Budowa anatomiczna łodygi

Zofia Całka
[email protected]
nauczany przedmiot: biologia
Zespół Szkół Licealno-Zawodowych w Polanowicach
Scenariusz lekcji dla klasy i LO
Temat: Budowa anatomiczna łodygi.
Zakres treści:
- budowa pierwotna i wtórna łodygi,
- różnice między budową anatomiczną łodygi roślin jednoliściennych
i dwuliściennych
- wiązki otwarte i zamknięte
Cele: Zdobycie wiadomości o budowie anatomicznej łodygi jedno- i dwuliściennych, poznanie
mechanizmów powodujących przyrosty wtórne.
Kształtowanie umiejętności obserwacji, dostrzegania współzależności w budowie
i funkcjach organów roślinnych., korzystanie z informacji słownej i graficznej,
strukturalizacji treści poznawczych.
Rozwijanie postawy badawczej przez zachęcanie do nie kierowanych działań,
zwiększanie aktywności. poznawczych uczniów , podtrzymywanie zainteresowań
przedmiotem.
Metody: ćwiczenia i praca z podręcznikiem.
Formy pracy: indywidualna i zbiorowa.
Strategia: O.
Środki dydaktyczne: foliogramy przedstawiające przyrost wtórny łodygi dwuliściennej,
podręcznik szkolny,preparaty budowy anatomicznej łodyg roślin
jednoliściennych i dwuliściennych,własne materiały przyniesione do badań
(fasola,kliwia)
Tok lekcji
1. Kontrola pracy domowej:
Grupowi składają sprawozdanie o pracy domowej, której tematem był krótki opis
doświadczenia przeprowadzonego w klasie, wykazującego rolę łodygi w przewodzeniu
substancji między korzeniem, a innymi częściami rośliny.
2. Podanie tematu lekcji:
a. Nawiązanie do wiadomości znanych na temat budowy i roli łodygi – uczniowie
w grupach przypominają sobie znane wiadomości;
b. Referowanie przez wyznaczonych przez nauczyciela uczniów wiadomości zebranych
w grupach;
c. Postawienie problemu głównego,: „Jaki jest związek między rolą łodygi a jej
budową wewnętrzną?”
w grupach opracowano problemy szczegółowe, które zapisano na tablicy:
- Czy w łodydze „występują tkanki poznane w korzeniu?
- Jaką rolę pełnią tkanki występujące w łodydze?
- Jak jest zbudowana tkanka przewodząca łodygi?
1
-
Jaka jest rola łodygi w życiu rośliny?
3. Rozwiązywanie problemów:
Problemy szczegółowe rozwiązano w grupach:
a) przez obserwację makroskopową łodygi kliwii i mikroskopową barwionego
preparatu łodygi fasoli,
b) przez przypomnienie budowy tkanek,
c) przez zapoznanie się z opisem wiązki przewodzącej – podręcznik i rysunek oraz
z modelem wiązki przewodzącej
d)przez obserwację ściętej łodygi kliwii, na przekroju której zauważono wypływanie
soków z wiązek przewodzących oraz wykorzystanie wykonanego wcześniej
doświadczenia wykazującego przewodzenie substancji pokarmowych przez łodygę
kliwii.
4. Opracowanie nowego materiału:
Problemy szczegółowe i problem główny rozwiązano w pracy indywidualnej, grupowo
i zbiorowo.
Formy pracy:
a) indywidualna – oglądanie materiałów , czytanie , własna próba rozwiązania;
b) grupowa – porównywanie i dyskutowanie oraz uzgadnianie wyników;
c) zbiorowa - wysłuchanie dwóch sprawozdań z wyników pracy grupowej oraz
dyskusja nad sprawozdaniami ( uzupełnianie, korekty)
5. Zebranie wyników:
Zarówno w korzeniu, jak i w łodydze występuje tkanka okrywająca, miękiszowa
przewodząca.
Poza tym występuje tkanka wzmacniająca i twórcza.
Skórka chroni roślinę przed nadmiernym parowaniem i uszkodzeniem. w miękiszu
w komórkach położonych bliżej skórki występują ciałka zieleni ( asymilacja). Wiązki
przewodzące rozprowadzają substancje pokarmowe. Tkanka wzmacniająca usztywnia
łodygę a tkanka twórcza powoduje wzrost łodygi. Wiązka przewodząca składa się
z naczyń ( przewodzących wodę z solami mineralnymi z korzenia do liści) oraz z rurek
sitowych (rozprowadzających wytworzone w liściach asymilaty).
6. .Integracja (podsumowanie lekcji)
Uczniowie zapisują do zeszytu notatkę, która jest odpowiedzią na problem główny:
Budowa wewnętrzna łodygi umożliwia wykonywanie następujących zadań:
-rozprowadzenie substancji pokarmowych po łodydze;
-utrzymywanie liści, kwiatów i owoców.
Wykonano schematyczny rysunek na tablicy i w zeszytach fragmentu przekroju
poprzecznego łodygi.
7. Praca domowa.
Pogłębienie i utrwalenie wiadomości zdobytych na lekcji:
a) praca obowiązkowa dla wszystkich uczniów– "Czym różni się przyrost wtórny
korzenia od przyrostu wtórnego łodygi?"
b) dla chętnych –wykonaj z dowolnie wybranego materiału model rurki sitowej
i naczynia.
8. Piśmiennictwo
a) Batko A., Kofta W., Kukier-Wyrwicka M., Werban-Jakubiec H., Wrzosek M.Botanika i biologia komórki. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego. Prószyński
i S-ka, Warszawa 1999r.
b) Podbiałkowska M., Podbiałkowski Z.- Biologia z higieną i ochroną środowiska.
Podręcznik dla kl. i LO; WSiP Warszawa 1989r.
2