Pracownia podstaw systemów operacyjnych i programowania ćw. nr 1

Pracownia podstaw systemów operacyjnych i programowania
ćw. nr 1
Praca w systemie Linux - część 1
Celem ćwiczenia jest opanowanie podstawowych komend systemu Linux, dzięki którym można będzie
samodzielnie tworzyć strukturę katalogów, kopiować w obrębie tej struktury pliki, używać znaków
specjalnych do poruszania się w obrębie struktury katalogów, ograniczać prawa dostępu do swoich
zbiorów i zarządzać nimi. Sudent dowie się też o tym jak działają procesy, jak je uruchamiać, jak
przerywać, zawieszać, odwieszać, korzystać z historii poleceń, jak korzystać ze znaków globalnych, jak
korzystać z podręcznika systemowego, sposób swoim kontem - zmieniać hasło, wyświetlać zawartość
plików konfiguracyjnych i wstawiać do podstawowych zmiennych odpowiednie wartości.
Studenci poznają również podstawowe zasady pracy w sieciach internet i Internet przy pomocy systemu
Linux.
Ćwiczenia do wykonania
1. Krótki wstęp teoretyczny powadzącego na temat systemu Linux, jądra systemu, powłoki, zasady
pracy w systemie, procesów.
2. Zalogowanie się do systemu.
Należy w trybie graficznym lub tekstowym wpisać po znaku zachęty login: swój identyfikator
(tzw. login), a po znaku zachęty password: swoje hasło. Dane każdy powinien otrzymać od
prowadzącego.
3. Uruchomienie okien terminala i zamykanie okien terminala.
4. Zmiana hasła - polecenie passwd.
5. Kilkakrotne zalogowanie się i wylogowanie (uwaga! systemu Linux (a w pracowni komputera)
nie wolno nigdy wyłączać! Najlepiej bowiem czuje się on, kiedy jest włączony (nawet nocą)).
6. Zapoznanie się z poleceniem man. Następnie za pomocą tego polecenia należy zapoznać się z
następującymi poleceniami (komendami) systemu Linux i ich parametrami: ls, mkdir, cd,
pwd, cp, rm, rmdir, mv. Używanie znaków „specjalnych”: ..
* ? /
7. Utworzenie drzewa katalogów zadanego przez prowadzącego.
8. Skopiowanie z zadanego miejsca w strukturze katalogu do zadanego miejsca w tej strukturze
zadanego pliku. „Obejrzenie” zawartości pliku - komendy more, less, cat.
9. Wyświetlanie zawartości katalogów - polecenie ls, w tym: wyświetlanie plików ukrytych, wyświetlanie dokładnych danych o plikach (czasu ostatniej modyfikacji, rozmiaru, praw dostępu), i
sortowanie tych danch.
10. Zmiana praw dostępu do plików i katalogów - polecenie chmod i ćwiczenia sprawdzające sposób
działania tych praw (w parach).
11. Utworzenie dowiązań symbolicznych, posługiwanie się nimi; polecenie ln.
12. Polecenia związane z wielozadaniowością systemów: ps, top, kill.
Podstawowe polecenia powłoki:
1. man
Polecenie wyświetla „pomoc elektroniczną” na temat zadanego jako parametr dowolnego polecenia. Pomoc na temat polecenie ma: man man.
2. ls
Wyświetlenie listy plików w aktualnym katalogu. Nazwy plików mogą być długie, ale należy
unikać stosowania w nich spacji i innych znaków sprawiających kłopoty( / . , * ? > < $
itp.). Polecenie to można zmodyfikować, dodając do niego parametr -l, który powoduje, że
nazwy plików wyświetlane są w formacie długim, prezentując więcej informacji o plikach (prawa
dostępu, właściciel, grupa, data i czas zapisu, rozmiar, czasami ilość dowiązań symbolicznych do
pliku i oczywiście jego rozmiar).
3. cd
Zmiana bieżącego katalogu na inny, podany, lub domowy. Używanie cd z parametrem ’-’ pozwala
na powrót do poprzednio aktualnego katalogu, niekoniecznie do domowego.
4. pwd
Polecenie podaje bieżący katalog (gdyby ktoś zapomniał, gdzie się znajduje). Aktualny katalog
jest także przechowywany w zmiennej systemowej $cwd. Napisanie polecenia cd bez parametrów
ustala katalog bieżący na własny katalog domowy użytkownika ($HOME).
5. mkdir
Polecenie pozwala utworzyć strukturę katalogów. Wymaga parametru wykonania - nazwy pliku.
Polecenie mkdir wykonuje się zatem następująco: mkdir nazwa_katalogu. Po takiej operacji
zostanie utworzony w katalogu, w którym się znajdowaliśmy, odpowiedni podkatalog o nazwie
nazwa_katalogu. Możemy „przejść” do tego katalogu wydając odpowiednie polecenie cd.
6. more
Polecenie pozwala przejrzeć plik tekstowy.
Należy oczywiście podać jego nazwę (more
nazwa_pliku). Plik podczas przeglądania można "przewijać"w dół - spacja o cały ekran, enter o jeden wiersz, a w tył o cały ekran za pomocą klawisza B; zależnie od konfiguracji jaką
każdy może zmienić mogą działać także zwyczajne strzałki. Po dojściu do końca pliku (zależnie
od konfiguracji) może zostać wyświetlony napis END na dole okna, albo po prostu praca more
zakończy się. Gdy pojawia się napis END, należy nacisnąć klawisz Q, aby zakończyć pracę z
more.
7. rmdir
Polecenie usuwa katalog, którego nazwa jest podana jako parametr. Zwrócić uwagę na możliwość
usuwania katalogów, które nie są puste.
8. rm
Polecenie usuwa plik, którego nazwa została podana jako parametr.
9. chmod
Polecenie zmienia prawa dostępu do pliku lub katalogu. Efekt pracy można zobaczyć wydając
polecenie ls -l.
10. ....