WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE § 5 ust
Transkrypt
WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE § 5 ust
MISJA SZKOŁY „Dzisiaj należy wiedzieć, co trzeba poznać jutro, by radzić sobie pojutrze”. -1- Szkolny Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej w Gniazdowie -2- Program wychowawczy szkoły opiera się na następujących dokumentach: 1. Konkordat 2. Konstytucja RP 3. Ustawa o systemie oświaty 4. Deklaracja Praw Dziecka 5. Podstawa programowa -3- „ Jestem jedyny i niepowtarzalny ale żyję wśród innych” Janusz Korczak Głównym celem wychowawczym naszej szkoły jest pomoc w wyrównywaniu szans życiowych dziecka wywodzącego się ze środowiska wiejskiego poprzez: * wszechstronny rozwój jego osobowości * wyzwalanie motywacji działania * kształtowanie wartości moralnych i estetycznych * przygotowanie do ról społecznych * uświadamianie wpływu środowiska na życie człowieka -4- CELE OGÓLNE: * Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia. * Rozwijanie indywidualnych zdolności twórczych i rozbudzanie moralnej i estetycznej wrażliwości dziecka. * Kształtowanie postaw właściwych człowiekowi kreatywnemu. -5- ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO 1. Wychowanie w naszej szkole ma charakter integralny, personalistyczny i indywidualny integralny - obejmuje wszystkie sfery osoby ucznia: fizyczną, psychiczną, duchową i społeczną personalistyczny – stawia w centrum osobę ucznia indywidualny – tempo nauczania, wychowania, dobór treści i metod uwzględnia indywidualne możliwości psychofizyczne ucznia 2. Kształtujemy w uczniach poczucie własnej odrębności, indywidualności i niepowtarzalności, przy jednoczesnym szanowaniu odrębności innych. 3. Cała społeczność szkolna organizuje obchody ważnych wydarzeń historii Narodu i Regionu oraz uczestniczy w uroczystościach organizowanych przez Władze Miasta i Gminy. 4. Wszyscy dbamy o przyjazną atmosferę w szkole, klasie poprzez: kultywowanie tradycji, zwyczajów i świąt szkolnych organizowanie imprez okolicznościowych integrujących uczniów i rodziców ( Dzień Matki, Babci, Ojca, wigilia, mikołajki itp.) 5. W codziennym życiu w szkole, poza nią czcimy i szanujemy symbole narodowe: Godło Polski, Flaga. 6. W sposób godny śpiewamy Hymn państwowy. 7. Szkoła poprzez działalność wychowawczo-dydaktyczną i dobrą współpracę z rodzicami oraz środowiskiem lokalnym wspomaga wszechstronny rozwój ucznia poprzez: rozbudzanie jego ciekawości poznawczej inspirowanie do wyrażania własnych myśli i przeżyć uczenie samodzielności w podejmowaniu i rozwiązywaniu problemów pobudzanie motywacji do ciągłego uczenia się i samorozwoju kształtowanie indywidualnych zdolności twórczych uwrażliwienie na piękno, dobro i prawdę -6- 8. W codziennej pracy staramy się kształtować umiejętność współistnienia i współdziałania w grupie rówieśniczej i społecznej poprzez wspólną naukę, zabawę i wybór właściwych form spędzania czasu wolnego. 9. Kreujemy postawę pozytywnego i zrównoważonego reagowania w sytuacjach trudnych oraz właściwego sposobu wyrażania ocen i sadów aprobujących lub negujących różne zachowania swoje i innych osób. 10. Rozwijamy u uczniów pozytywną aktywność wobec problemów społecznych. 11. Uwrażliwiamy na potrzeby innych, uczymy ofiarności, bezinteresowności, okazywania szacunku dla osób starszych, chorych, niepełnosprawnych – czynnie włączamy się w akcje humanitarne. 12. Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy szkoły wraz z uczniami tworzą dobrą atmosferę funkcjonowania społeczności szkolnej, w której wszyscy czują się bezpiecznie. 13. Zawsze zwracamy się do siebie w sposób życzliwy i taktowny pod względem kulturowym i językowym. 14. Przestrzegamy form grzecznościowych: przepraszam, dziękuję, wybaczam, proszę – unikamy wulgaryzmów. 15. Uczniowie bardziej sprawni i uzdolnieni pomagają słabszym fizycznie i mającym problemy w nauce. 16. Staramy się, ażeby każdy uczeń dbał o własne ciało, rozwijał sprawność fizyczną, umiał bronić się przed zagrożeniami niszczącymi zdrowie, jak: alkohol, nikotyna, narkotyki oraz agresją i przemocą. -7- KLASY I-III DZIAŁY: * Wychowanie prozdrowotne * Zagrożenia * Wartości moralne, estetyczne i patriotyczne * Umiejętności psychospołeczne * Rozwijanie samorządności uczniów * Przygotowanie do życia w rodzinie METODY PRACY: * Podające: pogadanka, prelekcja * Problemowe aktywizujące: gry i zabawy * Eksponujące: film, sztuka, ekspozycja * Programowe z użyciem urządzeń multimedialnych FORMY PRACY: * Praca indywidualna * Praca w grupach * Praca w zespole zadaniowym. -8- Dział Wychowanie prozdrowotne Cele szczegółowe - oczekiwane efekty Monitoring 1. Zdrowo się odżywia: - umie odczytać datę ważności spożywanych produktów - umie ułożyć „ zdrowy jadłospis” - umie przygotować sałatkę. ankieta dla uczniów 2. Dba o higienę ciała: - potrafi wypoczywać aktywnie myje ręce przed posiłkiem i po wyjściu z toalety - dba o higienę zębów. obserwacja 3. Bezpiecznie bawi się i porusza po drodze: - zna podstawowe przepisy ruchu drogowego - rozróżnia znaki drogowe - wie, gdzie bezpiecznie się bawić - zna zagrożenia, jakie płyną z różnych warunków atmosferycznych związanych z porami roku. dyskusja 1. Rozpoznaje niebezpieczne sytuacje: - zna i umie rozpoznać zagrożenia płynące ze strony obcej osoby, - rozpoznaje zagrożenia ze strony środowiska rozmowy 2. Wie, gdzie szukać pomocy: - uczeń zna osoby, do których może zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach, - uczeń umie komunikować swoje potrzeby nauczycielowi , pracownikom szkoły. 3. Zna pomieszczenia szkolne i ich przeznaczenie oraz wie jak z nich korzystać. 4.Wie jak zachować się podczas wycieczek , spacerów, na placu zabaw. 5. Wie o szkodliwościach płynących z używania środków odurzających. obserwacja 1. Odróżnia dobro od zła: - nie przechodzi obojętnie w sytuacjach, w których może pomóc, - nie jest obojętny wobec krzywd i cierpienia, - reaguje na krzywdę kolegów zgłaszając o niej nauczycielowi, - pomaga starszym, - nie przechodzi obojętnie wobec krzywdy zwierząt. rozmowa 2. Dba o estetykę własnego wyglądu i otoczenia: obserwacja analiza prac plastycznych Zagrożenia Wartości: moralne -9- obserwacja drama estetyczne - jest schludny, - umie dbać o swój wygląd, - utrzymuje porządek na ławce i w szatni, - umie kulturalnie spożywać posiłki. patriotyczne 3. Szanuje symbole narodowe: - zna polskie symbole narodowe, - potrafi przyjąć prawidłową postawę podczas uroczystości. internacjonalne 4. Poznaje tradycje narodowe państw europejskich: - zna nazwy państw sąsiadujących z Polską, - poznaje kraje Unii Europejskiej 1. Porozumiewanie się: Umiejętności psychospołeczne - szanuje zdanie innych Rozwijanie samorządności uczniów bierze udział w uroczystościach patriotycznych gry stolikowe - potrafi słuchać drugiej osoby, - komunikuje się w różnych sytuacjach trudnych - akceptuje wady i zalety innych gry i zawody sportowe 2. Rozpoznawanie i nazywanie uczuć: - radzi sobie z uczuciami negatywnymi, - komunikuje o swoich pozytywnych i negatywnych emocjach. obserwacje nauczycieli i rodziców 3. Pozytywny obraz samego siebie: - wierzy we własne siły, - ma poczucie własnej wartości. rozmowa obserwacja 1. Jest samodzielny: - potrafi sprawnie wykonać czynności samoobsługowe, - korzysta ze świetlicy i biblioteki szkolnej 2. Poznaje i przestrzega norm pracy w grupie: - przestrzega klasowych i szkolnych regulaminów, Przygotowanie do życia w rodzinie obserwacja 3. Aktywnie uczestniczy w życiu klasy i szkoły: - bierze udział w uroczystościach szkolnych i klasowych, - przygotowuje upominki okolicznościowe, - współuczestniczy w dekoracji klasy. 1. Szanuje wartości rodzinne: - zna obowiązki członków rodziny, - pomaga w prostych pracach domowych, - szanuje członków rodziny, - uczestniczy w kultywowaniu tradycji rodzinnych, - zna święta i tradycje z nimi związane, - przygotowywuje upominki z okazji różnych uroczystości. - 10 - obserwacja scenki improwizowane obserwacja drama prace plastyczne i artystyczne Wizja absolwenta trzeciej klasy. Absolwent trzeciej klasy Szkoły Podstawowej w Gniazdowie coraz lepiej orientuje się w najbliższym otoczeniu, domu i szkole. Lubi się uczyć i lubi szkołę. Sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą w życiu codziennym. W kontaktach z ludźmi stosuje podstawowe zasady związane z komunikowaniem się. Formułuje pytania i poszukuje na nie odpowiedzi. Jest otwarty. Przyjmuje uwagi i sugestie w związku z popełnionymi błędami. Podejmuje działania w sposób planowy. Potrafi wyrazić swoje zdanie i wysłuchać opinii innych. Nawiązuje przyjazne kontakty z ludźmi, współdziała z nimi i akceptuje ich odmienność. Swobodnie współpracuje z osobami dorosłymi. Jest ciekawy świata. Chętnie korzysta z różnych źródeł wiedzy, potrafi prowadzić obserwacje zjawisk zachodzących w najbliższym otoczeniu i wyciągać z nich wnioski. Jest odpowiedzialny. Potrafi przewidywać skutki swoich działań. Odstępuje od działań przewidując ich negatywne skutki. Rozumie konieczność ponoszenia konsekwencji negatywnych działań. Jest rozważny. Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny oraz stosuje je w typowych sytuacjach. Jest prawy. Rozróżnia złe i dobre zachowania. Czuje potrzebę podejmowania tych ostatnich. - 11 - KLASY IV-VI DZIAŁY: * Wychowanie prozdrowotne. * Profilaktyka uzależnień * Wartości moralne, estetyczne i patriotyczne * Umiejętności psychospołeczne * Radzenie sobie w gospodarce rynkowej * Przygotowanie do życia w rodzinie. METODY PRACY: * Podające: pogadanka, prelekcja, wykład, * Problemowe aktywizujące: gry i dyskusje dydaktyczne, * Eksponujące: film, sztuka teatralna, ekspozycja * Programowe z użyciem komputera. FORMY PRACY: * Praca indywidualna * Praca w grupach * Praca w zespole zadaniowym. - 12 - Dział Wychowanie prozdrowotne Cele szczegółowe - oczekiwane efekty Monitoring 1. Zna i przestrzega zasad zdrowego stylu życia: - wymienia zasady zdrowego trybu życia i perspektywy z nim związane, - postępuje zgodnie z tymi zasadami, - promuje swoim zachowaniem zdrowy styl życia. ankieta obserwacja dyskusja zawody sportowe 2. Dba o higienę osobistą i otoczenia: - zna funkcje skóry, zmiany w okresie dojrzewania, podstawowe zasady doboru odzieży, obuwia, kosmetyków, - utrzymuje samodzielnie czystość ciała i otoczenia, - zna związek pomiędzy niedostatkami higieny osobistej a występowaniem chorób zakaźnych i pasożytniczych, - unika nadmiernego hałasu i nasłonecznienia, - zna skutki zanieczyszczenia środowiska i swoją rolę w jego zapobieganiu. 3. Dba o bezpieczeństwo swoje i innych: - potrafi ocenić sytuacje zagrożenia, wie że ma wpływ na swoje bezpieczeństwo, zdrowie i środowisko, - zna podstawowe zasady bezpieczeństwa różnych sytuacjach, - umie udzielić sobie i innym pierwszej pomocy, 4. Poznaje siebie. - dokonuje refleksji nad sobą, radzi sobie w sytuacjach trudnych - uczy się samoakceptacji, wyciszania uczucia lęku, zachowań asertywnych. 5. Zna podstawowe składniki odżywcze i ich rolę w organizmie: - rozumie związek pomiędzy sposobem żywienia a prawidłowym rozwojem, samopoczuciem, występowaniem niektórych chorób, - umie przygotować posiłki, ocenić swój wzrost i masę ciała, - rozumie podstawowe zasady higieny i przechowywania żywności, - umie posługiwać się oznakowaniami na opakowaniu żywności. 6. Jest aktywny ruchowo i dba o swój wypoczynek: - wie, jaki jest wpływ aktywności fizycznej na samopoczucie, sylwetkę, dobrą kondycję, - 13 - obserwacja pogadanka dyskusja obserwacja analiza zachowań scenki improwizowane ankieta dyskusja analiza zachowań utrzymanie właściwej masy ciała i zapobieganie chorobom, - rozumie pojęcia odpoczynku czynnego i biernego, znaczenia spędzania wolnego czasu z przyjaciółmi, - zna higieniczne zasady odrabiania lekcji, pozycji ciała i snu, - umie w prosty sposób ocenić swoją aktywność ruchową, sprawność fizyczną, wykonać ćwiczenia relaksacyjne. -potrafi ograniczyć czas spędzony przed telewizorem i komputerem na korzyść odpoczynku czynnego Profilaktyka uzależnień Wartości: moralne 1. Nie poddaje się nałogom: - zna podstawowe fakty o środkach uzależniających, skutkach ich używania, przepisach prawnych, - rozumie, co oznacza uzależnienie, - rozumie związek między przyjmowaniem środków uzależniających a zmianami w okresie dojrzewania, stresem, niską samooceną, presją innych, - rozumie własną odpowiedzialność za decyzje, co do przyjmowania środków uzależniających, - potrafi zastosować odpowiednie sposoby radzenia sobie w sytuacji próby lub namawiania do ich używania, - podaje i rozpoznaje powody, dla których ludzie sięgają po narkotyki, - pogłębia swoją wiedzę na temat szkodliwości zagrożeń i konsekwencji używania środków odurzających i uzależniających ( alkohol, nikotyna, narkotyki itp.), - dostrzega zagrożenia płynące z Internetu i nie właściwego korzystania z technik medialnych - szanuje zasady wpojone przez rodziców, wychowawców, - przestrzega innych o skutkach uzależnienia się od nałogów . ankieta 1. Nie ulega złym wpływom, unika sytuacji konfliktowych: - zna problem, podłoże złego wpływu grupy rówieśniczej na jednostkę, - umie być asertywnym, - szanuje zasady wpojone przez rodziców, wychowawców, - pomaga starszym, - nie przechodzi obojętnie wobec krzywdy - 14 - obserwacja pogadanki filmy edukacyjne scenki improwizowane prace plastyczne i artystyczne socjodrama obserwacja socjodrama test zwierząt. 2. Wie, że jest istotą społeczną: - rozumie pojęcie istota społeczna, wie czym jest praca dla człowieka, - umie pomagać słabszym osobom w potrzebie, - korzysta przy rozwiązywaniu problemów z doświadczeń osób starszych ( rodziców, nauczycieli itp.), materiały edukacyjne analiza zachowań dyskusja obserwacja 3. Zna pojęcie „ tolerancja”: - wie, że ludzie różnią się rasą, wyznaniem, kondycją fizyczną, poglądami, - szanuje, nie drwi, nie izoluje się, - jest odpowiedzialny, - stosuje dialog w relacjach międzyludzkich, 4. Zna swoje prawa i prawa innych oraz przestrzega ich: - zna i stosuje się do regulaminu szkoły, zachowania, wewnętrznego systemu oceniania, - posiada świadomość, że każdy człowiek ma prawo do godnego życia i godnej śmierci, - zna prawa obywatelskie. estetyczne ankieta drama burza mózgów obserwacja 5. Jest systematyczny i samodoskonalący się ( prawdomówny, obowiązkowy, dotrzymuje słowa, samokrytyczny, roztropny, posłuszny): - rozumie istotę uczenia się dla siebie, potrafi podjąć wysiłek - umie współdziałać w grupie, - jest wymagający najpierw wobec siebie a później dopiero wobec innych organizacja imprez klasowych i szkolnych, zawodów sportowych 6. Szanuje czas własny i innych: - „ jak Kuba Bogu…’ rozumie zasady współistnienia, - szanuje czas innych, bo jest człowiekiem kulturalnym, - wie, jak właściwie gospodarować swoim wolnym czasem. inscenizacja 7. Zna zasady savoir-vivre i wykorzystuje je w określonych sytuacjach: - jest uprzejmy, kulturalny, punktualny, - używa zwrotów grzecznościowych, nie przeklina, nie kłamie, - wie, jak zachować się w różnych sytuacjach. patriotyczne drama 8. Szanuje tradycje i obrzędowość: - zna miejsca pamięci w swojej gminie, - uczestniczy w imprezach szkolnych i klasowych, - przejawia chęć kontynuowania różnych tradycji - 15 - dyskusja obserwacja analiza zachowań scenki improwizowane obserwacja analiza zachowań scenki improwizowane praca w grupach obserwacja praca w grupach inscenizacja 9. Uczestniczy w życiu społeczności lokalnej: - potrafi zaprojektować zagospodarowanie turystyczne regionu znając jego walory, - bierze czynny udział w imprezach na terenie gminy i szkoły, - czci pamięć żołnierzy poległych w czasie II wojny światowej 10. Działa na rzecz ochrony środowiska: - bierze udział w akcji Sprzątanie Świata, - chroni czynnie zwierzęta przed zimą - przygotowuje obchody Dnia Ziemi i czynnie w nich uczestniczy - wykonuje tematyczne gazetki, opiekuje się zielenią klasie, dba o przyrodę. 11. Działa na rzecz ochrony regionalnego dziedzictwa kultury: - wykonuje gazetki upamiętniające znane postacie - uczestniczy w gromadzeniu informacji i wykonaniu albumu o gminie obserwacja praca w grupach analiza zachowań obserwacja filmy edukacyjne praca w grupach obserwacja pogadanki 12. Poznaje miejsca i instytucje istotne dla naszego państwa, rolę wyborów demokratycznych: - organizuje i uczestniczy w spotkaniach z władzami gminy, radnymi, - uczestniczy w wycieczkach w celu poznania miejsc związanych z instytucjami państwowymi internacjonalne 13. Poznaje miejsce Polski i Polaków w Unii Europejskiej: - poznaje istotę Wspólnoty Europejskiej, - zachowuje tożsamość narodową we wspólnocie, - poznaje kraje Unii Europejskiej, wykonuje albumy 1 Kultura w dyskusji: Umiejętności psychospołeczne - nie ujawnia wulgaryzmów, - nie przerywa innym, - nie krytykuje osób, ale sytuacje, które one stworzyły, - jest cierpliwy, konsekwentny, - jest asertywny obserwacja pogadanki praca w grupach obserwacja pogadanka 2. Rozwiązywanie problemów; - poprawnie formułuje myśli i relacjonuje sytuacje, - umie radzić sobie z problemami, dyskusja analiza problemu 3. Współpraca, współdziałanie ze środowiskiem społecznym: - 16 - obserwacja - potrafi pracować w zespole z uwzględnieniem podziału zadań, - identyfikuje się ze społecznością lokalną, - wpływa na integrowanie zespołu. Radzenie sobie w gospodarce rynkowej. 1. Mądrze gospodaruje pieniędzmi: - potrafi zorganizować zbiórkę pieniędzy na szczytny cel, - zwraca w terminie długi, - nie wykorzystuje rodziców, gdy potrzebuje pieniędzy, - potrafi zapracować i oszczędzać pieniądze(zbiórka złomu, makulatury itp.), 2. Przygotowuje uroczystości szkolne i klasowe: - pomaga w organizowaniu imprez, - przygotowuje gazetki, 3. Zna bezpieczne formy spędzania wolnego czasu: - zna zasady bhp, - zna przepisy ruchu drogowego, - umie korzystać z kodeksu turysty, - zna regulamin wycieczek szkolnych, 4. Zachowuje się należycie miejscach publicznych: - szanuje miejsca pamięci, - rozumie istotę uroczystości państwowych, - kulturalnie zachowuje się na uroczystościach szkolnych, w kinie, teatrze itp. Przygotowanie do życia w rodzinie 1. Szanuje wartości rodzinne: - zna obowiązki członków rodziny, - pomaga w prostych pracach domowych, - szanuje członków rodziny, - uczestniczy w kultywowaniu tradycji rodzinnych, - zna święta i tradycje z nimi związane, - przygotowuje upominki z okazji różnych uroczystości. 2. Potrafi określać znaczenie rodziny w życiu człowieka: - umie określać, jakie potrzeby zaspokaja rodzina, - potrafi okazywać pozytywne uczucia w kontaktach międzyludzkich, - ma właściwe wyobrażenie o swojej rodzinie w przyszłości. 3. Świadomie przygotowuje się do życia w rodzinie i społeczności. Zna psychospołeczne aspekty zdrowia. - rozumie zmiany zachodzące w okresie dojrzewania, - daje i przyjmuje pozytywne wzmocnienia i rozumie ich znaczenie dla zdrowia psychicznego, - 17 - obserwacja akcje społeczne obserwacja prace plastyczne apele, akademie, gry, zawody obserwacja dyskusja obserwacja wycieczki drama prace plastyczne i artystyczne dyskusja praca w grupach model szczęśliwej rodziny obserwacja dyskusja analiza zachowań - broni swoich praw, - wie, jakie zachowania sprzyjają zdrowiu, a jakie szkodzą, - wie, co to są szczepienia ochronne i przeciw jakim chorobom był szczepiony, - rozumie zmiany związków ze swoją rodziną w różnych sytuacjach, - rozumie role ojca, matki oraz związki między nimi, - zna podstawowe zasady sprawnego działania, dokonywania wyborów, podejmowania decyzji, - umie pełnić rolę w organizacjach uczniowskich i współdziałać z innymi. - 18 - scenki rodzajowe Wizja absolwenta Szkoły Podstawowej w Gniazdowie. Absolwent Szkoły Podstawowej w Gniazdowie dobrze funkcjonuje w swoim naturalnym otoczeniu: w domu i w szkole. Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi. Sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą w życiu codziennym. Ma określony dość szeroki krąg zainteresowań, którym poświęca swój czas, i które stara się rozwijać. Jest otwarty. Wykorzystuje możliwości, jakie stwarza mu dom i szkoła. Rozumie ograniczenia wynikające z jego wieku. Chętnie i skutecznie nawiązuje komunikację prezentując swój punkt widzenia i rozważając poglądy innych. Wie, że istnieją różne sposoby komunikowania i uczy się korzystać z nowoczesnych technologii komunikacyjnych. Łatwo nawiązuje współpracę z innymi ludźmi. W grupie potrafi działać zgodnie z obowiązującymi w niej zasadami. Interesuje się stawianymi przed nim zadaniami. Potrafi planować swoje działania na rzecz ich realizacji. Jest ciekawy świata. Chętnie gromadzi wiadomości korzystając z różnych źródeł. Dostrzega złożoność świata, analizuje istniejące w nim zależności i związki przyczynowo-skutkowe. Stara się poszerzać swoją wiedzę. Jest aktywny umysłowo, na ogół się nie nudzi. Jest odpowiedzialny. - 19 - Potrafi przewidzieć skutki swoich działań, wykorzystuje wcześniejsze doświadczenia i gotów jest ponosić konsekwencje swoich czynów. Cieszy się z sukcesów. Akceptuje porażki, ale jeśli jest w stanie, wytrwale szuka alternatywnych rozwiązań. Napotykając na problem stara się go rozwiązać. Jeśli trzeba, zwraca się o pomoc do osób z najbliższego otoczenia i z niej korzysta. Działając w grupie poczuwa się do odpowiedzialności za efekty jej działania. Jest rozważny. Zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku. Potrafi zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Wykazuje stosowną aktywność fizyczną. Jest prawy. Rozróżnia złe i dobre uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdym stara się dostrzec coś dobrego. - 20 -