UROLOGIA DZIECIĘCA Dr hab. n. med. Małgorzata Baka

UROLOGIA DZIECIĘCA
Dr hab. n. med. Małgorzata Baka-Ostrowska, FEAPU
Ad. 1. Lata 2005-2008 to okres szybkiego rozwoju urologii dziecięcej, która w roku
2003 została uznana za specjalność szczegółową. Zabezpieczenie w kadrę
specjalistów jest niedostateczne. Stan na koniec roku 2009 wykazuje, że na terenie
Polski pracuje 38 specjalistów urologii dziecięcej, a 17 lekarzy jest w trakcie
specjalizacji. Szkolenie specjalistów odbywa się w 6 ośrodkach posiadających
łącznie 17 miejsc stażowych:
1. Klinika Urologii Dziecięcej IP-CZD w Warszawie - 5 miejsc
2. Klinika Urologii Dziecięcej CMUJ w Krakowie - 3 miejsca
3. Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM w Poznaniu - 3 miejsca
4. Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM w Gdańsku - 2 miejsca
5. Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu - 2 miejsca
6. Oddział Urologii Górnośląskiego CZD w Katowicach - 2 miejsca
Biorąc pod uwagę aktualne niedobory kadrowe oraz wiek obecnych
specjalistów, szacuje się, że do końca 2015 roku należałoby wyszkolić 58 lekarzy.
Poniższa tabela ilustruje stan aktualny oraz konieczność wyszkolenia nowych
specjalistów w poszczególnych województwach.
Województwo
Liczba
specjalistów
Liczba
szkolących się
Do roku 2015
należy wyszkolić
mazowieckie
małopolskie
lubuskie
pomorskie
dolnośląskie
śląskie
łódzkie
wielkopolskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
podlaskie
podkarpackie
zachodniopomorskie
lubelskie
opolskie
kujawsko-pomorskie
12
4
4
3
3
3
2
2
2
1
1
1
0
0
0
0
0
1
1
0
1
0
1
0
2
3
3
3
4
3
3
3
ŁĄCZNIE
38
13
58
0
2
2
12
6
4
6
4
8
4
5
Z analizy przedstawionych danych wynika, że intensywne wykorzystanie miejsc
stażowych, może zapewnić niemal całkowite pokrycie zapotrzebowania na kadrę
specjalistów. Problem stanowi raczej brak chętnych do robienia specjalizacji. Wydaje się, że
podstawową przyczyną są warunki ekonomiczne. Specjalista chirurg dziecięcy lub urolog (6
lat szkolenia) chcąc zrobić specjalizację z urologii dziecięcej (2,5 roku szkolenia) musi, w
większości przypadków, odbywać staż poza miejscem swojej pracy i zamieszkania. Wiąże się
to nie tylko z osobistymi wyrzeczeniami, ale przede wszystkim ze zmniejszeniem dochodów i
wzrostem wydatków (wynajęcie mieszkania, wyżywienie, przejazdy itp.). Po zakończonej
egzaminem państwowym specjalizacji, otrzymuje kilkadziesiąt zł „podwyżki", co daje szansę
zwrotu poniesionych kosztów w ciągu około 20 lat.
W celu pozyskania chętnych do kształcenia się i robienia specjalizacji szczegółowych,
konieczne wydaje się:
• ustanowienie stypendiów dla lekarzy szkolących się poza miejscem pracy i
zamieszkania, które stanowiłyby dodatek do ich zasadniczego wynagrodzenia
• wprowadzenie zasady istotnie wyższego wynagrodzenia dla lekarza, który uzyska
stopień specjalisty w szczegółowej dziedzinie medycyny.
Ad. 2. Poziom wyszkolenia specjalistów urologii dziecięcej jest odpowiedni do udzielania
większości świadczeń objętych tą dziedziną medycyny. Wymaga on jednak ustawicznego
dokształcania się i rozwoju umiejętności chirurgicznych ze względu na bardzo
skomplikowany charakter niektórych wad układu moczowo-płciowego. Niestety, w wielu
miejscach procedury urologiczne wykonywane są przez chirurgów dziecięcych lub przez
urologów, których stopień wiedzy i umiejętności budzi pewne zastrzeżenia, a jednocześnie
pozostają oni poza nadzorem konsultanta urologii dziecięcej.
W tym kontekście bardzo istotne jest, aby w latach 2010-2015, podjęte zostały
działania zmierzające do podniesienia jakości udzielanych świadczeń z zakresu urologii
dziecięcej, co wiąże się z koniecznością:
• oddzielenia urologii dziecięcej od chirurgii dziecięcej oraz od urologii dla dorosłych
• określenia zakresu oraz zasad udzielania niektórych świadczeń z dziedziny urologii
dziecięcej przez specjalistów chirurgii dziecięcej lub urologii
• wydzielenia ośrodków urologii dziecięcej, w których leczone będą dzieci z ciężkimi,
rzadko występującymi wadami układu moczowo-płciowego
• opracowania form obowiązkowego doskonalenia zawodowego specjalistów urologów
dziecięcych
Ad. 3. W latach 2010-2015 należy dążyć do:
• uzupełnienia Katalogu Świadczeń NFZ o wysokospecjalistyczne procedury z zakresu
urologii dziecięcej
• zwiększenia liczby oddziałów i pododdziałów urologii dziecięcej, poprzez
przekształcenia i wydzielenie części łóżek z istniejącej bazy szpitalnej
• zwiększenia liczby poradni urologicznych dla dzieci
• zwiększenia dostępu do badań izotopowych, tomografii komputerowej oraz
rezonansu magnetycznego, z jednoczesnym zwróceniem uwagi na konieczność
dostosowania placówek diagnostycznych do wykonywania procedur u dzieci w
każdym wieku
• zorganizowania (1 w województwie) ośrodków leczenia zaburzeń czynnościowych
układu moczowego u dzieci, tzw. uroterapii, poprzez:
- wyszkolenie uroterapeutów (rekrutacja spośród średniego personelu medycznego)
- rozbudowanie i doposażenie istniejących Pracowni Badań Urodynamicznych, na
bazie których powstaną ośrodki uroterapii
- wprowadzenie procedur uroterapii do Katalogu Świadczeń NFZ
• zorganizowania (1-2 w kraju) ośrodków leczenia kamicy u dzieci, z bazą
diagnostyczną (laboratorium, USG, RTG, badania izotopowe nerek) i terapeutyczną
(możliwość wykonania ESWL, URS, PCNL, operacji na drogach moczowych)
dostosowaną do leczenia pacjentów od 1 do 18 roku życia.