MELONOWIEC WŁAŚCIWY, Papaja (Carica papaya L.)
Transkrypt
MELONOWIEC WŁAŚCIWY, Papaja (Carica papaya L.)
MELONOWIEC WŁAŚCIWY, Papaja (Carica papaya L.) Rodzina: Melonowcowate (Caricaceae) Bylina o pokroju drzewiastym, do 10 m wys. Liście dłoniaste, 7-klapowe, długoogonkowe. Łodyga jest pusta w środku (z wyjątkiem węzłów). Kwiaty jednolub obupłciowe, zebrane w kwiatostany wyrastające z kątów liści. Rośliny zwykle dwupienne. Owocem jest gruszkowata, żółtopomarańczowa jagoda o długości do 30 cm. Nasiona niejadalne. Papaja pochodzi prawdopodobnie z Ameryki Środk. Uprawiana jest od najdawniejszych czasów dla smacznych, bogatych w witaminy owoców. Z soku, poddanego fermentacji, uzyskuje się napój alkoholowy. Owoce, zwłaszcza niedojrzałe, a także sok mleczny (lateks), występujący w całej roślinie, zawierają wspomagający trawienie enzym – papainę. Używa się go do klarowania piwa i do aromatyzowania sera, ma również zastosowanie w medycynie. JK METASEKWOJA CHIŃSKA (Metasequoia glyptostroboides L.) Rodzina: Cypryśnikowate (Taxodiaceae) Znaleziono ją w 1941 r. w Chinach, gdzie nazywana była przez miejscową ludność wodną jodłą. W 1946 r. została zaliczona jako jedyny współczesny gatunek do kopalnego rodzaju Metasequoia. W okresie największego rozkwitu rodzaju (oligocen, 38 mln lat temu) lasy z udziałem metasekwoi pokrywały ogromne obszary półkuli północnej. Gatunki kopalne przystosowane były do siedliska bagiennego. Obecnie rośnie na niedużej powierzchni w górach między prowincjami Hupeh i Szechwan na wys. 700-1350 m n.p.m. Wiele drzew liczy 600 i więcej lat, osiągając 30-35 m wys. i do 2 m średnicy pnia. Metasekwoja wyraźnie różni się od innych przedstawicieli rodziny ułożeniem igieł i szyszkami. Igły, osadzone naprzeciwlegle na krótkopędach, zrzucane są wraz z nimi w jesieni. Niewielkie szyszki (do 25 mm średnicy) dojrzewają w pierwszym roku i nie rozpadają się. Do Polski nasiona metasekwoi dotarły w 1949 r. (Kraków, Kórnik, Warszawa). – 91 – JK