Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do

Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do planowania finansowego na
przykładzie organizacji pożytku publicznego będącej fundacją pomagającą chorym
osobom.
C. Perzyna, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Streszczenie:
Raport ten ma na celu zbadanie kondycji finansowej wybranej organizacji pożytku
publicznego w latach 2014 – 2015 przy użyciu indeksu zdrowia finansowego a także
określenie jej zapotrzebowania na kapitał we wspomnianym okresie. Jednakże, aby możliwe
było skalkulowanie wielkości wspomnianego miernika ekonomicznego konieczne było
wcześniejsze sporządzenie sprawozdań finansowych proforma opartych w dużej mierze
o dane pochodzące z raportów finansowych za rok 2012. Niniejsza praca zawiera w sobie
również interpretacje uzyskanych wyników i opis indeksu FHI Zietlowa.
Słowa kluczowe: FHI Zietlowa, sprawozdanie finansowe proforma, zapotrzebowanie na
kapitał
Use the financial health of an organization in financial planning non-profit organization
which helps the sick people.
Summary:
This report aims to examine the financial condition of the selected charitable
organizations in the years 2014 - 2015 using the index of financial health and to determine its
capital requirements during the period. However, it is possible to calculating the size of the
meter said it was necessary to advance the economic preparation of the pro forma financial
statements are based largely on data from the financial reports for the year 2012. This work
also includes the interpretation of the results and a description of the index FHI Zietlowa.
Key words: FHI Zietlowa, pro forma financial statements, the demand for capital
JEL : D92, L29, L31, M21
Recenzent 1: M. Grad
Recenzent 2: P. Pasterny
Wstęp
W realiach dwudziestego pierwszego wieku analiza finansowa cieszy się coraz to
większą popularnością w sferze ekonomicznej. Dzieje się tak za sprawą wzrostu świadomości
biznesowej właścicieli a także osób zarządzających jednostkami gospodarczymi. Zdają sobie
oni sprawę z faktu, iż przedsiębiorstwa nie badające swej kondycji finansowej nie są w stanie
efektywnie funkcjonować, rozwijać się a nawet planować przyszłości. Istnieje wiele metod
przeprowadzania wspomnianego badania stanu finansowego firm, jednakże jedną
z najpopularniejszych jest stosowanie indeksu zdrowia finansowego zwanego FHI Zietlowa
lub PFI Zietlowa. Z racji tego, iż został on stworzony z myślą o organizacjach pożytku
publicznego do niniejszy raportu została wybrana właśnie organizacja non profit, jednakże
mająca charakter fundacji pomagającej chory osobom1.
Aby możliwe było skalkulowanie wartości indeksu zdrowia finansowego, a także
ocena kondycji finansowej i oszacowanie zapotrzebowanie na kapitał wybranej jednostki
gospodarczej niezbędne było stworzenie sprawozdań finansowych proforma2 dla lat
2014-2015. Wspomniane raporty finansowe opierały się na danych pozyskanych z roku 20123
a także założeniu, iż przychody omawianego podmiotu będą rok rocznie wzrastać. Założenie
to wynika z ciągłego wzrostu ilości środków pieniężnych przekazywanych (w ramach akcji
jednego procentu podatku dochodowego4) instytucjom pożytku publicznego5. Dodatkowo
1
http://www.mpips.gov.pl/bip/wykaz-organizacji-pozytku-publicznego/#akapit1 Pluta Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, strona 143 3
http://pozytek.gov.pl/BAZA,OPP,3403.html 4
http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2011 5
http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2012 2
motywować je można prognozowanym dla Polski poziomem wzrostu gospodarczego6
i pozytywnym nastawieniem obywateli do wszelkich form pomocy osobom potrzebującym.
Indeks zdrowia finansowego jest determinowany przez cztery kategorie i przypisane im wagi,
co wyraża poniższy wzór:
Równanie 1Wzór na wskaźnik PHI Zietlowa
ϕ= (0,10 x kategorie ogólne) + (0,40 x kategorie natychmiastowe) + (0,30 x kategorie
krótkoterminowe) + (0,20 x kategorie średnioterminowe)
źródło: Zietlow J., A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability
gdzie: ϕ oznacza wartość indeksu zdrowia finansowego.
Warto podkreślić jednak, że na kategorie ogólne, natychmiastowe, krótkoterminowe i
średnioterminowe składa się piętnaście wskaźników a są nimi : logarytm naturalny wieku,
logarytm naturalny rozmiaru, wskaźnik niestabilności aktywów, wskaźnik dostatecznej
rezerwy gotówkowej, zmodyfikowany wskaźnik gotówki, docelowa płynność Lambda,
skorygowany wskaźnik płynności, wskaźnik przepływów pieniężnych, wskaźnik aktywów,
administracyjny współczynnik wydatków, zmiana aktywów netto, wskaźnik wniesionego
wkładu, współczynnik samofinansowania, wskaźnik zadłużenia, a także wskaźnik kosztów
pozyskania funduszy.
Pierwsza kategoria nazywana ogólną powstaje przy pomocy logarytmu naturalnego wieku,
logarytmu naturalnego rozmiaru i wskaźnika niestabilności aktywów. Logarytm naturalny
wieku (jak sama jego nazwa wskazuje) odnosi się do okresu istnienia badanego podmiotu
gospodarczego, pożądane są jego wyższe wartości co motywować można tym, iż im starszy
6
http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,14896558,Bruksela_prognozuje_w_Polsce_wzrost_PKB_o_2_3_proc_.ht
ml jest analizowany obiekt tym jest on lepiej znany zarówno klientom jak i kontrahentom,
a ponad to odznacza się większym doświadczeniem i większą konkurencyjnością. Z kolei
logarytm naturalny rozmiaru dostarcza informacji o stabilności i elastyczności jednostki
a wskaźnik niestabilności aktywów o wielkości rozproszenia wartości aktywów wokół trendu.
Wartości wskaźników należących do pierwszej kategorii obliczone dla wybranej organizacji
pożytku publicznego przedstawia poniższa tabela:
Tabela 1 Wartości wskaźników kategorii ogólnej
Wskaźnik
Rok 2014
Rok 2015
Logarytm naturalny wieku
2,08
2,20
Logarytm
naturalny 11,97
12,04
niestabilności 98,31
50,94
rozmiaru
Indeks
aktywów
Mimo, że wartość indeksu niestabilności aktywów znacznie zmalała (w roku 2015 w
porównaniu do roku 2014) to jednak powyższe wyniki świadczą o małym lecz stabilnym
rozwoju podmiotu.
Natomiast wartości kategorii ogólnej wynoszą odpowiednio:
Tabela 2 Wartości kategorii ogólnej
Podmiot
Rok 2014
Rok 2015
Organizacja non profit
7,96
8,62
Kolejną kategorią składającą się na wartość indeksu zdrowia finansowego jest
kategoria najbliższej przyszłości, na którą to mają wpływ cztery następujące wskaźniki:
wskaźnik dostatecznej rezerwy gotówkowej, zmodyfikowany wskaźnik gotówki, docelowa
płynność Lambda7, a także skorygowany wskaźnik płynności. Wartość wskaźnika
dostatecznej rezerwy gotówkowej8 świadczy o zdolności badanej organizacji non profit do
pokrywania gotówką jej wydatków, natomiast zmodyfikowany wskaźnik gotówki to iloraz
środków pieniężnych netto i krótkoterminowych aktywów finansowych. Ponad to poziom
płynności finansowej jest odzwierciedlany przez wartość docelowej płynności Lambda.
Wartość wskaźników kategorii najbliższej przyszłości wynoszą:
Tabela 3 Wartości wskaźników kategorii najbliższej przyszłości
Podmiot
Wskaźnik
Organizacja non profit
Dostatecznej
Rok 2014
Rok 2015
rezerwy 6,59
5,62
wskaźnik 0,69
0,66
gotówkowej
Organizacja non profit
Zmodyfikowany
gotówki
Organizacja non profit
Docelowa płynność Lambda 139,13
110,09
Organizacja non profit
Skorygowany
454,94
wskaźnik 533,64
płynności
Jak łatwo zauważyć na podstawie powyższej tabeli zaprezentowane w niej mierniki
ekonomiczne odnotowują tendencję spadkową. Jest to oznaka pogorszenia się kondycji
finansowej badanej jednostki i wzrostu jej ryzyka finansowego.
7
8
Grzegorz Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach ,Strona 82 Grzegorz Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach ,Strona 80 Podsumowanie kategorii najbliższej przyszłości zaprezentowane jest poniżej:
Tabela 4 Wartości kategorii najbliższej przyszłości
Podmiot
Rok 2014
Rok 2015
Organizacja non profit
14,32 (czyli 10)
4,80
Trzecią kategorią indeksu PHI Zietlowa jest kategoria krótkoterminowa. Zawiera ona w sobie
wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej9, wskaźnik aktywów10 oraz
administracyjny współczynnik wydatków. Pierwszy z powyższych wskaźników informuje o
tym w jakim stopniu badana jednostka jest w stanie pokrywać swoje krótkookresowe
zobowiązania natomiast wskaźnik aktywów świadczy o udziale aktywów trwałych w łącznej
wartości aktywów. Trzeci wskaźnik omawianej kategorii świadczy o zdolności firmy do
obniżania kosztów administracyjnych a tym samym ukazuje jej elastyczność finansową.
Wartości powyżej opisywanych wskaźników prezentuje poniższa tabela:
Tabela 5 Wartości wskaźników kategorii krótkoterminowej
Podmiot
Wskaźnik
Rok 2014
Organizacja non profit
Przepływów pieniężnych z 55,64
Rok 2015
55,61
działalności operacyjnej
Organizacja non profit
Aktywów
0,30
0,34
Organizacja non profit
Administracyjny
0,43
0,43
współczynnik wydatków
9
www.analizy-­‐prognozy.pl/plynnosc-­‐dynamiczna.html www.analizafinansowafirmy.bugs3.com/analiza-­‐wstepna-­‐bilansu-­‐i-­‐rachunku-­‐wynikow-­‐cz1.html 10
Interpretując powyższe wyniki można stwierdzić, że zarówno wskaźnik wydatków
administracyjnych jak i wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej
utrzymują się praktycznie na niezmienionym poziomie, natomiast wskaźnik aktywów
odnotowuje niezbyt duży wzrost.
Wartości kategorii krótkoterminowej wynoszą:
Tabela 6 Wartości kategorii krótkoterminowej
Podmiot
Rok 2014
Rok 2015
Organizacja non profit
6,87
7,69
Czwartą a tym samym i ostatnią kategorią jest kategoria średniookresowa. Składa się na nią
pięć następujących składników: wskaźnik zmiany aktywów netto11, wskaźnik wniesionego
wkładu, współczynnik samofinansowania12, wskaźnik zadłużenia finansowego, a także
kosztów pozyskania funduszy13. Pierwszy z wymienionych mierników ekonomicznych
ukazuje w jaki sposób zmieniają się aktywa netto przedsiębiorstwa i powinien on wzrastać.
Wskaźnik
wniesionego
wkładu
porównuje
uzyskany
przychód
i
wsparcie
do
wygenerowanego dochodu połączonego z przychodem i wsparciem. Natomiast wskaźnik
zadłużenia finansowego ukazuje zawartość zobowiązań finansowych w zobowiązaniach
ogółem i aktywach netto.
11
www.findict.pl/academy/rachunkowosc/podstawy_rachunkowosci/rachunek_zyskow_i_strat/wynik_finansowy
_a_bilans.php 12
https://managementmania.com/en/self-­‐financing-­‐ratio 13
http://www.kredyty-gotowkowe.portalbankowy.info/ Wartość wskaźników kategorii średnioterminowej są następujące:
Tabela 7 Wartości wskaźników kategorii średnioterminowych
Podmiot
Wskaźnik
Rok 2014
Rok 2015
Organizacja non profit
Zmiana aktywów netto
39063,88
379230,36
Organizacja non profit
Wniesionego wkładu
0,18
0,21
Organizacja non profit
Współczynnik
0,99
0,99
0,0014
0,0016
samofinansowania
Organizacja non profit
Zadłużenia
finansowego
Organizacja non profit
Kosztów pozyskiwania 0,022
0,028
funduszy
Niepokojące są odnotowane przez badaną organizację non profit wzrosty wartości dwóch
ostatnich wskaźników, gdyż świadczą one o tym, że jej elastyczność finansowa zmalała, a jej
ryzyko się zwiększyło. Pocieszający jest fakt, iż wskaźnik wniesionego wkładu wzrósł.
Wyniki kategorii średnioterminowej prezentuje poniższa tabela:
Tabela 8 Wartości kategorii średnioterminowych
Podmiot
Rok 2014
Rok 2015
Organizacja non profit
4,10
4,30
Natomiast wartość indeksu zdrowia finansowego wyniosła odpowiednio:
Tabela 9 Wartości indeksu zdrowia finansowego
Podmiot
Rok 2014
Rok 2015
Organizacja non profit
79,26
50,50
Jak widać kondycja finansowa badanej organizacji non profit znacznie się pogorszyła w roku
2015. Powinno to być sygnałem ostrzegawczym dla osób zarządzających analizowaną
fundacją i skłonić je do podjęcia stosownych kroków zmierzających do zabezpieczenia
przyszłości ich jednostki. Natomiast zapotrzebowanie na kapitał w latach 2014-2015 wynosiło
1 301, 33zł i 1 392,93 zł, tak więc w odróżnieniu od wartości indeksu PHI Zietlowa wzrosło.
Zakończenie
Indeks zdrowia finansowego powszechnie znany pod nazwą FHI Zietlowa lub PHI
Zietlowa jest niezwykle popularną metodą badania kondycji finansowej podmiotów
gospodarczych. Każdy ze wskaźników używany do jego obliczenia niesie ze sobą konkretne
informacje na temat obszarów, które wymagają nadzoru i wzmocnienia. Dzięki tej metodzie
można określić jaką to płynnością, wypłacalnością i elastycznością cechuje się badany
podmiot gospodarczy. Natomiast sama wartość wspomnianego wcześniej indeksu może
świadczyć o rozwoju przedsiębiorstwa, bądź stanowić swoistego rodzaju alarm dla jego
zarządu o konieczności podjęcia stosownych decyzji zmierzających do poprawy kondycji
finansowej.
Spis tabel:
Tabela 1 Wartości wskaźników kategorii ogólnej ..................................................................... 5
Tabela 2 Wartości kategorii ogólnej .......................................................................................... 5
Tabela 3 Wartości wskaźników kategorii najbliższej przyszłości ............................................. 6
Tabela 4 Wartości kategorii najbliższej przyszłości .................................................................. 7
Tabela 5 Wartości wskaźników kategorii krótkoterminowej ..................................................... 7
Tabela 6 Wartości kategorii krótkoterminowej .......................................................................... 8
Tabela 7 Wartości wskaźników kategorii średnioterminowych................................................. 9
Tabela 8 Wartości kategorii średnioterminowych...................................................................... 9
Tabela 9 Wartości indeksu zdrowia finansowego .................................................................... 10
Spis równań:
Równanie 1Wzór na wskaźnik PHI Zietlowa ............................................................................ 4
Bibliografia:
1) 1. Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial
Sustainability
(September
26,
2012).
Available
at
SSRN:
http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
2) http://pozytek.gov.pl/BAZA,OPP,3403.html (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
3) Michalski Grzegorz, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, 2013, ISBN: 978-8301-17289-3
4) Pluta Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2003, ISBN: 978-83-2081-450-7
5) http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2011
(ostatni
dostęp: 10 marca 2014)
6) http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2012
(ostatni
dostęp: 10 marca 2014)
7) http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,14896558,Bruksela_prognozuje_w_Polsce_wzro
st_PKB_o_2_3_proc_.html (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
8) http://www.kredyty-gotowkowe.portalbankowy.info/ (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
9) http://www.mpips.gov.pl/bip/wykaz-organizacji-pozytku-publicznego/#akapit1
,
(ostatni dostęp : 30 marca 2014)
10) Z.Chrzan, A.Cłapka, J.Czech, S.Gajęcki, Indeks zdrowia finansowego dla osiągnięcia
stabilności
finansowej,
(21
grudnia
2013)
dostępny
pod
adresem
:
http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact
=8&ved=0CCcQFjAA&url=http%3A%2F%2Ffiles.figshare.com%2F1308651%2FZR
P_Z.Chrzan_A.C_apka_J.Czech_S.Gaj_cki.pdf&ei=1UYaU6XrMJOy7AbkkYDgCg
&usg=AFQjCNGykPTYWes6solmdBvn8KyNacueQw&bvm=bv.62578216,d.bGE
,
(ostatni dostęp: 10 marca 2014)
11) M. Bułka, Analiza ryzyka przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstwa z branży
usługowej związanej ze sprzedażą detaliczną mebli i umeblowania, ( 9 grudnia 2013),
dostępne
pod
adresem
SSRN:
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2365400 , (ostatni dostęp: 10
marca 2014)
12) https://managementmania.com/en/self-financing-ratio , (ostatni dostęp:10 marca2014)
13) I. Teppel, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskiej instytucji
finanosowej,
(30
grudnia
2013),
dostępne
pod
adresem:
http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact
=8&ved=0CC4QFjAC&url=http%3A%2F%2Fhal.archivesouvertes.fr%2Fdocs%2F00%2F92%2F27%2F09%2FPDF%2FAnalizaFinansowaIzab
elaTeppelZadanieF_144005.pdf&ei=X0UaU7yKDoGJ7Aby0oDgAQ&usg=AFQjCN
FNGYKN7hYnLR4l6uWu-o79Jb_w0A&bvm=bv.62578216,d.bGE , (ostatni dostęp:
10 marca 2014)
14) Tomasz Batko, Indeks zdrowia finansowego dla osiągnięcia stabilności finansowej,
(10
grudnia
2013),
dostępny
pod
adresem:
http://figshare.com/articles/Indeks_zdrowia_finansowego_dla_osi_gni_cia_stabilno_ci
_finansowej/872614, (ostatni dostęp : 10 marca 2014)
15) www.analizafinansowafirmy.bugs3.com/analiza-wstepna-bilansu-i-rachunkuwynikow-cz1.html , (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
16) www.analizy-prognozy.pl/plynnosc-dynamiczna.html , (ostatni dostęp: 10 marca
2014)