Raport okresowy nr IV z realizacji Regionalnej Strategii

Transkrypt

Raport okresowy nr IV z realizacji Regionalnej Strategii
Raport okresowy nr IV z realizacji
Regionalnej Strategii Innowacyjności
Województwa Warmińsko-Mazurskiego do roku 2020
Stan na koniec 2013 r.
Lipiec, 2015
www.ris.warmia.mazury.pl
SPIS TREŚCI
Wstęp ...................................................................................................................................................... 4
Kontekst regionalny realizacji Strategii ................................................................................................... 6
Najważniejsze wydarzenia 2013 r. ........................................................................................................ 15
Analiza wskaźników głównych i celów strategicznych Strategii ............................................................ 18
Wskaźniki główne .............................................................................................................................. 18
Wskaźniki celów strategicznych ........................................................................................................ 20
Cel strategiczny 1: Budowa silnego kapitału społecznego i kultury innowacji.............................. 20
Cel Strategiczny 2: Transformacja gospodarki w kierunku specjalistycznych produktów i usług
opartych na wiedzy ........................................................................................................... 20
Cel Strategiczny 3: Usprawnienie instytucjonalnego systemu innowacji ..................................... 21
Cel Strategiczny 4: Rozwój kreatywnego kapitału ludzkiego ........................................................ 22
Synteza realizacji Celów Strategicznych Strategii.................................................................................. 23
Realizacja celów operacyjnych .............................................................................................................. 26
Cel 1.1. Promowanie postaw innowacyjnych wśród kadry zarządzającej i pracowników
przedsiębiorstw, samorządów, instytucji wsparcia oraz wśród społeczeństwa ............... 26
Cel 1.2 Pobudzanie lokalnych inicjatyw na rzecz innowacji .......................................................... 28
Cel 1.3. Promocja współpracy wśród wszystkich uczestników regionalnego systemu Innowacji 28
Cel 1.4 Budowanie kapitału społecznego w procesie tworzenia i wdrażania RSI oraz promocja
tego procesu jako dobrej praktyki współdziałania na rzecz innowacji w regionie ........... 29
Cel 1.5 Tworzenie wizerunku Warmii i Mazur jako regionu otwartego na innowacje ................. 31
Cel 2.1. Budowanie innowacyjnej specjalizacji regionalnej .......................................................... 32
Cel 2.2. Pozyskiwanie inwestycji zewnętrznych w produkcję wyspecjalizowaną i usługi oparte na
wiedzy ............................................................................................................................... 36
Cel 2.3. Promocja i wsparcie przedsięwzięć biznesowych opartych na współpracy ze sferą B+R
oraz tworzenie działów badawczych przez firmy ............................................................. 38
Cel 2.4. Promocja zarządzania strategicznego oraz innowacyjnych form organizacji w firmach . 41
Cel 2.5. Pomoc przedsiębiorcom w pozyskiwaniu kapitału zewnętrznego na innowacyjne
inwestycje ......................................................................................................................... 42
Cel 3.1 Koordynacja działań proinnowacyjnych samorządów i instytucji otoczenia biznesu ....... 44
Cel 3.2 Rozwijanie usług proinnowacyjnych.................................................................................. 45
Cel 3.3 Utworzenie i efektywne wykorzystanie infrastruktury proinnowacyjnej, w tym parków
naukowo-technologicznych i inkubatorów technologicznych .......................................... 47
Cel 3.4. Usprawnienie wsparcia dla innowacji przez administrację publiczną.............................. 49
Cel 3.5. Dostosowywanie działań sektora nauki do potrzeb regionalnej gospodarki ................... 50
2
Cel 4.1. Rozwój umiejętności i kwalifikacji kadr regionalnej gospodarki i administracji .............. 54
Cel 4.2 Dostosowanie kształcenia do aktualnych i przyszłych potrzeb gospodarki ...................... 57
Cel 4.3. Przyciąganie i tworzenie możliwości rozwoju dla utalentowanego i wykwalifikowanego
kapitału ludzkiego ............................................................................................................. 60
Cel 4.4. Inteligentne wykorzystanie kompetencji i doświadczenia ludzi 50+................................ 61
Poziom realizacji wskaźników działań ................................................................................................... 63
Fundusze strukturalne a realizacja Strategii w 2013 r. ......................................................................... 72
Podsumowanie, wnioski i rekomendacje .............................................................................................. 74
Wykaz skrótów ...................................................................................................................................... 79
Spis wykresów i rysunków ..................................................................................................................... 80
3
Wstęp
Raport okresowy z realizacji Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa WarmińskoMazurskiego do roku 2020 przygotowany został już po raz czwarty. Niniejszy dokument prezentuje
wyniki monitorowania realizacji strategii (przyjętej uchwałą Sejmiku Województwa WarmińskoMazurskiego nr XLIII/832/10 z dnia 28 września 2010 r.) wg stanu na koniec 2013 r.
Proces monitorowania RSI został przyspieszony w celu zsynchronizowania z monitoringiem
realizacji Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego
i rozpoczął się już we wrześniu 2014 r. Z uwagi na fakt przyjęcia przez Sejmik Województwa
25 czerwca 2013 r. Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińskomazurskiego do roku 2025, raport z realizacji RSI nie jest (w odróżnieniu od lat ubiegłych)
komplementarny z raportem z realizacji Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa
warmińsko-mazurskiego do roku 2020, który tym razem obejmuje wyłącznie informacje za pierwsze
półrocze 2013 r. i przygotowany był po raz ostatni.
Do opracowania raportu kolejny raz wykorzystano elektroniczny system monitorowania
pn. SMS dla Warmii i Mazur-System Monitoringu Strategii. Dzięki wykorzystaniu narzędzia
elektronicznego dokument, wzorem dotychczasowych doświadczeń, powstał we współpracy
z naszymi partnerami: Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, Warmińsko-Mazurską
Agencją Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie, Warmińsko-Mazurskim Kuratorium Oświaty,
Urzędami Miast w Olsztynie, Ełku i Elblągu, Warmińsko-Mazurską Specjalną Strefą Ekonomiczną,
Suwalską Specjalną Stefą Ekonomiczną, Fundacją „Wspieranie i Promocja Przedsiębiorczości na
Warmii i Mazurach", Wojewódzkim Urzędem Pracy w Olsztynie, Parkami Naukowo-Technologicznymi
w Olsztynie, Elblągu i Ełku, Instytutem Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN, Wyższą Szkołą Policji
w Szczytnie Wyższą Szkołą Informatyki i Zarządzania im. prof. Tadeusza Kotarbińskiego, WarmińskoMazurskim Funduszem „Poręczenia Kredytowe” Sp. z o.o. w Działdowie, Departamentami Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Raport uwzględnia realizowane przez nich w województwie działania oraz inicjatywy
wpływające na realizację celów i założeń Regionalnej Strategii Innowacyjności.
Raport okresowy nr IV z realizacji Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa WarmińskoMazurskiego do roku 2020 zawiera następujące informacje:
• kontekst regionalny realizacji Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa
Warmińsko-Mazurskiego do roku 2020
• najważniejsze wydarzenia 2013 r.
• analizę wskaźników głównych i celów strategicznych strategii
• syntezę realizacji celów strategicznych strategii
• realizację celów operacyjnych
• poziom realizacji wskaźników działań
• fundusze strukturalne a realizacja strategii w 2013 r.
• podsumowanie, wnioski i rekomendacje.
Źródłem danych były informacje pozyskane od podmiotów uczestniczących w monitorowaniu
Strategii, zasoby Głównego Urzędu Statystycznego oraz Urzędu Statystycznego w Olsztynie
i Szczecinie. Podczas prac nad raportem, mimo wyczerpywania się środków z funduszy strukturalnych
2007-2013 nie zaobserwowano zmniejszenia
ilości realizowanych projektów i inicjatyw
przyczyniających się do wdrażania Regionalnej Strategii Innowacyjności. Ponadto nadal istniały
trudności z pozyskaniem danych na temat części wskaźników realizujących RSI, co związane
4
było z opublikowaniem skróconej wersji Wspólnotowego Badania Innowacji (CIS - Community
Innovation Survey) na którym opiera się publikacja Głównego Urzędu Statystycznego „Działalność
innowacyjna przedsiębiorstw”.
5
Kontekst regionalny realizacji Strategii
Informacje dotyczące wskaźnika PKB per capita w województwie i jego udział w PKB kraju
publikowane są przez GUS z rocznym opóźnieniem w relacji do pozostałych danych, stąd aktualne
wartości PKB per capita dostępne są za rok 2012.
Rysunek 1 PKB per capita w województwie i jego
udział w PKB kraju
PKB per capita w województwie warmińskomazurskim w 2012 r. wynosił 30065 zł
(13 miejsce w Polsce), co stanowiło 71,7%
średniej krajowej. Od 2009 roku wartość
bezwzględna wskaźnika wzrosła w regionie
o 4,5 tys. zł (17,6%), co było 14 wynikiem
w kraju, natomiast w Polsce o 6,5 tys. zł
(18,5%). Liderem w 2012 r. był region
mazowiecki - 66755 zł natomiast ostatnie
miejsce w zestawieniu zajęło województwo
podkarpackie 29333 zł.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Wykres 1 Dynamika produktu krajowego brutto
ogółem
W 2012 r. dynamika produktu krajowego brutto
ogółem
znacznie
spadła
zarówno
w
województwie
warmińsko-mazurskim
(-3,5 pkt. proc.) jak i kraju (-3 pkt. proc.).
Od 2008 roku w regionie i w Polsce obserwuje się
wahania dynamiki wskaźnika. Tylko w roku 2009
województwo rozwijało się szybciej niż kraj.
Region należał do grupy 5 województw o średnim
udziale w PKB krajowym niższym niż 3%, obok
województw: świętokrzyskiego, podlaskiego,
lubuskiego, opolskiego.
6%
5%
4,80%
4,50%
3,70%
4%
3%
3,90%
3,80%
2,60%
3,10%
2%
1,80%
2,20%
1%
0,30%
0%
2008 2009 2010 2011
warmińsko-mazurskie
2012
kraj
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
6
Wykres 2 Podmioty gospodarki narodowej ogółem na
10 tys. ludności w województwie na tle
kraju
Wartość wskaźnika określającego poziom
przedsiębiorczości pozostała niska w odniesieniu
do całego kraju (13 miejsce). W 2013 r. na 10
tys. ludności w województwie przypadało 845
podmiotów gospodarki narodowej, przy 1057 w
kraju. Od 2012 r. zarówno w kraju, jak i w
regionie zaobserwowano wzrost wartości
wskaźnika (kraj 5,3%, województwo 4,7%).
Rośnie dystans pomiędzy wartościami dla Polski
i województwa. Od roku 2008 różnica
powiększyła się o 22,5%.
1 100
1 050
1 000
950
900
850
800
750
1 057
985
981
812
805
1 015 1 004 1 032
819
807
827
845
2008 2009 2010 2011 2012 2013
warmińsko-mazurskie
kraj
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Rysunek 2 Podmioty gospodarki narodowej na 10 tys.
ludności w podregionach
W 2013 r. najwięcej podmiotów gospodarki
narodowej ogółem na 10 tys. ludności
funkcjonowało w podregionie olsztyńskim
(925), najmniej w elbląskim (778) natomiast w
ełckim było 797 podmiotów. Od 2012 r. ilość
podmiotów gospodarki narodowej ogółem
wzrosła w każdym z 3 podregionów. Od 2009 r.
odnotowano wzrost wskaźnika o 62 podmioty
w podregionie olsztyńskim, 34 w elbląskim
oraz 6 w ełckim.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, BDL
Rysunek 3 Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw per
capita w 2013 r.
Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw per capita
w 2013 r. wynosiły 2019,8 zł (-367,2 w relacji
do roku 2012), co stanowiło jedną z najniższych
wartości w kraju (14 miejsce) przy średniej
wynoszącej 3453,2 zł. Liderem w zestawieniu było
mazowieckie 5556,6 zł a najsłabszy wynik
osiągnęło podlaskie 1827,2 zł.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, BDL
7
Rysunek 4 Nakłady naa działalność B+R per capita wg
województw w 2013 r. [w zł]
Województwo
warmińsko
warmińsko-mazurskie
w 2013 r. zajęło 11 miejsce pod względem
nakładów na działalność B+R per capita
(112 zł).Najbardziej
Najbardziej zbliżona wartość została
zaobserwowana w świętokrzyskim (110 zł)
Średnia dla kraju wynosiła 278,69 zł
a
zbliżone
wartości
zanotowano
w podkarpackim 373 zł . Wartość wskaźnika
dla regionu
onu w 2013 r. spadła w stosunku do
roku 2012 o 34 zł a dla kraju wzrosła o 2 zł.
Najwyższa wartość wskaźnika (1072 zł)
została zanotowana w regionie mazowieckim
a najniższa (79 zł) w województwie opolskim
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Wykres 3 Nakłady na działalność
lność innowacyjną
w województwie warmińsko-mazurskim
warmińsko
Nakłady na działalność innowacyjną w regionie
warmińsko-mazurskim w przedsiębiorstwach
przemysłowych i z sektora usługowego znacznie
zmalały w 2013 r. stosunku do roku poprzedniego
- wynosiły odpowiednio 247,87 mln. zł i 9,05 mln.
zł i były najniższe od 2008 r. Różnica do średniej
krajowej w przypadku firm z sektora
przemysłowego wynosiła (-1062,07
1062,07) a z sektora
usług (-2931,87).
mln. zł
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
411,94
310,52
256,20
95,93
23,25
2008
2010
268,23
247,86
49,53
2011
*
9,05
2012
2013
*Dane wyłączone z publicznego udostępniania ze
względu na ochronę tajemnicy statystycznej
Przedsiębiorstwa przemysłowe
Przedsiebiorstwa usługowe
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, BDL
Wykres 4 Udział zatrudnionych w B+R w pracujących
ogółem
Wskaźnik udziału zatrudnionych w B+R
w pracujących ogółem w województwie
warmińsko-mazurskim w 2013 r. wynosił 0,45%.
Odległość od średniej krajowej wynosiła
(-0,48 pkt. proc.). W Polsce od 2008 r. kształtuje
się trend wzrostowy wskaźnika natomiast w
regionie następują jego wahania.
1,0%
0,8%
0,75% 0,76%
0,81%
0,83%
0,6%
0,4%
0,38%
0,36% 0,40%
0,89%
0,43%
0,93%
0,48%
0,45%
0,2%
0,0%
2008 2009 2010 2011 2012 2013
kraj
województwo
Źródło: Opracowanie własne
sne na podstawie danych GUS, STRATEG
8
Wykres 5 Struktura ludności województwa wg
ekonomicznych grup wieku w 2013 r.
W 2013 r. w strukturze ludności województwa
wg ekonomicznych grup wieku 19 % mieszkańców
regionu było w wieku przedprodukcyjnym, 40,4%
40
16,3%
19 %
w wieku produkcyjnym mobilnym, 24,3% w wieku
produkcyjnym niemobilnym a 16,3% pozostawało
24,3%
w wieku poprodukcyjnym. Struktura wieku
40,4
40,4%
ludności województwa w 2013 r. jest nieznacznie
korzystniejsza od krajowej średniej, z uwagi
na wysoki odsetek mieszkańców regionu w wieku
wiek przedprodukcyjny
wiek produkcyjny mobilny
przedprodukcyjnym, jednakże od 2009 r. w
wiek produkcyjny niemobilny
wiek poprodukcyjny
regionie rysuje się trend spadkowy udziału ludzi
młodych w wieku przedprodukcyjnym.
Źródło: Opracowanie własne na danych GUS, BDL
Wykres 6 Struktura pracujących w gospodarce
narodowej w 2013 r.
W strukturze pracujących w gospodarce narodowej
w 2013 r. największy odsetek stanowiły osoby
pracujące w sektorze usługowym (56,5%), 30,8% w
sektorze przemysłowym
wym oraz 12,7% w sektorze
rolniczym. Wskaźnik nieznacznie różnił się od
średniej krajowej..
Nieznacznie wyższy od
krajowego
był
udział
pracujących w gospodarce narodowej w regionie
w sektorze rolniczym (+0,7 %) i przemysłowym
(+0,3 %) natomiast niższy w usługowym (-1%).
(
100%
80%
57,5%
56,5%
30,5%
30,8%
12,0%
12,7%
60%
40%
20%
0%
kraj
sektor usługowy
region
sektor przemysłowy
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Rysunek 5 Stopa
opa bezrobocia rejestrowanego
w województwie na tle podregionów
w 2013 r.
W 2013 r. stopa bezrobocia rejestrowanego
w województwie warmińsko-mazurskim
mazurskim nadal
kształtowała
ła się na poziomie najwyższym
w kraju i wynosiła 21,6 %. Najwyższy poziom
bezrobocia zanotowano w podregionie ełckim
(26%), najniższy w elbląskim (21,9%),
(21,9%)
a w podregionie
olsztyńskim
wartość
wskaźnika wynosiła 19,6%.
Źródło:
ródło: Opracowanie własne na podstawie danych,
danych GUS, STRATEG
9
Wykres 7 Przeciętne
iętne miesięczne wynagrodzenie brutto
w gospodarce narodowej
tys.
3,5
3,53
84%
82%
3,66
3,11
3,00
3,10
84,87% 84,90% 86%
84,13%
3,40
2,86
1,5
84,43%
3,22
2,72
2,0
2,61
2,5
84,10% 84,02%
2,94
3,0
2,47
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie
brutto
w
gospodarce
narodowej
w województwie
warmińsko--mazurskim
nadal odbiegało od krajowej średniej.
W 2013 r. dystans nieznacznie się
powiększył (+0,03%). Wartość wskaźnika
w 2013 r. dla regionu wynosiła 3106,9 zł
(wzrost +632,63 zł w stosunku do roku
2008)
008) natomiast dla kraju 3659,4 zł.
(+717,23)
717,23) Na przestrzeni lat 2008-2013
2008
relacja przeciętnego wynagrodzenia brutto
do średniej krajowej wahała się.
80%
78%
1,0
76%
0,5
74%
0,0
72%
2008
2009
kraj
2010
2011
województwo
2012
2013
relacja do średniej krajowej
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Wykres 8 Przeciętny miesięczny dochód do dyspozycji
na 1 osobę w gospodarstwie domowym
W 2013 r. wskaźnik
nik zmiany przeciętnego
miesięcznego
dochodu
hodu
rozporządzalnego
na 1 osobę w sektorze gospodarstw domowych
znacznie zmalał w stosunku do roku
rok 2012
zarówno
w województwie
(-0,85%)
jak i w kraju (-1,58).
1,58). W latach 2008-2009
2008
wartość wskaźnika była w regionie wyższa od
krajowej (+4,32, +4,04). Od 2008 r.
zaobserwowano również znaczny spadek
wskaźnika w kraju jak i w regionie
(-10,99, -16,35).
19%
15%
16,85%
12,53%
10,51%
11%
6,47% 7,05%
7%
4,16%
2,71% 3,18%
3%
-0,70%
-1%
2008
2009
2010
2011
1,35% 1,54%
0,50%
2012
2013
przyrosty krajowe
przyrosty w województwie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
10
Wykres 9 Przedsiębiorstwa posiadające dostęp do
internetu
kraj
województwo
relacja do średniej krajowej
99,79%
100%
98,12%
98,40%
97,62%
95%
93,60%
91,50%
93,90%
93,70%
95,80%
94,00%
93,20%
91,70%
85%
90,10%
85,80%
90%
97,80%
95,23%
92,60%
90,40%
W 2013 r. w województwie warmińskowarmińsko
mazurskim 91,5% przedsiębiorstw posiadało
dostęp do internetu przy średniej krajowej
wynoszącej 93,6% (14 miejsce w kraju). Od
2009 r. do 2011 r. relacja wskaźnika dla
regionu Warmii i Mazur do średniej krajowej
przybliżała się by osiągnąć w 2011 r. wartość
nieznacznie różniącą się od krajowej (-0,21
(
pkt. proc.). W okresie 2011-2013
2013 r. dystans
do średniej krajowejj nieznacznie wzrósł (2
pkt. proc.).
2012
2013
80%
2008
2009
2010
2011
Ź
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Wykres 10 Ilość nowopowstałych i zlikwidowanych
przedsiębiorstw
W latach 2008-2011
2011 bilans pomiędzy
ilością nowopowstałych i zlikwidowanych
firm w województwie warmińsko-mazurskim
warmińsko
był naprzemiennie dodatni
i ujemny
a od 2012 r. więcej przedsiębiorstw powstało
niż zostało zlikwidowanych.
W 2013
20 r.
w
regionie
powstało
11851
firm
a 9394 zostały zlikwidowane. Od 2011 r.
z roku na rok zwiększa się ilość
nowopowstałych przedsiębiorstw co może
świadczyć o pozytywnym trendzie rosnącym
natomiast w przypadku ilości zlikwidowanych
przedsiębiorstw zaobserwowano
erwowano wahania
wskaźnika.
16000
12763
14000
12000
13532
12922
13660
11334
11588
11851
9414 11135
10000
9394
8520
8000
8731
6000
2008
2009
2010
zarejestrowane
2011
2012
2013
wyrejestrowane
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
11
Rysunek 6 Liczba nowopowstałych spółek z kapitałem
zagranicznym w 2013 r., ilość pracujących,
wartość kapitału.
W 2013 r. na obszarze województwa
warmińsko-mazurskiego
mazurskiego powstało 38 nowych
spółek z udziałem kapitału zagranicznego (o
jedną więcej niż w 2012 r.). W spółkach z
kapitałem zagranicznym pracowało 13890
13
osób (o 690 mniej niż
w 2012 r.).
Wartość kapitału obcego
w spółkach
zagranicznych wynosiła blisko 1,5 mld. zł. (14
miejsce w kraju).
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, STRATEG
Wykres 11 Spółki z kapitałem zagranicznym wg klas
wielkości w 2013 r.
W 2013 r. funkcjonowały 302 spółki z kapitałem
zagranicznym (205 mikro, 58 małych, 27 średnich
i 12 dużych przedsiębiorstw, 1.16% ilości krajowej
(26,1 tys.). Od 2010 r. ilość spółek z kapitałem
zagranicznym wzrosła w kraju o 3050 natomiast
w regionie zanotowano o jedną spółkę mniej.
27
12
58
205
0-9
10-49
50-249
249
250 i więcej
Źródło: Opracowanie
nie własne na podstawie danych GUS, BDL
Wykres 12 Przedsiębiorstwa przemysłowe i z sektora
se
usług aktywne innowacyjne
W latach 2011-2013
2013 na terenie Warmii i Mazur
funkcjonowało 21% przedsiębiorstw przemysłowych
aktywnych innowacyjnie (2 miejsce w kraju przy
średniej wynoszącej 19%, najwyższa wartość
wskaźnika
od okresu 2008-2010,
2010, ). Pozytywnym
zjawiskiem jest wzrost
zrost odsetka przedsiębiorstw
z sektora usług aktywnych innowacyjnie (9,7%)
w okresie 2011-2013,
2013, podczas gdy w latach 2010-2012
2010
firmy z województwa odznaczały się pod tym
względem najniższą w kraju aktywnością (5,5%)
25%
0,19%
20%
0,19%
15%
10%
0,21%
0,16%
9,20%
9,70%
9,70%
5,50%
5%
0%
2008-2010 2009-2011 2010-2012 2011-2013
Przedsiębiorstwa przemysłowe aktywne innowacyjne
Przedsiębiorstwa z sektora usług aktywne innowacyjne
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, Działalność
innowacyjna przedsiębiorstw
12
Wykres 13 Przedsiębiorstwa
orstwa przemysłowe, z sektora
usług innowacyjne
W
województwie
warmińsko
warmińsko-mazurskim
w 2013 r. zanotowano najwyższy od 2008 r.
odsetek
przedsiębiorstw
przemysłowych
innowacyjnych
(20,11%
przeds
przedsiębiorstw,
2 miejsce w kraju, awans o 3 pozycje
w odniesieniu do 2012 r. przy odległości
od średniej krajowej (+2,37 pkt. proc).
Dla przedsiębiorstw przemysłowych wartość
wskaźnika wzrastała od 2011 r. W 2013 r.
odnotowano 9,08% przedsiębiorstw z sektora
usług innowacyjnych (13 miejsce w kraju),
co było pozytywnym zjawiskiem gdyż jeszcze
w 2012 r. region uplasował się na ostatnim
miejscu z wynikiem 5,32%.
24%
18,30%
20%
17,26%
16%
20,11%
18,57%
18,55%
15,49%
12,27%
10,75%
12%
8,74%
9,39%
8%
9,08%
5,32%
4%
0%
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Przedsiębiorstwa przemysłowe innowacyjne w
latach 2008-2013
2013 według województw
Przedsiębiorstwa z sektora usług innowacyjne w
latach 2008-2013
2013 według województw
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, BDL
Wykres 14 Przedsiębiorstwa przemysłowe i z sektora
usług które wprowadziły innowacje
organizacyjne
Od roku 2008 odnotowywany jest stały znaczny
spadek odsetka przedsiębiorstw
zedsiębiorstw przemysłowych
i z sektora usług
ług które wprowadziły innowacje
organizacyjne. W okresie 2011-2013
2013 spadek ten
w odniesieniu do lat 2008-2010
2010 dla obu grup
przedsiębiorstw wynosił odpowiednio o 10,5
oraz 12,6 pkt. proc.. Zarówno w sektorze
przedsiębiorstw
przemysłowych
jak
i
usługowym region
ion zanotował ostatni wynik w
kraju (odpowiednio 5,6% oraz 2,5%). Różnica do
średniej krajowej wynosiła w przypadku
przedsiębiorstw przemysłowych -2,54 pkt. proc.
a -5,86 pkt. proc. w sektorze przedsiębiorstw
usługowych.
18%
16%
14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0%
16,1%
15,1%
9,7%
8,5%
7,8%
5,6%
4,3%
2,5%
2008-2010 2009-2011 2010-2012
2010
2011-2013
Przedsiębiorstwa przemysłowe, które wprowadziły
innowacje organizacyjne
Przedsiębiorstwa z sektora usług, które wprowadziły
innowacje organizacyjne
Źródło: Opracowanie własne na podstawie
stawie danych GUS, Działalność
innowacyjna przedsiębiorstw
13
Wykres 15 Przedsiębiorstwa przemysłowe i z sektora
usług które wprowadziły innowacje
marketingowe
Spadkowi odsetka firm wprowadzających
15,1%
innowacje organizacyjne towarzyszył również 16%
13,8%
spadek firm aktywnych na polu innowacji 14%
12%
marketingowych. W okresie 2011-2013 6,3%
9,3%
10%
przedsiębiorstw przemysłowych wprowadziło
7,7%
8%
6,3%
innowacje marketingowe (11 miejsce w kraju).
6,0%
6%
4,3%
3,8%
Jeszcze niższy poziom wskaźnika -3,8% i ostatnie
4%
miejsce w kraju został odnotowano wśród
2%
przedsiębiorstw z sektora usług. Różnica do
0%
średniej krajowej wynosiła -1,23 pkt. proc.
2008-2010 2009-2011 2010-2012 2011-2013
w przypadku przedsiębiorstw przemysłowych
Przedsiębiorstwa przemysłowe, które wprowadziły
innowacje marketingowe
oraz -2,96 pkt. proc. w przypadku firm z sektora
usług. Wartość wskaźnika w relacji do zestawienia
Przedsiębiorstwa z sektora usług które wprowadziły
innowacje marketingowe
za lata 2008-2010 r. w odniesieniu zarówno do
przedsiębiorstw przemysłowych jak i z sektora
usług spadła odpowiednio o 8,8 pkt. proc. i
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS,
10 pkt. proc.
Działalność innowacyjna przedsiębiorstw
W 2013 r. w regionie funkcjonowało 60 jednostek z działalnością badawczo-rozwojową
(wg GUS: liczba jednostek, w których wystąpiła działalność B+R w danym roku sprawozdawczym)
natomiast jeszcze w 2010 było ich zaledwie 34. Ponadto w 2013 r. zidentyfikowano 13 jednostek
naukowych i badawczo-rozwojowych oraz 32 podmioty gospodarcze działające w zakresie B+R.
Konieczność zachowania tajemnicy statystycznej uniemożliwia porównanie danych z latami
wcześniejszymi. Od 2013 r. na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego działają już trzy parki
technologiczne natomiast zmniejszyła się liczba szkół wyższych z 9 do 7.
14
Najważniejsze wydarzenia 2013 r.
Rok 2013 został ogłoszony Rokiem Mikołaja Kopernika w województwach: kujawsko-pomorskim
oraz warmińsko-mazurskim1. Obchodzono m.in. rocznice: 540. urodzin astronoma, 470. jego śmierci
oraz 470. rocznicę pierwszego wydania dzieła De revolutionibus orbium coelestium. W styczniu
2013 r. w Olsztynie rozpoczęła działalność Pracownia Kopernikańska, powołana przez Marszałka
Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego2.
Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych zorganizowała w ramach Programu Promocji
Gospodarczej Polski Wschodniej (PO RPW) w styczniu 2013 r. dla 13 firm reprezentujących przemysł
jachtowy z Makroregionu Polski Wschodniej (w tym 7 z regionu Warmii i Mazur) udział
w Międzynarodowych Targach Łodzi i Jachtów boot Düsseldorf 2013. Ponadto w ramach tego
programu 19 firm z regionu PW brało udział w odbywających się w Birmingham Międzynarodowych
Targach Mebli, Projektowania i Wyposażenia Wnętrz „INTERIORS 2013” (w tym 8 przedsiębiorstw
z województwa warmińsko-mazurskiego). Firmy z regionu Warmii i Mazur w marcu 2013 r.
uczestniczyły również w targach informatycznych CeBIT 2013 w Hannoverze, jednym z największych
wydarzeń sektora teleinformatycznego i gospodarki cyfrowej na świecie, których oficjalnym krajem
partnerskim jest Polska.3 Na przełomie kwietnia i maja delegacja z Makroregionu PW składająca się
z firm oraz przedstawicieli władz samorządowych wzięła udział w forum inwestycyjnym ANNUAL
INVESTMENT MEETING (AIM) w Dubaju będącym okazją do zaprezentowania potencjału
inwestycyjnego oraz do bezpośrednich rozmów z potencjalnymi inwestorami ze Zjednoczonych
Emiratów Arabskich.
Ważnym wydarzeniem 2013 r. było przyjęcie 25 czerwca na XXVIII Sesji Sejmiku Województwa
Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiegodo roku 2025,
najważniejszego dokumentu, w oparciu o który rozwija się region.
W procesie aktualizacji Strategii dokonano identyfikacji przewag konkurencyjnych regionu w postaci
inteligentnych specjalizacji (ekonomia wody, żywność wysokiej jakości, drewno i meblarstwo). Oprócz
konsultacji społecznych Strategii, dla pogłębienia procesu definiowania specjalizacji, przeprowadzono
trzy edycje debat podzielonych tematycznie wg wstępnie nakreślonych obszarów specjalizacji
województwa poprzedzone diagnozą potrzeb i oczekiwań. Uczestnicy spotkań osiągnęli
porozumienie odnośnie niezbędnych kierunków rozwoju konkurencyjności regionu. Wskazano
najważniejsze potrzeby i wyzwania przedsiębiorstw i instytucji dla efektywnego rozwoju
poszczególnych specjalizacji.
W styczniu 2013 r. zostały przyjęte przez Radę Ministrów „Założenia Umowy Partnerstwa” co dało
początek formalnemu rozpoczęciu prac nad przygotowaniem projektu „Umowy Partnerstwa”
i programów operacyjnych na perspektywę finansową UE 2014-2020 w tym Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. W dniu 8 lutego przyjęty
został ostatecznie projekt budżetu unijnego na lata 2014-2020. Polsce udało się wynegocjować 105,8
mld euro, a więc o 4 mld euro więcej niż na lata 2007-2013.
1
http://www.visitkujawsko-pomorskie.pl/2013-rokiem-kopernikanskim,178,2,1410.html, 2013 Rokiem Mikołaja Kopernika,
[dostęp: 10.03.2013 r.]
2
http://wrota.warmia.mazury.pl/archiwum/index.php?option=com_content&task=view&id=14446&Itemid=317,
Czas wielkiego astronoma [dostęp: 10.03.2015 r.]
3
http://www.paiz.gov.pl/20130307/targi_cebit_2013 Targi CeBIT szansą na rozwój polskiej branży ICT [dostęp:13.05.2015 r.]
15
Pracownicy Departamentu Polityki Regionalnej uczestniczyli także w pracach utworzonej przez KE
Platformy S3 wspierającej regiony w procesie wyboru inteligentnych specjalizacji m.in. poprzez
udział w warsztatach poświęconych budowaniu regionalnych strategii inteligentnych specjalizacji
oraz ich monitorowaniu.
Samorząd Województwa w celu zainteresowania partnerów biznesowych ofertą gospodarczą
regionu, przeprowadził we wrześniu 2013 r. kampanię promocyjną wśród firm ze Szwecji, Finlandii,
Norwegii i Danii podczas której przedstawiono wizję możliwości inwestycyjnych dla krajów ze
Skandynawii. Działania zainaugurowała misja gospodarcza z krajów skandynawskich
oraz z konferencja w Pasłęku „Otwarci na Skandynawię”, podczas której zagraniczni
przedsiębiorcy m.in. z branży innowacyjnych rozwiązań technologicznych spotkali się
z przedstawicielami biznesu i nauki z regionu.
We wrześniu 2013 r. na nowoczesnym obiekcie wystawienniczo-kongresowym Arena Ostróda odbyły
się Międzynarodowe Targi Przemysłu Jachtowego ARBOS Poland w których wzięli udział producenci,
konstruktorzy, dystrybutorzy, dealerzy oraz inwestorzy z Polski i zagranicy.
W Olsztynie w październiku 2013 r. WMARR S.A. zorganizowała wystawę innowacyjności w celu
prezentacji innowacyjnych firm z różnych branż województwa, przedstawienia najlepszych praktyk,
nowatorskich produktów i procesów wdrożonych w poszczególnych przedsiębiorstwach.
W październiku 2013 r. w Lidzbarku Warmińskim odbyło się V Forum Gospodarcze Rynków Bałtyckich
i Wschodnich, w którym udział wzięło kilkudziesięciu przedsiębiorców z Obwodu Kaliningradzkiego
Federacji Rosyjskiej i Litwy oraz 60 przedsiębiorców z województwa warmińsko-mazurskiego.
Uczestnicy mieli okazję zapoznania się z ofertą inwestycyjną Warmii i Mazur.
W listopadzie2013 r. w Parku Naukowo-Technologicznym w Ełku odbyła się trzecia edycja Festiwalu
Promocji Gospodarczej Warmii i Mazur. W wydarzeniu poświęconemu tematyce promocji
i gospodarce regionu udział wzięli przedstawiciele środowiska naukowego, organizacji biznesowych,
samorządów oraz eksperci branży marketingowej.
W Kaliningradzie władze Elbląga jako pierwszy samorząd w kraju zorganizowały Forum Inwestycyjne,
mające na celu przedstawienie atrakcyjnej oferty inwestycyjnej miasta umożliwiającej rozwój
rosyjskich firm, w którym udział wzięło około trzydziestu rosyjskich przedsiębiorców.
Warto wspomnieć też o projekcie Promocja gospodarcza Warmii i Mazur 2013+, który samorząd
województwa realizował od marca 2013 r. Celem przedsięwzięcia skierowanego
do międzynarodowych inwestorów jest zwiększenie zainteresowania ofertą inwestycyjną regionu4.
Zaplanowano również konferencje, misje, festiwal promocji gospodarczej, akcje medialnoreklamowe.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie ukończył inwestycje infrastrukturalne: ze środków PO
RPW na kwotę 4,3 mln zł wybudowano i wyposażono Regionalne Centrum Informatyczne,
ze środków RPO WiM 2007-2013 na kwotę 7,6 mln zł dokonano zakupu specjalistycznej aparatury
naukowo-badawczej dla potrzeb realizacji analiz strukturalnych i projektowania materiałów
budowlanych, sprzętu aparaturowego na potrzeby realizacji badań w zakresie cieplnowilgotnościowej ochrony budowli, wyposażono w sprzęt aparaturowy Laboratorium Innowacyjnych
4
http://portal.warmia.mazury.pl/pl/wladze-wojewodztwa/765-nowe-mozliwosci-inwestycyjne-na-warmii-i-mazurach,
Nowe możliwości inwestycyjne na Warmii i Mazurach [dostęp: 13.05.2015 r.]
16
Metod Badawczych i Technologii Budownictwa, wybudowano laboratorium analiz zagrożeń
biologicznych.
Ponadto Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie zakończył realizację dwóch
projektów ze środków RPO WiM na lata 2007-2013 o wartości 6,6 mln zł, w ramach których
utworzono
Laboratorium Matabolomiki i zmodernizowano Laboratorium Mikrobiologii
oraz Zwierzętarni, świadczące usługi dla przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego w szeroko
rozumianym zakresie prozdrowotnych właściwości żywności.
Ważnym wydarzeniem 2013 r. było uroczyste otwarcie w listopadzie Olsztyńskiego Parku NaukowoTechnologicznego, trzeciego już w regionie nowoczesnego ośrodka gospodarczego umożliwiającego
powstawanie i rozwój firm innowacyjnych oraz stwarzającego zaplecze wspólnych laboratoriów,
urządzeń serwisowych oraz obsługi administracyjnej i doradczo-konsultingowej.
Miasto Ełk podpisało porozumienie z PAIIIZ mające na celu promocję gospodarczą miasta w celu
zwiększenia szans na pozyskanie inwestorów i dołączyło tym samym do Olsztyna, Pisza, Elbląga
i Iławy.
Minister Gospodarki podjął decyzję o przyznaniu Okręgowemu Przedsiębiorstwu GeodezyjnoKartograficznemu OPEGIEKA z Elbląga statusu centrum badawczo-rozwojowego (CBR). W 2013 r.
roku funkcjonowało 27 firm posiadających status CBR spośród których tylko OPEGIEKA posiadała
siedzibę na terenie Warmii i Mazur.
Polska zajęła po raz pierwszy od 2006 r. pierwsze miejsce w rankingu atrakcyjności inwestycyjnej
wśród 16 krajów Europy Środkowo-Wschodniej przeprowadzonym w ramach Badania
Koniunkturalnego 2013 przez niemieckie izby handlowo-przemysłowe wśród firm z kapitałem
zagranicznym inwestujących w tej części świata.
Spektakularny sukces w świecie nauki odniosło wydarzenie związane z wysłaniem na orbitę
okołoziemską pierwszego polskiego satelity naukowego „Lem".
17
Analiza wskaźników głównych i celów strategicznych Strategii
Wskaźniki główne
Wykres 16 Udział nakładów ogółem na działalność B+R w relacji do PKB
5
3%
2%
2%
1%
1%
0%
2009
2010
2011
opolskie
warmińsko-mazurskie
Polska
EU 28
2012
kujawsko-pomorskie
wielkopolskie
mazowieckie
wartość docelowa
EU 28
Polska
mazowieckie
wielkopolskie
kujawskopomorskie
warmińskomazurskie
opolskie
2009
1,94
0,67
1,19
0,66
2010
1,93
0,72
1,36
0,58
2011
1,97
0,75
1,39
0,62
2012
2,01
0,89
1,38
0,88
0,56
0,31
0,27
0,43
0,31
0,44
0,48
0,49
0,23
0,12
0,25
0,19
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych
BDL i Eurostat
GUS
Udział nakładów ogółem na działalność B+R w relacji do PKB wynosił w województwie warmińskomazurskim w 2012 r. 0,49%. Pogłębił się dystans regionu do poziomu krajowego do 0,5 pkt. proc.
Warto zauważyć, iż w okresie 2009-2012 w regionie zaobserwowano przyrost wartości wskaźnika
(o +0,18 pkt. proc.), a w tym samym czasie średnia 28 państw Unii Europejskiej wzrosła o 0,07 pkt.
proc.). Średnio nakłady w kraju wynosiły 0,89%. Zbliżoną wartość posiadał region wielkopolski 0,88%.
Najwyższą w kraju wartością wskaźnika od 2010 r. charakteryzuje się województwo mazowieckie.
Zbliżony udział nakładów ogółem na działalność B+R w relacji do PKB do warmińsko-mazurskiego
odnotowano w kujawsko-pomorskim 0,43%. Najsłabiej na tle kraju prezentowało się opolskie 0,19%.
Odległość do wartości docelowej (0,57%) zmniejszyła się do 0,05 pkt. proc.
Wykres 17 Odsetek przedsiębiorstw, które wdrożyły innowacje (marketingowe, procesowe lub
organizacyjne)
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
2009-2011
2010-2012
kujawsko-pomorskie
warmińsko-mazurskie
zachodniopomorskie
2011-2013
podkarpackie
Polska
wartość docelowa
Polska
zachodniopomorskie
podkarpackie
warmińskomazurskie
kujawskopomorskie
20092011
16,38
20102012
18,87
20112013
16,22
13,90
19,25
19,80
18,60
19,25
16,05
17,95
13,65
16,05
15,75
18,85
13,2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Działalność innowacyjna
5
Informacje dotyczące PKB publikowane są przez GUS z rocznym opóźnieniem w odniesieniu do nakładów ogółem
na działalność B+R, stąd aktualne wartości wskaźnika dostępne są za rok 2012.
18
W okresie 2011-2013 nastąpił wzrost odsetka przedsiębiorstw z Warmii i Mazur, które wdrożyły
innowacje (marketingowe, procesowe lub organizacyjne) w odniesieniu do lat 2010-2012 do 16,05%
(+2,4 pkt. proc.). Identyczną wartość wskaźnika odnotowano w województwie podkarpackim. Oba
regiony znajdowały się najbliżej średniej krajowej, która wynosiła 16,22%. Liderem było
zachodniopomorskie (19,8%). Najmniej korzystnie na tle kraju prezentował się region kujawskopomorski z wynikiem 13,2%. Różnica do wartości docelowej, która została określona na poziomie
25%, ponownie zmalała i wynosiła -8,5 pkt. proc.
Wykres 18 Absolwenci szkół policealnych i wyższych na 1000 mieszkańców
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
2009
2010
2011
lubuskie
warmińsko-mazurskie
Polska
wartość docelowa
2012
2013
zachodniopomorskie
kujawsko-pomorskie
małopolskie
Polska
małopolskie
kujawskopomorskie
warmińskomazurskie
zachodnio
pomorskie
lubuskie
2009
13,03
14,66
2010
13,81
16,62
2011 2012
14,23 14,15
18,47 18,69
2013
13,55
18,33
12,39
12,48
13,39
13,47
13,06
13,02
12,04
12,49
12,87
11,15
11,97
13,21
12,76
12,15
11,07
9,45
9,04
8,81
8,49
7,88
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS BDL
Wskaźnik absolwentów szkół policealnych i wyższych na 1000 mieszkańców w regionie od 2009 r.
systematycznie spadał (wyłączając rok 2012 w którym nastąpił nieznaczny przyrost +0,38), by w 2013
r. osiągnąć wartość 11,15 os. Średnio na 1000 mieszkańców przypadało w kraju 13,55 absolwentów
szkół policealnych i wyższych. Wartość zbliżona (13,06 os.) została osiągnięta w regionie kujawskopomorskim. Liderem zestawienia było województwo małopolskie 18,33 os., a ostatnie miejsce zajęło
lubuskie 7,88 os. Różnica pomiędzy wartością wskaźnika osiągniętą przez warmińsko-mazurskie
w 2013 r. a wartością docelową (określoną na poziomie 7,06 os.) wynosiła +4,09 pkt. proc.
19
Wskaźniki celów strategicznych
Cel strategiczny 1: Budowa silnego kapitału społecznego i kultury innowacji
Wykres 19 Przedsiębiorstwa przemysłowe, które współpracowały w zakresie działalności
innowacyjnej w % przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
40%
Polska
opolskie
mazowieckie
warmińskomazurskie
zachodnio
pomorskie
2009-2011
2010-2012
20092011
31,25
26,60
36,40
20102012
33,80
36,80
41,00
20112013
27,70
33,10
28,00
30,40
22,20
19,50
33,10
26,50
18,20
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych
GUS,
Działalność
innowacyjna
przedsiębiorstw
2011-2013
W województwie warmińsko-mazurskim nadal postępował spadek odsetka przedsiębiorstw
przemysłowych, które współpracowały w zakresie działalności innowacyjnej wśród firm aktywnych
innowacyjnie (-2,7 pkt. proc. w odniesieniu do okresu 2010-2012). W latach 2011-2013 region
Warmii i Mazur z wynikiem 19,5% uplasował się na 15 miejscu. Najniższa wartość wskaźnika została
osiągnięta w zachodniopomorskim 18,2%. Był to jednocześnie wynik najbardziej zbliżony
do odnotowanego w warmińsko-mazurskim. W województwie opolskim zanotowano najwyższą
wartość wskaźnika 33,1 %. Najbardziej zbliżoną do krajowego 27,7% wartość wskaźnika
zaobserwowano w regionie mazowieckim 28%. Różnica między poziomem wskaźnika osiągniętym
w okresie 2011-2013 a wartością docelową (40%) wyniosła -20,5 pkt. proc. i od okresu 2009-2011
zwiększyła się o -10,9.
Cel Strategiczny 2: Transformacja gospodarki w kierunku specjalistycznych produktów
i usług opartych na wiedzy
Wykres 20 Wartość dodana brutto na 1 pracującego w przemyśle
200000
Polska
dolnośląskie
pomorskie
podkarpackie
warmińskomazurskie
160000
120000
80000
40000
2010
110 008
155 986
105 536
86 637
2011
122 746
174 065
123 537
96 830
2012
130 718
179 518
139 800
103 992
87 430
93 428
99 175
0
2010
warmińsko-mazurskie
Polska
dolnośląskie
2011
2012
podkarpackie
pomorskie
wartość docelowa
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS BDL
20
Od 2011r. Warmia i Mazury zajmują ostatnie miejsce w kraju pod względem wartości dodanej brutto
na 1 pracującego w przemyśle. W roku 2012 wartość ta wyniosła 99,2 tys. zł. W okresie 2010-2012
w regionie przyrost wartości bezwzględnej wskaźnika wynosił 11,7 tys. zł i należał do najniższych
w kraju. W województwie podkarpackim, odnotowano wartość 104 tys. zł, najbardziej zbliżoną do
osiągniętej w warmińsko-mazurskim. Liderem od 2010 r. pozostaje region dolnośląski 179,5 tys. zł.
W województwie pomorskim 139,8 tys. zł, zaobserwowano wartość wskaźnika najbardziej zbliżoną
do średniej krajowej 130,7 tys. zł. Odległość do wartości docelowej, ustalonej na poziomie
104,8 tys. zł wynosiła 5,7 tys. zł.
Wykres 21 Wartość dodana brutto na 1 pracującego ogółem
160000
Polska
mazowieckie
zachodnio
pomorskie
kujawskopomorskie
warmińskomazurskie
lubelskie
140000
120000
100000
80000
60000
40000
20000
0
2009
2010
lubelskie
kujawsko-pomorskie
zachodniopomorskie
wartość docelowa
2011
2009
84976
112008
2010
91512
119947
2011
97928
128320
2012
103022
134770
86347
92802
97614
103665
77243
82691
87380
91956
77000
80913
86136
90842
58517
65552
70242
74707
2012
warmińsko-mazurskie
Polska
mazowieckie
Źródło: Opracowanie własne na podstawiedanych GUS, STRATEG
W 2012 r. wartość dodana brutto na 1 pracującego ogółem wynosiła w regionie 90,8 tys. zł
(11 miejsce w kraju). W latach 2009-2012 w województwie nastąpił wzrost wskaźnika o 29,6%
natomiast w kraju o 30,8%. Średnia wartość dodana brutto na 1 pracującego ogółem w kraju
wynosiła 103 tys. zł. W 2013 r. podobny poziom wskaźnika do średniej krajowej został odnotowany
w zachodniopomorskim 103,6 tys. zł. Wśród 16 województw pierwsza pozycję zajęło mazowieckie
134,7 tys. zł a ostatnią lubelskie 74,7 tys. zł. Podobną do warmińsko-mazurskiego wartość wskaźnika
odnotowano w województwie kujawsko-pomorskim 92 tys. zł. Najsłabiej na tle kraju wypadło
lubelskie 74,7 tys. zł. Odległość do wartości docelowej wynosiła 32,1 tys. zł.
Cel Strategiczny 3: Usprawnienie instytucjonalnego systemu innowacji
Przedsiębiorstwa, które oceniły znaczenie źródeł instytucjonalnych innowacji jako
„wysokie” w % przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie (w sektorze usług i w sektorze
przemysłowym) wskaźnik nie był badany w publikacji Głównego Urzędu Statystycznego „Działalność
innowacyjna przedsiębiorstw” w badaniu innowacji za lata 2011-2013.
21
Cel Strategiczny 4: Rozwój kreatywnego kapitału ludzkiego
Wykres 22 Zdobywanie nowych kwalifikacji lub umiejętności (% odpowiedzi na pytanie w „Diagnozie
Społecznej”)
Polska
kujawsko-pomorskie
świętokrzyskie
warmińskomazurskie
wielkopolskie
20%
15%
10%
5%
0%
2011
14,30
15,60
13,50
2013
7,60
10,53
7,47
8,20
5,39
11,00
5,50
Źródło: DIAGNOZA SPOŁECZNA. Raporty: Czapiński
J., Panek T. (red.)2014 r.
2011
2013
Polska
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
kujawsko-pomorskie
kujawsko
wielkopolskie
Z badania przeprowadzonego w Diagnozie społecznej 20136, warunki i jakość życia Polaków wynika,
iż zaledwie 5,4% mieszkańców regionu w ciągu ostatnich 2 lat było uczestnikami jakiejkolwiek
aktywności związanej z podnoszeniem swoich kwalifikacji zawodowych czy innych umiejętności, co
było wynikiem
iem najsłabszym w kraju. Można zaobserwować, iż spadek wartości wskaźnika
odnotowano we wszystkich regionach. Liderem w zestawieniu było województwo kujawskokujawsko
pomorskie (10,53%). Wartości przybliżone do warmińsko-mazurskiego
warmińsko mazurskiego osiągnęło wielkopolskie 5,5 %.
Podobny
odobny do średniej krajowej wynoszącej 7,6% poziom wskaźnika odnotowano w województwie
świętokrzyskim 7,47%. Wartość docelowa do ustalenia na posiedzeniu RKS ds. RSI.
6
DIAGNOZA SPOŁECZNA 2013 WARUNKI I JAKOŚĆ ŻYCIA POLAKÓW Edited by: Janusz Czapiński Tomasz Panek,
Warszawa 2013 http://diagnoza.com [dostęp 17.04.2015 r.]
22
Synteza realizacji Celów Strategicznych Strategii
Monitoring RSI prowadzony jest zgodnie z przyjętą metodologią poprzez identyfikację działań
strategicznych realizowanych za pośrednictwem projektów i inicjatyw. Zebranie wszystkich danych na
temat działań podejmowanych w regionie, wpisujących się w RSI nie jest możliwe a co za tym idzie
wartości niektórych wskaźników (w szczególności ich sumy na poziomie celów strategicznych i całego
dokumentu) należy traktować jako szacunkowe.
Wykres 23 Liczba zidentyfikowanych działań w Celach
Strategicznych Strategii
Podczas monitoringu realizacji RSI w 2013 r.
zidentyfikowano 69 projektów i 7 inicjatyw
w ramach 24 działań. Najwięcej działań, po
8
realizowało
Cele
Strategiczne:
II Transformacja gospodarki w kierunku
specjalistycznych produktów i usług
opartych na wiedzy oraz III Usprawnienie
instytucjonalnego
systemu
innowacji,
w ramach których zidentyfikowano również
najwięcej projektów, odpowiednio 28 i 25.
2010
10
2011
2012
2013
5
0
Cel 1.
Cel 2.
Cel 3.
Cel 4.
Źródło: Opracowanie własne
Wykres 24 Liczba zidentyfikowanych
tyfikowanych projektów i inicjatyw w Celach Strategicznych Strategii
projekty
35
30
25
20
15
10
5
0
Cel I.
31
inicjatywy
Cel II.
40
30
29
26
28
31
28
20
20
7
7
0
2010
35 Cel III.
40
30
2011
29
3 2
2012
1
4
10
1
1
2012
2013
0
2010
2013
32
25
20
10
0
0
0
1
2010
2011
2012
2013
0
35
30
25
20
15
10
5
0
2011
Cel IV.
32
15
14
12
1
1
1
1
2010
2011
2012
2013
Źródło: Opracowanie własne
23
Największa w 2013 r. ilość inicjatyw (4) wpisywała się w Cel Strategiczny I. natomiast w pozostałych
Celach Strategicznych zidentyfikowano po jednej inicjatywie.
Wykres 25 Wielkość wydatków poniesionych na
realizację Strategii w podziale na Cele
Strategiczne (w mln zł)
W 2013 r. na realizację RSI w ramach
2010 2011 2012 2013
zidentyfikowanych projektów i inicjatyw mln zł
zaangażowano środki finansowe o łącznej 200
wartości 123,4 mln zł, natomiast jeszcze w 150
2012 r. była to kwota ponad dwukrotna (239,4
(
mln zł.). Wydatki poniesione w ramach Celów 100
Strategicznych zmniejszyły się w relacji
50
do
poprzedniego
roku
monitorowania
natomiast w przypadku Celu IV wzrosły o 9,32
0
Cel I.
Cel II.
Cel III.
Cel IV.
mln zł. Można zaobserwować, iż od 2010 r.
największa
część
wydatków poniesiona
Źródło: Opracowanie własne
została na projekty i inicjatywy wpisujące się w ramy Celu Strategicznego II oraz III, ponadto od 2011
maleje wielkość wydatków poniesionych na powyższe cele. W 2013 r. w ramach Celu Strategicznego
Strat
1 poniesiono wydatki w wysokości 301 tys. zł, na drugi cel wydatkowano 46 mln zł, na trzeci 61,3 mln
zł a na czwarty 15,8 mln zł. Projekty i inicjatywy realizowane były przez samorząd województwa i jego
jednostki organizacyjne, samorządy gmin i powiatów, uczelnie, organizacje pozarządowe, podmioty
ze sfery edukacji, przedsiębiorców, instytucje otoczenia biznesu i inne. Źródłem finansowania działań
były środki publiczne krajowe (budżet państwa, samorządu województwa, gmin i powiatów, i inne),
środki
ki publiczne zagraniczne (głównie Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz
Społeczny) oraz prywatne.
Wykres 26 Liczba osób uczestniczących w projektach
i/lub inicjatywach w podziale na Cele
Strategiczne
Najwięcej osób uczestniczących w projektach
i/lub inicjatywach w podziale na Cele
Strategiczne odnotowano w celu strategicznym
1- 30126, co związane było z realizacją
inicjatywy Kuratorium Oświaty w Olsztynie
polegającej na zorganizowaniu
ganizowaniu konkursów
przedmiotowych
dla
uczniów
szkół
podstawowych i gimnazjów. Łącznie w 2013 r.
w projektach i/lub inicjatywach uczestniczyło
37,1 tys. osób. (prawie dwukrotnie więcej niż w
2012 r.). Podobnie jak w 2012 r. spadła liczba
projektów i/lub inicjatyw realizowanych we
współpracy biznes-nauka,
nauka, biznes-IOB,
biznes
biznesnauka-IOB
IOB z 14 w 2013 r. do 9 w 2013.
Cel 3
2197
Cel 4
4265
Cel 2
2569
Cel 1
30126
Źródło: Opracowanie własne
24
Wykres 27 Liczba osób przeszkolonych w projektach
i/lub inicjatywach w podziale na Cele
Strategiczne
W 2013 r. w ramach 69 projektów i 7
inicjatyw
zidentyfikowanych
jako
wpisujące się w cele RSI przeszkolono
1065 osób, najwięcej w ramach Celu
Strategicznego 4 (555). Wśród wszystkich
projektów i inicjatyw zidentyfikowano 13
przyczyniających
się
do
wzrostu
kwalifikacji zawodowych mieszkańców
regionu, 14 wspierających instrumenty
finansowe na rzecz innowacji, 3 na rzecz
branży turystycznej, 2 na rzecz ICT oraz
meblarskiej oraz 6 projektów na rzecz
sektora spożywczego.
Cel 3
0
Cel 4
555
Cel 1
77
Cel 2
433
Źródło: Opracowanie własne
25
Realizacja celów operacyjnych
Cel 1.1. Promowanie postaw innowacyjnych wśród kadry zarządzającej i pracowników
przedsiębiorstw, samorządów, instytucji wsparcia oraz wśród społeczeństwa
Wskaźniki realizacji celu:
Przedsiębiorstwa, które oceniły znaczenie źródeł instytucjonalnych innowacji jako „wysokie” w %
przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie (w sektorze usług i w sektorze przemysłowym)
wskaźnik w edycji badania innowacji za lata 2011-2013 nie był badany
Wykres 28 Przedsiębiorstwa innowacyjne w zakresie innowacji produktowych i procesowych jako
% przedsiębiorstw ogółem
25%
22%
20%
15%
10%
5%
0%
2009 2010 2011 2012 2013 2020
kujawsko-pomorskie
lubuskie
zachodniopomorskie
wartość docelowa
Polska
warmińsko-mazurskie
podlaskie
Polska
Podlaskie
Lubuskie
Zachodniopomorskie
WarmińskoMazurskie
Kujawskopomorskie
2009
16,01
14,56
12,07
2010
14,95
12,66
13,40
2011
13,84
13,00
11,27
2012
14,45
15,02
14,33
2013
14,27
17,70
14,36
15,80
13,30
9,84
14,91
14,62
15,02
13,65
12,44
11,95
14,60
15,75
13,64
15,37
14,18
11,01
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, Działalność
innowacyjna przedsiębiorstw
Wskaźnik odsetka przedsiębiorstw innowacyjnych w zakresie innowacji produktowych i procesowych
w 2013 r. wyniósł 14,60% (8 miejsce w kraju) i był wyższy od krajowego o 0,33 pkt. proc. W okresie
2009-2013 w regionie zaobserwowano spadek wartości wskaźnika (-0,42 pkt. proc.), natomiast
w relacji do roku 2012 nastąpił wzrost o (+2,65 pkt. proc., awans o 6 lokat). Średnio w kraju 14,27%
przedsiębiorstw było innowacyjnych w zakresie innowacji produktowych i procesowych, podobny
wynik odnotowano w lubuskim (14,36%). Pierwsze miejsce wśród 16 województw zajmowało
podlaskie (17,7%), zbliżoną do Warmii i Mazur wartość wskaźnika odnotowano w województwie
zachodniopomorskim (14,62%), a najniższą w kraju w kujawsko-pomorskim (11,01%). Różnica do
wartości docelowej przyjętej na poziomie 22% wynosiła 7,4 pkt. proc.
26
Realizacja celu
Cel 1.1 realizowany był przez 2 działania, na które złożyły się 1 projekt i 1 inicjatywa o łącznej
wartości 275 tys. zł. w działaniach uczestniczyło blisko 30 tys. osób, z których przeszkolono 77.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz wzrostu kwalifikacji zawodowych mieszkańców
regionu
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba przedsiębiorców objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba osób przeszkolonych
liczba nauczycieli przeszkolonych
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy z partnerem zagranicznym
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy co najmniej dwóch instytucji
otoczenia biznesu
jm
szt.
szt.
zł
szt.
Ilość
1
1
275363
1
szt.
0
szt.
szt.
0
0
szt.
0
os.
os.
os.
os.
szt.
29 988
0
77
77
1
szt.
szt.
0
0
Pobudzanie kreatywności wśród dzieci i młodzieży
Działanie realizowane było przez inicjatywę Kuratorium Oświaty w Olsztynie. W roku szkolnym
2012/2013 zorganizowano konkursy przedmiotowe dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów,
w których udział wzięło 29.911 uczniów. Do etapów wojewódzkich zakwalifikowało się 2146 osób
(741 ze szkół podstawowych,1405 z gimnazjów). Tytuł laureata otrzymało 859 uczniów (274 ze szkół
podstawowych oraz 585 z gimnazjów).
Kursy podnoszące kompetencje dla nauczycieli w zakresie nowych technik nauczania
i pobudzania kreatywności wśród dzieci i młodzieży oraz kreatywności w pracy zawodowej
realizowane były przez Olsztyńską Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania im. prof. T. Kotarbińskiego
w ramach projektu pn.: W stronę lepszej szkoły - studia podyplomowe z zarządzania w oświacie oraz
warsztaty doskonalące dla nauczycieli z województwa warmińsko-mazurskiego. W 2013 r. odbyły się
4 edycje warsztatów doskonalących kadrę administracyjną i kierowniczą. Kontynuowano 2 edycję
studiów podyplomowych „Menedżer Oświaty”. Projekt współfinansowany ze środków POKL został
zakończony w 2013 r. W czasie realizacji przedsięwzięcia 194 nauczycieli, pracowników
dydaktycznych i administracyjnych szkół z województwa warmińsko-mazurskiego odbyło studia
w zakresie zarządzania oświatą i uczestniczyło w warsztatach dot. zarządzania szkołą.
27
Cel 1.2 Pobudzanie lokalnych inicjatyw na rzecz innowacji
Wskaźniki realizacji celu:
Wykres 29 Liczba podmiotów, które realizowały projekty w zakresie i o charakterze innowacyjnym
W 2013 r. zidentyfikowano 28 podmiotów
z województwa warmińsko-mazurskiego realizujących
projekty w zakresie i o charakterze innowacyjnym, była
to liczba najwyższa od 2011 roku. Wartość docelowa
wskaźnika nie została określona. Z uwagi na wahania
poziomu wskaźnika w ostatnich trzech badanych latach
określenie wartości docelowej jest niezasadne na tym
etapie.
30
25
20
15
10
5
0
28
23
18
2011
2012
2013
Realizacja celu
W 2013 r. nie zidentyfikowano działań wpisujących się w realizację celu 1.2
Cel 1.3. Promocja współpracy wśród wszystkich uczestników regionalnego systemu Innowacji
Wskaźniki realizacji celu:
Wykres 30 Zatrudnienie w sektorach przemysłu średnio-wysokiej i wysokiej techniki jako % zatrudnionych
12
10
9,1
8
6
4
2
0
2008
2009
2010
2011
2012
warmińsko-mazurskie
lubelskie
podlaskie
wielkopolskie
Polska
dolnośląskie
2020
Polska
dolnośląskie
wielkopolskie
lubelskie
podlaskie
WarmińskoMazurskie
2009
4,8
8,2
4,4
3,0
2,0
2010
4,6
8,5
4,8
2,6
1,9
2011
4,8
8,7
5,2
2,7
2,4
2012
4,9
8,7
4,8
2,7
2,8
2013
5,0
8,5
5,2
2,6
2,6
2,6
2,7
3,0
2,6
2,5
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
W 2013 r. w województwie warmińsko-mazurskim wartość wskaźnika wynosiła 2,5% (ostatnie
miejsce w kraju) i spadła o 0,1 pkt. proc. w relacji do roku 2009 (tendencję spadkową odnotowuje się
od roku 2011, kiedy zatrudnienie w sektorach przemysłu średnio-wysokiej i wysokiej techniki
wynosiło 3 % zatrudnionych). Porównywalne wartości odnotowano w regionie podlaskim 2,6% (+0,6
pkt. proc.). Liderem w 2013 r. było dolnośląskie, do którego stosowany jest benchmarking (8,5%,
+0,3 pkt. proc.). Średnia wartość zatrudnienia w sektorach przemysłu średnio-wysokiej i wysokiej
techniki dla Polski wynosiła 5% (+0,02 pkt. proc.). Należy zauważyć, że średnia dla Polski wykazuje
tendencję rosnącą od 2010 r. Przybliżone wartości notowano w województwie wielkopolskim 5,2%
(+0,8 pkt. proc.). Różnica do wartości docelowej jest równa 6,6 pkt. proc.
28
Realizacja celu
Nie zidentyfikowano działań realizujących Cel 1.3
Cel 1.4 Budowanie kapitału społecznego w procesie tworzenia i wdrażania RSI oraz promocja
tego procesu jako dobrej praktyki współdziałania na rzecz innowacji w regionie
Wskaźniki realizacji celu:
Wykres 31 Zatrudnienie w sektorach wiedzochłonnych jako % zatrudnionych
7%
6%
5%
4%
3%
3,75%
2%
1%
0%
Polska
Mazowieckie
Łódzkie
WarmińskoMazurskie
Świętokrzyskie
2009
2,7
5,9
3,1
1,3
1,0
2010
2,7
5,5
2,9
1,6
1,1
2011
2,7
5,2
2,8
2012
2,9
5,7
2,6
2013
2,9
5,5
3,0
1,4
1,2
1,2
0,8
0,9
1,1
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
2009
2010
świętokrzyskie
Polska
mazowieckie
2011
2012
2013
2020
warmińsko-mazurskie
łódzkie
wartość docelowa
W 2013 r. region Warmii i Mazur pod względem odsetka osób zatrudnionych w sektorach
wiedzochłonnych uplasował się, tak jak przed rokiem, na przedostatnim miejscu w kraju osiągając
wynik 1,2%. Od 2009 r. wartość wskaźnika zmniejszyła się nieznacznie (-0,1 pkt. proc.).
Porównywalny wynik zaobserwowano w regionie świętokrzyskim -1,1%, który zajął ostatnie miejsce
w kraju. Województwem o najwyższej wartości wskaźnika było mazowieckie 5,5%. Województwo
łódzkie z wartością 3% było w 2013 r. najbliżej średniej krajowej, która wynosiła 2,9%. Różnica do
wartości docelowej określonej na poziomie 3,75% w 2013 r. wynosiła 2,55 pkt. proc.
Realizacja celu
Cel 1.4 realizowany był przez 1 działanie, na które złożyły się 2 projekty, w których uczestniczyło 138
osób i 27 organizacji.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
jm
szt.
szt.
zł
szt.
Ilość
0
3
25 753
0
szt.
0
szt.
2
os.
138
29
liczba wolontariuszy biorących udział w projektach i/lub inicjatywach
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy z partnerem zagranicznym
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy co najmniej dwóch instytucji
otoczenia biznesu
os.
szt.
0
27
szt.
szt.
1
1
Tworzenie warunków do współpracy interesariuszy z regionu na rzecz budowy konkurencyjnej
gospodarki
W ramach działania realizowane były 3 inicjatywy. W 2013 r. odbyły się cztery posiedzenia
Regionalnego Komitetu Sterującego ds. Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa
Warmińsko-Mazurskiego, który jest niezależnym ciałem opiniodawczo-doradczym Zarządu
Województwa i w badanym roku skupiał 28 najważniejszych instytucji systemu innowacyjności
w regionie. Spotkania gremium dotyczyły m.in. regionalnych inteligentnych specjalizacji w kontekście
prac nad aktualizacją Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińskomazurskiego do roku 2025, w tym podsumowania i omówienia wyników konsultacji inteligentnych
specjalizacji oraz opracowanie na ich podstawie rekomendacji, wyników drugiej edycji
monitorowania rezultatów wdrażania RSI, systemu komercjalizacji badań naukowych w latach 20142020. Jedno ze spotkań zorganizowano we współpracy z ministerstwem Nauki i Szkolnictwa
Wyższego realizującego przedsięwzięcie pn. „Narodowy Program Foresight- wdrożenie wyników”.
W 2013 r. dokonano Identyfikacji inteligentnych specjalizacji regionalnych stanowiących warunek dla
pozyskania środków unijnych na badania, rozwój i innowacyjność w perspektywie finansowej 20142020 (tzw. warunkowość ex-ante dla celu tematycznego 1). Do działań Departamentu Polityki
Regionalnej (DPR) związanych ze specjalizacjami województwa w 2013 r. należało m.in.
przeprowadzenie procesu konsultacji wstępnie zidentyfikowanych specjalizacji z przedsiębiorstwami
– zorganizowano łącznie 3 spotkania konsultacyjne (w Olsztynie, Elblągu i Ełku), na które zaproszono
podmioty rynkowe działające w obszarach „ekonomia wody”, „drewno i meblarstwo” oraz „żywność
wysokiej jakości”.; zorganizowano posiedzenie RKS ds. RSI podsumowujące efekty debaty
ze środowiskiem gospodarczym.
Ponadto pracownicy DPR uczestniczyli w pracach Platformy S3 (utworzonej przez KE organizacji
celem wsparcia regionów w opracowywaniu strategii inteligentnych specjalizacji) m.in. poprzez udział
w spotkaniach organizowanych przez regiony europejskie (Groningen-Holandia, Vaasa-Finlandia
oraz Heraklion- Grecja).
30
Cel 1.5 Tworzenie wizerunku Warmii i Mazur jako regionu otwartego na innowacje
Wskaźniki realizacji celu:
Wykres 32 Wydatki na innowacje związane z pracami B+R jako udział w przychodach ze sprzedaży ogółem
%
1
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
0,29
20092011
Polska
0,15
Podkarpackie
0,55
Świętokrzyskie 0,15
Warmińsko0,20
mazurskie
Podlaskie
0,05
Lubuskie
0,00
20102012
0,29
0,75
0,20
20112013
0,22
0,90
0,20
0,35
0,10
0,05
0,05
0,10
0,05
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
2009-2011
2010-2012
lubuskie
warmińsko-mazurskie
Polska
wartość docelowa
2011-2013
podlaskie
świętokrzyskie
podkarpackie
Wartość wskaźnika dla Warmii i Mazur w okresie 2011-2013 r. wyniosła 0,1% (10 miejsce w kraju).
Taką samą wartość posiadały województwa: opolskie, podlaskie i wielkopolskie. Liderem było
województwo podkarpackie - 0,9%. Średnia krajowa wynosiła 0,22%. Podobną wartość wydatków
na innowacje związanych z pracami B+R jako udział w przychodach ze sprzedaży ogółem zanotowano
w regionie świętokrzyskim 0,2%, a najniższą w kraju w regionie lubuskim 0,05%. Proponowana
wartość docelowa na poziomie wartości wskaźnika dla Polski w okresie 2010-2012 tj. 0,29%.
Odległość do wartości docelowej wynosi 0,19 pkt. proc.
Realizacja celu
W roku 2013 nie zidentyfikowano projektów lub inicjatyw
operacyjnego 1.5.
wpisujących się w założenia celu
31
Cel 2.1. Budowanie innowacyjnej specjalizacji regionalnej
Wskaźniki realizacji celu:
Wykres 33 Sprzedaż nowych lub zmodernizowanych wyrobów dla rynku w % sprzedaży przedsiębiorstw
ogółem
A) Przemysł
B) Usługi
50%
40%
30%
20%
20%
10%
0%
2010
2011
warmińsko-mazurskie
wartość docelowa
Podkarpackie
2012
2013
Polska
Pomorskie
7%
6%
5%
4%
3%
2%
1%
0%
5%
2010
2011
dolnośląskie
Polska
mazowieckie
2012
2013
warmińsko-mazurskie
wartość docelowa
podlaskie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, Działalność innowacyjna przedsiębiorstw
Przemysł
Usługi
2010
2012
2013
2010
2012
2013
Polska
11,3
9,2
8,6
Polska
4,1
3,1
3,4
Pomorskie
43,4
36,3
18,2
Mazowieckie
6,5
4,7
5,6
Podkarpackie
8,5
8,8
8,5
Dolnośląskie
6,0
1,3
5,3
Zachodniopomorskie
2,9
4,0
4,7
podlaskie
5,0
0,1
0,3
WarmińskoMazurskie
12,9
3,1
2,4
WarmińskoMazurskie
1,1
0,2
0,1
A) Sprzedaż nowych lub zmodernizowanych wyrobów na rynku w przedsiębiorstwach przemysłowych
z województwa warmińsko-mazurskiego wyniosła w 2013 r. 2,1 % sprzedaży ogółem (16 miejsce
w kraju, ponad pięciokrotny spadek w relacji do 2010 r., gdy region zajmował 3 miejsce w kraju).
Najbardziej zbliżoną wartość wskaźnika odnotowano w zachodniopomorskim 4,7%. Liderem
w 2013 r. było województwo pomorskie 18,2%. Średnio w kraju sprzedaż nowych lub
zmodernizowanych wyrobów na rynku wynosiła 8,6 % sprzedaży ogółem. Wartości wskaźnika
w regionie podkarpackim 8,6% były najbardziej zbliżone do średniej krajowej. Dystans do
wartości docelowej wyniósł 17,6%.
B) Sprzedaż nowych lub zmodernizowanych wyrobów na rynku w przedsiębiorstwach usługowych
z regionu Warmii i Mazur wyniosła w 2013 r. 0,1 % sprzedaży ogółem (ostatnie miejsce w kraju,
ponad dziesięciokrotny spadek w relacji do 2010 r.). Najbardziej zbliżona w 2013 r. wartość
32
wskaźnika została zaobserwowana w regionach podlaskim, lubelskim i opolskim (0,3%). Liderem
było województwo mazowieckie 5,6%. Województwo dolnośląskie (5,3%) osiągnęło wartości
najbardziej zbliżone do średniej krajowej (3,4%). Wskaźnik dla regionu znacznie oddalił się od
wartości docelowej określonej na poziomie 5% (-4,9%).
Wykres 34 Pracujący w sektorze ICT
2010
80000
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
świętokrzyskie
opolskie
Polska
2011
2012
2013
warmińsko-mazurskie
śląskie
mazowieckie
2013
Polska
10120
11087
11273
Mazowieckie
69978
74086
75838
9179
11110
11248
Warmińskomazurskie
389
614
714
Opolskie
444
989
961
Świętokrzyskie
445
366
382
Śląskie
2010
2012
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
W sektorze ICT w województwie warmińsko-mazurskim pracowało 714 osób (o 100 osób więcej
niż w 2012 r. oraz o 80% więcej niż w 2010 r. i awans na piętnaste miejsce). Województwem,
w którym pracowało najwięcej osób w tej branży było mazowieckie (75 838 osób) a najmniej
świętokrzyskie - 382 osoby. Przeciętnie w branży ICT pracowało ponad 11 200 osób. Najbardziej
zbliżony wynik do średniej został zaobserwowany w regionie śląskim 11 248 osób a do województwa
warmińsko-mazurskiego w opolskim (961 osób). Z powodu specyfiki rynku pracy w województwie
warmińsko-mazurskim ustalając wartość docelową liczby pracujących w sektorze ICT nie było
możliwości porównania do średniej krajowej bądź zastosowania benchmarkingu.
Wartość docelowa wskaźnika została ustalona jako 3-krotność liczby pracujących w sektorze ICT na
Warmii i Mazurach w 2010 r. (1167 osób). Odległość do wartości docelowej wynosiła w 2013 r.
453 os.
Wykres 35 Liczba przedsiębiorstw innowacyjnych w branży meblarskiej
70
60
Polska
Lubuskie
Dolnośląskie
Warmińskomazurskie
Podkarpackie
Lubelskie
50
40
30
20
10
20092011
11,04
16,30
9,30
20102012
22,06
51,40
14,60
20112013
18,89
60,70
22,30
15,90
16,00
25,00
20,00
24,50
38,30
4,30
19,30
2,30
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS,
Działalność innowacyjna przedsiębiorstw
0
2009-2011
2010-2012
2011-2013
lubelskie
Polska
podkarpackie
dolnośląskie
warmińsko-mazurskie
lubuskie
33
W okresie 2011-2013 w regionie Warmii i Mazur co czwarte przedsiębiorstwo z branży meblarskiej
było innowacyjne (3 lokata w kraju, w porównaniu z poprzednim okresem wzrost o 9 pkt. proc.
I awans o 5 pozycji). W latach 2011-2013 na tle kraju (18,9%) wyróżniało się województwo lubuskie
(60,7%), średnie wartości osiągało województwo podkarpackie (19,3%), najsłabiej w zestawieniu
wypadło województwo lubelskie (2,3%). Wartość docelowa wskaźnika do ustalenia na posiedzeniu
RKS ds. RSI.
Realizacja celu
Cel operacyjny 2.1 był realizowany przez 2 Działania w ramach których zidentyfikowano 6 projektów.
Łącznie poniesione wydatki wynosiły ponad 2,3 mln zł.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz przedsiębiorców
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz tworzenia i rozwoju klastrów
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju turystyki
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora ICT
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora meblarskiego
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora spożywczego
liczba projektów i/lub inicjatyw promocyjnych na rzecz konkretnych produktów
turystycznych
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz wzrostu produkcji i wykorzystania energii
odnawialnej
liczba staży i praktyk odbytych w ramach projektów i/lub inicjatyw
liczba rolników uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób przeszkolonych
liczba produktów żywnościowych objętych systemem promocji
jm
szt.
szt.
zł
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
Ilość
6
0
2340101,95
5
4
2
0
1
2
1
szt.
2
szt.
os
os
szt.
0
0
0
0
Rozwój klastrów w województwie warmińsko-mazurskim
1. W 2013 r. zakończono realizację projektu Warmińsko-Mazurski Klaster Ciepłowniczy
Razem Cieplej dofinansowanego ze środków PO RPW, polegającego na rozwoju powiązania
kooperacyjnego pomiędzy podmiotami branży usług ciepłowniczych. Beneficjentami
przedsięwzięcia były firmy z branży energetyki cieplnej mające siedzibę na obszarze Polski
Wschodniej. W 2013 r. zakończono realizację prac badawczych poświęconych redukcji emisji CO2
oraz opracowaniu referencyjnego paliwa biomasowego i jego przetestowaniu w dwóch
ciepłowniach klastra. Członkowie Klastra spotykali się w celu podzielenia dobrymi praktykami
w branży oraz przedyskutowania bieżących problemów na rynku ciepłownictwa. Prowadzone były
także działania promocyjne. W 2013 r. wydatkowano 652 tys. zł.
2. Warmińsko-Mazurska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości zakończyła realizację projektu
Wzmocnienie potencjału innowacyjnego i rozwój klastra stolarki otworowej w Polsce Wschodniej,
który przyczynił się do powstania stałej platformy współpracy między przedsiębiorstwami
z branży stolarki otworowej i branż pokrewnych w Polsce Wschodniej. W 2013 r. członkowie
klastra m.in. spotkali się z przedstawicielem Wschodniego Klastra Budowlanego, brali udział
34
w spotkaniu założycielskim związku Klastry Polskie, rozpoczęli przygotowania do misji
gospodarczej do Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Poniesione koszty wynosiły 242,1 tys. zł.
3. Projekt Wzmocnienie potencjału innowacyjnego i rozwój klastra stolarki otworowej w Polsce
Wschodniej - kontynuacja działań realizowany był na rzecz członków klastra „Mazurskie Okna”,
koordynowanego przez Fundację „Wspieranie i promocja przedsiębiorczości na Warmii
i Mazurach". W 2013 r. dokonano realizacji działań promocyjnych, wykonano badania rynków
krajowych i zagranicznych, zorganizowano misję branżową do Gruzji. Poniesione koszty ogółem
wyniosły ponad 1,2 mln zł.
4. Zachodniomazurska Lokalna Organizacja Turystyczna kontynuowała realizację projektu Klaster
Turystyczny Mazury Zachodnie ze środków RPO WiM 2007-2013, zakładającego budowę powiązań
w ramach klastra i wymianę wiedzy, stworzenie spójnego systemu informacji turystycznej oraz
działania promocyjne. W 2013 r. zorganizowano dwa seminaria skierowane do przedsiębiorców
i branży turystycznej poświęcone budowie marki klastra, promowano klaster podczas rajdu
rowerowego oraz wykonano materiały promocyjne. Wydatkowano 29 tys. zł.
Rozwój innowacyjności firm w branżach inteligentnych specjalizacji regionalnych
1. Fundacja Pro Civis rozpoczęła realizację projektu współfinansowanego środkami PO KL Wsparcie
współpracy firm i B+R w specjalizacjach innowacyjnych województwa warmińsko-mazurskiego,
mającego na celu zwiększenie gotowości firm działających na rynku w zakresie inteligentnych
specjalizacji Warmii i Mazur do wdrożenia innowacji poprzez nieodpłatne świadczenie
specjalistycznych usług . Wydatkowano 113 tys. zł.
2.
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie we współpracy
z 10 przedsiębiorstwami z sektora rolno-spożywczego regionu Warmii i Mazur rozpoczął realizację
projektu Innowacyjne produkty piekarnicze o właściwościach prozdrowotnych dla mieszkańców
Warmii i Mazur ze środków PO KL, mającego na celu podniesienie konkurencyjności branży
piekarniczej w regionie poprzez budowę trwałego systemu transferu wiedzy w regionie pomiędzy
instytucją naukowo-badawczą a grupą przedsiębiorstw sektora piekarniczego. W 2013 r.
wydatkowano 86 tys. zł.
35
Cel 2.2. Pozyskiwanie inwestycji zewnętrznych w produkcję wyspecjalizowaną i usługi oparte
na wiedzy
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 36 Liczba kontaktów Regionalnego Centrum Obsługi Inwestora z potencjalnym inwestorami
zainteresowanymi inwestycjami w produkcję wyspecjalizowaną i usługi oparte na wiedzy
Z informacji uzyskanych z Warmińsko-Mazurskiego
Warmińsko
Centrum Obsługi Inwestora funkcjonującego przy
WMARR S.A. wynika, iż w 2013 r. nawiązano 24 kontakty
z potencjalnymi
lnymi inwestorami (tj. o połowę więcej niż
w 2012 r.). Warto zauważyć, że jest to najwyższa wartość
wskaźnika od 2008 r. Odległość do wartości docelowej
wynosiła 16. Nie ma możliwości odniesienia się do innych
regionów w kraju i zastosowania benchmarkingu
ponieważ wskaźnik nie należy do statystyki publicznej.
Brak informacji o liczbie kontaktów, których efektem były
faktyczne inwestycje w regionie.
60
50
40
17
20
20
22
18
16
0
2008 2009
2010 2011
2012
wartość docelowa
ilość kontaktów
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych
W-M COI
Wykres 37 Przedsiębiorstwa innowacyjne zlokalizowane na przygotowanych terenach inwestycyjnych
W 2013 r. na obszarze Warmińsko-Mazurskiej
Warmińsko
Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. oraz Suwalskiej
Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. funkcjonowało
łącznie 19 firm innowacyjnych.
yjnych. W porównaniu
z rokiem 2010 wartość wskaźnika wzrosła prawie
dwukrotnie.
20
19
17
15
10
10
5
0
2010
2012
2013
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych
W-M SSE i SSSE
Realizacja celu
Cel 2.2 realizowany był w ramach 1 działania na które złożyły się 2 projekty i 1 inicjatywa, na które
wydatkowano ogółem 342 tys. zł. Działaniem objęto 210 przedsiębiorców, przeszkolono 174 osoby.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz przedsiębiorców
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju turystyki
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora ICT
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora meblarskiego
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora spożywczego
jm
szt.
szt.
zł
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
Ilość
2
1
342 195
3
0
0
0
0
36
liczba projektów i/lub inicjatyw promocyjnych na rzecz konkretnych produktów
turystycznych
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz wzrostu produkcji i wykorzystania energii
odnawialnej
liczba przedsiębiorców objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba rolników uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób przeszkolonych
liczba inwestycji
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba produktów żywnościowych objętych systemem promocji
szt.
0
szt.
0
os
os
os
szt.
szt.
210
0
174
0
9
szt.
0
Obsługa inwestorów zewnętrznych – działanie realizowane głównie poprzez Warmińsko-Mazurskie
Centrum Obsługi Inwestora funkcjonujące przy WMARR SĄ (COI). W 2013 r. ramach działań własnych
COI przeprowadziło monitoring, dzięki któremu pozyskano i zaktualizowano informacje dot. 75
terenów inwestycyjnych. Pracownicy COI wzięli udział w Polish Economy Forum w Brukseli realizując
działania promocji inwestycyjno-gospodarczej Warmii Mazur. Ponadto zaktualizowano zestawienie
dot. zachęt inwestycyjnych stosowanych przez 116 jednostek samorządu terytorialnego
województwa warmińsko-mazurskiego.
Kontynuowano realizację projektu Tworzenie i rozwój sieci współpracy COI w ramach PO RPW
zakładającego powstanie sieci współpracy opartej o 5 regionalnych centrów obsługi inwestora
z województw Polski Wschodniej. W 2013 r. zorganizowano konferencję dla zagranicznych
przedsiębiorców z Federacji Rosyjskiej i Litwy, w której uczestniczyli także przedstawiciele firm
z województwa warmińsko-mazurskiego oraz JST. W 2013 r. wydatkowano 61,7 tys. zł.
W ramach prowadzonego w latach 2011-2015 projektu systemowego Ministerstwa Gospodarki Sieć
Centrów Obsługi Inwestorów i Eksporterów (COIE), zakładającego umiędzynarodowienie polskich
firm, poprzez ułatwienie przedsiębiorcom, a także organizacjom zrzeszającym przedsiębiorców,
dostępu do kompleksowych, wysokiej jakości i nieodpłatnych usług informacyjnych w zakresie
niezbędnym do planowania, organizowania i realizacji eksportu i/lub inwestycji poza granicami Polski,
zrealizowano 138 usług informacyjnych pro-eksport i 20 usług informacyjnych pro-biz. Odbyły się
również spotkania informacyjne mające na celu przybliżenie zasad funkcjonowania Sieci Centrów
Obsługi Inwestorów i Eksporterów oraz ogólnych zagadnień pro-eksportowych. Koszt realizacji
projektu w 2013 r. wyniósł 280 tys. zł.
37
Cel 2.3. Promocja i wsparcie przedsięwzięć biznesowych opartych na współpracy ze sferą B+R
oraz tworzenie działów badawczych przez firmy
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 38 Przedsiębiorstwa, które dokonały zgłoszeń patentowych jako % przedsiębiorstw ogółem
%
2010
0,06
0,05
0,04
2012
2013
Polska
0,019 %
0,025%
0,037%
Śląskie
0,03%
0,035%
0,054%
0,03
Kujawskopomorskie
0,015%
0,031%
0,038%
0,02
Podlaskie
0,017%
0,033%
0,028%
0,01
Warmińskomazurskie
0,005%
0,016%
0,029%
Zachodniopomorskie
0,008%
0,009%
0,011%
0
2010
2011
zachodniopomorskie
podlaskie
kujawsko-pomorskie
wartość docelowa
2012
2013
warmińsko-mazurskie
Polska
śląskie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych
Urzędu Patentowego RP
Z uwagi na dostępność danych, wskaźnik wyliczono jako procentowy udział podmiotów z sektora
gospodarki (przedsiębiorstwa, fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie itp.), dokonujących w Urzędzie
Patentowym RP zgłoszeń patentowych w 2013 w % przedsiębiorstw ogółem. Od 2010 r. wartość
wskaźnika dla województwa warmińsko-mazurskiego wzrosła ponad pięciokrotnie i wyniosła 0,029%
(awans z ostatniego na 12 miejsce). Zbliżona wartość wskaźnika została zanotowana w województwie
podlaskim (0,028%). Najwyższy odsetek przedsiębiorstw, które dokonały zgłoszeń patentowych
występował w regionie śląskim (0,054%) a najniższy w zachodniopomorskim 0,011%.
W województwie kujawsko-pomorskim (0,038%) zaobserwowano wartości wskaźnika najbardziej
zbliżone do krajowych (0,037%). Odległość od wartości docelowej (0,019%) wynosiła +0,09 pkt. proc.
Wykres 39 Patenty w bazie EPO na 1 mln
mieszkańców
Z informacji otrzymanej z Eurostatu wynika, 50
iż wartości wskaźnika liczby patentów w bazie 40
39
EPO za 2010 r. były nadal aktualne w 2013 r. 30
W 2013 r. wskaźnik osiągnął wartość 0,14 20
patentu w bazie EPO na 1 mln mieszkańców 10
województwa i był zdecydowanie najsłabszy w
0
kraju, gdzie średnia wartość wynosiła 3,75.
2008
2010-2013
Niepokojącym zjawiskiem był znaczący spadek
warmińsko-mazurskie
opolskie
wskaźnika z poziomu 0,88 (w stosunku do roku
dolnośląskie
2008). Najbardziej zbliżoną do Warmii i Mazur
wartość
odnotowano
w województwie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
opolskim (0,77), natomiast zbliżoną do średniej
krajowej (3,43) w dolnośląskim. Najwięcej patentów w roku 2010 zgłoszono
38
w województwie lubuskim 10,90. Do osiągnięcia wartości docelowej wskaźnika (39 patentów łącznie
w latach 2010-2020) brakuje 38,76 patentu, co daje średnio 4,3 patentu rocznie.
Realizacja celu
Cel 2.3 realizowany był poprzez 1 działanie, w które wpisało się 10 projektów o wartości 8,4 mln zł.
Działaniami objęto ponad 500 przedsiębiorstw.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz przedsiębiorców
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju turystyki
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora ICT
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora meblarskiego
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz rozwoju sektora spożywczego
liczba projektów i/lub inicjatyw promocyjnych na rzecz konkretnych produktów
turystycznych
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz wzrostu produkcji i wykorzystania energii
odnawialnej
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka
liczba projektów badawczych o budżecie powyżej 500 tys. zł.
liczba staży dla absolwentów, stypendiów, staży dla doktorantów i innych tego typu
narzędzi
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba przedsiębiorców objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba rolników uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba wspartych organizacyjnie/finansowo projektów i/lub inicjatyw podjętych przez
partnerów
liczba inwestycji
liczba nowych organizacji
liczba produktów żywnościowych objętych systemem promocji
jm
szt.
szt.
zł
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
Ilość
10
0
8 367 286
10
1
2
1
4
0
szt.
0
szt.
szt.
szt.
4
1
44
os
os
os
41
527
0
szt.
szt.
szt.
szt.
0
1
0
0
Wsparcie powiązań pomiędzy nauką a biznesem w województwie warmińsko-mazurskim
Gmina Miasto Elbląg i Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomiczna zakończyły realizację projektu
„Wzrost innowacyjności i konkurencyjności elbląskich MŚP poprzez tymczasowe zatrudnienie wysoko
wykwalifikowanej kadry" , polegającego na dofinansowaniu pokrycia kosztów zatrudnienia
w firmach wysoko wykwalifikowanej kadry w wysokości 50% całkowitych wydatków. W 2013 roku
wsparcie uzyskały 2 przedsiębiorstwa, zatrudniając w ramach projektu 5 pracowników.
Wydatkowano 306,9 tys. zł.
IRZiBŻ PAN w Olsztynie zakończył realizację projektu Regionalne Centrum Badan i Transferu Wiedzy
„ŻYWNOSC DLA ZDROWIA", w wyniku którego rozbudowano trzy specjalistyczne laboratoria
tworzące zaplecze naukowo-badawcze dla kreowania innowacji i rozwoju oraz stałej współpracy
pomiędzy naukowcami Instytutu a przedsiębiorstwami z branży rolno-spożywczej regionu Warmii
i Mazur. W 2013 r. na realizację projektu wydatkowano 1,6 mln zł. Zakończono także przedsięwzięcie
Regionalne Centrum Badań i Transferu Wiedzy „Żywność dla zdrowia”. Inwestycja w aparaturę
badawczą tworzącą powiązania kooperacyjne pomiędzy jednostkami naukowo-badawczymi
39
a przedsiębiorstwami - etap II zakładające kontynuację modernizacji laboratoriów przeznaczonych do
świadczenia usług dla firm z sektora rolno-spożywczego. W 2013 r. na realizację projektu
wydatkowano 3,7 mln zł.
Kontynuowano ponadto realizację projektu „Oficer Łącznikowy - Sieć współpracy i wymiany
informacji pomiędzy nauką a przemysłem rolno-spożywczym województwa warmińsko-mazurskiego”
zakładającego powstanie sieci 40 przedsiębiorstw z branży rolno-spożywczej województwa
warmińsko-mazurskiego współpracującej z Instytutem Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN
w zakresie m.in. tworzenia innowacji celem podniesienia ich konkurencyjności. Wydatkowano 340
tys. zł.
WMARR S.A. w Olsztynie w partnerstwie z OWSIiZ realizował projekt pt.: „Sieć Brokerów Innowacji”,
którego celem było wzmocnienie współpracy między sektorami nauki i biznesu poprzez
wypracowanie przez jednostki naukowe dla przedsiębiorstw konkretnych efektów wdrożeniowych
(tzw. dokumentacji wdrożeniowych). W 2013 zrealizowano 6 dokumentacji wdrożeniowych
oraz przekazano 420 ofert nauki dla biznesu. Koszty realizacji wynosiły 1 mln zł.
UWM realizował projekt SIS WiM – staże i szkolenia praktyczne dla rozwoju innowacyjnych
przedsiębiorstw WARMII i MAZUR - zakładający realizację programu stażowo-szkoleniowego,
obejmującego 50 pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych UWM w Olsztynie
i 10 pracowników MŚP z województwa warmińsko-mazurskiego z branż określonych jako
strategiczne w RSI. W roku 2013 odbyło się 50 staży (w tym 44 odbyli pracownicy naukowi
w przedsiębiorstwach, a 6 przedsiębiorcy w jednostkach Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
w Olsztynie). Poniesione wydatki wynosiły 602 tys. zł.
Ponadto uczelnia rozpoczęła realizację przedsięwzięcia ,,REGIONALNY TRANSFER WIEDZY Z NAUKI DO
BIZNESU'' - staże i szkolenia praktyczne naukowców w przedsiębiorstwach WARMII I MAZUR''
adresowanego do pracowników naukowych uczelni jednostek naukowych województwa warmińskomazurskiego (50 osób). W roku 2013 w ramach projektu odbyła się I tura rekrutacji, w której po
ocenie przez Komisję Stażową do udziału w projekcie zakwalifikowały się 23 osoby. W 2013 r.
wydatkowano 44 tys. zł.
OWSIiZ w Olsztynie zakończyła realizację projektu „Rozwój przedsiębiorstw z województwa
warmińsko-mazurskiego poprzez wsparcie sektora nauki w zakresie rozwiązań innowacyjnych”.
Projekt realizowany w partnerstwie z Elbląskim Parkiem Technologicznym polegał na objęciu
wsparciem 6 firm z regionu poprzez przeprowadzenie audytów technologicznych, dzięki którym
opracowano dokumentacje wdrożeniowe przedsięwzięć innowacyjnych. Poniesione koszty w 2013 r.
wyniosły 870 tys. zł.
Przedsiębiorstwo z branży chemicznej kontynuowało realizację projektu badawczego we współpracy
z UWM w Olsztynie w zakresie opracowania technologii produkcji i stosowania wyciągów ziołowych
jako mieszanek paszowych uzupełniających w żywieniu drobiu i trzody chlewnej. Opracowano skład
i procedurę technologiczną oraz wyprodukowano partie testową. W ramach współpracy
z przedsiębiorstwami, przeprowadzono doświadczenia z wykorzystaniem uzyskanych produktów
w warunkach produkcyjnych na fermach doświadczalnych. W 2013 r. wydatkowano 122 tys. zł.
40
Firma z branży ICT rozpoczęła realizację projektu polegającego na wyposażeniu działu B+R w sprzęt
diagnostyczno-pomiarowy. W wyniku realizacji przedsięwzięcia powstanie komórka badawcza
składająca się z urządzeń badawczo-pomiarowych oraz Jednostki Naukowej i wykwalifikowanej
kadry. W 2013 roku wydatki poniesione na realizację projektu wynosiły 9,3 tys. zł.
Cel 2.4. Promocja zarządzania strategicznego oraz innowacyjnych form organizacji w firmach
Wskaźniki realizacji celu
Przedsiębiorstwa, których innowacja wpłynęła znacząco na obniżenie kosztów pracy jako %
przedsiębiorstw ogółem
Przedsiębiorstwa, których innowacja wpłynęła znacząco na obniżenie użycia materiałów i energii
jako % przedsiębiorstw ogółem
Zagadnienia nie były badane w trzech kolejnych edycjach badań działalności innowacyjnej
przedsiębiorstw przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny w ramach międzynarodowego
programu badawczego Community Innovation Survey, obejmujących lata 2009-2011, 2010-2012,
2011-2013. Ze względu na brak możliwości pozyskania danych od Głównego Urzędu Statystycznego
proponuje się rezygnację z monitorowania powyższych wskaźników.
Realizacja celu
Cel realizował 1 projekt o wartości 2,2 mln zł.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz przedsiębiorców
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba przedsiębiorców objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba osób przeszkolonych
liczba wspartych organizacyjnie/finansowo projektów i/lub inicjatyw podjętych przez
partnerów
jm
szt.
szt.
zł
szt.
os.
szt.
os.
szt.
Ilość
1
0
2125157
1
259
232
259
0
Wzrost kompetencji w zakresie zarządzania strategicznego poprzez szkolenia
WMARR S.A. zakończyła realizację przedsięwzięcia pn. Wiedza kluczem do sukcesu, którego ideą
był wzrost kompetencji w takich obszarach jak: budowa strategii innowacyjnych, dywersyfikacja
działalności firmy, współpraca sieciowa, efektywność energetyczna, ochrona środowiska. W 2013 r.
zrealizowano 41 sesji szkoleniowych (łącznie 270 dni szkoleniowych) w których udział wzięło
259 pracowników z 232 firm. W wyniku realizacji usług doradczych stworzone zostały opracowania
pt. „Strategia innowacyjna dla Firmy” dla 44 przedsiębiorstw z województwa warmińskomazurskiego. Wydatkowano 2,2 mln zł.
41
Cel 2.5. Pomoc przedsiębiorcom w pozyskiwaniu kapitału zewnętrznego na innowacyjne
inwestycje
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 40 Liczba projektów i/lub inicjatyw
powołujących lub wspierających
instrumenty finansowe na rzecz innowacji
W 2013 r. nie zidentyfikowano nowych projektów
i/lub inicjatyw powołujących lub wspierających
instrumenty finansowe na rzecz innowacji. Wartość
wskaźnika nie zmieniła się w stosunku do roku 2012
i pozostała na poziomie 14. Podstawą do obliczenia
wartości wskaźnika było uwzględnienie projektów
i inicjatyw realizowanych przez podmioty
prowadzące fundusze pożyczkowe i poręczeniowe
na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego.
25
23
20
14
14
2012
2012
15
11
11
2010
2011
10
5
0
2020
wartość docelowa
Realizacja celu
Źródło: opracowanie własne
Cel realizowany był przez 9 projektów w ramach 3 Działań, na łączną kwotę 32,9 mln zł, w których
uczestniczyło blisko 270 osób.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz przedsiębiorców
liczba projektów i/lub inicjatyw powołujących lub wspierających instrumenty finansowe na
rzecz innowacji
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób przeszkolonych
liczba wspartych organizacyjnie/finansowo projektów i/lub inicjatyw podjętych przez
partnerów
liczba wspartych organizacyjnie/finansowo inwestycji podjętych przez partnerów
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
jm
szt.
szt.
zł
szt.
szt.
Ilość
9
0
32865580
9
8
os
os
szt.
269
0
0
szt.
szt.
0
21
1. Wzrost innowacyjności firm poprzez ułatwienie dostępu do kapitału
Działanie realizowane było przez 1 projekt polegający na dofinansowaniu inwestycji
przedsiębiorstw w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013.
W 2013 r. zostały podpisane 23 umowy na łączną wartość dofinansowania 5,5 mln zł, z tego:
5 umów w ramach Działania 6.1 Paszport do eksportu na łączną kwotę dofinansowania wynoszącą
464 tys. zł, 3 umowy w ramach działania 8.1 Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie
42
gospodarki elektronicznej na łączną kwotę dofinansowania wynoszącą 661 tys. zł oraz 15 umów
w ramach Działania 8.2 na łączną kwotę dofinansowania wynoszącą 4,4 mln zł.
2. Rozwój instrumentów inżynierii finansowej wspierany jest poprzez dofinansowanie ze środków
EFRR w ramach RPO WiM 2007-2013. Projekt Dokapitalizowanie funduszy pożyczkowych na
Warmii i Mazurach realizowany jest przez konsorcjum instytucji prowadzących fundusze
pożyczkowe, w skład którego wchodzą: Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
w Olsztynie – Lider Konsorcjum; Działdowska Agencja Rozwoju S.A. w Działdowie; Fundacja
Rozwoju Regionu Łukta w Łukcie; Fundacja Wspierania Przedsiębiorczości Regionalnej w Gołdapi;
Stowarzyszenie „Centrum Rozwoju Ekonomicznego Pasłęka” w Pasłęku; Nidzicka Fundacja
Rozwoju „NIDA” w Nidzicy. W 2013 r. w ramach konsorcjum zawarto 12 umów pożyczkowych na
łączną kwotę 1,4 mln zł. Ponadto za pośrednictwem Regionalnego Funduszu Pożyczkowego
prowadzonego we WMARR S.A. w 2013 r. w ramach środków własnych zostały zawarte 32 umowy
na pożyczki o łącznej wartości 1,9 mln zł.
W grudniu 2012 r. konsorcjum funduszy pożyczkowych, zawarło umowę o dofinansowanie
na realizację projektu pn. „Wzrost potencjału funduszy pożyczkowych na Warmii i Mazurach”
skierowanego do przedsiębiorców MŚP z terenu województwa warmińsko-mazurskiego.
W 2013 r. łącznie w ramach projektu wszyscy partnerzy konsorcjum udzielili przedsiębiorcom
73 pożyczki o łącznej wartości 9,4 mln zł.
Kontynuowano również realizację projektu „Dokapitalizowanie funduszy poręczeniowych na
Warmii i Mazurach" w ramach którego konsorcjum funduszy poręczeniowych (w skład którego
wchodzi 5 instytucji z terenu województwa warmińsko-mazurskiego: Działdowska Agencja
Rozwoju S.A w Działdowie – Lider Konsorcjum, Warmińsko-Mazurski Fundusz "Poręczenia
Kredytowe" w Działdowie, Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości "ATUT" w Ostródzie, Nidzicka
Fundacja Rozwoju "NIDA" w Nidzicy) w 2013 r. udzieliło łącznie 52 poręczenia na łączną kwotę 6,8
mln zł.
Konsorcjum funduszy poręczeniowych rozpoczęło realizację projektu pn. „Dofinansowanie
funduszy poręczeniowych na Warmii i Mazurach” polegającego na udzielaniu poręczeń małym
i średnim przedsiębiorstwom posiadającym swoją siedzibę lub inwestującym na terenie
województwa warmińsko-mazurskiego. W 2013 r. zawarto 3 poręczenia na kwotę 324 tys. zł
Poza tym DAR S.A. ze środków własnych pochodzących z realizacji projektu na dokapitalizowanie
funduszu pożyczkowego pn. „Lokalny fundusz pożyczkowy dla mikro i małych przedsiębiorców”
w ramach SPO WKP na lata 2004-2006 w 2013 roku udzieliła pożyczek o łącznej wartości
1,7 mln zł.
W 2013 r. Fundusz „Poręczenia Kredytowe” Sp. z o. o. w Działdowie kontynuował realizację
projektu „Reporęczenia i pożyczki szansą na zwiększenie finansowania zewnętrznego MSP.
Instrumenty wsparcia funduszy poręczeniowych i pożyczkowych w Polsce Wschodniej”.
Przedsięwzięcie było skierowane do mikro, małych i średnich przedsiębiorców oraz osób
rozpoczynających działalność gospodarczą, zarejestrowanych, z terenu Polski Wschodniej. W 2013
roku w ramach udzielono 61 pożyczek o łącznej wartości 5 mln zł .
3. Pozyskiwanie kapitału zewnętrznego poprzez promocję gospodarczą - działanie realizowane
poprzez rozpoczęty w 2013 r. projekt Samorządu Województwa „Promocja gospodarcza Warmii
43
i Mazur 2013+”, który ma na celu zwiększenie zainteresowania ofertą inwestycyjną regionu
poprzez organizację misji gospodarczych, konferencji, akcji medialno-reklamowych, działań
informacyjnych i promocyjnych. W 2013 r. w ramach realizacji projektu zorganizowano
konferencje z zakresu ekoinnowacji, CSR oraz Festiwal Promocji Gospodarczej Warmii Mazur.
Ponadto przedstawiciele województwa warmińsko-mazurskiego, na zaproszenie Ambasady RP
w Szwajcarii odbyli wyjazd zagraniczny do szwajcarskiego miasta Thun.
Cel 3.1 Koordynacja działań proinnowacyjnych samorządów i instytucji otoczenia biznesu
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 41 Przedsiębiorstwa, które wprowadziły
w % przedsiębiorstw ogółem
innowacje
25,00%
22,40%
20,00%
15,00%
10,00%
5,00%
0,00%
2009-2011
2010-2012
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
2011-2013
organizacyjne
lub
20092011
Polska
11,18
Zachodniopomorskie 7,45
Wielkopolskie
11,10
Warmińsko10,90
mazurskie
Świętokrzyskie
8,15
marketingowe
20102012
14,40
15,10
13,00
20112013
11,10
13,28
11,00
8,50
6,87
11,70
8,38
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS,
Działalność innowacyjna przedsiębiorstw
świętokrzyskie
Polska
wartość docelowa
Odsetek przedsiębiorstw, które wprowadziły innowacje organizacyjne lub marketingowe
w % przedsiębiorstw ogółem w województwie warmińsko–mazurskim systematycznie spada
(o 4,03 pkt. proc. wobec lat 2009-2011) i w okresie 2011-2013 wynosił 6,87% (ostatnie miejsce
w kraju). Średnio w kraju innowacje organizacyjne lub marketingowe w latach
2011-2013 wprowadziło 11,1 % przedsiębiorstw. Przybliżona wartość wskaźnika została odnotowana
w województwie wielkopolskim 11%. Najwyższą wartość wskaźnika zaobserwowano
w województwie zachodniopomorskim 13,28% . Odległość do wartości docelowej wynosiła 15,53 pkt.
proc.
44
Wykres 42 Liczba instytucji otoczenia biznesu (w tym
samorządów) posiadających strategie
uwzględniające działania proinnowacyjne
W wyniku badania na ponad 170 IOB7
z województwa
warmińsko-mazurskiego
przeprowadzonego w 2013 r. ustalono iż
w 2013 r. 28 podmiotów posiadało strategie
uwzględniające działania proinnowacyjne. Od
2010
r.
wartość
wskaźnika
wzrosła
o 4 podmioty. Odległość do wartości docelowej
ustalonej na poziomie 95 wynosiła - 67.
100
95
50
24
26
28
0
2010
2012
liczba podmiotów
2013
wartość docelowa
Źródło: Opracowanie własne
Realizacja celu
W 2013 r. nie zidentyfikowano działań wpisujących się w realizację celu 3.1
Cel 3.2 Rozwijanie usług proinnowacyjnych
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 43 Liczba wspartych IOB
Od roku 2010 w ramach wdrażania RSI wspartych
zostało 36 IOB. Do powyższych danych dla 2013 r.
zostały dodane tylko podmioty, które nie uzyskały
wsparcia w ramach działań w latach ubiegłych.
Odległość do wartości docelowej (określonej na
poziomie 54) wynosiła 18
60
54
50
36
40
30
22
26
28
2011
2012
20
10
0
2010
2013
liczba wspartych IOB
Źródło: Opracowanie własne
7
DEFINICJA INSTYTUCJI OTOCZENIA BIZNESU: są to podmioty działające non profit, stanowiące część szerszego otoczenia
każdej firmy. W otoczeniu tym, oprócz IOB wyróżniamy konkurentów, klientów oraz dostawców produktów, półproduktów
i usług związanych z kluczową działalnością firmy. IOB wspomagają działalność firmy w pozostałym zakresie. Dlatego do IOB
zaliczamy m.in.: władze publiczne (budujące klimat przedsiębiorczości), agencje rozwoju regionalnego i lokalnego
(np. doradztwo), fundusze (montaż finansowy), instytuty badawczo-rozwojowe i uczelnie (np. myśl techniczna), inkubatory
i parki technologiczne (wsparcie merytoryczne, środowisko dla innowacji).
45
Realizacja celu
Cel realizowany był przez 2 Działania, w ramach których zidentyfikowano 5 projektów i 1 inicjatywę
na łączną kwotę 7,6 mln zł. W projektach uczestniczyło 650 osób spośród których przeszkolono
ponad 320.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw powołujących lub wspierających instrumenty finansowe na
rzecz innowacji
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób przeszkolonych
liczba wspartych organizacyjnie/finansowo projektów i/lub inicjatyw podjętych przez
partnerów
liczba wspartych organizacyjnie/finansowo inwestycji podjętych przez partnerów
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba nowych organizacji
liczba wniosków zgłoszonych do urzędu patentowego
jm
szt.
szt.
zł
szt.
Ilość
5
1
7595616
0
os
os
szt.
650
324
0
szt.
szt.
1
34
szt.
szt.
0
0
1. Rozwój usług i doradztwa w zakresie innowacyjności, zarządzania własnością intelektualną oraz
transferu wiedzy:
WMARR S.A. w Olsztynie wspólnie z Wyższą Szkołą Informatyki i Zarządzania im.
Prof. T. Kotarbińskiego oraz Warmińsko-Mazurką Specjalną Strefą Ekonomiczną S.A. kontynuowała
realizację przedsięwzięcia pn. PI Opracowanie i upowszechnienie innowacyjnego narzędzia
świadczenia kompleksowych usług doradczych polegającego na opracowaniu i testowaniu
autorskiego, innowacyjnego i kompleksowego modelu świadczenia usług doradczych dla małych
i średnich przedsiębiorstw oraz osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą. W 2013 r.
model został przetestowany na 35 MŚP oraz 8 os. planujących rozpocząć prowadzenie działalności
gospodarczej. Poniesiono wydatki w wysokości 2,9 mln zł.
BISNEP-Business and Innovation Support Network for North-East Poland – przedsięwzięcie
realizowane przez Konsorcjumm w skład którego wchodzą: Centrum Innowacji i Transferu
Technologii UWM w Olsztynie, Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
w Olsztynie, Lubelskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Lubelskiej, Lubelska Fundacja
Rozwoju Regionalnego, Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego, oraz Uniwersytecki Ośrodek
Transferu Technologii Uniwersytetu Warszawskiego. Celem strategicznym sieci Enterprise Europe
Network, w ramach której realizowany jest projekt, jest udzielanie pomocy w rozwinięciu
innowacyjnego potencjału przedsiębiorstw mikro, małych i średnich poprzez: udostępnianie
istotnych informacji, pobudzanie współpracy między nimi, wspomaganie innowacyjnych
przedsięwzięć. W 2013 r. zrealizowano wiele spotkań biznesowych, szkoleń, zamieszczono 39 profili
przedsiębiorstw z regionu w międzynarodowej bazie profili technologicznych EEN, wykonano
29 audytów technologicznych. W 2013 r. łączne wydatki poniesione przez UWM i WMARR S.A.
wyniosły 740 tys. zł.
46
Fundacja Na Rzecz Budowy Społeczeństwa Opartego Na Wiedzy Nowe Media zakończyła realizację
projektu S2B Science 2 Business Inkubator Innowacyjności, którego ideą było podniesienie liczby
przedsiębiorstw działających w oparciu o innowacyjne rozwiązania. Działania koncentrowały się na
wspomaganiu tworzenia nowych firm w branżach: technologie informatyczne i mobilne,
biotechnologia i telemedycyna oraz energia odnawialna. W 2013 r. dokonano 5 wejść kapitałowych
w nowe spółki, na kwotę łączną 3,1 mln zł. Dodatkowo poddano szczegółowej analizie dwa zgłoszone
pomysły innowacyjne. W 2013 r. wydatkowano 3,5 mln zł.
Park Naukowo-Technologiczny w Ełku w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Wzornictwa
Przemysłowego na Warmii i Mazurach oraz firmą Ap dizajn z Elbląga rozpoczął realizację
przedsięwzięcia Szybkowar Dizajnu - wsparcie szkoleniowo-doradcze dla MŚP Warmii i Mazur
w innowacyjnym rozwoju polegającego na przeprowadzeniu szkoleń oraz audytów zewnętrznych pod
kątem wzornictwa przemysłowego 18 firmom z branży meblarskiej, spożywczej i turystycznej.
W 2013 r. poniesiono koszty w wysokości 446 tys. zł.
UWM realizował projekt pn. Uzyskanie ochrony własności intelektualnej na urządzenie do
intensywnego pochłaniania CO2. W 2013 roku w ramach projektu wyłoniono kancelarię
rzecznikowską, która przeprowadzi kompleksową procedurę dokonania zgłoszenia patentowego
krajowego i zagranicznego w zakresie technologii dotyczącej urządzenia z granulowanymi glonami do
intensywnego pochłaniania CO2 opracowanej przez naukowców UWM. Wydatkowano 23 tys. zł.
2. Koordynacja funkcjonowania Regionalnego Systemu Usług
Prowadzono działania informacyjne, m.in.. poprzez aktualizację strony internetowej
www.bazarsu.warmia.mazury.pl. Odbyło sie jedno spotkanie członków sieci w czerwcu, podczas
którego zaprezentowano m.in. zaktualizowaną Strategię rozwoju społeczno-gospodarczego
województwa warmińsko-mazurskiego. Do RSU w roku 2013 należalo 16 instytucji. Działania
związane z koordynacją Regionalnego Systemu Usług nie wygenerowały kosztów finansowych po
stronie samorządu województwa
Cel 3.3 Utworzenie i efektywne wykorzystanie infrastruktury proinnowacyjnej, w tym parków
naukowo-technologicznych i inkubatorów technologicznych
Wskaźniki realizacji celu
Wydatki na innowacje związane z pracami B+R jako udział w przychodach ze sprzedaży ogółem
Wskaźnik opisany w celu operacyjnym 1.5.
Liczba firm w parkach naukowo-technologicznych, inkubatorach technologicznych
W 2013 r. w parkach naukowo-technologicznych, inkubatorach technologicznych zidentyfikowano
42 firmy (o 17 więcej niż w roku 2012). Nie było możliwości odniesienia się do lat wcześniejszych,
gdyż pierwsze firmy w ww. podmiotach zaczęły funkcjonować dopiero w 2012 r.
47
Realizacja celu
Cel 3.3 realizowany był poprzez 2 Działania, w którym zidentyfikowano 4 projekty. Wydatkowano
środki w wysokości 31,3 mln zł. W projektach uczestniczyło blisko 1600 osób, w tym ponad 1300
przedsiębiorców.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba przedsiębiorców objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba inwestycji
liczba inwestycji w infrastrukturę rozwoju innowacji
wielkość powierzchni (niezadaszonej)
wielkość powierzchni (zadaszonej)
długość infrastruktury
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba nowych organizacji
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy co najmniej dwóch
instytucji otoczenia biznesu
jm
szt.
szt.
zł
szt.
Ilość
4
0
31295906
0
szt.
0
szt.
1
os
os
szt.
szt.
m²
m²
km²˛
szt.
1597
1329
1
1
0
0
0
1
szt.
1
szt.
2
1. Budowa i rozwój parków naukowo-technologicznych w województwie warmińsko-mazurskim
Kontynuowano realizację projektu „Budowa i uruchomienie Olsztyńskiego Parku NaukowoTechnologicznego”, na który w 2013 r. wydatkowano 24,5 mln zł. Inwestycja realizowana przez
Gminę Miasto Olsztyn obejmowała budowę sześciu budynków biurowych i laboratoryjnych o łącznej
powierzchni użytkowej ponad 11 000 m2 (budynek biurowo-konferencyjny; budynek inkubatora
przedsiębiorczości; dwa budynki biurowe; dwa budynki laboratoryjne). W ramach projektu powstały
również dwie drogi gminne, dojazdowe do OPN-T wraz z uzbrojeniem. W analizowanym okresie
realizowano roboty budowlane na 6 obiektach OPNT (roboty wykończeniowe, instalacyjne,
zagospodarowania terenu i montażu ślusarki okiennej). Ponadto Jednostka odpowiedzialna za
realizację Projektu prowadziła kampanię promocyjną .W październiku 2013 r. dokonano uroczystego
otwarcia Parku.
2. Tworzenie pozostałej infrastruktury wspierającej działalność innowacyjną
WMARR S.A. zakończyła realizację projektu pn. Centrum wdrażania i promocji innowacji w wyniku
którego zmodernizowano i rozbudowano budynek z przeznaczeniem na ośrodek zajmujący się
promocją i popularyzacją innowacji regionie. W 2013 r. w nowopowstałym centrum zrealizowano
wystawy innowacji, konferencje, seminaria ,spotkania klubu innowacyjnego przedsiębiorcy.
W 2013 r. poniesiono wydatki w wysokości 2 mln zł.
48
Park Naukowo-Technologiczny w Ełku w partnerstwie z Wyższą Szkołą Zarządzania i Informatyki
w Olsztynie rozpoczął realizację przedsięwzięcia Nauka dla innowacji
polegającego
na
przygotowaniu dokumentacji wdrożeniowej „innowacyjność” dla 5 firmom ulokowanych w PNT Ełk.
W 2013 r. wydatkowano 866 tys. zł.
Firma InQbe Sp. z o. o zakończyła realizację projektu „Inkubator projektów technologicznych
i internetowych" w ramach którego w latach 2009-2013 powstało 48 nowych podmiotów (spółek
kapitałowych, w tym 47 współfinansowanych ze środków unijnych i 14 z siedzibą w regionie).
Zrealizowano blisko 18 tys. godzin doradczych biznesowych i 7 tys. technologicznych, z których
skorzystało ponad 1000 podmiotów z całego kraju. Odbyto 1 staż wymienny z pracownikiem UWM.
W 2013 r. w inkubatorze znajdowało się 45 spółek (branża - technologiczne i internetowe, wielkość –
mikro i małe), w tym 14 z województwa warmińsko-mazurskiego. Założono 17 nowych podmiotów
w tym 3 z Warmii i Mazur. W 2013 r. wydatkowano ponad 3,8 mln zł.
Cel 3.4. Usprawnienie wsparcia dla innowacji przez administrację publiczną
Wskaźniki realizacji celu
Przedsiębiorstwa, które wprowadziły innowacje organizacyjne lub marketingowe w %
przedsiębiorstw ogółem.
Wskaźnik opisany w celu operacyjnym 3.1.
Realizacja celu
Cel operacyjny 3.4 realizowany był przez 1 projekt o wartości 1,2 tys. zł.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba staży i praktyk odbytych w ramach projektów i/lub inicjatyw
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób przeszkolonych
jm
szt.
szt.
zł
szt.
os.
os.
Ilość
1
0
1173906
0
0
0
Tworzenie pozostałej infrastruktury wspierającej działalność innowacyjną
Efektem realizacji projektu Budowa Warmińsko-Mazurskiej platformy GIS dla przedsiębiorstw
realizowanego przez Samorząd Województwa ze środków RPO WiM jest Atlas Warmii i Mazur,
wojewódzki portal informacji przestrzennych, którego celem jest agregowanie i publikowanie danych
przestrzennych oraz umożliwienie prezentacji ujednoliconej informacji w skali całego województwa.
Realizacja przedsięwzięcia umożliwiła wdrożenie zaawansowanych rozwiązań teleinformatycznych,
które zwiększą wykorzystanie narzędzi informatycznych i internetu w edukacji, pracy, życiu
codziennym i podniosą jakość oraz dostępność e-usług. W 2013 r. wydatkowano 1,2 mln zł.
49
Cel 3.5. Dostosowywanie działań sektora nauki do potrzeb regionalnej gospodarki
Wskaźniki realizacji celu
Liczba punktów przyznanych przy ocenie parametrycznej uczelni wyższych za wdrożenia
W 2013 r. Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych dokonał kompleksowej oceny jednostek
naukowych i przyznania im kategorii naukowych. Nowe kryteria oceny uczelni zostały ustalone
w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie kryteriów
i trybu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym. Z uwagi na fakt, iż opublikowana
w 2013 roku punktacja została opracowana według nowych kryteriów zasad oceny uczelni wyższych
oraz brak informacji szczegółowej o punktacji za wdrożenia, a także planowaną kolejną ocenę
dopiero w roku 2017 sugeruje się rezygnację z monitorowania wskaźnika.
Realizacja celu
Cel operacyjny 3.5 realizowany był przez 16 projektów w ramach 3 Działań. Wydatkowano ponad
22,3 mln zł.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz przedsiębiorców
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba staży dla absolwentów, stypendiów, staży dla doktorantów i innych tego typu
narzędzi
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba przedsiębiorców objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba inwestycji
liczba inwestycji w infrastrukturę rozwoju innowacji
wielkość powierzchni (niezadaszonej)
wielkość powierzchni (zadaszonej)
długość infrastruktury
liczba nowych kierunków kształcenia w szkołach wyższych
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba nowych organizacji
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy co najmniej dwóch
instytucji otoczenia biznesu
jm
szt.
szt.
zł
szt.
szt.
Ilość
16
0
22346561
3
0
szt.
0
szt.
0
szt.
0
os
os
szt.
szt.
m²
m²
km²˛
szt.
szt.
7
5
0
0
0
szt.
6
0
szt.
2
50
1. Podniesienie kompetencji pracowników naukowych w zakresie komercjalizacji wyników prac
badawczych – działanie realizowano poprzez zakończony w 2013 r. przez IRZiBŻ PAN w Olsztynie
projekt Dr Inno 3. Stypendia doktoranckie. Projekt przewidywał przyznanie stypendiów
doktoranckich w celu wzmocnienia transferu wiedzy oraz powiązań sfery nauki z gospodarką
regionu promocją innowacyjnych prac badawczych realizowanych w dziedzinach nauki
i dyscyplinach naukowych matematyczno-przyrodniczych i technologicznych. W 2013 r. przyznano
stypendium 89 doktorantom z województwa warmińsko-mazurskiego. Poniesiono koszty
w wysokości 2,2 mln zł.
2.
Rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego uczelni z województwa warmińsko-mazurskiego
realizowano poprzez
−
−
−
−
−
Udoskonalenie infrastruktury i wyposażenia laboratoryjnego nauk technicznych
i informatycznych (TECHNO) – w 2013 r. zakończono realizację przedsięwzięcia. W jego
wyniku wybudowano i wyposażono Regionalnego Centrum Informatyczne UWM - największy
w regionie ośrodek nowoczesnych technologii IT. Dokonano
również rozbudowy
i modernizacji
wyposażenia aparaturowego obiektów naukowo-dydaktycznych nauk
technicznych. Koszty na realizację projektu w 2013 r. wyniosły 4,4 mln zł.
Budowa laboratorium analiz zagrożeń biologicznych i opracowanie metod bioasekuracji
w hodowli zwierząt, przemyśle paszowym i przemyśle spożywczym – projekt UWM, w ramach
którego opracowano metodę bioasekuracji w hodowli zwierząt, przemyśle paszowym
i przemyśle spożywczym, przyczyniającej się do wsparcia powiązań kooperacyjnych
i podniesienia poziomu ochrony zdrowia publicznego mieszkańców. Wydatkowano
265 tys. zł.
Zakup sprzętu aparaturowego na potrzeby realizacji badań w zakresie cieplnowilgotnościowej ochrony budowli – w ramach projektu przygotowywano UWM w Olsztynie
do aktywnego udziału w podnoszeniu potencjału innowacyjnego woj. warmińskomazurskiego w zakresie ochrony cieplno-wilgotnościowej poprzez nowe wspólne projekty
badawcze z innymi jednostkami naukowymi. W 2013 r. zakończono realizacje
przedsięwzięcia. Wydatkowano 3 mln zł.
Wyposażenie w sprzęt aparaturowy Laboratorium Innowacyjnych Metod Badawczych
i Technologii Budownictwa – w wyniku realizacji projektu utworzono w strukturze Wydziału
Nauk Technicznych UWM Laboratorium Innowacyjnych Metod Badawczych i Technologii
Budownictwa. Przygotowanie działalności Laboratorium związane było z zakupem 121 szt.
aparatury naukowo-badawczej. Utworzenie ww. infrastruktury stworzyło na WNT UWM
warunki właściwe do wykonywania na co najmniej europejskim poziomie pełnego programu
badań wymaganego przy realizacji prototypów nowoprojektowanych w budownictwie
urządzeń czy materiałów o potencjalnym wykorzystaniu w gospodarce. W 2013 r. poniesiono
koszty wysokości 1,2 mln zł.
Zakup specjalistycznej aparatury naukowo-badawczej dla potrzeb realizacji analiz
strukturalnych i projektowania materiałów budowlanych. - dokonano zakupu specjalistycznej
aparatury
naukowo-badawczej
na
potrzeby
realizacji
badań
dotyczących
analiz strukturalnych i projektowania materiałów budowlanych w zakresie budownictwa
ogólnego i drogowego. , która rozszerzy i unowocześni zaplecze badawcze 2 laboratoriów
51
−
−
−
Wydziału Nauk Technicznych UWM. Celem projektu było przygotowanie UWM w Olsztynie
do aktywnego pełnienia roli regionalnego ośrodka działalności B+R w zakresie nowoczesnych
technologii i materiałów w budownictwie. W 2013 r. wydatkowano 3,2 mln zł.
Rozwój systemu wsparcia komercjalizacji wiedzy i technologii oraz przedsiębiorczości
akademickiej dla wzmocnienia innowacyjności gospodarki Warmii i Mazur. Celem
przedsięwzięcia jest rozbudowa systemu internetowych baz danych UWM o narzędzia
upowszechniania informacji o zasobach aparaturowych i monitoringu kapitału
intelektualnego, które służyć mają efektywniejszemu, gospodarczemu wykorzystaniu
potencjału intelektualnego oraz infrastruktury naukowo-badawczej UWM . W 2013 r.
wydatkowano 84 tys. zł.
Odblokowywanie potencjału Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności dla wzmocnienia
integracji z Europejską Przestrzenią Badawczą i rozwoju regionu. Wskutek realizacji
przedsięwzięcia Instytut będzie dysponował konkurencyjnym na skalę europejską,
potencjałem do prowadzenia interdyscyplinarnych badań z obszaru ŻywnośćBioróżnorodność- Zdrowie. W ramach projektu powołano Platformę Transferu Technologii,
w celu organizacji seminariów, zakupiono unikatową aparaturę badawczą oraz planowane
jest zatrudnienie najwyższej klasy ekspertów o kwalifikacjach niezbędnych dla wdrożenie
długofalowej Strategii Rozwoju Instytutu. Poniesiono koszty w wysokości 3,7 mln zł.
Pneumatyczna metoda pozyskiwania ikry ryb – możliwości aplikacyjne oraz wpływ na
parametry jakościowe i ilościowe gamet oraz dobrostan tarlaków. Przedsięwzięcie
realizowane w latach 2010-2015 przez UWM ma na celu opracowanie i doskonalenie metod
chowu i hodowli ryb oraz rozwój badań w zakresie rybactwa śródlądowego. W 2013 r. na
realizację projektu wydatkowano 1,6 mln zł.
3. Prowadzenie badań naukowych na potrzeby regionalnej gospodarki
− Optymalizacja produkcji wołowiny w Polsce, zgodnie ze strategią od „widelca do zagrody".
Projekt UWM w Olsztynie w ramach POIG, realizowany w celu zwiększenia poziomu
innowacyjności polskiego sektora wołowiny poprzez wdrożenie innowacji w oparciu o nowe
efektywne i prorynkowe technologie produkcji i sprzedaży wołowiny Poniesiono koszty
w wysokości 326 tys. zł
− Termosyfon odwrócony - pompa cyrkulacyjna do instalacji słonecznych. Przedsięwzięcie
realizowane ze środków POIG miało na celu uzyskanie ochrony własności intelektualnej
(patentu) na wynalazek i obejmowało przygotowanie oraz złożenie wniosków o ochronę
patentową do Urzędu Patentowego Rzeczpospolitej Polski, 9 państw ze strefy EPO, 10 państw
ze strefy PCT oraz Tajwanu. W 2013 roku, w oparciu o zgłoszenie patentowe złożono wnioski
patentowe do Izraela, Chin, Brazylii, USA, Meksyku, Kanady i Republiki Południowej Afryki.
W celu rozpoczęcia procedury krajowej w państwach europejskich: Niemcy, Francja, Austria,
Grecja, Włochy, Hiszpania, Szwajcaria, Cypr i Turcja, został złożony również wniosek zgłoszeniowy
do EPO. W 2013 r. poniesiono koszty w wysokości 150 tys. zł.
− Innowacje w akwakulturze ryb ze szczególnym uwzględnieniem biotechniki rozrodu ryb. Projekt
realizowany w latach 2011-2014 w ramach Europejskiego Funduszu Rybackiego. Celem projektu
było przeprowadzenie innowacyjnych badań, opracowanie, a następnie wdrożenie uzyskanych
wyników do praktyki rybackiej jako technologii z zakresu chowu i hodowli ryb.
W 2013 r. wydatkowano wynosiły 905 tys. zł.
52
− Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle rozporządzenia komisji
(WE) nr 710/2009 -przedsięwzięcie realizowane ze środków Europejskiego Funduszu Rybackiego
w ramach Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych
obszarów rybackich 2007-2013”. W 2013 r. opublikowano podsumowanie projektu w postaci
uzyskanych wyników prowadzonych w latach 2010 – 2012 badań mających na celu dokonanie
obiektywnej oceny wpływu nowoczesnych hodowli na wartość konsumpcyjną i jakość zdrowotną
pstrągów tęczowych. W 2013 r. poniesiono wydatki w wysokości 300 tys. zł
− Modelowe kompleksy agroenergetyczne jako przykład kogeneracji rozproszonej opartej
na lokalnych i odnawialnych źródłach energii – przedsięwzięcie realizowane w ramach PO IG.
Projekt realizuje konsorcjum 4 jednostek naukowych: Instytut Maszyn Przepływowych PAN
w Gdańsku
(lider
projektu),
Politechnika
Wrocławska,
Instytut
Energetyki
w Warszawie i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie poprzez ogólnouczelniane Centrum
Badań Energii Odnawialnej. Przedsięwzięcie polega na opracowaniu nowych technologii
pozyskiwania i przetwarzania nośników bioenergii oraz nowych technologii konwersji tej
energii do użytecznej energii cieplnej i elektrycznej. W 2013 r. wydatkowano 530 tys. zł.
− Wykorzystanie materiałów i konstrukcji inteligentnych do opracowania koncepcji i wykonania
innowacyjnego systemu łożyskowania wirników mikroturbin energetycznych. Idea projektu
polega na kompleksowym rozwiązaniu problemu łożyskowania maszyn energetycznych z medium
roboczym w postaci czynnika niskowrzącego. Opracowanie innowacyjnego systemu łożyskowania
opartego o łożyska foliowe, z wykorzystaniem w mikroturbinach energetycznych oraz maszynach
szybkoobrotowych wpłynie na podniesienie poziomu innowacyjności polskiej gospodarki.
W 2013 r. poniesiono koszty w wysokości 260 tys. zł
− „Badania nad innowacyjnym lekiem o działaniu immunostymulacyjnym u zwierząt” -projekt
realizowany ze środków POIG w latach 2012-2015 we współpracy z producentem leków
weterynaryjnych, który, jest konsorcjantem biznesowym, polegał na przeprowadzeniu badań
przemysłowych związanych z opracowaniem formuły nowego produktu – leku weterynaryjnego
przeznaczonego dla zwierząt. W 2013 r. rozpoczęto procedurę związaną z uzyskaniem
z Europejskiej Komisji Leków (EMA) pozwolenia na przeprowadzenie badań klinicznych. W 2013 r.
poniesiono koszty wynoszące 40 tys. zł.
53
Cel 4.1. Rozwój umiejętności i kwalifikacji kadr regionalnej gospodarki i administracji
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 44 Uczestnicy studiów doktoranckich na wszystkich typach uczelni na 1000 ludności w wieku 25-34
lata.
14
12
10
8
6
4
2
0
Polska
mazowieckie
pomorskie
podlaskie
WarmińskoMazurskie
lubuskie
7,9
2009
5,43
10,61
5,03
2,45
2010
5,74
10,88
5,31
2,66
2011
6,17
11,53
5,70
2,83
2012
6,67
13,03
6,22
3,19
2013
6,91
13,19
6,92
3,36
1,76
1,77
2,34
2,73
2,74
0,66
0,65
0,95
1,12
0,56
2009 2010 2011 2012 2013 2020
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS BDL
lubuskie
podlaskie
pomorskie
warmińsko-mazurskie
Polska
mazowieckie
W roku 2013 ilość uczestników studiów doktoranckich na wszystkich typach uczelni na 1000 ludności
w wieku 25-34 lata w województwie warmińsko-mazurskim minimalnie wzrosła wobec 2012 roku
(+0,01 os.) i wynosiła 2,74., co uplasowało region na 13 miejscu w kraju (niezmiennie od 2010 r.).
W okresie 2010-2013 r. wskaźnik wzrósł o 0,97 os. Największy odsetek uczestników studiów
doktoranckich na wszystkich typach uczelni na 1000 ludności w wieku 25-34 lata notowany jest
w województwie mazowieckim 13,19 os. Podobną do Warmii Mazur wartość wskaźnika
zaobserwowano w województwie podlaskim 3,36 os. W województwie pomorskim (6,92 os.),
odnotowano wartość najbliższą krajowej (6,91 os.) a w regionie lubuskim najniższą (1,12 os.).
Odległość do wartości docelowej wynosiła 5,16 os.
Wykres 45 Liczba słuchaczy studiów podyplomowych na 1000 ludności (na wszystkich typach uczelni)
14
12
10
9
8
6
4
Polska
Mazowieckie
Dolnośląskie
Śląskie
WarmińskoMazurskie
Lubuskie
2009
5,04
11,56
5,63
3,26
2010
4,78
10,57
5,00
3,33
2011
4,88
11,62
4,87
3,04
2012
4,48
11,38
4,31
2,61
2013
4,25
11,72
3,92
2,58
4,46
3,83
3,60
3,63
2,47
2,06
1,78
1,52
1,24
1,12
2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS BDL
0
2009
2010
lubuskie
śląskie
Polska
2011
2012
2013
2020
warmińsko-mazurskie
dolnośląskie
mazowieckie
54
Liczba słuchaczy studiów podyplomowych w województwie warmińsko-mazurskim na 1000 ludności
od 2009 r. systematycznie spada (oprócz 2012 r. w którym odnotowano lekki przyrost) i w 2013 r.
wynosiła 2,47 os.(13 miejsce w kraju, spadek o 5 pozycji w odniesieniu do roku 2012). Najwyżej
w zestawieniu uplasowało się województwo mazowieckie 11,72 os. a najniżej region lubuski
(1,12 os.). Najbardziej zbliżoną do warmińsko-mazurskiego wartość wskaźnika zaobserwowano
w regionie śląskim 2,58 os. a do wartości krajowej 4,25 os. w województwie dolnośląskim 3,92 os.
Odległość do wartości docelowej wynosiła 6,53 os.
Realizacja celu
Cel operacyjny 4.1 realizowano w ramach 2 Działań, w których zidentyfikowano 6 projektów i 1
inicjatywę. Wydatkowano środki w wysokości 4,4 mln z, w projektach uczestniczyło blisko 700 osób,
z których przeszkolono ponad 550.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz wzrostu kwalifikacji zawodowych mieszkańców
regionu
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba staży i praktyk odbytych w ramach projektów i/lub inicjatyw
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób przeszkolonych
liczba osób bezrobotnych objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba nowych kierunków kształcenia w szkołach wyższych
liczba zlikwidowanych kierunków kształcenia w szkołach wyższych
jm
szt.
szt.
zł
szt.
Ilość
6
1
4458485
6
szt.
1
szt.
szt.
2
0
szt.
os
os
os
szt.
szt.
0
681
555
0
0
0
Dostosowanie kwalifikacji obecnych kadr w celu sprostania potrzebom innowacyjnych
przedsiębiorstw
OWSIiZ w partnerstwie z Wyższą Szkołą Informatyki w Łodzi i Dolnośląską Wyższą Szkołą
Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach zakończyła realizację projektu „Zawody przyszłości studia podyplomowe dla pracowników przedsiębiorstw.” W roku 2013 na terenie woj. warmińskomazurskiego uruchomiono 5 edycji studiów dyplomowych z zakresu: Project Manager, analiz baz
danych, projektowania i programowania aplikacji, administrowania sieciami komputerowymi. Od
początku realizacji przedsięwzięcia wsparciem objęto 500 pracowników przedsiębiorstw.
Przeprowadzono 11 edycji studiów podyplomowych dla 220 słuchaczy. W 2013 r. na realizację
projektu poniesiono koszty w wysokości 1,8 mln zł.
Wykwalifikowany mechatronik i informatyk - studia podyplomowe dla pracowników przedsiębiorstw projekt realizowany przez OWSIiZ w partnerstwie z Wyższą Szkołą Informatyki w Łodzi zakończony
w 2013 r. Uruchomiono 3 edycje studiów podyplomowych z zakresu: zarządzania środowiskiem
serwerowym przedsiębiorstw, programowania obrabiarek sterowanych numerycznie, technologii
multimedialnych i grafiki komputerowej w przedsiębiorstwach. Łącznie od początku realizacji
55
projektu wsparciem objęto 500 pracowników przedsiębiorstw, zrealizowano 11 edycji studiów
podyplomowych dla 220 słuchaczy. W 2013 r. wydatkowano 1,8 mln zł.
Warmińsko-Mazurski Zakład Doskonalenia Zawodowego w Olsztynie rozpoczął realizację
przedsięwzięcia Gepardy Mazurskiego Meblarstwa obejmującego szkolenia zawodowe
adresowane do pracowników firm zrzeszonych w klastrze Mebel Elbląg. W 2013 zrealizowano
13 szkoleń w których udział wzięło 79 osób. Wydatkowano 190 tys. zł.
UWM zakończył realizację przedsięwzięcia Kwalifikacje na miarę potrzeb - szkolenia dla pracowników
OCTIM Sp. z o.o. ze środków PO KL, którego idą było podniesienie kwalifikacji pracowników firmy
w kierunku przygotowania do wprowadzenia w firmie innowacji procesowych i produktowych.
W 2013 r. zorganizowano szkolenia z zakresu technologii produkcji i oraz z zarządzania procesem
rozwoju i wprowadzenia nowego produktu na rynek spożywczy, w których wzięło udział 20
pracowników firmy OCTIM. W 2013 r. wydatkowano 162 tys. zł.
Rozwój kompetencji i doskonalenie wiedzy pracowników administracji
Gmina Barczewo w partnerstwie i Gminą Stawiguda zakończyły realizację projektu szkoleniowego
„Sprawne samorządy Warmii i Mazur”. W 2013 r. opracowano strategię informatyzacji Gminy
Barczewo oraz Urzędu Gminy Stawiguda, opracowano model systemu rozwoju kompetencji kadr
i systemów ocen pracowników, wdrożono platformę do zarządzania projektami, przeszkolono 147
osób. Wydatkowano 502 tys. zł.
Powiat iławski zakończył realizację projektu „Urzędnik przyszłości”, którego ideą była poprawa jakości
usług poprzez podniesienie kwalifikacji zawodowych pracowników oraz usprawnienie procedur
administracyjnych warunkujących współpracę z klientem. W 2013 r. przeprowadzono 8 tematycznych
szkoleń dla 123 osób. Wydatkowano 45,4 tys. zł.
Samorząd Województwa współorganizował wraz z Instytutem Badań nad Demokracją
i Przedsiębiorstwem Prywatnym pod patronatem Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego
konkurs "Gmina Fair Play". W 2013 roku z 3 przystępujących do konkursu samorządów nagrody
otrzymały wszystkie JST (Gmina Iława , Gmina Kisielice, Gmina Dywity). W ciągu 11 lat
funkcjonowania konkursu wzięły w nim udział 22 samorządy szczebla lokalnego z Warmii i Mazur.
56
Cel 4.2 Dostosowanie kształcenia do aktualnych i przyszłych potrzeb gospodarki
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 46 Absolwenci szkół wyższych w dziedzinach S&E (nauki ścisłe i techniczne) na 1000
mieszkańców w wieku 20-29 lat
70
60
50
40
30
20
10
0
40
2009
2010
2011
2012
Polska
Małopolskie
Śląskie
Kujawskopomorskie
WarmińskoMazurskie
Lubuskie
2009
13,28
18,29
14,25
2010
14,77
21,37
15,77
2011
17,04
29,79
17,79
2012
18,27
32,30
17,94
2013
18,72
33,55
18,02
11,20
11,27
11,71
11,73
11,17
10,86
10,92
10,62
12,18
10,64
8,41
10,27
8,86
8,07
7,85
2013
Źródło: Opracowanie
własne na podstawiewarmińsko-mazurskie
danych GUS BDL
lubuskie
podkarpackie
lubelskie
Polska
mazowieckie
wartość docelowa
W 2013 r. liczba absolwentów szkół wyższych w dziedzinach S&E (nauki ścisłe i techniczne) na 1000
mieszkańców w wieku 20-29 lat w regionie Warmii i Mazur wynosiła 10, 64 os. (15 miejsce w kraju)
i znacznie spadła w relacji do roku 2012 (-1,54 os., spadek o 2 lokaty) natomiast w relacji do roku
2010 różnica była niewielka i wynosiła około -0,3 os. Podobny wynik w 2013 r. osiągnęło
województwo kujawsko-pomorskie (11,17 os.). W województwie małopolskim w 2013 r.
odnotowano najwyższą wartość wskaźnika (33,55 os.). Średnia liczba absolwentów szkół wyższych
w dziedzinach nauk ścisłych i technicznych wynosiła 18,72 os. a zbliżoną do niej wartość osiągnęło
województwo śląskie (18,02 os.). Najniższą wartość wskaźnika zanotowano w województwie
lubuskim 7,85 os. Odległość do wartości docelowej, określonej na poziomie 17 os. wzrosła i wynosiła
6,36 os.
Wykres 47 Absolwenci szkół wyższych w dziedzinach „kreatywnych i innowacyjnych” na 1000 mieszkańców
w wieku 20-29 lat
40
35
30
25
20
17
15
10
Polska
Mazowieckie
Lubelskie
Podkarpackie
WarmińskoMazurskie
Lubuskie
2009
36,38
52,14
38,05
29,50
2010
38,86
55,63
40,56
30,45
2011
38,55
57,22
38,78
30,53
2012
37,04
55,99
36,77
26,01
2013
27,12
38,91
27,86
19,50
27,15
25,86
25,80
22,97
17,85
22,81
19,70
17,53
16,60
14,04
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS BDL
5
0
2009
2010
2011
lubuskie
kujawsko-pomorskie
Polska
wartość docelowa
2012
2013
2020
warmińsko-mazurskie
śląskie
małopolskie
57
Od 2009 r. wartość wskaźnika „absolwenci szkół wyższych w dziedzinach „kreatywnych
i innowacyjnych” na 1000 mieszkańców w wieku 20-29 lat” w województwie warmińsko-mazurskim
maleje i w 2013 r. wyniosła 17,85 osoby (15 miejsce w kraju). Podobną wartość wskaźnika w 2013 r.
zaobserwowano w województwie podkarpackim (19,5). Najbardziej zbliżoną do średniej krajowej
(27,12 os.) liczbę absolwentów osiągnęło województwo lubelskie 27,86 os. W zestawieniu liderem
było mazowieckie (38,91) a najniższy wynik zanotowano w lubuskim (14,04). Odległość do wartości
docelowej wynosiła 22,25 os.
Realizacja celu
Cel 4.2 realizowany był poprzez 8 projektów w ramach 2 Działań. W trakcie wdrażania
zidentyfikowanych projektów zrealizowano m.in. 126 staży, w projekty zaangażowanych było ponad
3,5 tys. osób. Łącznie wydatkowano 11,2 mln zł.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
liczba projektów i/lub inicjatyw na rzecz wzrostu kwalifikacji zawodowych
mieszkańców regionu
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w
tym administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka IOB (w tym administracja)
liczba staży dla absolwentów, stypendiów, staży dla doktorantów i innych tego
typu narzędzi
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób bezrobotnych objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba inwestycji
liczba nowych kierunków kształcenia w szkołach wyższych
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
liczba zlikwidowanych kierunków kształcenia w szkołach wyższych
jm
szt.
szt.
zł
Ilość
8
0
11264265
szt.
6
szt.
0
szt.
0
szt.
0
szt.
126
os.
os.
szt.
szt.
3584
0
0
0
szt.
0
szt.
0
Dostosowywanie kierunków nauczania do potrzeb gospodarki
Projekty UWM:
Kierunek zamawiany receptą na najlepszych ekspertów ochrony środowiska - realizowany w ramach
PO KL. W 2013 roku w ramach projektu wypłacono 130 stypendiów, zrealizowano zajęcia
wyrównawcze, specjalistyczne szkolenia staże, zajęcia terenowe, warsztaty i wyjazdy studyjne.
W 2013 r. poniesiono koszty w wysokości 1,8 mln zł.
Zamawiamy i dobrego inżyniera budownictwa mamy - ideą projektu było zwiększenie o ponad 10%
absolwentów kierunku Budownictwo poprzez wsparcie procesu dydaktycznego w okresie 2012-2015.
W 2013 roku kontynuowano realizację programu stypendialnego w ramach którego wypłacono
stypendia motywacyjne 52 studentom oraz zorganizowano szkolenie z ochrony środowiska
naturalnego i rozwiązań proekologicznych. Koszty projektu w 2013 r. wyniosły 372 tys. zł.
58
Wzmocnienie potencjału dydaktycznego UWM w Olsztynie. Ideą przedsięwzięcia realizowanego
w ramach POKL była poprawa jakości kształcenia oraz dostosowania oferty edukacyjnej
do gospodarki opartej na wiedzy oraz zmieniających się potrzeb rynku pracy. W 2013 r.
przeprowadzono szkolenia dla 34 studentów oraz 206 pracowników dydaktycznych, przygotowano
9 programów nauczania nowych przedmiotów dla kierunku Gastronomia-sztuka kulinarna,
opracowano 16 skryptów z zakresu zarządzania innowacjami na kierunku Zarządzanie i Inżynieria
Produkcji, 8 przewodników do prowadzenia zajęć na Wydziale Biologii i Biotechnologii, 17 skryptów
z zakresu rolnictwa ekologicznego na Wydziale Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, skrypt do
nauczania farmakologii i toksykologii na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej. W 2013 r.
wydatkowano 6,2 mln zł.
Inżynieria chemiczna i procesowa - perspektywiczne kształcenie specjalistów dla przetwórstwa
żywności. Przedsięwzięcie polegało na zwiększeniu o 50% w odniesieniu do roku 2010/11 liczby
absolwentów o wysokich kwalifikacjach zawodowych na kierunku inżynieria chemiczna i procesowa
do końca 2015. W 2013 roku kontynuowano realizację programu stypendialnego, w ramach którego
wypłacono stypendia motywacyjne27 studentom oraz rozpoczęto realizację specjalistycznego kursu
technicznego języka angielskiego dla 15 osób. W 2013 r. w ramach projektu poniesiono koszty
w wysokości 212 tys. zł.
Biotechnologia – kierunek z przyszłością - przedsięwzięcie mające na celu uatrakcyjnienie
i podniesienie jakości procesu kształcenia na kierunku biotechnologia, co przyczyni się w 2015 r.
do wzrostu o 25% liczby absolwentów i ich szans na rynku pracy w stosunku do liczby absolwentów
z roku 2010/11. W 2013 r. kontynuowano realizację programu stypendialnego, zorganizowano
wyjazd na targi branżowe oraz do firmy biotechnologicznej, odbył się wykład z przedsiębiorcąbiotechnologiem. Koszty projektu w 2013 r. wyniosły 734 tys. zł.
Studiuj informatykę na UWM – celem projektu jest zwiększenie o ponad 10% do 2015 liczby
wykształconych absolwentów kierunku informatyka. W 2013 r. m.in.: wypłacono stypendia
motywacyjne 89 studentom, zakończono realizację zajęć wyrównawczych dla 100 studentów,
zorganizowano szkolenie z ochrony środowiska i rozwiązań proekologicznych Koszty projektu
w 2013 r. wyniosły 480 tys. zł.
Projekt Gminy Miasta Elbląg:
W 2013 roku gmina Miasto Elbląg realizowała projekt „Wyposażenie pracowni komputerowych
w elbląskich placówkach oświatowych oferujących kształcenie na kierunkach informatycznych"
w ramach którego 7 pracowni komputerowych w 6 szkołach ponadgimnazjalnych zostało
wyposażonych w nowoczesny sprzęt komputerowy wraz z wyposażeniem dodatkowym
i oprogramowaniem. W 2013 r. z nowo wyposażonych pracowni skorzystało 510 uczniów. Koszty
projektu w 2013 r. wyniosły 1,4 mln zł.
Rozwój umiejętności zawodowych uczniów i podniesienie kompetencji nauczycieli
CSE „Światowid” we współpracy ze Szkołą Podstawową w Rogajnach realizowało przedsięwzięcie
Akademia sukcesu. Rozwijanie kompetencji kluczowych i uzdolnień uczniów Szkoły Podstawowej
w Rogajnach, którego przedmiotem było podniesienie kompetencji kluczowych uczniów poprzez
59
podniesienie umiejętności w zakresie czytania, pisania, myślenia naukowego, matematycznego oraz
komunikacji w języku obcym. Koszty projekty w 2013 r. wyniosły 123 tys. zł.
Cel 4.3. Przyciąganie i tworzenie
i wykwalifikowanego kapitału ludzkiego
możliwości
rozwoju
dla
utalentowanego
Wskaźniki realizacji celu
Zatrudnienie w sektorach wiedzochłonnych jako % zatrudnionych
Wskaźnik opisany w celu 1.4
Wykres 48 Liczba osób w wieku produkcyjnym mobilnym (18-44) przybywających do województwa na pobyt
stały
18000
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
2801
2009
2010
2011
podlaskie
warmińsko-mazurskie
śląskie
wartość docelowa
2012
2013
lubelskie
Polska
mazowieckie
Polska
Mazowieckie
Śląskie
WarmińskoMazurskie
Lubelskie
Podlaskie
2009
3877
14512
5088
2010
4042
15737
5127
2011
4042
16395
4848
2012
3750
15185
4680
2013
4030
16286
4759
2178
2266
2196
2047
2223
2128
1249
2078
1314
1980
1261
1824
1197
1901
1256
2020
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS BDL
W 2013 r. w województwie warmińsko-mazurskim nastąpił przyrost liczby osób w wieku
produkcyjnym mobilnym, które przybyły do regionu na pobyt stały (przybyło o 186 osób więcej niż
w 2012 r., awans o 1 pozycję na 10 miejsce). Najbardziej zbliżoną wartość wskaźnika posiadał region
lubelski – 2078 osób. Średnia krajowa wyniosła 4030 osób, a zbliżoną do niej wartość osiągnęło
województwo śląskie (4759). Liderem było województwo mazowieckie, do którego w 2013 roku
przybyło 16286 osób a ostatnie miejsce zajęło województwo podlaskie (1256 osób). Różnica
w relacji do wartości docelowej (2801) wynosi 578 osób.
Realizacja celu
W ramach celu 4.3 zidentyfikowano 1 Działanie w ramach którego realizowany był jeden projekt
o wartości 51 tys. zł.
Nazwa wskaźnika
liczba projektów
liczba inicjatyw
poniesione koszty
jm
szt.
szt.
zł
Ilość
1
0
50919,65
60
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka
liczba projektów i/lub inicjatyw realizowanych we współpracy biznes - nauka - IOB
(w tym administracja)
liczba staży dla absolwentów, stypendiów, staży dla doktorantów i innych tego
typu narzędzi
liczba staży i praktyk odbytych w ramach projektów i/lub inicjatyw
liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach
liczba osób bezrobotnych objętych projektami i/lub inicjatywami
liczba organizacji uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach (poza Państwa
organizacją)
szt.
0
szt.
0
szt.
0
szt.
0
os.
szt.
os.
0
0
0
szt.
0
Tworzenie możliwości rozwoju dla utalentowanego i wykwalifikowanego kapitału ludzkiego
poprzez stypendia doktoranckie.
„RIM WiM – Regionalna Inwestycja w Młodych Naukowców Warmii i Mazur – wzrost potencjału
wdrożeniowego wyników prac B+R doktorantów”- projekt UWM realizowany w latach 2013-2014 ze
środków POKL polegał na wsparciu młodych naukowców regionu Warmii i Mazur przez przyznanie
stypendiów doktoranckich. Stypendia były skierowane do osób realizujących badania w dziedzinach
nauk matematyczno-przyrodniczych oraz technologicznych, zgodnych z kluczowymi branżami
regionu (spożywczą, turystyczną, meblarską i teleinformatyczną). Stypendyści mogli wydatkować
środki na dowolny cel związany z realizowaną pracą doktorską. W 2013 r. przygotowano całą
dokumentację i rozpoczęto nabór wniosków aplikacyjnych.
Cel 4.4. Inteligentne wykorzystanie kompetencji i doświadczenia ludzi 50+
Wskaźniki realizacji celu
Wykres 49 Uczestnictwo w kształceniu ustawicznym na 100 osób w wieku 25-64 lata
2010
9,1
2011
8,9
2012
9
2013
10,5
Mazowieckie
7,5
6,6
6,9
6,7
Polska
Dolnośląskie
Lubuskie
Warmińskomazurskie
Podkarpackie
5,2
5,4
4,4
4,4
4,4
3,3
4,5
4,5
2,9
4,3
4,1
2,8
3,8
3,0
2,8
2,8
3,3
3,0
3,0
2,6
12
UE 28
10
8
7
6
4
2
0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
2010
podkarpackie
lubuskie
Polska
UE 28
2011
2012
2013
warmińsko-mazurskie
dolnośląskie
mazowieckie
wartość docelowa
Wskaźnik uczestnictwa w kształceniu ustawicznym na 100 osób w wieku 25-64 lata w 2013 r. pozostał
w regionie warmińsko-mazurskim na nie zmienionym od 2012 r. poziomie i wyniósł 2,8 osoby
(od 2010 r. 15 miejsce w kraju). Identyczna wartość wskaźnika została zaobserwowana
61
w województwie lubuskim. W kształceniu ustawicznym najwięcej osób uczestniczyło w mazowieckim
(6,7 osoby) a najmniej w podkarpackim (2,6 osoby). Średnia krajowa wynosiła 4,3, podobną do niej
wartość odnotowano w dolnośląskim (4,1 osoby). Średnia 28 krajów Unii Europejskiej wynosiła 10,5.
Osoby. Odległość do wartości docelowej wynosiła 4,2 osoby.
Wykres 50 Zatrudnienie osób w wieku 55-64 lata w ogólnej liczbie zatrudnionych
18,0%
16,0%
14,0%
12,0%
10,0%
8,0%
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
12,10%
2010
małopolskie
Polska
UE 28
wartość docelowa
2011
2012
2013
UE 28
Zachodniopomorskie
Polska
Podkarpackie
Warmińskomazurskie
Małopolskie
2010
13,17
2011
13,69
2012
14,26
2013
14,81
12,43
14,39
14,94
16,82
11,01
11,25
12,33
13,19
13,21
14,38
14,10
14,22
10,34
11,96
13,04
13,94
10,28
10,84
11,79
12,10
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
warmińsko-mazurskie
podkarpackie
zachodniopomorskie
Od 2010 r. w regionie warmińsko-mazurskim następuje wzrost odsetka osób zatrudnionych w wieku
55-64 lata w ogólnej liczbie zatrudnionych (o 3,6 pkt. proc., niezmiennie od 2010 r.
13 miejsce).Średnia krajowa wynosiła 14,81 % a najbardziej zbliżoną do niej wartość zaobserwowano
w podkarpackim (14,22%), które również osiągało podobne wartości wskaźnika do regionu
warmińsko-mazurskiego (13,94%). Największe zatrudnienie osób w wieku 55-64 lata w ogólnej liczbie
zatrudnionych odnotowano w zachodniopomorskim (16,82%) a najmniejsze w małopolskim (12,10%).
Wartość docelowa została przekroczona o +1,84 os.
Realizacja celu
W roku 2013 nie zidentyfikowano projektów i inicjatyw wpisujących się w założenia Celu
operacyjnego 4.4.
62
Poziom realizacji wskaźników działań
2010
2011
2012
2013
C.
D.
E.
F.
G.
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
H.
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
A.
Wskaźnik
B.
Wartość
bazowa
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
I.
J.
Komentarz
K.
Odległość od wartości docelowej wynosi
596 projektów, tj. ok. 85 projektów rocznie
do roku 2020.
Odległość od wartości docelowej wynosi
240 inicjatyw, tj. ok. 34 inicjatyw rocznie
do roku 2020.
RKS ds. RSI zrezygnował z wyznaczania
wartości bazowych i docelowych tego
wskaźnika
1
liczba projektów
-
97
82
69
69
317
913
-596
2
liczba inicjatyw
-
58
32
4
7
101
341
-240
3
poniesione koszty
-
337 434 745
371 711 960,26
239 394 062,3
123 352 784
1 071 893 552
-
-
4
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz
przedsiębiorców
50
50
43
21
31
145
692
-547
Odległość od wartości docelowej wynosi
547 projektów i/lub inicjatyw, tj. ok. 78
rocznie do roku 2020.
Wskaźnik
nie
odpowiada
ilości
zdiagnozowanych
w
województwie
klastrów/ inicjatyw klastrowych, lecz
liczbie realizowanych na ich rzecz
projektów/ inicjatyw. Odległość od
wartości
docelowej
wynosi
14 projektów/inicjatyw
5
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz tworzenia i
rozwoju klastrów
4
4
6
3
4
17
31
-14
6
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz rozwoju
turystyki
3
3
2
2
3
10
10
0
Wartość docelowa
osiągnięta.
wskaźnika
63
została
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
7
8
9
Wskaźnik
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz rozwoju
sektora ICT
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz rozwoju
sektora
meblarskiego
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz rozwoju
sektora
spożywczego
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz wzrostu
10 kwalifikacji
zawodowych
mieszkańców
regionu
liczba projektów
i/lub inicjatyw
promocyjnych na
11
rzecz konkretnych
produktów
turystycznych
Wartość
bazowa
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
Komentarz
2010
2011
2012
2013
5
5
0
1
2
8
28
-20
Różnica pomiędzy osiągniętą wartością
a wartością docelową wynosi 20 projektów
do roku 2020
1
1
7
2
2
12
8
+4
Wartość docelowa wskaźnika została
osiągnięta i przekroczona o 4 projekty
-73
Różnica w relacji do wartości docelowej do
roku 2020 wynosi 73, co oznacza
konieczność realizacji ok. 10 projektów
rocznie w kolejnych 7 latach realizacji
strategii.
19
19
7
4
6
36
109
21
21
13
13
13
60
1320
-1260
Odległość od wartości docelowej wynosi
1260 projektów i/lub inicjatyw tj. ok. 180
rocznie.
2
2
1
0
1
4
52
-48
Odległość od wartości docelowej wynosi
48 projektów i/lub inicjatyw tj. ok. 7
rocznie.
64
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
12
13
14
15
16
Wskaźnik
liczba projektów
i/lub inicjatyw na
rzecz wzrostu
produkcji i
wykorzystania
energii odnawialnej
liczba projektów
i/lub inicjatyw
powołujących lub
wspierających
instrumenty
finansowe na rzecz
innowacji
liczba projektów
i/lub inicjatyw
realizowanych we
współpracy nauka IOB (w tym
administracja)
liczba projektów
i/lub inicjatyw
realizowanych we
współpracy biznes nauka
liczba projektów
i/lub inicjatyw
realizowanych we
współpracy biznes IOB (w tym
administracja
Wartość
bazowa
1
11
5
40
2010
2011
2012
2013
1
1
1
2
11
5
40
11
6
19
14
6
14
14
1
9
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
5
10
-
18
82
23
344
554
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
Komentarz
-5
Różnica pomiędzy osiągniętą wartością
a wartością docelową wynosi 5 projektów
do roku 2020
-9
Wartość docelowa będzie wynikiem
dodania do uzyskanej wartości bazowej
projektów/ inicjatyw na rzecz NOWYCH
podmiotów oraz projektów/ inicjatyw
wspierających już istniejące podmioty,
łącznie 9 projektów/ inicjatyw,
-326
Do osiągnięcia wartości docelowej
niezbędna jest realizacja min. 47
projektów/ inicjatyw we współpracy nauka
– IOB rocznie w ciągu 7 lat realizacji RSI
-512
Zgodnie z przyjętą metodologią wartość
bazowa i docelowa określona jest dla
łącznie 3 wskaźników (15, 16 i 17). Do
osiągnięcia wartości docelowej niezbędna
jest realizacja min. 73 projektów/ inicjatyw
rocznie w różnej konfiguracji współpracy
65
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
Wskaźnik
Wartość
bazowa
2010
2011
2012
2013
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
Komentarz
liczba projektów
i/lub inicjatyw
realizowanych we
17
współpracy biznes nauka - IOB (w tym
administracja)
liczba projektów
badawczych o
18
budżecie powyżej
500 tys. zł.
0
0
0
2
1
3
-
-
liczba staży dla
absolwentów,
stypendiów, staży
19
dla doktorantów i
innych tego typu
narzędzi
235
235
210
358
170
973
34 674
-33 531
liczba staży i praktyk
odbytych w ramach
20
projektów i/lub
inicjatyw
0
0
0
0
0
0
-
-
liczba osób
uczestniczących w
21
projektach i/lub
inicjatywach
-
45861
12096
21315
37157
116429
-
-
Zgodnie
z
przyjętą
metodologią
przewidziano
określenie
wartości
docelowej wskaźnika po analizie potrzeb
uczelni wyższych województwa w ramach
realizacji pierwszego monitoringu RSI, lecz
ze względu na brak finansowania działań
monitoringowych ze źródeł zewnętrznych
ww. badanie nie zostało zlecone
Wartość docelowa będzie wynikiem
zsumowania wyniku dla poszczególnych lat
wdrażania
RSI,
oznacza
to,
że
w kolejnych latach wymagana jest
realizacja średnio 4790 staży dla
absolwentów, stypendiów, staży dla
doktorantów itp.
Z uwagi na fakt, iż nadal nie
zidentyfikowano działań realizujących
staże i praktyki w ramach wskaźnika,
konieczne będzie ustalenie wartości
docelowej w kolejnych latach realizacji RSI.
RKS ds. RSI zrezygnował z wyznaczania
wartości
bazowych
i docelowych
wskaźnika
66
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
Wskaźnik
liczba
przedsiębiorców
22
objętych projektami
i/lub inicjatywami
liczba rolników
uczestniczących w
23
projektach i/lub
inicjatywach
Wartość
bazowa
2010
2011
2012
2013
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
277
277
415
798
2303
3793
13 849
-10 056
319
319
50370
0
0
50 689
2152
+48537
24
liczba osób
przeszkolonych
7454
7454
1664
1077
1065
11 260
37378
-26 118
25
liczba nauczycieli
przeszkolonych
1362
1362
0
99
77
1538
1342
+196
liczba osób
bezrobotnych
26
objętych projektami
i/lub inicjatywami
liczba wolontariuszy
biorących udział w
27
projektach i/lub
inicjatywach
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
21520
23922
Komentarz
Dla osiągnięcia wartości docelowej
niezbędne
będzie
angażowanie
w
realizowane zadania corocznie min. 1437
przedsiębiorców
Wartość docelowa wskaźnika została
osiągnięta
i znacznie
przekroczona.
Odnotowano dużą aktywność rolników w
zidentyfikowanych działaniach.
Dla osiągnięcia wartości docelowej
niezbędne przeszkolenie ok. 3731 osób
rocznie do 2020 r.
Wartość docelowa została przekroczona.
-21520
Odległość do wartości docelowej pozostała
niezmienna. Niezbędne będzie zwiększenie
liczby osób bezrobotnych objętych
działaniami do min. 3074 rocznie.
-23 922
Nie zidentyfikowano działań, w których
brali udział wolontariusze, niemniej jednak
korekta wartości docelowej powinna
zostać przesunięta na kolejne lata realizacji
67
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
Wskaźnik
Wartość
bazowa
2010
2011
2012
2013
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
Komentarz
Strategii, kiedy możliwe będzie określenie
zjawiska na przestrzeni dłuższego okresu
czasu.
liczba wspartych
organizacyjnie/finan
sowo projektów
28
i/lub inicjatyw
podjętych przez
partnerów
29 liczba inwestycji
liczba inwestycji w
30 infrastrukturę
rozwoju innowacji
liczba wspartych
organizacyjnie/finan
31 sowo inwestycji
podjętych przez
partnerów
18
18
4
1
0
23
77
-44
Odległość od wartości docelowej wynosi
44 projekty/ inicjatywy, tj. ok. 7 rocznie.
-
244
23
19
9
295
-
-
RKS ds. RSI zrezygnował z wyznaczania
wartości bazowych i docelowych tego
wskaźnika
236
236
14
9
6
265
946
-681
Odległość od wartości docelowej wynosi
681, tj. ok. 98 . inwestycji w infrastrukturę
rozwoju innowacji rocznie.
-
329
0
0
1
330
-
-
RKS ds. RSI zrezygnował z wyznaczania
wartości bazowych i docelowych tego
wskaźnika
68
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
Wskaźnik
wielkość
32 powierzchni
(niezadaszonej)
wielkość
33 powierzchni
(zadaszonej)
długość
infrastruktury
liczba badań popytu
krajowego i
zagranicznego na
35
usługi dla
starzejącego się
społeczeństwa
34
liczba nowych
kierunków
36
kształcenia w
szkołach wyższych
liczba organizacji
uczestniczących w
projektach i/lub
37
inicjatywach (poza
Państwa
organizacją)
Wartość
bazowa
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
2010
2011
2012
2013
0
697 000
0
213 208
0
910 208
856 936
+53 272
3701
5832
0
3 200
0
9032
39 255
-30 223
-
0
0
13
0
13
-
-
0
0
0
0
0
0
16
-16
9
9
4
0
0
13
18
-5
216
216
171
137
99
623
1816
- 1193
Komentarz
Różnice w wartościach określonych jako
bazowe i docelowe a wynikami uzyskanymi
w rezultacie monitoringu realizacji RSI za
lata 2010-2013 potwierdzają zasadność
zmiany wartości docelowej. Niemniej
jednak po trzech latach wdrażania RSI
dane za poszczególne lata różnią się od
siebie na tyle, że sugeruje się podjęcie
próby oszacowania po ujednoliceniu
podejścia do obu wskaźników przez
podmioty monitorujące.
RKS ds. RSI zrezygnował z wyznaczania
wartości bazowych i docelowych
Do roku 2013 żadne badania nie zostały
przeprowadzone, co oznacza, iż do roku
2020 winno zostać przeprowadzonych 16
badań popytu krajowego i zagranicznego
na
usługi
dla
starzejącego
się
społeczeństwa
Różnica pomiędzy wartością osiągniętą w
2013 r. a wartością docelową wynosi 5.
Należy pamiętać, iż system monitorowania
RSI agreguje dane zbiorcze dla wszystkich
celów operacyjnych, a to oznacza, iż wśród
zidentyfikowanych
524
organizacji
uczestniczących, jedna organizacja może
występować w kilku działaniach i za
69
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
Wskaźnik
Wartość
bazowa
2010
2011
2012
2013
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
Komentarz
każdym razem jej udział będzie sumowany
z innymi dając liczbę >1
liczba projektów
i/lub inicjatyw
realizowanych we
38
współpracy z
partnerem
zagranicznym
liczba nowych
39
organizacji
1
3
1
3
2
0
3
1
1
0
7
4
1257
81
- 1250
Wartość docelowa wskaźnika zostanie
osiągnięta przy min. 179 projektach
realizowanych w ramach konkretnych
celów operacyjnych we współpracy
z zagranicznym partnerem rocznie.
- 77
Do osiągnięcia wartości docelowej
wskaźnika niezbędne jest utworzenie 77
nowych podmiotów, tj. 11 podmiotów
rocznie.
liczba projektów
i/lub inicjatyw
realizowanych we
40 współpracy co
najmniej dwóch
instytucji otoczenia
biznesu
5
5
4
5
4
18
50
- 32
Dla osiągnięcia wartości docelowej
niezbędne będzie realizowanie corocznie
min. 4,5 projektu we współpracy co
najmniej dwóch IOB.
liczba produktów
żywnościowych
41
objętych systemem
promocji
1267
1267
1334
0
0
2601
7303
- 4702
Różnica pomiędzy wartością osiągniętą w
latach 2010-2013 a docelową wskaźnika
wynosi 4702.
70
Wartość wskaźnika uzyskana w monitoringu
lp.
Wskaźnik
liczba
zlikwidowanych
42 kierunków
kształcenia w
szkołach wyższych
liczba wniosków
zgłoszonych do
43
urzędu
patentowego
Wartość
bazowa
0
0
2010
2011
2012
2013
0
0
0
0
0
12
0
0
Suma wartości
wskaźnika
uzyskanego
w monitoringu
za lata 20102013
Wartość
docelowa
0
2
12
1004
Odległość
do
wartości
docelowej
(I-H)
Komentarz
-2
Różnica pomiędzy wartością osiągniętą a
docelową pozostała niezmienna
- 992
Osiągnięcie wartości docelowej wymaga
zgłoszenia
średnio
143
wniosków
patentowych rocznie
71
Fundusze strukturalne a realizacja Strategii w 2013 r.
Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej są głównym źródłem finansowym wdrażania Regionalnej
Strategii Innowacyjności Województwa Warmińsko-Mazurskiego do roku 2020. Środki unijne
dystrybuowane były w dużej większości poprzez Programy Operacyjne: Program Operacyjny
Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, Regionalny Program Operacyjny Warmia i Mazury na lata 20072013, Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013, Program Operacyjny Kapitał Ludzki
2007-2013. W 2013 r. podpisano/aneksowano umowy przyczyniające się do realizacji RSI o łącznej
wartości 177,4 mln zł. (o 63,4 mln zł mniej niż w 2012 r.). Na uwagę zasługuję fakt, iż 63,4% tej kwoty
to środki w ramach PO KL natomiast w roku 2012 r. w ogólnej wartości podpisanych/aneksowanych
umów prawie połowę dofinansowania środkami unijnymi stanowiły środki z RPO WiM (49%), w roku
2011 większość (58%) środki z PO IG, a w 2010 r. przeważały środki z RPW (51,8 %).
W 2013 r. wartość umów w ramach POKL wyniosła 107,1mln zł, POIG 45,8 mln zł, RPO 24,5 mln zł.
Wykres 51 Wartość podpisanych/aneksowanych w latach 2010-2013 umów w ramach Programów
Operacyjnych na działania zbieżne z celami Regionalnej Strategii Innowacyjności
Województwa Warmińsko-Mazurskiego
a) w podziale na lata
b) w podziale na programy operacyjne
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
mln zł
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
2010
RPO
2011
POIG
2012
POKL
2013
RPW
mln zł
RPO
2010
POIG
2011
POKL
2012
RPW
2013
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych SIMIK
Wykres 54 Wydatki w ramach Programów Operacyjnych na projekty zgodne z założeniami
RSI wg celów operacyjnych
Największa
część
środków
wydatkowanych w ramach PO (22,1%)
przeznaczona była na realizację projektów
zgodnych z założeniami celu 3.2 RSI.
Znaczącą kwotę (18%) przeznaczono na
realizację projektów zgodnych z celem 1.1
oraz z celem 4.2 (17%).
50
40
39,2
31,1
30,4
27,1
30
20
15,4
14,3
10,3
9
10
0
0
0
0
0
0,4
0
0
0
0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych SIMIK
72
Założeniom IV celu strategicznego Rozwój kreatywnego kapitału ludzkiego przypisać można
największą część wszystkich środków pochodzących z funduszy strukturalnych - 67 mln zł (38%). Na III
cel Usprawnienie instytucjonalnego systemu innowacji przeznaczono 48,6 mln zł (27,4%), na cel 1
Budowanie silnego kapitału społecznego i kultury innowacji 31,1 mln zł (18%) a na cel 2
Transformacja gospodarki w kierunku specjalistycznych produktów i usług opartych na wiedzy 29,7
(17%).
Rysunek 7 Wartość podpisanych/ aneksowanych w 2013 r. umów w ramach Programów
Operacyjnych na projekty zgodne z założeniami RSI z podziałem na powiaty
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych SIMIK
W Mieście Olsztyn odnotowano największą wartość podpisanych/aneksowanych w 2013 r. umów
w ramach Programów Operacyjnych na projekty zgodne z założeniami RSI - 69 mln zł (39%). Ponadto
dużą koncentracją środków charakteryzował się powiat nidzicki, olsztyński, iławski, gołdapski i Miasto
Elbląg. Wartość podpisanych/aneksowanych umów średnio na 1 powiat (nie wliczając Miasta
Olsztyn) wynosiła 7,21 mln zł (o 4 mln mniej niż w 2012 r. oraz o 5,79 mln zł niż w 2010 r.). Duża
kumulacja środków w powiecie nidzickim wynika z faktu podpisania umowy o wartości
7 mln zł przez firmę z branży elektroenergetycznej na wdrożenie innowacyjnej technologii w ramach
RPO WiM. Niepokojąca sytuacja miała miejsce w powiatach: oleckim, piskim, giżyckim
i nowomiejskim, gdzie suma podpisanych/anektowanych w 2013 r. umów wyniosła mniej niż 1 mln zł.
73
Podsumowanie, wnioski i rekomendacje
1. Innowacyjność w regionie Warmii i Mazur z roku na rok staje się trudniejsza do zobrazowania
za pomocą wskaźników statystyki publicznej. W publikacji Działalność innowacyjna
przedsiębiorstw w latach 2011-2013 Głównego Urzędu Statystycznego realizowana była
skrócona wersja Wspólnotowego Badania Innowacji (CIS –Community Innovation Survey),
w której nie upubliczniono części wskaźników wykorzystywanych do monitorowania RSI.
Konieczne było dokonanie odpłatnego zamówienia. Ponadto część wskaźników została
wyłączona z badania oraz nie została objęta kolejną edycją (2012-2014) i dane o ich poziomie
nie były dostępne nawet odpłatnie. Mając na uwadze powyższe rekomenduje się rezygnację
z poniższych wskaźników:
a) przedsiębiorstwa, które oceniły znaczenie źródeł instytucjonalnych innowacji jako
„wysokie” w % przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie (w sektorze usług i w sektorze
przemysłowym)
b) odsetek przedsiębiorstw, które oceniły znaczenie źródeł wewnętrznych innowacji jako
„wysokie” w % przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie (w sektorze usług i w sektorze
przemysłowym)
c) przedsiębiorstwa, których innowacja wpłynęła znacząco na obniżenie kosztów pracy jako
% przedsiębiorstw ogółem
d) przedsiębiorstwa, których innowacja wpłynęła znacząco na obniżenie użycia materiałów
i energii jako % przedsiębiorstw ogółem
Ponadto proponuje się rezygnację ze wskaźnika „liczba punktów przyznanych przy ocenie
parametrycznej uczelni wyższych za wdrożenia”, do którego również brak jest dostępu (por.
str. 50)
2. Niepokojącym zjawiskiem jest malejący od 2009 r. odsetek osób w wieku
przedprodukcyjnym. W województwie warmińsko-mazurskim spada odsetek udziału ludzi
młodych, o pozyskanie których rywalizować będą inne regiony, dlatego niezbędne będzie
zintensyfikowanie działań zapobiegających zjawisku tzw. drenażu mózgów i pozwalających
zatrzymać część tych osób w regionie (w tym szczególnie działania umożliwiające wyłanianie
talentów, osób kreatywnych i zapewnianie im miejsca rozwoju np. poprzez umożliwienie
inwestowania w nowe pomysły dzięki funduszom inwestycyjnym, inkubowanie, środkom na
samozatrudnienie). Z drugiej strony pozytywnym zjawiskiem, jakie zostało zaobserwowane
w 2013 r. jest wzrost liczby osób w wieku produkcyjnym mobilnym (18-44) przybywających
do województwa na pobyt stały. Tym osobom również należy udostępnić warunki
i przestrzeń do rozwoju, nie tylko poprzez zachęty gospodarcze ale i społeczne (lepsze
warunki życia).
3. Liczba osób młodych i przedsiębiorczych w regionie przekłada się w dużym stopniu
na wskaźniki przedsiębiorczości. I pomimo, iż ilość podmiotów gospodarki narodowej ogółem
na 10 tys. ludności w województwie na tle kraju pozostaje niska, poziom wskaźnika
w regionie nieznacznie wzrósł. Od dwóch lat notuje się przyrost ilości nowopowstałych
przedsiębiorstw w regionie, co może świadczyć o pozytywnym trendzie w tym obszarze. Firm
nowopowstających jest również więcej niż likwidowanych. W parze z rosnącą
przedsiębiorczością nie idą jednak nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw z Warmii i Mazur,
które per capita w 2013 r. należały do najniższych w kraju a udział nakładów ogółem na
74
działalność B+R w relacji do PKB i dystans do poziomu krajowego oraz średniej 28 państw
Unii Europejskiej pogłębiał się. Jest to sygnał do konieczności wzmocnienia
nowopowstających podmiotów gospodarczych w pierwszych latach ich życia, aby oprócz
przetrwania na rynku były w stanie się rozwijać i inwestować, szczególnie w działalność
innowacyjną, internacjonalizację i poszukiwane nowych przewag konkurencyjnych.
4. Przedsiębiorstwa w regionie charakteryzują się niską skłonnością do lokowania kapitału
w ryzykowne przedsięwzięcia. Dopóki istnieje możliwość, przedsiębiorstwa osiągają zysk na
produktach prostych. Dopiero konieczność nadgonienia zmian technologicznych w branży
skłania do innowacji, ale głównie imitujących. Tymczasem rozwój gospodarczy regionu zależy
w dużej mierze od zdolności do podnoszenia poziomu innowacyjności przedsiębiorstw we
współpracy ze sfery naukową i badawczo-rozwojową. W wyniku monitoringu odnotowano
jednak, iż w ostatnich latach nastąpił spadek odsetka firm współpracujących na rzecz
innowacyjności ze sferą nauki. Firmy dostrzegają wiele barier we współpracy z sektorem B+R,
które należy pokonywać m.in. poprzez ułatwianie nawiązywania kontaktów „od pierwszego
kroku” - od małych wspólnych projektów, które dzięki zdobytemu w ten sposób
doświadczeniu i dostrzeżonym przez obie strony korzyściom, mogą rozwinąć się do dużych
projektów badawczo-rozwojowych zakończonych konkretnym wdrożeniem wyników
w gospodarce.
5. Wskaźniki obrazujące poziom innowacyjności gospodarki regionu są bardzo niejednorodne.
Z jednej strony w okresie 2011-2013 odnotowano drugie miejsce w zakresie aktywności
innowacyjnej przedsiębiorstw z sektora przemysłowego i z sektora usług i wzrosła ilość
przedsiębiorstw, które wdrożyły innowacje (marketingowe, procesowe lub organizacyjne).
Jednak biorąc pod uwagę wdrożenie przez firmy innowacji marketingowych lub
organizacyjnych oddzielnie, nastąpił duży spadek. Z roku na rok coraz mniej przedsiębiorstw
przemysłowych i z sektora usług wprowadza innowacje organizacyjne. Województwo pod
tym względem w okresie 2011-2013 oraz 2010-2012 zajęło ostatnie miejsce w kraju.
W województwie warmińsko-mazurskim od 2011 r. odnotowywana jest tendencja spadkowa
zatrudnienia w sektorach przemysłu średnio-wysokiej i wysokiej techniki (ostatnie miejsce
w kraju). Tymczasem w kraju od 2010 r. zarysował się trend rosnący wskaźnika. Ponadto
znacznie spadła sprzedaż nowych lub zmodernizowanych wyrobów na rynku
w przedsiębiorstwach przemysłowych z województwa warmińsko-mazurskiego (ostatnie
miejsce w 2013 r., spadek o 13 pozycji). Zatrudnienie w sektorze ICT wzrosło o 80%
w stosunku do roku 2010r jednak z wynikiem 714 zatrudnionych w tej branży, województwo
zostało sklasyfikowane na przedostatnim miejscu w kraju. Pozytywnym zjawiskiem jest
wzrost odsetka przedsiębiorstw przemysłowych i z sektora usług innowacyjnych i awans
w obu przypadkach o 3 pozycje. W sektorze przemysłowym spadł udział przedsiębiorstw,
które współpracowały w zakresie działalności innowacyjnej spośród przedsiębiorstw
aktywnych innowacyjnie. W obliczu tak różnorodnych sygnałów płynących z gospodarki
odnośnie poziomu i kierunków działalności innowacyjnej niezbędne jest skoncentrowanie
interwencji publicznej na innowacyjność w każdym jej aspekcie – od prostych unowocześnień
na skalę firmy aż do rozwiązań wyjątkowych na skalę kraju czy wręcz międzynarodową. Tak
szerokie pojęcie innowacyjności wymaga jednak użycia równie szerokiej palety narzędzi –
w zależności od skali ryzyka winny zostać zastosowane instrumenty zarówno zwrotne jak
i dotacyjne, premiujące wyższy poziom nowatorstwa i unikalne rozwiązania.
75
6. Coraz więcej przedsiębiorstw innowacyjnych można zlokalizować w specjalnych strefach
ekonomicznych (w 2013 r. było prawie dwa razy więcej niż w 2010 r.). Rośnie odsetek
przedsiębiorstw, które dokonały zgłoszeń patentowych (od 2010 r. ponad pięciokrotnie).
Również w parkach naukowo-technologicznych i inkubatorach technologicznych mających
siedzibę na terenie województwa warmińsko-mazurskiego lokuje się coraz więcej firm.
Niezbędne jest w tej chwili odpowiednie przygotowanie nie tylko przestrzeni dla
nowoczesnych przedsiębiorstw, ale poszerzenie i podniesienie jakości oferty
wyspecjalizowanych usług ze strony instytucji otoczenia biznesu, w tym szczególnie
ośrodków innowacji.
7. Płynący z Europy trend koncentracji interwencji publicznej na zidentyfikowanych na danym
obszarze inteligentnych specjalizacjach, czyli sektorach o największym potencjale kreowania
przewag konkurencyjnych regionu, znajduje odbicie w Regionalnej Strategii Innowacyjności
Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Badania dowodzą, iż rola obszarów wskazanych
w RSI a następnie w Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińskomazurskiego do roku 2025 jest dla warmińsko-mazurskiej gospodarki znacząca. Pozytywne
sygnały płyną szczególnie z branży meblarskiej, gdzie co czwarta firma w 2013 r. była
innowacyjna (3 miejsce w Polsce, awans o 5 pozycji). Ponadto województwo warmińskomazurskie w roku 2013 odnotowało ponad 33% udział nakładów na B+R w sektorze rolnictwa
w nakładach na B+R ogółem (przy średniej krajowej ok 4%). Region był liderem w zestawieniu
województw w Polsce. Wskazuje to na istnienie dużego potencjału poszukiwania innowacji
i nowych rozwiązań w branżach pozornie tradycyjnych i sygnalizuje konieczność
uwzględnienia również tego rodzaju innowacji w obszarach wsparcia dla przedsiębiorstw
z województwa warmińsko-mazurskiego.
8.
W 2013 roku trwał negatywny trend związany z edukacją dorosłych. Systematycznie spadała
liczba absolwentów szkół policealnych i wyższych na 1000 mieszkańców. Ponadto o 5 miejsc
spadła liczba słuchaczy studiów podyplomowych na 1000 ludności (na wszystkich typach
uczelni) oraz absolwentów szkół wyższych w dziedzinach S&E na 1000 mieszkańców w wieku
20-29 lat (spadek o 2 lokaty). W 2013 r. na 100 osób w wieku 25-64 lata w kształceniu
ustawicznym w regionie uczestniczyło 2,8 osoby (15 miejsce w kraju). Niepokojący jest fakt,
iż według Diagnozy społecznej 2013, warunki i jakość życia Polaków województwo
uplasowało się na ostatnim miejscu w kraju pod względem jakiejkolwiek aktywności
związanej z podnoszeniem swoich kwalifikacji zawodowych czy innych umiejętności.
W najbliższych latach niezbędna będzie intensyfikacja działania mających na celu zatrzymanie
niekorzystnej sytuacji w obszarze edukacji poprzez promowanie idei kształcenia przez całe
życie oraz kierowanie interwencji zarówno do pracodawców, jak i osób dorosłych, które
z własnej inicjatywy mogą podnosić wiedzę, kompetencje, umiejętności zarówno ogólne, jak
i zawodowe. System wsparcia w tym zakresie winien być dobrze dopasowany do
ostatecznych odbiorców i kierowany popytem a nie kreowaną przez instytucje szkoleniowe
podażą usług.
76
W kontekście podejmowanych w roku 2013 działań, przyczyniających się do realizacji założeń
celów operacyjnych Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa Warmińsko-Mazurskiego
do roku 2020 można zaobserwować, iż:
1. Z roku na rok zmniejsza się wartość środków wydatkowanych na wdrażanie Strategii,
co związane jest z kończącym się okresem programowania 2007-2013. W roku 2013 r.
wydatkowano na zidentyfikowane w RSI projekty i inicjatywy o blisko połowę mniej niż
w 2012 r. oraz o dwie trzecie mniej niż w 2011 r. Istnieje silna korelacja spadku liczby
i wartości działań realizowanych w województwie warmińsko-mazurskim przyczyniających się
do wdrażania RSI z dostępem do środków UE. Rekomenduje się, aby w planowanej
w II połowie 2015 r. ewaluacji Regionalnej Strategii Innowacyjności dokonać zbadania siły tej
korelacji z możliwymi skutkami dla wdrażania RSI zmian w dostępności i zasadach dystrybucji
środków UE.
2. Ponadto w ramach wspomnianej powyżej ewaluacji RSI niezbędna będzie analiza możliwości
powiązania celów Strategii z koncepcją „smart specialisation” na potrzeby zbudowania
elastycznego sytemu przedsiębiorczego odkrywania regionalnych inteligentnych specjalizacji
oraz ewentualnej zasadności aktualizacji RSI w celu ujednolicenia dokumentów
strategicznych odnoszących się do polityki innowacyjnej regionu w kontekście IS. Zważywszy,
iż od 2011 r. tj. od początku monitorowania Regionalnej Strategii Innowacyjności
Województwa Warmińsko-Mazurskiego do roku 2020 konieczna była rezygnacja z 8 spośród
39 wskaźników celów strategicznych i operacyjnych ujętych w Katalogu przyjętym w 2010 r.
(tj. 20 %) zasadna jest analiza i modyfikacja listy wskaźników monitorowania RSI oraz –
w kontekście powyższych rozważań dotyczących inteligentnych specjalizacji – również
rozszerzenie listy o indykatory umożliwiające monitoring IS.
3. W roku 2013 zaobserwowano ponownie niewielką liczbę inicjatyw realizujących RSI
w porównaniu do liczby projektów (odpowiednio: 7 i 69). Jednocześnie znacznie wzrosła
liczba przedsiębiorców objętych działaniami (z 798 w 2012 do 3793 w 2013) co wskazuje,
iż podmioty zaangażowane we wdrażanie RSI preferują duże projekty (o znaczących
budżetach, głównie dofinansowanych środkami UE) nad inicjatywy, które charakteryzują się
niższym budżetem, incydentalnością i mniejszym oddziaływaniem.
4. W roku 2013 wzrosła znacznie liczba osób uczestniczących w projektach/ inicjatywach
(badana na poziomie wskaźników działań) z ok. 37 tys. do ponad 116 tys. Wpływ miały na to
m.in. działania realizowane w ramach celu 1.1. (Pobudzanie kreatywności wśród dzieci
i młodzieży oraz kursy podnoszące kompetencje dla nauczycieli w zakresie nowych technik
nauczania i pobudzania kreatywności wśród dzieci i młodzieży oraz kreatywności w pracy
zawodowej), w których udział wzięło blisko 30 tys. osób. Jak odnotowano, aktywności te nie
mają charakteru usystematyzowanego i są realizowane w formie inicjatyw. Tak szeroko
zakrojone działania wymagają podejścia strategicznego z poziomu regionu, dzięki czemu
zapewniona byłaby ich powtarzalność i koordynacja. Ukierunkowanie i usystematyzowanie
działań Samorządu na rzecz edukacji (na różnych poziomach nauczania) jest zadaniem dobrze
przygotowanej strategii edukacji - aktualnej i odpowiadającej faktycznym potrzebom
i specyfice regionu. Zasadna byłaby więc weryfikacja obecnego podejścia strategicznego do
tego obszaru.
77
5. W ramach monitoringu realizacji Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa
Warmińsko-Mazurskiego do roku 2020 wskazano również obszary, w ramach których nie
zidentyfikowano projektów/ inicjatyw wpisujących się w założenia RSI:
1) Cel 1.2 Pobudzanie lokalnych inicjatyw na rzecz innowacji
2) Cel 1.3 Promocja współpracy wśród wszystkich uczestników regionalnego systemu
innowacji
3) Cel 1.5 Tworzenie wizerunku Warmii i Mazur jako regionu otwartego na innowacje
4) Cel 3.1 Koordynacja działań proinnowacyjnych samorządów i instytucji otoczenia biznesu
5) Cel 4.4.Inteligentne wykorzystanie kompetencji i doświadczenia ludzi 50+
Podobnie jak w latach poprzednich było to 5 z 19 celów operacyjnych, co stanowiło ponad
25% całej RSI. Niepokojącym jest, iż od początku monitorowania RSI w celach operacyjnych
RSI: 1.5, 4.4 nie zidentyfikowano żadnych działań, co może wiązać się z brakiem realizacji
inicjatyw w obrębie tych obszarów. Planowana w 2015 roku ewaluacja winna dać m.in.
odpowiedź na pytanie o przyczyny braku realizacji ww. celów, ich zgodności z faktycznymi
potrzebami regionu oraz zasadności pozostawienia w Strategii. Niezbędny jest również dialog
z najważniejszymi aktorami regionalnego systemu innowacji nt. możliwości animowania
działań w kierunku realizacji wymienionych powyżej celów operacyjnych.
78
Wykaz skrótów
B+R
badania i rozwój
POIŚ
CIS
Wspólnotowe Badania Innowacji
(Community Innovation Survey)
Bank Danych Lokalnych
PO KL
PW
Program Operacyjny Infrastruktura i
Środowisko 2007-2013
Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata
2007-2013
Polska Wschodnia
COI
Centrum Obsługi Inwestora
RCOI
Regionalne Centrum Obsługi Inwestora
COIE
RPO WiM
EFRR
Sieć Centrów Obsługi Inwestorów i
Eksporterów
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
PO RPW
EFS
Europejski Fundusz Społeczny
RCIF
Regionalny Program Operacyjny Warmia i
Mazury na lata 2007-2013
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
na lata 2007-2013
Regionalne Centrum Informacji Finansowej
EPO
Europejskie Biuro Patentowe (European
Patent Office)
Urząd statystyczny Unii Europejskiej
RSI
BDL
Eurostat
RKS ds. RSI
Regionalna Strategia Innowacyjności
Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Regionalny Komitet Sterujący ds. Regionalnej
Strategii Innowacyjności
Regionalny System Usług
GUS
Główny Urząd Statystyczny
RSU
ICT
Technologie informacyjne i
telekomunikacyjne
STRATEG
IOB
Instytucja Otoczenia Biznesu
SMS
System stworzony przez GUS na potrzeby
programowania i monitorowania polityki
rozwoju
System Monitoringu Strategii
IRZiBŻ
PAN
IT
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności
Polskiej Akademii Nauk
Technologia informacyjna
UE
Unia Europejska
UM
Urząd Miasta
MŚP
Małe i Średnie Przedsiębiorstwa
UWM
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
OPN-T
Olsztyński Park Naukowo-Technologiczny
WMARR
OWSIiZ
Olsztyńska Wyższa Szkoła Informatyki i
Zarządzania im. prof. T. Kotarbińskiego
Polska Agencja Informacji i Inwestycji
Zagranicznych S.A.
Układ o Współpracy Patentowej
W-MCOI
Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju
Regionalnego S.A. w Olsztynie
Warmińsko-Mazurskie Centrum Obsługi
Inwestora
Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa
Ekonomiczna
PAIiIZ S.A.
PCT
PKB
Produkt Krajowy Brutto
PO IG
Program Operacyjny Innowacyjna
Gospodarka 2007-2013
W-MSSE
79
Spis wykresów i rysunków
Wykres 1 Dynamika produktu krajowego brutto ogółem ....................................................................... 6
Wykres 2 Podmioty gospodarki narodowej ogółem na 10 tys. ludności w województwie na tle kraju . 7
Wykres 3 Nakłady na działalność innowacyjną w województwie warmińsko-mazurskim ..................... 8
Wykres 4 Udział zatrudnionych w B+R w pracujących ogółem ............................................................... 8
Wykres 5 Struktura ludności województwa wg ekonomicznych grup wieku w 2013 r. ......................... 9
Wykres 6 Struktura pracujących w gospodarce narodowej w 2013 r. ................................................... 9
Wykres 7 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej............................. 10
Wykres 8 Przeciętny miesięczny dochód do dyspozycji na 1 osobę w gospodarstwie domowym ....... 10
Wykres 9 Przedsiębiorstwa posiadające dostęp do internetu .............................................................. 11
Wykres 10 Ilość nowopowstałych i zlikwidowanych przedsiębiorstw .................................................. 11
Wykres 11 Spółki z kapitałem zagranicznym wg klas wielkości w 2013 r. ............................................ 12
Wykres 12 Przedsiębiorstwa przemysłowe i z sektora usług aktywne innowacyjne ............................ 12
Wykres 13 Przedsiębiorstwa przemysłowe, z sektora usług innowacyjne........................................... 13
Wykres 14 Przedsiębiorstwa przemysłowe i z sektora usług które wprowadziły innowacje
organizacyjne....................................................................................................................... 13
Wykres 15 Przedsiębiorstwa przemysłowe i z sektora usług które wprowadziły innowacje
marketingowe ..................................................................................................................... 14
Wykres 16 Udział nakładów ogółem na działalność B+R w relacji do PKB ............................................ 18
Wykres 17 Odsetek przedsiębiorstw, które wdrożyły innowacje (marketingowe, procesowe lub
organizacyjne) ..................................................................................................................... 18
Wykres 18 Absolwenci szkół policealnych i wyższych na 1000 mieszkańców ...................................... 19
Wykres 19 Przedsiębiorstwa przemysłowe, które współpracowały w zakresie działalności
innowacyjnej w % przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie…………………………………………. 20
Wykres 20 Wartość dodana brutto na 1 pracującego w przemyśle...................................................... 20
Wykres 21 Wartość dodana brutto na 1 pracującego ogółem.............................................................. 21
Wykres 22 Zdobywanie nowych kwalifikacji lub umiejętności (% odpowiedzi na pytanie w „Diagnozie
Społecznej”)......................................................................................................................... 22
Wykres 23 Liczba zidentyfikowanych działań w Celach Strategicznych Strategii ................................. 23
Wykres 24 Liczba zidentyfikowanych projektów i inicjatyw w Celach Strategicznych Strategii ........... 23
Wykres 25 Wielkość wydatków poniesionych na realizację Strategii w podziale na Cele Strategiczne
(w mln zł) ............................................................................................................................. 24
Wykres 26 Liczba osób uczestniczących w projektach i/lub inicjatywach w podziale na Cele
Strategiczne ......................................................................................................................... 24
Wykres 27 Liczba osób przeszkolonych w projektach i/lub inicjatywach w podziale na Cele
Strategiczne ......................................................................................................................... 25
Wykres 28 Przedsiębiorstwa innowacyjne w zakresie innowacji produktowych i procesowych jako.. 26
Wykres 29 Liczba podmiotów, które realizowały projekty w zakresie i o charakterze innowacyjnym 28
Wykres 30 Zatrudnienie w sektorach przemysłu średnio-wysokiej i wysokiej techniki jako %
zatrudnionych...................................................................................................................... 28
Wykres 31 Zatrudnienie w sektorach wiedzochłonnych jako % zatrudnionych ................................... 29
Wykres 32 Wydatki na innowacje związane z pracami B+R jako udział w przychodach ze sprzedaży
ogółem................................................................................................................................. 31
80
Wykres 33 Sprzedaż nowych lub zmodernizowanych wyrobów dla rynku w % sprzedaży
przedsiębiorstw ogółem ...................................................................................................... 32
Wykres 34 Pracujący w sektorze ICT ..................................................................................................... 33
Wykres 35 Liczba przedsiębiorstw innowacyjnych w branży meblarskiej ............................................ 33
Wykres 36 Liczba kontaktów Regionalnego Centrum Obsługi Inwestora z potencjalnym inwestorami
zainteresowanymi inwestycjami w produkcję wyspecjalizowaną i usługi oparte na wiedzy
............................................................................................................................................. 36
Wykres 37 Przedsiębiorstwa innowacyjne zlokalizowane na przygotowanych terenach
inwestycyjnych .................................................................................................................... 36
Wykres 38 Przedsiębiorstwa, które dokonały zgłoszeń patentowych jako % przedsiębiorstw ogółem38
Wykres 39 Patenty w bazie EPO na 1 mln mieszkańców ...................................................................... 38
Wykres 40 Liczba projektów i/lub inicjatyw powołujących lub wspierających instrumenty finansowe
na rzecz innowacji ............................................................................................................... 42
Wykres 41 Przedsiębiorstwa, które wprowadziły innowacje organizacyjne lub marketingowe
w % przedsiębiorstw ogółem .............................................................................................. 44
Wykres 42 Liczba instytucji otoczenia biznesu (w tym samorządów) posiadających strategie
uwzględniające działania proinnowacyjne .......................................................................... 45
Wykres 43 Liczba wspartych IOB ........................................................................................................... 45
Wykres 44 Uczestnicy studiów doktoranckich na wszystkich typach uczelni na 1000 ludności w wieku
25-34 lata............................................................................................................................. 54
Wykres 45 Liczba słuchaczy studiów podyplomowych na 1000 ludności (na wszystkich typach uczelni)
............................................................................................................................................. 54
Wykres 46 Absolwenci szkół wyższych w dziedzinach S&E (nauki ścisłe i techniczne) na 1000
mieszkańców w wieku 20-29 lat.......................................................................................... 57
Wykres 47 Absolwenci szkół wyższych w dziedzinach „kreatywnych i innowacyjnych” na 1000
mieszkańców w wieku 20-29 lat.......................................................................................... 57
Wykres 48 Liczba osób w wieku produkcyjnym mobilnym (18-44) przybywających do województwa
na pobyt stały ...................................................................................................................... 60
Wykres 49 Uczestnictwo w kształceniu ustawicznym na 100 osób w wieku 25-64 lata ....................... 61
Wykres 50 Zatrudnienie osób w wieku 55-64 lata w ogólnej liczbie zatrudnionych ............................ 62
Wykres 51 Wartość podpisanych/aneksowanych w latach 2010-2013 umów w ramach Programów
Operacyjnych na działania zbieżne z celami Regionalnej Strategii Innowacyjności
Województwa Warmińsko-Mazurskiego ............................................................................ 72
81