Rozwój dziecka przez zabawę.

„Człowiek nie jest w pełni człowiekiem, jeśli się nie bawi”
Schiller
Rozwój dziecka przez zabawę.
W zabawie dziecko wyraża się całkowicie. Wypowiada swe uczucia, pragnienia,
dążenia. Poznaje świat realny, świat rzeczy i świat stosunków ludzkich.
W zabawach wyzwala się energia pobudzająca rozwój i wzrost różnych narządów.
Kształcą się różne funkcje, mające poważne znaczenie w późniejszym życiu dorosłego.
Zabawy usprawniają poszczególne narządy ciała, przyczyniają się do rozwoju fantazji
i inteligencji, sprzyjają rozwojowi uczuć społecznych, a więc przygotowują do życia.
Zabawa jest naturalnym zjawiskiem życiowym, oparta na aktywności własnej. Często jest
ona nazywana „szkołą działalności”. Dziecko poddaje się tam regułom życia nie dlatego, że je
ktoś narzuca, ale dlatego, że wypływają one z samej rzeczywistości i że w gruncie rzeczy
odpowiadają chęciom dziecka i jego inicjatywie.
Dziecko ma naturalną ciekawość świata, zdolność dziwienia się najprostszym sprawom,
prawdziwego bawienia się i przekształcania obiektywnie istniejącej rzeczywistości we własny
świat. Z punktu widzenia jego dalszego rozwoju wiek zabawy jest wiekiem przejściowym.
Dorosły musi więc, tak zorganizować mu warunki do zabawy, aby w pełni wykorzystać
tkwiące w tym okresie możliwości, aby w pełni rozwinąć postawy twórcze. Dziecko powinno
zakończyć wiek zabawy doroślejsze właśnie dzięki zabawie.
Jednocześnie powinno umieć się bawić. Nie może natomiast pozostać w świecie zabawy,
odcinać się od świata realnego, szukać w zabawie schronienia przed zbyt trudnymi zadaniami.
Zabawa nie jest więc – u zdrowego dziecka – ucieczką od realnego świata, ale jest sposobem
działania, do tego świata prowadzącym. Zabawa zasługuje na szczególna uwagę pedagogów,
rodziców – wszystkich dorosłych. Stanowi ona niezastąpiona formę aktywności zewnętrznej,
dzięki której formuje się, rozwija i wzbogaca wewnątrzpsychiczną aktywność dziecka.
Ukształtowanie się i różnorodność form tej aktywności jest nie tylko warunkiem rozwoju
poznawczego kształtowania się aparatu psychicznego jednostki, ale decyduje też o jej
wewnętrznym bogactwie lub jego braku.
W toku zabawy dziecko opanowuje technikę planowania procesu pracy, racjonalnego
wykorzystania materiału, poznaje rozmaite sposoby rozwiązań. Dzieci z zadowoleniem
odkrywają rodzaj formy, materiały. Rozwija się u nich zdolności konstruowania, orientowania
się, wytrwałości. Emocjonalne przeżywanie jest nie tylko warunkiem realizacji zabawowego
pomysłu. Pobudza również dzieci do wzbogacania zabawy przedmiotami własnej pracy.
Chodzi o to, aby dzieci były szczęśliwe i dobrze się czuły.
Można więc, bez przesady powiedzieć, że aby się móc rozwijać dziecko musi się bawić,
ale także aby pomagać dziecku stawać się człowiekiem, trzeba mu stworzyć warunki do
aktywnej i twórczej zabawy.
Na zakończenie pragnę zwrócić uwagę na następujące zagadnienia:
 Zabawa powinna być działaniem swobodnym, podjętym dobrowolnie, z własnej woli,
nie pod przymusem czy na skutek zewnętrznych poleceń.
 Każda zabawa wymaga innych zabawek, ponieważ zaspokaja inne potrzeby i służy
nieco odmiennym w szczegółach zadaniom.
 Zabawy powinny przebiegać w wesołym, pogodnym nastroju.
 Zabawa ma dawać dziecku możliwość zaspokojenia naturalnej potrzeby ruchu.
Literatura:
M. Cywińska – Zabawy a konflikty sześciolatków
W. Okoń – Zabawa a rzeczywistość