D - Sąd Okręgowy w Lublinie

Sygn. akt VIII U 1684/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 czerwca 2015 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO Jolanta Węs
Protokolant – starszy sekretarz sąd. Alicja Machnio
po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2015 roku w Lublinie
sprawy W. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.
o prawo do renty na dalszy okres
na skutek odwołania W. S.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.
z dnia 31 lipca 2014 roku znak(...)
zmienia zaskarżoną decyzję i ustala W. S. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 lipca
2014 roku do 30 czerwca 2017 roku.
Sygn. akt VIII U 1684/14
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 31 lipca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił W. S. przyznania prawa do
renty na dalszy okres z uwagi na fakt, iż wnioskodawca, na skutek orzeczenia Komisji Lekarskiej z dnia 21 lipca 2014
r. został uznany za osobę zdolną do pracy (decyzja k. 131 dokumentacji orzeczniczej).
W odwołaniu od tej decyzji W. S. zakwestionował jej trafność i wskazał, że stan jego zdrowia w ostatnim czasie uległ
pogorszeniu i nie jest on w stanie podjąć żadnej pracy. Z treści odwołania wynikało, iż domagał się zmiany zaskarżonej
decyzji oraz przyznania mu prawa do renty na dalszy okres (odwołanie k. 2 a.s.).
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumenty leżące u podstaw
zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 4-4v a.s.).
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:
W. S. urodził się (...) Po raz pierwszy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy uzyskał na podstawie
decyzji organu rentowego z dnia 7 maja 2004 r. – od dnia 4 kwietnia 2004 r. (decyzja k. 14 t. II a.r.).
Kolejnymi decyzjami, organ rentowy przyznawał mu prawo do renty na dalsze okresy. Ostania decyzja przedłużająca
prawo do renty do dnia 30 czerwca 2014 r. została wydana w dniu 21 listopada 2011 r. (decyzja k. 92 a.r. t. II).
Badający W. S. w dniu 10 czerwca 2014 r. Lekarz Orzecznik ZUS rozpoznał: chorobę niedokrwienną serca CCSII,
stan po zawale mięśnia serca w 1997 r., stan po nieskutecznej rekanalizacji PTW w 2003 r. (zamknięcie w
proksymalnym odcinku), zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa L-S z zespołem bólowo – korzeniowym oraz przerost
prostaty (dokumentacja lekarska) i stwierdził, że odwołujący się jest nadal częściowo niezdolny do pracy do dnia 30
czerwca 2017 r. (dokumentacja orzecznicza k. 121).
Na skutek zgłoszenia zarzutu wadliwości orzeczenia przez Naczelnego Lekarza ZUS sprawa została skierowana do
Komisji Lekarskiej. Komisja, po przeprowadzeniu badania odwołującego się w dniu 21 lipca 2014 r. rozpoznała:
stabilną dusznicę bolesną CCS I/II, chorobę niedokrwienną serca 1-naczyniową po nieskutecznej próbie rekanalizacji
RCA w 2003 r., stan po przebytym zawale mięśnia serca w 1997 r., nadciśnienie tętnicze, dyslipidemię, dnę
moczanową, przerost gruczołu krokowego, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z okresową niewydolnością bólową
(dokumentacja lekarska) i stwierdziła, że skarżący nie jest osobą niezdolną do pracy (dokumentacja orzecznicza k.
129).
Powyższe orzeczenie stało się podstawą wydania zaskarżonej w przedmiotowej sprawie decyzji (decyzja –
dokumentacja orzecznicza k. 131).
W przedmiotowej sprawie kwestią sporną było ustalenie, czy wnioskodawca jest nadal niezdolny do pracy. Z uwagi na
to, iż ustalenie tego faktu wymagało wiadomości specjalnych, Sąd orzekający dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy
z zakresu kardiologii, neurologii, urologii i pulmonologii (k. 6-6v a.s.).
W opinii z dnia 15 września 2014 r. biegli: neurolog dr A. S., kardiolog dr J. M. (1), urolog dr W. L., pulmonolog
dr J. M. (2) rozpoznali u badanego: chorobę niedokrwienną serca jednonaczyniową, przebyty zawał mięśnia
sercowego w 1997 r., nieskuteczną rekanalizację prawej tętnicy wieńcowej w odcinku proksymalnym (przebyty
zwał mięśnia serca), pojedyncze zwłóknienia płuca lewego, łagodny przerost gruczołu krokowego z pęcherzem
nadreaktywnym neurogennym, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z protruzją dysków na trzech poziomach, zespół
bólowy kręgosłupa LS w wywiadzie i nie stwierdzili niezdolności do pracy.
W uzasadnieniu biegli wskazali, że choroba niedokrwienna serca ma stabilny przebieg, nie ma od dwóch lat
konieczności wykonywania inwazyjnych badań i zabiegów na naczyniach wieńcowych. Zmiany w płucach nie
wymagają aktualnie leczenia, winny być jedynie kontrolowane w badaniu rtg klatki piersiowej raz na dwa lata, bądź
też w sytuacji zaostrzenia dolegliwości.
Schorzenia urologiczne oraz neurologiczne również nie powodują niezdolności do pracy; układ nerwowy nie wykazuje
cech uszkodzenia czy też objawów ubytkowych (opinia k. 18 a.s.).
Do powyższej opinii biegłych wnioskodawca złożył zastrzeżenia wskazując, iż biegli nie wyjaśnili w opinii, na czym
po 10 latach polega poprawa stanu jego zdrowia. Wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych
sądowych (zastrzeżenia do opinii k. 30 a.s.).
Postanowieniem z dnia 3 listopada 2014 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii innego zespołu biegłych sądowych
– kardiologa, neurologa i pulmonologa (k. 32-33 a.s.).
W opinii z dnia 16 grudnia 2014 r. biegli: specjalista chorób płuc dr M. S., neurolog dr P. W., kardiolog dr M.
O. rozpoznali u skarżącego: chorobę wieńcową jednonaczyniową – okluzję prawej tętnicy wieńcowej w odcinku
początkowym, nieskuteczną próbę udrożnienie prawej tętnicy wieńcowej w 2003 r., przebyty zawał serca w 1997
r., nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej, zespół bólowo – korzeniowy kręgosłupa lędźwiowo –
krzyżowego na podłożu zmian zwyrodnieniowo – wytwórczych i dyskopatycznych, stan po przebytych kilkakrotnie
zapaleniach płuc leczonych ambulatoryjnie w wywiadzie, bez istotnych zmian pozapalnych w badaniu klinicznym i
obrazie radiologicznym płuc i stwierdzili, że badany jest częściowo niezdolny do pracy; niezdolność ta istniała w dniu 1
lipca 2014 r. i będzie trwała do dnia 30 czerwca 2017 r. oraz, że dokumentacja lekarska w aktach ZUS dawała podstawę
do stwierdzenia takiej niezdolności.
Biegli wyjaśnili, że w 1997 r. odwołujący się przeszedł zawał ściany dolnej serca, zaś nadciśnienie tętnicze, na które
cierpi, w 2003 r. występowało z wysokimi wartościami i słabo poddawało się leczeniu. Biegli podali również, że u
odwołującego się nasiliły się dolegliwości dusznicowe, a wynik wykonanej próby wysiłkowej wykazał niedokrwienie
ściany boczno – dolnej serca. Podali, że w związku z zamknięciem światła prawej tętnicy wieńcowej w odcinku
początkowym (co wykazało przeprowadzone badanie koronarograficzne), u skarżącego przeprowadzono próbę
udrożnienia tej tętnicy lecz bez powodzenia. Spowodowało to zintensyfikowanie leczenia farmakologicznego (wieloma
lekami: A., C., S., A., T., A.), które, w połączeniu z oszczędzającym trybem życia, kiedy skarżący nie pracował,
doprowadziło do ustabilizowania układu krążenia. Biegli podkreślili przy tym, iż fakt ten, w połączeniu z brakiem
zaostrzeń choroby wieńcowej nie oznacza, iż doszło do samowyleczenia niedrożności tętnicy wieńcowej prawej.
Aktualnie, w związku z tym, że tętnica wieńcowa prawa jest zamknięta, zgodnie z wyznacznikami wiedzy medycznej
funkcjonowanie części serca zaopatrywanej przez tę tętnicę jest możliwe jedynie dzięki wytworzonemu samoistnie
krążeniu obocznemu. Nie pozwala to jednak na prowadzenie innego niż oszczędny tryb życia, a więc stanowi
przeszkodę w aktywności zawodowej. Biegli podkreślili również fakt, iż przeprowadzona próba wysiłkowa w grudniu
2014 r., przy bardzo niewielkim obciążeniu, wykazała znaczne niedokrwienie ściany dolnej i bocznej lewej komory
serca, co z kolei oznacza zagrożenie wystąpieniem ostrego zespołu wieńcowego. Nadto podali, iż biorąc pod uwagę fakt
nieskuteczności podjętego wcześniej inwazyjnego leczenia zamknięcia tętnicy, istnieje wysokie prawdopodobieństwo,
że kolejny taki zabieg również byłby nieskuteczny.
W ocenie biegłych, przyczyną bólów kręgosłupa i objawów korzeniowych są występujące u odwołującego się zmiany
zwyrodnieniowo – wytwórcze kręgosłupa. Wprawdzie nie występują u niego dodatkowo objawy ogniskowego
uszkodzenia struktur ośrodkowego układu nerwowego czy też objawy niewydolności krążenia mózgowego, niemniej
jednak w części obwodowej układu nerwowego występują cechy zespołu korzeniowego kręgosłupa, co wpływa również
na występującą niezdolność do pracy.
Z kolei pulmonologiczne schorzenia u badanego nie powodują występowania niezdolności do pracy. Badanie
spirometryczne prezentowało wynik prawidłowy, bez cech niewydolności oddechowej (opinia k. 43-45 a.s.).
Do powyższej opinii zastrzeżenia złożył organ rentowy domagając się dopuszczenia dowodu z nowej opinii biegłych,
polemizując z wnioskami wyciągniętymi przez biegłych odnośnie stanu zdrowia badanego (pismo procesowe k. 54-55
a.s.).
Postanowieniem z dnia 7 maja 2015 r. Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłych kardiologa dr M. O. i
neurologa dr P. W., zlecając im szczegółowe ustosunkowanie się do zastrzeżeń ZUS (k. 58v a.s.).
W opinii uzupełniającej z dnia 20 maja 2015 r. biegli: neurolog dr P. W. i kardiolog dr M. O. w pełni podtrzymali
sporządzoną przez siebie opinię główną. Wskazali, iż przedstawiciel organu rentowego w złożonych zastrzeżeniach
zupełnie mija się z prawdą i wnioski jakie wyciąga są sprzeczne z wynikami badań kariologicznych. Podnieśli, iż
mięsień sercowy jest zaopatrywany przez dwie tętnice wieńcowe. Niedrożność jednej z nich u skarżącego nie może
pozwalać na normlane funkcjonowanie serca, gdyż w sposób istotny ogranicza jego rezerwy wieńcowe, co uwidoczniło
się podczas przeprowadzonej próby wysiłkowej. Przeczy to również stanowisku ZUS, że wytworzone krążenie oboczne
pozwala na normalne funkcjonowanie serca.
Odnosząc się zaś do zarzutu ZUS, że badanie echo serca wykazało prawidłową frakcję wyrzutową lewej komory
biegli wskazali, że istotą choroby skarżącego nie jest brak elementów kurczliwych serca, zaś ich niedokrwienie
spowodowane niedrożnością prawej tętnicy wieńcowej. Stwierdzili więc, że do zaburzeń kurczliwości dojdzie jedynie
w sytuacji wysiłku, zaś badanie echo, które jest wykonywane w spoczynku, nie ujawni tego faktu; ujawniała to
zaś przeprowadzone próba wysiłkowa. Zdaniem biegłych, podobny skutek ma stwierdzenie przez przedstawiciela
ZUS braku zaburzeń rytmu serca oraz podkreślanie tego, że skarżący nie wzywał pogotowia ratunkowego i nie
leżał w szpitalu. Stwierdzili przy tym, że zupełnie pominięto fakt stosowania przez niego sześciu różnych leków
kardiologicznych. Podsumowując ocenę stanu zdrowia pod względem kardiologicznym biegli wskazali, iż istotnie,
wynik przeprowadzonej u skarżącego próby wysiłkowej nie ujawnił nowej choroby, a wykazał, że odwołujący się, jest
nadal, jak przez ostatnich 10 lat, niezdolny do pracy z uwagi na znaczne ograniczenie rezerwy wieńcowej.
Z neurologicznego punktu widzenia stan zdrowia skarżącego samoistnie nie powoduje niezdolności do pracy,
jednakże, biorąc pod uwagę anatomię ludzkiego organizmu, przy istniejącym schorzeniu kardiologicznym, dodatkowo
przyczynia się do uznania niezdolności do pracy (opinia k. 61-61v a.s.).
Do powyższej opinii strony nie zgłosiły zastrzeżeń, natomiast organ rentowy podtrzymywał wniosek o dopuszczenie
dowodu z nowej opinii biegłych sądowych.
Sąd oddalił ten wniosek uznając, iż stan zdrowia wnioskodawcy został już oceniony w sposób kompleksowy, a Sąd
uzyskał wiadomości specjalne, niezbędne do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia.
Orzekając w przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne i w pełni podzielił opinie biegłych specjalistów
z dnia 16 grudnia 2014 r. (główna) oraz z dnia 20 maja 2015 r. (uzupełniająca). Opinie te były bardzo szczegółowe
i wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy. Zostały opracowane przez lekarzy posiadających wysokie kwalifikacje
zawodowe i doświadczenie z zakresu schorzeń występujących u wnioskodawcy. Biegli wszechstronnie ocenili stan
zdrowia W. S. i wydali opinie po dodatkowych badaniach i po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną zgromadzoną
w aktach sprawy. Opinie zostały należycie i wnikliwie uzasadnione, a wnioski w nich zawarte były logiczne i
przekonywujące. Opinie uwzględnione przez Sąd nie zawierały sprzeczności i miały charakter całościowy, gdyż
zawierały analizę chorób występujących u odwołującego się oraz określenie ich wpływu na jego zdolność do pracy.
W opinii uzupełniającej, która została wywołana w związku z zastrzeżeniami organu rentowego, biegli w sposób
bardzo precyzyjny i wyczerpujący odnieśli się do wszystkich zgłoszonych zastrzeżeń przez organ rentowy. Fakt, iż
przedmiotowe opinie zawierały wnioski końcowe niekorzystne dla organu rentowego w przedmiotowej sprawie nie
wpływa w żadnym stopniu na ich prawidłowość i wiarygodność.
Sąd nie podzielił natomiast pierwszej wywołanej w sprawie opinii biegłych z dnia 15 września 2014 r., jako że wnioski
płynące z analizy jej treści były sprzeczne z później sporządzonymi dwiema opiniami biegłych. Nadto, przedmiotowa
opinia, której Sąd nie dał wiary, była dość lakoniczna, nie zawierała szczegółowej analizy schorzeń skarżącego w
powiązaniu z jego kwalifikacjami zawodowymi.
Odnosząc się jeszcze do stanowiska organu rentowego należy zwrócić uwagę na treść wyroku Sądu Najwyższego z
dnia 27.07.2010 r. (II CSK 119/10, LEX nr 603161) oraz postanowienia z dnia 19.08.2009 r. (III CSK 7/09, LEX nr
533130) zgodnie z którymi Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub opinii instytutu, gdy
zachodzi taka potrzeba, a więc wtedy gdy przeprowadzona już opinie zawierają istotne luki, są niekompletne, bo nie
odpowiadają na postawione tezy dowodowe, niejasne, czyli nienależycie uzasadnione lub nieweryfikowalne, to jest
gdy przedstawiona ekspertyza nie pozwala organowi orzekającemu zweryfikować zawartego w niej rozumowania, co
do trafności wniosków końcowych.
Sąd orzekający to stanowisko w pełni podziela.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i aktach
organu rentowego. Nie budziły one wątpliwości Sądu ani nie zostały zakwestionowane przez strony, toteż obdarzono
jej walorem wiarygodności.
W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że stan zdrowia wnioskodawcy daje podstawy do stwierdzenia występowania
u niego częściowej niezdolności do pracy w okresie od wyczerpania uprzednio przyznanego świadczenia, tj. od dnia
1 lipca 2014 r. do dnia 30 czerwca 2017 r.
Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił
łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy,
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 i 7
ustawy albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Zgodnie z treścią art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w
myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący
łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Natomiast z przepisu art. 58 ust. 2 wynika, że okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu
ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy;
do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty
szkoleniowej lub renty rodzinnej.
Jak stanowi art. 59 ust. 1 ustawy, osobie, która spełniła warunki określone w art. 57, przysługuje:
1) renta stała – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;
2) renta okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa.
Zgodnie z art. 12 ust. l ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność
do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po
przekwalifikowaniu.
Orzekając na podstawie uwzględnionych opinii biegłych Sąd Okręgowy uznał, iż stan zdrowia wnioskodawcy powoduje
jego częściową niezdolność do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami; niezdolność ta trwa nadal od dnia 1 lipca
2014 r. i trwać będzie do dnia 30 czerwca 2017 r.
Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy na mocy powołanych przepisów oraz art. 47714 § 2 kpc orzekł jak w
sentencji.