Główne kierunki projektu planu rozwoju społeczno

Główne kierunki projektu planu
rozwoju społeczno – gospodarczego
ChRL 2016-2020
2015-12-29 02:05:56
2
W czasie V sesji plenum Komunistycznej Partii Chin, która zakończyła się 29 października 2015 roku
dyskutowano nad założeniami 13-go planu społeczno-gospodarczego rozwoju kraju na lata 2016 – 2020. Projekt
planu, który ma zostać zatwierdzony w marcu 2016 w czasie posiedzenia CPPC (Chinese People’s Political
Consultative Conference) odzwierciedla wizje i koncepcje obecnego kierownictwa kraju, jak też jest istotnym
źródłem informacji dla przedsiębiorców w odniesieniu do kierunków rozwoju ChRL i głównych akcentów
gospodarczych i społecznych.
W czasie V sesji plenum Komunistycznej Partii Chin, która zakończyła się 29 października 2015 roku
dyskutowano nad założeniami 13-go planu społeczno-gospodarczego rozwoju kraju na lata 2016 – 2020. Jest to
pierwszy plan pięcioletni w całości stworzony pod przywództwem obecnego prezydenta kraju Xi Jinpinga. Projekt
planu, który ma zostać zatwierdzony w marcu 2016 w czasie posiedzenia CPPC (Chinese People’s Political
Consultative Conference) odzwierciedla wizje i koncepcje obecnego kierownictwa kraju, jak też jest istotnym
źródłem informacji dla przedsiębiorców w odniesieniu do kierunków rozwoju ChRL i głównych akcentów
gospodarczych i społecznych.
Wspomniany projekt zakłada, iż Chiny będą się rozwijać w tempie przyrostu PKB na poziomie rocznym
conajmniej 6,5%. Wyczerpują się dotychczasowe proste czynniki i zasoby (np. tania siła robocza, niskie stawki
wynajmu gruntu pod inwestycje itp.), które dotychczas zapewniały Chinom szybki wzrost gospodarczy na
przestrzeni ostatnich trzydziestu lat. Obecna faza rozwoju gospodarczego kraju, nazwana przez
przywódców ChRL „new normal” to przede wszystkim okres transformacji kraju z modelu opartego
na inwestycjach i eksporcie do przyznania konsumpcji wewnętrznej zasadniczego znaczenia w
napędzaniu gospodarki. Ważnym wyznacznikiem „new normal” jest także wymóg „zrównoważonego
wzrostu’ i podniesienie poziomu technologicznego chińskiej gospodarki.
Projekt planu na 2016 – 2020 zakłada zatem kontynuację szeregu kierunków rozwoju kraju zainicjowanych w
kończącej się pięciolatce, pojawiają się natomiast akcenty szczególnie zarysowane przez obecne władze kraju.
Dla zapewnienia podanego w projekcie średniego tempa wzrostu konieczne będzie dalsze „otwarcie gospodarki”
i jej większe urynkowienie. W tym kierunku dalszych działań mieści się m.in. dalsze ograniczanie bezpośredniej
roli (ingerencji) państwa w regulowaniu np. cen na rynku, dążenie do doprowadzenia wymienialności chińskiej
waluty czy stopniowe wprowadzanie dalszych refom w strukturze firm państwowych (SOEs – State Owned
Enteprises). Utrwalenie w planie na kolejne lata założenia, iż o rozwoju gospodarki chińskiej ma w zasadniczym
stopniu decydować konsumpcja wewnętrzna, pozwala przedsiębiorcom z wielu branż myśleć o długofalowych
działaniach na chińskim rynku, w tym o tworzeniu systemowych rozwiązań w Chinach (rejestracja podmiotów
zależnych, inwestycje w ChRL itp.) zapewniających stałą obecność gospodarczą w Państwie Środka.
Zasadniczym elementem jest kwestia podniesienia poziomu technologicznego kraju. „Innowacyjność” i
pozyskiwanie/rozwój technologii mają zapewnić Chinom tworzenie struktury gospodarczej, która zagwarantuje
krajowi w roku 2020 status średnio-zamożnej gospodarki. W przypadku realizacji tego celu PKB na głowę
mieszkańca w 2020 roku podwoi się w stosunku do roku 2010. Chiny będą także rozbudowywać własną bazę
badawczo-rozwojową. „Innowacyjność” to także realizacja programów „Internet Plus” (zintegrowanie internetu z
tradycyjnymi branżami przemysłu), czy Made in China 2025, program podniesienia poziomu technologicznego
gospodarki i wdrażania „inteligentnych procesów” w przemyśle.
Drugim wyznacznikiem działań jest „otwartość” co w praktyce oznacza, iż firmy chińskie będą coraz bardziej
obecne na globalnych rynkach, w tym w zakresie inwestycji (bezpośrednich czy też transakcji „fuzji i przejęć”).
Zauważalna jest rosnąca aktywność instytucji finansowych ChRL zmierzająca do wsparcia działań chińskich firm
za granicą. W tej koncepcji mieści się także realizacja wizji „Pasa i Szlaku”, działań w przyszłym roku przez bank
AIIB czy realizacja zadań przez fundusz „Jedwabnego Szlaku”. Realizacja wymogu „otwartości” powinna oznaczać
także większą aktywność na rynkach państw Europy Centralnej w ramach formuły współpracy „16 + 1”. Dopiero
z biegiem czasu będzie można określić na ile wdrożenie wymogu „otwartości” odnosi się także do uwzględnienia
przez administrację ChRL postulatów przedsiębiorców z Unii Europejskiej co do zwiększenia możliwości dostępu
do rynku chińskiego lub wyrównywania szans z podmiotami chińskimi w zakresie źródeł finansowania, rynku
zamówień publicznych, ochrony własności intelektualnej.
3
Kolejnym istotnym elementem planu jest „zielony rozwój”, a więc zapewnienie poprawy stanu ekologii, jak też
uwzględnianie w planach dalszego rozwoju troski o ochronę środowiska. Wyzwaniem będzie połączenie wymogu
ochrony środowiska z postępującą urbanizacją kraju, ktora ma być istotnym instrumentem w dokonaniu
cywilizacyjnego skoku społeczno-gospodarczego. W najbliższych latach ponad 100 milionów mieszkańców
terenów wiejskich przeniesie się do ośrodków miejskich, zakłada się, iż w 2020 roku ponad 60% obywateli ChRL
będzie mieszkało w miastach. Istotnym elementem będzie także kwestia produkcji czystej energii z węgla, gdyż
to paliwo, mimo, że Chiny rozwijają sektor elektrowni jądrowych i branżę energetyki odnawialnej, będzie wciąż
odgrywało zasadniczą rolę w bilansie energetycznym kraju. Ochrona środowiska, trudna sytuacja w wiodących
aglomeracjach miasta, gdzie wskaźniki zanieczyszczenia środowiska kilkukrotnie przekraczają dopuszczalne
normy, to szczególnie palący problem społeczny.
Kolejną cechą proponowanych działań społeczno-gospodarczych jest ich „koordynacja”. Chodzi o dbanie o
harmonijny rozwój kraju, w tym o zrównoważony wzrost poszczególnych prowincji ChRL, stopniowe zmniejszanie
różnic w poziomie ich zamożności. Istotnym elementem będzie również skuteczniejsze koordynowanie procesów
rozwojowych poszczególnych sektorów gospodarki, jak i „koordynacja” rozwoju obszarów miejskich i wiejskich.
W projekcie planu podkreślana jest także kategorycznie konieczność kierowania się interesem społecznym i
wymogiem zaspokajania rosnących potrzeb chińskich obywateli. Ten wymóg to „inclusive growth/rozwój
uwzględniający potrzeby szerokich grup społecznych”. Chodzi o wyeliminowanie wciąż istniejących
obszarów biedy, poprawienie dostępu do wyższej edukacji, podniesienie jakości opieki medycznej, usług
publicznych czy opieki nad ludźmi starszymi, bądź rozwój systemu ubezpieczeń społecznych. Za tymi
deklaracjami mają pójść także kroki stopniowo liberalizujące dostęp do rynku dla zagranicznych podmiotów. W
kontekście kształtowania odpowiedniego profilu demograficznego kraju kluczowe znaczenie miała niedawna
decyzja wladz kraju co do odstąpienia od polityki „jednego dziecka”. Tworząca się klasa średnia w głównych
prowincjach Wschodu i Południa Chin zgłasza, obok już sygnalizowanych spraw związanych z ekologią,
szczególnie istotne potrzeby m.in. w zakresie zaopatrzenia w zdrową i bezpieczną żywność czy usługi
(bankowość, opieka medyczna, turystyka, e-commerce)
Ostateczny kształt planu, jak wspomniano, ma zostać zatwierdzony w marcu 2016 roku natomiast już teraz
można stwierdzić, iż z pewnością szereg przyjętych w projekcie kierunków świadczy o stopniowym wdrażaniu
jednej z głównych koncepcji prezydenta Xi Jinping, jaką jest spełnienie „chińskiego marzenia”, tj. powrót Chin do
kluczowej roli w świecie, jaką kraj ten zajmował parę wieków temu (za czasów panowania dynastii Ming). Z
pewnością realizacja założeń chińskiego planu mieć będzie spore znaczenie dla tempa wzrostu całej światowej
gospodarki. Prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego wskazują, iż w latach 2016 – 2020 gospodarka
chińska wzrośnie o 44%.
Dla przedsiębiorców powyżej zarysowane kierunki rozwoju chińskiej gospodarki oznaczają, iż branżami
szczególnie istotnymi z punktu widzenia możliwości wzrostu eksportu do Chin są między innymi: przemysł rolnospożywczy (półprodukty, gotowe wyroby rynkowe), maszynowy (maszyny górnicze i technologie/bezpieczeństwo
ekspolatacji węgla/chemia węgla), ochrona środowiska (sprzęt i technologie/ochrona wody i powietrza,
gospodarka komunalna), farmacja i sprzęt medyczny, oprogramowanie, systemy wspierania sprzedaży on-line (w
Chinach jest ponad 600 milionów internautów), gry video, inne towary rynkowe (np. biżuteria bursztynowa,
kosmetyki). Coraz istotniejszego znaczenia nabierać będzie sfera usług, w tym transport i spedycja, finanse,
obsługa imprez wystawienniczych, usługi prawnicze, marketing on-line. Szereg z wymienionych branż znajduje
się w programie promocyjnym WPHI Szanghaj (imprezy wystawiennicze/seminaria) przewidzianym do realizacji w
2016 roku.
Opr. Szanghaj, 19.12.2015 roku
Andrzej Pieczonka
I Radca/WPHI Szanghaj
4