Śmiałe wyprawy - American Mathematical Society

Transkrypt

Śmiałe wyprawy - American Mathematical Society
ĝmiaáe wyprawy
ĝmiaáe wyprawy
„Rury”
naponiĪszym
poniĪszym
obrazku
ilustrują
szlaki
maáych
wzdáuĪ których
„Rury” na
obrazku
ilustrują szlaki
maáych
energii,
wzdáuĪ energii,
których
pojazdy
kosmiczne
podróĪowaü
zuĪywając
duĪo
mniej paliwa. Niedaw
pojazdy kosmiczne
mogąmogą
podróĪowaü
zuĪywając duĪo
mniej paliwa.
Niedawne
odkrycie
tych
szlaków
spowodowaáo,
Īe
misje
wczeĞniej
niemoĪliwe
staáy
odkrycie tych szlaków spowodowaáo, Īe misje wczeĞniej siĊ
niemoĪliwe staáy siĊ
teraz wykonalne. Wyprawy kosmiczne w duĪym stopniu bazują na rachunku
teraz
wykonalne.
Wyprawy
kosmiczne
w duĪym ale
stopniu
bazują
róĪniczkowym
i caákowym,
trygonometrii
i analizie wektorowej,
istnienie
tych na rachunku
róĪniczkowym
caákowym, trygonometrii
i analizie wektorowej,
dróg wywodzi siĊ zi matematycznej
teorii ukáadów dynamicznych,
zastosowanej ale istnienie t
do
wzajemnego
oddziaáywania
grawitacji
SáoĔca,
jego
planet
i
ich
ksiĊĪyców.
dróg wywodzi siĊ z matematycznej teorii ukáadów dynamicznych,
zastosowa
do
wzajemnego oddziaáywania grawitacji SáoĔca, jego planet i ich ksiĊĪyców
Wyliczenie siá pomiĊdzy dwoma ciaáami niebieskimi i znalezienie ich orbit jest
doĞü proste, ale do zrozumienia orbit i trajektorii dla wiĊkszej liczby ciaá
niezbĊdne są teorie
ukáadów dynamicznych
i chaosu.
Nawet najprostsze
Wyliczenie
siá pomiĊdzy
dwoma ciaáami
niebieskimi
i znalezienie ich orbit jes
rozszerzenie poza dwa ciaáa – problem trzech ciaá – nie posiada ogólnego
doĞü
proste, ale do zrozumienia orbit i trajektorii dla wiĊkszej liczby ciaá
rozwiązania w jawnej postaci. Pewne szczególne przypadki zostaáy jednak
niezbĊdne
są teorie ukáadów
i chaosu.
Nawet
rozwiązane i zastosowane
nie tylko dodynamicznych
zaprojektowania misji
kosmicznych,
ale najprostsze
równieĪ
w
fizyce
atomowej
do
badania
dróg
wzbudzonych
elektronów.
Tak
wiĊc
rozszerzenie poza dwa ciaáa – problem trzech ciaá – nie posiada ogólnego
matematyka wytycza nowe szlaki dla podróĪy kosmicznych i ustala powiązania
rozwiązania
w jawnej postaci. Pewne szczególne przypadki zostaáy jednak
miĊdzy poziomem atomowym a kosmicznym.
rozwiązane i zastosowane nie tylko do zaprojektowania misji kosmicznych, a
WiĊcej informacji:
„Ground
Control do
to Niels
Bohr: Exploring
Outer Space withelektronów. Tak w
równieĪ
w fizyce
atomowej
badania
dróg wzbudzonych
Atomic
Physics”,
Mason
A.
Porter
and
Predrag
Cvitanoviü,
Notices
of the
matematyka wytycza nowe szlaki dla podróĪy kosmicznych
i ustala powiąza
American Mathematical Society, October, 2005.
Skáadanie
papieru – przyjemne i
miĊdzy poziomem atomowym
a kosmicznym.
poĪyteczne
Translation by Zbigniew Bartosiewicz, Politechnika Biaáostocka, courtesy of the
Polskie Towarzystwo
WiĊcej
informacji:Matematyczne
„Ground Control to Niels Bohr: Exploring Outer
Artist Concept of the Interplanetary Superhighway, courtesy of
JPL, artist Cici Koenig.
Space with
Atomic
Physics”, MasonOrigami
A. Porter
and Predrag Cvitanoviü, Notices of the
[PICTURE]
– sztuka skáadania papieru – moĪe nie wydawaü siĊ tematem
odpowiednim
do
badaĔ
naukowych
lub Ĩródáem zaawansowanych zastosowaĔ,
American MathematicalaleSociety,
October,
2005.
kaĪdy, kto próbowaá záoĪyü mapĊ lub zapakowaü prezent, wie, Īe origami nie
jest sprawą prostą. Matematycy, informatycy i inĪynierowie odkryli ostatnio, Īe ta
Program Mathematical Moments
znaczenie
i rozumienie
roli, jakąwielu
sztuka promuje
o wielowiekowej
tradycji moĪe
uáatwiü rozwiązywanie
Translation
by Zbigniew
Bartosiewicz,
Politechnika
Biaáostocka,
courtesy
wspóáczesnych
problemów.
Metody
origami są teraz
uĪywane do efektywnego
matematyka odgrywa
w nauce,
przyrodzie,
technice
i kulturze.
Polskie Towarzystwo Matematyczne
skáadania róĪnych obiektów, takich jak poduszki powietrzne w samochodach i
olbrzymie teleskopy kosmiczne, oraz mogą byü związane z tym, jak zwijająją siĊ
czĊsteczki biaáka.
[PICTURE]
Producenci czĊsto chcą wykonaü produkt z jednego kawaáka materiaáu. Problem
wytwarzania wiąĪe siĊ wtedy z problemem rozstrzygania czy dany ksztaát daje
siĊ skáadaü. A jeĞli tak, to czy moĪna efektywnie znaleĨü dobrą metodĊ
skáadania? Zatem wiele problemów obecnych w origami wiąĪe siĊ ze
záoĪonoĞcią algorytmów i teorią optymalizacji. ĝwiadectwem bogactwa origami,
jak równieĪ potĊgi matematyki, jest moĪliwoĞü jego stosowania do problemów na
poziomie molekularnym, problemów pojawiających siĊ w produkcji i w badaniu
przestrzeni kosmicznej.
of
Program Mathematical Moments promuje znaczenie i rozumienie roli, jaką
matematyka odgrywa w nauce, przyrodzie, technice i kulturze.
WiĊcej informacji: http://db.uwaterloo.ca/~eddemain/papers/MapFolding/
Translation by Zbigniew Bartosiewicz, Politechnika Biaáostocka, courtesy of the
Polskie Towarzystwo Matematyczne.
[PICTURE]
Program Mathematical Moments promuje znaczenie i rozumienie roli, jaką
matematyka odgrywa w nauce, przyrodzie, technice i kulturze.
MM/22/PO
MM/49/PO
w w w. a m s . o r g / m a t h m o m e n t s