Rozprawa doktorska Zarządzanie instytucjami sportowymi w

Michał Klisiński
Rozprawa doktorska
Zarządzanie instytucjami sportowymi w Gorzowie Wielkopolskim
po 1989 r.
Streszczenie
Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest problem zarządzania instytucjami sportowymi
w Gorzowie Wielkopolskim po 1989 r. Badania objęły swoim zasięgiem Miasto Gorzów
Wielkopolski, jednostkę osadniczą zasadniczego szczebla podziału terytorialnego kraju. Przyjęty
przedział czasowy pracy badawczej umożliwił skonfrontowanie systemów zarządzania
instytucjami sportowymi w Gorzowie Wielkopolskim schyłkowym okresie gospodarki
centralnie sterowanej, oraz w uwarunkowaniach wolnego rynku, a także ukazanie przebiegu
transformacji tych instytucji w procesie przemian społeczno-gospodarczych. Na cel główny
składała się wiązka celów szczegółowych, to jest:
 przeanalizowanie kierunku i tempa zmian
w instytucjach sportowych w Gorzowie
Wielkopolskim w okresie od 1989 r. do współczesności;
 ukazanie zmian w strukturze lokalnej i regionalnej administracji sportowej koncentrującej
swoje funkcje w mieście Gorzowie Wielkopolskim;
 przeanalizowanie słabych i mocnych stron struktur organizacyjnych instytucji sportowych
w mieście oraz opracowanie projektu optymalizacji struktury i funkcji organizacji
sportowej uwzględniającej lokalne uwarunkowania społeczno-gospodarcze Gorzowa
Wielkopolskiego.
W rozprawie doktorskiej przyjęte zostały dwie hipotezy badawcze:.
- Kluby sportowe w Gorzowie Wielkopolskim pozostały po transformacji systemu społecznogospodarczego przy modelu stowarzyszeniowym niezależnie od klasy rozgrywkowej
działalności sportowej.
-Władze publiczne na skutek przemian społeczno-gospodarczych utraciły zdolność
politycznego sterowania działalnością jednostek sportowych.
Struktura rozprawy, w której zrelacjonowane zostały w kompleksowej formie wyniki
przeprowadzonych badań, składa się ze wstępu, pięciu rozdziałów merytorycznych,
bibliografii, wykazu skrótów, spisu tabel i schematów, oraz indeksu nazwisk.
W pierwszym rozdziale autor przedstawił zarys organizacji systemu sportu
1
w Polsce w uwarunkowaniach politycznych, społecznych i gospodarczych dekady lat
osiemdziesiątych XX w. W szczególności wyeksponowany w tym rozdziale został problem
roli aparatu monopartii w dyrektywnym sterowaniu organizacjami sportu.
W kolejnym rozdziale ukazana została geneza i przebieg zmian systemowych w sferze
społecznej, politycznej i gospodarczej w Polsce. Szczególnie wyeksponowane został proces
transformacji ekonomicznej, której elementem była komercjalizacja i prywatyzacja
przedsiębiorstw. Szeroko nakreślone tło przemian systemowych posłużyło przedstawieniu
procesu reorientacji organizacji sportowych, w tym komercjalizacji i profesjonalizacji sportu.
Ukazane zostały również zmiany w systemie prawnym nakreślającym ramy działalności
sportowej, oraz zarządzania nim przez organy władz publicznych.
W trzecim rozdziale zrelacjonowane zostały wyniki analizy sfery organizacyjnej
lokalnego systemu sportu w Gorzowie Wielkopolskim u progu transformacji ustrojowej, co
stanowiło punkt wyjścia do nakreślonej dalszej części tego rozdziału charakterystyki zmian
w potencjale lokalnego sportu po 1989 r. ze szczególnym uwzględnieniem wyników i
rezultatów sportowych klubów i sekcji sportowych.
Problemy czwartego rozdziału rozprawy zostały zogniskowane na ewolucji funkcji i
struktur administracji terenowej w zarządzaniu sportem, szczególnie w odniesieniu do ich
partycypacji finansowej w organizacji sportu. Ukazana została reorientacja aparatu
administracyjnego w obszarze sportu od modelu państwowo – samorządowego do pełnej
decentralizacji, w ramach której kompetencje w tym segmencie zadań zostały przekazane
władzom lokalnym i regionalnym. Wpisana w proces zmian była wprowadzona od 1 stycznia
1999 r. reforma administracyjna kraju, której wynikiem było skupienie zadań w obszarze
sportu w strukturze samorządu gminnego i województwa.
Następny rozdział poświęcono problemom zarządzania działalnością sportową mieście po
1989 r. Zrelacjonowane w nim zostały wyniki badań, którymi objęto kluby i okręgowe
federacje dyscyplin sportowych. Ukazane w nim zostało jak przebiegała adaptacja klubów i
związków sportowych do nowych realiów ekonomicznych ze szczególnym uwzględnieniem
transformacji ich statusu prawnego. Nakreślone zostały zmiany organizacyjne i własnościowe
w obszarze infrastruktury sportowej w mieście. W szczególności wyeksponowany został
przebieg procesu komunalizacji obiektów sportowych. Ukazane został również zmiany w
stanie ilościowym i jakościowych infrastruktury sportowej i roli władz lokalnych w tym
procesie. Podjęta została również próba opracowania optymalnego modelu organizacji
sportowej, który mógłby zastąpić funkcjonujące formy organizacyjno – prawne w obszarze
sportu. Przedstawione w nim zostały mocne i słabe strony lokalnych organizacji sportowych
2
ze szczególnym uwzględnieniem modelu stowarzyszeniowego i spółki kapitałowej.
Szczególnie trudne było uwzględnienie specyfiki sportu, którego funkcje wykraczają poza
wymiar gospodarczy, w szerokim zakresie lokując się w sferze społecznej.
3