Na szÛstk´ z plusem
Transkrypt
Na szÛstk´ z plusem
26-29 srebrny slon2 -ok 2/4/05 14:10 Page 29 Najwi´kszy w Polsce tunel kawitacyjny pracuje w Centrum Techniki Okr´towej DOCELOWO KOMORA POMIAROWA ZNAJDZIE SI¢ NA PIERWSZYM PI¢TRZE „Srebrny s∏oƒ” w liczbach Wywiad Na szóstk´ z plusem – Czy to pierwszy tak du˝y projekt, jakim si´ Pan zajmowa∏? – Nie, to jest raczej projekt Êredniej wielkoÊci. Najwi´kszy by∏ chyba Hotel Radison, gdzie nadzorowa∏em budow´ ca∏ej wentylacji, klimatyzacji i automatyki sterowania. KA˚DY CENTYMETR TUNELU ZOSTA¸ OPISANY I ROZRYSOWANY unel kawitacyjny jest urzàdzeniem du˝ym – ma 21 metrów d∏ugoÊci i 12 metrów wysokoÊci. Komora pomiarowa mieÊci si´ w górnej cz´Êci urzàdzenia, dlatego te˝ tunel „wbudowuje si´” w budynek, w którym poszczególne cz´Êci obiektu mieszczà si´ na ró˝nych pi´trach. Do uk∏adu wcho3 dzi 130 m (oko∏o 130 ton) wody, sam tunel wa˝y ponad 60 ton. Jego nape∏nienie trwa kilka godzin. Ca∏oÊç sk∏ada si´ z 14 elementów, ∏àczonych Êrubami. Ich wielkoÊç (M36) i liczba nie sà uzasadnione ciÊnieniem panujàcym wewnàtrz obiektu. Sà one jednak niezb´dne, by tunel zachowywa∏ podczas eksploatacji odpowiednià sztywnoÊç i nie odkszta∏ca∏ si´, co mog∏oby przek∏amywaç uzyskiwane wyniki pomiarów. Prostopad∏oÊç Êcian tak˝e musi mieÊciç si´ w rygorystycznych granicach 0,1 mm. Wszystkie wewn´trzne blachy sà bardzo g∏adkie (na poziomie Ra 0,8 do Ra 2,5), takie parametry uzyskaç mo˝na tylko poprzez polerowanie, a wewn´trznych blach jest w tunelu kilkaset metrów kwadratowych. Fot. na klumnach: Arch. ABB T – A w skali trudnoÊci? – Na pewno by∏ bardzo trudny dla projektantów i wykonawców. W sumie jest to prototyp urzàdzenia, które w skali Êwiatowej mogà wyprodukowaç dwie, najwy˝ej trzy firmy. Najwi´kszà trudnoÊç stanowi∏a du˝a dok∏adnoÊç obróbki mechanicznej poszczególnych elementów. – Jak to prototyp? Przecie˝ wiele tuneli pracuje na ca∏ym Êwiecie. – W latach 50. pewna niemiecka firma opracowa∏a wiele projektów tuneli kawitacyjnych, które do dziÊ mo˝na spotkaç w wielu oÊrodkach badawczych Europy i Ameryki. Firma zosta∏a zamkni´ta w latach 70., a jej patenty przesz∏y na Brytyjczyków, którzy do dziÊ oferujà te rozwiàzania. I choç prawa hydrodynamiki sà te same, technika nie pozosta∏a na tym samym poziomie. Dlatego ka˝dy tunel kawitacyjny, jaki si´ dzisiaj projektuje i buduje, jest swoistym prototypem. – Powiedzia∏ Pan, ˝e sà na Êwiecie dwie lub trzy firmy, które potrafià taki tunel wykonaç. Centrum Techniki Okr´towej postanowi∏o jednak powierzyç to zadanie ABB – debiutantowi na tym polu. Dlaczego? – Pomys∏ i projekt tunelu powsta∏ u nas, ABB Zamech Marine wykona∏o natomiast projekt techniczny i zbudowa∏o urzàdzenie. A braku doÊwiadczenia w projektowaniu i obróbce stali to raczej tej firmie nikt nie zarzuci. OczywiÊcie, mo˝na by∏o si´gnàç po gotowe rozwiàzania, ale to ma swojà cen´. Z drugiej strony jednak projektujàc tunel i powierzajàc wykonanie firmie ABB, wspólnie tworzymy pewnà wartoÊç dodanà naszych przedsi´biorstw. Tworzymy coÊ od podstaw i wchodzimy na zupe∏nie nowy rynek. Jest to nie tylko sprawdzenie naszych umiej´tnoÊci, ale równie˝ pokazanie ca∏emu Êwiatu, ˝e jako polscy dostawcy jesteÊmy w stanie zaoferowaç najnowoczeÊniejszà i niebywale precyzyjnà technologi´. – Akurat jesteÊcie w trakcie pomiarów odbiorczych. Jest Pan zadowolony z efektów? – Tak i to bardzo. Musz´ powiedzieç, ˝e jeÊli chodzi o ca∏y wyrób, to oceniam go na szóstk´ z plusem. PIOTR CZABAJ kierownik Zak∏adu Transferu Techniki i Technologii Centrum Techniki Okr´towej w Gdaƒsku Luty 2005 Dzisiaj 29