Umowa o dzieło

Transkrypt

Umowa o dzieło
ZANIM PODEJMIESZ PRACĘ
Stosunek pracy
Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne
www.pip.gov.pl
Umowa o pracę a
umowy cywilnoprawne
W obecnym stanie prawnym praca może być
wykonywana nie tylko na podstawie
umowy o pracę,
ale
również na podstawie umów cywilnoprawnych tj.:
umowy o dzieło,
umowy zlecenia.
Zanim podejmiesz pracę
2
Umowa o pracę a umowy prawa
cywilnego
Zatrudnienie pracownicze – jest
efektem zawarcia
umowy o pracę (na okres próbny , czas określony, czas nie
określony, na zastępstwo). Najważniejszą konsekwencją
podpisania takiej umowy jest bezwzględny obowiązek
stosowania postanowień kodeksu pracy.
Zatrudnienie niepracownicze - jest efektem zawarcia
umowy prawa cywilnego (umowa-zlecenie, umowa o dzieło,
umowa o świadczenie usług, kontrakt menedżerski).W takiej
sytuacji prawa i obowiązki stron umowy reguluje wyłącznie
jej treść oraz kodeks cywilny. Nie stosuje się kodeksu pracy.
Zanim podejmiesz pracę
Umowa o pracę a umowy
cywilnoprawne
O charakterze łączącego strony stosunku prawnego decyduje jego
treść a nie nazwa nadana przez strony. Treść stosunku pracy została
zdefiniowana w Kodeksie pracy (art. 22 § 1)
Zatrudnienie w warunkach charakterystycznych dla stosunku
pracy jest zatrudnieniem pracowniczym bez względu
na nazwę
zawartej przez strony umowy, czyli:
Zanim podejmiesz pracę
4
Cechy stosunku pracy
podporządkowanie pracownika kierownictwu pracodawcy,
odpłatność wykonywanej pracy,
praca wykonywana jest osobiście przez pracownika,
powtarzalność czynności w określonych odcinkach czasowych,
ryzyko ekonomiczne, socjalne i gospodarcze procesu
produkcyjnego,
praca jest wykonywana w miejscu i czasie wyznaczonym przez
pracodawcę,
jej przedmiotem jest wykonywanie pracy a nie jej rezultat.
Poznaj swoje prawa w pracy
5
Ważne!
Umowa
o
wykonanie
pracy
nie
posiadająca
wyżej
wymienionych cech nie powoduje powstania stosunku pracy.
Gdy w umowie występują z równym nasileniem cechy umowy o
pracę i innej umowy (np. umowy zlecenia) wówczas rozstrzygająca o
typie umowy jest wola stron.
Zanim podejmiesz pracę
6
Umowa o dzieło
Poprzez zawarcie umowy o dzieło wykonawca zobowiązuje się
wykonać oznaczone dzieło na rzecz zamawiającego, za
wynagrodzeniem określonym w umowie.
Materialny rezultat umowy powinien być z góry określony:
uszycie ubrania, remont budynku, naprawa powierzonej rzeczy;
stworzenie utworu literackiego, naukowego, kartograficznego, czy
programu komputerowego,
sporządzenie bilansu, wykonanie zdjęć, witryny internetowej (dzieło
materialne) lub organizacja koncertu, konferencji, prezentacji nowego
produktu firmy (dzieło niematerialne).
Brak podporządkowania – nie ma obowiązku stosowania się do
poleceń zamawiającego, brak kierownictwa.
Zanim podejmiesz pracę
7
Umowa zlecenia
Ważne jest staranne i sumienne wykonywanie powierzonych
zadań, a nie ich efekt.
Celem umowy zlecenia jest samo działanie (praca), które nie
musi doprowadzić do osiągnięcia określonego rezultatu.
Przedmiotem tej umowy jest zazwyczaj świadczenie usług
różnego rodzaju .
„Umowa zlecenia z reguły określa rodzaj wykonywanych czynności i w zasadzie
nie może polegać na pozostawaniu w dyspozycji zlecającego i wykonywaniu
stosownie do jego potrzeb czynności zlecanych na bieżąco”. (I PKN 307/99)
Np. uzyskanie obrotu jest dziełem, ale praca z klientem na rzecz
uzyskania obrotu nie może zostać nazwana dziełem lecz
zleceniem.
Umowa ta może być również nieodpłatna.
Zanim podejmiesz pracę
8
Zapamiętaj!
Pracodawcy nie mogą zastępować umów o pracę umowami
cywilnoprawnymi.
Zawierając umowę cywilnoprawną zleceniobiorca i wykonawca
nie stają się pracownikami i nie podlegają ochronie prawnej, jak osoby
będące pracownikami i nie mają uprawnień w zakresie :
urlopu wypoczynkowego czy
prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
chyba że prawa takie zostaną zapisane w umowie.
Zleceniobiorca i Wykonawca nie są podporządkowani
zleceniodawcy i nie muszą stosować się do jego poleceń.
Zanim podejmiesz pracę
9
Przestrzeganie przepisów prawa pracy przy
zatrudnianiu.
Opierając się na wynikach kontroli, informacjach od
pracowników i sygnałach z mediów oraz od partnerów
społecznych - inspekcja pracy zaplanowała na lata 2013 -2015
działania koncentrujące się na kontroli prawidłowości
zawierania umów cywilnoprawnych.
W latach 2013 i 2014 zostały przeprowadzone kontrole:
• planowe w wytypowanych zakładach różnych branż,
• jak i kontrole związane z badaniem skarg.
Zanim podejmiesz pracę
Przestrzeganie przepisów prawa pracy przy
zatrudnianiu.
2013r.
• 92 osobom w 66 zakładach
nie potwierdzono na piśmie
rodzaju i warunków
zawartych z nimi umów
o pracę (w tym 21 osobom
zarejestrowanym jako
bezrobotni).
• Po kontrolach inspektorów
potwierdzono 64 pracownikom .
Zanim podejmiesz pracę
2014r.
• 109 osobom w 69 zakładach
nie potwierdzono na piśmie
rodzaju i warunków
zawartych z nimi umów o
pracę (w tym 13 osobom
zarejestrowanym jako
bezrobotni).
• Po kontrolach inspektorów
potwierdzono 80 pracownikom
warunki umów na piśmie .
Przestrzeganie przepisów prawa pracy przy
zatrudnianiu.
2013r.
• 101 osób w 69 zakładach
nie zostało zgłoszonych do
ubezpieczeń społecznych
(37 osób było zarejestrowanych w
powiatowych urzędach pracy jako
bezrobotni).
Po kontrolach zgłoszono 71
osób do ubezpieczeń.
Zanim podejmiesz pracę
2014r.
• 170 osób w 93 zakładach
nie zostało zgłoszonych do
ubezpieczeń społecznych
(52 osoby były zarejestrowane w
powiatowych urzędach pracy jako
bezrobotni).
Po kontrolach zgłoszono 107
osób do ubezpieczeń.
Przestrzeganie przepisów prawa pracy przy
zatrudnianiu.
2013r.
• ze 159 osobami w 59
zakładach zawarto umowy
cywilnoprawne
w warunkach, w których
powinna być zawarta
umowa o pracę (28 osób było
zarejestrowanych jako bezrobotni).
• Po kontrolach zawarto
umowy z 60 osobami.
Zanim podejmiesz pracę
2014r.
• z 403 osobami w 87
zakładach zawarto
umowy cywilnoprawne
w warunkach, w których
powinna być zawarta
umowa o pracę (28 osób
było zarejestrowanych jako
bezrobotni).
• Po kontrolach zawarto
umowy ze 153 osobami
SPRAWCY WYKROCZEŃ
2013r.
Wykroczenia
Sprawcy ogółem Wysokość
w tym środki
grzywny w zł.
wychowawcze
2014r.
Sprawcy ogółem
w tym środki
wychowawcze
Wysokość
grzywny w zł.
umowy
cywilnoprawne
w warunkach,
w których powinna
być zawarta
umowa o pracę
33 (15)
25 700
52 (34)
21 300
nie potwierdzono
na piśmie rodzaju i
warunków
zawartych z nimi
umów
o pracę
37 (7)
37 500
41(14)
42 600
Zanim podejmiesz pracę
Główne przyczyny naruszeń
• lekceważenie przez pracodawców przepisów podyktowane w
dużej mierze chęcią ograniczenia kosztów pracy, które, jak
podkreślają są bardzo wysokie.
• niedostateczna wiedza przedsiębiorców oraz pracowników o
obowiązujących uregulowaniach prawnych dot. różnic pomiędzy
umowami o pracę a umowami cywilnoprawnym,
• niekorzystna dla pracowników sytuacja na rynku pracy, która
powoduje, że podjęcie pracy na podstawie umów
cywilnoprawnych jest jedyną szansą na zatrudnienie,
• brak jednoznacznych uregulowań prawnych zakazujących
świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych.
Zanim podejmiesz pracę
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Zanim podejmiesz pracę