Rachunek sumienia

Rachunek sumienia
Rachunek sumienia dorosłych
Modlitwa przed rachunkiem sumienia
Panie Boże, zgrzeszyłem przeciw Tobie. Nie jestem już go­dzien nazywać się Twoim
dzieckiem. Pragnę powrócić do Ciebie i szczerze wyspowiadać się ze wszystkich moich
grze­chów. Przyjdź Duchu Święty, oświeć mój rozum, abym do­kładnie poznał swoje grzechy,
szczerze za nie żałował, posta­nowił poprawę i z pokorą je wszystkie wyznał na spowiedzi.
I. Ja jestem Pan, Bóg twój. Nie będziesz miał cudzych bogów przede Mną
1. Czy strzegę i rozwijam w swym życiu cnoty wiary nadziei i miłości? Czy wierzę w Boga i
chronię siebie przed wąt­pieniem, niewiarą, herezją, schizmą i odstępstwem od wiary? Czy
ufam Bogu i liczę na Jego pomoc w swym życiu doczesnym? Czy mam nadzieję na moje
zbawienie? Czy unikam popadania w rozpacz albo w zuchwałą uf­ność? Czy kocham Boga
ponad wszystko? Czy przezwy­ciężam obojętność, niewdzięczność, oziębłość, znużenie,
lenistwo duchowe? Czy w swej pysze nie popadałem w nienawiść do Boga?
2. Czy oddaję należną cześć Bogu indywidualnie i we wspól­nocie? Czy Boga uwielbiam i
przepraszam, czy dziękuję Mu i proszę? Czy składam Mu siebie w ofierze, łącząc się z
krzyżową ofiarą Chrystusa? Czy wypełniam śluby i przyrzeczenia złożone Panu Bogu?
3. Czy nie popadałem w grzech bałwochwalstwa, czyli ubó­stwiania stworzenia, władzy,
pieniądza lub szatana? Czy nie ulegałem zabobonowi, który jest wypaczeniem kultu
oddawanego Bogu, przejawiającym się we wróżbiarstwie, magii, czarach i spirytyzmie? Czy nie
popadałem w bez­bożność, wyrażającą się w kuszeniu Boga w słowach lub czynach? Czy nie
popełniłem grzechu świętokradztwa, profanującego osoby i rzeczy święte, zwłaszcza
Euchary­stię? Czy nie popełniałem grzechu symonii, czyli handlu rzeczami duchowymi? Czy nie
popadłem w ateizm: grzech odrzucenia istnienia Boga, lub agnostycyzm, twierdzący, że o Bogu
nie można nic powiedzieć?
1/9
Rachunek sumienia
4. Czy oddaję cześć Chrystusowi, Maryi, aniołom i świętym, przedstawianym na obrazach?
II. Nie będziesz brał imienia Pana, Boga twego nadaremno
1. Czy otaczałem szacunkiem imię Boga przez błogosławie­nie, wychwalanie i wielbienie? Czy
nie popadłem w grzech przeciw temu imieniu przez bluźnierstwo, przekleństwo i niewierność
przyrzeczeniom składanym w imię Boga?
2. Czy nie przysięgałem fałszywie, czyli czy nie wzywałem imienia Boga, który jest Prawdą, by
On był świadkiem kłamstwa?
3. Czy nie popełniłem grzechu wiarołomstwa, czyli przyrzecze­nia pod przysięgą, którego nie
miałem zamiaru dotrzymać?
III. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił
1. Czy świętuję niedziele i święta nakazane, uczestnicząc w Eucharystii i powstrzymując się od
wykonywania prac lub zajęć, które przeszkadzają oddawaniu należnej czci Bogu oraz
odpoczynkowi duchowemu i fizycznemu?
2. Czy troszczę się o pogłębianie życia rodzinnego, religij­nego, kulturalnego i społecznego w
dni świąteczne? Czy w te dni przeznaczałem czas na pełnienie dobrych uczyn­ków, zwłaszcza
względem ludzi chorych i starych?
IV. Czcij ojca swego i matkę swoją
1. Czy szanuję swoich rodziców oraz tych wszystkich, któ­rym Bóg — dla mojego dobra udzielił nade mną swojej władzy?
2/9
Rachunek sumienia
2. Czy cenię małżeństwo i rodzinę jako podstawową struk­turę w planie Bożym? Czy
przyczyniam się do tego, aby moja rodzina była wspólnotą wiary, nadziei i miło­ści, czyli
Kościołem domowym? Czy jako rodzic trosz­czę się o chrześcijańskie wychowanie swych dzieci i o przekazanie im wiary przez dobry przykład, modli­twę, katechezę rodzinną i
uczestnictwo w życiu Kościoła? Czy kocham i szanuję swe potomstwo i zaradzam jego
potrzebom duchowym i materialnym? Czy nie sprze­ciwiam się wezwaniu Pana skierowanym
do któregoś z moich dzieci do pójścia za Nim?
3. Czy okazuję swym rodzicom szacunek, wdzięczność i po­słuszeństwo i czy dbam o dobre
relacje z rodzeństwem?
4. Czy swym rodzicom świadczę pomoc moralną i material­ną w ich starości, chorobie,
samotności lub potrzebie?
5. Czy sprawuję władzę w duchu służby, czy kieruję się do­brem społeczności, a nie dobrem
własnym?
6. Czy uważam swych przełożonych za przedstawicieli Boga, czy współpracuję z nimi dla dobra
publicznego i społecz­nego? Czy służę ojczyźnie przez udział w wyborach, płace­nie podatków,
gotowość jej obrony w niebezpieczeństwie i przez prawo konstruktywnej krytyki?
7. Czy wiem, że obywatel może nie przestrzegać zarządzeń władz cywilnych, gdy one są
sprzeczne z wymaganiami ładu moralnego, w myśl słów: „Trzeba bardziej słuchać Boga, niż
ludzi"?
V. Nie zabijaj
1. Czy nie popełniłem grzechu przeciw życiu przez zabójstwo bezpośrednie i zamierzone, albo
c/y nic współdziałałem w popełnieniu tego grzechu?
3/9
Rachunek sumienia
2. Czy nie spowodowałem przerwania ciąży lub czy nie współdziałałem w przerwaniu ciąży?
Czy wiem, że po­pełnienie tego grzechu powoduje nałożenie ekskomuniki, czyli wykluczenie ze
wspólnoty kościelnej?
3. Czy nie uczestniczyłem w grzechu eutanazji, czyli spowo­dowaniu śmierci osób chorych,
upośledzonych lub umie­rających?
4. Czy nie targnąłem się na własne życie lub czy nie współ­działałem w zamiarach
samobójczych bliźniego?
5. Czy swą postawą albo zachowaniem nie dawałem zgor­szenia bliźniemu? Czy nie
doprowadziłem bliźniego do popełnienia grzechu ciężkiego?
6. Czy troszczyłem się o zdrowie własne i bliźnich, wystrze­gając się kultu ciała i czy unikałem
wszelkiego rodzaju nadużyć?
7. Czy używałem narkotyków, które wyrządzają bardzo po­ważne szkody zdrowiu i życiu? Czy
nie nadużywałem al­koholu, tytoniu, pożywienia i leków? Czy wobec innych nie stosowałem
przemocy fizycznej lub psychicznej? Czy stworzyłem członkowi rodziny będącemu w stanie
termi­nalnym odpowiednie warunki do godnego zakończenia życia (przyjęcie sakramentów,
modlitwa)?
8. Czy staram się o pokój serca? Czy przezwyciężam gniew i nienawiść, które gdy są
dobrowolne i dotyczą spraw poważnych, są grzechem ciężkim przeciw miłości? Czy staram się
wobec bliźnich o braterstwo, sprawiedliwość i poszanowanie ludzkiej godności?
9. Czy z życzliwością traktowałem zwierzęta, jako stworze­nia Boże i czy unikałem zarówno
przesadnej miłości wo­bec nich jak i wykorzystywania ich w sposób niegodziwy? Czy nie
niszczyłem przyrody?
4/9
Rachunek sumienia
VI. Nie cudzołóż
1. Czy uznaję to, że Bóg stwarzając, obdarzył mnie godnoś­cią osobową oraz powołał do
miłości i wspólnoty? Czy z wdzięcznością i szacunkiem przyjmuję moją męskość bądź
kobiecość?
2. Czy pojmuję moje powołanie do czystości jako cnotę moral­ną, dar Boga, łaskę i owoc
działania Ducha Świętego? Czy staram się o panowanie nad sobą? Czy korzystam ze
środ­ków, które pomagają żyć w czystości (łaska Boża, pomoc sakramentalna, modlitwa, rachunek sumienia, asceza, opanowywanie namiętności rozumem)?
3.Czy odpowiadam na powołanie do praktykowania wstrzemięźliwości, a jeśli jestem związany
małżeństwem, czy żyję w czystości małżeńskiej?
4. Czy nie popełniłem grzechów przeciw czystości: cudzołó­stwa, masturbacji, nierządu,
pornografii, prostytucji, gwał­tu, czynów homoseksualnych? Jeśli takie czyny popełni­łem na
małoletnich, dodatkowo ciężko ich skrzywdziłem fizycznie i moralnie.
5. Jeśli żyję w małżeństwie czy pamiętam, że zawierając ten sakrament wobec Boga i
wspólnoty wiernych przyrzekłem jedność, miłość, wierność, nierozerwalność i otwarcie na
płodność?
6. Czy współżycie małżeńskie traktuję jako wzajemne obda­rowanie i czy jestem otwarty na
przekazywanie życia? Czy wiem, że nie mam prawa oddzielić od siebie tych dwóch celów:
wzajemnego obdarowania od przekazywania ży­cia, wykluczając z nich pierwszy lub drugi?
7. Czy w stosowaniu regulacji poczęć zachowałem naukę Kościoła, to jest czy respektowałem
okresową wstrze­mięźliwość i uwzględniałem okresy niepłodności? Czy nie poddałem się
bezpośredniej sterylizacji lub nie stoso­wałem środków antykoncepcyjnych?
5/9
Rachunek sumienia
8. Czy nie zgrzeszyłem przeciw wierności małżeńskiej wy­bierając sztuczną inseminację lub
sztuczne zapłodnienie i uniemożliwiając tym samym stania się ojcem i matką wyłącznie dzięki
sobie?
9. Czy wiem, że dziecko jest darem Boga, że ma prawo być owocem aktu miłości małżeńskiej
swoich rodziców i że od chwili swego poczęcia ma prawo do szacunku?
10. Czy nie popełniłem grzechów przeciw godności małżeń­stwa: cudzołóstwa, rozwodu, poligamii, kazirodztwa, konkubinatu, aktów seksualnych przed zawarciem mał­żeństwa lub
poza małżeństwem?
VII. Nie kradnij
1. Czy szanuję prawo do własności prywatnej własnej i bliźnich? Czy zachowuję to
przykazanie przez prakty­kowanie sprawiedliwości i miłości, umiarkowania i so­lidarności? Czy
uczciwie zdobywam swój majątek? Czy umiem dzielić się swoją własnością z potrzebującymi?
Czy dotrzymywałem obietnic i przestrzegałem zawartych umów? Czy naprawiłem popełnioną
niesprawiedliwość, czy zwróciłem rzecz bezprawnie nabytą?
2. Czy nie przywłaszczyłem sobie własności bliźniego? Czy sprawiedliwie wynagradzałem
pracę? Czy nie fałszowa­łem wartości sprzedawanych towarów ze szkodą dla na­bywcy? Czy
nie fałszowałem czeków i rachunków? Czy uczciwie płaciłem podatki? Czy nie uprawiałem
lichwy i korupcji? Czy nie wykorzystywałem dóbr społecznych do prywatnego użytku? Czy
solidnie wykonywałem swą pracę zawodową, czy nie spowodowałem szkód i strat przez
marnotrawstwo?
3. Jeśli jestem pracodawcą, czy szanowałem pracowników i czy nie wykorzystywałem ich
praw? Czy nie byłem zain­teresowany w działalności gospodarczej jedynie zyskiem? Czy
rozwiązywania nieporozumień w pracy szukałem na drodze dialogu?
6/9
Rachunek sumienia
4. Czy pamiętam, że praca jest zarówno prawem jak i obo­wiązkiem i że wykonując ją z
zaangażowaniem i kompe­tentnie, współpracuję ze Stwórcą? Czy traktuję swą pracę jako
źródło utrzymania siebie, swoich bliskich i jako służ­bę wspólnocie ludzkiej oraz czy praca staje
się środkiem mojego uświęcenia i współpracy z Chrystusem w dziele Jego Odkupienia?
5. Czy angażowałem się w życie polityczne i społeczne jako chrześcijanin? Czy troszczyłem
się o wprowadzanie po­koju i sprawiedliwości?
6. Czy pamiętam o słowach Pana Jezusa: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci
moich najmniejszych, Mnieście uczynili"? Czy w miarę swoich możliwości wspierałem ubogich
nie tylko materialnie, ale także w ich życiu kulturowym, moralnym i religijnym?
7. Czy spełniałem uczynki miłosierdzia co do duszy (grze­szących upominać, nieumiejętnych
pouczać, wątpiącym dobrze radzić, strapionych pocieszać, krzywdy cierpli­wie znosić, urazy
chętnie darować, modlić się za żywych i zmarłych)? Czy spełniam uczynki miłosierne co do
ciała (łaknących nakarmić, spragnionych napoić, nagich przy­odziać, podróżnych w dom
przyjąć, chorych nawiedzać, więźniów wspierać, zmarłych pogrzebać)?
VIII. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu
1. Czy jestem szczery i prawdomówny w swoim mówieniu i działaniu? Czy nie zaniedbuję
obowiązku poszukiwania prawdy, przylgnięcia do niej i podporządkowania swego życia jej
wymaganiom? Czy idę za nauką Jezusa, który o sobie powiedział: „Ja jestem Prawdą"? Czy
wystrzegam się dwulicowości, udawania i obłudy?
2. Czy daję świadectwo ewangelicznej prawdzie w swym ży­ciu prywatnym i publicznym nawet
za cenę ofiary własne­go życia?
3. Czy nie zgrzeszyłem dawaniem fałszywego świadectwa, krzywoprzysięstwem i kłamstwem?
Czy nie popadłem w grzechy pochopnego osądzania, obmowy, zniesławiania i oszczerstwa,
przez które zniszczyłem dobre imię bliźnie­go? Czy nie posługiwałem się pochlebstwem,
służalczością, chełpliwością zmierzając do popełnienia grzechów ciężkich lub osiągnięcia
7/9
Rachunek sumienia
niegodziwych korzyści? Czy pa­miętam, że wykroczenia przeciw prawdzie domagają się
naprawienia krzywd?
4. Czy szanowałem prawdę w komunikacji międzyludzkiej i przekazie informacji? Czy w tej
dziedzinie brałem pod uwagę dobro osobiste i dobro wspólne, poszanowanie życia prywatnego
i niebezpieczeństwo zgorszenia? Czy zachowałem tajemnice życia zawodowego oraz tajemnice
powierzone w sekrecie?
IX. Nie pożądaj żony bliźniego twego
1. Czy przez oczyszczenie serca i praktykowanie cnoty umiarkowania przezwyciężałem pożądliwość cielesną w myślach i pragnieniach?
2. Czy modliłem się o czystość serca? Czy troszczyłem się o czystość intencji i czystość
spojrzenia? Czy czuwałem nad uczuciami i wyobraźnią?
3. Czy zachowuję cnotę wstydliwości, która ochrania intymność, a której domaga się czystość?
X. Ani żadnej rzeczy, która jego jest
1. Czy zachowując to przykazanie, dbałem o szacunek dla cu­dzej własności? Czy nie
poddawałem się grzechom chciwo­ści i nieumiarkowanemu pożądaniu dóbr bliźnich? Czy nie
zgrzeszyłem zazdrością, która oznacza smutek doznawany z powodu dobra należącego do
drugiego człowieka i nieumiarkowane pragnienie przywłaszczenia sobie tego dobra?
2. Czy troszczę się o ubóstwo serca, czyli o oderwanie od bo­gactw i powierzenie się
Opatrzności Bożej, wyzwalającej z niepokoju o jutro?
8/9
Rachunek sumienia
3. Czy pragnę Boga - prawdziwego szczęścia — który wy­zwala mnie od nadmiernego
przywiązania od dóbr doczesnych?
9/9