Uniwersytet Babes-Bolyai Raport Ogólny Szkolenie z Systemu

Uniwersytet Babes-Bolyai
Raport Ogólny
Szkolenie z Systemu Zarządzania Innowacją w Firmie w celu zwiększenia
Konkurencyjności
6/6/2016
Projekt nr: 2015-1-HU01-KA202-13551
Raport ogólny na temat profilu kierownika ds. innowacji
Niniejszy raport przedstawia wyniki analizy danych przeprowadzonej w ramach
badania InnoMe [2015-1-HU01-KA202-13551] w okresie od lutego do marca 2016 r.
Badanie zostało przeprowadzone w czterech krajach [Polska, Rumunia, Węgry i Słowacja] i
składało się z 450 kwestionariuszy online oraz 32 wywiadów.
W ankiecie wzięło udział 450 respondentów z krajów Europy Środkowej i
Wschodniej: z Węgier, Polski, Rumunii i Słowacji. Ponieważ występowały różnice w
liczbach respondentów w poszczególnych próbach, w naszej analizie dokonaliśmy próby
kontroli tych nierówności, a więc przedstawienia ogólnego profilu kierownika ds. innowacji.
Liczba respondentów
Węgry
Polska
Rumunia
Słowacja
Razem
42
324
59
25
450
Badana próba objęła organizacje o dużej różnorodności pod względem rozmiaru i
obszaru działalności. Ponadto, ponieważ opinie na temat innowacji mogą zależeć od dużej
liczby cech indywidualnych, ankieta zawierała pytania dotyczące szczebla stanowiska, wieku,
wykształcenia i płci respondentów. Dążyliśmy do włączenia do próby osób o różnym
doświadczeniu zawodowym, wieku, płci i wykształceniu.
Ostateczna grupa badanych obejmowała zarówno duże jak i małe organizacje, co
pozwoliła nam wyciągnąć ogólne wnioski dotyczące najważniejszych umiejętności,
kompetencji oraz wiedzy kierownika ds. innowacji. Próba końcowa składała się w 77,6% z
małych organizacji i w 22,4% ze średnich i dużych organizacji.
Rys. 1 Liczba pracowników (procenty)
mniej niż 10
pomiędzy 10 a 25
pomiędzy 25 a 50
pomiędzy 50 a 100
pomiędzy 100 a 250
ponad 250
Pod względem sektora gospodarczego, 35.8% organizacji działa w sektorze
Usług/NGO i usług publicznych, 20.5% w Przemyśle, 13.2% w Kulturze i Edukacji, 9.8% w
Biznesie, 9.6% w IT oraz 4.8% w Usługach Finansowych. Jeśli chodzi o wykształcenie,
ogromna większość respondentów posiada wyższe wykształcenie. Proporcja płci była raczej
wyrównana, mężczyźni reprezentowali 53.5% próby, a kobiety 46.5%.
5-10 lat
10 - 15 lat
Doświadczenie Poniżej 5 lat
w pracy (%)
5%
17.8%
17.6%
Wykształcenie średnie
Wykształcenie
(%)
6.9%
Kobiety
Płeć (%)
46.5%
15-25 lat
25+ lat
35.4%
24.2%
Wykształcenie wyższe
93.1%
Mężczyźni
53.5%
Głównym celem ankiety było określenie ogólnego profilu kierownika ds. innowacji.
W celu przedstawienia podstawowych umiejętności, kompetencji i wiedzy w poszczególnych
krajach zastosowaliśmy dwie metody. W pierwszym kroku obliczyliśmy ogólną średnią
ważoną dla czterech krajów dla każdej z cech kierownika ds. innowacji, jakie włączyliśmy do
kwestionariusza. W celu kontroli różnic w rozmiarach prób obliczyliśmy następnie ogólną
średnią bez brania pod uwagę rozmiarów prób każdego kraju. Następnie, przeanalizowaliśmy
te dwie hierarchie. Kolejnym krokiem było oddzielne zestawienie umiejętności, kompetencji i
wiedzy dla każdego kraju i wybranie trzech cech, które znalazły się na czele zestawień w
większości krajów (co najmniej w trzech krajach). Dla każdej sekcji modelu wybraliśmy
najwyżej oceniane umiejętności, kompetencje i wiedzę dla każdego etapu procesu innowacji:
planowania, wdrażania i oceny.
Trzy najważniejsze umiejętności, kompetencje i rodzaje wiedzy uzyskane dla każdego
z trzech etapów procesu innowacji, które tworzą profil kierownika ds. innowacji zostały
przedstawione w tabeli poniżej:
OGÓLNY PROFIL KIEROWNIKA DS. INNOWACJI
Faza planowania - umiejętności
Umiejętności Umiejętność generowania pomysłów i nieszablonowego myślenia
Umiejętność pomagania w generowaniu pomysłów w organizacji
4,39
4,26
Umiejętność rozumienia pojawiających się trendów w technologii i biznesie
4,23
Faza planowania - kompetencje
Kreatywność
4,39
Kompetencje Myślenie strategiczne
4,32
Umiejętność wyznaczania celów
4,16
Faza planowania - wiedza
Wiedza na temat istniejących i pojawiających się trendów w technologii i biznesie
Wiedza
Wiedza na temat opracowywania projektów innowacji
Wiedza na temat strategii innowacji
Faza wdrażania - umiejętności
Umiejętność wdrażania projektów innowacji
Umiejętności Umiejętność wdrażania strategii w działaniu
4,31
4,26
Umiejętność zastosowania wyników badań w nowych projektach/usługach 4,12
Faza wdrażania – kompetencje
Podejmowanie decyzji i branie odpowiedzialności
Kompetencje Rozwiązywanie problemów
Komunikacja
Faza wdrażania – wiedza
4,17
4,14
4,12
4,36
4,22
4,18
Wiedza na temat koordynacji osób i zasobów
4,11
Wiedza na temat technik przywództwa
4,02
Wiedza
Wiedza na temat technik motywacji
3,93
Faza oceny – umiejętności
Umiejętność monitorowania wpływu innowacji na biznes
Umiejętności Umiejętność monitorowania postępów projektów
4,19
4,08
Umiejętność wyznaczania realistycznych kryteriów oceny dla procesów innowacji 4,05
Faza oceny – kompetencje
Konsekwencja
4,08
Kompetencje Obiektywizm
4,01
Umiejętność wyznaczania priorytetów
3,99
Faza oceny – wiedza
Wiedza na temat wprowadzania innowacji na rynek
Wiedza
Wiedza na temat technik oceny
Wiedza na temat ilościowych i jakościowych metod oceny
4,06
3,95
3,94
Należy zauważyć, że wystąpiły różnice w postrzeganej istotności umiejętności,
kompetencji i wiedzy dla trzech etapów innowacji. Najważniejszymi z nich były kompetencje
dotyczące wdrażania (średnia 4.17), umiejętności dotyczące wdrażania (średnia 4.09) oraz
umiejętności dotyczące planowania (średnia 4.08).
Rys. 2 Ogólne średnie dla umiejętności, kompetencji i wiedzy dla każdego etapu innowacji
wiedza związana z oceną
kompetencje związane z oceną
umiejętności związane z oceną
wiedza związana z wdrażaniem
kompetencje związane z wdrażaniem
umiejętności związane z wdrażaniem
wiedza związana z planowaniem
kompetencje związane z planowaniem
umiejętności związane z planowaniem
Jak wspomnieliśmy powyżej, w celu uzyskania profilu systemu zarządzania
innowacją, przeanalizowaliśmy umiejętności, kompetencję i wiedzę z perspektywy
uczestników, w stosunku do zestawu różnych cech: rozmiaru organizacji, postrzeganej
wiedzy specjalistycznej respondenta, obszaru działalności.
Pod względem rozmiaru organizacji, wyniki analizy wariancji wykazały istotne
statystycznie różnice pomiędzy małymi i dużymi organizacjami, w większości dotyczące cech
związanych z Wdrażaniem. Uczestnicy z dużych organizacji postrzegali Umiejętności
dotyczące Planowania (F1,436=7.89, p<0.05) oraz Wiedzę dotyczącą Planowania
(F1,436=5.43, p<0.05) jako ważniejsze w porównaniu do uczestników z mniejszych
organizacji.
Staraliśmy się także sprawdzić, czy profil kierownika ds. innowacji różni się pod
względem postrzeganej wiedzy eksperckiej respondenta. Wyniki pokazują, że respondenci
posiadający większe doświadczenie w innowacji postrzegają wszystkie umiejętności,
kompetencje i wiedzę jako ważniejsze w porównaniu do osób mających mniejsze lub zerowe
doświadczenie w innowacji. Wyniki analizy wariancji wykazały istotne statystycznie różnice
w szczególności dla umiejętności związanych z planowaniem (F4,433=3.42, p<0.05),
kompetencjami (F4,433=2.92, p<0.05) oraz wiedzą (F4,433=3.09, p<0.05).
Istotnym aspektem analizowanym w ankiecie była znajomość procesu innowacji u
respondentów. Ostateczna próba przedstawiała raczej zrównoważony podział wśród
respondentów (48,8% deklarowało ogólną znajomość, 6,8% zdecydowany brak znajomości, a
7,8% uważało się za ekspertów w tym obszarze). Wyniki pokazują, że istnieje związek
pomiędzy rozmiarem organizacji a postrzeganą znajomością tematu (współczynnik chi
kwadrat = 11.36, p<.05). Nie wykazano związku pomiędzy obszarem działalności organizacji
a postrzeganą znajomością tematu.
Rys. 3 Znajomość tematu innowacji (%)
zdecydowanie nie znam
nie jestem pewien co oznacza
ogólne zrozumienie tematu
dobre zrozumienie tematu
jestem ekspertem w tej
dziedzinie
Celem ankiety było zbadanie dziedzin, w których organizacje wykorzystują
innowację. Wyniki wykazały związek pomiędzy rozmiarem organizacji a skoncentrowaniem
na Innowacji (współczynnik chi kwadrat = 44.36, p<.01): większe organizacje bardziej
skupiają się na innowacji produktu i procesu, a mniejsze na innowacyjności usług.
Rys. 4 Wykorzystanie innowacji (%)
innowacja produktu
innowacja usługi
innowacja procesu
innowacja modelu biznesowego
mieszany model innowacji
W kolejnym kroku celem ankiety było uzyskanie informacji na temat sposobu
zorganizowania procesu innowacji w organizacjach. Dane wykazały, że w ponad połowie
organizacji obowiązki związane z innowacją nie są wykonywane oddzielnie przez określone
osoby. Zgodnie z oczekiwaniami, istniał silny związek pomiędzy rozmiarem organizacji a
przypisanymi obowiązkami (współczynnik chi kwadrat = 52.1, p<.01): większe organizacje
częściej wykorzystują zespoły i odrębne działy, podczas gdy mniejsze tylko pojedyncze
osoby.
Rys. 5 Obowiązki związane z innowacją
4,2
jedna osoba
na pełnym
etacie
A single
person
on full
position
16,8
A single
person
on partetacie
time position
jedna osoba
na niepełnym
15,2
56,5
7,3
zespół odpowiedzialny za innowację w
A team
responsible for innovation
ramach działu
within a department
dział
Anodrębny
independent
department
nie istnieją osoby wyznaczone konkretnie do
Innovation
responsibilities
are
pełnienia obowiązków
związanych
z not
innowacją
covered
separately by certain persons
Porównanie czterech krajów pod względem umiejętności, kompetencji i wiedzy
Różnice w ocenie istotności umiejętności, kompetencji i wiedzy w czterech krajach
zostały przedstawione w indywidualnych analizach krajów jak również w streszczeniu
ogólnego raportu w języku angielskim.
Wywiady
Komponent jakościowy ankiety stanowiły 32 częściowo ustrukturyzowane wywiady
przeprowadzane osobiście. Wywiady pozwoliły nam uzyskać bardziej precyzyjny obraz tego,
co dane osoby faktycznie sądzą na temat projektu innowacji oraz profilu kierownika ds.
innowacji. Szczegółowe informacje zostały przedstawione w indywidualnych raportach
krajów lub w raporcie ogólnym w języku angielskim.
Wnioski
Głównym celem ankiety było zdefiniowanie ogólnego profilu kierownika ds. innowacji. Trzy
główne umiejętności, kompetencje i rodzaje wiedzy uzyskane dla każdego z trzech etapów
procesu innowacji zostały przedstawione w tabeli poniżej:
Nr
Obszar kompetencji i faza procesu
Cechy Kierownika ds.
Innowacji w badanych krajach
EŚW
innowacji
1.
PLAN (Stworzenie pomysłu i zarządzanie pomysłem, planowanie procesu
innowacji)
Kompetencje Kierownika ds. Innowacji




Kompetencje Kierownika ds. Innowacji

Wiedza Kierownika ds. Innowacji



Kreatywność
Myślenie strategiczne
Umiejętność wyznaczania celów
Wiedza na temat istniejących i
Wiedza Kierownika ds. Innowacji
pojawiających się trendów w
technologii i biznesie
 Wiedza na temat rozwoju
projektów innowacji
 Wiedza na temat strategii innowacji
 Umiejętność generowania
Umiejętności Kierownika ds. Innowacji
pomysłów i myślenia
nieszablonowego
 Umiejętność pomocy w
generowaniu pomysłów w
organizacji
 Umiejętność rozumienia
pojawiających się trendów w
technologii i biznesie
2. Wdrażanie (Wdrażanie, ochrona, obsługa, marketing)


Umiejętności Kierownika ds. Innowacji



Podejmowania decyzji i branie
odpowiedzialności
Rozwiązywanie problemów
Komunikacja
Wiedza na temat koordynacji osób i
zasobów
Wiedza na temat technik
przywództwa
Wiedza na temat technik
motywacyjnych
Umiejętność wdrażania projektów
innowacji
Umiejętność wdrażania strategii w
działaniu
Umiejętność zastosowania wyników
badań w nowych
produktach/usługach
3.
OCENA (Ocena i doskonalenie)
Kompetencje Kierownika ds. Innowacji



Wiedza Kierownika ds. Innowacji



Umiejętności Kierownika ds. Innowacji



Konsekwencja
Obiektywizm
Umiejętność wyznaczania
priorytetów
Wiedza na temat wprowadzania
innowacji na rynek
Wiedza na temat technik oceny
Wiedza na temat ilościowych i
jakościowych metod oceny
Umiejętność monitorowania
wpływu innowacji na biznes
Umiejętność monitorowania
postępów projektu
Umiejętność wyznaczania
realistycznych kryteriów oceny dla
procesu innowacji
Porównując wyniki uzyskane w czterech krajach, możemy zauważyć ogólną zgodę co
do istotności umiejętności oraz kompetencji związanych z wdrażaniem. Ponadto, cztery kraje
wykazały ogólną zgodę odnośnie postrzegania wiedzy o każdym z trzech etapów jako mniej
ważnej w porównaniu do umiejętności i zdolności. Należy jednak pamiętać, że większe
organizacje przypisały większą wagę do wiedzy na temat planowania niż mniejsze podmioty.
Ogólnie, wśród czterech krajów respondenci z Rumunii wykazywali tendencję do
przyznawania wyższych not, podczas gdy uczestnicy ze Słowacji przyznawali niższe noty
zarówno umiejętnościom, kompetencjom jak i wiedzy.
Duży nacisk położono na kompetencje ogólne/przekrojowe. Wyniki wykazały, że
respondenci każdego kraju podkreślali znaczenie kompetencji przekrojowych. Najwięcej z
nich zaznaczono w etapie planowania i wdrażania: kreatywność, myślenie strategiczne,
podejmowanie decyzji i branie odpowiedzialności, rozwiązywanie problemów, komunikacja.
Podsumowując, wystąpiły zarówno różnice indywidualne jak i międzykrajowe w
postrzeganej istotności cech kierownika ds. innowacji. Wyniki wykazały, że wspólne cechy
pozwalają na określenie ogólnego profilu dla czterech krajów.