Dopalacze kontra… czyli jak walczyć z nudą

Robert Czerwiński – policjant,
oficer prasowy KMP w Słupsku
W ostatnich latach coraz częściej
słyszymy w środkach masowego
przekazu, ale także w dyskusjach w
najbliższym otoczeniu o
substancjach, które posiadają
właściwości psychoaktywne. Ich
działanie zbliżone jest do
narkotyków.
- dopalacze,
- środki pobudzające,
- substancje psychoaktywne,
- party pills,
- designer drugs,
- pixy,
- tablety,
- dopki
itd.
Mogą występować w postaci proszku,
kryształków, pigułek, kapsułek, suszu, kadzidełek.
Dopalacze występują w internecie pod nazwami:
- sole kąpielowe,
- pożywka dla roślin,
- nawóz roślinny,
- kadzidełka,
- … do badań botanicznych,
- chemikalia do badań i artykuły kolekcjonerskie.
Na opakowaniach widnieje często napis „produkt
nie jest przeznaczony do spożycia”, choć
wiadomo, że kupowany jest po to, aby
wprowadzać go do organizmu. W składzie
rzekomych soli do kąpieli, nawozów do roślin czy
pochłaniaczy wilgoci znajdują się pewne ilości
nowych substancji psychoaktywnych, dopalacza
działającego na ośrodkowy układ nerwowy. Po
zażyciu tzw. turbopochłaniacza do wilgoci objawy
są podobne jak po narkotykach, a nawet silniejsze.
Substancje te mogą być wciągane przez nos,
wstrzykiwane, inhalowane.
1)
2)
3)
mikrostrukturalne,
rodzinne,
indywidualne.
-
środowisko sąsiedzkie,
rówieśnicze,
szkolne,
środowisko w pracy.
-
-
-
-
brak zaspokojenia podstawowych potrzeb: miłość,
bezpieczeństwo, akceptacja, zrozumienie,
występowanie uzależnienia w rodzinie,
traumy i zaburzenia psychiczne,
problemy rodzinne (przemoc, alkoholizm,
porzucenia),
brak wzorców, więzi z rodzicami, niewłaściwa
komunikacja,
niewydolność wychowawcza.
-
niska samoocena,
niedojrzałość emocjonalna,
nieumiejętność radzenia sobie ze stresem,
problemy,
mała wiedza,
brak asertywności.
-
zaburzone więzi emocjonalne w rodzinie,
nuda,
ciekawość,
chęć spróbowania jak działa,
przeżycie nieznanego doświadczenia,
ucieczka od problemów,
naśladownictwo,
wpływ rówieśników.
 Bądź
przykładem – postępuj tak, by być
wiarygodnym. Dzieci są obserwatorami i łatwo
zauważają, kiedy nie mówisz prawdy.
 Wymagaj – stawiaj warunki możliwe do
spełnienia,
 Bądź konsekwentny,
 Poznaj przyjaciół i znajomych dziecka,
 Szanuj wybory i opinię – doradzaj, ale nie narzucaj
woli,
 Nie przesadzaj z opiekuńczością – pozwól dziecku
zdobywać doświadczenia, nawet, gdy popełnia
błędy. Bądź czujny i w porę reaguj.
-
-
-
oddalenie od więzi,
kłopoty z nauką,
drobne kłamstewka, kręci, lawiruje,
rozdrażnienie i zniecierpliwienie,
ospałość lub nadmierne pobudzenie – sypianie o
dziwnych porach,
znikanie z domu i unikanie kontaktu po powrocie,
w dyskusji kwestionuje szkodliwość narkotyków,
bagatelizuje i jest za ich legalizacją,
-
-
nadmierny apetyt lub jego brak,
przekrwione oczy,
zwężone lub rozszerzone źrenice,
katar,
dziwny zapach w pokoju, przedmioty – fifki, fajki,
bibułki, folie aluminiowe, nieznane leki,
z domu znikają pieniądze i wartościowe
przedmioty.
W trosce o bezpieczeństwo naszych dzieci
powinniśmy jako społeczeństwo, zarówno
pedagodzy, rodzice, jak i opiekunowie, wiedzieć o
kilku ważnych sprawach.
DOPALACZE są sprzedawane w bardzo kolorowych
opakowaniach, a strony internetowe z nimi wydają się
być atrakcyjne szczególnie dla młodych odbiorców.
Internetowi sprzedawcy dopalaczy rozszerzyli swą
działalność zakładając sklepy stacjonarne, pierwszy w
Łodzi. Oferowane w nich produkty były sprzedawane
jako wyroby kolekcjonerskie i nie istniały żadne prawne
przesłanki ku ich zamknięciu. Z badań CBOS-u wynika,
że w 2013 roku 5,2 % ankietowanych odpowiedziało, że
zażywało dopalacze.
Mimo walki władz państwa polskiego z problemem
dopalaczy i próbą zamknięcia w Polsce sklepów, nie
zlikwidowano problemu dystrybucji wśród konsumentów.
Wciąż pojawiają się nowe kanały dystrybucji, głównie
sprzedaż internetowa. Największym sklepem z dopalaczami
jest internet.
Sprzedaż stacjonarna jest w Polsce nielegalna. Stało
się tak na skutek ustawy z dnia 27 listopada 2010 roku o
zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o
Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 8 października 2010
roku / Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1396 podaje, że sprzedaż
tzw. „dopalaczy” określanych przez ustawodawcę jako środki
zastępcze jest zakazana na terenie RP. Osoby oraz podmioty
gospodarcze łamiące ten zakaz mogą otrzymać grzywnę w
wysokości od 20 tysięcy do miliona złotych. Niestety zakaz
sprzedaży dopalaczy na terenie RP ograniczył, ale nie
wyeliminował zjawiska handlu tymi środkami.
Zdobywanie narkotyków nie jest – wbrew
pozorom – żadną trudnością. Do środków
odurzających można mieć dostęp kupując
wyłącznie artykuły dostępne w zwykłym sklepie.
Narkotyki można dostać od kolegów, można je
kupić u dilera. Przy tej łatwości wejścia w
posiadanie środków odurzających jedyną
skuteczną metodą ochrony dziecka przed wejściem
w uzależnienie od środków psychoaktywnych (w
tym także od alkoholu) jest takie jego
wychowanie, żeby nie chciało brać narkotyków.
Zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawie o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
 W dniu 27 listopada 2010rweszła w życie Ustawa z dnia 8 października 2010 r. o zmianie
ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
 Nowelizacja ustawy zabrania wytwarzania i wprowadzania do obrotu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej środków zastępczych tzw. dopalaczy (art. 44a i art. 44b ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii). Za złamanie zakazu grozi kara finansowa od 20 tys. do miliona
złotych (art.52a ww ustawy). Inspektorzy sanitarni będą mogli wstrzymać obrót podejrzaną
substancją, a nawet zamknąć punkty jej wytwarzania i sprzedaży. Zamknięcie sklepu lub
hurtowni z podejrzanym produktem będzie możliwe maksymalnie na trzy miesiące

Ustawa wprowadza także zakaz reklamy lub promocji środka zastępczego pod karą
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Zabronione zostało reklamowanie i
promowanie środków spożywczych lub innych produktów poprzez sugerowanie, że posiadają
one działanie takie jak substancje psychotropowe lub środki odurzające lub ich użycie może
spowodować skutki takie jak działania substancji psychotropowych lub środków odurzających
(art. 20 ust. 3 opisywanej ustawy).

Kara do trzech lat więzienia grozi za samo udostępnienie małoletnim substancji
psychoaktywnej - np. dopalaczy - której użycie może narazić na niebezpieczeństwo życie lub
zdrowie. Karani będą też sprzedawcy w internecie, nawet jeżeli strony będą umieszczone na
zagranicznych serwerach.

Obowiązuje całkowity zakaz sprzedaży substancji psychoaktywnych osobom, które nie
ukończyły 18 roku życia.


Zmiana ustawy przewidziała karalność każdego udostępniania dopalaczy
dzieciom - nie tylko przez samych sprzedawców. Wprowadzono zakaz reklamy
sugerującej konsumentom, że zawarte w dopalaczach substancje działają np. jak
środki odurzające oraz uniemożliwiającej wycofanie z handlu nawet do 18
miesięcy substancji, co do której istnieją podejrzenia ,że może być szkodliwa dla
zdrowia. Kara za udostępnienie małoletnim dopalaczy obowiązuje także w
przypadku posługiwania się internetem, nawet jeżeli strony będą umieszczone są
na zagranicznych serwerach. Okoliczność, że np. strona będzie hostowana na
serwerze brytyjskim, tajwańskim, czy jeszcze innym, nie na polskim, nie ma
żadnego znaczenia dla odpowiedzialności karnej, w sytuacji gdy do udostępnienia
towaru dochodzi przez to, że zostanie on ostatecznie wysłany i doręczony na
terytorium Polski. Co więcej odpowiedzialność osoby udostępniającej nie jest
uzależniona od jej narodowości. Nie będzie żadnej odmienności w zakresie
ścigania zakupów przez internet.
Warto pamiętać, że dopalacze czy smart drug są substancjami szkodliwie
działającymi na organizm i zostały w Polsce całkowicie zdelegalizowane. Ostatnie
uregulowania prawne utrudniły handel dopalaczami, ale istnieje możliwość
sprowadzania zakazanych substancji za pośrednictwem zagranicznych sklepów
internetowych. Próbą rozwiązania problemu jest wprowadzanie kolejnych
środków podejrzewanych o bycie składnikiem dopalaczy na listę substancji
zakazanych i kontrolowanych. Nowelizacja ustawy stworzyła możliwość
zawieszenia handlu związkami potencjalnie niebezpiecznymi oraz wprowadziła
zakaz reklamy skojarzeniowej.
-
bóle w klatce piersiowej,
irracjonalna mowa, potok słów,
agresja,
napady paniki,
bezsenność,
wahania nastroju,
nudności
lęki,
próby samobójcze,
przerażające wizje,
halucynacje,
utrata kontroli nad sobą.

Narkotyki bierze się, bo są i właściwie wszyscy je biorą. Bierze się, bo to modne, żeby nie
okazać się outsiderem w grupie rówieśniczej, w której normą jest branie na prywatkach lub w
innych sytuacjach towarzyskich.

Na przykład jeśli okaże się, że branie narkotyków umożliwi nastolatkowi przynależność do
grupy rówieśniczej, na której mu zależy i spowoduje, że będzie w tej grupie akceptowany, to
zacznie on systematycznie je brać, bo dzięki narkotykom zaspokajana jest jego potrzeba
przynależności do grupy rówieśniczej i bycia przez nią akceptowanym.

Innym mechanizmem wejścia w uzależnienie jest odkrycie, że narkotyki blokują przeżywanie
dyskomfortu związanego z niemożnością zaspokojenia potrzeb psychoemocjonalnych.
Zagrożone są te osoby, które czują się samotne, mają wrażenie, że nie spełniają oczekiwań
swoich rodziców, czują się gorsze i mniej atrakcyjne od swoich kolegów, chcą uciec od swoich
problemów, boją się świata, w którym żyją.

Tak więc najczęściej biorą narkotyki i uzależniają się osoby, które mają problemy z
samooceną, niezaspokojone podstawowe potrzeby i zaburzony system wartości. Jako rodzice
powinniśmy więc postarać się, żeby nasze dziecko miało solidny, ugruntowany system
wartości, wiedzę na temat tego, co jest dobre, a co złe. Powinniśmy zadbać, żeby jego
podstawowe potrzeby były zaspokojone. Jeśli także będziemy wzmacniać poczucie własnej
wartości dziecka, to wszystko będzie w porządku
1)
2)
3)
4)
rodzina, dom, wzorce,
autorytety, tempo życia, tabloidowo-plastikowy
świat,
szkoła, instytucje, domy kultury,
zainteresowania, kościół,
rozwijanie pasji życiowych i zainteresowań
(sport, muzyka, sztuka, informatyka).







Potrzeba zdrowia
Szacunek dla własnego ciała, własnej fizyczności jest jedną z podstaw zdrowego
życia. Dziecko musi nauczyć się od Ciebie, jak ważną rzeczą jest uprawianie
jakiegoś sportu, odpowiednie odżywianie się i niepalenie papierosów.
Żeby osiągać pożądane cele wychowawcze, musisz stosować właściwe metody.
Modeluj pożądane zachowania, bądź dla swojego dziecka przykładem i
autorytetem
Niezwykle istotną rzeczą jest osobisty przykład. Zupełnie nieważne jest to, co
mówimy dziecku, jeśli sami robimy coś innego. Osobisty przykład jest jedynym
skutecznym sposobem wpływania na zachowania dzieci. To zdanie odnosi się w
pełni do wszystkiego, co robimy z naszymi dziećmi.
Tylko żyjąc w taki sposób, do jakiego chcesz przekonać swoje dziecko, możesz je
skutecznie wychowywać. Jeśli chcesz, żeby Twoje dziecko nie paliło papierosów –
sam nie pal. Nie zapominaj też, że dzieci z zasady przerastają swoich rodziców.
Jeśli Ty od czasu do czasu poimprezujesz ze znajomymi przy kilku piwkach i
wódeczce, ono pewnie też zacznie się bawić, ale już przy piwie i.... no właśnie –
marihuanie, a może amfetaminie lub extasy. W końcu podobno marihuana jest
mniej szkodliwa niż alkohol...
Nie obawiaj się przyznawać do swojej niewiedzy. To jeden ze sposobów na
budowanie autorytetu. W końcu nikt nie oczekuje, że wiesz wszystko.
"Narkotyki? Na co mi to. Odleć z nami, nie z
narkotykami!"
„Dopal dopalaczom”
Dziękuję za uwagę