przypisy do prac z wystawy

Irena Snarska
Krótkie opisy wybranych obrazów z wystawy:
"Szpital Izraelicki"
Szpital mieszczący się przy ulicy Rappaporta, w którym leżała pani Snarska , chorując na jakąś dziecięcą
chorobę. Panowała tam przyjemna, dobra atmosfera. Znajdował się on w dzielnicy żydowskiej, personel
natomiast był zarówno polski jak i ż ydowski. Na tle budynku szpitalnego widzimy scenkę rodzajo wą,
przedstawiającą mieszkańców dzielnicy żydowskiej.
"Cześć Bohaterom"
Cześć bohaterom – jakim? - Orląt Lwowskich. To pierwsza kaplica na cmentarzu obrońców Lwowa. W sercu
tejże kaplicy - Matka Boska. Jaskółki fruwające nad cmentarzem oznaczają wolność, lecz nie ty lko, we Lwowie
było bardzo dużo przeróżnych drzew, a wśród nich mnóstwo ptaków oraz dzieci.
"Tym, co nie chcą pamiętać, pamięcią dokuczać"
Metafora pochodzi z wiersza Mariana Hemara. Tutaj również widzimy cmentarz Orląt Lwowskich - druga
kaplica. Lew
z tarczą, na której widnieje godło Polski. Na niebie pełno ptaków, lecz na pierwszy plan wysuwa się orzeł.
"Katedra we Lwowie"
Krużganek katedry ormiańskiej we Lwowie, zakończony właśnie taką rzeźbą, krucyfiksem – nie jest formą
ołtarza. Katedrę zamknęły po wojnie władze komunistyczne. Osoba klęcząca symbolizuje całą ludność
przychodzącą pod bramy , by modlić się, ofiarować kwiaty. Mieszkańcy powojennego Lwowa w świątyni mogli
przebywać jedynie duchowo.
Dusze (cienie) widoczn e na obrazie symbolizują ludzi, którzy odeszli (nie tylko umarli), ale także tych, którzy
zmuszeni byli opuścić ukochany Lwów.
"Arsenał"
Arsenał (po pra wej stronie) i kościół św. Elżbiety. Miejsce, w którym Pani Snarska i Jej
nieżyjący już brat zgubili się jako dzieci. Starszy brat mówił wówczas , wskazując na kościół: "chodź, pomódlmy
się
o szczęśliwy powrót do domu". Tak też się stało, gdyż wkrótce pewn a kobieta wskazał a dzieciom drogę
powrotną.
"Kościół Marii Magdaleny"
Kościół, w którym Irenka Czajkowska i jej brat przyjęli Pierwszą Komunię Świętą z rąk księdza Sałagana
zapamiętanego, jako miłego, dowcipnego, pogodnego, którego później, w czasie wojny, wywieziono ze Lwowa
do Szczecina w okolice Mościska. Kościół zamknięto, jednak ciągle przynoszone były świe że kwiaty – w ten
sposób ludzie modlili się, pamiętali. Później powstała tam sala koncertowa.
"Analiza"
Koniec cyklu o Lwowie. Rozmyślanie, rozpa miętywanie. Ptaki – symbolizują wolność. Postać (ni to człowiek, ni
to liść,
o zatartych konturach) - symbol pamięci, łączący wszystkich, którzy pragną wrócić do Lwowa. Nerw - promień
- symbolizuje nadzieję, wiarę na powrót do ukochanego miasta.
"Ślepa Mincia"
Obraz przedstawia kloszardkę zwaną "Ślepą Mincią", "Lwowską Kasandrą ". Kobieta kiedyś śpiewała w operze,
jednak na skutek niewyjaśnionych okoliczności (być może po prostu postradała zmysły ) zamieszkała na ulicy
w pobliżu teatru,
w którym pracowała . Śpiewaczka i jasnowidzka w jednym, rozmawiając z ludźmi, patrzyła na nich przenikliwym
wzrokiem i ostrzegała przed jakimś niebezpieczeństwem gdzieś czyhającym na nich.
"Kopiec Unii Lubelskiej, czyli gdzie zgubiłam lalkę"
Kopiec, po którym jako dziecko, artystka spacerowała wraz z rodzicami i braćmi, i na którym zgubiła lalkę. Była
to typowo przedwojenna zabawka: miała tylko głowę lalczyną, reszta ciała była szmaciana. Laleczka miała na
sobie chustę
i zaplecione warkocze. Córka pani Snarskiej mówi, iż lalka jeszcze tam leży, trzeba tylko jej poszukać.
"Czas, w którym straciłam Lwów i rodziców"
17 września 1939 roku. Czarny ptak stalinizmu "osiadł" nad Lwowem. Trzymał w swych szponach sierp i młot.
Ciekawostki: Niemcy weszli witani kwiatami przez Ukraińców i Żydów; Żydzi wskazywali innych Ż ydów na
wywózkę.
"Pamięci profesorów zamordowanych we Lwowie” – mord miał miejsce w pierwszych dniach hitlerowskiej
okupacji Lwowa w lipcu 1941 r. pamiątkowa tablica z listą profesorów umieszczona jest w Katedrze Łacińskiej
we Lwowie.
"Sen o lwowskiej jesieni"
Autorka odwołuje się do tego, iż jesień we Lwowie była niezwykle piękna, ciepła, radosna. Przedstawione mary
nadają obrazowi pewną magiczną aurę, pięciolinie wskazują na umuzykalnienie lwowskich jesiennych ptaków,
czyli ptaki we Lwowie śpiewają najpiękniej na świecie!
"Garść ziemi lwowskiej"
Semper Fidelis – Zawsze Wierni, emblant – herb Lwowa. Sakiewka na pierwszym planie była zrobiona przez
dziesięcioletnią Irenkę (Autorkę). Wiązało się to z wyjazdem osieroconej małej Irenki do Polski, dokąd zabrała
Ją Rodzina Profesora Stanisława Grabskiego. Dziewczynka włożyła do sakiewki na pamiątkę garść ziemi ze
Lwowa, niestety,
w pośpiechu nie wzięła swojego zawiniątka. Cienie sakiewek symb olizują bezcenne, utracone wspomnienia,
łzy – ziemię skroploną łzami.
"Kochajmy Kresy"
Każde "i" jest inną historią, historią ludzi, którzy opuścili kraj. Tyle, ile historii, tyle ludzi wspomina i będzie
pamiętać.
"Pozwól mi, Boże"
"Pozwól mi, Boże" jest modlitwą. "Panie Boże, jak pójdę na drugi brzeg, nawet tam z okruchem Lwowa."
"Lwowianie" – wiersz napisany przez Autorkę jest lirycznym portretem mieszkańców Lwowa.
"Lwowski zamek z aniołem"
Najstarsza "wymodlona" część Lwo wa. Katedra ormiańska. I dąca postać symbolizuje kobiety, które pomagały
potrzebującym. Szły pomagać albo modlić się. Były życzliwe i zawsze uśmiechnięte.
"Miasto ulic..."
Miasto ulic, domów, zabytków i tęsknoty. Panorama przedstawia kościoły, zabytki, zamki.
"Z dala widać już, niestety, kościół świętej Elżbiety..."
Obraz przedstawia kościół świętej Elżbiety. Niedaleko niego mieszkała mała Irenka z rodziną. Tenże kościół
był miejscem ślubu jej rodziców. Ciekawostka: wieże zdobiły trzy krzyże. Gdy komuniści próbowali je zdjąć,
dochodziło do wypadków, podczas ściągania drugiego krzyża jeden z robotników zginął; trzeciego krzyża więc
już nie ruszano i pozostał on do dziś na swoim miejscu.