Stanowisko służbowe - Dariusz Piontkowski

Warszawa,
DIP-V-073-32/15
EOD: DIP/3686/15
2015 r.
Pani
Małgorzata Kidawa-Błońska
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
W odpowiedzi na interpelację numer 33638, z dnia 16 lipca 2015 roku, Pana Posła
Dariusza Piontkowskiego w sprawie uzyskania patentów przez przedsiębiorców, przedkładam
następujące wyjaśnienia.
Uprzejmie informuję, że średni czas oczekiwania na patent w Urzędzie Patentowym
RP uległ skróceniu w przeciągu ostatnich pięciu lat o 50% do ok. 3,5 roku. Pragnę wyjaśnić,
że na czas rozpatrywania zgłoszeń mają wpływ przede wszystkim takie czynniki, jak:

obowiązujące zasady i etapy procedury rozpatrywania zgłoszeń,

liczba zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych, które rozpatrywane są w
kolejności wpływu w poszczególnych dziedzinach techniki, przy niewystarczającej
liczbie ekspertów zwłaszcza z dziedziny elektroniki i elektryczności oraz mechaniki;
dla przykładu można wskazać, że w przypadku wynalazków z mechaniki czy
elektroniki, oczekujących zgłoszeń jest znacznie więcej niż np. w przypadku chemii,
farmacji, biotechnologii, a tym samym czas oczekiwania na przystąpienie do
badania merytorycznego jest dłuższy,

jakość dokumentacji zgłoszeniowej.
Nie bez wpływu pozostaje także fakt zgłoszenia, które może zostać opublikowane
dopiero po upływie 18 miesięcy od daty jego dokonania w Urzędzie Patentowym, co wynika
z Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej. Zgłoszenie jest rozpatrywane
merytorycznie dopiero po opublikowaniu w Biuletynie Urzędu Patentowego. Na czas
rozpatrywania zgłoszenia mają również wpływ przesłanki dla wezwań, zawiadomień oraz
postanowień, które są kierowane do zgłaszających w toku rozpatrywania zgłoszenia. Są one
określone w ustawie – Prawo własności przemysłowej i rozporządzeniach wykonawczych.
Niekiedy samym zgłaszającym zależy na przedłużaniu postępowania zgłoszeniowego,
co ma miejsce głównie wówczas, gdy postępowanie zmierza do odmowy udzielenia patentu,
a zgłaszający chce utrzymać w niepewności konkurentów co do ostatecznego rezultatu
postępowania. Z tego powodu w praktyce Urzędu Patentowego RP coraz częściej zdarza się,
że zgłaszający wnoszą o zawieszenie postępowania (zgodnie z Kodeksem postępowania
administracyjnego istnieje możliwość zawieszenia postępowania na okres 3 lat). Coraz
częściej również składane są wnioski o wydzielenie zgłoszenia ze zgłoszenia pierwotnego, co
ma także wpływ na czas rozpatrywania wszystkich zgłoszeń. Ponadto dla zgłoszeń
wydzielonych przyznaje się taką samą datę zgłoszenia jak dla zgłoszenia pierwotnego, co też
wpływa na subiektywna ocenę czasu rozpatrywania zgłoszenia wydzielonego.
Opisane wyżej sytuacje nie dotyczą wszystkich zgłoszeń, niemniej jednak
przedłużające się postępowanie w jednej sprawie wpływa na czasokres rozpatrywania
pozostałych spraw dotyczących wynalazków i wzorów użytkowych przydzielonych do
załatwienia ekspertowi.
Procedurę rozpatrywania zgłoszeń wynalazków reguluje ustawa z dnia 30 czerwca
2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410) oraz rozporządzenie
Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania
zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych (Dz. U. Nr 102, poz. 1119, z późn. zm.).
Procedura rozpatrywania zgłoszeń jest, co do zasady, identyczna dla wynalazków z
wszystkich dziedzin techniki. Obowiązujące przepisy nie różnicują sposobu rozpatrywania
zgłoszeń od dziedziny techniki, do której zostało zakwalifikowane dane rozwiązanie, chociaż
pewne szczególne regulacje przewidziane są w odniesieniu do wynalazków
biotechnologicznych. Procedura rozpatrywania zgłoszeń jest zestandaryzowana w 176 krajach
będących członkami Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej. Analogiczne
regulacje przewiduje zwłaszcza Konwencja monachijska o udzielaniu patentów europejskich,
jak również ustawodawstwa krajowe 38 państw członkowskich Europejskiej Organizacji
Patentowej.
Rozpatrywanie zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych oraz procedury z tym
związane można podzielić na dwa etapy: przed ogłoszeniem o zgłoszeniu i po ogłoszeniu o
zgłoszeniu. Urząd dokonuje ogłoszenia o zgłoszeniu po upływie 18 miesięcy od daty
zgłoszenia, która oznacza jednocześnie datę pierwszeństwa do uzyskania ochrony. W tym
czasie eksperci przeprowadzają badanie formalnoprawne oraz sporządzają sprawozdanie o
stanie techniki, które jest przekazywane do wiadomości zgłaszającemu. Przepisy ustawy –
Prawo własności przemysłowej przewidują możliwość wcześniejszej publikacji na wniosek
zgłaszającego. Jednak zgłaszający bardzo rzadko korzystają z tej możliwości przyspieszenia
rozpatrzenia zgłoszenia pomimo, że opłata urzędowa za wniosek w tej sprawie wynosi
jedynie 60 zł.
Opublikowane wynalazki i wzory użytkowe rozpatrywane są w kolejności wpływu
zgłoszeń. Od dnia ogłoszenia osoby trzecie mogą zapoznać się z opisem zgłoszeniowym
wynalazku i, do czasu wydania decyzji, zgłaszać uwagi wskazujące na istnienie okoliczności
uniemożliwiających udzielenie patentu. Uwagi te podlegają ocenie eksperta z udziałem
zgłaszającego. Decyzja o udzieleniu lub odmowie udzielenia patentu/prawa ochronnego
wydawana jest po przeprowadzeniu badania zdolności patentowej tj. po zbadaniu, czy zostały
spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania prawa wyłącznego. Decyzja o
udzieleniu ochrony wydawana jest pod warunkiem wniesienia opłaty za pierwszy okres
str. 2
ochrony. Wysokość opłat określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2001 r.
w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów
przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów
scalonych (Dz. U. Nr 90, poz. 1000, z późn. zm.).
Po udzieleniu prawa wyłącznego może ono zostać unieważnione (uchylone) w całości
lub w części w wyniku sprzeciwu wniesionego przez osoby trzecie. Od wydanej przez Urząd
decyzji, zarówno o udzieleniu prawa wyłącznego, jak i o odmowie jego udzielenia,
przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, a następnie skarga do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego w Warszawie i skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu
Administracyjnego. Udzielone patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego, a wzory
użytkowe do rejestru wzorów użytkowych. Udzielenie prawa wyłącznego stwierdza się przez
wydanie dokumentu patentowego. Informacje o wyniku postępowania przed Urzędem (m.in.
o udzieleniu patentu i odmowie jego udzielenia) publikowane są w „Wiadomościach Urzędu
Patentowego”.
Ministerstwo Gospodarki wraz z Urzędem Patentowym w celu skrócenia czasu
przyznawania patentów podejmuje szereg działań organizacyjnych i legislacyjnych. 24 lipca
br. Sejm przyjął ostatecznie nowelizację ustawy – Prawo własności przemysłowej. Ustawa ta
przewiduje wprowadzenie wielu zmian upraszczających procedurę, usuwających luki prawne,
wyjaśniających dostrzeżone w praktyce wątpliwości interpretacyjne. Wprowadzone zmiany
powinny korzystnie wpłynąć na czas rozpatrywania zgłoszeń i przyczynić się do zmniejszenia
liczby postępowań odwoławczych. Z dniem 1 kwietnia 2015 r. weszła w życie nowelizacja
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń
wynalazków i wzorów użytkowych. Przedmiotowa nowelizacja miała charakter porządkujący
i doprecyzowujący zasady sporządzania dokumentacji zgłoszeniowej, a jej celem było przede
wszystkim usprawnienie procesu rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych.
Prowadzona przez Urząd Patentowy na szeroką skalę akcja upowszechniania wiedzy z
zakresu ochrony własności przemysłowej, zarówno dla rzeczników patentowych jak i
wynalazców, również przyczynia się do skrócenia czasu rozpatrywania zgłoszeń, w związku z
coraz lepiej przygotowywaną dokumentacją zgłoszeniową, a także podniesienia jakości
merytorycznej zgłoszeń.
Urząd Patentowy, w ramach projektu systemowego „Wsparcie efektywnego
wykorzystania własności przemysłowej w innowacyjnej gospodarce” oraz bieżącej
działalności, organizował w latach 2011 – 2015 przedsięwzięcia o charakterze informacyjnopromocyjnym i edukacyjnym mające na celu popularyzację wiedzy o ochronie własności
intelektualnej adresowane do przedsiębiorców, naukowców oraz całego społeczeństwa. W
wydarzeniach tych średniorocznie uczestniczyło ok. 4-6 tys. osób. Ponadto w ramach Urzędu
utworzono nowoczesne Centrum informacji nt. własności przemysłowej, bezpłatny,
profesjonalny system umożliwiający sprawne udzielanie informacji przedsiębiorcom i
twórcom w zakresie własności przemysłowej, a także przeprowadzono digitalizację polskiej
dokumentacji patentowej, którą udostępniono na stronie Urzędu Patentowego.
W kolejnych latach Ministerstwo Gospodarki oraz Urząd Patentowy RP będą
kontynuowały działania, w szczególności w zakresie przedsięwzięć informacyjnopromocyjnych oraz edukacyjnych w zakresie ochrony własności intelektualnej,
profesjonalizacji usług informacyjnych w ramach Centrum informacji nt. własności
przemysłowej, uruchomienia usług analiz bibliometrycznych dla przedsiębiorców i
str. 3
naukowców, rozwijania i doskonalenia oferty e-usług dla klientów Urzędu. Planuje się dalszą
informatyzację Urzędu oraz podejmowanie działań w celu dalszego skrócenia czasu
rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i innych przedmiotów własności przemysłowej.
Do wiadomości:
- Sekretariat Prezesa Rady Ministrów w KPRM.
str. 4