pobierz - DMS TAX

Nr 10 / Listopad 2013
W numerze:
Ochrona podatnika w sytuacji wydanej interpretacji indywidualnej na
rzecz płatnika
Nagrody wypłacone z zysku netto nie stanowią kosztu uzyskania
przychodu
Zakup zdjęć z Internetu – czy istnieje obowiązek poboru podatku u
źródła?
Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie stanowi
transakcji podlegającej VAT
orzecznictwo, interpretacje, zagadnienia podatkowe
Ochrona podatnika w sytuacji wydanej
interpretacji indywidualnej na rzecz płatnika
Organ:
Sygnatura pisma:
Dotyczy:
Teza:
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu
Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania
indywidualnej interpretacji w zw. z postanowieniem o zmianie interpretacji
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Zakres ochrony z interpretacji indywidualnej chroni tylko tego, kto o nią wystąpił, jednakże
w państwie prawa zasada zaufania przewidziana w konstytucji i ordynacji podatkowej
nakazuje rozszerzyć zakres ochrony także na podmiot, który właściwie stosuje się do
interpretacji wydanej dla drugiej strony umowy lub odpowiednio płatnika lub podatnika
wnioskodawcy, jeśli w rezultacie interpretacja obejmuje te same czynności.
Stan faktyczny:
W 20012 roku Spółka uzyskała pozytywną indywidualna interpretację przedstawiając następujący stan faktyczny:
Spółka zatrudniała pracowników na podstawie umowy o pracę, którzy to w ramach obowiązków pracowniczych byli
delegowani do realizacji prac przy projekcie badawczym współfinansowanym z środków pochodzących z bezzwrotnej
pomocy udzielonej przez Komisję Europejską (tzw. grantu). Wynagrodzenie pracowników było finansowane
bezpośrednio z uzyskanego grantu i od tej części wynagrodzenia opłacanego z grantu Spółka nie pobierała jako
płatnik zaliczek na PIT, stosując zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 46 uPIT. Na potwierdzenie istniejącego zwolnienia
Spółka uzyskała w tym zakresie potwierdzenie w ramach indywidualnej interpretacji, w której MF stwierdził,
iż dochody te korzystają ze zwolnienia (Spółka nie pytała o swoją sytuację jako płatnika a bezpośrednio o zwolnienie
z PIT takich dochodów). Jednakże w późniejszym czasie MF uchylił wymienioną interpretację, uznając że dochody
uzyskiwane z ww. grantu podlegają opodatkowaniu PIT na zasadach ogólnych. W tej sytuacji pracownicy Spółki jako
podatnicy wystąpili o interpretację wykazując, iż zakres ochrony z wcześniejszej uchylonej interpretacji wydanej dla
Spółki jako płatnika obejmuje również ich jako podatników. MF w 2013 roku wydał postanowienia w zakresie odmowy
wszczęcia postępowania z wniosków pracowników a zatem uchylił się od merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.
Organ uznał, iż zagadnienie to jest kwestią procesową a indywidualne interpretacje w zakresie stosowania prawa
podatkowego mogą dotyczyć jedynie prawa materialnego. Pracownicy złożyli skargi do WSA na takie postanowienia.
Komentarz:
Zagadnienie powyższe wydaje się bardzo ciekawe tak pod kątem stricte normatywnym jak i w aspekcie stosowania
prawa przez organy podatkowe. Po pierwsze, jeżeli odnieść się do celowości leżącej u podstaw instytucji interpretacji
w zakresie stosowania prawa podatkowego to niewątpliwie jej celem było zabezpieczenie sytuacji prawno-podatkowej
podatników i płatników w warunkach niepewności lub zmienności prawa podatkowego gdy działają oni w dobrej
wierze. Zatem jeżeli ustawodawca co do zasady uznaje, iż płatnik (Spółka) ponosi odpowiedzialność za zobowiązanie
podatkowe podatnika (tu pracowników) i poprzez uzyskanie pozytywnej interpretacji (nawet później uchylonej) płatnik
jest nią chroniony, to podatnik winien w pełni korzystać z symetrycznej ochrony prawnej. Na istotne podobieństwo do
tej sytuacji wskazał NSA w wyroku 22.05.2013 r., sygn. akt I FSK 863/12. Po drugie, opisane tu działalnie organów
podatkowych wydaje się cechować jedynie bezpośrednim fiskalizmem pozbawionym podstaw praworządności, gdyż
MF wydając owe postanowienia, co najmniej o rok lub dwa odracza w czasie rozstrzygnięcia, które mają charakter
precedensowy (nie publikując ich również na stronie internetowej MF) i uniemożliwiając tym samym innym
podatnikom powoływanie się na orzecznictwo sądowe niekorzystne dla fiskusa. Zauważając nasilanie się tej tendencji
wskazuję, iż działania takie wydają się mieć za podstawę jedynie krótkookresowe uzasadnienie ekonomiczne.
Jacek Dobrucki
doradca podatkowy, partner w DMS TAX
Nr 10 / Listopad 2013
2
Nagrody wypłacone z zysku netto nie stanowią kosztu
uzyskania przychodu
Organ:
Sygnatura pisma:
Dotyczy:
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
Interpretacja z 31.10.2013 r., DD6/033/164/MNX/09/PK-28/RD-114159/13
Podatek dochodowy od osób prawnych
Teza:
Nagrody sfinansowane z zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) nie
stanowią kosztów uzyskania przychodów, bowiem poniesione wydatki w związku z wypłatą
tych nagród nie mają charakteru kosztowego. Za koszt uzyskania przychodu nie uważa się
również związanych z tymi wypłatami składek na ubezpieczenia społeczne oraz inne fundusze
celowe finansowane przez pracodawcę.
Stan faktyczny:
Spółka we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z zakresu prawa podatkowego przedstawiła następujący
stan faktyczny: Część wypracowanego przez Spółkę zysku netto za 2007 r. została w 2008 r. przeznaczana
i wypłacona na nagrody dla pracowników. Podstawą do wypłaty była Uchwała Zgromadzenia Wspólników w sprawie
podziału zysku za lata ubiegłe oraz Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy. Od nagród tych odprowadzane są należne
składki na ZUS, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Pracowniczy Program
Emerytalny. Źródłem pokrycia tych wydatków był wypracowany zysk za dany rok (zysk netto). Wypłata nagród
i odprowadzenie składek miało miejsce w roku następującym po roku, za który powstał w Spółce zysk. W związku
z przedstawionym stanem faktycznym Spółka zadała następujące pytanie: czy wydatki związane z wypłaconymi
nagrodami dla pracowników z wypracowanego zysku za rok poprzedni (zysku netto) oraz wydatki związane
z przekazaniem od tych nagród składek na Pracowniczy Program Emerytalny stanowią koszt uzyskania przychodów?
Zdaniem Spółki, zarówno wydatki na wypłatę nagrody z zysku netto jak i składek od tych nagród na Pracowniczy
Program Emerytalny stanowią koszt uzyskania przychodu. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając
z upoważnienia Ministra Finansów wydał w dniu 9 kwietnia 2009 r. interpretację indywidualną Nr IBPBI/2/42367/09/PP, w której stanowisko Spółki dotyczące zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconych
pracownikom nagród z zysku netto oraz wydatków związanych z przekazaniem od tych nagród składek na
Pracowniczy Program Emerytalny uznał za prawidłowe. Jednakże Minister Finansów w dniu 31.10.2013 r. zmienił z
urzędu wydaną interpretację, uznając stanowisko Spółki za nieprawidłowe.
Komentarz:
Podstawową przesłanką do uznania ponoszonych wydatków jako koszty uzyskania przychodów, oprócz związku
przyczynowo-skutkowego
pomiędzy
poniesionymi
wydatkami
a
osiąganymi
przychodami
(zachowaniem
albo
zabezpieczeniem źródła przychodów) jest ich kosztowy charakter. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że dla pracownika
otrzymana nagroda stanowi przychód ze stosunku pracy. O ile bowiem na gruncie uPIT źródło z którego pochodzą
środki na wypłatę nagród nie ma znaczenia, to kwestia tego źródła jest istotna z punktu widzenia kwalifikacji
poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Należy podkreślić, iż dochód będący podstawą
opodatkowania stanowi różnicę przychodu oraz kosztów uzyskania przychodów, tym samym niezasadnym byłoby
powtórne ujmowanie w kosztach uzyskania przychodów nagród wypłaconych pracownikom z zysku netto, a więc po
wcześniejszym obciążeniu tego dochodu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Doliczanie do kosztów uzyskania
przychodów osoby prawnej wypłaconych nagród z zysku netto spowodowałoby powiększenie kosztów uzyskania
przychodów
o
tę
kwotę,
co
w
efekcie
skutkowałoby
pomniejszeniem
obliczonego
wcześniej
dochodu
do opodatkowania, z którego wypłacono nagrody. Z uwagi na powyższe, należy w pełni zgodzić się ze stanowiskiem
zaprezentowanym przez MF. Również opłacone składki do Pracowniczego Programu Emerytalnego, mające swoje
źródło w zysku netto nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Pogląd powyższy prezentowany jest również
w orzecznictwie NSA (vide: sygn. II FSK 1375/11, sygn. II FSK 332/11, sygn. II FSK 2208/10).
Żaneta Bugla
Konsultant ds. podatków, doradca podatkowy
Nr 10 / Listopad 2013
3
Zakup zdjęć z Internetu – czy istnieje obowiązek
poboru podatku u źródła?
Organ:
Sygnatura pisma:
Dotyczy:
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu
Interpretacja z 07.11.2013 r., ILPB4/423-319/13-2/ŁM
Podatek dochodowy od osób prawnych
Teza:
Zawarcie umowy z zagranicznymi kontrahentami na mocy której podatnik uzyskuje prawo do
korzystania z zasobów fotograficznych za pośrednictwem witryny internetowej będącej
własnością kontrahentów (bez przeniesienia praw autorskich) nie powoduje obowiązku
pobrania podatku u źródła. Nie ma tu znaczenia fakt nieposiadania certyfikatu rezydencji
kontrahentów.
Stan faktyczny:
Spółka zwróciła się do MF z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie obowiązku poboru podatku
u źródła w następującym stanie faktycznym: w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawarła umowę
z zagranicznymi kontrahentami z Kanady i USA, na mocy której uzyskała prawo do korzystania z zasobów
fotograficznych za pośrednictwem witryny internetowej będącej własnością kontrahentów. W ramach uiszczonej kartą
kredytową zapłaty, Spółka otrzymała określoną liczbę punktów, które następnie może wymieniać na zdjęcia i inne
materiały
graficzne,
pobierane
za
pomocą
witryny
internetowej,
wykorzystywane
przez
Spółkę
dla
celów
reklamowych, promocyjnych itp. Transakcja została udokumentowana fakturą gdzie w treści podano ilość jednostek
kredytowych (faktura od kontrahenta z Kanady) bądź ilość możliwych pobrań (faktura od kontrahenta z USA). Umowy
zostały zawarte w formie elektronicznej poprzez akceptację jej warunków zamieszczonych na stronie internetowej,
z której pobierane są materiały. Zgodnie z zawartą umową została Spółce udzielona licencja na korzystanie
z zawartości w ramach dozwolonych zastosowań określonych w umowie, jednak bez przeniesienia praw autorskich.
Wszelkie prawa autorskie i inne prawa własności intelektualnej dotyczące pobieranej zawartości, zachowuje
odpowiednio kontrahent z Kanady/USA. Ponadto Spółka jako użytkownik nie może wykorzystywać pobieranych
zawartości w produktach przeznaczonych do odsprzedaży, licencjonowania lub innego rozpowszechniania. Spółka
pobierane zdjęcia będzie wykorzystywać tylko na własne potrzeby prowadzonej działalności. W związku z tym
powstała wątpliwość, czy zapłata za zakup ww. praw rodzi obowiązek pobrania i uiszczenia podatku zgodnie z art. 21
ust. 1 pkt 1 uCIT. W ocenie Spółki nie ciąży na niej obowiązek poboru podatku u źródła ani posiadania certyfikatu
rezydencji, stanowisko to w pełni zaakceptował MF.
Komentarz:
Z uwagi na fakt, iż zakup produktów cyfrowych (zdjęć/filmów/etc.) za pośrednictwem Internetu jest obecnie
powszechnie stosowaną praktyką, coraz częściej pojawiają się pytania o sposób opodatkowania takich transakcji.
W szczególności dotyczy to sytuacji zakupu zdjęć od kontrahentów z zagranicy, pojawia się bowiem wątpliwość
czy w Polsce należy pobrać podatek od osiąganych w ten sposób przychodów oraz czy mamy tu do czynienia
z należnościami licencyjnymi? Z przedstawionej interpretacji wynika, iż kluczowym jest tu określenie czy dochodzi do
faktycznego przeniesienia praw autorskich, czy też jedynie do udostępnienia danych do użytku w ramach własnego
przedsiębiorstwa bez prawa do dalszego rozporządzania tymi danymi. „Jeżeli płatność nie dotyczy prawa autorskiego,
to znaczy jest ograniczone do prawa, jakie jest niezbędne dla skopiowania obrazu i obsługi przez klienta w ramach
jego zasobów, to takie użytkowanie nie powinno być traktowane jako wchodzące w zakres definicji należności
licencyjnych. Jeżeli zatem w ramach transakcji Spółka nabywa prawo do elektronicznego skopiowania produktu
cyfrowego (np. obrazu fotograficznego) dla własnego użytku/korzyści, bez prawa do odsprzedania, to płatności z tego
tytułu (…) nie są traktowane jako należności licencyjne a jako zyski przedsiębiorstwa” (z komentarza B. Brzezińskiego
Model Konwencji OECD Komentarz, wyd. OPP Wiedza i Praktyka, Warszawa 2010 r.). Tym samym każdorazowo
należy zwrócić uwagę na warunki zakupu produktów cyfrowych, w szczególności mając na uwadze fakt, iż często
następuje to poprzez mechaniczną akceptację regulaminu używanego przez danego kontrahenta.
Katarzyna Konieczna-Kłobut
Starszy konsultant ds. podatków
Nr 10 / Listopad 2013
4
Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie
stanowi transakcji podlegającej VAT
Sąd:
Sygnatura pisma:
Dotyczy:
Teza:
Naczelny Sąd Administracyjny
Wyrok z 06.09.2013 r., I FSK 1315/12
Podatek od towarów i usług
Odszkodowanie za używanie nieruchomości po wygaśnięciu umowy dzierżawy nie może być
utożsamiane ze zgodą właściciela nieruchomości na korzystanie z tego gruntu. Takie
odszkodowanie nie podlega VAT.
Stan faktyczny:
Prezydent miasta działający w imieniu Skarbu Państwa zawarł ze Spółką umowę dzierżawy nieruchomości na czas
określony w celu eksploatacji osadnika, zasypania rozlewisk wodnych oraz ich rekultywacji. Dzierżawa wygasła po
upływie określonego w umowie terminu. Spółka nie wydała jednak nieruchomości i dalej korzystała z przedmiotowej
działki. W związku z bezskutecznym wzywaniem Spółki do wydania nieruchomości, gmina naliczyła Spółce
odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Spółka zajmowała teren nie posiadając tytułu prawnego,
nie przygotowała go należycie do przejęcia ani nie przedłożyła dokumentacji świadczącej o przeprowadzeniu prac na
nieruchomościach. Gmina zwróciła się do Ministra Finansów z pytaniem, czy takie odszkodowanie stanowi
wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, tym samym czy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega
opodatkowaniu VAT. Według pełnomocników miasta takie odszkodowanie za bezumowne korzystanie z rzeczy,
na które nie została wyrażona zgoda, nie stanowi transakcji opodatkowanej VAT, a żądanie z tego tytułu zapłaty
za świadczenie wzajemne w postaci usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 uVAT jest bezzasadne. Minister Finansów
nie zgodził się z tym stanowiskiem uznając, że kwoty należne gminie za bezumowne korzystanie z nieruchomości są
zapłatą za korzystanie z tej nieruchomości przez Spółkę a zatem podlegają opodatkowaniu VAT. WSA uchylił
przedmiotową interpretację. W wyniku wniesienia przez organ podatkowy skargi kasacyjnej NSA przyznał rację
gminie.
Komentarz:
Działania dążące do zakończenia stosunku prawnego nie mogą być interpretowane jako istnienie jakiegokolwiek
porozumienia pomiędzy stronami. Stanowią bowiem tylko i wyłącznie tolerowanie określonego stanu faktycznego
do czego jedna ze stron została zmuszona. Wyrok NSA wskazujący na konieczność badania okoliczności każdej
sprawy należy uznać za jak najbardziej trafny. Pomimo iż, co do zasady nie budzi wątpliwości fakt, że odszkodowanie
za bezumowne korzystanie nie podlega VAT to sporna jest kwestia oceny czy w danych okolicznościach rzeczywiście
do bezumownego korzystania dochodzi. Jeżeli bowiem ze stanu faktycznego wynikałoby, że właściciel nieruchomości
akceptuje jej wykorzystywanie przez inny podmiot i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie to taka sytuacja może
stanowić świadczenie usługi i być opodatkowana VAT. W przypadku jednak gdy gmina podejmuje środki prawne i
działania zmierzające do opuszczenia nieruchomości przez byłego dzierżawcę trudno uznać, że dochodzi do
świadczenia usług. Tymczasem takie stanowisko zajął Minister Finansów w wydanej interpretacji wobec czego jej
uchylenie ocenić należy pozytywnie. Istotnym jest również, iż w przedmiotowej sprawie sądy obu instancji uznały
zobowiązanie Spółki wobec Skarbu Państwa i gminy za odszkodowanie pomimo braku powództwa o wydanie
własności, uważanego za najważniejszą przesłankę stanowiącą o braku aprobaty w odniesieniu do korzystania
z własności. Podsumowując komentowany wyrok należy stwierdzić, iż nawet brak tak istotnego elementu jak
powództwo może pozwolić na uznanie korzystania z nieruchomości za bezumowne, znaczenie ma bowiem zamiar
właściciela do odzyskania nieruchomości, jednak każdy stan faktyczny wymaga pod tym kątem odrębnej analizy.
Joanna Oprzalska
Młodszy konsultant ds. podatków
Nr 10 / Listopad 2013
5
W celu uzyskania dodatkowych informacji związanych z prezentowanymi treściami prosimy o kontakt pod
następującymi adresami e-mail:
Redakcja DMS Tax24:
Dział Doradztwa Podatkowego:
[email protected]
[email protected]
lub telefonicznie:
071 79 25 991
Redaktorem DMS Tax24 jest Jacek Dobrucki, partner w DMS TAX Sp. z o.o. Spółka posiada wszelkie
prawa autorskie do niniejszej publikacji.
Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy
o doradztwie podatkowym. Biuletyn DMS Tax24 ma jedynie charakter informacyjny, a zastosowanie się
do jego treści nie może rodzić roszczeń pod adresem jej autorów oraz DMS TAX Sp. z o.o.
Cytowanie i/lub rozpowszechnianie treści niniejszego biuletyny jest dozwolone pod warunkiem powołania
się na źródło pochodzenia informacji.
DMS TAX Sp. z o.o.
Spółka Doradztwa Podatkowego
ul. Kazimierza Wielkiego 1
50-077 Wrocław
Spółka jest wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla WrocławiaFabrycznej we Wrocławiu VI Wydział Gospodarczy KRS. Kapitał zakładowy wynosi 50.000 zł i jest w pełni
opłacony. KRS 0000231073; REGON 0041354; NIP 894-28-25-006. Zarząd: Jacek Dobrucki; Dawid
Michalak; Henryk Suchecki.
Nr 10 / Listopad 2013
6