Podsumowanie prac grupy instytucje publiczne, moderator

Podsumowanie prac grupy „Instytucje publiczne”
Konferencja CSR „Odpowiedzialny Śląsk”, pod honorowym patronatem Ministerstwa
Gospodarki, zgromadziła 3. września 2015 roku ponad sto trzydzieści osób zaangażowanych
w działania mające na celu współpracę międzysektorową oraz rozwijanie innowacji
społecznych.
Inicjatorem wydarzenia był Kopex SA, a współorganizatorami wydarzenia: Uniwersytet
Ekonomiczny w Katowicach, CSRinfo, Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych,
Mostostal Zabrze SA, Stowarzyszenie Wspierania Organizacji Pozarządowych MOST, Trybuna
Górnicza.
W drugiej części konferencji 5 grup sektorowych, tj. biznes, NGO, uczelnie, instytucje
publiczne i media rozważało odpowiedź na pytanie: „Dlaczego mam współpracować z innymi
sektorami?”. Pytanie to nie tylko naprowadzało na odpowiednie tory uczestników
pracujących w zespołach, ale również rozpoczęło żywą dyskusję na portalu Facebook.
Ci, którzy nie mogli bezpośrednio uczestniczyć w wydarzeniu, mieli możliwość oglądania
transmisji online na stronie Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Podczas panelu
interaktywnego każda z pięciu grup zaprezentowała swoje mocne i słabe strony oraz
pokazała cały wachlarz narzędzi, dzięki którym można jeszcze bardziej rozwinąć współpracę
międzysektorową na rzecz rozwoju i innowacyjności województwa śląskiego. Na dowód
owocnej współpracy każdy z moderatorów przedstawił projekty zrealizowane dzięki
współpracy co najmniej dwóch sektorów.
Moderator sektora instytucje publiczne: Tomasz Pawłowski
Doktorant Uniwersytetu Śląskiego na kierunku socjologia, trener oraz doradca w Inkubatorze
Społecznej Przedsiębiorczości przy Gliwickim Centrum Organizacji Pozarządowych oraz
doradca biznesowy Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej.
1
Przykłady
działań
społecznie
odpowiedzialnych
powstałych
w
woj.
śląskim
w wyniku współpracy międzysektorowej.
Projekt „Roześmiane Podwórka” 2015r.
Realizatorzy:
Stowarzyszenie BIKSA, Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych, Rada Osiedla Baildona
Działania:
Warsztaty plastyczne, sportowe, taneczne dla dzieci i młodzieży z dzielnicy Politechnika
w
Gliwicach.
Głównym
założeniem
przedsięwzięcia
było
rozbudzenie
i „pokolorowanie” szarych podwórek w dzielnicy.
Miejsce: Gliwice
Dodatkowe informacje na stronie: http://nasza-strefa.blog.pl/
Projekt „Made in Śląsk” 2013-2014 r.
Realizatorzy:
Stowarzyszenie Animatorów Wszechstronnego Rozwoju Młodzieży, Urząd Miejski w Gliwicach, Park
Naukowo-Technologiczny w Gliwicach, Górnośląska Agencja Rozwoju i Przedsiębiorczości sp. z o.o.,
Gliwicka Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, Politechnika Śląska w Gliwicach
Działania:
- Badania środowiska lokalnego pod kątem możliwości rozwoju przemysłów kreatywnych.
- Stworzenie marki „Made in Śląsk” skupiającej nieprzeciętne produkty i usługi.
- Utworzenie klastra przedsiębiorstw kreatywnych.
Miejsce: Gliwice, Śląsk
Dodatkowe informacje na stronie: www.madeinslask.pl
Narzędzia
jakimi
dysponuje
sektor,
mogące
wpływać
na
rozwój
współpracy
międzysektorowej.

Inicjatywa lokalna – mieszkańcy wspólnie z gminą mogą zrealizować przedsięwzięcia np.
budowa placu zabaw, organizacja festynu, naprawa chodnika. Mieszkańcy mogą np. wykonać
określone prace, a gmina może zakupić niezbędne materiały. Prośbę o realizację wspólnego
zadania mogą złożyć mieszkańcy samodzielnie bądź za pośrednictwem organizacji
pozarządowej (np. stowarzyszenie czy fundacja).

Budżet obywatelski – gmina może zapytać mieszkańców o sposób wykorzystania części
środków z posiadanego budżetu. W najprostszej formie umożliwia zagłosowanie na
przedstawione propozycje drobnych inwestycji, np. remont drogi, budowa siłowni na
powietrzu, naprawa oświetlenia na jakiejś ulicy. W bardziej rozwiniętych formach gminy
2
zapraszają mieszkańców do zgłaszania własnych propozycji, dzielą budżet np. na dzielnice
i wyboru mieszkańcy dokonują z zaproponowanych przez siebie pomysłów.

Konsultacje społeczne – forma konsultowania przez władze np. planów realizacji zadań,
aktów prawnych mających wpływ na życie obywateli. Narzędzie stosowane w różnych
formach. Może to być tylko publikacja i zbieranie informacji związanych z danym tematem
(np. na stronie urzędu) lub szersze jego rozwinięcie poprzez prezentacje, dyskusje,
zapraszanie do wyrażenia opinii przez ekspertów, przedsiębiorców, organizacje pozarządowe.
Ogólnopolski portal konsultacji społecznych: www.mamzdanie.org.pl

Zlecanie zadań publicznych – część swoich zadań dotyczących np. rozwoju kultury, sportu,
pomocy
społecznej
samorząd może
realizować
we
współpracy
z organizacjami
pozarządowymi. Istnieje możliwość zlecenia organizacji np. prowadzenia świetlicy dla dzieci,
zorganizowanie koncertu czy prowadzenia zajęć sportowych. Środki na realizację
przedsięwzięcia zostają przekazane organizacji w formie dotacji na realizację określonego
zadania.

Klauzule społeczne – są to regulacje prawne pozwalające organom administracji przy
ogłaszaniu zamówień na usługi, kierować się nie tylko kryterium ceny i jakości wykonania
usługi, ale również kryteriami społecznymi. Kryteria te odnoszą się do tego, kto jest dostawcą
usługi i w jaki sposób zlecenie mu usługi przyczynia się do wsparcia działań społecznie
odpowiedzialnych
(np.
wykonawca
zatrudnia
przy
wykonaniu
zadania
osoby
niepełnosprawne). Więcej informacji na portalu: www.klauzulespoleczne.pl

Partnerska realizacja projektów – gmina, powiat i ich jednostki organizacyjne mogą być
dobrym partnerem wspólnie realizowanych projektów. Mogą zabezpieczyć środki na
realizację, udostępnić zasoby czy zwyczajnie swoją obecnością uwiarygodnić planowane
przedsięwzięcie.

Udostępnianie zasobów – gmina, powiat i różne jednostki organizacyjne (np. szkoły, domy
kultury) dysponują wieloma zasobami, które mogą wykorzystać (często nawet bezpłatnie)
obywatele, organizacje pozarządowe (np. stowarzyszenia i fundacje) czy przedsiębiorcy.
Zasoby to infrastruktura, np. sale sportowe, szkoleniowe, tereny otwarte, sprzęt,
wyposażenie. Mowa tutaj także o możliwościach preferencyjnej dzierżawy nieruchomości
pod realizowane przedsięwzięcia. Zasoby to również ludzie, wiedza, doświadczenie,
umiejętności, które posiadają i którymi mogą się podzielić wspierając działalność społecznie
odpowiedzialną. Czasem gminy powołują specjalne jednostki wspierające rozwój aktywności
społecznej mieszkańców lub współpracują przy ich prowadzeniu z organizacjami
pozarządowymi. Dodatkowe informacje dostępne tutaj: Portal Organizacji Pozarządowych,
Portal Ekonomii Społecznej, Baza produktów i usług ekonomii społecznej, Departament
Pożytku Publicznego, Odpowiedzialny biznes i zrównoważony rozwój.
3
Jakie mogą być mocne strony danego sektora w realizacji działań międzysektorowych?

Cele i realizowane działania z założenia są społecznie odpowiedzialne (powinny zatem
uwzględniać interesy całego środowiska lokalnego),

Stałe źródło finansowania z posiadanego budżetu, możliwość pozyskiwania środków
z dotacji,

Możliwość działania poprzez różnego rodzaju formy organizacyjne i prawne (np. szkoły, domy
kultury, muzea, spółki, związki gmin),

Wewnętrzna struktura organizacyjna,

Posiadane zasoby infrastrukturalne, np. grunty, obiekty, wyposażenie,

Posiadane zasoby ludzkie, np. eksperci, specjaliści,

Możliwość współpracy z wolontariuszami,

Wiarygodność instytucji publicznej.
Jakie mogą być słabe strony danego sektora w realizacji działań międzysektorowych?

Długi proces decyzyjny.

Ograniczona możliwość dysponowania posiadanymi środkami finansowymi.

Wykorzystanie zasobów ograniczone jest do działań lokalnych obejmujących zakres
terytorialny danej jednostki samorządu.

Niektóre
jednostki
organizacyjne
posiadają
ograniczoną
swobodą
w
zakresie
podejmowanych przedsięwzięć (np. szkoły nie posiadają osobowości prawnej i aby aplikować
o dotacje muszą to robić za pośrednictwem gminy).

Nie zawsze samorządy potrafią komunikować mieszkańcom potrzeby podejmowania
określonych działań (zbyt formalny język, zbyt formalne kanały komunikacji).
Jakie korzyści możemy odnieść ze współpracy międzysektorowej?

Bezpośrednie rozwiązanie problemów w środowisku lokalnym.

Podniesienie kompetencji pracowników samorządowych.

Wspólne definiowanie kierunków rozwoju lokalnych środowisk.

Wymiana informacji i wzajemne zrozumienie pomiędzy samorządem, obywatelami,
organizacjami i przedsiębiorcami.

Uzupełnianie kompetencji i możliwości działania poszczególnych podmiotów.

Lepsze wykorzystanie posiadanych zasobów i zwiększenie efektywności działania.

Budowanie zaufania społecznego.

Tworzenie nowych, efektywnych narzędzi, działań, projektów.
4