Ocena obszarowa jakości wody przeznaczonej do spożycia przez

Września, 31.01.2012 r.
OCENA OBSZAROWA JAKOŚCI WODY
PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI
DLA GMINY WRZEŚNIA
– stan na 30.12.2011 r.
Na podstawie § 17 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w
sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417), Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrześni na podstawie prowadzonej w ramach nadzoru
bieżącego kontroli przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne
dotyczące wody do spożycia przez ludzi dokonuje oceny obszarowej jakości wody dla gminy
Września.
1. Charakterystyka urządzeń wodociągowych.
Na
terenie gminy Września znajduje się 7 wodociągów publicznych, 6 wodociągów
zakładowych i 1 wodociąg zakładowy – lokalny. Wielkość produkcji wody wszystkich
nadzorowanych wodociągów wynosi 6763,1 m3/d, zaopatrując łącznie 44736 osób gminy Września.
Tabela 1 – Charakterystyka obiektów wodociągowych w zależności od wydajności.
Wydajność
m3/dobę
Liczba
urządzeń
Procent
Ogólna
Procent
Liczba
Procent
wszystkich produkcja
ogólnej
zaopatrywanej zaopatrywanej
urządzeń wody (m3/d) produkcji
ludności
ludności
< 100
4
28,57
160,7
2,38
1261
2,82
100 – 1000
9
64,29
2306,5
34,10
13575
30,34
1000 – 10000
1
7,14
4295,9
63,52
29900
66,84
Na przestrzeni 2011 r. w gminie Września pobrano 83 próbki wody do badań bakteriologicznych
oraz 76 próbek wody do badań fizykochemicznych. Analiza uzyskanych wyników badań wykazała
4 próbki nie odpowiadające wymaganiom bakteriologicznym i 3 próbki wody nie odpowiadające
wymaganiom fizykochemicznym.
Strona 1 z 6
70
59
60
50
monitoring kontrolny
monitoring
przeglądow y
nadzór sanitarny
40
30
20
15
11
10
0
MK
MP
NS
Wykres 1 – Ilość pobranych próbek wody w ramach MK, MP, NS.
Tabela 2 – Liczba badań nie odpowiadająca wymaganiom w 2011 roku.
Nazwa wodociągu
Wodociąg publiczny
Września
Wodociąg publiczny
Gutowo Małe
Liczba badań
Wodociąg publiczny
Bardo
Wodociąg publiczny
Otoczna
Wodociąg publiczny
Nowy Folwark
Wodociąg publiczny
Kaczanowo
Wodociąg zakładowy
lokalny Mleczarnia
Wodociąg zakładowy
Marzenin
liczba
przekroczeń
parametry
ogółem
bakteriologiczne
22
-
-
-
fizykochemiczne
21
-
-
-
bakteriologiczne
3
-
-
-
3
1
mętność
żelazo
mangan
1
1
1
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
5
-
-
-
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
5
-
-
-
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
5
-
-
-
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
5
-
-
-
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
5
-
-
-
bakteriologiczne
1
-
-
-
fizykochemiczne
1
-
-
-
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
6
1
amoniak
1
fizykochemiczne
Wodociąg publiczny
Gozdowo
nazwa
parametru
w tym
kwestionowane
Strona 2 z 6
Wodociąg zakładowy
Bierzglin
Wodociąg zakładowy
Sokołowo
Wodociąg zakładowy
Ostrowo Szlacheckie
Wodociąg zakładowy
Kawęczyn
Wodociąg zakładowy
Gulczewo
bakteriologiczne
5
-
-
-
fizykochemiczne
6
1
amoniak
1
bakteriologiczne
8
1
bakterie gr. coli
enterokoki kałowe
1
1
fizykochemiczne
5
-
-
-
bakteriologiczne
5
1
bakterie gr. coli
1
fizykochemiczne
3
-
-
-
bakteriologiczne
3
-
-
-
fizykochemiczne
3
-
-
-
bakteriologiczne
6
2
bakterie gr. coli
2
fizykochemiczne
3
-
-
-
2. Wykaz producentów wody zaopatrujących ludność gminy Września wraz z podstawowymi
informacjami dotyczącymi poszczególnych wodociągów:
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o. o. we Wrześni ul. Miłosławska 8
Nazwa wodociągu
Produkcja Liczba ludności
wody
zaopatrywanej
3
(m /d)
w wodę
Jakość wody –
stan na
30.12.2011 r.
Przekroczenia
dopuszczalnych
wartości parametrów
Prowadzone
postępowania
administracyjne
Wodociąg publiczny
Września
4295,9
29 900
woda przydatna
do spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg publiczny
Bardo
210,4
1 250
woda przydatna
do spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg publiczny
Gozdowo
126,0
850
woda przydatna
do spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg publiczny
Gutowo Małe
59,3
850
woda warunkowo
przydatna do
spożycia przez
ludzi
mętność 3,2 NTU
żelazo 556 µg/l
mangan 75 µg/l
wydano decyzję
administracyjną na
doprowadzenie wody do
prawidłowych wartości
fizykochemicznych
Wodociąg publiczny
Kaczanowo
522,9
3 700
woda przydatna
do spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg publiczny
Nowy Folwark
333,7
2 800
woda przydatna
do spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg publiczny
Otoczna
316,0
2600
woda przydatna
do spożycia przez
ludzi
-
-
Strona 3 z 6
P.P.H. „AGROPOL” Sp. z o.o w Sokołowie ul. Szlachecka 26
Nazwa wodociągu
Produkcja
wody
(m3/d)
Liczba ludności
zaopatrywanej
w wodę
Jakość wody
- stan na
30.12.2011 r.
Przekroczenia
dopuszczalnych
wartości
parametrów
Prowadzone
postępowania
administracyjne
Wodociąg zakładowy
Ostrowo Szlacheckie
26,7
153
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg zakładowy
Kawęczyn
35,9
96
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg zakładowy
Gulczewo
38,8
162
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg zakładowy
Bierzglin
174,1
675
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
-
-
Wodociąg zakładowy
Sokołowo
190,5
680
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
Wodociąg zakładowy
Marzenin
282,9
1020
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
-
-
Spółdzielnia Mleczarska Września ul. Czerniejewska 1
Nazwa wodociągu
Produkcja
wody
(m3/d)
Liczba ludności
zaopatrywanej
w wodę
Jakość wody
- stan na
30.12.2011 r.
Przekroczenia
dopuszczalnych
wartości parametrów
Prowadzone
postępowania
administracyjne
Wodociąg zakładowy
lokalny Mleczarnia
150,0
0
woda przydatna do
spożycia przez
ludzi
-
-
3. Szacowanie ryzyka zdrowotnego konsumentów.
Na dzień 31.12.2011 r. wodę spełniającą wymogi sanitarne określone w Rozporządzeniu
Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi dostarcza 13 wodociągów, tj. 92,86% obiektów, natomiast 1 wodociąg (7,14%) dystrybuuje
wodę o warunkowej przydatności wody do spożycia.
Strona 4 z 6
Wykres 2 - Jakość wody do spożycia przez ludzi w wodociągach na terenie gminy Września
W ciągu 2011 roku zanotowano pojedyncze przypadki zanieczyszczenia wody
bakteriami grupy coli (wodociąg zakładowy w Gulczewie - 2 jtk w 100 ml, wodociąg zakładowy w
Sokołowie – 3 jtk w 100 ml, wodociąg zakładowy w Ostrowie Szlacheckim – 3 jtk w 100 ml) i
enterokokami kałowymi (wodociąg publiczny w Sokołowie - 3 jtk w 100 ml). Po otrzymaniu
informacji o przekroczeniu bakteriologicznym pracownicy PIS poinformowali telefonicznie
właścicieli wodociągów o zaistniałej sytuacji i pobrali wodę dodatkowych punktów czerpalnych.
Ponowne badania wody nie wykazały obecności bakterii chorobotwórczych w wodzie.
Zanieczyszczenie wody pitnej bakteriami grupy coli i enterokokami może świadczyć o skażeniu
fekaliami i może skutkować obecnością innych patogenów. Spożywanie takiej wody może
prowadzić do nieżytów żołądkowo – jelitowych, infekcji skóry i błon śluzowych. Mając powyższe
na uwadze, zanieczyszczona woda może być przeznaczona jedynie
do celów higieniczno –
sanitarnych.
Najczęstszą przyczyną wydawania decyzji o warunkowej przydatności wody do spożycia
przez ludzi w 2011 r., były przekroczenia wartości parametrów zawartych zał. 3 B Rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi: amoniaku, manganu, żelaza, mętności.
Podwyższona wartość mętności wpływa jedynie na pogorszenie organoleptycznych
właściwości wody, a nie na aspekty zdrowotne. Mętność wody uwarunkowana jest obecnością
różnych związków nierozpuszczonych w wodzie, w tym wytrącających się związków żelaza czy
manganu.
Duża zawartość żelaza w sieci wodociągowej sprzyja rozwojowi nitkowatych bakterii
żelazistych, które oprócz zwiększania barwy i mętności nadają wodzie wyczuwalny „metaliczny”
posmak. Wysokie stężenia mogą powodować powstawanie brunatnych plam i zacieków przy praniu
Strona 5 z 6
bielizny, takie same plamy powstają na urządzeniach sanitarnych. Określenie dopuszczalnej
zawartości żelaza w wodzie do picia na poziomie 0,2 mg/l nastąpiło nie z powodów zdrowotnych,
lecz estetyczno - organoleptycznych i ekonomicznych.
Dopuszczalna zawartość manganu ze względów zdrowotnych z uwzględnieniem
Tolerowanej Dawki Dziennej oraz dziennego spożycia wody wynosi 0,4 mg/l przy wartości
akceptowalnej przez konsumenta 0,1 mg/l. W wodach zawierających > 0,02 mg/l manganu tworzą
się osady w rurach oraz mogą się rozwijać bakterie manganowe dając wodzie nieprzyjemny, stęchły
smak i zapach utrudniając przy tym dezynfekcję sieci.
Podwyższona zawartość amoniaku może powstawać w wodach podziemnych na skutek
redukcji azotynów i azotanów przez siarkowodór, siarczki lub substancje humusowe. Jednak
amoniak pochodzenia mineralnego nie stwarza problemów zdrowotnych. Światowa Organizacja
Zdrowia określa wartość normatywną amoniaku na poziomie 1,5 mg/l.
Wykres 3 – Procentowy udział poszczególnych parametrów fizykochemicznych, które zostały
przekroczone w 2011 r.
4. Działania naprawcze prowadzone przez przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne.
W sytuacji stwierdzenia przekroczenia wartości normatywnych fizycznych i chemicznych
stosowano płukanie urządzeń uzdatniających wodę oraz sieci wodociągowej, jak również płukanie
złóż. W przypadku nieodpowiedniej jakości wody, spowodowanej awarią poszczególnych urządzeń
stacji uzdatniania wody, usunięcie usterek powodowało poprawę stanu fizyko – chemicznego wody.
Prace konserwacyjne urządzeń stacji uzdatniania wody i sieci dystrybucyjnej wpływały na poprawę
jakości wody.
W przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia bakteriologicznego w wodzie do spożycia
następowało natychmiastowe chlorowanie i płukanie urządzeń stacji uzdatniania wody i sieci
wodociągowej.
H.K.
Strona 6 z 6