BIENNALOWA SCENA PREZENTACJI Słowo na terytorium sztuki
Transkrypt
BIENNALOWA SCENA PREZENTACJI Słowo na terytorium sztuki
BIENNALOWA SCENA PREZENTACJI Słowo na terytorium sztuki dla dziecka 22-25 października 2012 Komentarz do programu Nikt nie wie, czy na początku teatru było słowo. Co więcej wiadomo, że jest wiele przykładów wspaniałego teatru, który obywa się bez słów. Jednak nie należy nikogo przekonywać o wielkiej i wyjątkowej randze słowa w widowisku teatralnym. Słowo, ciągi słów, dialogi, dramat, literatura są w teatrze nośnikiem trudnych do wyrażenia innymi środkami treści: intelektualnych, emocjonalnych, słowo jest – obok organicznej warstwy dźwiękowej i wizualnej przedstawienia – także jego muzyką, budulcem obrazu. Słowo inspiruje, ewokuje asocjacje znaczeniowe, brzmieniowe, słowo w sposób szczególny pobudza wyobraźnię widza, gra z innym słowem, tworzy wielopiętrowe metafory, „unosi do góry”. W sensualności widowiska teatralnego słowo oddziałuje tylko na jeden zmysł, zmysł słuchu, ale zdajemy sobie sprawę, że ma ogromny wpływ na pozazmysłowe odbieranie artystycznego świata na scenie przedstawionego (a raczej nieprzedstawionego): na emocje, na ludzki rozum, etykę, czyli wartości, które najtrafniej można wyrazić przy pomocy języka. Co prawda słowo w teatrze materializuje się, jest przetwarzane na scenie w obraz, dźwięk, i ruch, ale po to, aby zaraz wrócić do świadomości widza, znaleźć się po drugiej stronie rampy. Odbiorca spektaklu zapamięta oczywiście te wszystkie jego elementy, ale spośród nich słowo zyska znaczenie szczególne – nośnika refleksji. W biennalowym spotkaniu ze słowem jego największym beneficjentem będzie odbiorca, chciałoby się powiedzieć widz, chociaż właśnie naszą ofertę zamierzamy adresować w dużym stopniu do odbiorcy szczególnego, którego trudno nazwać widzem – do dzieci z upośledzonym wzrokiem. Pragniemy umożliwić im uczestnictwo w artystycznych wydarzeniach w zakresie maksymalnie możliwym. To właśnie dla nich słowo staje się wartością wyjątkową, niemalże jedyną. W nurcie prezentacji teatralnych znajdą się spektakle zespołów profesjonalnych, które były inspirowane słowem, tekstem, zostały zbudowane na fundamencie wartościowej artystycznie i intelektualnie literatury. Spektakle, które wyrosły na gruncie adaptacji prozy lub poezji, ale także sztuk pisanych specjalnie na potrzeby sceny. Chcielibyśmy wykazać jak daleko, jak oryginalnie artyści (reżyser, kompozytor, scenograf, choreograf, operator świateł lub twórca projekcji wizualnych i aktorzy) przetwarzają pierwotny budulec widowiska – słowa i zdania - w ciąg nieprawdopodobnych akcji, niewyobrażalnych często w lekturze obrazów, dźwięków, ruchu. Warto przyjrzeć się spektaklom, w których słowo zyskało daleko idące rozwinięcie, które było pretekstem do wykreowania bogatych wizji wykraczających wyraźnie poza oczekiwania i przewidywania czytelnika. Zbigniew Rudziński kurator Sceny Prezentacji