Analiza i ocena elementów systemów transportowych
Transkrypt
Analiza i ocena elementów systemów transportowych
Wykaz recenzentów w 2013 roku Recenzent Jan Adamczyk Tomasz Ambroziak Henryk Borowczyk Lech Bukowski Zbigniew Burciu Wodzimierz Choromaski Andrzej Chudzikiewicz Jerzy Cytowski Mirosawa Dbrowa-Bajon Tadeusz Dbrowski Marian Dobry Stanisaw Duer Janusz Dyduch Andrzej Fellner Stanisaw Gaca Mirosaw Gerigk Iwona Grabarek Andrzej Grzyb Marek Grzybowski Stanisaw Gucma Jerzy Hajduk Marek Idzior Marianna Jacyna Kazimierz Jamroz Antoni Jankowski Zofia Jówiak Piotr Kawalec Jerzy Kisilowski Wadysaw Koc Marian Kowalewski Maciej Kozowski Gerard Krawczyk Stanisaw Kruczyski Ryszard Krystek Stanisaw Kulas Jan Kulczyk Jerzy Kwanikowski Andrzej Lewiski Jerzy Lewitowicz Marek Litwin Zbigniew Lozia Bogusaw azarz Micha Maachowski Jerzy Manerowski Jerzy Merkisz Agnieszka MerkiszGuranowska Jerzy Mikulski Jednostka Liczba recenzji Akademia Górniczo-Hutnicza Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Instytut Techniczny Wojsk Ldowych Akademia Górniczo-Hutnicza Akademia Morska w Gdyni Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Instytut Podstaw Informatyki PAN Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Wojskowa Akademia Techniczna Politechnika Poznaska Politechnika Koszaliska Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Politechnika lska Politechnika Krakowska Politechnika Gdaska Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Krakowska Akademia Morska w Gdyni Akademia Morska w Szczecinie Akademia Morska w Szczecinie Politechnika Poznaska Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Gdaska Instytut Techniczny Wojsk Ldowych Akademia Morska w Szczecinie Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Politechnika Gdaska Instytut cznoci PIB Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Warszawska Wydzia SiMR Politechnika Gdaska Wojskowa Akademia Techniczna Politechnika Wrocawska Politechnika Poznaska Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Instytut Techniczny Wojsk Ldowych Inteligentne Systemy Transportowe Polska Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika lska Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Poznaska 1 2 1 5 1 1 8 1 2 2 2 1 3 6 2 5 3 1 1 1 3 5 5 3 1 2 1 2 3 1 1 11 1 4 4 1 5 8 3 2 4 2 2 2 6 Politechnika Poznaska Politechnika lska 6 6 Recenzent Andrzej Mitas Marek Myczak Mirosaw Nader Tadeusz Niedziela Andrzej Niewczas Henryk Nowak Tomasz Nowakowski Krzysztof Perlicki Ireneusz Pielecha Zbigniew Pietrzykowski Dariusz Pyza Robert Adam Samborski Mirosaw Siergiejczyk Przemysaw Simiski Marek Sitarz Jacek Skorupski Bogdan Sowiski Zygmunt Strzyakowski Adam Szelg Elbieta Szychta Andrzej widerski Tadeusz Tatara Franciszek Tomaszewski Kazimierz Towpik Edwin Tytyk Mariusz Wasiak Adam Weintrit Wiesaw Zabocki Henryk Zobel Jacek ak Dariusz ardecki Antoni ochowski Józef urek Andrzej urkowski Jednostka Politechnika lska Politechnika Wrocawska Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Wysza Szkoa Ekonomii i Innowacji w Lublinie Politechnika Wrocawska Politechnika Wrocawska Politechnika Warszawska Wydzia Elektroniki Instytut Pojazdów Szynowych ,,Tabor’’ w Poznaniu Akademia Morska w Szczecinie Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Instytut cznoci PIB Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej Politechnika lska Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Politechnika Warszawska Wydzia Elektryczny Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Wojskowa Akademia Techniczna Politechnika Krakowska Politechnika Poznaska Mi dzynarodowa Wysza Szkoa Logistyki i Transportu we Wrocawiu Politechnika Poznaska Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Akademia Morska w Gdyni Politechnika Warszawska Wydzia Transportu Politechnika Warszawska Wydzia Inynierii Ldowej Politechnika Poznaska Przemysowy Instytut Motoryzacji Instytut Bada Systemowych PAN Instytut Techniczny Wojsk Ldowych Instytut Kolejnictwa Liczba recenzji 5 1 4 1 4 1 7 1 2 3 1 1 9 3 3 4 2 10 1 3 2 2 6 3 1 5 3 3 1 1 4 1 3 3 Spis rzeczy – Contents Juraj Gerlici, Tomáš Lack, Petr Doležel, J o z e f H a r u š i n e c – Test Stand Mechanical System Dynamics Analysis .................................... 7 Analiza dynamiki mechanicznego systemu z uyciem stanowiska badawczego Juraj Gerlici, Tomáš Lack, Jozef Harušinec – Rail vehicles wheels and brake blocks wear laboratory test stand utilization ...................... 21 Stanowiskowe badania zuycia kó zestawów koowych wspópracujcych z klockami hamulcowymi Tadeusz Gromadowski, Dariusz Wi ckowski – Oddziaywanie drga pionowych na dziecko-niemowl posadowione w foteliku podczas jazdy w samochodzie .............................................................................................. 33 Vertical vibration acting on baby transported in child car seats J a c e k K u k u l s k i – Wybrane obliczenia symulacyjne obcie konstrukcji nawierzchni kolejowej – wst pne okrelenie trwaoci i resursu eksploatacyjnego ............. 43 Selected numerical calculations for track substructure – preliminary determination of durability of service life Anna Kwasiborska, Jacek Skorupski – Metody szeregowania zada, jako narz dzie rozwizywania problemu sekwencjonowania samolotów ............................................................................................. 55 Scheduling methods as a tool for solving the problem sequencing aircraft Tomáš Lack, Juraj Gerlici – Modified strip method specification for wheel / rail contact stress evaluation .................... 63 Modyfikacja metody paskowej do analizy napre w kontakcie koa z szyn Jerzy Merkisz, Jarosaw Markowski, Marta Galant, Dominik Karpiski, Kamil Kubiak – Badania wpywu dodatku tlenowego (CH3(OCH2CH2)3OCH3) na emisj gazowych skadników spalin silnika turbinowego GTM-120 ............................................................... 83 The investigations into the influence of an additive oxygen (CH3(OCH2CH2)3OCH3) to power a model turbine engine GTM-120 Andrzej Niewczas, Joanna Rymarz, Daniel Pieniak – Porównawcza analiza niezawodnoci autobusów komunikacji miejskiej ............................ 91 The comparative analysis reliability of the city transport buses Alena Novák Sedláková – The charges policy at the specific market of airport services ............................................. 103 Polityka opat na okrelonym rynku usug lotniskowych Jolanta Maria Radziszewska-Woliska, Danuta Milczarek – KOLEJMAT - Podstawy technologii wytwarzania elementów fotela kolejowego z zastosowaniem zaawansowanych materiaów - cel projektu i wyniki bada wst pnych ................................................................................................................ 113 KOLEJMAT – Manufacturing technology basics of rail seat with the use of advanced materials – goal of project and preliminary test results Mirosaw Siergiejczyk – Efektywno eksploatacyjna systemu telematyki transportu w aspekcie niezawodnoci jego elementów .......................................................................................... 125 Exploitation efficiency of transport telematics system in aspect of reliability of its elements Olena Sivets, Marianna Jacyna – Wielko kosztów transportu w zalenoci od norm emisji spalin pojazdu ....................... 137 Quantity of transport costs depending on vehicle emissions standards Bernard Winiewski – Omijanie cyklonu tropikalnego przez statek ...................................................................... 149 Tropical cyclone avoiding during ship voyage Krzysztof Zboiski, Mirosaw Dusza – Wpyw obecnoci deterministycznych nierównoci toru na badanie statecznoci ruchu modelu pojazdu szynowego ..................................................................................... 161 Deterministic track irregularities influence on rail vehicle model stability of motion analysis Krzysztof Zboiski, Milena Goofit-Stawiska – Badanie wpywu promienia uku na dynamik pojazdu szynowego w krzywej przejciowej w otoczeniu pr dkoci krytycznej ................................................................. 175 Study of the curve radius influence on railway vehicle dynamics in transition curve at velocity around critical one Krzysztof Zboiski, Piotr Wonica – Formation of polynomial railway transition curves of even degrees .................................. 189 Ksztatowanie kolejowych krzywych przejciowych stopni parzystych Joanna ukowska – Obserwatoria bezpieczestwa jako narz dzia zarzdzania bezpieczestwem ruchu drogowego ................................................................................................................ 203 Safety observatories as the road safety management tools PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Juraj Gerlici, Tomáš Lack, Petr Doležel, Jozef Harušinec University of Žilina TEST STAND MECHANICAL SYSTEM DYNAMICS ANALYSIS The manuscript delivered: April 2013 Abstract: The paper deals with the computer analysis of the railway wheelset/rails interaction on the roller rig. The analysis is badly needed for prediction of the dynamic behaviour of the wheelset on the actual roller rig. The basic computation models as well as examined quantities, computing requirements and input conditions are presented. Keywords: test stand, wheelset /rail interaction, dynamics analysis ANALIZA DYNAMIKI MECHANICZNEGO SYSTEMU Z UYCIEM STANOWISKA BADAWCZEGO Streszczenie: W artykule przedstawiono zagadnienie badania dynamiki ukadu zestaw koowy/szyna, metodami symulacji komputerowej, z wykorzystaniem stanowiska specjalnego badawczego. Badania tego typu s istotne majc na uwadze okrelenie dynamicznych wasnoci ukadu zestaw koowy – stanowisko badawcze. W artykule przedstawiono model obliczeniowy oraz dane wejciowe I wyniki kocowe otrzymane z bada. Sowa kluczowe: stanowisko badawcze, oddziaywanie zestaw koowy/tor, analiza dynamiki zestawu koowego PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Juraj Gerlici, Tomáš Lack, Jozef Harušinec University of Žilina RAIL VEHICLES WHEELS AND BRAKE BLOCKS WEAR LABORATORY TEST STAND UTILIZATION The manuscript delivered: April 2013 Abstract: The new RAILBCOT test stand building reasons explanation. A project features definition. Railway wheel tread profiles wear research under the rail vehicle in operation conditions simulation on the test bench and the equivalent conicity change. Stand operation principles outline. A main structure components design and components parameters specification. The tests control, data acquisition and data assessment. Keywords: test stand, equivalent conicity, railway wheel tread wear, loading modulus design, structural analysis, SIMRAIL STANOWISKOWE BADANIA ZUYCIA KÓ ZESTAWÓW KOOWYCH WSPÓPRACUJCYCH Z KLOCKAMI HAMULCOWYMI Streszczenie: W artykule przedstawiono nowe stanowisko badawcze RAILBCOT do bada laboratoryjnych zuycia profilu koa kolejowego wspópracujcego z klockami hamulcowymi. Artyku omawia wykonywane badania symulujce zachowanie si ukadu koo/klocek hamulcowy przy zmiennych warunkach eksploatacyjnych, w tym zmiennej ekwiwalentnej stokowatoci koa. Zamieszczono równie opis stanowiska oraz wyniki bada testowych. Sowa kluczowe: stanowisko badawcze, ekwiwalentna stokowato, zuycie profile koa, RAILBCOT, SIMRAIL PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Tadeusz Gromadowski, Dariusz Wickowski Przemysowy Instytut Motoryzacji ODDZIAYWANIE DRGA PIONOWYCH NA DZIECKO-NIEMOWL POSADOWIONE W FOTELIKU PODCZAS JAZDY W SAMOCHODZIE Rkopis dostarczono, lipiec 2013 Streszczenie: W pracy przedstawiono problematyk zwizan z oddziaywaniem drga pionowych na dziecko-niemowl posadowione w foteliku podczas jazdy w samochodzie, w dwóch wariantach: fotelik zamocowany na fotelu przednim oraz fotelik umieszczony na kanapie tylnej. Przedstawiono zagadnienie zwizane z zagroeniem drganiami mechanicznymi w rodkach transportu drogowego. Podjto temat oddziaywania drga na dziecko-niemowl. Przeprowadzono badania eksperymentalne drogowe z wykorzystaniem manekina NIEMOWL (N). Podkrelono brak bada w tym zakresie. Na podstawie wasnych bada eksperymentalnych wykonano analiz w dziedzinie czasu. Sowa kluczowe: oddziaywanie drga, niemowl w foteliku, komfort jazdy VERTICAL VIBRATION ACTING ON BABY TRANSPORTED IN CHILD CAR SEATS Summary: The elaborate described issue of vertical vibrations impact on baby sitting in a car seat while driving. It concerns two options: baby car seat fitted to the front seat and to the back seat. The matter concerns danger of mechanical vibrations in means of transportation. Raised the subject of vibrations impact on baby. Performed experimental, road tests used manikin of a baby. The lack of tests concerning this matter is underlined. Basing on individual, experimental tests an analysis of time field has been conducted. Keywords: baby in a car seat, vibrations impact, comfort of ride, human body vibration PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Jacek Kukulski Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu WYBRANE OBLICZENIA SYMULACYJNE OBCIE KONSTRUKCJI NAWIERZCHNI KOLEJOWEJ – WSTPNE OKRELENIE TRWAOCI I RESURSU EKSPLOATACYJNEGO Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono wybrane obliczenia symulacyjne modeli nawierzchni toru przy rónych obcieniach statycznych i dynamicznych. Obliczenia te maj by materiaem wsadowym na potrzeby okrelania trwaoci i resursu eksploatacyjnego wybranych elementów konstrukcyjnych nawierzchni. Rozwizanie takie moe pozwoli na symulacyjn ocen nowoczesnych rozwiza technologicznych nawierzchni kolejowej, zwizan z ich trwaoci pod obcieniem eksploatacyjnym. Rozwaania w tym artykule s wstpnym etapem w deniu do osignicia zaoonego celu. Obliczenia numeryczne dla rónych obcie nawierzchni dostarczyy cennych informacji do dalszych prac nad proponowan koncepcj ustalania resursu eksploatacyjnego. Uzyskane wyniki oblicze wskazuj na potrzeb kontynuowania bada i dalszego doskonalenia modeli i ich weryfikacji Sowa kluczowe: nawierzchnia kolejowa, MES, analiza numeryczna, Abaqus, kontakt SELECTED NUMERICAL CALCULATIONS FOR TRACK SUBSTRUCTURE – PRELIMINARY DETERMINATION OF DURABILITY OF SERVICE LIFE Summary: The paper presents a selected simulation of the process static and dynamic loading for the track surface.These calculations are to be feedstock for determining the durability of selected components track substructure. This allow a the simulation evaluation of modern technological superstructure of their durability under service loading. The considerations in this article is a preliminary step in the quest to achieve the objective. Numerical calculations for various load conditions provided valuable information for further work on the proposed concept of determining the operational service life. The results of calculations indicate the need for further studies and further improve the models and their verification. Keywords: track structure, finite-element method, numerical calculation, Abaqus, contact PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Anna Kwasiborska, Jacek Skorupski Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu METODY SZEREGOWANIA ZADA JAKO NARZDZIE ROZWIZYWANIA PROBLEMU SEKWENCJONOWANIA SAMOLOTÓW Rkopis dostarczono, sierpie 2013 Streszczenie: W pracy przedstawiono problematyk sekwencjonowania samolotów wykonujcych operacje startu i ldowania. Zagadnienie to jest ostatnio coraz czciej podejmowane ze wzgldu na oczekiwanie istotnej poprawy przepustowoci lotnisk, przy minimalnych nakadach finansowych i organizacyjnych. Brak jest jednak skutecznych rozwiza, zwaszcza w odniesieniu do ujcia caociowego czcego w sobie róne kryteria oceny jakoci ruchu lotniczego w rejonie lotnisk. Jako jeden ze sposobów rozwizania tego problemu mona wskaza znane z literatury metody szeregowania zada. W pierwszym etapie pracy skupiono si na przegldzie metod szeregowania oraz analizie powizanej literatury w odniesieniu do ruchu lotniczego. Wskazano na moliwoci wykorzystania przedstawionych metod w rozwizaniu problemu sekwencjonowania samolotów ldujcych i startujcych. Sowa kluczowe: sekwencjonowanie samolotów, ruch lotniczy, zarzdzanie ruchem lotniskowym SCHEDULING METHODS AS A TOOL FOR SOLVING THE PROBLEM SEQUENCING AIRCRAFT Summary: The paper presents the problem of sequencing take-off and landing aircraft. This issue has been recently often made due to the expectation of significant improvement in airport capacity, with minimal financial and organizational. However, there are no effective solutions, particularly in relation to the overall approach combining the different criteria for assessing the quality of air traffic in the vicinity of airports. One of the way is to solve this problem using scheduling methods. In the first stage in this paper has focused on a review of methods for scheduling and analysis of related literature in relation to air traffic. The authors have shown the possibility of using the methods outlined in solving the problem of sequencing aircraft landing and taking off. Keywords: sequencing of aircraft, air traffic, traffic management PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Tomáš Lack, Juraj Gerlici University of Žilina MODIFIED STRIP METHOD SPECIFICATION FOR WHEEL / RAIL CONTACT STRESS EVALUATION The manuscript delivered: April 2013 Abstract: The Strip Method is often used for rail/wheel contact area and contact normal stress evaluation. The paper deals with the computational time saving procedure when the computation accuracy is guaranteed. We included the local coordinate system with a presupposed semi-circular course of the normal stress for the purpose of the integral that is necessary for deformation in the middle of individual strips evaluation. The integral is solvable analytically. The input parameters for individual parts of splines and individual strips expression are possible to insert after analytical solution. Keywords: wheel/rail contact, contact stress evaluation, modified Strip method, optimized computation procedure, Contact-TANG, Contact-NORM, FASTSIM MODYFIKACJA METODY PASKOWEJ DO ANALIZY NAPRE W KONTAKCIE KOA Z SZYN Streszczenie: Metoda paskowa (Strip Method) jest powszechnie uywana w analizie napre kontaktowych w ukadzie koo/szyna. W artykule przedstawiono zmodyfikowan procedur oblicze z zachowaniem dokadnoci uzyskiwanych wyników. Modyfikacja pozwolia na znaczne zmniejszenie czasu oblicze. Obliczenia kontaktowych napre normalnych wykonywane s w lokalnym ukadzie wspórzdnych co umoliwia obliczenia napre w pojedynczych paskach kontaktowej powierzchni. Cakowanie wykonywane jest metod analityczn. Opracowany program TFASTSTRIP bazuje na programie Kalkers FASTSIM. Parametry (funkcje) wejciowe do oblicze w elementarnym pasku s aproksymowane spalinami, co pozwala na otrzymanie analitycznego rozwizania. Sowa kluczowe: kontakt koa z szyn, kontaktowe naprenia, modyfikacja metody paskowej, optymalizacja czasu oblicze, Contact-TANG, Contact-NORM, FASTSIM PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Jerzy Merkisz, Jarosaw Markowski, Marta Galant, Dominik Karpiski, Kamil Kubiak Politechnika Poznaska, Instytut Silników Spalinowych i Transportu BADANIA WPYWU DODATKU TLENOWEGO (CH3(OCH2CH2)3OCH3) NA EMISJ GAZOWYCH SKADNIKÓW SPALIN SILNIKA TURBINOWEGO GTM-120 Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: Jednym z kluczowych kierunków bada zwizanych z wpywem transportu na rodowisko jest ograniczenie emisji zwizków szkodliwych spalin. W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonych bada i dokonano analizy wpywu dodatku tlenowego (CH3(OCH2CH2)3OCH3) do paliwa JET A-1 na emisj gazowych skadników spalin w silniku turbinowym GTM-120. Badania przeprowadzono jako badanie porównawcze emisji uzyskanej w wybranych punktach eksploatacyjnych silnika zasilanego paliwem JET A-1 i mieszaniny paliwowej o 10, 20 i 30 procentowym udziale dodatku w paliwie. Sowa kluczowe: silnik odrzutowy, emisja spalin, dodatek tlenowy THE INVESTIGATIONS INTO THE INFLUENCE OF AN ADDITIVE OXYGEN (CH3(OCH2CH2)3OCH3) TO POWER A MODEL TURBINE ENGINE GTM-120 Summary: The main direction of research relating to the impact of transport on the environment is to reduce harmful exhaust gases. This paper presents the results of the research and the analysis of the possibilities of using JET A-1 with the addition CH3(OCH2CH2)3OCH3) in turbine engine GTM-120, no engine modifications and a set of engine management electronics. An assessment of the impact of different additive content in the exhaust gas emissions such as carbon monoxide, hydrocarbons, nitrogen oxides and carbon dioxide. Keywords: jet engine, exhaust emissions, oxygen additive PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Andrzej Niewczas1, Joanna Rymarz2, Daniel Pieniak1 Wysza Szkoa Ekonomii i Innowacji w Lublinie1, Politechnika Lubelska2 PORÓWNAWCZA ANALIZA NIEZAWODNOCI AUTOBUSÓW KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ Rkopis dostarczono, lipiec 2013 Streszczenie: Celem pracy byo porównanie niezawodnoci autobusów miejskich na przykadzie marki Solaris Urbino 12 i Mercedes-Benz 628 Conecto LF w Miejskim Przedsibiorstwie Komunikacyjnym w Lublinie. Wyznaczono wskaniki niezawodnoci najbardziej awaryjnych ukadów i zespoów w zakresie czasu do pierwszego uszkodzenia. Wykazano, e w praktyce eksploatacyjnej wystpuj znaczce rónice niezawodnoci pomidzy wspóczenie produkowanymi autobusami znanych firm. Sowa kluczowe: niezawodno, autobus miejski THE COMPARATIVE ANALYSIS RELIABILITY OF THE CITY TRANSPORT BUSES Summary: The purpose of this paper is to present comparison reliability of city transport buses on the example of Solaris Urbino 12 and Mercedes-Benz 628 Conecto LF at Municipal Transport Company in Lublin. Reliability rate of the most failure construction and complex systems with the time of the first damage were determined. As demonstrated below, some reliability differences occur in practice maintenance between these days produced buses in well-known companies. Keywords: reliability, city bus PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Alena Novák Sedláková University of Žilina Faculty of Operation and Economics of Transport and Communications THE CHARGES POLICY AT THE SPECIFIC MARKET OF AIRPORT SERVICES The manuscript delivered: June 2013 Abstract: The paper is focused on scientific research in the field of charges policy at the specific market of airport services by creation of simulation models of charges policy. The urgency solution of this problem in the field of charges policy and regulation of airport charges stems from the absence of any research in this issue in the Slovak Republic, whether in terms of theoretical analysis of the issues at home or abroad, as well as development of simulation models, which are needed to regulate the market of airport services. Keywords: simulation model, charges policy, charges regulation, market of airport services POLITYKA OPAT NA OKRELONYM RYNKU USUG LOTNISKOWYCH Streszczenie: Artyku koncentruje si na badaniach naukowych w dziedzinie polityki opat na okrelonym rynku usug portowych przez tworzenie modeli symulacyjnych polityki opat. Rozwizanie i pilno tego problemu w dziedzinie polityki opat i regulacji opat lotniskowych wynika z braku bada w tym zakresie w Republice Sowackiej, zarówno pod wzgldem teoretycznym analizy problemów w kraju lub za granic, a take rozwój modeli symulacyjnych, które s potrzebne do uregulowania rynku usug lotniskowych. Sowa kluczowe: model symulacyjny, polityka opat, regulacja opaty, rynek usug portów lotniczych PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Jolanta Maria Radziszewska-Woliska, Danuta Milczarek Instytut Kolejnictwa KOLEJMAT - PODSTAWY TECHNOLOGII WYTWARZANIA ELEMENTÓW FOTELA KOLEJOWEGO Z ZASTOSOWANIEM ZAAWANSOWANYCH MATERIAÓW CEL PROJEKTU I WYNIKI BADA WSTPNYCH Rkopis dostarczono, lipiec 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono kierunki rozwoju konstrukcji siedze pasaerskich oraz stosowanych materiaów skadowych w kraju i na wiecie. Nastpnie scharakteryzowano krajowe i europejskie metody bada ogniowych i systemy klasyfikacji foteli i ich materiaów skadowych majce wpyw na bezpieczestwo poarowe pojazdów szynowych. W dalszej kolejnoci przestawiono cel, zakres i Partnerów Konsorcjum projektowego projektu KOLEJMAT, w tym bardziej szczegóowo zakres Instytutu Kolejnictwa. Omówiono dotychczasowe wyniki bada projektowych w zakresie waciwoci palno-dymowych dla wstpnie wytypowanych materiaów, które bd w ramach projektu podlegay modyfikacji. W podsumowaniu podano kierunki uniepalniania materiaów. Sowa kluczowe: bezpieczestwo poarowe pojazdów szynowych, kalorymetr stokowy, uniepalnianie KOLEJMAT – MANUFACTURING TECHNOLOGY BASICS OF RAIL SEAT WITH THE USE OF ADVANCED MATERIALS – GOAL OF PROJECT AND PRELIMINARY TEST RESULTS Summary: The paper presents the design trends of passenger seats and applied materials used in Poland and the word. Also it describes the national and European fire test methods and classification systems of seats and component materials that have influence on the fire safety of rail vehicles. Next, the paper presents goal, scope and partners of project KOLEJMAT. Scope of Instytut Kolejnictwa is described more detailed. It discussed the preliminary results of combustion properties obtained for materials pre-selected to modification. In conclusion, given the directions of materials flame retardation. Keywords: fire safety of rail vehicle, cone calorimeter, flame retardation PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Mirosaw Siergiejczyk Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu EFEKTYWNO EKSPLOATACYJNA SYSTEMU TELEMATYKI TRANSPORTU W ASPEKCIE NIEZAWODNOCI JEGO ELEMENTÓW Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W artykule przestawiono metod oceny efektywnoci eksploatacyjnej systemów telematyki transportu. Systemy telematyki transportu s w przewaajcej czci systemami zoonymi o rozbudowanej i nadmiarowej strukturze funkcjonalnej. Struktura ta jest struktur zmieniajc si w zalenoci od zmian na wejciu systemów, jak te od poprawnoci dziaania ich elementów skadowych. Std skupiono si na okreleniu stanów funkcjonalnych tych systemów i prawdopodobiestw znajdowania si w tych stanach. W celu uzyskania w miar ogólnej oceny dziaania systemów telematyki transportu, jako metod oceny przyjto analiz wielostanowego procesu eksploatacji. Przedstawiono model procesu eksploatacji uwzgldniajcy niezawodnoci elementów oraz funkcj dostpnoci systemów telematyki. Sowa kluczowe: telematyka transportu, system, efektywno, niezawodno, proces eksploatacji EXPLOITATION EFFICIENCY OF TRANSPORT TELEMATICS SYSTEM IN ASPECT OF RELIABILITY OF ITS ELEMENTS Summary: The article presents method of evaluating the exploitation efficiency of transport telematics systems. Transport telematics systems are mostly systems with expanded and surplus functional structure. This structure is a structure that varies according to changes in the input system, and of the operation of the components. Therefore, the focus was on determining the functional status of these systems, and the probabilities of being in these states. In order to get as far as the overall evaluation of transport telematics systems as a method for evaluating analysis assumed the analysis of multi-state exploitation process. Presented model of the exploitation process takes into account the reliability of components and function of the availability of telematics systems. Keywords: transport telematics system, efficiency, reliability, exploitation process PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Olena Sivets, Marianna Jacyna Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu WIELKO KOSZTÓW TRANSPORTU W ZALENOCI OD NORM EMISJI SPALIN POJAZDU Rkopis dostarczono, lipiec 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono wybrane aspekty w zakresie ksztatowania kosztów transportu w zalenoci od norm emisji spalin pojazdów. Transport drogowy, mimo i stanowi kluczow rol w gospodarczym i spoecznym yciu kraju, ma najbardziej szkodliwy wpyw na zdrowie i rodowisko naturalne. W Unii Europejskiej transport odpowiada za wytworzenie ok. 28% emisji CO2 do atmosfery, przy czym a 84% generuje transport drogowy. W artykule wskazano na te instrumenty polityki transportowej, które wpywaj na ograniczenie negatywnych skutków towarzyszcych rozwojowi transportu drogowego. Analizy kosztów transportu, uwzgldniajc pojazdy o rónych normach emisji spalin, w krajowym oraz midzynarodowym transporcie drogowym dokonano na przykadzie wybranych relacji przewozu. Wskazano równie na korzyci dla przewonika wynikajce ze zmiany taboru o normie emisji spalin EURO 3 na tabor speniajcy norm minimum EURO 5. Sowa kluczowe: emisja spalin, koszty transportu, zrównowaony transport QUANTITY OF TRANSPORT COSTS DEPENDING ON VEHICLE EMISSIONS STANDARDS Abstract: The paper presents selected aspects of transport costs depending on vehicle emission standards. Road transport plays a key role in economic and social life of the country and has the most adverse impact on health and the environment. In the EU, transport is responsible for producing about 28% of CO2 emissions into the atmosphere, where road transport produces 84% of it. The article indicates on the transport policy instruments that affect the reduction of negative effects accompanying the growth of road transport. Analysis of costs arising from the different emissions standards in the domestic and international road transport was made on example with the different transport relations. The article also points to the benefits of the carrier resulting from a changes in fleet with the emission standards EURO 3 on fleet with the minimum standard EURO 5. Keywords: exhaust emissions, transport costs, sustainable transport PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Bernard Winiewski Akademia Morska w Szczecinie, Instytut Nawigacji Morskiej OMIJANIE CYKLONU TROPIKALNEGO PRZEZ STATEK Rkopis dostarczono, lipiec 2013 Streszczenie: Na akwenach objtych wystpowaniem cyklonów tropikalnych naley zachowa procedury pozyskiwania informacji, identyfikacji niebezpieczestwa, wykonania nakresów bezpiecznych kursów i prdkoci statku celem uniknicia obszaru zagroenia cyklonem. Jedn z trudniejszych decyzji jest wybór kursu i prdkoci statku przy przecinaniu si trasy statku z prognozowanym torem cyklonu. Sowa kluczowe: omijanie cyklonów tropikalnych TROPICAL CYCLONE AVOIDING DURING SHIP VOYAGE Summary: On the waters where tropical cyclones may appear the procedures of obtaining information, hazard identification, and safety performance by plotting courses and vessel speed should be filled. One of the most difficult decision is to choose the course and speed of the ship when crossing the projected path of the storm. Keywords: tropical cyclones avoidance PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Krzysztof Zboiski, Mirosaw Dusza Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu WPYW OBECNOCI DETERMINISTYCZNYCH NIERÓWNOCI TORU NA BADANIE STATECZNOCI RUCHU MODELU POJAZDU SZYNOWEGO Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: Artyku stanowi kontynuacj wczeniejszych prac autorów powiconych badaniom statecznoci ruchu modeli pojazdów szynowych. W oparciu o autorsk metod zbadano wpyw wielu parametrów ukadu pojazd szynowy – tor na stateczno ruchu. Byy to w wikszoci badania realizowane w warunkach stacjonarnych. Warunki takie oznaczaj brak zewntrznych czynników mogcych wprowadza zaburzenia do ukadu w czasie trwania symulacji ruchu. W ukadzie rzeczywistym sytuacja taka wystpuje bardzo rzadko a jednym z czynników zaburzajcych ruch podstawowy pojazdu s nierównoci toru. Kolejnym krokiem w doskonaleniu modelu i metody badawczej jest wprowadzenie warunków dynamicznych poprzez uwzgldnienie w badaniach nierównoci toru. Zastosowano wycznie harmoniczne nierównoci poprzeczne. Porównano wyniki symulacji ruchu na torze gadkim i torze z nierównociami. Oceniono skuteczno metody bada. Sowa kluczowe: stateczno ruchu, symulacje komputerowe, nierównoci toru DETERMINISTIC TRACK IRREGULARITIES INFLUENCE ON RAIL VEHICLE MODEL STABILITY OF MOTION ANALYSIS Summary: The article is continuation of earlier authors works devoted to rail vehicle models stability analysis. Several of vehicle – track model parameters which influence stability were tested by use of authors method. The kineto-statical conditions were applied in most of this researches. It means no presence of any external factors affected the system during simulation of motion. In real system such conditions exist very seldom. Track irregularities are one of the factors being always present in real track. In order to improve the model and method of researches, dynamic conditions were taken into account by track irregularity introduction. The lateral harmonic irregularities were applied only. Comparison of results obtained from model with track irregularities and without irregularities was done. Efficiency of the method was evaluated. Keywords: stability, computer simulation, track irregularity PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Krzysztof Zboiski, Milena Goofit-Stawiska Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu BADANIE WPYWU PROMIENIA UKU NA DYNAMIK POJAZDU SZYNOWEGO W KRZYWEJ PRZEJCIOWEJ W OTOCZENIU PRDKOCI KRYTYCZNEJ Rkopis dostarczono, maj 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki bada wpywu promienia uku na dynamik pojazdu szynowego w krzywej przejciowej (KP) w otoczeniu prdkoci krytycznej. Wykorzystano model pasaerskiego 4 – osiowego wagonu MK111 o 38 stopniach swobody. Zosta on wygenerowany programem ULYSSES do automatycznej generacji równa ruchu. W wykonanych badaniach symulacyjnych pojazd porusza si zawsze po trasie zoonej z toru prostego, krzywej przejciowej i uku koowego. Jako krzyw przejciow przyjto parabol 3 – go stopnia, a promienie uków R=600, 2000, 4000 i 6000 m. W artykule przedstawiono wyniki symulacji komputerowych reprezentujce przemieszczenia poprzeczne y zestawów koowych i ram wózków wagonu. Przedstawione badania s fragmentem szerszych docieka dotyczcych wasnoci dynamicznych pojazdów szynowych w KP przy prdkociach wikszych od krytycznej. Sowa kluczowe: symulacja numeryczna, krzywa przejciowa, prdko krytyczna STUDY OF THE CURVE RADIUS INFLUENCE ON RAILWAY VEHICLE DYNAMICS IN TRANSITION CURVE AT VELOCITY AROUND CRITICAL ONE Summary: This paper presents results of the study of curve radius influence on the dynamics of railway vehicle in transition curve (TC) for velocities around critical one. The rail vehicle model of passenger 4 - axle coach MK111 of 38 degrees of freedom was used. It was generated with ULYSSES - program for the automatic generation of equations of motion. In the performed simulation studies the routes always consisted of straight track, transition curve and circular arc. The transition curve was always 3rd degree parabola type. Radius R of use circular arc was equal to 600, 2000, 4000 and 6000 m. The results of computer simulations presented in the paper are lateral displacements y of wheelsets and bogie frames. Presented results are a part of the wider studies on railway vehicles dynamical properties in TC at velocities higher than the critical one. Keywords: numerical simulation, transition curve, critical velocity PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Krzysztof Zboiski, Piotr Wo nica Warsaw University of Technology, Faculty of Transport FORMATION OF POLYNOMIAL RAILWAY TRANSITION CURVES OF EVEN DEGREES The manuscript delivered: May 2013 Abstract: This paper presents new results obtained by its authors while searching for the proper shape of polynomial railway transition curves (TCs). The search for the proper shape means the evaluation of the curve properties based on chosen dynamical quantities and generation of such shape with use of mathematically understood optimisation methods. The studies presented now and in the past always had got a character of the numerical tests. For needs of this work advanced vehicle model, dynamical track-vehicle and vehicle-passenger interactions as well as optimisation methods were exploited. In the model and its software complete rail vehicle model of 2-axle freight car, the track discrete model, and non-linear description of wheel-rail contact are applied. That part of the software, being vehicle simulation software, is combined with library optimisation procedures into the final computer programme. The main difference between this and previous papers by the authors are the degrees of examinated polynomials. Previously authors tested polynomial curves of odd degrees, now they focus on TCs of 6th, 8th and 10th degrees without curvature and superelevation ramp tangence in the TC’s terminal points. The fundamental demands that refer to values of curvature and superelevation in terminal points of TC are preserved. The aim of present article is to find the polynomial TCs’ optimum shapes which are determined by the possible polynomial configurations. Two dynamical quantities being the results of simulation of railway vehicle advanced model are exploited in the determination of quality functions (QFs). These are: minimum of integral of vehicle body lateral acceleration (QF14) and minimum of value of vehicle body maximum lateral displacement (QF15). Keywords: polynomial railway transition curves, computer simulation, optimisation 202 Krzysztof Zboiski, Piotr Wonica KSZTATOWANIE KOLEJOWYCH KRZYWYCH PRZEJCIOWYCH STOPNI PARZYSTYCH Streszczenie: W artykule przedstawione wyniki optymalizacji ksztatów wielomianowych krzywych przejciowych (KP). Poszukiwanie waciwego ksztatu krzywej przejciowej oznacza ocen wasnoci krzywej opartej na waciwociach dynamicznych i wygenerowanie takiego ksztatu z wykorzystaniem matematycznych metod optymalizacji. Wyniki zaprezentowane teraz i w przeszoci zawsze miay charakter zaplanowanych testów numerycznych. Wykonywano je za pomoc programu do symulacji ruchu pojazdu szynowego, poczonego z biblioteczn procedur optymalizacyjn. Tak poczone oprogramowanie umoliwia optymalizacj ksztatu krzywych przejciowych ze wzgldu na kryteria dynamiczne. W badaniach nad optymalnym ksztatem krzywych przejciowych wykorzystano model dwuosiowego wagonu towarowego. W pracy wykorzystano nieliniowy model opisu kontaktu koo-szyna. Gówn rónic pomidzy niniejszym a poprzednimi artykuami autorów by stopie wielomianu. Poprzednio autorzy badali krzywe stopni nieparzystych. Teraz skupili si na stopniach - 6., 8. i 10 bez stycznoci krzywizny i rampy przychykowej w skrajnych punktach. Fundamentalne wymaganie dotyczce krzywizny i rampy przechykowej zostao zachowane. Celem niniejszego artykuu jest znalezienie optymalnych ksztatów KP ze wzgldu na przyjte konfiguracje wielomianu. Przyjto dwie funkcje celu bdce wynikiem symulacji ruchu pojazdu. S nimi: caka z przyspieszenia poprzecznego rodka masy nadwozia oraz maksymalne wychylenie poprzeczne rodka masy nadwozia. Sowa kluczowe: wielomianowe krzywe przejciowe, symulacja komputerowa, optymalizacja PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 101 Transport 2014 Joanna ukowska Politechnika Gdaska OBSERWATORIA BEZPIECZESTWA JAKO NARZDZIA ZARZDZANIA BEZPIECZESTWEM RUCHU DROGOWEGO Rkopis dostarczono, listopad 2013 Streszczenie: Dowiadczenia pastw, które osigny due sukcesy w redukcji zagroenia w ruchu drogowym wyranie wskazuj na konieczno prowadzenia dziaa systemowych, zaplanowanych w dugiej perspektywie czasowej. Wanym elementem tego podejcia jest zorganizowanie systemu gromadzenia i analizowania danych o stanie bezpieczestwa na drogach. Suy on zarówno jako narzdzie wspierajce prace instytucji i jednostek realizujcych zadania na rzecz utrzymania bezpieczestwa, jak i rodek informowania spoeczestwa o zagroeniach zwizanych z ruchem drogowym. Powysze wie si z koniecznoci wypracowania zasad funkcjonowania takiego systemu w Polsce. Zgodnie z rekomendacjami projektu SafetyNet w kadym kraju czonkowskim Unii Europejskiej powsta powinno bowiem krajowe obserwatorium bezpieczestwa ruchu drogowego, wspópracujce zarówno z obserwatorium europejskim (ERSO), jak i sieci obserwatoriów regionalnych. Sowa kluczowe: bezpieczestwo, ruch drogowy, obserwatoria bezpieczestwa ruchu drogowego SAFETY OBSERVATORIES AS THE ROAD SAFETY MANAGEMENT TOOLS Summary: The experience of countries that have achieved great success in reducing the risk in traffic clearly indicate the need for system activities planned in the long term. An important element of this approach is to organize the system of collection and analysis of data on road safety. It is used both as a tool to support the activities and measures toward road safety undertaken by of the institutions and individuals as well as the mean of informing the public about the dangers of road traffic. This requires the creation of rules of operation of such a system in Poland. In accordance with the recommendations of the SafetyNet project each Member State of the European Union should develop national road safety observatory, cooperating with both the European Observatory (ERSO) and a network of regional observatories. Keywords: safety, road traffic, road safety observatories