomocnik organu rentowego wnosił ostatecznie o oddalenie odwołania.
Jest poza sporem, że decyzją z dnia 16 czerwca 1994 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał
A. Z. prawo do emerytury rolniczej od dnia 16 czerwca 1994 r. (k. 14 a.e.) na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 20
grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn. Dz. U. 2013, poz. 1403).
A. Z. urodzona (...) w dacie przyznania emerytury miała ukończone 55 lat życia.
Zgodnie z art. 24 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, emerytura rolnicza składa
się z części składkowej i części uzupełniającej, ustalonych zgodnie z art. 25 i 26 przy czym dla każdej z tych części
ustala się wskaźnik wymiaru.
Część składkowa jest zależna od okresów pracy w gospodarstwie rolnym, prowadzenia gospodarstwa rolnego,
okresów podlegania ubezpieczeniu rolniczemu oraz okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu przed dniem
1 stycznia 1999 r. (art. 25 ust. 1 ust. 2 i ust. 2a cyt. ustawy).
W myśl art. 26 ust. 1 i ust. 3 cyt. ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, część uzupełniająca wynosi 95%
emerytury podstawowej z zastrzeżeniem, że jeżeli rolnik nabywa prawo do emerytury rolniczej, o której mowa w art.
19 ust. 2, część uzupełniającą świadczenia zmniejsza się o 5% emerytury podstawowej z za każdy pełny rok dzielący
uprawnionego od wieku emerytalnego (wynoszącego dla kobiet 60 lat). Tak ustaloną część uzupełniającą zwiększa się
o 5 % emerytury podstawowej po upływie każdego pełnego roku dzielącego uprawnionego od wieku emerytalnego.
Do obliczenia części składkowej organ rentowy uwzględnił:
1) okres pracy w gospodarstwie rolnym od 1 lipca 1969 r. do 30 czerwca 1977 r. wynoszący 8 lat,
2) okres prowadzenia gospodarstwa rolnego za który była opłacona składka na Fundusz Emerytalny Rolników od 1
lipca 1977 r. do 31 grudnia 1982 r. (5 lat 6 miesięcy co równa się liczbie lat 5,50),
3) okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin od 1 stycznia 1983
r. do 31 grudnia 1990 r. (8 lat a po przeliczeniu rocznych składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników
zgodnie z art. 25 ust. 3 ustawy 8,15 lat),
4) okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników od
1 stycznia 1991 r. do 30 czerwca 1994 r. (3 lata 6 miesięcy co równa się liczbie lat 3,50),
5) okres zatrudnienia w Gromadzkiej Radzie Narodowej w S. od
1 sierpnia 1956 r. do 20 stycznia 1962 r. na stanowisku referenta d/s meldunkowych (5 lat 5 miesięcy 20 dni, co równa
się liczbie lat 5,47).
Zgodnie z art. 25 ust. 1 i ust. 2 pkt. 1 i pkt. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników część składkową ustala
się przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Do
ustalonej liczby lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu dolicza się liczbę lat opłacania składek na
Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników od 1 stycznia 1983 r. do 31 grudnia 1990 r. i prowadzenia gospodarstwa
rolnego od 1 lipca 1977 r. do 31 grudnia 1982 r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników.
Jak wskazano wyżej liczba lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu wynosi 3,50 lat (pkt. 4), liczba lat
opłacania składek na FUSR wynosi 8,15 lat (pkt. 3) i liczba lat prowadzenia gospodarstwa rolnego za które opłacone
zostały składki na FER wynosi 5,50 lat (pkt. 2). Łącznie 17,15%.
Okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. jednak
nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej (art. 25 ust. 2 pkt. 4 cyt.
ustawy o u.s.r.) co w niniejszej sprawie obejmuje 8 lat od 1 lipca 1969 r. do 30 czerwca 1977 r. (pkt. 1) przelicza się po
0,5% emerytury podstawowej (art. 25 ust. 5 ustawy o u.s.r.). W związku z tym ten składnik części składkowej wynosi
4% (8 x 0,5% = 4%).
Wnioskodawczyni pozostawała w zatrudnieniu od 1 sierpnia 1956 r. do 20 stycznia 1962 r. co stanowi liczbę lat 5,47
(pkt. 5). Te okresy dla celów części składkowej przelicza się w wymiarze półtorakrotnym zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy
o u.s.r. wobec czego liczba lat podlegająca uwzględnieniu do części składkowej wynosi 8,21 (5,47 x 1,5 = 8,205 po
zaokrągleniu 8,21). Tak ustaloną liczbę lat do części składkowej przyjmuje się po 1% emerytury podstawowej, a więc
w niniejszej sprawie wynosi to 8,21%.
Obliczone wskaźniki procentowe sumuje się i dla wysokości części składkowej emerytury przysługującej
wnioskodawczyni wskaźnik ten wynosi 29,36% (17,15% + 4% + 8,21%).
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że organ rentowy prawidłowo wyliczył wskaźnik procentowy
części składkowej i wbrew twierdzeniom pełnomocnika wnioskodawczyni uwzględnił okres jej zatrudnienia poza
rolnictwem. Dla porządku należy wskazać, że w decyzji z dnia 16 czerwca 1994 r. przyznającej A. Z. prawo do emerytury
rolniczej (k. 14 a.e.) organ rentowy dla jasności wyliczenia wysokości świadczenia zamiast faktycznej liczby 5,47 lat
powinien podać liczbę lat po półtorakrotnym przeliczeniu a więc 8, 21 lat.
To uchybienie nie ma jednak żadnego wpływu na sumę procentowego wskaźnika części składkowej, bowiem
jednoznacznie z treści decyzji wynika, że przyjęto prawidłowo 29,36%.
Pozostaje do omówienia obliczenie procentowego wskaźnika części uzupełniającej. Stosownie do powołanego art.
26 ust. 1 ustawy o u.s.r. część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej z tym, że jeżeli liczba lat przyjęta do
ustalenia części składkowej jest wyższa niż 20 lat, to przy każdym pełnym roku od 20 lat część uzupełniającą zmniejsza
się o 0,5% emerytury podstawowej. Do części składkowej przyjęto 33 pełne lata.
Wyliczenie lat uwzględnionych do części składkowej przedstawia się następująco: 8 lat pracy w gospodarstwie rolnym,
5 lat 6 miesięcy opłacania składek na FER, 8 lat opłacania składek na FUSR, 3 lata 6 miesięcy ubezpieczenia
emerytalno-rentowego i 8 lat zatrudnienia poza rolnictwem (część II pkt. 1 – 5 decyzji z 16 czerwca 1994 r.). Łącznie
33 lata. W związku z tym 13 lat należało pomniejszyć o 0,5% za każdy rok co daje 6,50%.
W konsekwencji procentowy wskaźnik części uzupełniającej wyniósł 88,50%.
Ponieważ A. Z. nabyła prawo do emerytury rolniczej w wieku
o 5 lat niższym niż wymagany wiek emerytalny (60 lat dla kobiet) dlatego zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy o u.s.r. część
uzupełniająca podlegała zmniejszeniu o 5% za każdy pełny rok dzielący ją od wieku emerytalnego, a więc o 25%. W
związku z tym do obliczenia wysokości emerytury rolniczej w decyzji z dnia 16 czerwca 1994 r. prawidłowo przyjęto
63,50% części uzupełniającej.
Reasumując wyliczenie wysokości emerytury rolniczej przysługującej A. Z. w analizowanej decyzji z 16 czerwca 1994
r. (k. 14 a.e.) jest prawidłowe.
Należy dodać, że od 1 czerwca 1999 r. wnioskodawczyni ma wypłacaną pełną emeryturę rolniczą z uwzględnieniem
29,36% emerytury podstawowej jako część składkowa i 88,50% emerytury podstawowej jako część uzupełniająca
(k. 24 a.e.). Wyliczenie należnej wnioskodawczyni emerytury rolniczej przedstawione zostało szczegółowo w piśmie
procesowym organu rentowego z dnia 17 października 2013 r. (k. 66 – 67 a.s.). Zaznaczyć trzeba, że dla celów
waloryzacji świadczenia wskaźniki części składkowej (0, 29) i części uzupełniającej (po zaokrągleniu 0,89) wynoszą
1,18 .
Waloryzacja emerytury A. Z. przeprowadzona decyzją z 12 marca 2012 r. (k. 42 a.e. i k. 15 a.s.) jest prawidłowa
i polegała co jednoznacznie wynika z treści decyzji na dodaniu kwoty waloryzacyjnej 71 zł do kwoty świadczenia
przysługującego wnioskodawczyni w dniu 29 lutego 2012 r. w wysokości 859,25 zł brutto. Po waloryzacji od 1
marca 2012 r. wnioskodawczyni przysługiwała emerytura w wysokości 930,25 zł brutto a po odliczeniu składek na
ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek (49,00 zł + 72,09 zł + 11,91 zł = 133 zł) wysokość emerytury do wypłaty
wynosiła 797,25 zł. W marcu 2012 r. organ rentowy wypłacił kwotę 799,25 zł zawierającą zwrot nadpłaty zaliczki na
podatek dochodowy w wysokości 2 zł.
Również decyzja waloryzacyjna z 11 marca 2013 r. jest prawidłowa. Waloryzacja polegała na pomnożeniu
emerytury podstawowej (831,15 zł) przez indywidualny wskaźnik wymiaru części składkowej wynoszący w przypadku
wnioskodawczyni 0,29 i wskaźnik wymiaru części uzupełniającej wynoszący 0,89. Na kwotę emerytury brutto po
waloryzacji składała się część składkowa wynosząca 241,03 zł i część uzupełniająca wynosząca 739,72 zł - łącznie
980,75 zł. Po odliczeniu kwoty zaliczki na podatek dochodowy oraz kwot na składki zdrowotne (szczegółowo podane
w decyzji) do wypłaty przysługiwała A. Z. emerytura w wysokości 838,75 zł (k. 16 a.s.).
Wysokość świadczenia należna wnioskodawczyni od 1 marca 2013 r. jest istotnie wyższa o 7,60 zł od emerytury
podstawowej, a to z tego prostego względu, że suma wskaźników części składkowej i uzupełniającej wynosi 1,18 (0,29
+ 0,89). Waloryzacja w 2013 r. polegała na pomnożeniu kwoty emerytury podstawowej wynoszącej 831,15 przez
wskaźnik wymiaru części składkowej
i wskaźnik wymiaru części uzupełniającej.
W świetle powyższego zarzuty pełnomocnika wnioskodawczyni
o zaniżeniu świadczenia, nieuwzględnieniu okresu zatrudnienia poza rolnictwem, a także o bezpodstawnym zawyżeniu
przez organ rentowy emerytury od 1 marca 2013 r. o kwotę 7,60 zł są bezzasadne.
Z tych wszystkich względów i na mocy powołanych przepisów Sąd Okręgowy oddalił odwołanie – art. 47714 § 1 kpc.
(...)/sj