Celem obozu naukowego było zapoznanie studentów z

Zadanie nr 7 Obóz badawczy, WH.
W
roku
akademickim
2012/2013
na
Wydziale
Humanistycznym
AGH,
w ramach projektu Fabryka Inżynierów została zorganizowana ostatnia edycja obozów
badawczych dla studentek i studentów I roku kierunku Kulturoznawstwo W roku 2012
zrealizowano dwie tury obozu badawczego pt. Mozaika etniczna i kulturowa Beskidu
Niskiego, w terminach 30.06.-06.07.2012 oraz 03.09-09.09.2012.
Celem obozu naukowego
było zapoznanie studentów z różnorodnością
w aspekcie kulturowo-religijnym i etnicznym tego regionu Polski południowowschodniej. W pierwszej turze obozu uczestniczyło 26 osób a w drugiej 28
osób. Opiekunami naukowymi były dr Magdalena Machowska i dr Magdalena
Parus.
Bazą noclegową i wypadową był Hotel Radocyna w nieistniejącej już wsi
łemkowskiej
,
w
pobliżu
którego
można
znaleźć
ślady
po
dawnych
mieszkańcach. Podczas obozu studenci poznawali więc między innymi kulturę
Łemków
-
grupy
etnicznej,
zamieszkującej
przez
wieki
Beskid
Niski,
wysiedlonej podczas II wojny światowej na Ukrainę i w głąb ZSRR, a po wojnie
w ramach „Akcji Wisła” na tereny Ziem Odzyskanych.
Ich historię, zwyczaje i obyczaje poznawali studenci między innymi dzięki
opowiadaniom świadków – Państwa Goczów, prowadzących Muzeum Kultury
Łemkowkiej
w
uzupełniany
był
Zyndranowej.
przez
Ten
religioznawczą
historyczno-etnograficzny
refleksję
na
temat
przekaz
zróżnicowania
wyznaniowego tego obszaru. Studenci poznali zatem postać podkarpackiego
patrona kościoła katolickiego – św. Jana z Dukli (wraz z jego pustelnią
w Dukli), jak i zwiedzali grekokatolickie i prawosławne cerkwie – w Polanach,
Krempnej, Bartnem oraz synagogę w Bobowej. Uczestniczyli między innymi
w prawosławnym nabożeństwie w Bartnem i Zyndranowej.
Rozmowy z osobami duchownymi i świeckimi, opiekującymi się na co
dzień
świątyniami,
pomogły
studentom
zrozumieć
różnice
(ale
też
i podobieństwa) pomiędzy tymi wyznaniami. Uczestnicy obozu naukowego
zapoznali się również z sylwetkami najwybitniejszych Łemków – między innymi
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
malarza – prymitywisty – Nikifora z Krynicy, którego muzeum zobaczyli
w Krynicy Zdrój.
Fot.1. Muzeum Nikifora w Krynicy Zdrój.
Beskid Niski to jednak nie tylko historia i kultura, ale również natura.
Temu aspektowi poświęcone były warsztaty etnobotaniczne prowadzone przez
leśnika i etnobotanika – Marka Styczyńskiego, który podczas pieszej wędrówki
zapoznawał studentów z florą Beskidu Niskiego i znaczeniach kulturowych
(magicznych,
leczniczych,
symbolicznych)
wielu
gatunków
roślinności.
Tę wiedzę utrwalili sobie studenci podczas wizyty w Muzeum Narodowego
Parku Magurskiego w Krempnej.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Fot.2. Studenci podczas wizyty w Muzeum Narodowego Parku Magurskiego w Krempnej.
Fot.3. Studenci podczas wizyty w Muzeum Narodowego Parku Magurskiego w Krempnej.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Fot.4. Studenci podczas wizyty w Muzeum Narodowego Parku Magurskiego w Krempnej.
Beskid Niski to również tereny roponośne, tak więc studenci udali się
z wizytą do Muzeum Przemysłu Naftowego w Bóbrce i Muzeum Podkarpackiego
w Krośnie, gdzie znajduje się unikalna w skali światowej, kolekcja lamp
naftowych.
Przez cały siedmiodniowy pobyt studenci na każdym kroku obserwowali
również różne sposoby upamiętniania przeszłości, między innymi poprzez prace
konserwatorskie grupy kamieniarzy Magurycz.
Uczestnictwo w obozie pozwoliło studentom poznać podstawowe metody
pracy etnograficznej i kulturoznawczej i uwrażliwiło ich na
odmienność
kulturową i szacunek dla przeszłości.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Na
zakończenie
obozu
badawczego
przeprowadzone
zostało
badanie
ewaluacyjne mające na celu ocenę stopnia zadowolenia uczestników/czek z udziału
w obozie. W dwóch turach obozu łącznie uczestniczyły 54 osoby w wieku od 19 do 29
lat, w tym 46 kobiet i 8 mężczyzn. Tabela nr 1 zawiera rozkład odpowiedzi wg wieku
i płci.
Tabela 1
Płeć
kobieta
Wiek
z
mężczyzna
19
7
0
7
20
25
5
30
21
6
1
7
22
4
0
4
23
2
1
3
24
2
0
2
29
0
1
1
46
8
54
Ogółem
Zgodnie
Ogółem
zasadami
realizacji
projektów
w
ramach
EFS,
w
ankiecie
monitoringowej zawarte zostały pytania sprawdzające wiedzę uczestników/czek w
zakresie finansowania wsparcia, z którego korzystali/ły oraz w zakresie dotyczącym
poszanowania zasady równości szans. Wszyscy/tkie respondenci/tki przyznali/ły, że
zostali/ły poinformowani/e o finansowaniu obozu badawczego z Europejskiego
Funduszu Społecznego, w ramach którego realizowany jest projekt.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Fot.5. Studentki/ci uczestniczące/e w obozie badawczym.
W
grupie
54
uczestników/czek
prawie
wszyscy
przyznają,
że w trakcie obozu badawczego przestrzegana była zasada równości szans. Tylko
jedna kobieta uważa przeciwnie. Zanotowano 1 brak danych. Rozkład odpowiedzi
ilustruje tabela nr 2.
Tabela 2
Czy w trakcie realizacji obozu
badawczego przestrzegana była
zasada równości szans?
tak
Płeć
Ogółem
kobieta
mężczyzna
Ogółem
nie
44
1
45
8
0
8
52
1
53
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
W następnej kolejności poproszono studentów/KI o wskazanie oczekiwań, jakie
mieli/miały w stosunku do obozu badawczego. Uzyskano komplet odpowiedzi.
Większość respondentów/tek wymieniła więcej niż jedno wskazanie stąd odpowiedzi
nie sumują się do 100%. Grupa 19 osób spodziewała się, że udział w obozie
badawczym poszerzy ich wiedzę z zakresu kulturoznawstwa, 16 respondentów/ek
oczekiwało, że ta forma wsparcia zintegruje ich z grupą. Dla ośmiu osób wyjazd miał
być okazją do poznania kultury Beskidu Niskiego, a kolejnych 5 chciało zdobyć nową
wiedzę. Studenci/tki chcieli/chciały też poznać ciekawe zabytki i zdobyć nowe
doświadczenia – po dwa wskazania. Pogrupowane odpowiedzi wg ilości wskazań
zawiera tabela nr 3.
Tabela 3
Jakie były Pana/Pani oczekiwania w stosunku do obozu badawczego?
Poszerzenie wiedzy z zakresu kulturoznawstwa
Integracja
Poznanie kultury Beskidu Niskiego/Kultury Łemków
Zdobycie nowej wiedzy
Zdobycie nowych doświadczeń
Poznanie ciekawych zabytków kultury łemkowskiej
Dokładnie takie, jakim okazał sie być pobyt na obozie
Nabycie umiejętności w badaniu kulturoznawczym
Niewygórowane, byłam mile zaskoczona
Poznanie ciekawych faktów historycznych
Zainspirowanie do działań badawczych
Wiedza teoretyczna, połączona z możliwością obserwacji w
terenie
19
16
8
5
2
2
2
2
1
1
1
1
W konsekwencji 53 osoby udzieliły odpowiedzi na pytanie czy obóz badawczy
spełnił oczekiwania uczestników/czek. Nie zaobserwowano odpowiedzi negatywnych,
dwie kobiety nie mają zdania w tej kwestii. Pozostałe odpowiedzi w ilości: 20 – raczej
tak, 31 – zdecydowanie tak, świadczą o tym, że obóz badawczy spełnił oczekiwania
większości badanych. Rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 1.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Wykres 1
Kolejny
blok
pytań
dotyczył
oceny
merytorycznej
obozu
badawczego.
Na początek zadano respondentom/kom pytanie: czy opiekun trafnie dopasował
program obozu do kierunku studiów? Zaobserwowano komplet odpowiedzi. Na
pięciostopniowej skali Likerta nie zaznaczono żadnych odpowiedzi negatywnych,
2 osoby (kobieta i mężczyzna) nie mają zdania w tej kwestii, natomiast 52 osoby
twierdzą, że opiekun trafnie dopasował program obozu do kierunku studiów – 14 osób
zaznaczyło odpowiedź raczej tak, 38 – zdecydowanie tak (wykres nr 2).
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Wykres 2
Zdecydowana większość studentów uważa również, że program obozu był
interesujący – 52 odpowiedzi pozytywne, w tym 35 zdecydowanie tak oraz 17 raczej
tak. Zaobserwowano 1 odpowiedź negatywną – 1 kobieta i 1 odpowiedź neutralną –
mężczyzna (wykres nr 3).
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Wykres 3
Na zakończenie tego bloku tematycznego poproszono studentów i studentki,
aby
całościowo
ocenili/ły
merytoryczne
przygotowanie
programu
obozu.
Zaobserwowano komplet odpowiedzi. Nikt nie udzielił oceny skrajnie negatywnej,
2 kobiety i 1 mężczyzna uważają, że program był średnio zadowalający, 3 kobiety
oceniły go w stopniu zadowalającym, 14 kobiet i 1 mężczyzna – dobrym, a 27 kobiet
i 6 mężczyzn wystawiło ocenę bardzo dobrą (Wykres nr 4).
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Wykres 4
Kolejnych kilka pytań poświęconych zostało ocenie praktycznych umiejętności,
które studenci i studentki kierunku kulturoznawstwa nabyli/ły w trakcie obozu
badawczego. W pierwszej kolejności zadano studentom/tkom pytanie Czy wiedza
teoretyczna zdobyta na studiach została wykorzystana w trakcie obozu badawczego ?.
20 osób uważa, że zdecydowanie tak, 25 – raczej tak, 9 osób nie ma zdania w tym
temacie. Szczegółowy rozkład odpowiedzi w podziale na płeć zawiera tabela nr 4.
Tabela 4
Czy w trakcie obozu miał/a Pan/Pani
Ogółem
możliwość wykorzystania w praktyce nabytej w
trakcie studiów wiedzy teoretycznej?
trudno
raczej tak
zdecydowanie
powiedzieć
Płeć
Ogółem
tak
kobieta
7
22
17
46
mężczyzna
2
3
3
8
9
25
20
54
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
48 osób (42 kobiety, 6 mężczyzn) przyznaje, że udział w obozie badawczym
przyczynił się do nabycia przez nie nowych umiejętności w zakresie etnobotaniki,
m.in.
umiejętności
rozpoznania
wyznania
dominującego
w
danej
cerkwi,
rozpoznawania historii miejsca wg roślinności, prawidłowe odczytywanie symboli
występujących w cerkwiach, rozpoznawanie stylów, umiejętność datowania, wpływ
oddziaływań roślin na ludzi i ludzi na rośliny. Dla przyszłego kulturoznawcy są to
niewątpliwie
bardzo
przydatne
umiejętności.
Poziom
wiedzy
praktycznej
po
zakończeniu obozu studenci/tki ocenili/ły w sposób następujący: 14 osób (10 kobiet, 4
mężczyzn) – bardzo wysoko, 24 osoby (23 kobiety, 1 mężczyzna) – wysoko, 13
studentek i 2 studentów – zadowalająco, natomiast 1 student ocenił poziom swojej
wiedzy praktycznej w stopniu średnio zadowalającym (Wykres nr 5).
Wykres 5
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Na zakończenie tej części ankiety zapytano studentów i studentki Czy udział
w obozie badawczym przygotował ich do pracy w zawodzie?. Uzyskano 52 odpowiedzi.
38 kobiet i 7 mężczyzn udzieliło odpowiedzi twierdzącej, natomiast 6 kobiet
i
1
mężczyzna
przeczącej.
Zdecydowana
większość
uczestników/czek
obozu
badawczego uważa, że udział w obozie badawczym jest formą wprowadzenia do
przyszłego zawodu i czują się przygotowani/e do przyszłej pracy zawodowej. Graficzny
rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 6.
Wykres 6
Uczestnicy/czki obozu badawczego mają zagwarantowane opłacenie wszelkich
kosztów związanych z pobytem, przejazdem i zakwaterowaniem podczas wyjazdu. W
końcowej części kwestionariusza badani/e zostali/ły poproszeni/one również o ocenę
jakości poszczególnych usług, z których korzystali/ły. Jak widać w tabeli nr 5 rozkład
odpowiedzi na pięciostopniowej skali porządkowej oscyluje wokół wartości dobrych i
bardzo dobrych, co świadczy o tym, że organizatorzy dołożyli wszelkich starań, aby
młodzi ludzie nie tylko mieli dobre zaplecze merytoryczne, ale również organizacyjne.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Tabela 5
Jak Ocenia
Pan/Pani:
Niezadowalająco
Średnio
zadowalająco
Zadowalająco
Dobrze
Bardzo
Dobrze
Ogółem
Jakość Wyżywienia
0
0
2
8
44
54
Jakość Transportu
1
4
5
11
33
54
Jakość Noclegów
0
1
4
23
26
54
Ostatnie pytanie zadane w ankiecie brzmiało: czy poleciłby Pan/Pani innym
studentom udział w obozie? Zanotowano 52 odpowiedzi pozytywne, 1 brak danych.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków