arkusz historia 2010

WPISZ SWÓJ KOD
zDolny Ślązak Gimnazjalista
IX Dolnośląski Konkurs Historyczny
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
Finał przedmiotowy - część pisemna
III ETAP – WOJEWÓDZKI
Wypełnia WKK
15.01.2010 r., godz. 1000
Czas pisania 60 minut
Część
A
B
C
D
Max. Ilość pkt.
22
8
12
12
Suma
Pkt. uzyskane
Podpis sprawdzającego ………………………
Zad
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
Odp.
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
Odp.
Odp.
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
B
C
Odp.
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
Pkt.
Część A - Zadania za 1 punkt
1. Pierwsza wzmianka o górnictwie na Śląsku,
pochodząca z 1138 roku, jest jednocześnie pierwszą
taką informacją z ziem polskich. Dotyczyła ona
wydobywania
A. srebra.
B. złota.
C. węgla.
D. miedzi.
2.
A.
B.
C.
D.
Pierwszy wodociąg powstał we Wrocławiu w
XIII wieku.
XIV wieku.
XV wieku.
XVI wieku.
3. Od 1262 roku Wrocław otrzymał prawo na
posiadanie samorządu w postaci rady miejskiej. Za
rządów którego księcia miało to miejsce?
A. Henryka Brodatego.
B. Henryka PoboŜnego.
C. Henryka III Białego.
D. Henryka IV Probusa.
4. W dobie reformacji głównym ośrodkiem Ŝycia
religijnego ludności polskiej we Wrocławiu był
A. Kościół św. Marii Magdaleny.
B. Kościół św. ElŜbiety.
C. Kościół św. Piotra i Pawła.
D. Kościół św. Krzysztofa.
5. Popiersie której księŜnej piastowskiej znajduje
się w katedrze św. Wita w Pradze?
A. Karoliny Brzesko-Legnickiej.
B. Anny Świdnickiej.
C. Agnieszki Świdnicko-Jaworskiej.
D. Eufemii Ziębickiej.
6. Przy jakiej ulicy we Wrocławiu mieścił się słynny
pałac Hatzfeldów?
A. Szewskiej.
B. Szajnochy.
C. Kazimierza Wielkiego.
D. Wita Stwosza.
7.
A.
B.
C.
D.
Które z miast zwane jest śląskim Carcassonne?
Paczków.
Niemcza.
Ząbkowice Śląskie.
Kłodzko.
8. Gdzie we Wrocławiu mieści się nagrobek
słynnego XVI-wiecznego moŜnowładcy Heinricha
Rybischa?
A. W kościele św. ElŜbiety.
B W Muzeum Narodowym.
C. W Ratuszu.
D. W kościele św. KrzyŜa.
Konkurs „zDolny Ślązak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – część pisemna
WPISZ SWÓJ KOD
9. Śmierć Ludwika Jagiellończyka w bitwie pod
Mohaczem doprowadziła do przejęcia Śląska przez
Habsburgów. W którym roku miała miejsce ta bitwa?
A. 1466.
B. 1526.
C. 1620.
D. 1740.
16. Ostatnim
męskim
przedstawicielem
linii
piastowskiej był ksiąŜę Jerzy Wilhelm. Jego bogato
zdobiony sarkofag mieści się
A. w kościele św. Jana w Legnicy.
B. w kościele św. ElŜbiety we Wrocławiu.
C. w kościele cystersów w Henrykowie.
D. w kolegiacie Najświętszej Marii Panny w Głogowie.
10. Cmentarz Ŝydowski we Wrocławiu przy ulicy
ŚlęŜnej powstał w 1865 roku. Pochowano tam wielu
słynnych wrocławian, m.in. twórcę pierwszej partii
robotniczej w historii, czyli
A. Bartłomieja Steina.
B. Ferdynanda Lasalla.
C Gerharta Hauptmanna.
D Otto Sterna.
17. Średniowieczne freski przedstawiające sceny
z legendy o Lancelocie zostały odkryte w
A. zamku w Chojnowie.
B. wieŜy Bramy Wrocławskiej w Nysie.
C. wieŜy mieszkalnej w Siedlęcinie.
D. zamku w Wojnowicach.
11. Dokument wydany przez Rudolfa II Habsburga w
1609 roku, pozwolił na stworzenie w księstwach
Legnicy, Brzegu, Wołowa, Oleśnicy oraz mieście
Wrocławiu namiastki ewangelickich Kościołów
krajowych. O jakim dokumencie mowa?
A. Edykt tolerancyjny.
B. Pokój boŜy.
C. Prawo dla protestantów.
D. List Majestatyczny.
12. Pierwsza maszyna parowa na kontynencie
europejskim została uruchomiona w 1788 roku.
Miało to miejsce w
A. kopalni rud ołowiu pod Tarnowskimi Górami.
B. kopalni rud Ŝelaza w Kowarach.
C. kopalni złota w Złotym Stoku.
D. kopalni miedzi w Lubinie.
13. Pierwsze na świecie sanatorium przeciwgruźlicze
stworzył dr Hermann Bermehr w
A. Lądku Zdroju.
B. Wałbrzychu.
C. Obornikach Śląskich.
D. Sokołowsku.
14. Bitwa pod Małujowicami skończyła się klęską dla
Austriaków, którzy ostatecznie utracili Śląsk.
W którym roku miała miejsce?
A. 1720 r.
B. 1741 r.
C. 1745 r.
D 1758 r.
15. Jego charakterystyczny dziedziniec arkadowy
wskazuje
na
wyraźne
podobieństwo
do
królewskiego Wawelu. O którym dolnośląskim
zamku mowa?
A. Zamek w Brzegu.
B. Zamek KsiąŜ.
C. Zamek w Kliczkowie.
D. Zamek w Ząbkowicach Śląskich.
18. W II poł. XVII wieku ród von Schaffgotsch
przeniósł swoją siedzibę do Cieplic Zdroju. Ich
poprzednia siedziba mieściła się
A. na zamku Chojnik.
B. na zamku w Nysie.
C. na zamku KsiąŜ.
D. na zamku w Oleśnicy.
19. Jeden
z
najwaŜniejszych
ośrodków
pielgrzymkowych w Europie Środkowo-Wschodniej
na początku XVIII wieku, zwany niemiecką (śląską)
Jerozolimą to
A. Licheń.
B. Wambierzyce.
C. Trzebnica.
D. Bardo Śląskie.
20. Największy poeta śląskiego baroku, którego
poezję tłumaczył m.in. Adam Mickiewicz to
Johannes Scheffler. Znany jest on jednak jako
A. Georg von Logau.
B. Angelus Silesius.
C. Martin Opitz.
D. Adam Gdacjusz.
21. Niemiecki
humanista,
lekarz
związany
z Wrocławiem, nadworny medyk trzech cesarzy
z rodu Habsburgów to
A. Filip Melanchton.
B. Krzysztof Winter.
C. Joachim Cureus.
D. Johann Crato von Crafftheim.
22. Po II wojnie światowej na Dolnym Śląsku istniało
duŜe skupisko śydów. Najwięcej z nich zamieszkało
w
A. DzierŜoniowie.
B. Legnicy.
C. Ząbkowicach Śląskich.
D. Bolesławcu.
Konkurs „zDolny Ślązak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – część pisemna
Strona
2
WPISZ SWÓJ KOD
Część B - Zadania za 2 punkty
Zadanie
Punkty
23
24
25
26
23. Napisz, jakie nazwy nosiły poniŜsze prawa.
Stosowany w średniowieczu przywilej handlowy, zgodnie z którym na terenie o wyznaczonej szerokości wokół miasta
wszystkie znajdujące się tam targi, kramy, składy (np. sukna), jatki, piekarnie i karczmy musiały być własnością
miasta.
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
Obowiązek zatrzymania się w mieście i wystawienia na sprzedaŜ przewoŜonych towarów, który egzekwowano od
kupców od XIII do XVIII wieku.
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
24. W sierpniu 1980r. Wrocław był miastem protestu przeciwko niedemokratycznemu ustrojowi socjalistycznemu
i jednym z ognisk rodzącej się „Solidarności”. Gdzie mieścił się sztab strajkowy i kto stał na jego czele?
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
25. Kogo przedstawia pomnik, który został sprowadzony do Wrocławia w 1956 r. dzięki staraniom hr. Wojciecha
Dzieduszyckiego? Z którego miasta go przeniesiono?
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
26. Czyje wojska toczyły boje o Wrocław i Śląsk podczas wojny zwanej siedmioletnią?
W jakich latach toczyła się ta wojna?
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
Część C - Zadania za 3 punkty
Zadanie
Punkty
27
28
29
30
27. Uzupełnij luki w tekście
Zamek w Kamieńcu Ząbkowickim został wybudowany w ………….. wieku z polecenia ……………………………………….…
…………………………………… Neogotycką
bryłę zamku zaprojektował ………………………………………………………………………….
28. Z perspektywy Dolnego Śląska waŜne było podpisanie układu granicznego z Republiką Federalną Niemiec
w …………….….. roku, który zamykał ostatecznie stan tymczasowości nad Odrą i Nysą ŁuŜycką.
Rok wcześniej odbyła się w …………………………………………………………………. msza pojednania, w której udział wzięli
premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz ……………………………………………………………………………………………………………...
(podaj kraj, imię i nazwisko).
29. W XII wieku powstało na Ołbinie ogromne opactwo. Napisz, kto był jego fundatorem, z jakim zakonem było
związane i relikwie którego świętego były tam przechowywane?
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
30. Kiedy odbył się I Festiwal Muzyki Oratoryjno-Kantatowej „Wratislavia Cantans”? Kto był jego inicjatorem?
Podaj dwa miasta, w których odbywają się koncerty festiwalu.
………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................
Konkurs „zDolny Ślązak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – część pisemna
Strona
3
WPISZ SWÓJ KOD
Część D - Zadania za 4 punkty
Zadanie
Punkty
31
32
33
31. Dopasuj miejsca, daty i wydarzenia.
Data
Miejsce
Wydarzenie
1211, 1741, 1838, 1945
Legnica, Złotoryja, Wrocław, Mysłakowice
hołd stanów śląskich, lokacja miasta, pierwsza siedziba województwa dolnośląskiego, powstanie kolonii
tyrolskiej
32. Do kaŜdego dzieła przyporządkuj właściwego twórcę.
A. Kaplica Elektorska przy katedrze wrocławskiej ………….…
B. Teatr Miejski w Legnicy ………..……
C. Tkacze …….……..
D. Studia Mathematica ……..…..
1. Gerhard Hauptmann, 2. Hugo Steinhaus, 3. Karl Ferdynand Langhans Młodszy,
4. Johann Bernhard Fisher von Erlach, 5. Andreas Gryphius.
33. Przeczytaj uwaŜnie tekst źródłowy i odpowiedz na pytania.
W tych czasach [1339] wybuchło zarzewie sporów między królem czeskim a biskupem wrocławskim. A gdy król trzymał
gród w swym posiadaniu i mimo Ŝądań nie chciał zwrócić go biskupowi, ów z tego powodu rzucił klątwę kościelną na całą
ziemię wrocławską i udał się pieszo do klasztoru braci mniejszych we Wrocławiu. Król więc zobaczywszy stanowczość
biskupa zajął wszystkie dobra Kościoła i osób duchownych, tak zakonnych, jak i świeckich, oraz zachęcał Bolesława,
księcia brzeskiego, aby z tego powodu udzielił mu pomocy przeciw biskupowi i duchowieństwu.
Jak nazywał się król czeski, o którym mowa?
…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................
Jak nazywał się biskup wrocławski, o którym mowa?
…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................
Jaki gród stał się przedmiotem sporu?
…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................
Jakie konsekwencje miał konflikt dla Kościoła i biskupa?
…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................
Konkurs „zDolny Ślązak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – część pisemna
Strona
4