Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie dla uczczenia 600

AKADEMIA IM. JANA DŁUGOSZA
W CZĘSTOCHOWIE
INSTYTUT FILOLOGII POLSKIEJ
Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
dla uczczenia 600-rocznicy urodzin swego
Patrona (1415-1480)
zaprasza do wzięcia udziału w Ogólnopolskiej Konferencji
Naukowej pt. „Od-czytywanie Długosza”
W związku ze zbliżającymi się w roku 2015 obchodami 600. rocznicy urodzin Jana Długosza,
chcąc upamiętnić tego wielkiego kronikarza, historyka, pisarza, wychowawcę młodzieży, związanego
z podczęstochowską Brzeźnicą i Kłobuckiem, pragniemy zaprosić wszystkich pracowników naukowych
oraz doktorantów do wzięcia udziału w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zatytułowanej „Odczytywanie Długosza”. Ten wybitny kronikarz, który swoją wizją historii ukształtował na wiele wieków
wyobraźnię społeczeństwa polskiego, a swoją twórczością wpisał się na stałe w historię
dziejopisarstwa i literatury polskiej, w ostatnich dekadach został nieco odsunięty od głównego nurtu
rozważań literaturoznawczych. Wykorzystując zatem okazję rocznicy, chcemy zaproponować
pochylenie się nad twórczością Jana Długosza oraz jej funkcjonowaniem w kontekstach kulturowych
różnych czasów. Mamy świadomość, że osiągnięcia historiograficzne Jana Długosza można i trzeba
badać w perspektywie literaturoznawczej, dokonując nieustannie kwerendy rozwijających się badań
mediewistycznych. Jednocześnie powszechnie wiadomo, że twórczość polskiego kronikarza była
źródłem wielu innych dzieł, inspirując do kreowania indywidualnych wizji dziejów i budując
tożsamość narodową w ważnych momentach historycznych. Z tego powodu proponujemy drugi krąg
badawczy związany z imitacjami, nawiązaniami, recepcją, restytucją i innymi relacjami autorów i
tekstów późniejszych. Nie chcemy jednak, by refleksja nad dziedzictwem Jana Długosza pozostawała
wyłącznie w ujęciu diachronicznym, poniekąd unicestwiającym jego twórczość w dyskursie
współczesnym, dlatego też proponujemy pojemną formułę „od-czytywania”, która w myśli
poststrukturalistycznej wiąże się z możliwością przykładania nowoczesnych języków badawczych do
tekstów średniowiecznego dziejopisa. Z tym wiąże się trzeci krąg badawczy, proponowany przez
organizatorów konferencji, który zakłada badanie tekstów Jana Długosza językami dekonstrukcji,
imagologii, geopoetyki, culture studies, antropologicznymi, postkolonialnymi itd. Jesteśmy
przekonani, że tak różnorodne podejście do dzieła historiografa pozwoli na wydobycie sensów
dotychczas niewidocznych, przesłoniętych właśnie warstwami ustalonych w tradycji znaczeń, a także
w szerszej perspektywie badań mediewistycznych, na otwarcie tego dyskursu na komparatystyczne
procedury pluralizmu, interdyscyplinarności, doświadczenia, kontekstowości itp.
Proponujemy zatem następujące kierunki badawcze:

średniowieczność i renesansowość doświadczenia kulturowego w pisarstwie Jana
Długosza

literackość i refleksje estetyczne w narracjach historycznych;

antyczne inspiracje twórczości, wpływy literatury greckiej i rzymskiej,

recepcja twórczości Jana Długosza w literaturze krajów ościennych

rzeczywistość kulturowa średniowiecza w tekstach Jana Długosza (klimat, nastrój, realia
polityczne, historyczne, społeczne, umysłowość epoki średniowiecznej);

Długosz jako źródło inspiracji: historycznej, tematycznej, gatunkowej, estetycznej,
etycznej, pedagogicznej itp.;

nawiązania, trawestacje, parodie, similia,
wywiedzionych z twórczości Jana Długosza;

rola doświadczenia osobistego Długosza (jego zaangażowania w aktualną sytuację,
stosunku do osobistości jego epoki i obcych narodów) w kształtowaniu postawy twórczej,
widzenia realiów, historii politycznej i społecznej, miejsce osobowości samego autora w
prowadzonej narracji historycznej;

przekłady, tłumaczenia, translacje dzieł Jana Długosza i wynikające z tego refleksje;

współczesne od-czytania Długosza – nowe języki metodologiczne w lekturze
średniowiecznych kronik i narracji historycznych.
rewokacje
i
restytucje
motywów
Nawet gdyby dotychczasowe konstatacje na temat twórczości Jana Długosza były nienaganne
i niedoścignione, po tylu latach rozwoju metod badawczych, wobec powstania studiów
szczegółowych pojawia się potrzeba i okazja do ponownego jej odczytania. Dlatego na niniejszą
konferencję zapraszamy: filologów, kulturoznawców, tłumaczy, filozofów, socjologów, pedagogów,
artystów i wszystkich, których interdyscyplinarne spojrzenie pozwoli na nowo odczytać
dziejopisarstwo patrona naszej Uczelni. Mamy nadzieję, że tak szeroko zakreślone pole badawcze,
które bynajmniej nie zostało zamknięte w zaproponowanych tu ujęciach, pozwoli nie tylko na
dokonanie refleksji naukowej nad wielowymiarowością niezwykłej postaci, jaką był Jan Długosz, ale
także przyczyni się do usytuowania jego twórczości w kontekście prowadzonych współcześnie badań i
dziejącej się dziś komunikacji kulturowej.
Zgłoszenia tematów prosimy nadsyłać za pomocą kwestionariusza dołączonego do niniejszego
zaproszenia do końca maja 2015 na adres mailowy konferencji: [email protected]
Prosimy o krótkie streszczenia – chętnie z odniesieniem do któregoś z obszarów niniejszego
zaproszenia. Zapowiedzi te ukażą się na stronie konferencji i powinny umożliwić innym referentom
zorientowanie się w charakterze pokrewnych propozycji, nam zaś ułatwić ułożenie spójnego
programu obrad.
Przewidywany czas wystąpienie do 20 minut. Szczegółowe informacje wyślemy wraz z decyzją o
zakwalifikowaniu do 30 czerwca 2015.
Komitet organizacyjny:
Prof. dr hab. Andrzej Dąbrówka (PAN)
Prof. dr hab. Jan Malicki (UŚ)
dr hab. Adam Regiewicz, prof. AJD
dr hab. Robert K. Zawadzki, prof. AJD
dr Krzysztof Czajkowski (AJD)
dr Katarzyna Janus (AJD)
dr Beata Łukarska (AJD)
mgr Elżbieta Hak – sekretarz konferencji