docInformacyjny nr 5(86), 2015, Rok XV wrzesień
download 
Reklamacja Transkrypt
Informacyjny nr 5(86), 2015, Rok XV wrzesień
Magazyn Techniczno--Informacyjny nr 5(86), 2015, Rok XV wrzesień— październik 2015 ISSN 1642-5391 nakład: 8000 egz. ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Szanowni Państwo! P rzed Państwem przedostatnia w tym roku edycja dwumiesięcznika Pomiar, Automatyka&Elektronika. Niniejsze wydanie jest ściśle związane z największymi targami energetycznymi w naszym kraju, a mianowicie z bielskim ENERGETABEM, który odbędzie się w dniach 15-17 września. Na tej ekspozycji obecny będzie również nasz drugi periodyk, a mianowicie kwartalnik Energetyka&Elektrotechnika. Korzystając z okazji chciałbym również Państwa zaprosić do wzięcia udziału w naszym kolejnym szkoleniu technicznym, które tym razem będzie dedykowane szeroko pojętej inżynierii wodno-ściekowej. W niniejszym numerze szczególnej Państwa uwadze polecam nowości techniczne oraz artykuły z zakresu automatyki i aparatury kontrolno-pomiarowej. SPIS TREŚCI: Nowości techniczne....................................................................... 4 RAPORT ...................................................................................... 8 System pomiarowy Keithley 4200-SCS – pomiary i analiza materiałów i elementów półprzewodnikowych............................ 12 Digital Image Correlation – DIC, czyli cyfrowa metoda korelacji obrazu......................................... 14 Życzę miłej i pożytecznej lektury. Z poważaniem dr Ryszard Hahn Redaktor naczelny Dobry (mikro)klimat sprzyja......................................................... 16 GEN3t eDrive.............................................................................. 19 Systemy łączeniowe według indywidualnych wymagań ............ 22 Układy Pick & Place firmy SCHUNK najszybsze na rynku!Czas trwania cyklu od 0,54 sec............................................................ 24 System pomiaru wibracji zbudowany w oparciu o platformę ARM......................................................... 26 Zawory regulacyjne do materiałów sypkich................................. 27 Zamówienie prenumeraty Zamówienie prenumeraty Rozbudowa „Zakładu Gospodarki Odpadami” Sp. z o.o. w Jarocinie.................................................................. 32 Szanowni Państwo, zachęcamy do prenumeraty magazynu Pomiar, Automatyka & Elektronika. Periodyk ten, tworzony jest przy współpracy specjalistów z myślą o kadrze techniczno-inżynieryjnej z branży AKP i A. N aszą ideą jest, aby magazyn był dla Państwa ciekawą lekturą i inspiracją do nowych, lepszych rozwiązań. Koszt roczny to tylko 64,80 zł. Możecie Państwo wpłacić na poczcie lub przelewem na konto 03 1140 2004 0000 3102 3480 6705, odbiorca: Wydawnictwo Wag-Tech Hahn Katarzyna, ul. Główna 12, 47-411 Czerwięcice, z dopiskiem PRENUMERATA. Zamówienie możecie przysłać mailem na adres [email protected] lub faksem 32 414 92 25. Magazyn Pomiar, Automatyka& Elektronika jest również dostępny w sieci Kolporter, Ruch, Garmod Press. Koniec problemów z prądem?..................................................... 32 Rolls-Royce buduje fabrykę w Polsce......................................... 33 Nieznaczny wzrost zysku netto................................................... 34 Długa szyna ważna dla branży automatyki przemysłowej.......... 34 N aszą misją jest, aby magazyn Pomiar, Automatyka& Elektronika stał się Vademecum, każdej osoby związanej z automatyką. Chcemy także, najnowsze technologie, rozwiązania ze świata automatyki i pomiarów tworzyć i odkrywać razem z Państwem. Zapraszamy do współpracy. WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 3 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka To nie kabel, to antena! Dlaczego komuś mógłby być potrzebny kabel działający jak antena? Przecież poświęcono wiele wysiłku i czasu udoskonalając ekranowanie kabli, właśnie w celu zapobiegania tego typu efektom! Okazuje się jednak, że w pewnych warunkach zastosowanie kabla promieniującego w systemie komunikacji przemysłowej może nieść ze sobą zalety. Najbardziej typowe przykłady aplikacji korzystających z kabli promieniujących to przemieszczanie się obiektu wzdłuż ustalonego toru, zastępowanie pierścieni ślizgowych w maszynach rotacyjnych oraz zapewnienie czystego sygnału w.cz. tam, gdzie przeszkody lub topologia korytarzy i pomieszczeń utrudniają propagację sygnałów wytwarzanych przez tradycyjną antenę.Czym jest kabel promieniujący?Kabel promieniujący to długa, elastyczna antena ze szczelinami propagującymi sygnał w.cz., mogąca być instalowana wokół narożników, wzdłuż kolei jednoszynowych i w tunelach, gdzie propagacja sygnałów w.cz. byłaby trudna lub wręcz niemożliwa do realizacji przy użyciu tradycyjnych anten. Ponieważ kable promieniujące mogą być układane z dokładnością do centymetrów dokładnie tam, gdzie znajdują się odbiorniki, pozwalają izolować sygnał bezprzewodowy od pozostałych maszyn w zakładach przemysłowych. Dodatkowo, występują w wersjach o różnych długościach, pokrywających wymogi większości aplikacji. W typowym kablu koncentrycznym metalowy ekran owinięty wokół przewodu izoluje przesyłany sygnał od wydostawania się na zewnątrz kabla w postaci fali elektromagnetycznej. Pomaga to utrzymać dużą moc sygnału w kablu i zapobiega powstawaniu interferencji elektromagnetycznych z pobliskimi urządzeniami radiowymi. Bez ekranu kabel pracowałby jako antena, wysyłając sygnał w przestrzeń i odbierając fale radiowe wytwarzane przez inne urządzenia. Ci, którzy pamiętają jeszcze czasy telewizji analogowej z pewnością doświadczyli tego efektu w postaci nakładania się obrazów na niektórych kanałach. Zamiast czystego sygnału wideo odbieranego od dostawcy telewizji kablowej i propagowanego przez kabel współosiowy, na ekranie widoczny był również ten sam sygnał wideo propagowany w postaci fali elektromagnetycznej i odbierany przez kabel współosiowy pracujący jak antena. Niezamierzone użycie kabla promieniującego powodowało występowanie niepożądanych efektów. To samo zjawisko, które powodowało rozmycie obrazu telewizyjnego występuje w przypadku zamierzonej propagacji sygnałów za pomocą kabli promieniujących. Różnica pomiędzy kablem promieniującym i niskiej jakości kablem telewizyjnym ze słabym ekranowaniem polega na tym, że w kablu promieniującym specjalnie wykonuje się szczeliny zapewniające propagację sygnałów o określonych częstotliwościach. Dzięki temu kable są dostrajane do współpracujących z nimi urządzeń w.cz. Ekran kabla służy do blokowania sygnałów niepożądanych, natomiast dzięki odpowiednio rozplanowanym szczelinom możliwe jest zarówno emitowanie, jak i odbiór przez wewnętrzny przewód sygnałów o pożądanych częstotliwościach. W ten sposób kabel promieniujący pełni funkcję anteny. Precyzyjna generacja sygnałów w.cz. w gęstych instalacjach przemysłowych Zaletą używania kabli promieniujących jest możliwość precyzyjnej generacji sygnałów w.cz. Coraz szersze wykorzystywa- 4 nie sieci bezprzewodowych w zakładach przemysłowych powoduje coraz większe interferencje sygnałów na typowo wykorzystywanych częstotliwościach. Dla konstruktorów maszyn chcących wykorzystać bezprzewodową transmisję danych jest to dużym problemem. Dzięki zastosowaniu kabli promieniujących nowe maszyny mogą wzajemnie koegzystować w gęstej zabudowie przemysłowej bez zakłócania się nawzajem. Jest to możliwe, gdyż kabel promieniujący emituje falę elektromagnetyczną w jednym kierunku i generuje tylko taką moc, która jest niezbędna do ustanowienia łącza z inną anteną na relatywnie krótkim dystansie. Podczas, gdy ogólnozakładowa sieć Wi-Fi nadaje z mocą niezbędną do pokrycia zasięgiem całej instalacji, moc nadawania pojedynczej maszyny może być znacznie mniejsza, niezbędna jedynie do zapewnienia lokalnej komunikacji. Ta zaleta jest szczególnie cenna w maszynach rotacyjnych, w których tradycyjnie używa się pierścieni ślizgowych do przewodzenia sygnałów komunikacyjnych pomiędzy blokiem I/O sekcji ruchomej a kontrolerem PLC znajdującym się w sekcji stacjonarnej. Pierścienie ślizgowe są drogie w instalacji, wymagają regularnego serwisowania, a dodatkowo nie mogą zapewnić dużej prędkości transmisji ze względu na szumy występujące na pierścieniach i szczotkach. Może tu znaleźć zastosowanie tradycyjne łącze bezprzewodowe, jednak często jego jakość pogarsza ruch maszyny. Wymaga to stosowania anten o większym wzmocnieniu, generujących niestety również większe zaburzenia w.cz. Z pomocą przychodzi tu kabel promieniujący, realizujący skuteczne połączenie bezprzewodowe z wirującą anteną bez równoczesnego zakłócania pracy sąsiednich urządzeń. Elastyczność Kolejną zaletą kabla promieniującego jest jego elastyczność. Może on być rozmieszczony wzdłuż dowolniej ścieżki zapewniając propagację fali tam, gdzie nie może zapewnić tego tradycyjna antena. Jednym z pierwszych zastosowań kabli promieniujących było zapewnienie dwukierunkowej łączności radiowej pomiędzy ratownikami pracującymi w tunelach drogowych i kolejowych. W instalacjach przemysłowych występuje wiele miejsc o utrudnionym dostępie, w tym zarówno rzeczywiste tunele jak i "tunele w.cz." stworzone przez przeszkody. Przykładem może być magazyn, w którym propagację fal radiowych generowanych przez tradycyjne anteny blokują metalowe konstrukcje szaf oraz same znajdujące się w nich towary. Jednak kabel promieniujący może być tu zainstalowany wzdłuż optymalnych ścieżek, zapewniając dotarcie silnego sygnału w.cz. tam, gdzie jest to konieczne. Podsumowanie W niektórych zastosowaniach komunikacyjnych kabel promieniujący oferuje unikalne zalety. Zapewnia stałą prędkość transmisji na długich dystansach, może być dowolnie kształtowany umożliwiając propagację fali radiowej tam, gdzie jest to niezbędne oraz ogranicza interferencje elektromagnetyczne tylko do niewielkich obszarów. Cechy te są szczególnie cenne w instalacjach, w których maszyny przemieszczają się po zdefinioWRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka wanej ścieżce, tam gdzie ze względu na uwarunkowania terenowe ciężko jest zapewnić pokrycie radiowe określonego obszaru przez tradycyjną antenę oraz w maszynach rotacyjnych, gdzie jedyną alternatywą dla transmisji bezprzewodowej są pierścienie ślizgowe. Należy zachować ostrożność przy wyborze i instalacji kabli promieniujących, jednak przy odrobinie przygotowania i dzięki poradom udzielanym przez doświadczonych dostawców tego typu system transmisyjny zapewni bezproblemową komunikację nawet w najbardziej wymagających zastosowaniach. Wdrożenie aplikacji w firmie Clever W miejscowości Altavilla Vicentina we Włoszech maszyna pakująca Sleever Machine firmy Clever nakłada i zaciska opaski dekoracyjne na butelkach z szybkością 18000 sztuk na godzinę. To pięć sztuk na sekundę. Można więc sobie wyobrazić, jakie straty finansowe powoduje każdorazowe zatrzymanie produkcji w celu wymiany zużytego lub pękniętego pierścienia ślizgowego. Było to dużym problemem dla Clever Machines. Clever dostarcza różne rodzaje maszyn pakujących i aplikatorów opasek termokurczliwych. Realizują one dowolną operację pakowania wymaganą przez klienta przy różnych prędkościach produkcyjnych. Występują w wersjach liniowych i rotacyjnych, realizujących częściowe i całkowite nakładanie opasek i uszczelnień zabezpieczających. Maszyny te znajdują zastosowanie w różnych systemach pakujących w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym. – Dzięki stale wprowadzanym przez nas udoskonaleniom technologicznym, realizowanym również przy współudziale Kalibrator Pascal 100 to idealne rozwiązanie do przeprowadzania testów na miejscu u klienta oraz kalibracji przemysłowych przyrządów pomiarowych. Typowym zastosowaniem jest kalibracja przetworników ciśnienia, przetworników temperatury, manometrów, sond temperatury oraz innych przyrządów pomiarowych. Dane z kalibracji zapamiętywane są w pamięci przyrządu. Komunikacja z komputerem PC służy do zdalnego sterowania urządzeniem i pobierania raportów kalibracji. klientów, zawsze jesteśmy w stanie znaleźć rozwiązanie pozwalające sprostać ich potrzebom – mówi Tagliaferro Silverio, właściciel Clever Machines. Gdy jeden z klientów zwrócił się z prośbą o skrócenie czasu przestojów serwisowych jego maszyny pakującej Sleever Machine wynikających z czasochłonnej wymiany pierścieni ślizgowych, firma Clever skontaktowała się z Rockwell Automation. Rockwell zasugerował rozwiązanie polegające na zastosowaniu hotspotów przemysłowych 802.11n Fast Roaming produkowanych przez ProSoft Technology wraz z kablami promieniującymi pełniącymi rolę anten na pasmo 5 GHz. Hotspot 802.11n Fast Roaming może pracować w trybie punktu dostępowego, repeatera, mostu lub klienta, zapewniając szybkość transmisji do 300 Mbps. – Wprowadzona w tych urządzeniach funkcja Fast Roaming zapewnia płynne i szybkie zestawianie połączeń ważne przede wszystkim w aplikacjach ruchomych, takich jak dostarczane przez Clever maszyny pakujące – powiedział Andrea Mazzucchelli, regionalny menadżer sprzedaży z ProSoft Technology. – Uzyskaliśmy dużą liczbę transmitowanych pakietów na sekundę i niezawodną komunikację, której oczekiwaliśmy – powiedział Andrea Parlato, menadżer techniczny oddziału elektrycznego firmy Clever. Obecnie kontroler CompactLogix L36 komunikuje się z modułem Point I/O wykorzystując system radiowy od ProSoft Technology, co zapewnia szybką i niezawodną transmisję danych ze stołów obrotowych służących do nakładania i termicznego przytwierdzania etykiet do butelek. Kable promieniujące pozwoliły praktycznie wyeliminować pierścienie ślizgowe, eliminując również koszty związane WIKA - precyzja przede wszystkim Więcej informacji znajdziecie Państwo na www.wikapolska.pl www.wikapolska.pl WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 5 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka mało miejsca. Zastosowana w maszynie technologia napędów firmy Bosch Rexroth pozwoliła na znaczne zmniejszenie szafy sterowniczej. Maszyny produkowane w mieście Herisau, w Szwajcarii wyróżniają się nowatorską koncepcją polegającą na tym, że każdy napęd zawiera wbudowany własny elektroniczny układ sterowania. z przestojami serwisowymi. Kabel promieniujący tworzy długą, elastyczną antenę emitującą sygnał radiowy. Może być instalowany na narożnikach, wzdłuż systemów monorail i prowadzony przez tunele, zapewniając propagację sygnału radiowego tam, gdzie jest to trudne lub niewykonalne w przypadku tradycyjnej anteny. Ponieważ antena wykonana na bazie kabla promieniującego może być zamontowana w bardzo małej przestrzeni tam, gdzie występuje konieczność odbioru sygnału, izoluje równocześnie od transmisji bezprzewodowej inne maszyny pracujące obok. Kable są oferowane w wersjach o różnych długościach, co pozwala dostosować je do wymogów większości aplikacji. – Kable promieniujące zostały przetestowane specjalnie pod kątem współpracy z systemami radiowymi 802.11n – powiedział Mazzucchelli. »Stanowią sprawdzone rozwiązanie, mogące zastąpić drogie w utrzymaniu pierścienie ślizgowe. ProSoft Technology® projektuje przemysłowe rozwiązania komunikacyjne, które płynnie łączą ze sobą różne produkty automatyki. Firma ProSoft Technology jest silnie zdywersyfikowaną, przyjazną klientowi globalną organizacją kładącą nacisk na jakość i łatwość użytkowania. Produkty firmy — obejmujące wbudowane moduły komunikacyjne sterowników PLC/PAC, niezależne bramki dla poszczególnych protokołów oraz szeroki wachlarz odpornych na zakłócenia i sprawdzonych w zastosowaniach obiektowych rozwiązań bezprzewodowych — można znaleźć w aplikacjach pracujących w różnych obszarach rynku przemysłowego. Firma SCHUNK światowy lider w produkcji komponentów automatyki przemysłowej, opracowała nową pneumatyczną uniwersalną jednostkę obrotową SRM, wykonywaną w 7 modelach, w wielkościach 16- 63. W porównaniu z dotychczas produkowaną serią SRU plus charakteryzuje się momentem obrotowym, wynoszącym 1,1 -115 Nm, który jest większy o 25 % od modeli dotychczas produkowanych. Posiada także zwiększony o 55% otwór przelotowy, który obecnie ma średnice 10,5-30 mm, co pozwala na umieszczenie w nim wiekszej liczy przewodów- większa flansza przyłączeniowa zwiększyła możliwości połączeniowe jednostki z innymi aplikacjami. Ustawienie pozycji końcowej jest regulowane w zakresie +/- 3 °. Jednostka obrotowa dzięki zastosowaniu nowej generacji opatentowanych przez firmę SCHUNK amortyzatorów, stworzonych na bazie kombinacji amortyzatorów hydraulicznych i elastomerów, pozwala na osiągnięcie podad 4000 cykli na godzine przy zastosowaniach w układach o wysokiej szybkosci działania, przy jednoczesnym wzroście żywotnosci o 25 %. Zwiekszony o 200% moment bezwładności pozwala na zastosowanie trzykrotnie większego obciążenia w porównaniu do tych samych typów SRU plus. ProSoft Technology zapewnia szerokie wsparcie dla użytkowników na całym świecie realizowane za pośrednictwem 500 dystrybutorów i biur regionalnych zlokalizowanych na terenie Azji, Europy, Środkowy Wschód, Ameryki Łacińskiej i Ameryki Północnej. www.prosoft-technology.com Oszczędne krojenie Nowa krajalnica firmy VC999 Packaging Systems kroi sery i wędliny z dokładnością do grama, a przy tym zajmuje bardzo 6 WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Powtarzalność pozycjonowania wynosi 0,05°. Opcjonalnie obrotnice SRM wyposażone są w przepusty pneumatyczne MDF, elektryczne EDF, czujniki indukcyjne do detekcji pozycji , amortyzatory podstawowe oraz amortyzatory do pracy szybkiej lub do pracy przy dużym obciążeniu. SCHUNK Intec Sp. z o.o. ul. Puławska 40 A 05-500 Piaseczno tel. +48 22 726 25 00 e-mail: [email protected] www.pl.schunk.com Firma Balluff GmbH partner w zakresie rozwiązań sensorycznych i systemów, została wyróżniona przez swojego klienta, nagrodą Bosch Global Supplier Award. Nagrody przyznano 58 partnerom z 11 krajów, wybranym spośród 30 000 dostawców. Firma Balluff została wyróżniona już po raz drugi. Przyznając nagrodę, Bosch Group nagradza najlepszych producentów i dostawców produktów lub usług wyróżniających się w zakresie jakości, kosztów, logistyki i innowacji. wość rozbudowy, zachowując niewielkie rozmiary (34 mm grubości) i mogą pracować od –20 do +60°C (z odpowiednim dyskiem SSD). Montaż za pomocą uchwytów, VESA-100 lub na szynie DIN. [email protected] Zestaw hydrauliczny typu HSC 85-36kV przeznaczony jest do odcinania kabli o żyłach aluminiowych i miedzianych jedno i wielodrutowych nie opancerzonych lub opancerzonych z miękką lub twarda izolacją gumową, izolacją z tworzywa, izolacją papierową nasączoną syciwem o maksymalnej średnicy zewnętrznej 85mm i napięciu znamionowym do 36 kV, w których nie jest możliwe jednoznaczne określenie stanu bez napięciowego. ELESA+GANTER Firma APLEX uzupełnia serię bezwentylatorowych, płaskich komputerów BOX PC. Obok ACS-2160 pojawił się model ACS-2170 z 4-rdzeniowym procesorem Intel® N2930, a wkrótce dołączy do nich ACS-2180 z Intel® Core i3/i5 4. generacji. Oprócz wyższej wydajności, ACS-2170 i 2180 oferują także więcej złącz i możli- wprowadziła do oferty elektroniczny wskaźnik położenia z napędem bezpośrednim DD52R-E, który może być bezpośrednio programowany, bez konieczności posiadania dodatkowego oprogramowania. Za pomocą kombinacji przycisków znajdujących się nad wyświetlaczem, możemy wybierać i ustawiać dostępne funkcje: odczyt i ładowanie wartości bezpośredniej lub przyrostowej, zmiana jednostek mm/cale dla pomiarów liniowych, pomiar wartości kąta obrotu, ustawianie wartości przełożenia, offsetu, czy dokładności wskazania. www.elesa-ganter.pl WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 7 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Przenośne urządzenia pomiarowe Transfer Multisort Elektronik Sp. z o. o. Nazwa firmy Dane teleadresowe Ul. Ustronna 41, 93-350 Łódź Dostawca Oferowane marki produktów Fluke,Keysight,Extech,FLIR,LeCroy,Lascar,Aim TTI, GW INSTEK,HANTEK,Twintex,Rohde&Schwarz Axiomet,New Brand,Fluke,Keysight,Extech,FLIR,LeCroy,Lascar,Aim TTI,GW Instek,Hantek,Twintex, Rohde&Schwarz,Amprobe,Brymen,UNIT,Kyoritsu,Metrel,Unit Odbiorcy przenośnych urządzeń pomiarowych Najczęściej mierzone wielkości fizyczne oraz rodzaje pomiarów Energetyka x Temperatura x Budownictwo x Pomiary elektryczne x Branża spożywcza x Ciśnienie x Ochrona środowiska x Pomiary energetyczne x Motoryzacja x Kalibracja x Branża chemiczna x Przepływ x Instytuty badawcze i wyższe uczelnie x Siła Branża farmaceutyczna x Przemysł rafineryjny x Hutnictwo x Gazownictwo x Branża wodno - kanalizacyjna x Przenośne urządzenia do pomiaru wielkości elektrycznych Przemysł drzewny x Kalibratory Inne x Przenośne urządzenia do pomiaru wielkości nieelektrycznych Mierniki temperatury x Mierniki przepływu cieczy i gazów x Mierniki wilgotności gazów x Mierniki wilgotności materiałów sypkich x Mierniki wilgotności materiałów stałych x Mierniki wielofunkcyjne (z wymiennymi modułami) x Komunikacja sieciowa Wymiary Inne Sygnałów elektrycznych x Temperatury x Ciśnienia x Wilgotności Wielofunkcyjne x Usługi w zakresie kalibracji x Multimetry Wskaźniki i testery x Multimetry uniwersalne x Multimetry typu pióro x Mierniki cęgowe x Przenośne oscyloskopy x Analizatory widma x Mierniki dla energetyki Twardościomierze Mierniki chropowatości Grubościomierze x Warstwomierze Urządzenia do pomiaru spawów 8 x Analizatory jakości energii elektrycznej 1-fazowe x Analizatory jakości energii elektrycznej 3-fazowe x Mierniki rezystancji izolacji x Mierniki rezystancji uziemień i gruntu x Mierniki pętli zwarcia x x x Detektory gazów x Mierniki prądu upływu Analizatory składu gazów x Mierniki wyłączników różnicowoprądowych Mierniki pH x Inne WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Sieci komunikacyjne Analizatory składu różnych substancji Testery sieci kablowych Mierniki przewodności x Testery do światłowodów Mierniki zasolenia x Lokalizatory przewodów Mierniki zanieczyszczeń x x Zaawansowane analizatory parametrów sieci Mierniki zawartości jonów Rejestratory i akwizycja danych Detektory tlenu x Moduły pomiarowe USB Detektory gazów toksycznych x Moduły pomiarowe Ethernet Detektory gazów wybuchowych x Inne x Urządzenia z wejściami różnicowymi x x Urządzenia z wejściami termoparowymi x Mierniki hałasu x Do pomiarów tensometrycznych x Mierniki natężenia światła x Do pomiarów drgań i wibracji x Analizatory sygnałów x Urządzenia modułowe x Urządzenia do pracy bez PC x Rejestratory ręczne x Mierniki drgań i wibracji Mierniki promieniowania i pól x Mierniki obrotów x Inne Parker Hannifin Sales Poland Sp. z o.o. Nazwa firmy Dane teleadresowe Ul. Równoległa 8, 20-235 Warszawa, tel. 22 572 24 00, fax. 22 573 24 03 e-mail: [email protected] Dostawca Parker Hannifin Oferowane marki produktów Parker Sensocontrol®, Parker Kittiwake® Odbiorcy przenośnych urządzeń pomiarowych Najczęściej mierzone wielkości fizyczne oraz rodzaje pomiarów Energetyka TAK Temperatura TAK Budownictwo TAK Pomiary elektryczne TAK Branża spożywcza TAK Ciśnienie TAK Ochrona środowiska TAK Pomiary energetyczne NIE Motoryzacja TAK Kalibracja TAK Branża chemiczna TAK Przepływ TAK Instytuty badawcze i wyższe uczelnie TAK Siła NIE Branża farmaceutyczna TAK Komunikacja sieciowa NIE Przemysł rafineryjny TAK Wymiary NIE Hutnictwo TAK Gazownictwo TAK Branża wodno - kanalizacyjna TAK Przemysł drzewny TAK Inne Przenośne urządzenia do pomiaru wielkości nieelektrycznych Inne Prędkość obrotowa Przenośne urządzenia do pomiaru wielkości elektrycznych Kalibratory Sygnałów elektrycznych NIE Temperatury NIE Ciśnienia NIE Wilgotności NIE TAK Wielofunkcyjne NIE Mierniki przepływu cieczy i gazów TAK Usługi w zakresie kalibracji NIE Mierniki wilgotności gazów TAK Wskaźniki i testery NIE Mierniki wilgotności materiałów sypkich Multimetry uniwersalne NIE NIE Multimetry typu pióro NIE Mierniki wilgotności materiałów stałych NIE Mierniki cęgowe NIE Przenośne oscyloskopy NIE Mierniki temperatury Multimetry WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 9 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Mierniki wielofunkcyjne (z wymiennymi modułami) TAK Twardościomierze NIE Mierniki chropowatości NIE Grubościomierze NIE Warstwomierze NIE Urządzenia do pomiaru spawów NIE Detektory gazów NIE Analizatory składu gazów NIE Mierniki pH TAK Testery sieci kablowych NIE Analizatory składu różnych substancji TAK Testery do światłowodów NIE Mierniki przewodności TAK Lokalizatory przewodów NIE Mierniki zasolenia NIE Zaawansowane analizatory parametrów sieci NIE Mierniki zanieczyszczeń TAK Moduły pomiarowe USB NIE Mierniki zawartości jonów TAK Moduły pomiarowe Ethernet NIE Detektory tlenu NIE Inne NIE Detektory gazów toksycznych NIE Urządzenia z wejściami różnicowymi NIE Urządzenia z wejściami termoparowymi NIE Analizatory widma NIE Mierniki dla energetyki Analizatory jakości energii elektrycznej 1-fazowe NIE Analizatory jakości energii elektrycznej 3-fazowe NIE Mierniki rezystancji izolacji NIE Mierniki rezystancji uziemień i gruntu NIE Mierniki pętli zwarcia NIE Mierniki prądu upływu NIE Mierniki wyłączników różnicowoprądowych NIE Inne Sieci komunikacyjne Rejestratory i akwizycja danych Detektory gazów wybuchowych NIE Do pomiarów tensometrycznych NIE Mierniki drgań i wibracji TAK Do pomiarów drgań i wibracji NIE Mierniki hałasu TAK Analizatory sygnałów NIE Mierniki natężenia światła NIE Urządzenia modułowe NIE Mierniki promieniowania i pól NIE Urządzenia do pracy bez PC NIE Mierniki obrotów TAK Rejestratory ręczne NIE Inne Złącza przemysłowe Transfer Multisort Elektronik Sp. z o. o. Nazwa firmy Dane teleadresowe Ul. Ustronna 41, 93-350 Łódź Rodzaje Złącza silnoprądowe- przykładowe produkty Złącza silnoprądowe X Nazwa Złącza silnoprądowe subminiaturowe X Producent Złącza sygnałowe X Złącza sygnałowe Dostawca TME X Złącza hybrydowe X Napięcie zmianowe [V] 500V Złącza modułowe X Prąd zmianowy [A] 16A Złącza do sieci komunikacyjnych X Typy 10 GWconnect Molex Zakres temperatur pracy [°C] -40 - 125 Stopień ochrony obudowy IP65-IP69 Kabel-kabel X Liczba styków (od-do) (wykonanie standardowe) Kabel-obudowa X Listwy złączeniowe X Połączenie z przewodem śrubowe X Kabel-płytka rzędowe X Połączenie z przewodem sprężynowe X Kabel-płytka śrubowe X 4-24 Połączenie z przewodem zaciskane Połączenie z przewodem szybkozłącze WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Podłączenia Połączenie z przewodem inne Z zaciskami śrubowymi X Spinanie: nakrętka Z zaciskami sprężynowymi X Spinanie: zaciskowe Konektorowe X Spinanie: push-pull Niewymagające ściągania izolacji X Obudowa: aluminium X Obudowa: tworzywo sztuczne x Wykonania O dużej trwałości na rozłączanie (powyżej 1 mln cykli) X Obudowa: inne O zwiększonej odporności na środowiska agresywne X O zwiększonej odporności na wibracje X Płytoszczelne X Nazwa Wodoszczelne X Producent Harting Dostawca TME Gazoszczelne Certyfikaty Złącza sygnałowe- przykładowe produkty. DIN 41612 Bezpieczeństwa X Rodzaj sygnału lub typ sieci komunikacyjnej Niepalności X Zakres temperatur pracy [°C] Przeciwwybuchowe X Stopień ochrony obudowy Specjalne Liczba styków (od-do) w wykonaniu standardowym Inne Złącza precyzyjne X Obudowa: aluminium Złącza funkcjonalne X Obudowa: tworzywo sztuczne Złącza z wbudowanym filtrem X Złącza dla robotyki X Złącza techniki solarnej X Złącze przemysłowe modułowe i hybrydowe – przykładowe produkty Bloki dystrybucyjne Nazwa Bloki do audio-wideo X Do urządzeń testujących Narzędzia do montażu energetykaelektrotechnika.com Możliwość wykonywania złączy na zamówienie X Obudowa: inne Złącza dla energetyki RF 3-96 X Han-Modular Producent Harting Dostawca TME W złączu mogą być tory silnoprądowa X W złączu mogą być tory sygnałowe X W złączu mogą być tory światłowodowe X W złączu mogą być tory pneumatyczne X Maksymalna liczba modułów w danym złączu 7 Zakres temperatur pracy [°C] 125 Stopień ochrony obudowy IP65 Spinanie: nakrętka Spinanie: zaciskowe X Spinanie: push-pull Obudowa: aluminium X Obudowa: tworzywo sztuczne X Obudowa : inne WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 11 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka System pomiarowy Keithley 4200-SCS – pomiary i analiza materiałów i elementów półprzewodnikowych System pomiarowy Keithley 4200-SCS jest kompletnym, zintegrowanym rozwiązaniem pomiarowym przeznaczonym do badań materiałów, elementów i procesów półprzewodnikowych. Ten zaawansowany analizator parametrów dostarcza intuicyjnych i wyszukanych metod, które znajdują zastosowanie podczas charakteryzacji urządzeń półprzewodnikowych poprzez kombinację bezprecedensowej czułości i dokładności pomiarowej z funkcjonalnością oprogramowania Keithley Interactive Test Enviroment pracującego pod kontrolą system Windows 7 dla urządzeń wbudowanych. Aby możliwa była identyfikacja dowolnego materiału lub urządzenia półprzewodnikowego należy wykorzystać trzy podstawowe techniki pomiarowe: • precyzyjne pomiary charakterystyk prądowo-napięciowych (I-V) wykonywane przy prądzie stałym stanowiące bazę dla kolejnych analiz; • pomiary charakterystyk pojemność-napięcie (C-V), będące jednym z rezultatów pomiaru impedancji zespolonej obiektu badanego pozwalające na identyfikację dalszych zjawisk w badanym materiale, które nie manifestują się podczas pomiarów wykonywanych przy wymuszeniu prądem stałym; • testy sygnałami impulsowymi lub przejściowymi umożliwiające uwzględnienie w badaniach dziedziny czasu, pozwalające na identyfikację dynamiki zjawisk w badanym materiale. Zaawansowane możliwości sprzętowe oraz wysoce rozwinięta funkcjonalność oprogramowania dołączonego do przyrządu pozwala sprostać najbardziej wyszukanym pomiarom w obszarze badań materiałowych oraz testom przyrządów półprzewodnikowych na etapie projektowania i produkcji. Z ogólnego punktu widzenia system pomiarowy Keithley 4200-SCS pozwala na umieszczenie w nim dziewięciu precyzyjnych źródeł mierzących (SMU) w postaci pojedynczych modułów umożliwiających pomiary dla sygnałów stałoprądowych. Mogą być one wykorzysta- ne, jako źródło napięcia (przy stałym prądzie) oraz źródło prądu (przy stałym napięciu) w zakresie od 0.1 fA do 1A (dla prądu) oraz w zakresie od 1 µV do 210 V (dla napięcia). Dodatkowo w niektórych aplikacjach pojawia się konieczność wykonywania pomiarów dla sygnałów zmiennych. Opracowano w tym celu specjalny moduł Keithley 4210-CVU Multifreqency C-V Module, który pozwala na wykonywanie pomiarów w zakresie częstotliwości od 1 kHz do 10 MHz. Pojemność automatycznie wyznaczana podczas pomiarów może określona w zakresie od aF do µF. Możliwość wykonywania pomiarów charakteryzujących materiały w trzech różnych dziedzinach to jednak dopiero początek zalet tego systemu. Keithley 4200-SCS to przede wszystkim system modułowy, w pełni konfigurowalny z możliwością wykonania aktualizacji sprzętu i oprogramowania. 12 WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Możliwość wykonywania testów dla sygnałów impulsowych i przejściowych jest niewątpliwie jedną z największych zalet systemu Keithley 4200-SCS. Mogą być one zrealizowane przy wykorzystaniu modułu 4225-PMU Ultra-Fast I-V. Moduł ten posiada dwa niezależne źródła napięcia, które są w stanie generować impulsy o szybkości narostu napięcia równym 1V/ns podczas jednoczesnego pomiaru napięcia i prądu. Istnieje również możliwość jednoczesnego wykorzystania tych modułów w trybie pracy synchronicznej z szybkością narostu napięcia na poziomie 3 ns. System Keithley 4200-SCS pozwala również na wykorzystanie dwóch rożnych modułów posiadających funkcjo- nalność oscyloskopu cyfrowego. Model 4200-SCP2 oferuje 8-bitową rozdzielczość pionową z szybkością próbkowania na poziomie 2.5 GS/s i pasmem 750 MHz. Drugi model 4200-SCP2HR oferuje 16-bitową rozdzielczość pionową i szybkość próbkowania na poziomie 400 MS/s i pasmem 250 MHz Oba moduły mogą być zaprogramowane w celu wykonywania zautomatyzowanych pomiarów i akwizycji danych lub używane, jako niezależne jednostki w połączeniu z dedykowanym oprogramowaniem, wykonujące zadania typowe dla tradycyjnego oscyloskopu cyfrowego. Całość systemu może być obsługiwana przy pomocy środowiska Keithley Interactive Test Enviroment (KITE). Oprogra- WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 mowanie to umożliwia użytkownikowi obsługę przyrządu z poziomu środowiska graficznego, które pozwala zdefiniować praktycznie dowolny rodzaj testu bez konieczności programowania. Producent dostarcza ponad 400 standardowych testów uwzgledniających takie przyrządy półprzewodnikowe jak: tranzystory MOSFET i BJT (bipolarne), diody, rezystory, kondensatory, ogniwa fotowoltaiczne, nanorurki węglowe oraz pamięci nieulotne wykonywane w technologiach Flash, RRAM, PCRAM i innych. Dane otrzymywane z wyników pomiarów są zapisywane, jako arkusze danych w standardowych formatach, np. Excel. System Keithley 4200-SCS to uniwersalne narzędzie o olbrzymich możliwościach, dedykowane dla technologii półprzewodnikowych, które jest powszechnie wykorzystywane w jednostkach badawczych i przemyśle. Ze względu na szerokie spektrum technik pomiarowych może znaleźć zastosowanie również w badaniach grafenu, nanotechnologii, materiałów kompozytowych oraz wszędzie tam gdzie konieczne jest pozyskanie dokładnych charakterystyk i określenie parametrów wykorzystywanych urządzeń elektronicznych. Adrian Drzazga, Inżynier Aplikacyjny, Tespol Sp. z o.o. 13 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Łukasz Bednarz Digital Image Correlation – DIC, czyli cyfrowa metoda korelacji obrazu Cyfrowa metoda korelacji obrazu w skrócie DIC jest metodą bazującą na wykonaniu serii zdjęć przed, w trakcie i po obciążeniu analizowanego obiektu. Metoda DIC jest bardzo efektywna przy odwzorowaniu odkształceń w makroskopowych badaniach i testach mechanicznych. w serii, które jest wybierane do wszystkich następnych analiz. Obraz referencyjny zostaje podzielony na niewielkie prostokątne regiony zwane subsetami, których wielkość to MxM pikseli. Algorytm DIC opiera się na śledzeniu pozycji subsetów z klatki referencyjnej w każdym następnym obrazie z serii zdjęć pomiarowych. Wykorzystując zaawansowane metody interpolacji osiągamy dokładność subpikselową. Wyjściowym wynikiem jest zbiór punktów przemieszczeń, które pozwalają na obliczanie odkształceń. Przy zastosowaniu odpowiednich markerów (zwykle jest to siatka losowo naniesionych punktów tworząca strukturę losowych plamek) obiekt umożliwia dalszą analizę korelacyjną w oparciu o odpowiednie oprogramowanie. Image Systems proponuje dedykowane rozwiązanie do analizy typu DIC w oparciu o zdjęcia zarejestrowane przy pomocy kamer. Oprogramowanie TEMA DIC zapewnia zarówno analizę jak i wizualizację wyników. Istotą metody korelacyjnej DIC jest obraz referencyjny, czyli jedno ze zdjęć 14 WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Dokładność Wyników Algorytmy śledzenia używane w oprogramowaniu firmy Image Systems są opracowywane i ulepszane od blisko 30 lat. System TEMA jest najobszerniejszym i najskuteczniejszym systemem do wszelkiego rodzaju analiz: ruchu, korelacyjnych, 2D, 3D, 6DoF. TEMA DIC zapewnia najbardziej dokładne i obszerne funkcje programistyczne do analiz korelacyjnych spośród wszystkich dostępnych na rynku. Pomiary z użyciem metod DIC pozwalają osiągnąć niespotykaną dokładność pomiarową na poziomie 0.01 piksela. Potężne narzędzia pomiarowe Modułowość oprogramowania daje użytkownikowi końcowemu prawie nieograniczoną liczbę obszarów zastosowań. TEMA DIC to potężne algorytmy śledzące powierzchnię analizowanej próbki. pochodzącą z wielu kamer. Dzięki temu uzyskujemy jeden spójny system. Prosta obsługa Interfejs użytkownika oprogramowania TEMA został zaprojektowany w intuicyjny sposób tak aby obsługa nie sprawiała użytkownikowi końcowemu większych problemów. Przykładowe aplikacje: Właściwości materiałów Metoda DIC umożliwia przeprowadzenie analizy materiałowej: odkształcenia, naprężenia, pęknięcia. TEMA DIC to wszechstronne narzędzie umożliwiające analizę danych w oparciu o algorytmy korelacyjne. Pozwala wyzna- czyć między innymi amplitudę maksymalnego odkształcenia co jest istotną funkcją w dziedzinie inżynierii materiałowej. Mechanika powstawania pęknięć Oprogramowanie TEMA DIC zostało stworzone z myślą o przeprowadzaniu analiz powstawania pęknięć w materiałach. Użytkownik otrzymuje dokładną informację na temat całkowitego rozkładu odkształcenia i propagacji pęknięcia. Uzyskane wyniki pozwalają na dokładną analizę zjawiska i określnie istotnych parametrów materiałowych. Szereg narzędzi i funkcji w oprogramowaniu pozwala na obszerną wizualizację pozyskanych wyników pomiarowych, a w dalszym etapie na ich obróbkę i eksport. Pełna kompatybilność i integralność Oprogramowanie TEMA DIC jest kompatybilne z wszystkimi popularnymi urządzeniami rejestrującymi na rynku. Dodatkowo oprogramowanie umożliwia przechwytywanie i kontrolę nad sekwencją obrazów WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 15 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Andrzej Łobzowski, Wojciech Szkolnikowski Dobry (mikro)klimat sprzyja Tytułem wstępu W zamieszczonym w numerze 05/2013 magazynu Pomiar artykule pt. „Otwórz okno, trzeba przewietrzyć”, pisaliśmy o konieczności wentylacji pomieszczeń, w których pracują ludzie, z uwagi na zwiększone stężenie ditlenku węgla w powietrzu, wynikające z naturalnego procesu oddychania. W przypadkach, kiedy w budynku mamy otwierające się okna, sprawa jest prosta ponieważ powietrze zewnętrzne jest zawsze „świeższe” niż wewnętrzne i zawsze można pomieszczenie przewietrzyć (gorzej w przypadku ostrych mrozów lub lokalnych zanieczyszczeń, np. pobliska spalarnia śmieci lub oczyszczalnia ścieków). Nowoczesne biurowce posiadają systemy wentylacyjne wymuszające cykliczną wymianę powietrza w pomieszczeniach, gdzie okna są nie otwieralne. Co to jest komfort czy dyskomfort cieplny? Przyjmuje się, że dla danego człowieka istnieją dwa warunki komfortu cieplnego. Pierwszy zakłada, że kombinacja wartości temperatury skóry θ sk Rys. 1 Strefa komfortu cieplnego we współrzędnych temperatury ścian θs i wilgotności względnej powietrza Ua 16 i głębokiej ciepłoty tj. temperatury θcr ciała (ang. core temperature) zapewni odczuwanie środowiska termicznego jako neutralnego. Drugim warunkiem jest spełnienie cieplnego bilansu ciała człowieka co oznacza, że ciepło wytworzone przez metabolizm HM, powinno być równe ilości ciepła oddawanej przez człowieka w różnych strumieniach. Polskie normy określają, że temperatura w pomieszczeniu powinna wynosić latem 20-23°C przy założeniu średniej aktywności fizycznej użytkowników oraz 18-20°C zimą. Jednocześnie prędkość ruchu powietrza nie powinna być większa niż 0,4 m/s latem i 0,2 m/s zimą. Nie mniej ważna jest także wilgotność względna powietrza w pomieszczeniu. Zalecany zakres wilgotności zimą to 40-60% (przy założonej temperaturze 18-20 stopni) jednak nie mniej niż 30%. Latem zaś wilgotność nie powinna przekraczać 70%. Wilgotność wychodząca poza zalecane granice (w górę i w dół) powoduje dyskomfort. A co z oddychaniem? Ważny dla komfortu oddychania jest skład powietrza, czyli głównie zawartość w nim tlenu, a również jego czystość. Powietrze zewnętrzne jest coraz trudniej uznać za czyste, jednak i tak stężenie zanieczyszczeń jest w nim zawsze nawet kilkunastokrotnie mniejsze niż wewnątrz budynku. Dlatego zwykło się określać powietrze na zewnątrz, świeżym. Określenie składu i czystości powietrza wewnętrznego nie jest proste. Dlatego przy uproszczonym badaniu jakości powietrza, przyjmuje się za punkt odniesienia zawartość w nim najczęściej dwutlenku węgla CO2, a również tlenu O2. Czy są jakieś przepisy, akty normatywne? Są dwie Polskie Normy: PN-ISO 62421:1999 – Budownictwo – Wyrażanie wymagań użytkownika – Wymagania termiczne. W normie ustalono sposób wyrażania, określania i identyfikowania wymagań termicznych użytkowników budynków. Opisano wymagania użytkownika i parametry stosowane do ich wyrażania. Określono jednostki pomiarowe i sposób oszacowania. Oraz PN-ISO 6242-2:1999 – Budownictwo – Wyrażanie wymagań użytkownika – Wymagania dotyczące czystości powietrza. W normie ustalono sposób określania, wyrażania i wartościowania wymagań użytkowników. Opisano wymagania użytkownika i parametry stosowane do ich wyrażania. Określono jednostki pomiarowe i sposób oszacowania. Kolejnym, ważnym aktem jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 roku w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy Dz.U. 2002 nr 217 poz. 1833). W rozporządzeniu tym podane są dwa progi dopuszczalnego stężenia: NDS 0,5% i NDSCh 1,5% CO2, oraz podane są ich definicje: WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Rys. 2 Narastanie odsetka niezadowolonych ze wzrostem stężenia CO2 ; dane z dokumentu CEN CR 1752:1998 i dane z projektu prEN 15251:2005 powiązanego z dyrektywą z 2002 r. nt. jakości energetycznej budynku • najwyższe dopuszczalne stężenie NDS – wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń; • najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe NDSCh – wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina. Określone są graniczne progi zawartości dwutlenku węgla, które uznaje się za miernik jakości powietrza. Zawartość dwutlenku węgla w powietrzu określa się jednostką ppm określającą liczbę cząstek pierwiastka chemicznego (w tym wypadku CO2) na milion cząstek roztworu (w tym wypadku powietrza). Choć w Polsce, a także w wielu innych krajach nie ma jasno postawionych wymagań w zakresie zawartości CO2 w powietrzu wewnętrznym, przyjmuje się, że nie powinna ona wynosić więcej niż 1000 ppm. Dla porównania zawartość CO2 w czystym powietrzu atmosferycznym wynosi około 350-450 ppm. Stężenie CO2 w pomieszczeniu zależy w znacznym stopniu od ilości powietrza świeżego doprowadzanego z zewnątrz. Za próg bezpieczeństwa podczas 8 godzinnego dnia pracy przyjmuje się stężenie CO2 równe 5000 ppm (cząsteczek CO2 na milion cząsteczek powietrza, 5000 ppm = 0,5%). Jest to jednak próg bezpieczeństwa, a nie komfortu i wpływu na zdrowie. Narzekania na jakość powietrza z reguły pojawiają się w sytuacji w której stężenie CO2 przekracza 600-800 ppm, a nasilają powyżej 1000 ppm. Według różnych standardów międzynarodowych zalecane stężenie CO2 dla bardzo dobrej jakości powietrza to poniżej 600 ppm, dla dobrej jakości powietrza jest rzędu 600-1000 ppm, a akceptowalne 1000-1400 ppm (EN 13779, CDC, IDPH, IAQUK, OSHA, EngineeringToolBox), przy czym stężenie CO2 przekraczające 1000 ppm często interpretuje się (np. OSHA) jako powód konieczności poprawy wentylacji w budynku. Równie niebezpieczny jest ubytek tlenu w powietrzu. Niedobór tlenu jest przyczyną największej ilości zgonów wśród pracowników narażonych na kontakt z różnymi gazami. Normalne stężenie tlenu w powietrzu atmosferycznym wynosi około 20,9% (objętościowo). Już przy spadku stężenia o kilka procent, do około 17%, człowiek staje się ospały, ma poczucie duszności, zaburzony jest proces myślenia i następują zaburzenia koordynacji ruchowej. Przebywanie w atmosferze zawierającej tylko 14 ... 15% tlenu w krótkim czasie prowadzi do śmierci przez uduszenie. Podobnie niebezpieczny może być wzrost stężenia tlenu w powietrzu. Człowiek może go odczuwać jako stan euforii, podniecenia emocjonalnego. Dodatkowo, po przekroczeniu stężenia około 24% gwałtownie wzrasta palność większości materiałów. Wszystkie palne stają się skrajnie łatwopalnymi. Nawet normalnie trudno zapalne ubrania mogą stać się źródłem pożaru. Samoistny wzrost czy spadek stężenia tlenu O2 w powietrzu, nie nastąpi, jednakże w pomieszczeniach np. laboratoriach gazowych, czy w pomieszczeniach uprawowych, magazynowych, przechowalniczych, gdzie tlen jest gazem „roboczym”, kontrola jego stężenia w powietrzu jest ze wszech miar wskazana i wymagana. Czy firma LAB-EL może zaoferować przyrządy do monitoringu stężenia CO2 i O2 ? Jesteśmy przygotowani na okoliczność monitoringu parametrów środowiska pracy w zakresie komfortu cieplnego i oddechowego. Na Rys. 3 prezentujemy układ takiego systemu. Oferowany zestaw przyrządów pomiarowych do ciągłego monitorowania mikroklimatu pomieszczeń składa się z miernika stężenia dwutlenku węgla LB-856, do którego dołączone są elementy zewnętrzne: czujnik tlenu LB856-O2, termohigrometr LB-710AL oraz opcjonalnie dodatkowy czujnik temperatury dowolnego medium. Zestaw zapewnia pomiar: • temperatury powietrza; • wilgotności względnej powietrza; • stężenia dwutlenku węgla CO2; • stężenia tlenu O2; • temperatury dowolnego medium (np. temperatury grzejników). Kompletacja zewnętrznych czujników może być dowolnie modyfikowana. Czy dane pomiarowe są rejestrowane? Miernik stężenia LB-856 posiada wbudowaną pamięć rejestracji umożliwiającą automatyczny zapis wszystkich wyników pomiarów: stężenia CO2, O2, temperatury i wilgotności. Wyniki pomiarów są udostępniane prze interfejs Ethernet, co pozwala na łatwą integrację przyrządu z infrastrukturą sieciową i systemem klimatyzacji i wentylacji, w które wyposażony jest każdy współczesny budynek. I na koniec Rys. 3 Zestaw rejestratora parametrów środowiskowych WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 Zapraszamy na stronę internetową www.label.pl, gdzie oprócz kompletnej oferty firmy LAB-EL, prezentujemy artykuły tematyczne, opracowania specjalistyczne, wyniki badań, prace dyplomowe i wiele innych. 17 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka GEN3t eDrive Firma HBM Test & Measurement zaprezentowała nowe rozwiązanie w zakresie pomiaru i testowania silników elektrycznych i inwerterów o nazwie eDrive. To rozwiązanie stanowi narzędzie dla zwiększenia efektywności analizy napędów elektrycznych prowadzonej przez jednostki badawczo rozwojowe. Przyszłość należy właśnie do napędów elektrycznych zarówno w pojazdach jak i statkach, co oznacza , że takie rozwiązania składające się z inwertera i silnika elektrycznego muszą stawać się coraz bardziej wydajne. Ze względu na zmniejszenie dostaw ropy, wzrost cen paliw i rosnącą świadomość środowiskową, przyszłość należy właśnie do pojazdów napędzanych elektrycznie. Aby mogły podbić rynek masowy należy poprawić ich sprawność. Duet produktów firmy HBM w postaci: systemu akwizycji danych Genesis HighSpeed i tarczowych przetworników momentu T12, przyczynia się do tego celu. Elektrycznie sterowane pojazdy istnieją już od ponad wieku. Jednak ich ograniczony zakres, niewystarczająca technologia baterii i niska wydajność utrudniają ich przełom. Głównym celem a jednocześnie wymogiem dla dalszego rozwoju pojazdów z napędem elektrycznym jest zwiększenie ich sprawności: z jednej strony przez większą wydajność baterii (o dużej mocy) oraz lekkość pojazdów, z drugiej strony poprzez istotnie zmniejszanie utraty cennej energii. Obecnie do pomiaru sprawności silników elektrycznych używa się analizatorów mocy – zwykle na wejściu silnika i przetworników momentu obrotowego – na jego wyjściu. Różnica pomiędzy odpowiednio mocą elektryczną, a w rezultacie wytworzoną przez silnik mocą mechaniczną to strata energii. Jednakże stwierdzenie o przyczynach tej straty nie może być oparte o powyższą metodę – takie standardowe rozwiązanie z użyciem analizatorów mocy dostarcza jedynie niewspółmierne wyniki, a urządzenia tego typu mogą podawać jedynie przeliczone wewnętrznie wyniki, ale nie suro- we dane. Ponadto, urządzenia pomiarowe, które często pochodzą od różnych producentów, muszą być mozolnie zsynchronizowane przed badaniem. Prowadzi to często do błędów pomiarowych. Wysoko dynamiczne pomiary tj. o więcej niż 50 pomiarów na sekundę są trudne do zmierzenia pod względem technicznym. Innym problemem obecnych analizatorów mocy jest to, że po prostu dostarczają wyniki końcowe. Ale właśnie surowe dane mogą jedynie dostarczyć ważnych informacji podczas badań podstawowych istotnych dla zrozumienia procesu oraz zwiększenia jego efektywności. HBM ma rozwiązanie w postaci innowacyjnego rozwiązania badania napędów elektrycznych: zastosowanie kombinacji układu akwizycji danych Genesis Highspeed GEN3 i przetwornika do pomiaru momentu obrotowego T12 wraz z opcjonalnym modułem pomiarowym MX1609B z rodziny QuantumX służącym do rejestracji temperatury. Ten idealnie dopasowany duet modułów akwizycji danych i czujnika pomiarowego umożliwia przeprowadzenie zsynchronizowanej, dynamicznej i ciągłej akwizycji sygnałów mechanicznych i elektrycznych, jak również analizy w czasie rzeczywistym. Dzięki takiemu rozwiązaniu zarejestro- WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 wane surowe dane są dostępne dla inżynierów dla precyzyjnej analizy podczas pomiaru. Bardzo szybka rejestracja umożliwia analizę na żywo w celu określenia mocy czynnej i biernej, jak również sprawności konwersji energii. Tym samym możliwa jest również bardziej precyzyjna analiza częstotliwości podstawowej i przełączania, momentu szczeliny powietrznej, uślizgu, strat w żelazie, zachowania układu sterowania i tym podobnych. . Cenną wiedzę opartą na tej podstawie można wykorzystać do optymalizacji wydajności napędów elektrycznych. Firma HBM wychodzi naprzeciw użytkownikom w kwestii kalkulacji wyników, takich jak m.in. współczynnik mocy w nowym systemie. Prowadzenie ciągłych pomiarów nawet w czasie trwania godziny przy częstotliwości próbkowania do miliona pomiarów na sekundę na kanał jest w tym układzie dziecinnie proste. Solidna baza danych pomiarowych jest potrzebna do dogłębnego udoskonalenia napędów elektrycznych, silników i generatorów. Sprawność może być określona za pomocą miernika mocy, ale na podstawie już skompresowanych danych nie można wnioskować co jest jej przyczyną i co można udoskonalić w celu jej zwiększenia. Rozwiązanie eDrive firmy HBM zachowuje wszystkie stosowne dane – takie jak prądy, napięcia, momen- 19 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Wizualizacja badania w aplikacji eDrive ty, prędkości obrotowe i nawet temperaturę silnika z wysoką rozdzielczością w zintegrowanym systemie. Ponadto wartości RMS – jak np. mocy czynnej, pozornej i biernej są wyświetlane w czasie rzeczywistym podczas pomiaru podobnie jak w przypadku użycia miernika mocy. Używając wydajnych metod matematycznych i bazy gotowych formuł, rozwiązanie eDrive pobiera wartości pomiarowe i prowadzi ich analizę bezpośrednio w swoim systemie, co przy wcześniejszych rozwiązaniach wymagało użycia oddzielnych pakietów matematycznych. Taka integracja funkcji w systemie oszczędza czas użytkownika, zwiększa elastyczność i obniża współczynnik błędu. Baza formuł matematycznych rozwiązania eDrive umożliwia bezpośrednie i szybkie przeliczenie danych pochodzących z silnika elektrycznego lub generatora. Dwa proste pomiary – bez obciążenia i przy zwarciu – w powiązaniu z istniejącymi formułami upraszczają przeprowadzenie takich zagadnień jak np. określenie schematu zastępczego. Poprzez użycie odpowiednich formuł w stosunku do surowych danych, układ 20 eDrive może obliczać złożone parametry takie jak moment przerwy powietrznej, momentu rozruchowego, uślizgu, momentu utyku, prądów rozruchu i wielu innych wielkości charakterystycznych w swoim systemie. Obecnie analizatory mocy są zwykle używane na wejściu silnika, a przetworniki momentu obrotowego na jego wyjściu w celu zmierzenia sprawności silników elektrycznych. Różnica pomiędzy odpowiednią mocą elektryczną i wynikającą z niej mocą mechaniczną generowaną przez silnik elektryczny jest stratą energii. Jednakże na temat przyczyn tej straty nie można nic stwierdzić w ten sposób. Dodatkowo urządzenia pomiarowe, które często pochodzą od różnych producentów muszą być w sposób pracochłonny zsynchronizowane przed badaniem. To często prowadzi do błędów pomiarowych. Wysoce dynamiczne pomiary mocy z ponad 50 pomiarami na sekundę są również w takim układzie trudne technicznie. Kolejnym problemem przy prądowych analizatorach mocy jest to, że po prostu podają wyniki końcowe. Lecz jedynie precyzyjne, surowe dane mogą dostarczyć istotnej wiedzy podczas badań podstawowych do zrozumienia procesu i do osiągnięcia większej sprawności. Przy perfekcyjnej kombinacji duetu systemu akwizycji danych pomiarowych Genesis HighSpeed i przetwornika momentu obrotowego zastosowanego w rozwiązaniu eDrive możliwe jest prowadzenie długotrwałych badań przy precyzyjnie określonej charakterystyce i bez uciążliwej synchronizacji. Ciągłe pomiary trwające do godziny z częstotliwością próbkowania miliona próbek na sekundę, na każdy kanał są teraz bardzo proste w realizacji. Użyty w rozwiązaniu eDrive system akwizycji danych Genesis HighSpeed GEN3i może być używany w szerokim zakresie aplikacji zawierających m.in. generatory, turbiny, silniki, elementy rozdziału energii, stanowiska do prób zderzeniowych, łączeniowych i komory wybuchowe. Układ charakteryzuje się cechami takimi jak samodiagnoza, rozwiązywanie typowych problemów, łatwość obsługi i uruchomienia, jak również badania destrukcyjne materiałów. WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Systemy łączeniowe według indywidualnych wymagań Firma Turck oferuje możliwość wykonania na zamówienie specjalnych przewodów i systemów łączeniowych zgodnych z indywidualną specyfikacją, która może uwzględniać praktycznie dowolne modyfikacje. Od wielu lat na rynkach całego świata obserwujemy wzrost wymagań stawia- nych producentom w zakresie niezawodności produkowanego przez nich sprzętu, estetyki wykonania, jak również spełniania coraz wyższych szpecjalistycznych wymogów związanych z daną dziedziną przemysłu. Technika łączeniowa Obecny stan rzeczy wymusza zatem również na dostawcach podzespołów zapewnienie produktu jak najwyższej jakości. Dotyczy to również systemów techniki łączeniowej. Producenci oczekują przewodów, złącz, trójników oraz innych komponentów systemów połączeniowych spełniających specjalistyczne normy (np. kolejowe, militarne, górnicze, offshore), atrakcyjnego designu, elastyczności poddostawcy w tworzeniu nowych i modernizowaniu istniejących produktów pod indywidualne wymagania (np.: specjalnego wewnętrznego połączenia, ekranowania, koloru otuliny itp.) czy również przygotowania całej wiązki w oparciu o różne standardy złącz przystosowane do szybkiego montażu. Firma Turck jako wieloletni producent szerokiej gamy komponentów łączeniowych (przewodów, różnego typu złącz, koncentratorów pasywnych itp.) dostępnych w standardowych wersjach proponuje też projektowanie i produkcję rozwiązań specjalnych, modyfikowanych dla potrzeb konkretnych zadań. Nasze doświadczenie w zakresie produkcji specjalnych przewodów konfekcjonowanych oraz systemów łączeniowych, duże możliwości produkcyjne i projektowe, jak również wysoka jakość produktu, pozwalają nam od lat na odnoszenie wielu sukcesów w kooperacji ze światowymi producentami z takich branż jak: kolejowa, samochodowa, górnicza, militarna, lotnicza, maszyn mobilnych czy pojazdów specjalnych. Specyficzne wymogi klienta oznaczają najczęściej: Firma Turck posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie produkcji przewodów i systemów łączeniowych 22 • zmianę kolorystyki przewodów oraz złącz w celu dostosowaniu do designu produktu; • specjalne znakowanie, np. umieszczenie loga i danych firmy; • przygotowywanie przewodów spełniających specjalne wymagania w zakresie norm i certyfikatów branżowych (np. e1, FDA, itp.); • przygotowywanie rozwiązań ze specjalnym wewnętrznym połączeniem żył; • zaprojektowanie i wykonanie przewodów i wiązek hybrydowych przyWRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka gotowanych na podstawie specyfikacji dostarczonych przez klienta. Niewątpliwie przewody oraz systemy łączeniowe powstające w oparciu o specjalne wymagania pozwalają na: ułatwienie procesu produkcyjnego finalnych urządzeń, eliminację błędu ludzkiego oraz podnoszenie jakości, co w efekcie końcowym wpływa na konkurencyjność danego producenta na rynku. Z uwagi na nasze wieloletnie doświadczenie wspieramy naszych klientów na każdym etapie projektu. Rozpoczyna się on od analizy wymagań klienta i studium jego ONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mATy KA SureCross Q45 Modyfikacje mogą obejmować specjalne oznaczenia, zgodność z odpo- ujników o wyjściach tranzystorowych, przekaźwiednimi normami, zastosowanie AMUR. Żywotność baterii specjalnych złączy urządzenia czy przewodówsięga żności od wersji czujnika i zastosowania. eci bezprzewodowej może obsługiwać do Q45. Dzięki prostej procedurze ich dodawania więcany na instalację nowego czujnika można minut, szczególnie jeżeli weźmie się pod uwaania.KomunikacjaradiowaSureCrosszapewpołączenieczujnikazPLCnadystansiedo1km 2,4GHz.Wprzypadkuutratypołączeniabezmożliwe jest wykorzystanie specjalnego wyjścia przewodowezaprojektowanozmyśląoszybcznym wdrożeniu oraz niezawodnej pracy kacji. Dlatego sprawdzają się m.in. przy przew przekaźnikowych, zastępowaniu niesprawablowych, oczujnikowaniu aplikacji mobilnych, hów kablowych oraz komunikacji z lokalizacjatychczas było to niemożliwe zarówno z powoh, jak i ekonomicznych. tor w Polsce: 00, (+48) 77 414 00 30 01, fax: (+48) 77 404 50 11 rck.com WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 wykonalności. Kolejny etap to stworzenie dokumentacji i wykonanie próbnych serii produktów do testów. Na tym etapie klient ma możliwość dokonywania modyfikacji, aż do ustalenia wersji finalnej. Ostatnim etapem jest oszacowanie i uzgodnienie kosztów oraz produkcja. Zwykle w przypadku mniej skomplikowanych projektów polegających na modyfikacjach istniejących rozwiązań finalny produkt powstaje w ciągu 1…2 tygodni. Taki model współpracy doceniło wielu znanych producentów oryginalnego sprzętu na rynkach światowych. Aktualnie Turck wykonuje około 25tys. sztuk tygodniowo różnego rodzaju produktów „szytych na miarę”. ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Układy Pick & Place firmy SCHUNK najszybsze na rynku! Czas trwania cyklu od 0,54 sec Precyzyjne, szybkie i niezawodne rozwiązania Pick & Place są obecnie pożądane bardziej, niż kiedykolwiek wcześniej. Ze względu na rosnącą presję cenową i wysokie wymagania związane z dokładnością w operacjach montażu i przenoszenia, układy Pick & Place, dzięki rosnącej liczbie wariantów i miniaturyzacji znajdują szerokie zastosowanie m.in. w takich dziedzinach przemysłu jak elektronika, fotowoltaika, czy aplikacje optyczne. Zarówno pneumatyczne, jak i elektryczne, modułowe bądź kompaktowerozwiązania firmy SCHUNK stanowią idealne połączenie najważniejszych parametrów, charakteryzujących jednostki tego typu: skoku, przenoszonej masy, a przede wszystkim czasu cyklu. Jako lider w dziedzinie komponentów automatyki i techniki mocowań, SCHUNK posiada w swoim portfolio najszybsze dostępne na rynku układy typu „pick and place” Dla prostych zastosowań, w ofercie firmy znajdziecie Państwo ekonomiczne rozwiązania wykorzystujące napędy peumatyczne w konfiguracji modułowej, potrafiące wygenerowac 45 cykli na minutę lub kompaktowe układy pneumatyczne PPU P, o liczbie cykli 95 na minutę. Do bardziej wymagających aplikacji stosowane są układy wykorzystujące technologię direct drive w konfiguracji modułowej, potrafiące pracować z prędkoscią 85 cykli na minutę. Najszybszy oferowany przez firmę SCHUNK układ kompaktoway PPU-E oparty na napędach direct drive jest w stanie wygenerować 110 cykli na minutę- 0,54 sekundy na cykl, wliczając w to czasy otwarcia i zamknięcia chwytaka! LM/CLM skok poziomy 0... 450 mm skok pionowy 0... 450 mm powtarzalność +/- 0.01 mm 45 ilość cykli na minutę Pneumatyczny moduł Pick & Place Kompaktowy układ pneumatyczny moduł Pick & Place PPU-P 10 PPU-P 30 1 kg 3 kg skok poziomy 145 mm 210 mm skok pionowy 45 mm 60 mm powtarzalność +/- 0.01 mm +/- 0.01 mm 95 95 udźwig max ilość cykli na minutę 24 15 kg udźwig max WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Kompaktowy układ elektryczny Pick & Place ELM/ELM LDN/LDK 5 kg 6 kg 5 kg 6 kg skok poziomy 0... 260 mm 0... 500 mm skok poziomy 0... 260 mm 0... 500 mm skok pionowy 0... 260 mm 0... 400 mm skok pionowy 0... 260 mm 0... 400 mm powtarzalność +/- 0.05 mm +/- 0.01 mm powtarzalność +/- 0.05 mm +/- 0.01 mm 85 85 85 85 udźwig max Elektryczny moduł Pick & Place PPU-E 30 PPU-E 50 ilość cykli na minutę udźwig max ilość cykli na minutę SCHUNK oferuje pneumatyczne i elektryczne układy pick and place w konfiguracji kompaktowej i modułowej. Budowa modułowa umożliwia dodatkowe konfiguracje tych układów z rożnymi modelami chwytaków, bez koniecznosci dorabiania interfejsów pośrednich WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 25 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka System pomiaru wibracji zbudowany w oparciu o platformę ARM Jak wiadomo na podstawie wibracji i dźwięku można się wiele dowiedzieć na temat kondycji poszczególnych komponentów obrotowych w maszynie, np. łożysk. Istnieje nawet oddzielna dziedzina zajmująca się badaniem stanu maszyn na podstawie drgań różnej częstotliwości – wibroakustyka. Jednak bez specjalistycznych kart pomiarowych, ciężko jest dokładnie mierzyć te wartości. System pomiarowy nie wymagający komputera Zazwyczaj systemy pomiarowe oparte są o karty/moduły podłączane do komputera, gdzie odpowiednie oprogramowanie wizualizuje pomiar, analizuje i najczęściej zapisuje dane do pliku. Często takie rozwiązanie sprawdza się, ale ma ono w niektórych sytuacjach ograniczenia. Co jeśli komputer ulegnie awarii lub w miejscu pomiaru nie będzie zasilania, a bateria się rozładuje. Co gdy pomiar odbywa się na obiekcie ruchomym, gdzie człowiek ma utrudniony dostęp. W takich i innych sytuacjach niezależny od komputera i dokładny system pomiarowy to jedyne rozwiązanie. Firma Data Translation wprowadziła do oferty pierwszy system pomiarowy oparty na niezależnej platformie, opartej o procesor ARM Cortex-A8 600 MHz i system Linux, na jądrze 3.12. Urządzenie posiada 4 wejścia analogowe, 24 bitowe, na czujniki IEPE, które można próbkować z prędkością 102,4 kHz na każdy kanał, co jest częstotliwością dedykowaną do pomiaru dźwięku i wibracji. Ponadto, moduł posiada 1 wyjście analogowe, 8 wejść i 8 wyjść cyfrowych, które można używać wg uznania, np. jako licznik, tachometr, oraz jako zewnętrzny wyzwalacz w oprogramowaniu. Dzięki temu że karta oparta jest na komputerze wbudowanym (embedded) na pokładzie znajdziemy ciekawe i przydatne peryferia, takie jak slot na karty mikro SD, port USB na dodatkowe dyski lub karty bezprzewodowe, interfejs RS-232 oraz Ethernet. Warto wspomnieć że port USB i Ethernet mogą pracować jako client, aby móc je podłączyć do PC’ta jako standardowa karta pomiarowa. dowej, lub bezprzewodowej, w przypadku zastosowania dodatkowego modułu GSM lub WiFi na USB. Karta może też komunikować się z innymi urządzeniami, np. sterownikami PLC, przez interfejs RS-232. Podsumowanie Profesjonalne pomiary wibracji z nową kartą firmy Data Translation dają nowe możliwości, dotąd niedostępne w standardowych kartach podłączanych do PC’tów. Wbudowany system Linux daje ogromną elastyczność w budowaniu złożonych systemów pomiarowych, między innymi dzięki ogromnej bazie oprogramowania tworzonego przez społeczność entuzjastów. Producent dodatkowo zwiększa funkcjonalność karty, dostarczając szereg przydatnych programów, min. do konfiguracji karty przez przeglądarkę. Pomiar na obiektach mobilnych Na etapie opracowywania maszyny, często zachodzi potrzeba intensywnych testów i pomiarów. Jeśli testy trwają długo, to dobrze jest je zautomatyzować, np. w przypadku pomiaru drgań w maszynie, dla różnych prędkości obrotowych, można tworząc odpowiednie skrypty na platformie DT7837 sterować urządzeniem zewnętrznym, np. silnikiem, a pomiary zapisywać na karcie SD, oznaczone informacją o warunkach pomiaru. Ciekawym zastosowaniem tego modułu jest zabudowanie go w gotowym pracującym urządzeniu, po to aby współgrał z pozostałymi systemami sterowania. Wiele maszyn obrabiających, w których elementy wirują z dużymi prędkościami, wymaga precyzyjnego wyważenia aby obróbka była dokładna. Pamięć masową modułu DT7837 dzięki wbudowanemu portowi USB może zostać rozbudowana za pomocą dysku HDD, SSD lub nawet pendrive. Interfejs Ethernet zapewnia zdalną łączność z kartą, za pośrednictwem zakładowej sieci przewo- 26 WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Zawory regulacyjne do materiałów sypkich Wiele zakładów przemysłowych, w tym chemicznych i spożywczych, boryka się z kłopotami związanymi z regulowaniem strumienia proszków. Typowym przykładem jest napełnianie bezpośrednio z silosa lub worka typu big bag pojemników stojących na wadze. Stosując tradycyjne zawory odmierzanie jest niedokładne i niewygodne. Rozwiązaniem może być zastosowanie zaworów irysowych. Zasada pracy tego typu zaworów jest prosta – elastyczna tuba (membrana) skręcana z obu końców w przeciwną stronę szczelnie zamyka prześwit. Chciałbym w skrócie przedstawić zalety i zastosowania tych urządzeń. Nie zakleszczają się i nie blokują Proszek przesypujący się przez zawór nie ma w żadnym momencie styczności z ruchomym elementem mechanicznym zaworu. Dzięki temu nie ma możliwości, aby proszek mógł zablokować jakąś szczelinę lub prowadnicę. Odporne chemicznie Proszek styka się wyłącznie z membraną. W większości przypadków odporny na proszek musi być tylko ten element zaworu. Reszta, tj. obejmy, mocowania itp., mogą być wykonane z niedrogich materiałów, jak np. aluminium. Dla specjalnych zastosowań dostępne są zawory całkowicie wykonane ze stali kwasoodpornej. WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 Regulowany otwór Poprzez regulację jednego z końców wspomnianej na wstępie tuby, tj. obrót w zakresie 0–180° koła podtrzymującego, uzyskuje się płynne zwiększanie lub zamkniecie otworu. Okrągły, koncentryczny prześwit Niezależnie od stopnia otwarcia zaworu proszek zawsze wydostaje się środkiem przez okrągły otwór. Precyzyjna regulacja Pod koniec odważania zawór można przymknąć tak, że proszek będzie się sypał niemal „ziarenko po ziarenku”. Umożliwia to bardzo dokładne odmierzenie wymaganej porcji oraz sterowanie wielkości przepływu nawet przy bardzo małej przepustowości. Zawory mogą być wyposażone w specjalne nacięcia na obwodzie umożliwiające zatrzymanie zaworu w zadanej pozycji, np. otwarcie 30%. Prosta obsługa Regulacja zaworu polega na obrocie raczki od 0 do 180°. Zawór może być wyposażony nie tylko w rączkę, ale także w koło sterujące dookoła całego urządzenia. Obsługa ma wówczas wygodny dostęp z każdej strony. Do procesów sterowanych automatycznie stosowane są zawory irysowe napędzane elektrycznie lub pneumatycznie. 27 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Niewielkie rozmiary Zawór irysowy nie wymaga dużo miejsca. Dotyczy to zarówno wymiaru w pionie, gdyż są one wyjątkowo wąskie, jak również dookoła rurociągu. Jedynym elementem wystającym jest rączka do obsługi zaworu. Membrany Membrany wykonywane są z odpornych mechanicznie i chemicznie elastomerów naturalnych i syntetycznych, tkanin pracujących w wysokich temperaturach i agresywnych środowiskach oraz tkanin pokrywanych elastomerami. Dzięki tak szerokiej gamie materiałów można zawsze dobrać odpowiedni do danej aplikacji. Wkładki Do niektórych aplikacji należy stosować wkładki. Są to dodatkowe tuby wkładane wewnątrz zaworu, zapewniające odporność chemiczną i mechaniczną wewnętrznej warstwy. Wykonania sanitarne Zawory produkowane są także w wykonaniach dla przemysłu spożywczego, kosmetycznego i farmaceutycznego. Konstrukcje są łatwe do mycia i zapewniają najwyższy stopień higieny. Seria zaworów dla przemysłu farmaceutycznego umożliwia ich szybkie zdjęcie z instalacji bez konieczności używania narzędzi i umycie zaworu standardowymi metodami stosowanymi w zakładzie. Układy naciagania membrany Po dłuższym czasie użytkowania membrana może się nieco rozciągnąć. Nie oznacza to konieczności jej wymiany. Wiele zaworów wyposażonych jest w układ naciągania membrany. Naciąganie można stosować kilka razy, dzięki czemu znacząco przedłuża się czas jej użytkowania. Sytuacje awaryjne Zawory irysowe sprawdzają się w sytuacjach awaryjnych. Sytuacją taką jest np. dostanie się dużego elementu obcego do proszku. W przypadku zamknięcia zaworu na takim zanieczyszczeniu, membrana szczelnie owinie się wokół niego, skutecznie blokując wysyp proszku. Niskie koszty eksploatacyjne Jedynymi elementami eksploatacyjnymi są membrany i wkładki. Są one łatwe do wymiany i niedrogie. Brak wycieków Zawory irysowe są bardzo szczelne, dzięki czemu nie następuje niekontrolowany przesyp przy zamkniętym zaworze. Praca z zaworami irysowymi jest przyjazna dla środowiska i proszek nie jest „marnowany”. Delikatne Pomimo skutecznego zamknięcia zawory irysowe są bardzo „delikatne” dla proszków. Jako przykład delikatności działania 28 można podać przepuszczenie przez te zawory żywych ryb w celu pozyskania ikry. Zawór powoduje masaż ryb bez ich uszkadzania. Dobre także dla mokrych proszków Przy właściwym doborze zaworu i membrany, często mogą one skutecznie zamykać przepływ także proszków zawilgoconych oraz zawiesin. Bezpieczna obsługa Dzięki szczelności i sposobie regulacji zaworu irysowe są bezpieczne dla osób je obsługujących. Przykładowe aplikacje Warto wymienić przynajmniej kilka typowych zastosowań zaworów irysowych. • zawór irysowy umożliwił dokładne odmierzanie proszku przesypywanego ze stacji rozładunku big bagów do beczek. Dzięki zastosowaniu zaworu irysowego beczki są zawsze całkowicie wypełnione, a proszek nie jest rozsypywany. • wielu klientów używa zaworów irysowych do odmierzania proszków i granulatów do zbiorników stojących na wadze. Dzięki opcji „sączenia” proszku, tj. przepływu bardzo małym otworem, zbiornik jest dokładnie napełniany do zadanej masy. Zastosowanie wagi z wyjściem sygnałowym i zaworu z napędem elektrycznym umożliwia zautomatyzowanie tej operacji. • producenci materiałów ściernych stosują zawory irysowe, gdyż wbrew oczekiwaniom żywotność membrany oraz możliwość jej łatwej i szybkiej wymiany jest lepszym rozwiązaniem niż częste remonty zaworów typowych. • regulacja przesypywania proszków niebezpiecznych dla zdrowia lub wysoce sanitarnych – brak wycieków z i do atmosfery jest niezwykle ważny przy takich aplikacjach. • dosypywanie danej porcji w regularnych odstępach czasu, jak np. nakładanie tartego sera żółtego przy przemysłowej produkcji pizzy. Jako zastosowania nietypowe można przytoczyć trzy przykłady: • zawór irysowy z uwagi na delikatność uchwytu i skuteczność jej używany do podtrzymywania głów psów podczas ekstrakcji zębów, • dzięki koncentryczności otwarcia i skuteczności uszczelnienia wokół obiektu zawory irysowe są stosowane do zdejmowania smaru podczas produkcji kabli, • zawór irysowy jest bardzo dobrym sposobem na przeprowadzenie kabli do pomieszczenia czystego – zawór stanowi swego rodzaju „okno”, które szczelnie zamyka wiązkę kablową, niezależnie od tego, ile kabli jest poprowadzonych. mgr inż. Andrzej G. Baciński POMPY i SYSTEMY Sp. z o.o. ul. Kolibrów 4, 02-818 Warszawa tel. 22-5497940, fax 22-5497950 www.pompy.pl WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 Meistermacher. Made in Germany. Rainer Scholl, Mistrz w dziale komponentów chwytakowych Jens Lehmann, legendarny bramkarz niemiecki, od 2012 r. ambasador marki rodzinnej firmy SCHUNK, reprezentuje precyzyjne chwytanie i bezpieczne trzymanie. Mistrz Niemiec z Borussią Dortmund w 2002 r. Mistrz Anglii z Arsenalem Londyn w 2004 r. www.de.schunk.com/greifsysteme Systemy Chwytakowe SCHUNK Ponad 4 000 modułów standardowych Moduły chwytakowe SCHUNK Największa na świecie oferta standardowych komponentów automatyki dla wszystkich gałęzi przemysłu. Standardowe rozwiązania dostępne dla ponad wszystkich aplikacji Dla większej wydajności zautomatyzowanych procesów produkcyjnych. Chwytaki SCHUNK Moduły obrotowe Moduły liniowe Akcesoria do robotów Układy Pick & Place 5 palczasta dłoń robotyczna Lekkie ramię robotyczne © 2015 SCHUNK GmbH & Co. KG 90 % ene ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • AuTOmATyKA elpod REZYSTORY PRECYZYJNE do montażu przewlekanego ( TYP RWE) o podstawowych parametrach: - zakres rezystancji * 0,3 Ω do 10MΩ - tolerancja (%) ±0,01 do ±0,5 - TWR (TC) (ppm/K) ±5 do ±50 (*dowolne wartości rezystancji) do montażu powierzchniowego ( TYP SMD) o podstawowych parametrach - zakres rezystancji* 10 Ω do 1M - tolerancje 0,1%; 0,25%; 0,5% ;1% - TWR (TC) 10 ; 15; 25 ; 50 ppm/K (*rezystancje wg szeregu E-24, E-96) Producent: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe ELPOD 30-716 Kraków, ul. Przewóz 34 tel. 12-410 25 50-51, faks 12-410 25 52 [email protected] www.elpod.com.pl LISTOPAD/GRUDZIEŃ 2013 Tele do makro) orazZapraszamy koło z filtrami (do W wielu na4 filtrów). kolejną edycję Sosnowi miejscach optyki wprowadzono wbudowane czujniki temZapraszamy na kolejną edycję peratury w celu kompensacji najdrobniejszych zmian temnajważniejsze spotkanie branży obróbki peratury podczas eksploatacji urządzenia! Zapraszamy na ckolejną edycję energetykaelektrotechnika.com 29 września – 01 października 2015 c 11 metalu w Polsce w jesiennym sezonie MusIsZ Tu ByĆ! . 9. Oczywiście po uzyskaniu super obrazu Wraz o super czułości trzez targami TOOLEX odbędą się Targi Metod i Narzędzi do 8. Międzynarodowe Wirtualizacji Procesów WIRTOTECHNOLOGIA ba go zapisać z super szybkością bez straty nawet jednej Targi Obrabiarek, Narzędzi ramki. DoObróbki tegoTargi służą połączenia typu Cam-Link, Gigabit i Technologii Międzynarodowe Międzynarodowe Ethernet do akwizycji danych oraz standardowe BNC do Targi Metod i Narzędzi Obrabiarek, Narzędzi 29.09 – 01.10.2015 doakwizycji Wirtualizacji Procesów synchronizacji detektora czy wyzwalania (triggei Technologii Obróbki ring). W kamerze zamontowano również czytnik kart MicroSD oraz wyjście DVI (1080p) . th TOOLEX tereny targowe: Expo Silesia Centrum Targowo-Konferencyjne ul. Braci Mieroszewskich 124 41-219 Sosnowiec International Fair of Machine International Fair of Tools 6 cyfrowych we/wy aby podłączyć zewnętrzne urządzenia, Tools, Tools and Processing and Methods of Virtual Targi Techniki Laserowej ProcessingdoIRIG-B, analogowe temperatury, Technology wyjście sygnału liniowej datkowe analogowe wejścia dla akwizycji sygnałów z zewnętrzwww.toolex.pl tereny targowe: Expo Silesia kontakt: Targi AgnieszkaTechniki Cieślik nych czujników to wszystko rozszerzonych Centrum Targowo-Konferencyjne tel. 32oferuje 78 87 541 , faxtzw. 32 78 87panel 522 Laserowej ul. Braci Mieroszewskich 124 kom. 510 031 475 funkcji i podłączeń. I na koniec trzeba podkreślić, Trade Fair of Laser że kamera 41-219 Sosnowiec e-mail: [email protected] www.wirtotechnologia.pl Technology cały czas informuje nas o swoim stanie przez rząd diod pokazujących bądź kolorem, bądź częstotliwością migania popraw-metalu! Sosnowiec Zagłębiem obróbki Fair of Laser www.oilexpo.pl ność wprowadzonych nastaw.Trade Oczywiście do nowej kamery do/y Technology Targi Olejów, Smarów dano nowe oprogramowanie, co w całości tworzy najbardziej Targi Techniki i Płynów Technologicznych zaawansowane technologicznie rozwiązanie wśród kamer na- www.toolex.pl kontakt: dla Przemysłu Laserowej tel. 32 78 87 541 , fax 32 78 87 522 bezpłatny wstęp dla 1 osoby ukowych, jakie można sobie wyobrazić! Specjalne zaproszenie od Targi Technologii kom. 510 031 475 Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski Cięcia e-mail: [email protected] entrance for 1 person ul. Rakowiecka 39A/3 Trade Fair for Oils,freeLubricants Targi Techniki 02-521 Warszawa and Process Fluids ExpoCUTTING Targi Targi Technologii tel.: +48 22-849 71 Techniki 90 Laserowej in Industry Laserowej LASERexpo ie i odziedź tegoroczne Targi za darmo! gi, pod upoważnia do bezpłatnego wejścia na Targi, pod rejestracji ów. on–line na stronie internetowej Targów. LASERexpo 3 –zaproszenie 5 marca 2015 OILexpo invitation LASERexpo fax. +48 22-849 70 01 e-mail: [email protected] www.kameryir.com.pl LASERexpo Trade Fair of Laser Technology Sosnowi c Trade Cięcia Fair of Laser Trade Fair of Cutting Technology ExpoCUTTING LASERexpo Technology 30.09 – 02.10.2014 Międzynarodowe Targi Obrabiarek, Narzędzi i Technologii Obróbki Równocześnie odbędą International Fair of Machine Tools, Tools and Processing Technology Zaproszenie Wystawcy w wersji elektronicznej upoważnia do bezpłatnego wejścia na Targi, pod warunkiem dokonania rejestracji on–line na stronie internetowej Targów. Trade Fair of Cutting The Exhibitor’s invitation in electronic form entitles you to free admission to the Technology fair only after you register on-line at the fair’s website. POMIAR STYCZEŃ/LUTY 2012 rmo! 12 Trade Fair of Laser TARGI WIRTOTECHNOLOGIA metody/y i narzędzia do wirtualizacji procesów, Technology Zapraszamy na kolejną edycję WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 CAD/CAM/CAE, rapid prototyping, metrologia przemysłowa Sosnowi c Sosnowiec Zagłębiem obróbki metalu! się: patronat honorowy honorary patronage partner branżowy targów LASERexpo zaproszenie BRANżA spOTykA sIę W sOsNOWCu! patronat medialny media patron Targi Technologii Szlifowania Targi Technologii LASERexpo Targi Techniki Laserowej patronat merytoryczny essential patronage Targi Metod i Narzędzi do Wirtualizacji Procesów główny partner medialny main media partner patronat internetowy internet patron www.toolex.p bezpłatny wstęp dla 1 osoby spotkanie branży obróbki www.laserexpo.pl najważniejsze partnerzy medialni / media partners ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Rozbudowa „Zakładu Gospodarki Odpadami” Sp. z o.o. w Jarocinie „Zakład Gospodarki Odpadami” Sp. z o.o. w Jarocinie, od początku istnienia, nieustannie się rozbudowuje. Podczas dotychczasowego ponad dziesięcioletniego działania, nie zawsze było łatwo. Zakład zaczynał bez zaplecza socjalnobiurowego, z przestarzałym parkiem maszyn oraz ograniczonymi możliwościami kadrowymi. Stworzony wraz z powstaniem Zakładu plan rozwoju obejmował rozbudowę zakładu oraz rozszerzanie zakresu świadczonych usług. bowiem ujęto nas w Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego już w 2003 roku. „Zakład Gospodarki Odpadami” Sp. z o.o. w Jarocinie jest operatorem Zakładu Zagospodarowania Odpadów, obejmującym swoim zasięgiem kilka powiatów. Rozbudowa potrzebnej infrastruktury idzie w parze z podnoszeniem świadomości ekologicznej społeczeństwa. Bar- dzo ważnym elementem jest budowa Punktów Odbioru Odpadów Problemowych na terenie Gmin należących do Porozumienia Międzygminnego. Pierwszy taki Punkt powstał na terenie naszego Zakładu, ale już trwają prace nad budową kolejnych. Dzięki nieustannemu rozwojowi wnosimy bardzo wiele w prawidłowy sposób gospodarki odpadami. Obecnie możemy pochwalić się nową infrastrukturą m. in. budynkiem socjalno-biurowym, halą sortowniczą, boksami, placami pod magazynowanie i przerób odpadów oraz nowoczesnym parkiem maszynowym. Wzrost Zakładu i jego dynamiczny rozwój został dostrzeżony i doceniony, Koniec problemów z prądem? W całej Polsce obowiązuje 11. stopień zasilania – ogłosiły Polskie Sieci Elektroenergetyczne. W praktyce oznacza to, że duże firmy nie mają już ograniczeń dotyczących zużycia prądu. Nie wiadomo za jak długo. W każdej chwili mogą zapaść nowe decyzje związane z koniecznością oszczędzania energii. Na początku miesiąca w całym kraju obowiązywał 20. stopień zasilania. Z tego powodu np. we Wrocławiu został wycofany co piąty tramwaj z trasy, fabrykiwstrzymały produkcję, a galerie handlowe wyłączyły klimatyzacje, schody ruchome i windy. Ograniczenia były konieczne, 32 bo w czasie upału Polacy zużywają więcej prądu niż elektrownie są w stanie zapewnić. Elektrownie potrzebują wody do chłodzenia, ale poziom wód w rzekach i jeziorach ostatnio spada. Tymczasem zużycie prądu jest wyższe niż normalnie, m.in. ze względu na pracę klimatyzacji, wiatraków i innych urządzeń, mających przynieść ochłodę. Warto dodać, że takiej sytuacji w Polsce nie mieliśmy od lat 80-tych XX wieku.Eksperci ostrzegają: Jeśli susza przeciągnie się do późnej jesieni i szybko przyjdzie mroźna zima, to w Polsce może zabraknąć prądu. Przypominają, że wystarczyło kilka tygodni upałów, by poziom rzek drastycznie spadł, przez co elektrowniom zabrakło wody do chłodzenia bloków energetycznych.Jeśli deficyt opadów przeciągnie się do późnej jesieni i szybko przyjdzie mroźna zima, rekordowo płytkie rzeki zamarzną do dna i sparaliżują działanie elektrowni cieplnych, które bez wody nie będą miały czym schładzać bloków energetycznych. MAJ/CZERWIEC 2015 WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Rolls-Royce buduje fabrykę w Polsce Jest szansa, że brytyjska firma Rolls-Royce zbuduje w Polsce dwie fabryki silników – okrętowych w Gdańsku i lotniczych na południu naszego kraju. Wiadomo jedynie, że fabryka silników lotniczych Rolls-Royce i Hispano-Suizy ma powstać w kraju i początkowo zatrudniać ok. 110 pracowników. Wspólna spółka Rolls-Royce i Hispano-Suiza powstała w październiku 2014 roku. Rolą Aero Gearbox International jest projektowanie, rozwijanie, produkcja, a także wspieranie użytkowania układów przeniesienia napędu (ADT) dla wszystkich silników lotniczych przeznaczonych dla samolotów cywilnych, które będą w przyszłości produkowane przez firmę Rolls-Royce. Aero Gearbox International poinformowała, że w ramach wstępnej, zawartej na wyłączność na 25 lat umowy, oferta obejmie produkty dla pełnej gamy samolotów cywilnych, od odrzutowców dyspozycyjnych po komercyjne samoloty szerokokadłubowe. Układy przeniesienia napędu, czasami określane jako skrzynie napędu, są kluczowym elementem silnika z napędem turbinowym umożliwiającym wykorzystanie jego mocy do napędzania takich systemów i urządzeń jak pompy paliwowe i hydrauliczne czy też generatory prądu. Układ przeniesienia napędu przeznaczony dla nowego silnika Trent 7000 będzie jednym z pierwszych produktów Aero Gearbox International. Rolls-Royce działa w dwóch głównych segmentach biznesowych: Aerospace oraz Land & Sea. Rozwijane są WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 w nich dwie zaawansowane platformy technologiczne: turbiny gazowe oraz silniki tłokowe. Hispano-Suiza (Safran) to firma specjalizująca się w układach przeniesienia napędu, wykorzystywanych w przemyśle lotniczym (cywilnym i wojskowym) jak i w produkcji śmigłowców. Budowa nowej fabryki powołanej przez Rolls-Royce'a ma sie rozpocząć jeszcze w 2015 roku. Jak poinformowano, zostanie on zlokalizowany w województwie podkarpackim w południowo-wschodniej Polsce. 33 ELEKTRONIKA • Aparatura pomiarowa • Automatyka Nieznaczny wzrost zysku netto Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w omawianym okresie wyniosły nieco ponad 2,12 mld złotych. Dla porównania w pierwszej połowie 2014 roku przychody te wyniosły prawie 2,35 mld złotych. Nieznacznie wzrósł także zysk z działalności operacyjnej. W pierwszej połowie obecnego roku wyniósł on 256,56 mln złotych. W okresie od stycznia do czerwca 2014 roku było to niespełna 252,22 mln złotych. W omawianym okresie miał miejsce znaczący wzrost zysk netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej. Wyniósł on prawie 246,12 mln złotych. Rok wcześniej było to prawie 168,76 mln złotych. Spółka, która ma zakłady produkcyjne w Polsce i Czechach jest największym na naszym kontynencie producentem kauczuków emulsyjnych, siódmym na świecie producentem kauczuków różnorakich oraz trzecim europejskim producentem polistyrenu do spieniania. W 2014 r. skonsolidowane przychody spółki wyniosły 4,6 mld zł. Zdaniem specjalistów ze względu na pogorszenie koniunktury w Chinach, drugie półrocze może być dla firmy sporym wyzwaniem. Adres Redakcji: ul. Rudzka 45/1a 47-400 Racibórz Tel./Fax 32/414 92 25 Tel. 32/414 92 26 Tel. 32/414 92 27 Tel. kom. 501 223 613 E-mail: [email protected] www.pomiar.com Wydawca: Wydawnictwo Wag-Tech www.pomiar.com Prezes Wydawnictwa: Katarzyna Hahn Dyrektor ds. Handlowych: Anna Gabruś Długa szyna ważna dla branży automatyki przemysłowej Niedawne wdrożenie systemu produkcji 120-metrowych szyn przez ArcelorMittal Poland, to ważne wydarzenie nie tylko dla hutnictwa, ale także branży automatyki przemysłowej. Dla krakowskiej firmy Astor, jednego z koordynatorów inwestycji, był to największy projekt w historii firmy. Linia produkcyjna wymagała istotnego udziału technologii z zakresu automatyki przemysłowej. – To największy projekt zrealizowany przez naszą firmę w jej 27-letniej historii. Niósł ze sobą sporo wyzwań związanych m.in. z wielością urządzeń rozmieszczonych na dużym obszarze i koniecznością prowadzenia prac równolegle z ekipami montującymi urządzenia – komentuje Stefan Życzkowski, prezes spółki Astor. W walcowni wdrożono rozwiązania technologiczne, takie jak systemy sterowania GE Intelligent Platforms RX3i z podłączonymi układami VersaMax I/O 34 oraz systemy wizualizacji Wonderware InTouch. Do zadań krakowskiej firmy należała koordynacja procesu instalacji i uruchomienia systemu sterowania, wizualizacji oraz układu CCTV na nowych i modernizowanych obszarach produkcji walcowni dużej. Prace obejmowały osiem obszarów walcowni, m.in. załadunek chłodni, prostownice, wydział wykańczalni i obszar ekspedycji. Pracownicy byli obecni w walcowni przez cały czas trwania inwestycji. Asystowali także po zakończeniu prac rozruchowych, gdy trwała normalna produkcja, prowadząc nadzór nad zainstalowanymi urządzeniami i wspomagając operatorów linii w zapoznaniu się z nowymi układami i sposobem ich obsługi. Redaguje Zespół Redaktor Naczelny: Ryszard Hahn Z-ca Redaktora Naczelnego: Andrzej G. Baciński Redaktorzy: Anna Gabruś, Sara Wieder, Magdalena Burger, Monika Wawrzynek Skład i grafika: Tomasz Wilk tel. 798 439 208 Rada Programowa: mgr inż. Andrzej Łobzowski – Przewodniczący prof. dr hab. inż. Stefan Kubisa dr inż. Grzegorz Szewczyk (Finlandia) Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adjustacji tekstów. Przedrukowywanie materiałów lub ich części tylko za zgodą pisemną redakcji. WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2015 CYFROWE KAMERY SZYBKIE umożliwiają rejestrację zjawisk i procesów zbyt szybkich dla ludzkiego oka zapewniając bezprecedensowy stopień elastyczności na wszelkich płaszczyznach szybkiej fotografii • rejestracja szybkozmiennych zjawisk • wysoka dynamika tonalna rejestrowanego obrazu • bufor kołowy pozwalający na swobodną synchronizacje ze zjawiskiem • nawet do 1 400 000 zdjęć na sekundę • wysoka czułość świetlna Przedstawiciel ViSiON RESEARCH na terenie Polski: EC Test Systems Sp. z o.o., ul. Lublańska 34, 31-476 Kraków [email protected] , www.ects.pl
