Niniejsze opracowanie zostało sporządzone w oparciu o
Transkrypt
Niniejsze opracowanie zostało sporządzone w oparciu o
Niniejsze opracowanie zostało sporządzone w oparciu o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego. Zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 2151/2003 z dnia 16 grudnia 2003 r. zastosowano kody CPV do określenia przedmiotu zamówienia przez zamawiających z Państw Członkowskich UE (Polskie Prawo zamówień publicznych – art. 227 pkt 2 w związku z art. 30 ust. 4). Zawartość opracowania: 1. Wstęp. 2. Wymagania ogólne. 3. Wymagania szczegółowe. STE-1 wykonanie instalacji elektrycznej 1 1.Wstęp. 1.1.Przedmiot specyfikacji technicznej. Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (STE) są wymagania techniczne dotyczące wykonania instalacji elektrycznych wewnętrznych dla obiektu : Budynek Raczyńskiego – Muzeum sztuki Użytkowej Adres inwestycji: Góra Przemysła w Poznaniu Inwestor: Muzeum Narodowe w Poznaniu Al. Marcinkowskiego 9 61-745 Poznań 1.2. Zakres stosowania STE. Specyfikacja techniczna sporządzona została na potrzeby przetargu jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji oraz odbiorze prac instalacji i sieci elektroenergetycznych związanych z modernizacją budynku Raczyńskiego. 1.3. Zakres robót objętych STE. Ustalenia zawarte w niniejszej STE dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem instalacji i sieci elektrycznych: a/ instalacje wewnętrzne nn b/ demontaż istniejącej instalacji . Nazwy i kody CPV: STE-1 Instalacyjne roboty elektryczne CPV 45315100-9 1.4. Informacje o terenie budowy 1.4.1 Projekt Budowlany i dokumenty uzupełniające Zamawiający w terminie określonym w dokumentach przetargowych przekaże Wykonawcy teren budowy wraz ze wszystkimi wymaganymi uzgodnieniami prawnymi i administracyjnymi. Wszystkie te dokumenty stanowią załącznik do umowy, a wymagania postawione choćby w jednym z nich są dla Wykonawcy obowiązujące jakby zawarte były w całej dokumentacji. Wykonawca nie może wykorzystywać błędów, opuszczeń w dokumentacji, a o ich wykryciu powinien powiadomić Inspektora Nadzoru, który dokona odpowiednich zmian lub uzupełnień. Cechy materiałów i elementów budowli muszą być jednorodne i odpowiadać warunkom przedstawionym w Dokumentacji projektowej. W przypadku zastosowania przez Wykonawcę elementów budowli i materiałów o gorszej jakości i nie spełniających właściwych warunków określonych w dokumentacji , to takie materiały – elementy budowli zostaną zastąpione innymi na koszt Wykonawcy. Zamawiający lub Wykonawca w terminie określonym w umowie przekaże: dziennik budowy dokumentację projektową specyfikację techniczną przedmiar robót Wykonawca ponosi odpowiedzialność za prowadzenie Dziennika Budowy. Wykonawca przedstawi Zamawiającemu do uzgodnienia proponowaną formę i szczegółowy spis treści Dziennika Budowy. Dziennik Budowy jest prowadzony w języku polskim. 1.4.2. Szczegóły o znaczeniu informacyjnym Inwestor zapewni Wykonawcy swobodny dostęp do wszystkich szczegółów zebranych przez Zamawiającego na temat istniejących warunków gruntowych. Dostęp do tych materiałów ułatwi wykonawcy dokładną ocenę szczegółów. Wykonawca jest odpowiedzialny za ocenę szczegółów i za konsekwencje wynikające z takiej oceny. 1.4.3. Dokumentacja robocza Jeśli wymaga tego STE lub w przypadku, gdy jest to konieczne dla wykonania robót według rozwiązań alternatywnych zaproponowanych przez Wykonawcę, Wykonawca wykona dokumentację roboczą przedstawiającą szczegóły rozwiązań, które będą stosowane podczas wykonywania robót. Koszty związane z wykonaniem tej dokumentacji i jej uzgodnieniami zostaną włączone do cen jednostkowych robót. Powyższa dokumentacja powinna zostać uzgodniona z Zarządzającym realizacją umowy i Projektantem. 1.4.4. Przekazanie terenu budowy Zamawiający zapewni przekazanie placu budowy Wykonawcy, a potem zorganizuje komisyjny przegląd placu budowy. Z przeglądu Komisja sporządzi protokół określający warunki placu budowy, co będzie stanowiło podstawę do uzgodnienia zakresu odpowiedzialności Wykonawcy za ewentualne późniejsze szkody. Przed rozpoczęciem prac Wykonawca zapewni i zainstaluje tablice informacyjne 2 Wykonawca jest zobowiązany do zabezpieczenia terenu budowy w okresie realizacji zadania aż do zakończenia i ostatecznego odbioru robót. Do zadań Wykonawcy szczególnie należy zastosowanie odpowiednich urządzeń zabezpieczających ( ogrodzenie, poręcze, oświetlenie, sygnały i znaki ostrzegawcze, dozór i inne niezbędne ) do zapewnienia do ochrony robót i mienia. Wykopy należy zabezpieczyć poprzez u stawienie zapór pomalowanych na jaskrawe kolory, a w nocy oświetlonych na początku i końcu wykopu. Po przekazaniu terenu placu budowy Wykonawca będzie odpowiedzialny za bezpieczeństwo wszystkich zatrudnionych osób, za ochronę przed wandalizmem i kradzieżą materiałów i sprzętu oraz za bezpieczeństwo ruchu publicznego oraz wewnętrznego na tym terenie przez cały okres prowadzenia robót. Dla bezpieczeństwa publicznego Wykonawca zainstaluje na całym odcinku robót znaki informujące o prowadzonych robotach budowlanych. Koszt zabezpieczenia terenu budowy jest włączony w cenę umowną. 1.4.5. Ochrona środowiska. W czasie wykonywania robót Wykonawca ma obowiązek znać i stosować przepisy dotyczące ochrony środowiska naturalnego (skażenia, hałas itp.) Wykonawca podejmie wszelkie konieczne kroki w celu zapewnienia ochrony środowiska przez cały czas trwania robót. Wykonawcy nie wolno używać materiałów, które mogłyby stwarzać niebezpieczeństwo dla środowiska; wszystkie materiały muszą być stosowane zgodnie z zaleceniami dostawcy. Wykonawca winien odpowiadać całkowicie za usuwanie odpadów i śmieci za wszystkich miejsc na placu budowy i z miejsc związanych z prowadzonymi pracami, przy czym zawsze musi ściśle przestrzegać przepisów odnośnych władz. Wykonawca winien podjąć wszelkie możliwe środki dla zapewnienia na czas realizacji robót bezpieczeństwa pożarowego. Wykonawca winien przestrzegać wszystkich przepisów i zaleceń odnośnych władz w zakresie ochrony przeciwpożarowej. W trakcie realizacji robót Wykonawca winien nie dopuścić do zanieczyszczenia środowiska zarówno na placu budowy jak i w jego otoczeniu. Zgodnie z tym Wykonawca winien zbierać wszelkie rodzaje odpadów wraz ze śmieciami, odpadkami przemysłowymi i komunalnymi, i przetransportować je na wysypisko śmieci. Wszelkie koszty z tym związane ponosi Wykonawca. W czasie realizacji robót prowadzonych w terenie zabudowanym Wykonawca jest zobowiązany do ograniczenia czasu pracy w godzinach pomiędzy 7,00 a 22,00. 1.4.6. Ochrona przeciwpożarowa. Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania odpowiednich przepisów ochrony przeciwpożarowej do utrzymywania środków ochrony przeciwpożarowej ( sprawny sprzęt p/poż ) na placu budowy, w pomieszczeniach magazynowych i biurowych. Materiały łatwopalne składować zgodnie z odpowiednimi przepisami z zabezpieczeniem przed dostępem osób trzecich. Wykonawca odpowiada za wszelkie straty spowodowane pożarem wynikłym w trakcie realizacji robót lub przez zaniedbanie przez personel wykonawcy. 1.4.7. Ochrona własności publicznej oraz prywatnej. Wykonawca jest odpowiedzialny za zabezpieczenie mienia publicznego i prywatnego przed szkodami będącymi konsekwencją prowadzonych robót. W razie roszczenia strony trzeciej w związku z takimi szkodami, Wykonawca wraz ze swoim towarzystwem ubezpieczeniowym podejmie natychmiastowe działanie w celu rozstrzygnięcia roszczenia i będzie informował Zamawiającego o postępach w sprawie oraz o szczegółach osiągniętego porozumienia. Wykonawca odpowiada za ochronę instalacji i urządzeń na terenie budowy, zapewni odpowiednie oznaczenie ( kable , słupy, rurociągi), Ochronie własności podlegają także wszelkiego rodzaju efekty prac innych Wykonawców na terenie budowy. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za koordynację robót związanych z koniecznymi przełożeniami urządzeń podziemnych i napowietrznych oraz włączeniem tych robót do wszystkich programów prowadzenia robót. W razie uszkodzenia urządzeń podziemnych lub napowietrznych Wykonawca natychmiast zawiadomi odnośne władze i będzie z nimi współpracował przy prowadzeniu niezbędnych napraw. Wykonawca odpowiedzialny jest za powstałe w ten sposób koszty. 1.4.8. Bezpieczeństwo o higiena pracy. Podczas realizacji zadania Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Do obowiązków należy dbałość, aby personel wykonywał prace w bezpiecznych warunkach, nieszkodliwych dla zdrowia oraz spełniających odpowiednie wymagania sanitarne. W tym celu zapewni wszelkie urządzenia zabezpieczające, socjalne, sprzęt i odzież dla ochrony życia i zdrowia. Koszty związane z realizacją powyższych obowiązków ujęte są w cenie umownej. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003r ( Dz.U.03.120.1126) wykonawca opracowuje „plan bioz”, który jest dokumentem obowiązującym wszystkich uczestników w procesie inwestycyjnym zadania jak w tytule. 1.4.9. Ochrona i utrzymanie robót. Wykonawca odpowiada za ochronę robót, za wszystkie materiały i urządzenia używane, montowane i eksploatowane od czasu rozpoczęcia aż do końcowego odbioru robót. 3 1.4.10. Stosowanie prawa i innych przepisów. Wykonawca zobowiązany jest zapoznać się z wszelkimi przepisami wydanymi przez organy administracji państwowej i samorządowej, dyrekcji Muzeum, które w jakiś sposób związane są z realizowanym zadaniem oraz stosować je i przestrzegać w całym procesie realizacyjnym. 1.4.11. Zaplecze wykonawcy. W trakcie realizacji prac Wykonawca winien zapewnić i zorganizować swoim pracownikom odpowiednie biura, jadalnie , umywalnie, ubikacje itp., dla Zarządzającego realizacją umowy pomieszczenie biurowe i pokój do narad. Wszelkie rzeczywiste koszty związane z ich obsługą i utrzymaniem (oświetlenie, ogrzewanie, zaopatrzenie w wodę, odprowadzenie ścieków, łączność itp.) ponosi Wykonawca. 1.4.12. Dokumentacja powykonawcza Wykonawca jest zobowiązany dostarczyć dokumentację powykonawczą zgodnie z polskim prawem budowlanym. Powinna ona zawierać uaktualnione rysunki oraz wszystkie inne dokumenty uzupełniające projekt budowlany i wykonawczy ( notatki, aktualizacje mapowe, itp., na które powołują się zapisy w Dzienniku Budowy.). 1.5.Określenia podstawowe. Określenia podane w niniejszej specyfikacji są zgodne z odpowiednimi normami technicznymi. Podstawowe określenia stosowane w elektryce zawarte są w III wydaniu „INSTALACJE ELEKTRYCZNE” Warunki techniczne z komentarzami Wymagania odbioru i Eksploatacji przepisy prawne i normy wyd. COBO-PROFIL – 2000r. W zakresie sieci elektroenergetycznych pojęcia wprowadzone zostały w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 21 października 1988r. 2.Wymagania ogólne 2.1. Materiały Wyroby stosowane do wykonania zadania inwestycyjnego muszą być dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie. Za wyroby dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie ustawa Prawo budowlane ( ustawa z 7 lipca 1994r.) uznaje te, dla których zgodnie z przepisami dotyczącymi certyfikacji i badań ( ustawa z 03.04.1993r. o badaniach i certyfikacji z późń. zmianami) wydano certyfikat obowiązkowy na znak bezpieczeństwa ( znak B), a dla wyrobów nie podlegających temu oznakowaniu – obowiązkową deklarację zgodności wydaną przez dostawcę producenta). Zasadnicze uwarunkowania w tym zakresie zawarte są w trzech rozporządzeniach MSWiA: z 05.08.1998r. dz.U. Nr 107.poz 679 z 31.07.1998r. Dz.U.nr 113 poz. 728 z 24.07.1998r. Dz.U. nr 99 poz. 637 Każde urządzenie energetyczne powinno posiadać odpowiednią dokumentację techniczną, do których zalicza się: dokumentację fabryczną dostarczaną przez dostawcę ( karta gwarancyjna, fabryczna instrukcja obsługi, opis techniczny, rysunek, schemat) dokumentacje eksploatacyjną (dokument przyjęcia do eksploatacji, książki i raporty pracy, dok. Dot. przeglądów, konserwacji i remontów, wyniki prób i pomiarów, wykaz części zapasowych itp.) Materiały mogą być stosowane producentów krajowych i zagranicznych. Wykonawca w porozumieniu z kierownikiem budowy i inwestorem może zastosować materiały dowolnych producentów jednak należy zastosować poziom jakościowy przyjętych w projekcie materiałów. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za spełnienie wymagań ilościowych i jakościowych materiałów dostarczanych na plac budowy oraz za ich właściwe składowanie i wbudowanie ( zainstalowanie) zgodnie z założeniami PZJ. 2.2. Składowanie materiałów. Wszystkie materiały jak rozdzielnice, przewody, osprzęt instalacyjny, gniazda i oprawy oświetleniowe należy przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych i przystosowanych do tego celu w temperaturze nie mniejszej niż 15 o C i nie wyższej niż 25 o C suchych , przewiewnych oraz właściwie oświetlonych. Słupy oświetleniowe, bębny z kablami, fundamenty pod słupy można składować na placu budowy na właściwym dla każdego rodzaju podłożu, zapewniając odpowiednie warunki i wymagania stawiane przez producentów. Teren na którym składowane są materiały wielkogabarytowe powinien być wygrodzony z zapewnieniem braku możliwości dostępu dla osób nieupoważnionych. Sprzęt ochronny , odzież ochronną należy przechowywać w zamkniętych suchych pomieszczeniach odpowiednio ogrzewanych. W oddzielnych pomieszczeniach zapewniających zachowanie odpowiednich przepisów p/poż. należy magazynować płynne farby, rozpuszczalniki, lakiery, oleje itp. 4 2.3. Sprzęt mechaniczny. Wykonawca zobowiązany jest do używania sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość, środowisko oraz efekt końcowy wykonywanych prac. Sprzęt wykonywany do realizacji robót powinien być zgodny z projektem organizacji robót, posiadać dokumenty dopuszczające sprzęt do użytkowania. Każdorazowo używany sprzęt powinien być zgodnie z jego przeznaczeniem. Na placu budowy należy zabezpieczyć odpowiednie miejsce dla parkowania urządzeń transportowych i technicznych oraz utwardzony dojazd do miejsc montażowych linii elektroenergetycznych. 2.4. Transport. Wszystkie środki i urządzenia transportowe powinny być odpowiednio przystosowane do transportu materiałów, elementów konstrukcji, urządzeń i maszyn o dużej masie jednostkowej lub znacznym gabarycie. W czasie transportu należy zabezpieczyć przedmioty i materiały przed przemieszczaniem. Załadunek i wyładunek prowadzić za pomocą dźwignic, żurawi itp. zapewniając bezpieczeństwo dla ludzi oraz przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. Przemieszczanie w magazynach odbywać za pomocą wózków lub rolek. Na wszystkich etapach transportu i przemieszczania tego typu urządzeń i materiałów należy bezwzględnie przestrzegać aktualnych przepisów bhp. Zwraca się uwagę na przepisy dotyczące ręcznego przenoszenia ciężarów. Ponadto należy zwracać uwagę na zalecenia poszczególnych wytwórców materiałów i urządzeń, a w szczególności: transportowane materiały i urządzenia zabezpieczać przed nadmiernymi drganiami, wstrząsami i samoprzemieszczaniem się w ładowni, na czas transportu zdemontować i odpowiednio zabezpieczyć urządzenia czułe, delikatne, wystające poza gabaryty urządzenia podstawowego itp., materiały i urządzenia ładować i wyładowywać nie narażając na uszkodzenia, ubytki itp. Zaleca się dostarczanie materiałów i urządzeń na stanowiska montażu bezpośrednio przed montażem unikając tym samym magazynowania pośredniego oraz dodatkowego transportu z magazynu budowy. Dotyczy to rozdzielni elektrycznych, konstrukcji mocujących oprawy, opraw itp. Kable transportować zachowując warunki: przewozić w bębnach na specjalnych przyczepach, przy małych długościach w kręgach, przy czym masa kręgu nie może przekraczać 80 kg , a średnica kręgu musi być większa od 40-krotności średnicy kabla, a temperatura otoczenia wyższa od 4o C. Dopuszcza się przewóz bębnów kablowych na samochodach i przyczepach innych, lecz bębny muszą być ustawione na krawędzi tarcz odpowiednio zabezpieczonych do dna przed przetaczaniem. Niedopuszczalne jest układanie bębnów „na płasko”. Kręgi z kablami układać natomiast poziomo. Przy przewożeniu kręgów kablowych przebywanie osób na skrzyni samochodu jest zabronione. Umieszczanie bębnów na samochodzie, jak i zdejmowanie należy wykonywać wyłącznie za pomocą żurawi. Swobodne staczanie bębnów , jak i zrzucanie kręgów jest zabronione. 2.5. Wykonywanie robót. Niezależnie od stopnia dokładności dokumentów otrzymanych od Inwestora Wykonawca zobowiązany jest do uzyskania właściwego rezultatu końcowego. Projekt oraz ST są dokumentami wzajemnie się uzupełniającymi .W przypadku błędu, pomyłki lub wątpliwości interpretacyjnych Wykonawca powinien wyjaśnić sporne kwestie z Inwestorem, który , jako jedyny upoważniony jest do wprowadzania zmian. Wszelkie nie ujęte prace oraz nie sygnalizowane niezgodności będą interpretowane na korzyść Inwestora. W zakres robót Wykonawcy wchodzi: dostarczenie i rozładunek wszystkich urządzeń i osprzętu i materiałów niezbędnych do wykonania prac montażowo – instalacyjnych, zabezpieczenie urządzeń i materiałów przed kradzieżą, uszkodzeniem lub innymi czynnikami mającymi wpływ na ich jakość, zabezpieczenie placu budowy wykonanie prac ziemnych zgodnie z ustaleniami i wytyczeniami geodezyjnymi, wykonanie prac kablowych, , głowic kablowych, przepustów kablowych itp., wykonanie i przygotowanie do odbiorów częściowych prac zanikowych, a w szczególności wykopów przed zakopaniem itp., wykonanie niezbędnych pomiarów i badań zgodnie z ich harmonogramem, wykonanie dokumentacji powykonawczej oraz przedłożenie wymaganych przepisami certyfikatów dla wszystkich urządzeń rozdzielnic i ich elementów, , kabli, osprzętu, muf kablowych, konstrukcji posadowień, opraw oświetleniowych itp., uczestniczenie we wszystkich komisjach kontroli, odbioru itp.. Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość wykonania robót oraz za zgodność z dokumentacją projektową, STE i poleceniami Inspektora Nadzoru. Wszystkie odstępstwa od projektu powinny być dokumentowane w Dzienniku Budowy. Wykonawca robót przed przystąpieniem do wykonania prac sieciowych sprawdzić kompletność dokumentacji w zakresie wymaganym przepisami wraz z kompletem uzgodnień. Sprawdzeniu podlega trasa, na której mają być wykonane roboty kablowe i oświetleniowe. Ponadto przed rozpoczęciem robót należy odpowiednio zabezpieczyć i wyposażyć plac budowy. Szczególnie zwraca się uwagę na ochronę przeciwporażeniową na placach budowy, którą wykonać zgodnie z PN-IEC 60364-704. Kable elektroenergetyczne należy układać zgodnie z postanowieniami normy PN-76/E-05125. W niniejszym projekcie kable nn układane są w ziemi oraz kable nn wprowadzane do budynku i skrzynek z zaworami na terenach zielonych. Wykonanie zmian w liniach kablowych terenu powinno odpowiadać wymaganiom: 5 - określonych w normach i przepisach - instalacje są zgodne z dokumentacją techniczną oraz warunkami technicznymi - budowa dostosowana jest do środowiskowych warunków Prace ziemne wykonywane w rejonie istniejących innych urządzeń podziemnych należy wykonywać wyłącznie ręcznie. Przy zbliżeniach i skrzyżowaniach z innymi urządzeniami uzbrojenia podziemnego należy stosować przepusty z rur ochronnych odpowiadających wymaganiom normy PN-C/89205. Wszystkie prace ziemne należy wykonywać po wytyczeniu tras przez upoważnione służby geodezyjne. Po wykonaniu prac ziemnych, ale przed zakopaniem kabli, muf itp. należy wykonać inwentaryzację powykonawczą i nanieść wykonany układ na aktualny podkład geodezyjny. Dokumentację geodezyjną dołączyć do protokółu odbioru prac budowlanych i montażowych. Wykonawca prac nie ma uprawnień do dokonywania jakichkolwiek zmian w stosunku do otrzymanej od Inwestora dokumentacji technicznej. Wykonawca prac jest zobowiązany do odmówienia wykonania tych elementów prac, które według jego wiedzy zagraża to bezpieczeństwu życia i zdrowia ludzi, bądź też nie spełni to oczekiwanych założeń inwestycji. W takich przypadkach należy zgłosić powyższe Inwestorowi za pośrednictwem kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego. Wykonawca robót elektrycznych może przystąpić do montażu aparatury i urządzeń dopiero po otrzymaniu od Inwestora potwierdzenia, że roboty budowlane zostały zakończone i odebrane zgodnie z obowiązującymi STE części budowlanej. Przed przystąpieniem do montażu rozdzielnic należy sprawdzić zgodność robót budowlanych z rozwiązaniem elektrycznym. W szczególności należy zwrócić uwagę na właściwe wykonanie wnęk, kanałów, przepustów szachów itp. Montaż urządzeń należy wykonać zgodnie z instrukcja montażu dostarczoną wraz z urządzeniem oraz wymaganiami podanymi w niniejszej STE. W przypadku mocowania konstrukcji za pomocą kotew osadzanych w betonie, montaż urządzeń możliwy jest po pełnym utwardzeniu betonu. Przepusty i kotwy ( śruby) do mocowania osłon przewodów zaleca się mocować przed montażem tych urządzeń. Nie dotyczy to rur mocowanych w osłonach urządzeń. Przy prowadzeniu przez przepusty obwodów prądu przemiennego wykonanych przewodami jednożyłowymi należy: - w przepustach z materiałów ferromagnetycznych prowadzić wszystkie przewody jednego obwodu - w przypadku prowadzenia każdego przewodu w oddzielnym przepuście stosować rur z materiału nie magnetycznego lub elementy dzielone, izolowane magnetycznie od siebie. Szafy i tablice rozdzielcze należy ustawiać na kształtownikach związanych z podłożem w toku prac budowlanych W przypadku ustawienia urządzeń bezpośrednio na podłożu, w którym zostały wykonane zagłębienia pod kotwy, należy umieścić śruby kotwiące w przewidzianych do tego celu otworach w konstrukcji urządzenia, założyć podkładki i nakrętki, a następnie zalać śruby betonem, po stwardnieniu betonu nakrętki na śrubach kotwiących dokręcić do oporu. W przypadku lekkich urządzeń przewidywanych do mocowania za pomocą kołków rozporowych, należy po ustawieniu urządzenia w miejscu przeznaczenia oznaczyć punkty osadzenia kołków, po usunięciu urządzenia wywiercić otwory, założyć kołki i umocować urządzenie po ponownym ustawieniu we właściwym miejscu. W przypadku , gdy urządzenie jest dostarczone w zestawach transportowych należy wszystkie zestawy ułożyć na miejscu i połączyć śrubami ich konstrukcje. Stosować po 2 podkładki okrągłe (pod łeb śruby i nakrętkę). Urządzenia przyścienne, naścienne oraz wnękowe należy przykręcać do konstrukcji lub kotew mocowanych w podłożu w sposób jak wyżej. Po ustawieniu urządzenia należy: - w urządzeniach złożonych z zestawów transportowych połączyć szyny zbiorcze, zainstalować aparaty i przyrządy zdjęte na czas montażu i transportu i dostarczone w oddzielnych opakowaniach - uzupełnić w wkładki bezpiecznikowe i inne urządzenia zgodnie ze schematem w projekcie - dokręcić w sposób pewny wszystkie śruby i połączenia elektryczno – mechaniczne - założyć osłony Szyny należy łączyć ze sobą za pomocą śrub , specjalnych zacisków lub spawania. Stykające się powierzchnie szyn sztywnych w przypadku połączeń skręcanych należy dokładnie oczyścić i pokryć warstwą wazeliny bezkwasowej. Tory prądowe z szyn sztywnych należy przyłączać wg polskiej normy. Zakończenia przewodów należy wykonać z końcówką kablową lub zaprasowana tulejką. Na przewodach nie stosować końcówek zaciskanych śrubami. Każdy przewód należy zaopatrzyć na obu końcach w oznaczniki z podaniem symboli projektowych określanych skąd i dokąd przewód prowadzi. Urządzenia dostarczane na miejsce montażu powinny posiadać wewnętrzne połączenia ochronne. Pozostałe połączenia ochronne wykonać w czasie montażu. Przewody ochronne powinny być oznaczone kombinacją barw żółtej i zielonej. 2.6. Kontrola jakości wykonywanych robót. Wykonawca musi przewidzieć, że poszczególne etapy wykonywanych prac mogą być na jego koszt kontrolowane przez odpowiednie służby Inwestora. Z każdej kontroli sporządzany jest protokół. Ewentualne niezgodności wykonywanych robót będą usuwane na koszt wykonawcy w terminie wyznaczonym przez Inwestora . Kontroli podlegają : Instalacja rozdzielnic, szafek rozdzielczych, złącz itp posadowienie transformatorów, rozdzielni SN i nn ułożenia kabli SN i nn zawieszenie opraw oświetleniowych instalacje wewnętrzne nn, oświetleniowa, gniazd wtyczkowych i siłowa 6 oraz dodatkowa ochrona przeciwporażeniowa. 2.7. Obmiar robót. Wszystkie rodzaje prac są poparte wykazem podstawowych materiałów i urządzeń dla których zastosowano odpowiednie jednostki obmiarowe. Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy stosowane do obmiaru musza posiadać ważne certyfikaty legalizacji. 2.8. Odbiór techniczny sieci elektroenergetycznych. Umowa zawarta z Wykonawcą powinna zawierać ogólne zasady przeprowadzania odbiorów częściowych w trakcie wykonywania prac sieciowych i montażowych, jak również odbioru dokonywanego po zakończeniu budowy. 2.8.1. Odbiory częściowe. Odbiory częściowe dotyczą głównie tych elementów prac, które ulegają trwałemu zakryciu ( zasłonięciu). Kierownik budowy jest zobowiązany do zgłoszenia Inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu lub zanikowi oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych np. w umowie o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej prób i odbiorów częściowych instalacji i sieci elektroenergetycznych oraz związanych z nimi urządzeń technicznych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru. Przy tym należy zapewnić i przygotować: dokumentację powykonawczą odbieranego fragmentu prac podstawę wykonanych zmian w stosunku do projektu inne dokumenty np. protokóły pokontrolne mapy geodezyjne , szkice lub rysunki powykonawcze Protokóły badań i pomiarów pomontażowych. 2.8.2. Badania i odbiór sieci elektroenergetycznych. W trakcie odbioru instalacji i sieci elektroenergetycznych należy komisji przedłożyć protokóły z badań. Każda instalacja i sieć powinna być poddana szczegółowym oględzinom i próbom obejmującym niezbędny zakres pomiarów w celu sprawdzenia, czy spełnia wymagania dotyczące ochrony ludzi, zwierząt i mienia przed zagrożeniami, których może stać się przyczyną. Członkowie komisji wcześniej należy zapoznać z aktualną dokumentacją techniczną oraz protokółami ze sprawdzeń cząstkowych. Osoby wykonujące pomiary powinny posiadać odpowiednie kwalifikacje potwierdzone uprawnieniami do wykonywania badań. Oględziny instalacji i sieci elektrycznych powinny obejmować przede wszystkim prawidłowość: ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym ochrony przed pożarem i skutkami cieplnymi doboru przewodów do obciążalności prądowej i spadku napięcia doboru urządzeń i środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych oznaczenia przewodów neutralnych i ochronnych oraz ochronno – neutralnych umieszczenia tablic ostrzegawczych lub innych podobnych informacji oraz oznaczenia obwodów itp. Badania pomiary i próby instalacji i sieci. Celem badań i prób jest stwierdzenie czy zainstalowane aparaty, urządzenia i środki ochrony: - spełniają wymagania norm, - spełniają rolę ochrony i zabezpieczenia osób przed negatywnym oddziaływaniem instalacji i sieci - są dobrane zainstalowane i wykazują parametry określone w projekcie. Sprawdzeniu podlegają również: zastosowane materiały i urządzenia poprawność wykonania połączeń wykonanie skrzyżowań i zbliżeń między instalacjami poprawność działania wszystkich urządzeń wyjściowych. Podstawowy zakres pomiarów i prób obejmuje: sprawdzenie ciągłości przewodów ochronnych pomiar rezystancji izolacji sprawdzenie separacji elektrycznej pomiar rezystancji kabli pomiar rezystancji uziemienia i rezystywności gruntu pomiar prądów upływowych sprawdzenie biegunowości sprawdzenie samoczynnego wyłączania instalacji sprawdzenie wytrzymałości elektrycznej przeprowadzenie prób działania sprawdzenie ochrony przed spadkiem i zanikiem napięcia Każda praca pomiarowo kontrolna powinna być zakończona wystawieniem protokółu. Ocenę końcową badań odbiorczych należy uznać za dodatnią wówczas, gdy wyniki wszystkich badań w zakresie oględzin, pomiarów i prób są dodatnie. 7 Jeśli w trakcie stwierdzono usterki, to po ich usunięciu należy badania powtórzyć. 2.8.3. Odbiór końcowy. Przed przystąpieniem do inwestorskiego odbioru końcowego instalacji i sieci elektroenergetycznych wykonawca kompletuje dokumenty: umowy i aneksy na wykonanie robót warunki techniczne i umowy przyłączenia do sieci elektroenergetycznej protokóły z przeprowadzonych prób montażowych protokóły z przeprowadzonych badań oraz sprawdzeń odbiorczych, a także prób rozruchowych dziennik budowy opinie rzeczoznawców ( o ile występowały) DTR, instrukcje eksploatacji instalacji oraz urządzeń certyfikatów oraz deklaracji zgodności na wyrobu i urządzenia powykonawczą dokumentację techniczną. Inwestorski odbiór końcowy obejmuje sprawdzenie przedstawionych dokumentów, oględziny instalacji, próby rozruchowe a następnie sporządzenie protokółu odbioru. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, ST oraz wymaganiami Inwestora jeśli wszystkie badania kontrolne dały wyniki pozytywne, a komisja z udziałem Inwestora, Wykonawców, odpowiednich służb technicznych p/poż, bhp, Sanepid, inspekcji pracy, instytucji finansujących i innych zaproszonych do udziału w komisji nie wniosą zastrzeżeń i uwag. 2.9. Przepisy i normy Całość prac wykonać zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami , normami oraz regułami sztuki budowlanej. Wszystkie urządzenia, sposób ich doboru i parametry instalacji winny odpowiadać międzynarodowym wytycznym IEC. Urządzenia zgodne z przepisami dotyczącymi zabezpieczenia przed wpływem obcych pól elektromagnetycznych winny być opatrzone znakiem CE. Normy i przepisy związane: PN-76/E-05125 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe – Projektowanie i budowa PN-90/E-06150.10.30,52 Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa PN-87/E-93100.01-05 Sprzęt elektroinstalacyjny PN-91/E-06160.20,21 Bezpieczniki topikowe niskonapięciowe PN-EN-60598-2-5-8:2001 oprawy oświetleniowe. Wymagania ogólne i badania. Wymagania szczególne. PN-76/E-90301 Kable elektroenergetyczne o izolacji z tworzyw termoplastycznych i powłoce polwinitowej na napięcie znamionowe 0,6/1kV. PN-92/E-08106 Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy (kod IP) PN-IEC-60364-4-442 : 1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona instalacji niskiego napięcia przed przejściowymi przepięciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach wysokiego napięcia. PN-IEC-60364-4-444 : 2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi (EMI) w instalacjach obiektów budowlanych. PN-IEC-364-4-481:1994 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. PN-IEC-60364-4 -482 : 1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpożarowa. PN-IEC-364-703:1993 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych specjalnych instalacji lub lokalizacji. PN-IEC-60050-826:2000 Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych PN-IEC-60364-1:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe. PN-IEC-60364-4-41: 1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa PN-IEC-60364-4-43:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetężeniowym. PN-IEC-60364-4-46 :1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odłączanie izolacyjne i łączenie. PN-IEC-60364-4-47:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa .Zastosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Postanowienia ogólne. Środki ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym PN-IEC-60364-4-473:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetężeniowym. PN-IEC-60364-3:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych Ustalanie ogólnych charakterystyk PN-IEC 60364-5-548:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Dobór i montaż wyposażenia PN-IEC-60364-5-51:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Postanowienia ogólne. PN-IEC 60364-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego – Oprzewodowanie PN-IEC-60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów. 8 PN-IEC-60364-5-537:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. Urządzenia do odłączania izolacyjnego i łączenia. PN-IEC 60364-5-54:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne PN-IEC 60364-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi. PN-IEC-60364-6-61:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze. PN-IEC-60364-7-704:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje na terenie budowy i rozbiórki. PN-IEC-60364-7-706 : 2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Przestrzenie ograniczone powierzchniami przewodzącymi. PN-IEC-61312-1 : 2001 Ochrona przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym. Zasady ogólne. PN-92/N-01256.02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. Normy SEP: - N SEP – E – 001 - N SEP – E – 003 - N SEP – E - 004 Inne dokumenty: Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano – montażowych – tom V- Instalacje elektryczne. Przepisy budowy Urządzeń elektroenergetycznych. Przepisy eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych. Prawo budowlane Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 17.09.1999 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych. Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych ( standardowe ) wydane przez Ośrodek Wdrożeń ”PROMOCJA” Sp. z o.o. w Warszawie. 2.10. Prace towarzyszące Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia obsługi geodezyjnej w celu wytrasowania przebiegu linii kablowych na zewnątrz budynku. Po wykonaniu prac montażowych należy wykonać inwentaryzację powykonawczą w postaci uzupełnienia dokumentacji projektowej wzgl. wykonanie projektu powykonawczego. Przed opuszczeniem terenu budowy należy uporządkować plac budowy, zdemontować wszystkie rusztowania, tymczasowe zabezpieczenia itp. 9 STE-1. Instalacyjne roboty elektryczne KOD CPV: 45315100-9 1. Uwagi wstępne 1.1.Przedmiot specyfikacji technicznej. Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (STE-1) są wymagania techniczne dotyczące wykonania instalacji elektrycznych wewnętrznych dla obiektu : Budynek Raczyńskiego – Muzeum sztuki Użytkowej Adres inwestycji: Góra Przemysła w Poznaniu Inwestor: Muzeum Narodowe w Poznaniu Al. Marcinkowskiego 9 - 61-745 Poznań 1.2. Zakres stosowania STE-1. Specyfikacja techniczna sporządzona została na potrzeby przetargu jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji oraz odbiorze prac instalacji i sieci elektroenergetycznych związanych z modernizacją budynku Raczyńskiego. 1.3. Zakres robót objętych STE-1. Ustalenia zawarte w niniejszej STE-1 dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem instalacji elektrycznych: a/ instalacje wewnętrzne nn b/ demontaż instalacji w istniejących obiektach. 1.4. Określenia podstawowe Określenia podstawowe podane w niniejszej Specyfikacji Technicznej (STE-1) są zgodne z obowiązującymi Polskimi Normami i Specyfikacją Techniczną „Wymagania Ogólne”. Pojęcia ogólne Rozdzielnica – urządzenie elektryczne służące do rozdziału i zabezpieczenia obwodów instalacji elektrycznej. Trasa kablowa – ciąg konstrukcji na których układa się kable i przewody obwód (instalacji elektrycznej) - zespół elementów instalacji elektrycznej wspólnie zasilanych i chronionych przed przetężeniem wspólnym zabezpieczeniem; obwód rozdzielczy: wewnętrzna linia zasilająca - wlz ( obiektu budowlanego) - obwód elektryczne zasilający tablice rozdzielczą; obwód odbiorczy: obwód końcowy (obiektu budowlanego) - obwód, do którego są przyłączone bezpośrednio odbiorniki energii elektrycznej lub gniazda wtyczkowe; oprzewodowanie - przewód, przewody lub przewody szynowe i elementy zapewniające ich zamocowanie i ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi; Oprawa oświetleniowa – urządzenie służące do zamontowania i uruchomienia źródła światła. Źródło światła – urządzenie służące do przetwarzania energii elektrycznej w świetlną. Wyłącznik – aparat służący do załączania i wyłączania oświetlenia. Sterownik – urządzenie służące do wyłączania, załączania a także może regulować natężenia oświetlenia zgodnie z wcześniej ustalonym programem. „Rezystywność powierzchniowa” Średnia rezystywność powierzchniowej warstwy gruntu. „Korozja metali” Wszystkie typy korozji galwanicznych i chemicznych. „Strefa uderzenia” Umowny promień toczącego się koła według tablicy 1 PN-IEC 61024-1. „Wewnętrzny przewód odprowadzający” Przewód odprowadzający, umieszczony wewnątrz obiektu chronionego przed piorunem, na przykład konstrukcja żelbetowego słupa, wykorzystywana jako naturalny przewód odprowadzający. „Stalowa szyna wyrównawcza” Stalowy pręt przymocowany do zbrojenia konstrukcji betonowej, do której są przyspawane lub połączone przewody wyrównawcze lub inne przewody łączące. „Stalowe połączenie wyrównawcze” Połączenie stosowane przy stalowych prętach, połączonych z prętami zbrojenia, wykorzystywane do ekwipotencjalizacji zbrojenia wewnątrz budynku, w rezultacie czego prąd wpływający jest rozprowadzany w zbrojeniu. „Przewód wyrównawczy” Przewód do połączenia elementów, które powinny być połączone z szyną zbiorczą oraz do połączenia ze zbiorczymi przewodami; częściowo położone są one poza betonem (od części, które mają być połączone do połączenia), a częściowo w betonie (pomiędzy punktami połączenia a połączeniem zbiorczym), patrz też 1.2.20 PN-IEC 61024-1 uaktualniony. 10 „Szyna wyrównawcza” Szyna, za pomocą której przewody wyrównawcze są połączone ze sobą (wzajemnie połączone), patrz też 1.2.19 PN-IEC 61024-1 znowelizowane. „Uziom poziomy” Uziom umieszczony w ziemi poziomo lub w położeniu zbliżonym do poziomego 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dotyczące robót podano w Specyfikacji Technicznej „Wymagania ogólne”. 2. Materiały Przedstawione w projektach i przedmiarach materiały i urządzenia dobrano jako przykładowe w celu zachowania podstawowych wymogów Inwestora oraz technologicznych wymagań w zależności od rodzaju i przeznaczenia pomieszczeń. Wykonawca dobierze odpowiednie materiały i urządzenia od tego lub dowolnego innego dostawcy ( dystrybutora ) z zapewnieniem spełnienia wymagań i standardów nie gorszych od przedstawionych w projekcie. 2.1. Uwagi ogólne - Materiały dostarczone na teren budowy powinny mieć świadectwa jakości, atesty, certyfikaty, świadectwa gwarancyjne lub aprobaty techniczne. - Jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości dotyczące przydatności lub jakości dostarczonych materiałów, powinny one zostać poddane ponownemu badaniu. - Stosowanie materiałów zastępczych wymaga uzyskania zgody projektanta i Inspektora - Materiały zaakceptowane przez Inspektora nie mogą być zmienione bez jego zgody. 2.2.Materiały do wykonania rozdzielnic wg wytycznych projektowych Kable i przewody – wg specyfikacji projektowej. Przedstawione w projekcie oprawy oświetleniowe dobrano w celu zachowania podstawowych wymogów Inwestora oraz technologicznych wymagań w zależności od rodzaju i przeznaczenia pomieszczeń. Wykonawca dobierze odpowiednie oprawy od tego lub dowolnego innego dostawcy ( dystrybutora ) z zapewnieniem standardów nie gorszych od przedstawionych w projekcie. Ponadto: Puszki rozgałęźne z tworzywa sztucznego podtynkowe. Puszki rozgałęźne z tworzywa sztucznego natynkowe Puszki instalacyjne S 60 podtynkowe Łaczniki instalacyjne 10(16)A 230VAC podtynkowe Łaczniki instalacyjne 10A(16) 230VAC natynkowe IP44. Oraz pozostałe materiały drobne . Zwody naturalne – przewodzące elementy konstrukcyjne obiektu muszą spełniać wymagania PN-IEC 61024-1. Struktura stalowa w obrębie obiektu żelbetowego, żeby można traktować ją jako galwanicznie ciągłą i wykorzystywać jako naturalne elementy urządzenia piorunochronnego, musi zapewniać spawane lub solidne powiązania 50% prętów pionowych i poziomych. W przypadku wiązania prętów miękkim drutem stalowym powinny one zachodzić na siebie na długości równej 20-krotnej ich średnicy. Należy również zapewnić ciągłość połączeń pomiędzy poszczególnymi elementami prefabrykowanymi. Blachę pokrycia dachowego można i należy wykorzystywać jako zwód poziomy niski pod warunkiem, że jej grubość będzie nie mniejsza niż 0,5 mm bez względu na rodzaj materiału pokrycia dachowego. Zewnętrzne metalowe pokrycia dachowe ułożone na pokryciu wykonanym z drewna (deski lub belki drewniane) należy wykorzystywać jako zwody lub przewody odprowadzające pod warunkiem niewystępowania bezpośrednio pod blachą materiałów łatwopalnych, takich jak słoma, płyny i inne materiały łatwopalne. Metalowe pokrycia dachowe nie mogą być pokryte materiałem izolacyjnym. Nie jest uznawane za izolację pokrycie blachy: cienką warstwą farby ochronnej, warstwą asfaltu o grubości do 0,5 mm, warstwą folii o grubości do 1 mm. Zwody sztuczne – przewody umieszczone tylko w celach ochrony odgromowej. W obiektach krytych materiałem nieprzewodzącym, zwody na dachu mogą być tworzone przez dowolną kombinację prętów, rozpiętych przewodów lub przewodów ułożonych w postaci sieci. Minimalna średnica drutów stalowych ocynkowanych, stosowanych jako zwody nie może być mniejsza niż 8 mm. W większości obiektów budowlanych należy stosować zwody poziome niskie. Zwody powinny być mocowane w sposób trwały w odległości minimum 2 cm od niepalnego lub trudno zapalnego pokrycia dachu. Norma PN-IEC 61024-1 nie określa minimalnej odległości zwodu od powierzchni dachu. Zwody mogą być ułożone bezpośrednio na dachu lub w niewielkiej odległości od niego. Takie ułożenie jest możliwe tylko w przypadku jeżeli przepływ prądu piorunowego w przewodach nie spowoduje termicznego uszkodzenia dachu. Zgodnie z zaleceniami zawartymi w obowiązujących normach, wymiary oka sieci zwodów poziomych w zależności od wymaganego poziomu ochrony odgromowej i związanej z tym skuteczności ochrony są następujące: obiekty wymagające ochrony podstawowej – poziom ochrony IV: 20x20 m, obiekty wymagające ochrony obostrzonej – poziom ochrony III: 10x10 m, obiekty zagrożone wybuchem mieszanin par i pyłów z powietrzem – poziom ochrony II: 10x10 m, Przewody odprowadzające Jako przewody odprowadzające należy wykorzystywać przewody naturalne i przewody sztuczne. Minimalne wymiary elementów stosowanych do odprowadzania prądów piorunowych, zgodnie z PN-IEC 61024-1: stal ocynkowana – 50 mm2, 11 aluminium – 25 mm2, miedź – 16 mm2. Układ przewodów odprowadzających powinien zapewnić możliwie najkrótszą, wieloprzewodową drogę dla przepływu prądu piorunowego od punktu uderzenia do ziemi. Przewody uziemiające Do połączenia przewodów odprowadzających z uziomem są stosowane przewody uziemiające. Minimalne wymiary materiałów z których wykonywane są przewody uziemiające, wg PN-IEC 61024-1: stal ocynkowana – 50 mm2, aluminium – 25 mm2, miedź – 16 mm2. Zaciski probiercze W łatwo dostępnych miejscach połączenia przewodów odprowadzających z przewodami uziemiającymi powinny znajdować się zaciski probiercze. Dodatkowo należy uwzględnić zalecenia, aby zaciski te znajdowały się na wysokości od 0,3 m do 1,8 m. Uziomy naturalne i sztuczne Do celów ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej należy w pierwszej kolejności wykorzystać uziomy naturalne, którymi mogą być: nie izolowane od ziemi poziemne metalowe części chronionych obiektów, żelbetowe fundamenty, uziomy sąsiednich obiektów znajdujących się w odległości nie większej niż 10 m od chronionego obiektu. Połączenia uziomów naturalnych z przewodami uziemiającymi należy wykonać w sposób trwały za pomocą spawania lub zgrzewania. Jeśli wykonanie takich połączeń jest niemożliwe dopuszczalne jest wykonanie obejm lub uchwytów mających zacisk lub zaciski zabezpieczone przed rozluźnieniem się. Tylko w obiektach w których nie ma możliwości wykorzystania uziomów naturalnych lub ich wykorzystanie jest niecelowe, należy stosować uziomy sztuczne. Minimalne wymiary materiałów stosowanych jako uziomy sztuczne określa norma PN-IEC 61024-1: stal -80 mm2, miedź – 50 mm2. Ze względu na trwałość uziomów zaleca się zwiększenie przekrojów poprzecznych uziomów dla stali ocynkowanej na gorąco do 100 mm2, a dla taśm z miedzi do 50 mm2, natomiast dla prętów lub linek miedzianych do 35 mm2. Układ uziomowi powinien również zapewnić zredukowanie do bezpiecznych wartości różnice potencjałów między poszczególnymi punktami uziomu oraz podłączonymi do niego instalacjami i urządzeniami. Zaciski Z pośród zacisków należy wymienić zaciski krzyżowe, odgałęźne oraz rynnowe umożliwiające łączenie zwodów oraz przewodów odprowadzających ze sobą oraz umożliwiających prowadzenie przewodów odprowadzających nad rynnami lub pionowymi występami ścian. Zaciski muszą pozwalać na łączenie elementów instalacji piorunochronnej o średnicy 8-10 mm. Wsporniki Wsporniki instalacji odgromowej powinny zapewniać łatwość, szybkość i niezawodność montażu. Wsporniki dachowe powinny utrzymywać zwód poziomy w odległości około 36 mm od powierzchni dachu. Nie mogą one powodować uszkodzenia pokrycia dachowego. 2.3. Składowanie materiałów Rozdzielnice elektryczne powinny być przechowywane w pomieszczeniach zamkniętych, suchych i nie zapylonych. Materiały na zwody, przewody odprowadzające i uziemiające oraz uziemienia mogą być składowane na placu budowy w wyznaczonych do tego miejscach, zabezpieczonych przed bezpośrednim działaniem opadów oraz uszkodzeń mechanicznych. 2.4. Materiały zastosowane w projekcie. L.p. Materiał Jedn. Ilość Uwagi 1 Rozdzielnica główna oznaczona TG Rozdzielnica kompletna wyposażenie wg. załączonego schematu i widoku. kompl. 1 2 Rozdzielnica główna oznaczona T1 Rozdzielnica kompletna wyposażenie wg. załączonego schematu i widoku. kompl. 1 3 Rozdzielnica licznikowa oznaczona T2 Rozdzielnica kompletna wyposażenie wg. załączonego schematu i widoku. kompl. 1 4 Rozdzielnica mieszkaniowa oznaczona T3 Rozdzielnica kompletna wyposażenie wg. załączonego schematu i widoku. kompl. 1 5 Rozdzielnica mieszkaniowa oznaczona T4 Rozdzielnica kompletna wyposażenie wg. załączonego schematu i widoku. kompl. 1 6 Kabel typu: YDY 5x10mm - układany w rurze osłonowej. m 10 7 Kabel typu: YDY 5x6mm - układany w rurze osłonowej. m 50 8 Rura osłonowa RVS37 m 60 9 Główny wył. Pożarowy szt. 9 10 Przewód HDGs 2x1,5mm m 80 12 11 Oprawa oświetleniowa, świetlówkowa, nastropowa np. typu: DLN 242 2x26W, EVG, IP20 szt. 17 12 Oprawa oświetleniowa, świetlówkowa, nastropowa np. typu: 2x36W, EVG, IP20 szt. 72 13 Oprawa oświetleniowa montowana na przewodzie szynowym np. typu: system S 1x50W, 67st., IP20 szt. 30 14 15 Przewódszynowy typu: system track Oprawa oświetlenowa, nastropowa z modułem awaryjnym 1h m szt. 44 33 16 Oprawa oświetlenowa, nastropowa z modułem awaryjnym 1h szt. 1 17 Piktogran ewakuacyjny z modułem awaryjnym 1h szt. 12 18 Łącznik instalacyjny, jednobiegunowy, jednogrupowy: 10 / 16A, 250V, podtynkowy, IP 20 wraz z puszką instalacyjną, uszczelką i ramką, kompl. 1 19 Łącznik instalacyjny, przycisk: 10 / 16A, 250V, podtynkowy, IP 20 wraz z puszką instalacyjną, uszczelką i ramką, kompl. 14 20 Puszka przyłączeniowa 230V, podtynkowa IP65 kompl. 28 21 Przewód typu: YDY(żo) 3x1,5mm; 450/750V m 1850 22 Gniazdo wtykowe, pojedyncze, podtynkowe typu: L+N+PE, 230V, 16A, IP20, wraz z puszką instalacyjną i ramką wykończeniową, montaż podtynkowy, kompl. 96 23 Zestaw gniazd wtykowych: 1x230V komputerowe + RJ45kat5e wraz z puszką instalacyjną i ramką wykończeniową, montaż podtynkowy, kompl. 20 24 Zestaw gniazd wtykowych: 1x230V komputerowe + RJ45kat5e wraz z puszką podłogową 3-modułową. kompl. 21 25 Zestaw gniazd wtykowych: 4x230V komputerowe + RJ45kat5e wraz z puszką instalacyjną i ramką wykończeniową, montaż podtynkowy, kompl. 9 26 Przycisk dzwonkowy typu: 10 / 16A, 250V, podtynkowy, IP 20 wraz z puszką instalacyjną, uszczelką i ramką. kompl. 9 27 Dzwonek 230V kompl. 8 28 Przewód typu: YDY(żo) 3x2,5mm; 450/750V m 2340 29 Przewód typu: YLY(żo) 1x4mm; 0,4/0,75kV m 30 Drut stalowy FeZn o średnicy 8mm, układany na wspornikach dachowych. m 130 31 Wspornik dachowy do dachów pokrytych dachówką szt. 260 32 Łącznik uniwersalny do drutu FeZn 8mm. szt. 16 33 Złącze probiercze z puszce chodnikowej - zacisk skręcany do drutu i płaskownika. kompl. 6 34 Puszka chodnikowa kompl. 6 35 Taśma FeZn 30x4mm układana w wykopie na głębokości 0,6m m 85 36 Drut stalowy FeZn o średnicy 8mm, układany na wspornikach dachowych. m 80 37 Wspornik dachowy do dachów pokrytych dachówką szt. 160 38 Łącznik uniwersalny do drutu FeZn 8mm. szt. 16 39 Złącze probiercze z puszce chodnikowej - zacisk skręcany do drutu i płaskownika. kompl. 4 40 Puszka chodnikowa kompl. 4 41 Taśma FeZn 30x4mm układana w wykopie na głębokości 0,6m m 65 42 Szafka teletechniczna 8U, podtynkowa kompl. 4 43 Gniazdo informatyczne RJ45 kat.5e - wkładka (puszka i ramka wg. specyfikacji gniazd 230V). kompl. 46 44 Przewód typu: UTP kat5e m 690 45 Rurka osłonowa RVS 21 m 690 13 3. Sprzęt Wykonawca powinien używać tylko takiego sprzętu i maszyn które spełniają wszystkie wymagania wynikające z technologii robót i gwarantują wysoką jakość realizowanych robót. Sprzęt musi być zaakceptowany przez Inspektora. Do obsługi sprzętu powinni być zatrudnieni pracownicy posiadający odpowiednie kwalifikacje potwierdzone certyfikatami i staż pracy gwarantujący wysoką jakość wykonania robót. 4. Transport Wszystkie środki i urządzenia transportowe powinny być odpowiednio przystosowane do transportu materiałów, elementów konstrukcji, urządzeń i maszyn o dużej masie jednostkowej lub znacznym gabarycie. W czasie transportu należy zabezpieczyć przedmioty i materiały przed przemieszczaniem. Załadunek i wyładunek prowadzić za pomocą dźwignic, żurawi itp. zapewniając bezpieczeństwo dla ludzi oraz przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. Przemieszczanie w magazynach odbywać za pomocą wózków lub rolek. Na wszystkich etapach transportu i przemieszczania tego typu urządzeń i materiałów należy bezwzględnie przestrzegać aktualnych przepisów bhp. Zwraca się uwagę na przepisy dotyczące ręcznego przenoszenia ciężarów. Ponadto należy zwracać uwagę na zalecenia poszczególnych wytwórców materiałów i urządzeń, a w szczególności: transportowane materiały i urządzenia zabezpieczać przed nadmiernymi drganiami, wstrząsami i samoprzemieszczaniem się w ładowni, na czas transportu zdemontować i odpowiednio zabezpieczyć urządzenia czułe, delikatne, wystające poza gabaryty urządzenia podstawowego itp., materiały i urządzenia ładować i wyładowywać nie narażając na uszkodzenia, ubytki itp. Zaleca się dostarczanie materiałów i urządzeń na stanowiska montażu bezpośrednio przed montażem unikając tym samym magazynowania pośredniego oraz dodatkowego transportu z magazynu budowy. Kable transportować zachowując warunki: - przewozić w bębnach na specjalnych przyczepach, przy małych długościach w kręgach, przy czym masa kręgu nie może przekraczać 80 kg , a średnica kręgu musi być większa od 40-krotności średnicy kabla, a temperatura otoczenia wyższa od 4o C. Dopuszcza się przewóz bębnów kablowych na samochodach i przyczepach innych, lecz bębny muszą być ustawione na krawędzi tarcz odpowiednio zabezpieczonych do dna przed przetaczaniem. Niedopuszczalne jest układanie bębnów „na płasko”. Kręgi z kablami układać natomiast poziomo. Przy przewożeniu kręgów kablowych przebywanie osób na skrzyni samochodu jest zabronione. Umieszczanie bębnów na samochodzie, jak i zdejmowanie należy wykonywać wyłącznie za pomocą żurawi. Swobodne staczanie bębnów , jak i zrzucanie kręgów jest zabronione. 5. Wykonanie robót 5.1. Uwagi ogólne Ogólne wymagania dotyczące wykonania robót i kwalifikacji osób je wykonujących zawiera Specyfikacja Techniczna „Wymagania Ogólne”. W budynku przewiduje się wykonania rozdzielnic z uwzględnieniem podziału funkcjonalnego. Lokalizacja rozdzielnic oddziałowa została podyktowana rozmieszczeniem zapotrzebowania mocy w obiekcie oraz warunkami lokalizacyjnymi. Rozdzielnice zainstalowane zostaną bezpośrednio przy pionach instalacyjnych Lokalizacje rozdzielnic powinna być zgodna z Projektem. Na przedniej ścianie rozdzielnic należy umieścić tabliczkę z znakiem ostrzegającym: „Uwaga urządzenie elektryczne”. Rozdzielnice należy uziemić zgodnie z Warunkami Technicznymi w zakresie ochrony przeciwporażeniowej. W tym celu stalową bednarkę ocynkowaną instalacji uziemiającej, należy połączyć z głównym zaciskiem uziemiającym szafy oświetleniowej za pomocą śruby o średnicy nie mniejszej niż 10 mm. Wartość rezystancji uziemienia nie powinna być większa niż 5 omów. Główne trasy kablowe w obiekcie zostaną wykonane w postaci kanalizacji elektrycznej . Doprowadzenie przewodów bezpośrednio do urządzeń elektrycznych: opraw oświetleniowych, gniazd wtykowych, pozostałych urządzeń należy wykonać pod tynkiem lub w rurkach instalacyjnych natynkowo. Układanie przewodów i kabli w uprzednio wykonanych trasach kablowych Przewody układać, przestrzegając bezwzględnie postanowień PN-IEC 60364-5-523 – Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalności długotrwałe przewodów, tablica 52-B1- Wykaz sposobów podstawowych i 52B2 – Wykaz sposobów wykonania instalacji zgodnych z instrukcjami w celu określenia obciążalności prądowej długotrwałej. Układając przewody pod tynkiem lub w tynku oraz natynkowo należy bezwzględnie przestrzegać postanowień PN-IEC 60364-5-523 – Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. W przypadku konieczności wykonywania bruzd pod przewody w tynku lub podłożu betonowym, ceglanym lub gipsowym należy bezwzględnie używać do tego celu bruzdownic. Ułożone przewody i kable w trasach kablowych, na tynku, w kanałach kablowych oraz przy wejściach i wyjściach z puszek oraz rozdzielnic należy oznakować, używając oznaczników adresowych. Z rozdzielni niskiego napięcia zostaną wyprowadzone wewnętrzne linie zasilające rozdzielnice oddziałowe. Linie kablowe należy układać w rurkach w pionach lub ciągach instalacyjnych. Wewnętrzne linie kablowe zostaną wykonane kablami o przekroju dobranym do mocy zapotrzebowanej dane rozdzielnicy. 14 W pomieszczeniach socjalno - biurowych przewiduje się instalację gniazd wtykowych pod tynkowych. Instalację gniazd wtykowych wykonać przewodem typu: YDY(żo) 3x2,5mm układanym w tynku. Przewody układać prostopadle i równolegle do krawędzi ścian i stropów. Wszystkie połączenia obwodów zasilających wykonywać w listwach zaciskowych gniazd wtykowych. Winda technologiczna w budynku powozowni zostanie dostarczona wraz z układem zasilająco – sterującym. Przewody instalacji oświetleniowej, zgodne ze Specyfikacją Techniczną. – Przewody zgodnie z projektem należy układać w trasach kablowych w tynku i pod tynkiem, a w wybranych pomieszczeniach również natynkowo. Odgałęzienia przewodów wykonać w puszkach rozgałęźnych przy pomocy łączówek, gwarantujących pewność połączenia. Wyłączniki montować zgodnie z Projektem. Należy bezwzględnie przestrzegać wymagań co do szczelności montowanego osprzętu, podanego w Projekcie. Oświetlenie pomieszczeń biurowo socjalnych zostanie zrealizowane za pomocą opraw oświetleniowych ze źródłami fluorescencyjnymi. Zasilanie opraw oświetleniowych wykonać z rozdzielnic oddziałowych oznaczonych TOL2. Instalację zasilającą i sterowniczą układać pod tynkiem. Projektuje się wszystkie oprawy oświetleniowe do montażu natynkowego. Przewody instalacji natynkowej układać w rurkach instalacyjnych. Połączenia obwodów zasilających i sterujących wykonywać w puszkach instalacyjnych podtynkowych (natynkowych) oraz listwach zaciskowych opraw oświetleniowych i łączników. Oświetlenie pomieszczeń musi spełniać wymagania obowiązującej normy: - komunikacja: 150lx, - pomieszczenia techniczne: 200lx, - pomieszczenia sanitarne: 200lx, - pomieszczenia magazynowe: 100lx, - pomieszczenia biurowe: 500lx - pracownie ekspozycyjne do 1000 lx Do osiągnięcia wartości natężenia oświetlenia szczególnie w salach ekspozycyjnych należy stosowac dodatkowe uzupełniające oprawy oświetlenia miejscowego zasilane z obwodów gniazd wtyczkowych. Przewody opraw oświetleniowych należy łączyć z przewodami wypustów za pomocą złącz świecznikowych. Wszystkie przewody układać prostopadle i równolegle do krawędzi ścian i stropów. Sterowanie oświetleniem odbywać się będzie poprzez łączniki podtynkowe zainstalowane w oświetlanym pomieszczeniu. Stopień ochrony łączników oświetleniowych w pomieszczeniach wilgotnych powinien być min. IP44. Instalację oświetlenia wykonać przewodem typu YDY(żo) 3x1,5mm. Układ pracy instalacji oświetleniowej: TNS. Oświetlenie pomieszczeń zaprojektowano oprawami wewnętrznymi, zwieszakowymi o różnej mocy źródeł . W pomieszczeniach technicznych - konserwatorskich projektuje się oświetlenie świetlówkowe. Zasilanie opraw oświetleniowych zostanie wykonane z rozdzielnic strefowych. Oprawy oświetlenia awaryjnego są wydzielonymi oprawami oświetlenia podstawowego. W oprawach oświetlenia awaryjnego należy zainstalować wewnętrzne źródło zasilania zapewniające działanie oprawy przez okres min. 2h po zaniku napięcia zasilania podstawowego. Zasilanie opraw oświetlenia awaryjnego wykonać z tych samych obwodów co oświetlenie podstawowe. W pomieszczeniach, w których instalowane są oprawy dekoracyjne np. żyrandole, kinkiety o braku możliwości zainstalowania wewnętrznych źródeł zastosowac specjalne oprawy oświetlenia awaryjnego – kierunkowego – ewakuacyjnego. Do każdej oprawy oświetlenia awaryjnego należy doprowadzić czwartą żyłę w celu kontroli napięcia zasilania na rozdzielnicy. Oprawy oświetlenia awaryjnego należy zainstalować nad każdym wejściem do obiektu, jako oświetlenie kierunkowe dróg ewakuacyjnych. Ostateczną lokalizację oświetlenia kierunkowego uzgodnić ze służbami p.poż. Oprawy oświetlenia awaryjnego oznaczono w projektach na rysunkach „AW”. Oprawy oświetleniowe należy montować w sposób i w miejscu określonym w projekcie. W pomieszczeniach wilgotnych projektuje się gniazda wtykowe o stopniu ochrony IP44. Gniazda wtykowe w instalować na wysokości 0,3m od posadzki pomieszczenia o ile nie ma innych wytycznych technologicznych z wyłączeniem łazienek gdzie gniazda instalować na poziomie 1,3m. Zasilanie gniazd wykonać z rozdzielnic strefowych. Instalację gniazd wtykowych wykonać w układzie sieciowym TNS. Odbiorniki o mocy równej 2,0kW i większe zasilane będą z wydzielonych obwodów. Obwody zasilania gniazd wtykowych będą zabezpieczone wyłącznikami różnicowo – prądowymi . W celu zapewnienia dodatkowej ochrony od porażeń w pomieszczeniach technologicznych należy wykonać miejscowe połączenia wyrównawcze. Liczba gniazd została określona na rzucie. Zasadnicze czynności przy wykonywaniu robót · Wiercenie ślepych otworów pod puszki, · Mocowanie puszek, · Montaż łączników instalacyjnych, · Połączenia przewodów. Osprzęt instalacyjny należy mocować do podłoża w sposób trwały zapewniajmy mocne i bezpieczne jego osadzenie w ślepych otworach na zaprawie gipsowej. Łączniki montować obok drzwi w strefie pionowej tak, aby środek najwyżej położonego łącznika znajdował się nie wyżej niż 115cm ponad gotowa powierzchnia podłogi. Gniazda wtyczkowe i łączniki instalacyjne instalowane ponad powierzchniami pracy powinny być umieszczane w poziomej strefie instalacyjnej na wysokości 105cm ponad gotowa powierzchnia podłogi. Łączenia przewodów należy wykonywać w aparatach, w osprzęcie instalacyjnym i w puszkach rozgałęźnych. Nie wolno stosować połączeń skręcanych w tynku. Przewody musza być ułożone swobodnie i nie mogą być narażone na naciągi i dodatkowe naprężenia. Do danego zacisku należy przyłączać przewody o rodzaju wykonania, przekroju i w liczbie, do jakich zacisk ten jest przystosowany. W przypadku stosowania zacisków, do których przewody są przyłączane za pomocą oczek, pomiędzy oczkiem a nakrętką oraz pomiędzy oczkami powinny znajdować się podkładki metalowe zabezpieczone przed korozja w sposób uniemożliwiający przepływ prądu. 15 Długość odizolowanej żyły przewodu powinna zapewniać prawidłowe przyłączenie. Zdejmowanie izolacji i oczyszczenie przewodu nie może powodować uszkodzeń mechanicznych. W przypadku stosowania żył ocynkowanych proces oczyszczania nie powinien uszkodzić warstwy cyny. Końce przewodów miedzianych z żyłami wielodrutowymi ( linek ) powinny być zakończone zaprasowanymi tulejkami lub ocynkowane. W pomieszczeniach wilgotnych budynku projektuje się wykonanie miejscowych połączeń wyrównawczych. Połączenia wykonać przewodem typu YLy 1x4mm o kolorze izolacji żółto-zielonym. Przewody układać w rurkach instalacyjnych na tynku i pod tynkiem pomieszczeń. W miejscu nie pogarszającym estetykę pomieszczenia należy zainstalować miejscową szynę połączeń wyrównawczych – zestaw zacisków. Do szyny należy przyłączyć wszystkie metalowe urządzenia, elementy wyposażenia i instalacje wchodzące lub przechodzące przez pomieszczenie. Połączenia wykonać jako skręcane. Miejscową szynę połączeń wyrównawczych połączyć przewodem YLy 1x6mm z główną szyną uziemiającą zainstalowaną w rozdzielnicy TG. Każdą z miejscowych szyn połączeń wyrównawczych dodatkowo połączyć z przewodem uziemiającym wyprowadzonym z uziomu otokowego budynku. W pomieszczeniach w których zostanie zainstalowany specjalistyczny sprzęt komputerowy zostanie dodatkowo zastosowana instalacja połączeń wyrównawczych funkcjonalnych. W celu zapewnienia ochrony odgromowej oraz zapewnienia ochrony dodatkowej przed porażeniem prądem elektrycznym należy wykonać uziom otokowy. Uziom otokowy wykonać poprzez ułożenie taśmy stalowej FeZn 30x4mm w wykopie, w odległości 1m od fundamentów na głębokości 0,6m. Rezystancja uziemienia nie może być większa niż 5Ω. Do uziomu należy przyłączyć przewody uziemiające które należ wprowadzić do: - złącz probierczych instalacji odgromowej, - głównej szyny uziemiającej, - miejscowych szyn uziemiających, Przewód uziemiający wykonać taśmą stalową FeZn 30x4mm układaną pod tynkiem. Wszystkie połączenia taśmy wykonać jako spawane, a spoinę izolować przed korozją masą bitumiczną. Taśmę stalową układać w wykopie pionowo dłuższym bokiem –„na sztorc”. W rozdzielnicach głównych należy wykonać główne połączenia wyrównawcze. W rozdzielnicy takiej należy zainstalować główną szynę uziemiającą jako zestaw zacisków. Do głównej szyny uziemiającej należy przyłączyć: - instalacje rurowe metalowe wchodzące do budynku, - elementy konstrukcyjne budynku, - żyłę PEN kabla zasilającego, - przewód uziemiający, - miejscowe szyny połączeń wyrównawczych Główne połączenia wyrównawcze z wyjątkiem przewodu uziemiającego i żyły kabla zasilającego wykonać przewodem YLy 1x6mm układanym pod tynkiem lub na tynku. Warstwa tynku powinna mieć grubość przynajmniej 5mm. Przewód układać prostopadle i równolegle do krawędzi ścian i stropów. Wszystkie połączenia powinny zostać wykonane jako skręcane. Połączenia wyrównawcze wykonać przewodem o żółto – zielonej barwie izolacji. W celu wykonania instalacji odgromowej na dachu budynku należy wykonać siatkę zwodów poziomych. Siatkę zwodów poziomych wykonać drutem typu FeZn o średnicy 8mm. Drut układać na wspornikach dachowych przystosowanych do dachów pokrytych materiałem bitumicznym. Wszystkie elementy wykończeniowe znajdujące się na dachu muszą zostać połączone z siatką zwodów. Połączenia drutu wykonać jako skręcane. W zaznaczonych miejscach wykonać przewody odprowadzające. Przewody odprowadzające wykonać drutem FeZn ułożonym w rurce instalacyjnej niepalnej pod tynkiem. Przewód odprowadzający wprowadzić do złącza probierczego. Złącze probiercze zabudować w zamykanej wnęce w elewacji budynku. W złączu wykonać połączenie skręcane przewodu odprowadzającego z przewodem uziemiającym. Wszystkie połączenia muszą posiadać ciągłość galwaniczną. Ochronę odgromową urządzeń elektrycznych znajdujących się na dachu obiektu należy wykonać poprzez zastosowanie izolowanych zwodów pionowych w postaci iglic i masztów. Wysokości poszczególnych izolowanych zwodów pionowych określono na załączonych rysunkach wzgl. , tam gdzie nie ma rysunków zostanie ustalona na budowie. Zakres wykonywanych robót w poszczególnych obiektach: W ramach zadania inwestycyjnego określonego w założeniach projektowych przewiduje się wykonanie następujących robót. Od rozdzielnicy głównej TG w kierunku rozdzielnic piętrowych zostaną wyprowadzone w pionie wewnętrzne linie zasilające. Rozdzielnice piętrowe oznaczone T1 – T4 zostaną wykonane jako szafki podtynkowe zainstalowane w klatce schodowej. W modernizowanym budynku projektuje się rozdzielnicę główną oznaczoną TG. Rozdzielnica zostanie zainstalowana w piwnicy w klatce schodowej, w miejscu obecne rozdzielnicy. Istniejącą rozdzielnice zdemontować, licznik energii elektrycznej przenieść do nowej obudowy. Istniejące obwody zasilające urządzenia elektryczne w pomieszczeniach nie objętych opracowaniem przepiąć pod przygotowane obwody w projektowanej rozdzielnicy piętrowej lub głównej. Rozdzielnice TG wykonać jako szafkę podtynkową. W rozdzielnicy zostaną zainstalowane: wyłącznik główny, ograniczniki przepięć, lampki kontrolne, układ pomiarowy oraz zabezpieczenia wewnętrznych linii zasilających. Wszystkie połączenia w rozdzielnicy wykonać poprzez listwy zaciskowe typu zug. W rozdzielnicy zamieścić schemat a aparaty opisać numerami obwodów. Oświetlenie pomieszczeń wystawowych zostało zrealizowane nowymi oprawami świetlówkowymi na piętrze 2, istniejącymi żyrandolami i oprawami oświetleniowymi na piętrze 1 i na parterze oraz nowymi oprawami typu naświetlacz w piwnicy. Oświetlenie powinno zapewniać odpowiednie wyeksponowanie prezentowanych dzieł sztuki. Zasilanie opraw oświetleniowych i żyrandoli należy wykonać przewodami instalacyjnymi typy YDY(żo) 3x1,5mm. Przewody układać bezpośrednio pod tynkiem. Sterowanie opraw oświetleniowych odbywać się będzie centralnie za pomocą przycisków indywidualnych zlokalizowanych w klatce schodowej. Pionowe podejścia do łączników wykonać pod tynkiem. Łączniki instalować w puszkach podtynkowych głębokich. Instalacje prowadzić w systemie bezpuszkowym. W przypadku instalacji grupy łączników w jednym punkcie wszystkie mechanizmy wykończyć wspólną ramką. Wszystkie połączenia obwodów sterowania lokalnego wykonać w puszkach instalacyjnych, głębokich pod mechanizmami łączników. Przewody 16 zasilające i sterownicze układać zawsze prostopadle i równolegle do krawędzi ścian i stropów. Łączniki montować na wysokości 1,15m od posadzki pomieszczenia o ile nie ma innych wytycznych Inwestora. W budynku projektuje się oświetlenie awaryjne. Oprawy oświetlenia awaryjnego są oprawami jednofunkcyjnymi, dedykowanymi. W oprawach oświetlenia awaryjnego należy zainstalować wewnętrzne źródło zasilania zapewniające działanie oprawy przez okres min. 1h po zaniku napięcia zasilania podstawowego. Zasilanie opraw oświetlenia awaryjnego wykonać dedykowanych obwodów. Oprawy oświetlenia awaryjnego należy zainstalować na zewnątrz budynku nad każdym wejściem. Wymagane natężenia oświetlenia ewakuacyjnego: - na drodze ewakuacji: 1lx, - w pobliżu urządzeń pożarowych: 5lx, - awaryjne strefy otwartej: 0,5lx Oprawy oświetlenia awaryjnego muszą posiadać aktualny certyfikat wydany przez CNBOP w Józefowie. W obiekcie przewiduje się instalację gniazd wtykowych ogólnego przeznaczenia oraz gniazda komputerowe. Gniazda należy zasilać przewodami typu YDY(żo) 3x2,5mm układanymi pod tynkiem. W budynku projektuje się gniazda instalowane pod tynkiem w ścianie, w puszkach podłogowych oraz w puszkach pod tynkiem instalowane w suficie. Połączenia wszystkich obwodów wykonywać w puszkach instalacyjnych głębokich pod gniazdami wtykowymi. Wysokość montażu gniazd przyjąć 0,3m od posadzki o ile niema innych ustaleń Inwestora. Gniazda w posadzce instalować w puszkach podłogowych. Projektuje się puszki 3- modułowe w których zostanie zainstalowane jedno gniazdo 230V oraz jedno gniazdo internetowe RJ45 kat. 5e. Gniazda wtykowe wielokrotne instalować we wspólnej puszce instalacyjnej i wykończyć wspólną ramką. Obwody gniazd wtykowych zostaną zabezpieczone grupowo wyłącznikiem różnicowoprądowym oraz indywidualnie wyłącznikiem nadprądowym. Gniazda wtykowe komputerowe zostaną zabezpieczone zintegrowanym wyłącznikiem różnicowoprądowym typu A i nadprądowym. Wszystkie kable i przewody w budynku należy układać prostopadle i równolegle do krawędzi ścian i stropów. Kable układać bezpośrednio pod tynkiem, w rurkach instalacyjnych pod tynkiem w pionie instalacyjnym. Wszystkie przewody instalacji internetowej układać pod tynkiem w rurkach instalacyjnych. W budynku projektuje się wykonanie instalacji dzwonkowej. Na każdym piętrze przy wejściu do pomieszczeń wystawowych zostanie zainstalowany przyciski dzwonkowy i dzwonek. Zasilanie dzwonka wykonać z rozdzielnicy piętrowej z wydzielonego obwodu. Instalacja jest indywidualna dla każdego piętra budynku. Dla wykonania iluminacji elewacji modernizowanego budynku zaprojektowano wypust w formie puszki podtynkowej zainstalowane na zewnątrz budynku. Do puszki zostaną podłączone oprawy oświetleniowe iluminacyjne realizowane w ramach budowy Zamku Królewskiego. Starowanie oświetleniem elewacji zostało zaprojektowane za pomocą astronomicznego zegara sterującego. W modernizowanym budynku projektuje się okablowanie strukturalne dla celów Internetu. Okablowanie strukturalne wykonać przewodem typu UTP kat 5e układanym w rurkach instalacyjnych pod tynkiem. Przewody prowadzić od gniazda (punktu dostępowego) do szafki teletechnicznej podtynkowej zlokalizowanej na każdy piętrze nad rozdzielnicą piętrowa. W szafce nastąpi połączenie istniejącą siecią internetową budynku. Gniazda dostępowe zostaną zainstalowane we wspólne ramce podtynkowej lub puszce podłogowej z gniazdami zasilającymi 230V. a) b) c) Dla zapewnienia bezpiecznej eksploatacji i instalacji i urządzeń elektrycznych pracujących w układzie TN-S zaprojektowano: Zainstalowanie w rozdzielnicy głównej budynku TG głównej szyny uziemiającej (zestaw zacisków) i przyłączenie do niej: uziomu fundamentowego przewodem FeZn 30x4mm, szynę PE rozdzielnicy TG – przewodem LY 25mm, ograniczniki przepięć – przewodem LY 25mm, instalacje wykonane z metalu wchodzące do budynku, połączenia wyrównawcze części przewodzących dostępnych – przewodem 25mm. Wykonanie połączeń wyrównawczych miejscowych w łazienkach, toaletach, kuchni łącząc metalowe elementy miedzy sobą przewodem YLY 4mm prowadzonym w rurze PCV o średnicy 16mm oraz przewodem PE. Połączenia wykonać w miejscowych szynach połączeń wyrównawczych. Szyny mocować w miejscach nie pogarszających estetyki pomieszczenia. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim realizowana jest przez izolowanie części czynnych (izolacja podstawowa) oraz stosowanie obudów i osłon o stopniu ochrony co najmniej IP2X. Ochrona przed dotykiem pośrednim realizowana jest przez zastosowanie w obwodach (grupowo lub pojedynczo) wyłączników ochronnych różnicowo prądowych o znamionowym prądzie różnicowym 30mA, które jednocześnie uzupełniają ochronę przed dotykiem bezpośrednim. Zabezpieczenia pożarowe budynku obejmują wykonanie następujących instalacji i systemów opisanych powyżej: - główny wyłącznik pożarowy, - instalację odgromową, - instalacja oświetlenia awaryjnego. Dodatkowo wszystkie przejścia tras kablowych przez ściany wydzielenia pożarowego należy uszczelnić przegrodą ogniową o odporności ogniowej równej odporności wydzielenia przez, które przechodzi instalacja. W celu uszczelnienia przejścia należy zastosować np. masę systemu Hilti. 17 W budynku projektuje się ochronę przepięciową dwustopniową. W rozdzielnicy głównej budynku oznaczonej TG należy zainstalować ograniczniki przepięć klasy B+C. Ograniczniki przepięć wyposażyć w styk pomocniczy, który podłączyć do lampek sygnalizacyjnych zadziałanie ograniczników. Lampki kontrolne zabudować w elewacji rozdzielnicy. W rozdzielnicach piętrowych T1 – T4 instalować ograniczniki przepięć typu C. W rejonie wejścia głównego do budynku oraz na każdej kondygnacji przy wejściu do pomieszczeń wystawowych projektuje się wykonanie głównego pożarowego wyłącznika prądu. Zadziałanie wyłącznika spowoduje wyłączenie wszystkich odbiorników energii elektrycznej w obiekcie z wyjątkiem oświetlenia awaryjnego. Wyłącznik pożarowy zasilany jest kablem o odporności ogniowej E90 z wybiornika fazowego. W celu zapewnienia ochrony odgromowej oraz zapewnienia ochrony dodatkowej przed porażeniem prądem elektrycznym należy wykonać uziom otokowy budynku. Uziom otokowy wykonać bednarką FeZn 30x4 układaną w ziemi na głębokości min. 0,6m. Do uziomu należy przyłączyć przewody uziemiające, które należ wprowadzić do: - złącz probierczych instalacji odgromowej oznaczonych ZP, - głównej szyny uziemiającej oznaczonej GSU, Przewód uziemiający wykonać taśmą stalową FeZn 30x4mm układaną pod tynkiem. Wszystkie połączenia taśmy wykonać jako spawane, a spoinę izolować przed korozją masą bitumiczną. Taśmę stalową układać w wykopie pionowo dłuższym bokiem –„na sztorc”. Przy rozdzielnicy głównej oznaczonej TG należy wykonać główne połączenia wyrównawcze. W rozdzielnicy należy zainstalować główną szynę uziemiającą jako zestaw zacisków. Do głównej szyny uziemiającej należy przyłączyć: - instalacje rurowe metalowe wchodzące do budynku, - elementy konstrukcyjne budynku, - żyłę PEN kabla zasilającego, - przewód uziemiający, - miejscowe szyny połączeń wyrównawczych. Główne połączenia wyrównawcze z wyjątkiem przewodu uziemiającego i żyły kabla zasilającego wykonać przewodem YLy 1x35mm układanym pod tynkiem na tynku. Warstwa tynku powinna mieć grubość przynajmniej 5mm. Przewód układać prostopadle i równolegle do krawędzi ścian i stropów. Wszystkie połączenia powinny zostać wykonane jako skręcane. Połączenia wyrównawcze wykonać przewodem o żółto – zielonej barwie izolacji. Budynek należy wyposażyć w instalację odgromową. Klasa ochrony budynku – IV. Na dachu budynku należy ułożyć zwody poziome niskie. Zwody wykonać z drutu stalowego FeZn o średnicy 8mm. Drut układać na wspornikach dachowych przystosowanych do dachów pokrytych dachówką. Do siatki zwodów należy przyłączyć wszystkie metalowe elementy konstrukcyjne i wykończeniowe znajdujące się na dachu. Do siatki zwodów należy przyłączyć przewody odprowadzające wykonane z tego samego drutu co zwody. Przewody odprowadzające sztuczne (drut FeZn) układać pod tynkiem budynku. Przewody odprowadzające należy połączyć w złączu probierczym instalowanym w puszce chodnikowej z przewodem uziemiającym wyprowadzonym z uziomu otokowego. Połączenia muszą posiadać ciągłość galwaniczną. Wszystkie prace wykonać zgodnie z projektem technicznym, Warunkami Technicznymi jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przywołanymi w tych Warunkach polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej. Przy wykonaniu instalacji przewodami w rurkach instalacyjnych i pod tynkiem należy przestrzegać następujących zasad: trasowanie należy wykonać zgodnie z projektem technicznym, zwracając szczególną uwagę na zapewnienie bezkolizyjnego przebiegu instalacji z instalacjami innych branż, trasy przewodów powinny przebiegać pionowo lub poziomo, równolegle do krawędzi ścian i stropów, kucie wnęk, bruzd i wiercenie otworów należy wykonać tak aby nie powodować osłabienie elementów konstrukcyjnych budynku. Jeżeli w budynku umieszczono już instalacje innych branż należy zachować szczególną ostrożność przy wierceniu i kuciu aby nie uszkodzić wykonanych instalacji, elementy kotwiące, haki, kołki należy dobrać do materiału, z którego wykonane jest podłoże. Rozmieszczenie łączników i gniazd może ulec zmianie po uzgodnieniach z inwestorem. Nie może ulec zmianie liczba zainstalowanych gniazd i wypustów oświetleniowych. Po zakończeniu robót należy przeprowadzić badania obejmujące oględziny, pomiary o próby zgodnie z PN-IEC60364-6-61 – ”Sprawdzenie odbiorcze”. Wszystkie prace wykonać zgodnie z przepisami BHP. Wszystkie kolizje tras kablowych ustalić na budowie. 6. Kontrola jakości robót 6.1. Zasady ogólne kontroli Ogólne zasady kontroli materiałów i robót podano w Specyfikacji Technicznej „Wymagania ogólne”. 6.2. Kontrola jakości materiałów Wszystkie materiały do wykonania robót muszą odpowiadać wymaganiom Dokumentacji Projektowej i Specyfikacji Technicznej oraz muszą posiadać świadectwa jakości, atesty, certyfikaty, świadectwa gwarancyjne lub aprobaty techniczne wydane przez producentów i uzyskać akceptację Inspektora. 18 6.3. Kontrola Jakości robót 6.3.1. Uwagi ogólne Kontrola jakości wykonania robót polega na sprawdzeniu zgodności wykonania robót z Dokumentacją Projektową, Specyfikacją Techniczną i poleceniami Inspektora. Kontroli jakości podlega montaż rozdzielnic i złączy kablowych. Kontrola jakości robót powinna obejmować następujące badania: Zgodności z Dokumentacją Projektową: montaż rozdzielnic, wykonania połączeń, wykonania zakończeń żył kablowych i przewodów, wykonanie uziemień. Sprawdzenie zgodności z Dokumentacją Projektową polega na porównaniu wykonywanych bądź wykonanych robót z Dokumentacją Projektową oraz na stwierdzeniu wzajemnej zgodności na podstawie oględzin i pomiarów; Przed przystąpieniem do badania, Wykonawca powinien z co najmniej 7 dniowym wyprzedzeniem powiadomić Inspektora Nadzoru o rodzaju i terminie badania. Kontroli jakości podlegają prace związane z układaniem przewodów i kabli w trasach kablowych, na tynku, pod tynkiem oraz w kanałach kablowych. Kontrola jakości robót powinna obejmować następujące badania: zgodności z Dokumentacją Projektową: ułożenia przewodów i kabli, wykonania mocowań przewodów i kabli oznakowania przewodów i kabli. Kontroli jakości podlegają prace związane z wykonaniem instalacji oświetleniowej. Kontrola jakości robót powinna obejmować następujące badania: zgodności z Dokumentacją Projektową: montażu wyłączników, montażu urządzeń sterowania oświetleniem, zastosowanych źródeł światła, zastosowanych przewodów. Sprawdzenie zgodności polega na porównaniu wykonywanych bądź wykonanych robót z Dokumentacją Projektową oraz na stwierdzeniu wzajemnej zgodności na podstawie oględzin i pomiarów; 6.3.2. Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót, Wykonawca powinien przekazać Inspektorowi Nadzoru wszystkie świadectwa jakości i atesty stosowanych materiałów. Materiały bez tych dokumentów nie mogą być wbudowane. 6.3.3. Badania w czasie wykonywania robót Sprawdzić zgodność wbudowywanych materiałów z przekazanymi świadectwami jakości i atestami Sprawdzenie dokładności i pewności połączeń Wypoziomowanie i wypionowanie montowanych urządzeń Próba rezystancji izolacji Pomiar rezystancji izolacji należy wykonać za pomocą megaomomierza o napięciu nie mniejszym niż 2,5 kV, dokonując odczytu po czasie niezbędnym do ustalenia się mierzonej wartości Podczas układania przewodów i kabli i po zakończeniu tych robót należy przeprowadzić następujące badania: sprawdzić zgodność wbudowywanych materiałów z przekazanymi świadectwami jakości i atestami poprawność montażu oznaczników adresowych, zgodność z Projektem ułożenia przewodów i kabli. Wszystkie pomiary ułożonych przewodów i kabli należy wykonywać z częstotliwością uzgodnioną z Inspektora, a uzyskane wyniki mogą być uznane za dobre, jeżeli nie są gorsze od założonych w Projekcie nie więcej niż o 5%. Podczas wykonywania montażu i po zakończeniu tych robót należy przeprowadzić następujące badania: sprawdzić zgodność wbudowywanych materiałów z przekazanymi świadectwami jakości i atestami sprawdzić poprawność wykonania połączeń, sprawdzić poprawność montażu oznaczników kierunków ewakuacji, sprawdzić poprawność działania poszczególnych opraw oraz obwodów oświetleniowych, sprawdzić natężenie oświetlenia. Wszystkie pomiary natężenia oświetlenia należy wykonywać z częstotliwością uzgodnioną z Inspektorem, a uzyskane wyniki mogą być uznane za dobre, jeżeli nie są gorsze od założonych w Projekcie. Odbiór instalacyjnych robót zanikających obejmuje sprawdzenie: poprawności instalowania puszek, połączeń szczególnie w przestrzeniach zamykanych (międzystropowych, kanałach i studniach kablowych itp.), a także jakości wbudowanych materiałów i osprzętu oraz ich zgodności z wymaganiami Dokumentacji Projektowej, atestami producenta i normami 19 6.3.4. Badania po wykonaniu robót Badania obwodów oświetleniowych ,pomiar natężenia oświetlenia, jakość i prawidłowość montowanych urządzeń, po zakończeniu robót, musi wykonać niezależna jednostka gospodarcza, posiadająca odpowiednie uprawnienia i specjalizująca się w wykonywaniu tego typu usług. 7. Obmiar robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w Specyfikacji Technicznej „Wymagania ogólne”. Jednostką obmiarową jest dla: Rozdzielnic – 1 szt - wykucie bruzd – 1 m - kable, przewody – 1 m. - Oprawy wraz z wyposażeniem i wyłączniki – 1 szt, - Obwody oświetleniowe – 1 m, - Puszki rozgałęźne i końcowe – 1 szt. - Przewody – 1m - montaż złącza kontrolnego, mostka bocznikującego – 1 szt - montaż przewodu izolowanego LY 6, LY 10 – 1 m bieżący przewodu - zwody – ( drut stalowy ocynk ) – 1m - uziom - bednarka ocynkowana 25(30)x 4 mm – 1m - zacisk probierczy – 1 szt 8. Odbiór robót 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w Specyfikacji Technicznej „Wymagania Ogólne”, Warunkach Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlano-Montażowych część I Budownictwo Ogólne. 8.2. Odbiór częściowy Odbiór częściowy przeprowadza się zgodnie z postanowieniami Specyfikacji Technicznej „Wymagania Ogólne”. 8.3. Odbiór techniczny końcowy Odbiór techniczny końcowy przeprowadza się zgodnie z postanowieniami Specyfikacji Technicznej „Wymagania ogólne” Przy odbiorze końcowym powinny być dostarczone oprócz dokumentów wymaganych w STE wymagania Ogólne”, protokóły badania instalacji oświetleniowej i pomiarów natężenia oświetlenia. Przy odbiorze końcowym powinny być dostarczone oprócz dokumentów wymaganych w STE „Wymagania Ogólne”, protokóły rozdzielnic, protokóły pomiarów i obmiarów , przegląd jakości połączeń zastosowanych materiałów i osprzętu itp., protokóły pomiarów instalacji odgromowej i metryki tych urządzeń. 9. Podstawa płatności Wymagania dotyczące podstawy płatności podano w Specyfikacji Technicznej „Wymagania ogólne”. Podstawą do płatności są obmiary wykonanych prac instalacyjnych. 10. Przepisy związane 10.1. Polskie Normy PN-E-04405 Pomiary rezystancji. PN-E-05009/41 Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Ochrona przeciwporażeniowa. PN-E-05023 Urządzenia elektroenergetyczne. Oznaczenia barwami przewodów gołych oraz izolacji żył zerowych i ochronnych i ochronnych w przewodach i kablach. PN-E-05025 Dobór i układanie przewodów szynowych sztywnych. PN-E-05160 Rozdzielnice niskonapięciowe. PN-E-05160/01. Rozdzielnice prefabrykowane niskonapięciowe. Ogólne wymagania i badania. PN-E-06153 Rozłączniki, odłączniki niskonapięciowe. Ogólne wymagania i badania. PN-E-06160/10 Bezpieczniki topikowe przemysłowe na znamionowe napięcie do 1000 V. Ogólne wymagania i badania. PN-E-06300/03 Wyroby elektroinstalacyjne. Wymagania i badania podstawowe. Bezpieczeństwo użytkowania. PN-E-08106 Obudowy urządzeń elektrotechnicznych. Stopnie ochrony. Podział, wymagania 20 i badania. Urządzenia elektryczne. Tablice i znaki bezpieczeństwa. Szyny aluminiowe sztywne. Rozdzielnice skrzynkowe niskonapięciowe w skrzynkach z tworzyw sztucznych. Ogólne wymagania i badania. PN-IEC 60365-5-523 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalności długotrwałe przewodów. PN-E-05009/41 Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Ochrona przeciwporażeniowa. PN-E-05023 Urządzenia elektroenergetyczne. Oznaczenia barwami przewodów gołych Oraz izolacji żył zerowych i ochronnych i ochronnych w przewodach i kablach. PN-E-05125 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. PN-E-90054 Przewody jednożyłowe o izolacji polwinitowej. PN-E-90184 Przewody wielożyłowe o izolacji polwinitowej. PN-E-90301 Kable elektroenergetyczne o izolacji z tworzyw termoplastycznych i powłoce polwinitowej na napięcie znamionowe 0,6/1kV. PN-E-90401 Kable elektroenergetyczne na napięcie znamionowe 0,6/1kV ZN/MP-13-K3177 Kable elektroenergetyczne z żyłami aluminiowymi z polietylenu usieciowanego i powłoce polwinitowej. PN-IEC 61312-1 – Ochrona przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym. Zasady ogólne. PN-IEC 61024-1-2 – Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. Przewodnik B – Projektowanie, montaż, konserwacja i sprawdzanie urządzeń piorunochronnych. PN-IEC 60364-4-443 – Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi i łączeniowymi. PN-IEC 60364-4-442 – Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona instalacji niskiego napięcia przed przejściowymi przepięciami i uszkodzeniami w sieciach wysokiego napięcia. PN-IEC 664-1 - Koordynacja izolacji urządzeń elektrycznych w układach niskonapięciowych. Zasady, wymagania i badania. PN-92/E-05009.41 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Ochrona przeciwporażeniowa PN-91/E-05009.43 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych, PN-92/E-05009.47 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Postanowienia ogólne. Środki ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym PN-93/E-05009.51 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Postanowienia wspólne PN-93/E-05009.53 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura łączeniowa i sterownicza PN-92/E-05009.54 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dóbr i montaż yposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne PN-90/E-05023 Oznaczenia identyfikacyjne przewodów elektrycznych barwami i cyframi PN-E-08501 PN-E-90039 BN-8872-01 10.2. Inne akty prawne Dziennik Ustaw z 2000r. Nr 106 poz. 1226 – Prawo budowlane z późniejszymi zmianami Dziennik Ustaw z 1997r. Nr 129 poz. 844 – Ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy Dziennik Ustaw z 1972r. Nr 13 poz. 93 – Bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych. 10.3. Inne dokumenty Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych tom I Budownictwo Ogólne – opracowane przez COBRTI – INSTAL – wydawnictwo ARKADY - 1988 21