Partnerstwo na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

Partnerstwo na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym
Realizacja zadania Programu Aktywizacji Zawodowej dotyczyła reintegracji społecznej i
zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz osób już wykluczonych
społecznie. Program zaplanowany został na okres 01. 09. 2007r. do 01. 09. 2008.
Obserwacja rynku pracy na przestrzeni ostatnich lat pozwoliła na wyodrębnienie
niepokojącego zjawiska. Osoby długotrwale bezrobotne oraz osoby uzależnione, którym
choroba nie pozwala na utrzymanie pracy, mają duże trudności z podjęciem pracy z powodu
spadku ich wiarygodności jako pracowników w mniemaniu pracodawcy. Osoby długotrwale
bezrobotne oraz osoby uzależnione, które poddały się procesowi leczenia, dotyka ten sam
problem związany ze spadkiem wiary we własne możliwości, spadkiem poczucia własnej
wartości także jako pracownika. Sytuacji tej nie zmienia fakt, że osoby te są całkowicie
zdolne do podjęcia pracy.
Niska wartość na rynku pracy i brak perspektyw na zmianę tej sytuacji powodują
powstawanie zmian osobowościowych, które w rezultacie prowadzą do bierności, apatii,
bezradności i odsunięcia się od życia społecznego oraz uzależnienia od instytucji pomocy
społecznej. Kolejne miesiące (czasami lata) pozostawania bez pracy pogłębiają ten stan i
jeszcze bardziej zmniejszają szansę na jego zmianę.
Szansą dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym lub już wykluczonych był
Program Aktywizacji Zawodowej, który zakładał szeroki wachlarz działań zmierzających do
poprawy funkcjonowania tych osób, zapewniających pomoc psychologiczną, doradczą,
„wsparciową” oraz propozycję podniesienia kwalifikacji zawodowych w celu zwiększenia
szans na rynku pracy.
W celu zapewnienia szerokiej oferty pomocy osobom biorącym udział w Programie
Aktywizacji Zawodowej, z inicjatywy Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Białołęka m.st.
Warszawy, została nawiązana współpraca z Centrum Pomocy Bliźniemu „Monar – Markot”,
oraz partnerami kluczowymi: Urzędem Pracy m.st. Warszawy, Klubem Pracy Białołęka
działającym do 30.05.2008r. przy Wydziale Spraw Społecznych i Zdrowia dla Dzielnicy
Białołęka.
Do działań Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy w ramach
realizacji Programu Aktywizacji Zawodowej należała:
-
rekrutacja i dobór uczestników do programu;
-
zorganizowanie i sfinansowanie dziesięciodniowego wyjazdu integracyjnego dla osób
uczestniczących w programie oraz przeprowadzenie wyjazdowych warsztatów
integracyjnych;
-
oddelegowanie w ramach etatu pracownika Ośrodka Pomocy Społecznej do realizacji
Programu Aktywizacji Zawodowej, którego zadaniami było:
o przeprowadzenie indywidualnej diagnozy predyspozycji psychologicznych
o przeprowadzenie
warsztatów
psychologicznych
ukierunkowana
na
wzmacnianie i rozwój umiejętności psychospołecznych;
o współprowadzenie warsztatów integracyjnych;
o prowadzenie indywidualnych spotkań z osobami zgłaszającymi takie
zapotrzebowanie;
o opracowanie materiałów szkoleniowych dla uczestników programu.
-
oddelegowanie w ramach umowy-zlecenia terapeuty uzależnień do realizacji
Programu Aktywizacji Zawodowej, którego zadaniami było:
o współprowadzenie warsztatów integracyjnych;
o przeprowadzenie warsztatów z zakresu profilaktyki oraz psychoedukacji z
zakresu uzależnień w trakcie trwania programu;
o prowadzenie indywidualnych spotkań z osobami zgłaszającymi takie
zapotrzebowanie
o opracowanie materiałów szkoleniowych dla uczestników programu.
Do działań Klubu Pracy przy Wydziale Spraw Społecznych i Zdrowia dla Dzielnicy
Białołęka, w ramach współpracy w realizacji Programu Aktywizacji Zawodowej należało:
-
oddelegowanie w ramach etatu doradcy zawodowego do realizacji Programu
Aktywizacji Zawodowej, którego zadaniami było:
o przeprowadzenie indywidualnej diagnozy predyspozycji oraz kwalifikacji
zawodowych;
o dobór szkoleń zawodowych na podstawie rozmowy doradczej;
o przeprowadzenie warsztatów aktywnego poszukiwania pracy;
o prowadzenie indywidualnych spotkań z osobami zgłaszającymi takie
zapotrzebowanie
-
udostępnienie usług Agencji Pośrednictwa Pracy, działającej przy Klubie Pracy
Białołęka;
-
wspieranie osób kończących program w aktywnym poszukiwaniu pracy jako Klientów
Klubu Pracy Białołęka.
Do działań Urzędu Pracy m.st. Warszawy w ramach realizacji Programu Aktywizacji
Zawodowej należało:
-
sfinansowanie
zewnętrznych szkoleń
zawodowych
osób
uczestniczących
w
programie.
Celem Programu Aktywizacji Zawodowej była reintegracja społeczna i zawodowa osób,
których szanse na otwartym rynku pracy były najmniejsze ze względu na niskie kwalifikacje
lub ich brak oraz próba rozwiązania problemów z pełnoprawnym uczestnictwem w życiu
społecznym i zawodowym.
Celami szczegółowymi były:
-
przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez:
•
odbudowywanie więzi interpersonalnych oraz powrót do norm powszechnie
uznawanych w społeczeństwie;
•
odbudowywanie i dążenie do stosowania trwałego systemu wartości zasad i
reguł oraz rozwijanie osobistych aspiracji
•
przywracanie lub nabywanie oraz poszukiwanie wyższych kwalifikacji
zawodowych,
aspirowanie
do
podnoszenia
posiadanych
umiejętności
zawodowych, poszukiwanie stałego zatrudnienia;
-
minimalizowanie
skutków
bezrobocia
poprzez
przygotowanie
do
podjęcia
zatrudnienia, zagwarantowanie szkoleń i kursów zawodowych;
-
pomoc w wychodzeniu z izolacji i osamotnienia poprzez organizowanie wyjazdów i
obozów integracyjnych;
-
wzmocnienie wiary w siebie i akceptacji, poprawa umiejętności interpersonalnych
poprzez cykl warsztatów psychologicznych;
-
zdobycie wiedzy i umiejętności niezbędnych do skutecznego poszukiwania pracy;
-
umożliwienie podjęcia zatrudnienia.
Osobami, do których kierowany był Program Aktywizacji Zawodowej były głównie:
osoby będące klientami Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Białołęka; uzależnieni od
alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego,
osoby bezrobotne, w szczególności powyżej 24 miesięcy pozostawania bez pracy.
Osoby do udziału w Programie Aktywizacji Zawodowej zrekrutowane zostały spośród:
-
uczestników grup wsparcia działających w ramach Działu Pomocy Specjalistycznej:
grupy edukacyjnej dla osób doświadczających problemu alkoholowego oraz grupy
wsparcia w utrzymaniu abstynencji;
-
osób korzystających z usług Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Białołęka
(wybierani do udziału w Programie Aktywizacji Zawodowej przez pracowników
socjalnych);
-
klientów Klubu Pracy „Białołęka”, poprzez ogłoszenia i informacje dotyczące
programu po spełnieniu kryterium przynależności do grupy narażonej na wykluczenie
społeczne.
28 czerwca 2007 roku zostało zorganizowane spotkanie informacyjne dla osób chętnych
do wzięcia udziału w Programie Aktywizacji Zawodowej. Informacja o spotkaniu była
promowana poprzez ulotki informacyjne udostępniane w siedzibach Ośrodkach Pomocy
Społecznej, podczas Targów Pracy na terenie Dzielnicy Białołęka oraz poprzez kierowanie
listów informacyjnych do instytucji z terenu dzielnicy które pracują z osobami
doświadczającymi problemu wykluczenia społecznego. Na spotkanie zgłosiło się około 20
osób zdeklarowanych do wzięcia udziału w programie. Zobowiązanie do realizacji programu
podpisało 14 osób.
Program Aktywizacji Zawodowej realizowany był w dwóch etapach:
1. etap intensywny, trwający ok. 4 miesiące, w zakres którego wchodziły następujące moduły
programu:
-
wyjazd integracyjny;
-
diagnoza predyspozycji psychologicznych i kwalifikacji zawodowych na podstawie
pierwszej konsultacji indywidualnej (konsultacja z psychologiem i doradca
zawodowym);
-
część dotycząca warsztatów psychologicznych ukierunkowanych na wzmacnianie i
rozwój umiejętności psychospołecznych, w zakres których wchodziły następujące
zagadnienia:
autodiagnoza
prawidłowa komunikacja;
zasobów
i
deficytów
hierarchia wartości;
umiejętności
społecznych;
elementy treningu
zachowań
asertywnych; umiejętność rozwiązywania konfliktów; elementy treningu zastępowania
agresji; elementy związane z radzeniem sobie w sytuacjach stresowych; nauka
wyznaczania i osiągania celów.
-
część dotycząca aktywizacji zawodowej, w zakres której wchodziły następujące
zagadnienia tematyczne: poznanie zasad rynku pracy; określenie możliwości
zawodowych; nauka efektywnego poszukiwania pracy (dokumenty aplikacyjne,
dotarcie do ofert
pracy, rozmowa rekrutacyjna); moje mocne i słabe strony;
indywidualny plan działania; podstawowe pojęcia prawa pracy.
2. etap wspierający trwający ok. 8 miesięcy, w zakres którego wchodziły następujące
moduły programu:
-
szkolenie zawodowe dla uczestników programu po uwzględnieniu ich doświadczenia
zawodowego, umiejętności i kompetencji, realizowane przez Urząd Pracy m.st.
Warszawy;
-
poszukiwanie
stałego
zatrudnienia
przez
uczestników
programu,
poprzez
wykorzystanie umiejętności nabytych podczas trwania warsztatu oraz poprzez
wykorzystanie usług Agencji Pośrednictwa Pracy działającej przy Klubie Pracy
Białołęka.
Podczas trwania drugiego etapu działania Programu Aktywizacji Zawodowej odbywały
się również indywidualne konsultacje z doradcą zawodowym, psychologiem i terapeutą
uzależnień (w miarę sygnalizowanych potrzeb).
Ponadto uczestnicy programu otrzymali materiały szkoleniowe i edukacyjne w postaci
podręczników dotyczących problemu uzależnienia oraz funkcjonowania na rynku pracy.
Udział w programie rozpoczął się od 10 dniowego wyjazdu integracyjnego do
Schroniska Górskiego Przegibek znajdującego się w Beskidzie Żywieckim. Wyjazd
integracyjno – profilaktyczny stanowił wstęp do dalszej pracy z uczestnikami Programu
Aktywizacji Zawodowej. Program wyjazdu był ukierunkowany na integrację i wzajemne
poznanie się uczestników oraz wypracowanie więzi i zaufania między nimi. Efektem była
poprawa funkcjonowania psychospołecznego uczestników oraz wzbudzenie motywacji do
pełnego uczestnictwa w dalszych etapach programu, co potwierdzone zostało w ankietach
ewaluacyjnych.
Podczas
pobytu uczestnicy programu uczyli się umiejętności niezbędnych do
samodzielnego, zgodnego z normami społecznymi, życia. Najważniejszymi umiejętnościami,
które uczestnicy programu mogli przy pomocy terapeutów wykształcić u siebie, to przede
wszystkim umiejętności powstrzymania się od picia alkoholu (poprzez elementy treningu
asertywnych zachowań abstynenckich), nabycie niezbędnych umiejętności realistycznego
planowania i osiągania celów życiowych z zachowaniem norm społecznych.
Podczas trwania wyjazdu były również realizowane zagadnienia związane z poczuciem
wartości i tożsamości człowieka pozwalające na przebudowę w sposób konstruktywny
przekonań o sobie. W programie znalazły się treści pozwalające rozpoznać i uporządkować
własny świat wartości, co pozwoliło na bardziej racjonalne postrzeganie siebie i własnych
możliwości. Skorzystanie z takiego wyjazdu w znacznym stopniu przyczyniło się również do
poprawy stanu zdrowia fizycznego uczestników programu zaniedbywanego wieloletnim
piciem - co jest niezbędnym elementem w procesie zatrzymania choroby alkoholowej.
Wyjazd z Warszawy
Wycieczka do Młodej Hory
Trening integracyjny
Trening integracyjny
Wycieczka na Wielką Raczę
Wycieczka na Wielką Raczę
Zajęcia jak osiągać cele
Zajęcia mapa świata alkoholika
Wycieczka - Wielka Rycerzowa
Wycieczka – Wielka Rycerzowa
Społeczność lecznicza – informacje zwrotne
Ostatni dzień – pożegnanie
Zobowiązania do uczestnictwa w programie podpisało 14 osób. Z wyjazdu skorzystało
9 osób, w szkoleniach wewnętrznych uczestniczyło również 9 osób, z czego 3 w czasie ich
trwania uzyskało zatrudnienie. Cztery osoby skorzystały ze szkoleń zawodowych
organizowanych i finansowanych przez Urząd Pracy m.st. Warszawy. Jedynie dwie osoby
nie spełniły wymogów związanych z utrzymaniem abstynencji podczas trwania projektu i ich
miejsce zajęły inne osoby, znajdujące się na liście rezerwowej .