PLIK - SP 65

Szkoła Podstawowa Nr 65
im. Gustawa Morcinka
w Katowicach
Ewaluacja wewnętrzna
Bezpieczeństwo w szkole podczas przerw międzylekcyjnych oraz przebywania w
świetlicy szkolnej
Wymaganie 1.4: Respektowane są normy społeczne
Cele ewaluacji:
 Badanie znajomości i przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas przerw międzylekcyjnych
i zajęć świetlicowych.
 Diagnozowanie sytuacji niebezpiecznych podczas przerw międzylekcyjnych i zajęć
świetlicowych.
Pytania kluczowe:
1. Jakie zasady bezpieczeństwa i w jakich obszarach pracy szkoły są określone w dokumentacji
szkolnej?
2. Czy uczniowie i inne podmioty szkoły wiedzą, jakich zachowań z zakresu bezpieczeństwa
oczekuje się od nich podczas przerw międzylekcyjnych oraz podczas przebywania w świetlicy
szkolnej?
3. Czy zasady bezpieczeństwa są respektowane przez podmioty szkoły podczas przerw
międzylekcyjnych i zajęć świetlicowych?
4. Czy uczniowie czują się bezpiecznie podczas przerw międzylekcyjnych oraz przebywając w
świetlicy szkolnej?
5. Jaka jest opinia rodziców/opiekunów prawnych na temat bezpieczeństwa w szkole podczas
przerw międzylekcyjnych oraz przebywania w świetlicy szkolnej?
6. Jakie miejsca i sytuacje postrzegane są, jako niebezpieczne podczas przerw międzylekcyjnych
szkole?
7. Jakie działania można podjąć, w celu poprawy poziomu bezpieczeństwa podczas przerw
międzylekcyjnych i przebywania uczniów w świetlicy szkolnej?
Bezpieczeństwo w szkole podczas przerw międzylekcyjnych oraz
podczas przebywania w świetlicy szkolnej
Wyniki i wnioski z przeprowadzonych badań
Pytanie kluczowe: Jakie zasady bezpieczeństwa podczas przerw międzylekcyjnych oraz zajęć
świetlicowych są określone w dokumentacji szkolnej?
Wyniki i wnioski opracowano na podstawie:
 kontroli dostępności regulaminu świetlicy szkolnej i biblioteki, regulaminu
korzystania ze stołówki szkolnej, informacji dotyczących ewakuacji z budynku
szkolnego w momencie stanu zagrożenia np. pożarem,
 wywiadu z dyrektorem szkoły;
 analizy zapisów na temat bezpieczeństwa w Statucie szkoły, regulaminie pełnienia
dyżurów przez nauczycieli, programie wychowawczym, w planach pracy
wychowawczej poszczególnych oddziałów;
 Obserwacji przerw międzylekcyjnych i pracy świetlicy szkolnej
 Wpisy w dzienniku dotyczące lekcji wychowawczych, traktujące o bezpieczeństwie
 Wewnętrzne kontrakty zawarte między nauczycielem, a uczniami dotyczące
bezpiecznego zachowania podczas lekcji oraz przerw międzylekcyjnych;
 Pogadanki związane z bezpieczeństwem podczas przerw (w tym stania w kolejce po
obiad) oraz korzystania ze stołówki szkolnej, zajęciami świetlicowymi;
Ponadto:
 W planie pracy szkoły uwzględniono tematykę związaną z bezpieczeństwem;
 Program wychowawczy i program profilaktyki zawiera treści związane z
bezpieczeństwem;
 W planach pracy wychowawczej zostały zapisane treści związane z
bezpieczeństwem
WNIOSKI:
 Regulamin pełnienia dyżurów nauczycielskich określa obowiązki dyżurujących
nauczycieli. Harmonogram dyżurów znajduje się w pokoju nauczycielskim, gabinecie
dyrektora i wicedyrektora.
 Regulamin świetlicy szkolnej określa zasady bezpiecznego zachowania się podczas
zajęć.
 Regulamin biblioteki szkolnej określa zasady bezpiecznego przebywania w
bibliotece podczas przerw i po zajęciach lekcyjnych.
 W statucie szkoły nie określone są zasady bezpieczeństwa obowiązujące w czasie
przerw międzylekcyjnych.
Pytanie kluczowe: Czy uczniowie i inne podmioty szkoły wiedzą jakich zachowań z zakresu
bezpieczeństwa oczekuje się od nich podczas przerw międzylekcyjnych i przebywania w
świetlicy szkolnej?
Wyniki i wnioski sformułowano na podstawie:
 badania ankietowego uczniów, nauczycieli, pracowników obsługi i administracji;
 badania ankietowego dyrekcji
 badania ankietowego rodziców
 Analiza ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli naszej szkoły wykazała, że
84,37% nauczycieli ocenia swój poziom wiedzy dotyczący zasad bezpieczeństwa w
szkole jako bardzo dobry, a 15,62% jako dobry.
 Pracownicy administracji i obsługi ocenili swój poziom wiedzy dotyczący zasad
bezpieczeństwa, jako dobry (100% ankietowanych).
Pytanie kluczowe: Czy zasady bezpieczeństwa podczas przerw międzylekcyjnych i zajęć
świetlicowych są respektowane przez podmioty szkoły?
Wyniki i wnioski opracowano na podstawie:
 analizy zapisów w dziennikach lekcyjnych dotyczących realizacji zagadnień z zakresu
bezpieczeństwa
 obserwacji zachowań uczniów podczas przerw międzylekcyjnych oraz zajęć
świetlicowych
 wywiadu z pedagogami dotyczącego przypadków zachowań niezgodnych z zasadami
bezpieczeństwa podczas przerw międzylekcyjnych i zajęć świetlicowych
 badania ankietowego uczniów, nauczycieli, pracowników obsługi i administracji
 badania ankietowego dyrekcji
 badania ankietowego rodziców
Przerwy międzylekcyjne:
46,47 % uczniów deklaruje, że w czasie przerw „zawsze zachowuje się
kulturalnie” (rozmawia, spaceruje); 23,95% stwierdza, że czasami biega i nie
reaguje na uwagi nauczyciela dyżurującego; 29,58% uczniów odpowiadało
następująco: „czasami biegam, ale reaguję, gdy ktoś zwraca uwagę” (7 uczniów),
„chodzę do biblioteki” (5 uczniów); „chodzę po piętrach” (3 uczniów); „jem
śniadanie” (5 uczniów); „ czasami bawię się, że jestem syrenką i pływam po
oceanie”(1 uczeń), „ nie chcę spacerować bo to nudne i wszyscy na mnie
wchodzą” (1 uczeń), „stoję jak słup soli pod klasą, bo nie mam co robić”(1 uczeń).
93,75% ankietowanych nie widziało sytuacji nieprzestrzegania zasad
bezpieczeństwa podczas przerw przez nauczycieli/pracowników administracji i
obsługi, jednak 5,25% (dwie osoby) były świadkami takich sytuacji. Wymieniono
brak nauczyciela na dyżurze oraz późne schodzenie nauczycieli na dyżur.
Na pytanie o przestrzeganie obowiązujących zasad bezpieczeństwa podczas
pełnienia dyżurów 87,5% nauczycieli odpowiedziało „zdecydowanie tak”, a 12,5%
„raczej tak”.
Pracownicy administracji i obsługi na pytanie o przestrzeganie obowiązujących
zasad bezpieczeństwa podczas pełnienia dyżurów w 60% odpowiedziało:
„zdecydowanie tak”, a 40% „raczej tak”.
Rodzice nie mają zastrzeżeń do respektowania zasad bezpieczeństwa podczas
przerw przez pracowników szkoły. Jako przyczyny zagrożenia swoich dzieci
11,11% rodziców podało nieodpowiednie zachowanie innych dzieci, wskazując
sytuacje, w których dzieci nie czuły się bezpieczne: zaczepki ze strony starszych
uczniów (3 rodziców), wymuszanie kupowania w sklepiku (3), biegające dzieci
(3), bicie kiedy w pobliżu nie ma nauczyciela (1), przezwiska (1).
Zajęcia świetlicowe:
96,87% nauczycieli twierdzi, że nie było świadkami nieprzestrzegania zasad
bezpieczeństwa przez nauczycieli podczas zajęć świetlicowych.
3,12% (jedna osoba) była na miejscu takiego zdarzenia, jednak nie podała
okoliczności.
100% ankietowanych pracowników nie było świadkiem nieprzestrzegania zasad
bezpieczeństwa przez nauczycieli podczas zajęć świetlicowych.
WNIOSKI:
Analiza zapisów w dziennikach lekcyjnych wykazała, że zasady bezpieczeństwa w
szkole podczas przerw i zajęć świetlicowych zostały omówione z uczniami w ramach
godzin wychowawczych. Na zajęciach przedmiotowych omówiono regulamin
biblioteki i świetlicy, w tym zasady korzystania ze stołówki szkolnej oraz zasady
ewakuacji w czasie pożaru (z korytarzy, biblioteki, świetlicy szkolnej).
Podczas przerw międzylekcyjnych, korzystania z biblioteki i przebywania na zajęciach
świetlicowych, zdecydowana większość uczniów przestrzegała zasad bezpieczeństwa.
Pojedyncze osoby naruszały podstawowe zasady m.in. biegały. Zachowanie tych
uczniów było na bieżąco obserwowane i kontrolowane przez dyżurujących,
pracowników świetlicy i nauczyciela bibliotekarza.
Pytanie kluczowe: Czy uczniowie czują się bezpiecznie podczas przerw międzylekcyjnych
oraz przebywając w świetlicy szkolnej?
Wyniki i wnioski opracowano na podstawie:
 Badania ankietowego uczniów, nauczycieli i pracowników administracji i obsługi.
 Badania ankietowego rodziców.
 Badania ankietowego dyrekcji.
Ankietowani uczniowie, zdanie: „W naszej szkole czuję się bezpiecznie…” dokończali
wybierając jedną z czterech odpowiedzi:
 W klasach I-III
 71,42 % uczniów zaznaczyło „zawsze”; 23,21% „przeważnie”; 5,35% „czasami,”
odpowiedzi: „rzadko” i „nigdy” nie zaznaczył żaden uczeń.
 W klasach IV-VI
 38,02 % uczniów zaznaczyło „zawsze”; 23,21% „przeważnie”; 49,29%; 8,45%
„czasami”; 2,81% „rzadko” i 1,40% „nigdy”.
Podczas przerw w naszej szkole:
 W klasach I-III
 69,64 % uczniów zaznaczyło „zawsze czuje się bezpiecznie”; 25%zwykle czuję się
bezpiecznie, 3,57% „często czuję się zagrożony”, 1,78% uczniów „nie czuję się
bezpiecznie”.
 W klasach IV-VI
 43,66 % uczniów zaznaczyło „zawsze czuję się bezpiecznie”; 47,88% zwykle czuję
się bezpiecznie, 7,04% „często czuję się zagrożony”, 1,4% uczniów „nie czuję się
bezpiecznie”.
Uczniowie stwierdzili, że nie czują się bezpiecznie podczas przerw w następujących
sytuacjach : 35,43% „ podczas stania w kolejce po obiad”, 21,25% w „innych ” tj.:
„gdy wbiega na mnie chmara pierwszaków”, „ gdy moi koledzy wariują”, „gdy inni
biegają”, „kiedy nauczycielki nie pozwolą podchodzić do małych dzieci i nas
wyganiają”, „w szatni”, „ pod sklepikiem”, „ na schodach”. 19,68% badanych
uczniów nie czuje się bezpiecznie „podczas korzystania z toalety”. Najmniej, bo
15,74% „ spacerując po korytarzu”.
O pomoc podczas przerwy w sytuacji zagrożenia uczniowie poprosiliby: 74,01% „
nauczyciela dyżurującego”, 54,33 % „ wychowawcę”, 38,58% „koleżankę lub kolegę
z klasy”, 36,22% „ personel szkolny”.
Uczniowie, zdanie: „Jak czujesz się podczas zajęć świetlicowych w naszej szkole?”,
dokończali wybierając jedną z czterech odpowiedzi.
• W klasach I-III
 71,42 % uczniów zaznaczyło „zawsze czuję się bezpiecznie”; 24,48% „zwykle czuję
się bezpiecznie”, 2,04% „często czuję się zagrożony”. Żaden uczeń nie zaznaczył
odpowiedzi „nie czuję się bezpiecznie”.
• W klasach IV-VI
 63,63 % uczniów zaznaczyło „zawsze czuję się bezpiecznie”; 31,81% „zwykle czuję
się bezpiecznie”, 4,54% „często czuję się zagrożony”. Żaden uczeń nie zaznaczył
odpowiedzi „nie czuję się bezpiecznie”.
55,90% badanych uczniów przebywa przed lub po lekcjach w świetlicy szkolnej. Badani
uczniowie, jako odpowiedź na pytanie: „Dlaczego lubisz chodzić do świetlicy” odpowiadali
następująco: 78,87% „ ze względu na towarzystwo kolegów”, 67,60% „lubię nauczycielki
pracujące w świetlicy”, 56,33% „ mogę odrobić zadania domowe korzystając z pomocy
nauczycieli” oraz 16,90% „inne”, tj. : „ można czytać książki”, „ można spokojnie poczekać
na rodziców” , „ można wyjść na dwór”, „ można pogadać”, „ można grać w gry planszowe”,
„ można z kolegami pograć w piłkę”. 87,33% badanych uczniów uczęszczających do
świetlicy „ chętnie uczestniczy w zajęciach świetlicowych”.
• Przerwy międzylekcyjne:
 80% rodziców uważa, że ich dziecko czuje się bezpiecznie podczas przerw
międzylekcyjnych, 15% rodziców odpowiedziało, że „nie wie”, 3% nie udzieliło
odpowiedzi na pytanie. 2% rodziców deklaruje, że ich dziecko nie czuje się
bezpieczne.
 72% rodziców uważa, że ich dziecko czuje się bezpiecznie podczas zajęć
świetlicowych, 11% rodziców odpowiedziało, że „nie wie”, 1% rodziców uważa, że
ich dziecko „nie zawsze czuje się bezpieczne”, 1% rodziców uważa, że ich dzieci nie
czują się bezpieczne podczas zajęć świetlicowych, 15% rodziców nie udzieliło
odpowiedzi na pytanie.
 93,75% nauczycieli uważa, że uczniowie naszej szkoły czują się w niej bezpiecznie
podczas przerw, 3,12% (jedna osoba) udzieliło odpowiedzi „nie wiem”, a 3,12%
(jedna osoba) „nie”, co uzasadniono tym, iż pomimo zakazu dzieci biegają.
 100% ankietowanych pracowników odpowiedziało, że uczniowie czują się bezpieczni
podczas przerw.
• Zajęcia świetlicowe:
 Nauczyciele pytani o zdanie na temat bezpieczeństwa podczas zajęć świetlicowych w
większości odpowiedzieli, że są one bezpieczne (84,37%). 15,62% nauczycieli
odpowiedziało, że nie wie.
 100% ankietowanych pracowników odpowiedziało, że uczniowie czują się bezpieczni
podczas zajęć świetlicowych.
Wnioski:
Ankietowani rodzice, którzy uważają, ze ich dzieci nie czują się bezpieczne podczas przerw,
widzą największe zagrożenie dla bezpieczeństwa swoich dzieci w nieostrożnym zachowaniu
uczniów (w tym w: bieganiu, przepychaniu się, zbieganiu ze schodów).
Wyniki i wnioski opracowano na podstawie:
 Badania ankietowego rodziców/opiekunów.
 Badania ankietowego dyrekcji.
 Badania ankietowego nauczycieli i pracowników administracji.
Nauczyciele:
50% nauczycieli wyraziło opinię na temat powodów poczucia zagrożenia wśród uczniów
naszej szkoły podczas przerw. Najczęściej podawanym powodem (25% ankietowanych) było
nieprzestrzeganie przez uczniów regulaminów (bieganie, popychanie, zaczepianie,
wymyślanie nieodpowiednich zabaw, nie stosowanie się do poleceń nauczycieli,
nieprzestrzeganie zasad kultury osobistej). Zauważono również problem, jakim jest hałas i
tłum (6,25%), a także brak opieki ze strony nauczycieli, którzy zbyt późno schodzą na dyżur
(3,12%), nieodpowiednie zabawy wymyślane przez uczniów (3,12%), niepewność co do
postaw i zachowania kolegów (3,12%) oraz problem, jakim jest duża liczba uczniów (3,12%).
Rodzice:
10,10% rodziców wyraziło opinię na temat powodów poczucia zagrożenia wśród dzieci
podczas przerw. Jako powód zagrożenia wymienili: agresję ze strony starszych kolegów (3);
niewłaściwe zachowanie samych uczniów (3), wypadki (1), rodziców innych uczniów (3).
Pracownicy administracji i obsługi nie wskazali powodów zagrożenia podczas przerw
wśród uczniów naszej szkoły.
Wnioski:
Z udzielonych przez nauczycieli i rodziców/prawnych opiekunów odpowiedzi wynika, że
uczniowie nie przestrzegając regulaminów sami stwarzają sytuacje mogące być zagrożeniem
podczas przerw i zajęć świetlicowych. Pomimo tego, że uczniowie deklarują znajomość zasad
bezpieczeństwa bywa, że nie stosują się do nich: biegają, nie zwracają uwagi na polecenia
nauczycieli dyżurujących, przepychają się, hałasują
Pytanie kluczowe: Jakie miejsca i sytuacje są postrzegane za niebezpieczne podczas przerw
międzylekcyjnych w szkole?
Wyniki i wnioski opracowano na podstawie:
 Badania ankietowego uczniów, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi,
 Badania ankietowego rodziców i wywiadu z rodzicami.
Uczniowie:
•
Klasy I-III:
17,85% zaznaczyło toalety; 33,92% kolejkę po obiad; 8,92% korytarz; inne 23,21%
•
Klasy IV-VI:
21,12 % wskazali toalety, 36,61% kolejkę po obiad, 21,12% korytarz; inne 19,71%.
 Nauczyciele:
Ankietowani nauczyciele odpowiadali następująco: 46,87% „nie ma takich sytuacji”. Aż
59,37% odpowiedziało, że ma to miejsce podczas stania w kolejce po obiad, 15,62% uważało,
że podczas korzystania z toalety, a 6,25% - podczas spacerowania po korytarzu. 6 osób
zauważyło jeszcze inne sytuacje, w których uczniowie mogli czuć się zagrożeni podczas
przerw. Wymienili oni problemy związane z nieprzestrzeganiem przez uczniów regulaminów
(bieganie, popychanie, niezwracanie uwagi na innych uczniów i nauczycieli), kolejkę do
sklepiku oraz szatnię w-f.
 Pracownicy administracji i obsługi:
Jako miejsca szczególnie niebezpieczne wskazali: korytarz 100% ankietowanych; 80% toaletę
20% boisko szkolne.
 Rodzice: za miejsca szczególnie niebezpieczne rodzice uważają korytarze 31,20%;
miejsce czekania na posiłek 49,80%; toaletę 15 %, szatnie 4%.
Wnioski:
 Uczniowie podczas przerw międzylekcyjnych oraz zajęć świetlicowych czują się
bezpiecznie. Na uwagę zasługuje jednak fakt, że podczas stania w kolejce po obiad
dochodzi do sytuacji konfliktowych. W związku z tym należy przeprowadzić w
klasach pogadanki dotyczące kulturalnych zachowań oraz zwiększyć czujność
nauczycieli dyżurujących na parterze.
 Uczniowie odczuwają największe zagrożenie podczas stania w kolejce po obiad
(ponad 1/3 ankietowanych). Pokrywa się to ze spostrzeżeniami nauczycieli i
rodziców.
 Dzięki działaniom wynikającym z wcześniejszej ewaluacji, kotłownia oraz miejsce
wydawania posiłków nie stanowią zagrożenia.
Pytanie kluczowe: Jakie działania można podjąć, w celu poprawy poziomu bezpieczeństwa
podczas przerw międzylekcyjnych i przebywania uczniów w świetlicy szkolnej?
Wyniki i wnioski opracowano na podstawie:
 Badania ankietowego dyrekcji, nauczycieli, rodziców, pracowników administracji i
obsługi.



















Sugestie rodziców dotyczące przerw międzylekcyjnych:
dodatkowy pedagog dyżurujący
dyżur nauczyciela na korytarzu
sprowadzanie dzieci do świetlicy po zakończonych zajęciach lekcyjnych
większy nadzór nauczycieli na przerwach
więcej rozmów ta temat agresji słownej, rozładowywania negatywnych emocji
większa dyscyplina na przerwach szczególnie dla starszych dzieci
większa ilość lub uwaga ze strony nauczycieli
kontrola toalet
przerwy na powietrzu
monitoring szkolny
ewidencja nowych osób wchodzących na teren szkoły
umożliwienie spożywania posiłków/ śniadań w świetlicy w czasie przerw
ograniczenie korzystania z telefonów komórkowych i tabletów
nosić mundurki cały rok
być może przebywanie podczas przerw na wolnym powietrzu
na pewno nie chodzenie w kółko
stół „piłkarzyki” możliwość czytania na korytarzu, miejsca siedzące
dyżury uczniów ze starszych klas na każdym korytarzu
szkoła podjęła działania, które poprawiły poczucie bezpieczeństwa mojego dziecka







Sugestie rodziców dotyczące funkcjonowania świetlicy szkolnej:
większy nadzór nad uczniami wszystkich klas
monitoring, ewentualnie dodatkowy pedagog
niedopuszczenie rodziców do rozwiązywania konfliktów między dziećmi w obecności
pozostałych dzieci
ograniczenie korzystania z telefonów komórkowych i tabletów
podzielenie dzieci na grupy- jedna wychodzi na zewnątrz, a druga zostaje w świetlicy
i potem zmiana
dzieci powinny mieć lepiej zorganizowany czas
gry i zabawy zespołowe, quizy, gry planszowe
Propozycje nauczycieli dotyczące przerw międzylekcyjnych:
9,37% nauczycieli odpowiedziało twierdząco na pytanie o propozycje mające na celu
poprawę bezpieczeństwa podczas przerw w naszej szkole. Jedna osoba zaproponowała
również, by nauczyciele, którzy nie mają dyżuru nie wypuszczali uczniów z sal równo z
dzwonkiem na przerwę.
Propozycje nauczycieli dotyczące funkcjonowania świetlicy szkolnej: Żaden nauczyciel
nie odpowiedział na pytanie o to, czy można coś zmienić, by poprawić bezpieczeństwo w
świetlicy szkolnej.