PL - Ipex.eu

KOMISJA
EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 14.7.2014 r.
COM(2014) 459 final
2014/0215 (NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
zmieniająca decyzję 2007/198/Euratom powołującą Europejskie Wspólne
Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej
oraz przyznającą mu określone korzyści
PL
PL
UZASADNIENIE
1.
KONTEKST WNIOSKU
W swoich konkluzjach z dnia 12 lipca 2010 r. na temat komunikatu Komisji „Stan
zaawansowania i możliwości rozwoju projektu ITER” Rada wezwała Komisję Europejską do
zbadania i przedstawienia sposobu, w jaki Komisja, państwa członkowskie i Wspólne
Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej „Fusion
for Energy” (F4E) powinny wykonywać swoje obowiązki i zadania związane z projektem
ITER.
W dokumencie roboczym służb Komisji pt. „W dążeniu do rzetelnego kierowania i
zarządzania projektem ITER” wydanym w dniu 9 listopada 2010 r. określono szczegółowy
wykaz działań, które na poziomie międzynarodowym odnosiły się głównie do Organizacji
ITER, a na poziomie europejskim – głównie do F4E.
Wraz z przystąpieniem Chorwacji do Unii Europejskiej w dniu 1 lipca 2013 r. należy zmienić
statut F4E, aby przyznać Chorwacji prawa głosu w radzie zarządzającej F4E. Korzystając z
okazji, jaką daje ta zmiana, oraz zgodnie z dokumentem roboczym służb Komisji z 2010 r.,
Komisja proponuje przyjęcie dodatkowych modyfikacji mających na celu usprawnienie
kierowania i zarządzania F4E.
Propozycje te zostały obszernie omówione z członkami rady zarządzającej F4E i w wyniku
tych dyskusji rada zarządzająca jednogłośnie przyjęła proponowane zmiany na swym
posiedzeniu w dniach 9–10 grudnia 2013 r. Zgodnie z procedurą dokonywania zmian
określoną w art. 21 statutu F4E po zatwierdzeniu przez radę zarządzającą proponowanych
zmian Komisja może przedłożyć Radzie wniosek o przyjęcie zmian w statucie.
Zatem zgodnie z art. 50 traktatu Euratom i art. 21 statutu F4E Komisja niniejszym zwraca się
do Rady z wnioskiem o zatwierdzenie wspomnianych zmian.
2.
WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ
OCENY SKUTKÓW
Członkowie rady zarządzającej F4E są głównymi zainteresowanymi stronami w F4E.
Wszystkie państwa członkowskie, Szwajcaria i Euratom są reprezentowane, a konsultacja z
nimi i ich zgoda są wymagane w sprawie wszelkich wniosków o zmianę statutu F4E, zgodnie
z art. 6 ust. 4 statutu F4E.
Z tego względu w czerwcu 2013 r. Komisja przedstawiła projekt wniosku o zmianę statutu
F4E radzie zarządzającej. Rada zarządzająca postanowiła następnie utworzyć grupę ad hoc, z
przewodniczącym rady zarządzającej jako jej przewodniczącym, i powierzyć jej zadanie
osiągnięcia porozumienia wśród członków w sprawie propozycji zmian w statucie.
Pierwsze posiedzenie wspomnianej grupy ad hoc miało miejsce w dniu 21 października 2013
r., a w jego wyniku opracowano projekt wniosku i przedłożono go radzie zarządzającej
obradującej w dniach 9–10 grudnia 2013 r. Na tymże posiedzeniu rada zarządzająca
jednogłośnie przyjęła proponowane zmiany i obecnie Komisja może przedłożyć Radzie
wniosek do zatwierdzenia.
PL
2
PL
3.
ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU
1. Ponowne określenie roli komitetu wykonawczego, utworzenie komitetu ds. zamówień i
umów oraz biura.
Zadania obecnie powierzone komitetowi wykonawczemu zostałyby podzielone pomiędzy
dwa komitety, „komitet ds. administracji i zarządzania” i „komitet ds. zamówień i umów”.
Proponowane rozdzielenie tych zadań będzie we właściwszy sposób odpowiadać składowi
tych dwóch komitetów, z których pierwszy składa się z przedstawicieli członków, a drugi – z
ekspertów działających jako osoby prywatne.
Komitet ds. administracji i zarządzania między innymi przygotowywałby opinie i zalecenia
dla rady zarządzającej w sprawie budżetu, preliminarza zasobów, rocznego sprawozdania
finansowego, planu realizacji projektu, programu prac itd.
Komitet ds. zamówień i umów przedstawiałby dyrektorowi F4E zalecenia w sprawie
zawierania umów i miałby jedynie rolę doradczą, w przeciwieństwie do obecnego komitetu
wykonawczego, który ma rolę zatwierdzającą. Zmiana ta jest w pełni zgodna z uprawnieniami
nadanymi dyrektorowi F4E pełniącemu funkcję urzędnika zatwierdzającego. Służba Audytu
Wewnętrznego Komisji zwróciła uwagę, że dyrektor odpowiada za zawieranie umów i nie
powinien przekazywać tego obowiązku komitetowi, którego członkowie są mianowani ad
personam przez radę zarządzającą.
„Biuro”, komitet niezdefiniowany w pierwotnej decyzji Rady powołującej F4E, zostało
utworzone decyzją rady zarządzającej w 2011 r. jako organ pomocniczy wspierający radę
zarządzającą w przygotowywaniu jej decyzji. Obecnie proponuje się, aby uwzględnić ten
komitet bezpośrednio w statucie F4E, ponieważ rada zarządzająca jest zdania, że okazał się
on użytecznym instrumentem umożliwiającym radzie skuteczniejszą pracę.
2. Wzmocnienie uprawnień Euratomu w odniesieniu do „zastrzeżenia co do zgodności z
prawem”.
Zgodnie z art. 6 ust. 6 obecnego statutu F4E Euratom ma prawo do zgłaszania zastrzeżeń do
decyzji rady zarządzającej, gdy uzna, że decyzja ta może być niezgodna z prawem
wspólnotowym. W takim przypadku decyzję zawiesza się i przekazuje sprawę Komisji w celu
sprawdzenia zgodności decyzji z prawem. Rada zarządzająca może jednak przyjąć decyzję
pomimo opinii Komisji kwestionującej jej zgodność z prawem. Wzmocnienie uprawnień
Komisji w odniesieniu do przepisu dotyczącego „zastrzeżenia co do zgodności z prawem”
zapewniłoby zgodność decyzji rady zarządzającej z prawem wspólnotowym, zgodnie z art. 17
Traktatu o Unii Europejskiej, który stanowi, że Komisja „czuwa nad stosowaniem Traktatów i
środków przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie”.
W wyniku wspomnianej zmiany rada zarządzająca nie może przyjąć decyzji, jeżeli Komisja
wyda opinię kwestionującą zgodność tejże decyzji z prawem.
3. Uprzywilejowane partnerstwo z wyznaczonymi organizacjami w dziedzinie badań
naukowych i technologicznych dotyczących syntezy jądrowej.
Zmiana ta ma na celu ustanowienie stabilnych relacji z europejskimi laboratoriami syntezy
jądrowej.
Relacje te są ważne dla skutecznego i efektywnego działania europejskiego programu syntezy
jądrowej, dla F4E w zakresie, w jakim wywiązuje się ze swoich obowiązków, a dla
europejskich laboratoriów syntezy jądrowej w celu optymalizacji ich potencjału i
PL
3
PL
uczestnictwa. Dzięki wspomnianej zmianie europejskie laboratoria syntezy jądrowej
zyskałyby stabilne ramy dla wieloletniego planu działań, a F4E – stabilne i niezawodne
wsparcie w zakresie badań i rozwoju, w oparciu o wiedzę i know-how uzyskane w ramach
europejskiego programu syntezy jądrowej w ciągu ostatnich 30 lat jego działalności i w
ramach programów, które będą rozwijane w przyszłości.
Korzyścią dla europejskiego programu syntezy jądrowej byłoby lepsze wykorzystanie
zasobów, zapewniające między innymi ograniczenie występowania tzw. „wąskich gardeł” i
dublowania działań oraz optymalne połączenie finansowania krajowego z finansowaniem
wspólnotowym przepływającym przez F4E.
4. Dostosowanie wynikające z nowego ramowego rozporządzenia finansowego.
Nowe ramowe rozporządzenie finansowe dotyczące organów, o których mowa w art. 208
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012, zostało
niedawno przyjęte przez Komisję. To nowe rozporządzenie zawiera przepisy, które muszą
zostać włączone do aktu ustanawiającego (decyzji Rady) lub aktu podstawowego (statutu)
powołującego te organy, co dotyczy również F4E. Zmiany są wyłącznie techniczne i nie
wpływają na istotę wniosku zatwierdzonego przez radę zarządzającą. W tej kwestii należy
zauważyć, że zgodnie z art. 208 ust. 3 audytor wewnętrzny Komisji wykonuje uprawnienia
audytora wewnętrznego F4E. Wskutek tego należy skreślić art. 5 ust. 2 decyzji Rady, który
stanowi, że wspólne przedsięwzięcie powołuje własne służby kontroli wewnętrznej.
Zmieniony został zatem pkt 3 załącznika 3 do statutu w celu wskazania, że wspólne
przedsięwzięcie powołuje strukturę kontrolną.
5. Zmiana konieczna dla dostosowania statutu do nowego aktu podstawowego dotyczącego
finansowania działań F4E, zatwierdzonego przez Radę w grudniu 2013 r.
Decyzja Rady w sprawie finansowania działań F4E w latach 2014–2020 wymaga zmiany w
statucie F4E. W swym obecnym brzmieniu art. 12 ust. 1 lit. a) statutu F4E stanowi, że wkład
Euratomu ma być wnoszony przez wspólnotowe programy badawcze i szkoleniowe
przyjmowane zgodnie z art. 7 Traktatu. Przepis ten musi zostać zmieniony, aby uwzględnić
to, że finansowanie F4E na lata 2014–2020 nie będzie udostępniane poprzez program ramowy
Euratom, lecz poprzez tę nową decyzję Rady na podstawie art. 47 Traktatu.
W decyzji Rady powołującej projekt „Fusion for Energy” dodaje się ponadto art. 5aa, aby
wzmocnić sprawowaną przez wspólne przedsięwzięcie ochronę interesów finansowych
członków przedsięwzięcia.
6. Prawa głosu dla Chorwacji.
Decyzją rady zarządzającej przyjętą podczas jej posiedzenia w dniach 10–11 czerwca 2013 r.
wnioskuje się o przyznanie Chorwacji dwóch głosów w radzie zarządzającej.
4.
WPŁYW NA BUDŻET
Niniejszy wniosek dotyczący decyzji Rady nie ma wpływu na budżet. Finansowanie działań
F4E w latach 2014–2020 zostało ustanowione decyzją Rady 2013/791/Euratom z dnia 13
grudnia 2013 r.
PL
4
PL
2014/0215 (NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
zmieniająca decyzję 2007/198/Euratom powołującą Europejskie Wspólne
Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej
oraz przyznającą mu określone korzyści
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w
szczególności jego art. 47 akapit trzeci i czwarty oraz art. 48,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)
Decyzją Rady 2007/198/Euratom1 ustanowiono Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie
na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej (zwane dalej
„wspólnym przedsięwzięciem”) w celu wnoszenia wkładu Europejskiej Wspólnoty
Energii Atomowej (zwanej dalej „Euratomem”) na rzecz Międzynarodowej
Organizacji Energii Termojądrowej ITER oraz realizowanych wspólnie z Japonią
działań w ramach szeroko zakrojonej koncepcji, jak również w celu przygotowania i
koordynacji programu działań przygotowawczych do budowy demonstracyjnych
reaktorów termojądrowych wraz z instalacjami towarzyszącymi.
(2)
Decyzja 2007/198/Euratom została zmieniona decyzją Rady 2013/791/Euratom2, aby
umożliwić finansowanie działań prowadzonych przez wspólne przedsięwzięcie w
latach 2014–2020.
(3)
W swoich konkluzjach z dnia 12 lipca 2010 r. na temat komunikatu Komisji „Stan
zaawansowania i możliwości rozwoju projektu ITER”3 Rada wezwała Komisję do
zbadania i przedstawienia sposobu, w jaki Komisja, państwa członkowskie i wspólne
przedsięwzięcie powinny wykonywać swoje obowiązki i zadania związane z
projektem ITER.
(4)
W dokumencie roboczym służb Komisji pt. „W dążeniu do rzetelnego kierowania i
zarządzania projektem ITER”4 wydanym w dniu 9 listopada 2010 r. określono
szczegółowy wykaz działań, które powinny zostać podjęte na poziomie
międzynarodowym, głównie przez Organizację ITER, albo na poziomie europejskim,
głównie przez wspólne przedsięwzięcie.
1
Decyzja Rady 2007/198/Euratom z dnia 27 marca 2007 r. powołująca Europejskie Wspólne
Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej oraz przyznająca
mu określone korzyści (Dz.U. L 90 z 30.3.2007, s. 58).
Decyzja Rady 2013/791/Euratom z dnia 13 grudnia 2013 r. zmieniająca decyzję 2007/198/Euratom
powołującą Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii
Termojądrowej oraz przyznającą mu określone korzyści (Dz.U. L 349 z 21.12.2013, s. 100).
COM(2010) 226 final z dnia 4 maja 2010 r.
SEC(2010) 1386 final z dnia 9 listopada 2010 r.
2
3
4
PL
5
PL
(5)
W wyniku przystąpienia Chorwacji do Unii w dniu 1 lipca 2013 r. konieczna jest
zmiana statutu wspólnego przedsięwzięcia w celu przyznania Chorwacji praw głosu w
radzie zarządzającej wspólnego przedsięwzięcia. Konieczne jest dokonanie
dodatkowych zmian we wspomnianym statucie w celu usprawnienia kierowania i
zarządzania wspólnym przedsięwzięciem. Aby uwzględnić zmiany wprowadzone w
Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej przez Traktat z
Lizbony, konieczna jest również aktualizacja odniesień do postanowień dotyczących
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
(6)
Rada zarządzająca wspólnego przedsięwzięcia zatwierdziła zaproponowane przez
Komisję zmiany w decyzji 2007/198/Euratom zgodnie ze statutem wspólnego
przedsięwzięcia.
(7)
Należy powołać komitet ds. administracji i zarządzania, który przygotowywałby
opinie i zalecenia dotyczące przyjęcia kluczowych dokumentów przez radę
zarządzającą. Na wniosek dyrektora lub rady zarządzającej komitet ten powinien
również przedstawiać porady lub zalecenia w określonych kwestiach
administracyjnych i finansowych. Rada zarządzająca powinna być uprawniona do
przekazywania zadań temu komitetowi. Każdy członek wspólnego przedsięwzięcia
powinien mieć prawo mianowania przedstawiciela, który reprezentowałby go we
wspomnianym komitecie.
(8)
Należy powołać komitet ds. zamówień i umów, który udzielałby dyrektorowi
wspólnego przedsięwzięcia zaleceń w sprawie zawierania umów i przyznawania
dotacji oraz w powiązanych kwestiach. Członkowie tego komitetu powinni być
mianowani jako osoby prywatne przez radę zarządzającą.
(9)
Należy powołać biuro, które wspierałoby radę zarządzającą w przygotowywaniu jej
decyzji. Rada zarządzająca powinna być uprawniona do przekazywania zadań biuru.
Członkami biura powinni być przewodniczący rady zarządzającej, przewodniczący
komitetów, przedstawiciel Euratomu i przedstawiciel państwa przyjmującego ITER
(Francji). Rada zarządzająca powinna być uprawniona do mianowania dodatkowych
osób do biura.
(10)
Zgodnie z art. 17 Traktatu o Unii Europejskiej Komisja ma czuwać nad stosowaniem
Traktatów i środków przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie. Należy zatem
wzmocnić uprawnienia Komisji, aby zapewnić zgodność decyzji rady zarządzającej z
prawem Unii.
(11)
Pożądane jest ustanowienie sieci wyznaczonych organizacji w dziedzinie badań
naukowych i technologicznych dotyczących syntezy jądrowej, aby zapewnić
wspólnemu przedsięwzięciu stabilne i długoterminowe wsparcie w zakresie badań i
rozwoju w oparciu o wiedzę i know-how uzyskane w ramach europejskiego programu
syntezy jądrowej i programów, które będą rozwijane w przyszłości.
(12)
Konieczne jest uwzględnienie stosownych przepisów rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/20125 i rozporządzenia delegowanego
Komisji (UE) nr 1268/20126, a w szczególności roli audytora wewnętrznego Komisji
jako audytora wewnętrznego wspólnego przedsięwzięcia.
5
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października
2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz
uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1).
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1268/2012 z dnia 29 października 2012 r. w sprawie
zasad stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w
6
PL
6
PL
(13)
Decyzja 2007/198/Euratom zmieniona decyzją 2013/791/Euratom zapewnia
finansowanie działań wspólnego przedsięwzięcia w latach 2014–2020. Artykuł 12 ust.
1 lit. a) statutu wspólnego przedsięwzięcia stanowi, że wkład Euratomu wnoszony jest
przez wspólnotowe programy badawcze i szkoleniowe przyjmowane zgodnie z art. 7
Traktatu. Przepis ten należy zmienić, aby uwzględnić to, że finansowanie na lata
2014–2020 nie będzie już udostępniane poprzez program ramowy Euratom.
(14)
Należy również zaktualizować decyzję 2007/198/Euratom w odniesieniu do przepisów
dotyczących ochrony interesów finansowych członków.
(15)
Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2007/198/Euratom,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
W decyzji 2007/198/Euratom wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 5 wprowadza się następujące zmiany:
a)
w ust. 1 dodaje się zdanie w brzmieniu:
„Wspólne przedsięwzięcie może przyznawać dotacje i nagrody zgodnie z
zasadami swojego regulaminu finansowego.”;
b)
2)
skreśla się ust. 2;
dodaje się art. 5aa w brzmieniu:
„Artykuł 5aa
Ochrona interesów finansowych członków
Wspólne przedsięwzięcie zapewnia należytą ochronę interesów finansowych swoich
członków poprzez przeprowadzanie lub zlecanie odpowiednich kontroli
wewnętrznych i zewnętrznych.”;
3)
art. 9 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„Trybunał Sprawiedliwości jest właściwy w sprawach wniesionych przeciwko
wspólnemu przedsięwzięciu, w tym przeciwko decyzjom jego rady zarządzającej, na
warunkach określonych w art. 263 i 265 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej.”;
4)
w załączniku wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Stosowanie
Niniejsza decyzja wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej.
sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. L 362 z
31.12.2012, s. 1).
PL
7
PL
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
PL
8
PL