W dwudziestolecie śmierci twórcy łódzkiego ośrodka geografii

W dwudziestolecie śmierci twórcy łódzkiego ośrodka geografii społeczno-ekonomicznej
Profesor Ludwik Straszewicz
(1916-1987)
Dwadzieścia lat od śmierci Ludwika Straszewicza twórcy łódzkiego ośrodka
geografii społeczno-ekonomicznej minęło 28 grudnia 2007 r. Rocznica ta stała się
okazją do uczczenia pamięci Profesora. W dniu 15 listopada 2007 r. W gmachu
Collegium Geographicum 15 listopada odbyła się uroczystość z udziałem rektora
Uniwersytetu Łódzkiego, prof. Wiesława Pusia, oraz licznego grona uczniów
Profesora i młodszego pokolenia geografów. Na spotkanie przybyła równieŜ rodzina
L. Straszewicza: syn Jacek i córka Marzena, a takŜe wnuk.
Spotkanie było okazją do przypomnienie sylwetki i dokonań Profesora. Jego zasługi
dla Uniwersytetu Łódzkiego, a przede wszystkim wkład w rozwój geografii społecznoekonomicznej w naszej uczelni przypomniał rektor UŁ. Podkreślił przy tym współpracę
Profesora ze środowiskiem łódzkich historyków, zwłaszcza w dziedzinie badań nad
rozwojem łódzkiego ośrodka włókienniczego.
śyciorys Profesora i Jego ponad trzydziestoletnie związki z Łodzią przypomniał prof.
M Koter, a prof. S Liszewski przedstawił dorobek naukowy L. Straszewicza, wskazując na
główne nurty badawcze i aplikacyjne znaczenie Jego prac. Profesora wspominali takŜe
inni jego uczniowie: J. Fischbach, J. Kotlicka, S. Kozłowski, T. Marszał. Ze wspomnień
tych wyłoniła się sylwetka nie tylko wybitnego uczonego, ale równieŜ dobrego człowieka,
zawsze gotowego słuŜyć innym radą i dbającego o przekaz patriotycznych wartości tym,
dla których był mistrzem.
Uroczystość zakończyło odsłonięcie przez rektora UŁ tablicy pamiątkowej w gmachu
Collegium Geographicum poświęconej Profesorowi Ludwikowi Straszewiczowi.
Wspomnienie
Ludwik Straszewicz urodził się 6 .grudnia 1916 r. w Warszawie, gdzie spędził
dzieciństwo i lata młodzieńcze. Po II wojnie światowej zamieszkał początkowo we
Wrocławiu, a w roku 1952 przeprowadził się do Łodzi i tu mieszkał aŜ do śmierci.
Absolwent gimnazjum im. S. Batorego w Warszawie, od 1935 r. studiował w Szkole
Głównej Handlowej w Warszawie. W roku 1945 uzyskał magisterium z ekonomii. Po II
wojnie światowej osiedlił się we Wrocławiu, gdzie pracował w instytucjach planistycznych
(Regionalnej Dyrekcji Planowania Przestrzennego i Wojewódzkiej Komisji Planowania
Gospodarczego). W roku 1952 został zatrudniony w Instytucie Geografii Uniwersytetu
Wrocławskiego i w tym samym roku objął kierownictwo Pracowni Planów Regionalnych
w Łodzi. Rok później rozpoczął pracę w Uniwersytecie Łódzkim. W 1957 r. obronił
rozprawę doktorską nt. Równina Wrocławska i jej znaczenie dla Polskiego Gospodarstwa
Narodowego (Uniwersytet Wrocławski, promotor: prof. J. Wąsowicz), został mianowany
docentem i objął kierownictwo Katedry Geografii Ekonomicznej w Uniwersytecie Łódzkim.
W 1964 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w roku 1975 profesora
zwyczajnego. Funkcję kierownika Katedry (Zakładu) Geografii Ekonomicznej i Organizacji
Przestrzeni sprawował do 1981 r., kiedy po kolejnych zmianach organizacyjnych objął
stanowisko dyrektora nowo utworzonego Instytutu Geografii Ekonomicznej i Organizacji
Przestrzeni, którym kierował aŜ do przejścia na emeryturę w roku 1987.
Profesor przez wiele lat wykładał na uczelniach francuskich, m.in. w Uniwersytecie
Haute-Bretagne w Rennes (1972-1974), Uniwersytecie Paris I – Sorbonne (1980-1982)
oraz Uniwersytecie Jean Moulin w Lyonie (1982-1984).
Był twórcą łódzkiej szkoły geografii ekonomicznej i przez całe trzy dziesięciolecia
liderem łódzkiego ośrodka. Dorobek naukowy Profesora jest niezwykle bogaty i obejmuje
łącznie ponad 250 pozycji, w tym 12 ksiąŜek, liczne artykuły, notatki i recenzje oraz trzy
atlasy. Ponad 50 pozycji zostało opublikowanych w językach obcych we Francji,
Czechosłowacji, Belgii, Włoszech, Hiszpanii, Niemczech, Bułgarii, USA, Japonii i na
Węgrzech.
Jego zainteresowania
naukowe koncentrowały się wokół kilku głównych nurtów
badawczych:
geografii
przemysłu
(Łódzki
Okręg
Przemysłowy,
zagadnienia
lokalizacji
włókiennictwa);
geografii miast (struktura przestrzenno-funkcjonalna miast, wielkie aglomeracje
miejskie);
geografii regionalnej (monografie regionalne krajów Europy środkowo-wschodniej
oraz Francji, Włoch i Hiszpanii);
badań przestrzennych emigracji polskiej we Francji.
Był promotorem 17 przewodów doktorskich, ośmiu wypromowanych przez Niego
doktorów uzyskało habilitacje, a wśród nich: dr hab. S. Pączka, dr hab. J. Dzieciuchowicz,
dr hab. A. Suliborski, dr hab. E. Dziegieć). Trzech
Jego uczniów uzyskało tytuły
profesorskie: M. Koter, S. Liszewski, T. Marszał.
TADEUSZ MARSZAŁ