Zatopienie K-18 BRYZA

archiwum.hel.sam3.pl
Data: 2017-03-08
Zatopienie K-18 BRYZA - 16.08.2009 r..
16 sierpnia 2009 roku odbyło się zatopienie Kutra Łącznikowego K-18 BRYZA.
Całość przedsięwzięcia została sfinansowana przez Miasto Hel.
K-18 Bryza Zatopienie jednostek służących we flotach wojennych praktykowane jest z
powodzeniem w wielu krajach na świecie, są to akcje bardzo spektakularne przyciągające wielu
widzów oraz media, należy wspomnieć o projektach zatopienia jednostek takich jak: HMAS
Hobart, Perth, Brisbane w Australii; HMCS Mackenzie, Saskatchewan, Breton w Kanadzie, USS
Spiegel Grove, Oriskany w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Każda z tych jednostek
została zatopiona w celu stworzenia sztucznej rafy oraz jako atrakcja przyciągająca
płetwonurków z całego świata. D tejo listy jednostek celowo zatopionych dołączył Helski kuter K
- 18 BRYZA. Bryza była kutrem pasażersko - łącznikowym projektu 772, budowany w latach
1961-69 w serii 51 jednostek dla Marynarki ZSRR. Jedna z nich została wcielona do Polskiej
Marynarki Wojennej jako "K-18" Bryza. Rok wodowania 1964, data podniesienia bandery to 10
stycznia 1965 r. Bryza służyła w 9 Flotylli Obrony Wybrzeża w 14 Dywizjonie Pomocniczych
Jednostek Pływających w Helu, w czasie swojej służby wykazała się dzielnością morską
skutecznie dostarczając pocztę i zaopatrzenie na okręty znajdujące się na morzu podczas
ćwiczeń. Jej zadaniem było także przewożenie pasażerów na trasie Gdańsk/Gdynia - Hel.
Wycofana ze służby w 2001 roku. Odkupiona przed zezłomowaniem przez miasto Hel w celu
zatopienia; rozwoju turystyki wrakowej, organizowania szkoleń wrakowo - morskich oraz
obserwacji środowiska morskiego wokół leżącej na dnie jednostki. Jednostka zostanie
kompleksowo przygotowania do posadowienia na dnie, zostaną usunięte wszelkie odpady
ropopochodne mogące zagrażać florze i faunie zatoki puckiej. Jak również urządzenia
pokładowe i mechanizmy zamontowane wewnątrz kadłuba stwarzające zagrożenie dla
płetwonurków. Jednostka spocznie na 20 metrach głębokości przez co stanie się dostępna dla
każdego płetwonurka który ukończył podstawowy kurs nurkowania w jednej z kilku organizacji
skupiających płetwonurków na świecie.
Budowa: Gdańska stocznia Rzeczna w Gdańsku - Stogi
Wymiary: długość: 28,82 m; szerokość: 6,2 m; zanurzenie: 1,85 m
Napęd: 2 silniki wysokoprężne "WOLA" o mocy 300 KM
Prędkość: 11 w
Zasięg: 1100 Mm
Załoga: 12 osób
Wyporność:135 t
Na podstawie uzyskanej z Archiwum Państwowego w Gdańsku dokumentacji technicznej
bliźniaczej jednostki ORP Kadet, możemy odtworzyć wyposażenie kutra jak i normy w jakich
została wybudowana również Bryza. Oto fragmenty z formularza taktyczno - technicznego
omawianej jednostki:
Załoga kutra składała się z 11 ludzi: Dowódca kutra, dwóch sterników, trzech motorzystów,
dwóch radiotelegrafistów, kucharza i dwóch marynarzy. Kierowanie kutrem wykonuje się ze
sterówki. Widok ze sterówki zapewnia podejście kutra do niskich przystani, a także dobrą
widoczność do przodu.
Kształt kadłuba wypornościowy z rufą krążowniczą i wychyloną do przodu dziobnicą oraz
znacznym wzniosem pokładu. Kuter może przewozić pasażerów w tym celu zabezpieczono 28
miejsc siedzących na kanapach, składanych ławkach, w tylnim pomieszczeniu nadbudówki. W
Strona 1 z 3
archiwum.hel.sam3.pl
Data: 2017-03-08
Zatopienie K-18 BRYZA - 16.08.2009 r..
dolnym pomieszczeniu nadbudówki liczba siedzących miejsc na kojach i ławkach 24. Razem
możliwa ilość miejsc siedzących dla pasażerów 52.
Stateczność i niezatapialność kutra będzie zapewniona dla wszystkich wypadków
eksploatacyjnego załadowania przy symetrycznym i niesymetrycznym zatopieniu jednego
dowolnego przedziału, przy tym stateczność awaryjna i wysokość burty uszkodzonego kutra
będą odpowiadać wymaganiom przepisów zabezpieczenia niezatapialności statków Rejestru
ZSRR 1962r. dla statków pasażerskich.
Kadłub:
Kadłub kutra zbudowany jest z sześciu bloków złożonych z sekcji płaskich i przestrzennych.
Wiązanie kadłuba ustalono według Przepisów Klasyfikacji i budowy morskich stalowych statków
Morskiego Rejestru ZSRR 1956r. dla klasy P4/I C dla statków o nietypowych wymiarach i
ograniczonym zasięgu pływania. System wiązań - poprzeczny. Odstęp między wręgowy 500
mm. Kadłub całkowicie spawany. Jako zasadniczy materiał zastosowano stal okrętową
siemens-martenowską w gatunku ST 41 atestowaną przez Polski Rejestr Statków.
Dno za wyjątkiem rejonu od 2-7 wręgi (zbiornik wody) jest pojedyncze na całej długości
statku. Kadłub kutra podzielony jest na sześć wodoszczelnych grodzi umieszczonych na 2, 7,
16, 23, 31, 43 wręgach rozciągających się od dna do pokładu. Stępka płaska na całej długości
statku o wymiarach 1300 x 8 mm. Blachy dna na całej długości statku i blachy burtowe w
części rufowej grubości 6 mm a w obrębie wzmocnienia przeciwlodowego grubości 7 i 8 mm.
Stępka przechyłowa o wymiarach 300 x 8 mm, wzmocniona przyspawanym na krawędzi
prętem o średnicy 20mm.
Nadbudówka spawana rozciąga się od 5 - 40 wręgi. Sterówka o kształcie opływowym
konstrukcji spawanej. Maszt przeznaczony jest do zamontowania na nim świateł
sygnalizacyjnych, anten oraz podnoszenia sygnałów flagowych. Maszt konstrukcji kratowej,
spawany z rur z hydronalium. Na wysokości podstaw znajduje się rejka dla flag
sygnalizacyjnych. Na maszcie umiejscowione są światła nawigacyjne oraz światła sygnałowe.
Kabina dowódcy kutra:
Łóżko, stół z półką i szafka dla sejfu, blat pokryty unilamem w kolorze seledynowym, szafa
ubraniowa, krzesła półmiękkie. Umywalka fajansowa, lustro z półką dla przyborów toaletowych.
Długość koi 1900 mm. Meble drewniane politurowane. Umywalka i okna posiadają zasłony.
Materac koi i fotel pokryte są EPINGLE w kolorze zielonym.
Nad półką lampa. W kabinie przewidziano uchwyt do karafki i szklanki, głośnik i zegar morski.
Napęd:
Do napędu statku przyjęto dwa silniki wysokoprężne pracujące każdy na swej linii wałów
poprzez przekładnie redukcyjno-nawrotną. Odprowadzenie spalin przez tłumiki i rury
Strona 2 z 3
archiwum.hel.sam3.pl
Data: 2017-03-08
Zatopienie K-18 BRYZA - 16.08.2009 r..
wydechowe do komina. Sterowanie silników - odległościowe ze sterowni - przy pomocy
serwomotorów serwomotorów systemu przekładni liniowych. Maszynownia usytuowana jest w
części środkowej statku pod pokładem głównym pomiędzy wręgami 23 i 31. Szyb maszynowy
przechodzi przez pokład, sterówkę i zakończony jest kominem. Śruby napędowe trzyskrzydłowe, wykonane z mosiądzu manganowego w gatunku MM55, wytrzymałości na
rozrywanie Rr > 45 kg/mm2.
16 - 08 - 2013
Marek Dykta
Urz±d Miasta Helu
redaktor
Strona 3 z 3