Instytucjonalne podstawy działania organizacji pozarządowych
Transkrypt
Instytucjonalne podstawy działania organizacji pozarządowych
Uniwersytet Powszechny im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach 2009 Instytucjonalne podstawy działania organizacji pozarządowych Dlaczego mówimy o III Sektorze? Katarzyna Górniak Mapa instytucji i działań społecznych (inspiracja Antonio Gramsci): • I Sektor – państwo (stosunki polityczne) wraz z przynależnymi mu podmiotami administracji publicznej i służb publicznych. Cel: wytwarzanie i redystrybucja określonych dóbr w odniesieniu do przyjętych kryteriów i reguł przyjętych w procesie politycznym; tworzenie systemu zabezpieczeń zazwyczaj na poziomie uważanym w danym kraju za podstawowy; redystrybucja zgodna z zasadami sprawiedliwości i egalitaryzmu. • II Sektor – rynek/biznes (stosunki gospodarcze) wraz z działającymi w jego obrębie przedsiębiorstwami i firmami. Cel: pomnażanie dóbr materialnych i zaspakajanie potrzeb materialnych; działa zgodnie z zasadą indywidualnego zysku. • III Sektor – aktywność/społeczeństwo obywatelskie (stosunki obywatelskie) wraz z przedsięwzięciami sformalizowanymi (organizacje pozarządowe: stowarzyszenie oraz fundacje) i niesformalizowanymi. Cel: dążenie do zaspokajania rzeczywistych potrzeb i interesów obywateli w oparciu o zakorzenione w świadomości społecznej zasady i wartości; działa zgodnie z zasadą dobra wspólnego i solidaryzmu (inspiracja z I Sektora) i samostanowienia o swoich potrzebach (inspiracja z II Sektora). Ponieważ państwo nie zaspokaja wszystkich potrzeb obywateli, a również rynek nie wytwarza dóbr społecznych, które nie będą przynosić zysku (nierentownych), to obywatele muszą podejmować przedsięwzięcia na rzecz swoich własnych interesów (samoorganizacja społeczna). III • • • • • • • Sektor jest ważny, bo: jest wyrazem wolności i swobód obywatelskich jest podstawą budowy społeczeństwa demokratycznego określa jakość owego społeczeństwa przeciwdziała samowoli władz umożliwia zaspokajanie osobistych potrzeb ma charakter równościowy i respektuje prawa jednostek czyni obywateli świadomymi i odpowiedzialnymi Atrybuty podmiotów III Sektora • niezależność – brak strukturalnych powiązań z pozostałymi sektorami, szczególnie z państwem; autonomia i suwerenność w podejmowaniu decyzji co do obszarów społecznych, w których poruszają się poszczególne organizacje społeczne, co do wyznaczanych celów i co do podejmowanych form działania; • dobrowolność – organizacje pozarządowe powstają w oparciu o wolną wolę, chęci i potrzeby osób je zakładających, a nie przymus prawny czy przymus władzy; działania organizacji pozarządowych odnoszą się w dużej mierze do działań wolontarystycznych i pracy społecznej; Uniwersytet Powszechny im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach 2009 • • niedochodowość – organizacje pozarządowe nie mogą wypracowywać zysków indywidualnych (nie kierują się chęcią zysku indywidualnego), a wszystkie dochody muszą być przeznaczone na cele społeczne (statutowe); zyski (dochody) są jedynie narzędziem do osiągania celów; działanie na rzecz dobra wspólnego – organizacje społeczne działają w sferze publicznej (pożytku publicznego) poszerzając zakres dobra wspólnego; działają na rzecz rozwiązywania czy niwelowania problemów społecznych.