Koszty zaniechanych inwestycji wreszcie będzie można

Koszty zaniechanych inwestycji wreszcie będzie można zaliczyć
do kosztów podatkowych.
Tomasz Konik,
Dyrektor w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte
[email protected]
Aleksandra Obońska,
Starszy Konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego
Deloitte
[email protected]
1 stycznia 2009 roku weszła w życie nowelizacja
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
(„updop”). Na uwagę zasługuje wprowadzenie do
ustawy możliwości zaliczenia kosztów zaniechanych
inwestycji – a zwyczaj są to spore wydatki - do
kosztów uzyskania przychodów.
Wykreśleniu uległ art. 16 ust. 1 pkt 41 updop
wyłączający koszty zaniechanych inwestycji z kosztów
podatkowych. Natomiast w dodanym art. 15 ust. 4f
został określony moment potrącalności takich kosztów
i zgodnie z nim koszty zaniechanych inwestycji będą
kosztami podatkowymi w dacie zbycia lub likwidacji
takiej inwestycji.
Należy oczywiście pamiętać o podstawowym warunku
zaliczenia danych wydatków na zaniechane inwestycje
do kosztów uzyskania przychodów – koszty te były
uprzednio poniesienie w celu uzyskania przychodów,
zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów.
W poprzednim stanie prawnym poniesione koszty
zaniechanych inwestycji, co do zasady, nie mogły
stanowić kosztów uzyskania przychodów.
W praktyce zdarzała się czasem możliwość zbycia
nakładów inwestycyjnych. Co do zasady, sprzedaż
poniesionych nakładów na zaniechane inwestycje
pozwalała te wydatki zaliczyć do kosztów uzyskania
tych przychodów. Praktyka ta również była
powszechnie akceptowalna przez organy podatkowe,
które w wydawanych interpretacjach uznawały prawo
podatnika do zaliczenia w takich sytuacjach wydatków
Member of Deloitte Touche Tohmatsu
© 2009 Deloitte Central Europe
inwestycyjnych do kosztów uzyskania przychodu.
Takie stanowisko prezentowała również doktryna.
Mniej korzystna była pozycja podatnika, który
poniesionych nakładów inwestycyjnych nie chciał
lub nie mógł sprzedać. Umieszczenie kosztów
zaniechanych inwestycji w katalogu negatywnym
art. 16 ust. 1 updop powodowało, że nie mógł on
zaliczyć przedmiotowych wydatków do kosztów
uzyskania przychodów.
Nowa regulacja wprowadza rozwiązania korzystniejsze
dla podatników. Koszty zaniechanych inwestycji
stanowić będą koszty uzyskania przychodów
w momencie likwidacji lub zbycia inwestycji.
Stwierdzenie expressis verbis, iż koszty zaniechanych
inwestycji stanowią koszty uzyskania przychodów
w dacie zbycia podniesie poziom bezpieczeństwa
podatkowego. W obowiązującym od 1 stycznia
stanie prawnym ewentualne wątpliwości dotyczące
zaliczenia kosztów zaniechanych inwestycji do
kosztów podatkowych w dacie sprzedaży nakładów
inwestycyjnych zostały wyjaśnione. Dotychczasowa
praktyka została usankcjonowana. W konsekwencji
nie będzie już zatem konieczne występowanie
o interpretację przepisów podatkowych przy
każdorazowej sprzedaży zaniechanych kosztów
inwestycji.
Drugą nową możliwością zaliczenia wydatków
poniesionych na zaniechane inwestycje w koszty
uzyskania przychodów jest likwidacja inwestycji.
Ustawa nie zawiera definicji likwidacji. W konsekwencji
wciąż będą aktualne problemy interpretacyjne związane
z pojęciem „likwidacji” jak to miało do tej pory miejsce
w przypadku np. likwidacji środków trwałych.
Dotychczasowa praktyka organów podatkowych
wskazuje, że rozumieją one pod tym pojęciem fizyczną
likwidację – przykładowo rozbiórkę lub złomowanie itp.
Brak definicji legalnej „likwidacji” powoduje, że podatnik
narażony jest na zakwestionowanie prawidłowości
swojego postępowania przez organy podatkowe.
Orzecznictwo sądowoadministracyjne także nie
wypracowało jednolitego stanowiska w kwestii zakresu
pojęciowego „likwidacji”. Zeszłoroczny wyrok NSA
wskazuje jednak, że likwidacji nie należy utożsamiać
z fizycznym unicestwieniem składnika majątkowego.
Skoro sądy uznają za likwidację także definitywne
zaprzestanie korzystania ze środka trwałego, wydaje
się, że decyzja spółki o ostatecznym zaniechaniu
inwestycji powinna skutkować zaliczeniem poniesionych
nakładów do kosztów uzyskania przychodów. Istnieje
jednak ryzyko zakwestionowania takiego postępowania
przez organy podatkowe, dlatego dla bezpieczeństwa
podatkowego, spółki wciąż będą musiały występować
o interpretację przepisów podatkowych.
Nowelizacja ustawy pozwala, co do zasady, na
zaliczenie kosztów zaniechanych inwestycji do kosztów
podatkowych, niestety nie rozwiązuje ona do końca
wszystkich wątpliwości z tym związanych.
Zagadnienie powyższe zostało szczegółowo
zaprezentowane w publikacji wydanej przez Deloitte
i CH Beck: Zaganienia rachunkowo-podatkowe dla
sektora energetycznego. Więcej na temat publikacji
na stronie: www.deloitte.com/pl/energetyka
Janusz Marciniuk: Podatek
dochodowy od osób prawnych.
Rok 2008, C.H. Beck,
Warszawa 2008, s. 598
Wyrok NSA z 4 listopada
2008 r., sygn. II FSK 1035/07
oddalający skargę kasacyjna
na wyrok WSA we Wrocławiu
z 13 marca 2007 r.,
sygn. I SA/Wr 53/07
Wyrok WSA w Krakowie z 29
września 2005 r., sygn. I SA/Kr
2032/02