POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ
Transkrypt
POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ
REKLAMA 0828634/00 Człowiek – najlepsza inwestycja POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ – projekt pozytywnych zmian dla osób opuszczających zakłady karne lub inne jednostki penitencjarne Od wielu lat w społeczeństwie polskim – bardzo często na jego marginesie – funkcjonują osoby, które zostały z niego wykluczone lub są bliskie wykluczenia. Wśród nich znajdują się ci, którzy w wyniku popełnionych przestępstw zostali skazani przez sądy powszechne, a dotychczasowy sposób życia i nieraz obligatoryjne oraz wieloletnie pozbawienie wolności w sposób oczywisty wykluczyło z normalnego społecznego funkcjonowania. Pobyt w jednostce penitencjarnej jest najczęściej dalszym pogłębieniem społecznych dysfunkcji i mimo wysiłków personelu więziennego utrwala proces wykluczenia społecznego, kreuje osobę bezradną, podatną na wpływy środowisk patologicznych i przestępczych. Brak systemowego sposobu postępowania z osobami skazanymi najczęściej powoduje, iż osoby te pozbawione odpowiedniego wsparcia i edukacji, powracają do przestępczego trybu życia i ponownie stają się recydywistami. W takiej sytuacji koszty społecznego wykluczenia rosną w sposób trudny do oszacowania. Problemy bezdomności, uzależnień różnego rodzaju i stopnia nie tylko permanentnie towarzyszą osobom skazanym, ale najczęściej są przyczyną ich konfliktów z prawem i środowiskiem społecznym, co predestynuje ich do szybkiego i trwałego wykluczenia, często bez możliwości powrotu do społecznie pożądanych zachowań. Dlatego skazanym należy dać szansę na wyjście z sytuacji wykluczenia i pomóc bronić się samym przed powrotem do społecznej izolacji. Realizowany przez Miejski Urząd Pracy w Lublinie projekt „POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ” ma za zadanie przede wszystkim powstrzymać trwający proces wykluczenia społecznego i pomóc tym, którzy wśród wykluczonych już się znaleźli. Podstawowym celem projektu jest ułatwienie powrotu do społeczeństwa, integracja tych, którzy często nie z własnej winy znaleźli się na marginesie życia i nie potrafili właściwie odegrać tych ról społecznych, których od nich oczekiwano i oczekuje się nadal. Każde ukaranie jest pewnym stygmatyzowaniem człowieka, poniekąd zapoczątkowanym przez niego samego jako sprawcę przestępstwa. W świadomości społecznej takie naznaczenie nakazuje w mniejszym lub większym stopniu taką osobę akceptować lub akceptować tylko pod pewnymi warunkami, a często odrzucić poza granice tolerowanych zachowań i funkcji w danym społeczeństwie. Osoby zwolnione z zakładów karnych lub innych jednostek penitencjarnych to w większości przypadków osoby pozbawione odpowiedniego wykształcenia, umiejętności zawodowych, bez możliwości szybkiego podjęcia pracy zarobkowej, w wielu przypadkach bezdomni lub o nietrwałych, zniszczonych związkach rodzinnych. Byli skazani to grupa, która wymaga kompleksowego wsparcia. Do problemów rodzinnych, mieszkaniowych czy związanych z uzależnieniami, dochodzi także brak nabytego etosu pracy. Wielu z nich nie wykazuje umiejętności wykonywania powierzonych obowiązków zawodowych. Bardzo często osoby te wywodzą się ze środowisk dotkniętych długotrwałym, a niekiedy dziedziczonym bezrobociem. Praca jest wartością, którą nabywa się w toku socjalizacji. W efekcie, wielu byłych więźniów po opuszczeniu jednostek penitencjarnych, idąc do pracy, niezdolnych jest m.in. do krytycznej, rzetelnej oceny własnych kompetencji. W takcie realizacji projektu okazało się, że większość z uczestników miała oczekiwania niewspółmierne do wykształcenia, doświadczenia i umiejętności, wykazuje deficyt informacji o realiach i mechanizmach rynku pracy. Innymi problemami charakterystycznymi dla tej grupy i istotnie utrudniającymi jej odnalezienie się na obecnym rynku pracy, to brak umiejętności racjonalnego gospodarowania czasem czy spokojnej argumentacji, a także bierność nabyta podczas wielu lat, bez możliwości kierowania własnym życiem i brania za nie odpowiedzialności. Przytoczona złożoność problemów sprawia, że konieczne jest tworzenie systemu kompleksowego wsparcia, w ramach którego byłym więźniom udzielano by zindywidualizowanej pomocy w powrocie na rynek pracy, ale także zapewniano wsparcie psychologiczne. Poza kompleksowym podejściem, wsparcie dla byłych osadzonych musi być dostępne przez odpowiedni okres, jeśli ma znacząco pomóc w ponownej adaptacji do społeczeństwa. Uczestnikami projektu „POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ” jest piętnastu bezrobotnych mężczyzn po zwolnieniu z zakładu karnego lub innej jednostki penitencjarnej (do 12 miesięcy od ich opuszczenia). Po opracowaniu Indywidualnych Planów Działania uczestnicy projektu ukończyli szkolenia zawodowe umożliwiające podniesienie lub zmianę kwalifikacji zawodowych na następujących kierunkach: – magazynier z uprawnieniami do kierowania wózkami jezdniowymi z obsługą komputera i kas fiskalnych, – kierowca – operator wózka jezdniowego, – pracownik małej gastronomii z obsługą kas fiskalnych, – magazynier z obsługą kas fiskalnych, – pracownik robót wykończeniowych, – spawanie metodą MAG -135, TIG 141. Poniżej przedstawiamy kilka wybranych zakresów czynności wykonywanych w ramach staży organizowanych u lokalnych pracodawców: magazynier – obsługa magazynu, obsługa wózków jezdniowych, przyjmowanie i wydawanie towaru. pracownik robót wykończeniowych – prace remontowo-budowlane budynków użyteczności publicznej oraz domów jednorodzinnych, pracownik gospodarczy – utrzymywanie porządku na terenie ośrodka użyteczności publicznej, wykonywanie drobnych prac remontowych na terenie ośrodka, ogrodnik terenów zieleni – strzyżenie trawników, przycina- nie krzewów i roślin wieloletnich, drobne aranżacje terenów zieleni, kucharz – przygotowywanie potraw do sprzedaży w formie cateringu. Dwie osoby podjęły zatrudnienie na umowę o pracę, w tym jedna w trakcie odbywania stażu. Obecnie ewaluując projekt „POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ” należy zaznaczyć, że przedsięwzięcie to przynosi wielowymiarowe korzyści, jakie wynikają z umożliwienia byłym skazanym wykonywania pracy, zdobycia nowych umiejętności zawodowych. Korzyści te to zarówno efekty: ekonomiczne (posiadanie własnych środków finansowych), psychiczne (nauka odpowiedzialności, świadomość samowystarczalności materialnej) jak i społeczne (nauka pracy w zespole, przygotowanie do ponownego pełnienia ról społecznych). Wśród pozostałych rezultatów podkreślenia wymaga również zminimalizowanie dyskryminacji i nierówności na rynku pracy poprzez: lepsze przygotowanie zawodowe byłych osadzonych, podniesienie ich kwalifikacji; poprawa ich zdolności do uzyskania zatrudnienia; zdobycie przez uczestników umiejętności samodzielnego poruszania się i wykorzystywania szans pojawiających się na rynku pracy (efektywne samodzielne poszukiwanie zatrudnienia oraz miejsc odbywania stażu); wzrost pewności siebie i wiary we własne siły; podwyższenie gotowości do aktywności (wzrost motywacji do kształcenia się i podwyższania swoich kwalifikacji, ukierunkowanie działań na zdobywanie informacji, wiedzy i nowych doświadczeń); podniesienie, uaktualnienie i uzyskanie nowych kwalifikacji zawodowych; przełamanie oporu przed podjęciem pracy i wzrost samooceny; ograniczenie zjawiska marginalizacji i odrzucenia społecznego osób opuszczających zakłady karne; przygotowanie do powrotu do czynnego życia zawodowego. Dane statystyczne (stan na dzień 31.07.2010 r.) Liczba osób tymczasowo aresztowanych, skazanych, ukaranych – 81 351 osób, w tym 2630 kobiet, w tym w okręgu lubelskim 4303 osoby, zatrudnienie odpłatne – 17 730 osób, zatrudnienie nieodpłatne – 55 257 osób, okręg lubelski: zatrudnienie odpłatne – 715 osób, zatrudnienie nieodpłatne – 624 osoby, niezatrudnieni – 2286 osób, powszechność zatrudnienia – 36,9% (kraj 35,0%). Źródło: portal Służba więzienna http://www.sw.gov.pl. Projekt „POSTAW NA JUTRO – ZACZNIJ OD DZIŚ” realizowany jest przez Miejski Urząd Pracy w Lublinie. Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet VII „Promocja integracji społecznej” Działanie 7.2. Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej, Poddziałanie 7.2.1. „Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym”.